PL194669B1 - Cylinder pneumatyczny do poruszania nastawnego elementu, zwłaszcza przepustnicy odprowadzania spalin - Google Patents

Abstract

1. Cylinder pneumatyczny do poruszania nastawnego ele- mentu, zwlaszcza przepustnicy spalin w instalacji odprowadza- nia spalin i ciepla, z dwustronnym tlokiem, który jest przesuwny w cylindrze zdwiema komorami pomiedzy glowica cylindra a dnem cylindra za pomoca czynnika cisnieniowego, korzystnie z co najmniej jednym urzadzeniem blokujacym polaczonym z tloczyskiem w cisnieniowej komorze ryglowania oraz z dwo- ma przylaczami czynnika cisnieniowego, które sa umieszczone korzystnie naprzeciw siebie, w przyblizeniu w jednej plaszczyz- nie poprzecznej wzgledem osi glównej cylindra pneumatyczne- go i sa usytuowane na obwodzie cylindra pneumatycznego, korzystnie naprzeciwko siebie, przy czym kazde z tych przyla- czy czynnika cisnieniowego jest, poprzez polaczenie przekazu- jace czynnik cisnieniowy i zawierajace otwór poprzeczny, polaczone z jedna z tych dwóch komór cylindra i ewentualnie z jedna z sasiadujacych z nimi cisnieniowych komór ryglowa- nia, znamienny tym, ze na stronie zewnetrznej cylindra (3, 61) wykonane sa dwa, przebiegajace w kierunku wzdluznym, ksztaltowniki (19, 20, 66, 67) o przekroju poprzecznym zblizo- nym do ksztaltu litery T z zebrem (25, 26) i pólka (27, 28), przy czym kazdy ksztaltownik ma przelotowy otwór (29, 30) uszczel- niony na obu koncach, przy czym ten przelotowy otwór (29, 30) jest czescia skladowa polaczenia przenoszacego czynnik cisnieniowy, a ponadto na cylindrze (3) zaciskana jest obejmu- jaca ksztaltowniki (19, 20) i przynajmniej czesc obwodu oraz dlugosci plaszcza cylindra (3) obejma (35) zawierajaca przyla- cza (21, 22) czynnika cisnieniowego. PL PL PL PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest cylinder pneumatyczny do poruszania nastawnego elementu, zwłaszcza przepustnicy odprowadzania spalin w instalacji odprowadzania spalin i ciepła, z dwustronnym tłokiem, który jest przesuwny w cylindrze z dwiema komorami pomiędzy głowicą cylindra a dnem cylindra za pomocą czynnika ciśnieniowego, korzystnie z co najmniej jednym urządzeniem blokującym połączonym z tłoczyskiem w ciśnieniowej komorze ryglowania oraz z dwoma przyłączami czynnika ciśnieniowego, które są umieszczone korzystnie naprzeciw siebie, w przybliżeniu w jednej płaszczyźnie poprzecznej względem osi głównej cylindra pneumatycznego i są usytuowane w pewnej odległości od siebie na obwodzie cylindra pneumatycznego, korzystnie naprzeciwko siebie, przy czym każde z tych przyłączy czynnika ciśnieniowego jest, poprzez połączenie przekazujące czynnik ciśnieniowy zawierające otwór poprzeczny, połączone z jedną z tych dwóch komór cylindra i ewentualnie z jedną z sąsiadujących z nimi ciśnieniowych komór ryglowania.

Ogólnie wynalazek dotyczy zarówno prostych siłowników pneumatycznych z zastosowaniem cylindrów pneumatycznych, w których utrzymywanie dwustronnego tłoka w jednym z położeń krańcowych jest wynikiem albo ciśnienia czynnika ciśnieniowego w jednej z komór tłokowych cylindra, albo też, korzystnie, dzięki urządzeniu ryglującemu (zamkowi), które utrzymuje osiągnięte położenie końcowe tłoka i tłoczyska również przy braku ciśnienia. Ponadto wynalazek nadaje się do stosowania w cylindrach o dwukierunkowym ruchu tłoczyska, w których oprócz obu położeń końcowych tłoczyska ustawiane jest co najmniej jedno niecałkowicie wysunięte położenie tłoczyska. To ostatnie jest osiągane przez sterowany za pomocą zaworu sterującego dodatkowy tłok ryglujący, który jest przesuwny współosiowo z tłoczyskiem i ogranicza częściowe wysunięcie tłoczyska (EP 0 363 575 A1). Przy takich cylindrach pneumatycznych zwykle konieczne jest sterowane doprowadzanie czynnika ciśnieniowego, to znaczy sprężonego powietrza, z dwóch przyłączy czynnika ciśnieniowego, do jednej lub drugiej komory cylindra i - przy istniejącym urządzeniu ryglującym, do sąsiadującej z komorą cylindra komory ciśnieniowej ryglowania. W przypadku cylindra o dwukierunkowym ruchu tłoczyska zawór sterujący może być przy tym zasilany sprężonym powietrzem poprzez sąsiednią ciśnieniową komorę ryglowania. Przyłącza czynnika ciśnieniowego mogą być wywiercone jako nieprzelotowe otwory z gwintem, zwłaszcza w głowicy cylindra lub w przeciwległym dnie cylindra. Co najmniej jeden z tych dwóch nieprzelotowych otworów może być poprzez poprzeczny otwór połączony z komorą ciśnieniową cylindra. Dwa połączone z tymi przyłączami elementy armatury przyłączowej przewodu sprężonego powietrza mogą równocześnie służyć do przechylnego zawieszania cylindra pneumatycznego. Kiedy głowica cylindra i dno cylindra są wzajemnie zamienne na cylindrze pneumatycznym, wówczas wystarczy usytuować oba przyłącza czynnika ciśnieniowego przy głowicy cylindra lub przy dnie cylindra, aby zależnie od umieszczenia głowicy i dna cylindra w cylindrze pneumatycznym umożliwić zawieszenie albo w górnej, albo w dolnej części cylindra pneumatycznego.

Obie te możliwości zawieszenia cylindra w praktyce nie są jednak zawsze wystarczające. Wielokrotnie pożądane jest zawieszenie cylindra pneumatycznego również w położeniach pośrednich, zwłaszcza w jego środku i doprowadzanie czynnika ciśnieniowego poprzez zawieszenie.

Kiedy oba przyłącza czynnika ciśnieniowego znajdują się tylko w głowicy cylindra lub tylko w dnie cylindra, czynnik ciśnieniowy zależnie od ich wysterowania może być doprowadzany obydwoma przewodami, które poprzez elementy armatury przyłączowej łączą się z przyłączami czynnika ciśnieniowego, albo też może dopływać z przyłącza czynnika ciśnieniowego, poprzez otwory w głowicy cylindra lub dnie cylindra, do sąsiedniej komory tłokowej i ewentualnie komory ciśnieniowej ryglowania, albo też należy go doprowadzać z drugiego przyłącza czynnika ciśnieniowego, poprzez dodatkowy odcinek połączenia przenoszącego czynnik ciśnieniowy, do oddalonej komory tłokowej i komory ciśnieniowej ryglowania. W przypadku podwójnego cylindra dodatkowy odcinek połączenia przenoszącego czynnik ciśnieniowy jest utworzony przez komorę pośrednią podwójnego cylindra, który stanowi jednak znaczną masę dodatkową. Alternatywnie jedno z przyłączy czynnika ciśnieniowego może być poprzez dodatkowy przewód zewnętrzny połączone z oddaloną komorą tłokową i z komorą ciśnieniową ryglowania. Zwiększa to jednak koszt montażu.

Znane są również utworzone na zewnątrz cylindra, zespołu tłok-cylinder, dwa kształtowniki przebiegające w kierunku wzdłużnym, o przekroju poprzecznym zbliżonym do litery T z żebrem i półką, przy czym każdy kształtownik ma przelotowy otwór (DE 39 23 063 A1). Przez te przelotowe otwory mogą być transportowane czynniki robocze, takie jak sprężone powietrze. Połączenie tych przelotowych otworów z przyłączami czynnika ciśnieniowego i komorami cylindra nie jest pokazane na rysunkach.

PL 194 669 B1

Zadaniem wynalazku jest takie ulepszenie zawieszenia cylindra pneumatycznego posiadającego doprowadzenie czynnika ciśnieniowego, aby możliwa była wielostronna regulacja, przy jednocześnie nieskomplikowanym i łatwym montażu i niewielkich gabarytach.

Zadanie to zostało rozwiązane przez cylinder pneumatyczny do poruszania nastawnego elementu, zwłaszcza przepustnicy spalin w instalacji odprowadzania spalin i ciepła, z dwustronnym tłokiem, który jest przesuwny w cylindrze z dwiema komorami pomiędzy głowicą cylindra a dnem cylindra za pomocą czynnika ciśnieniowego, korzystnie z co najmniej jednym urządzeniem blokującym połączonym z tłoczyskiem w ciśnieniowej komorze ryglowania oraz z dwoma przyłączami czynnika ciśnieniowego, które są umieszczone korzystnie naprzeciw siebie, w przybliżeniu w jednej płaszczyźnie poprzecznej względem osi głównej cylindra pneumatycznego i są usytuowane na obwodzie cylindra pneumatycznego, korzystnie naprzeciwko siebie, przy czym każde z tych przyłączy czynnika ciśnieniowego jest, poprzez połączenie przekazujące czynnik ciśnieniowy i zawierające otwór poprzeczny, połączone z jedną z tych dwóch komór cylindra i ewentualnie z jedną z sąsiadujących z nimi ciśnieniowych komór ryglowania, charakteryzujący się tym, że na stronie zewnętrznej cylindra wykonane są dwa, przebiegające w kierunku wzdłużnym, kształtowniki o przekroju poprzecznym zbliżonym do kształtu litery T z żebrem i półką, przy czym każdy kształtownik ma przelotowy otwór uszczelniony na obu końcach, przy czym ten przelotowy otwór jest częścią składową połączenia przenoszącego czynnik ciśnieniowy, a ponadto na cylindrze zaciskana jest, obejmująca kształtowniki i przynajmniej część obwodu oraz długości płaszcza cylindra, obejma zawierająca przyłącza czynnika ciśnieniowego.

Korzystnie obejma ma zewnętrzne nasadki z przebiegającymi wewnątrz nich w kierunku wzdłużnym cylindra profilami wewnętrznymi, które w przekroju wzdłuż płaszczyzny poprzecznej cylindra podobnie do kształtowników mają kształt zbliżony do litery T, a ponadto w obejmie wywiercone są, w stronę cylindra, usytuowane korzystnie w jednej płaszczyźnie przekroju poprzecznego, dwa przelotowe otwory przyłączowe, które służą do zamocowania gwintowanego króćca przyłącza czynnika ciśnieniowego i są poprzez przyłączowy otwór poprzeczny w półce jednego z kształtowników połączone z przelotowym otworem, przy czym przyłączowy otwór poprzeczny w półce, przyłączowy otwór w nasadce oraz otwór poprzeczny w ścianie cylindra, który łączy się z przelotowym otworem kształtownika, odcinki łączące przyłącze czynnika ciśnieniowego z jedną z dwóch komór cylindra i jedną z ciśnieniowych komór ryglowania.

Obejma ma korzystnie przekrój poprzeczny w kształcie pierścienia. Obejma ma korzystniej przekrój poprzeczny w przybliżeniu w kształcie litery C, a ponadto przy każdym z dwóch końców tego przekroju poprzecznego znajduje się nasadka profilu wewnętrznego i przyłączowy otwór.

W celu wahliwego podparcia cylindra pneumatycznego w nasadkach obejmy na wspólnej osi z przyłączowymi otworami znajduje się korzystnie po jednym zagłębieniu do osadzenia trzonu przyłącza czynnika ciśnieniowego.

Dno lub głowica cylindra ma dwa nieprzelotowe otwory z gwintem przyłączowym w charakterze przyłącza czynnika ciśnieniowego, które poprzez kanały są połączone, w celu przenoszenia czynnika ciśnieniowego z jedną z komór cylindra i jedną z ciśnieniowych komór ryglowania, a ponadto jeden z profili jest za pomocą przelotowego otworu poprzez pierwszy otwór poprzeczny w ścianie cylindra połączony z nieprzelotowym otworem w głowicy cylindra lub dnie cylindra, a poprzez drugi otwór poprzeczny w ścianie cylindra jest połączony z jedną z komór ciśnieniowych.

Korzystnie ze strony czołowej gwintowanego króćca przyłącza czynnika ciśnieniowego znajduje się, wykonane wokół środkowego otworu tego przyłącza czynnika ciśnieniowego, pierścieniowe ostrze, które przylega do półki kształtownika o przekroju poprzecznym zbliżonym kształtem do litery T.

Obejma jest zaciskana na półce nasadki, korzystnie za pomocą wkrętów bez łba.

Cylinder pneumatyczny może być zawieszany w każdym położeniu przebiegającym wzdłuż głównej osi cylindra pneumatycznego kształtowników o przekroju poprzecznym zbliżonym do litery T, zwłaszcza też w środku cylindra pneumatycznego. Z uwagi na to kształtowniki o przekroju poprzecznym zbliżonym do litery T pasują do obejmy, która obejmuje oba kształtowniki. Ta obejma służy przy tym równocześnie do doprowadzania czynnika ciśnieniowego z przyłączy czynnika ciśnieniowego, w które wpasowuje się przewód armatury przyłączowej, do komór cylindra i ewentualnie do połączonych z nimi komór ciśnieniowych ryglowania. Nie jest przy tym konieczne, by cylinder pneumatyczny był wykonany jako cylinder z podwójnym płaszczem, ponieważ przenoszenie czynnika ciśnieniowego z otworów przyłączowych może następować poprzez przyłączowy otwór poprzeczny w kształtownikach i poprzez jeden z otworów przelotowych w kształtownikach oraz poprzez jeden połączony z tymi otworami przelotowymi otwór poprzeczny we współpracującej ścianie cylindra. Dlatego nie jest po4

PL 194 669 B1 trzebne, by przenoszenie czynnika ciśnieniowego z przyłącza przy jednym końcu cylindra pneumatycznego do komory cylindra lub komory ciśnieniowej ryglowania usytuowanej na przeciwległym końcu odbywało się poprzez specjalnie zainstalowany przewód czynnika ciśnieniowego. Do takiego przenoszenia czynnika ciśnieniowego potrzeba tylko niewielu łatwych do wykonania otworów.

Jak było wyżej powiedziane jest również możliwe zastosowanie otworów przelotowych w kształtownikach o przekroju poprzecznym zbliżonym do kształtu litery T do przenoszenia czynnika ciśnieniowego z jednego końca cylindra pneumatycznego, przy czym głowica cylindra lub dno cylindra ma w znany sposób dwa nieprzelotowe otwory z gwintem jako przyłącze czynnika ciśnieniowego. Do przenoszenia czynnika ciśnieniowego z jednego otworu nieprzelotowego w głowicy cylindra lub dnie cylindra do przeciwległej komory cylindra lub komory ciśnieniowej ryglowania może służyć pierwszy otwór poprzeczny we współpracującej ścianie cylindra, który poprzez zwykłe kanały w głowicy cylindra jest połączony z jednym z jej nieprzelotowych otworów oraz drugi otwór poprzeczny w ścianie współpracującego cylindra, który łączy otwór przelotowy z jedną z komór ciśnieniowych w podstawie cylindra. Drugi otwór nieprzelotowy jest w znany sposób bezpośrednio połączony poprzez otwór w głowicy lub dnie cylindra z sąsiednią komorą tłokową i ewentualnie komorą ciśnieniową ryglowania. Przy takiej konstrukcji głowica cylindra i podstawa cylindra mogą być wzajemnie zamieniane.

Jak wspomniano wyżej obejma może mieć pierścieniowy przekrój poprzeczny tak, że obejmuje ona współpracujący cylinder z wykonanymi z jego ściany kształtownikami o przekroju poprzecznym zbliżonym do litery T i może być przesuwany i unieruchamiany wzdłuż współpracującego cylindra i korzystnie zaciskany na półce kształtownika. Ta obejma może być również traktowana jako profil płaszczowy.

W korzystnej konstrukcji o małej masie wystarcza jak było wspomniane, że obejma ma przekrój poprzeczny w kształcie zbliżonym do litery C, przy czym na końcach jej przekroju wykonano po jednej z dwóch nasadek z wewnętrznymi profilami współpracującymi, które są przesuwne i unieruchamiane na kształtownikach cylindra i mają otwory przyłączowe do wkręcania elementu armatury przyłączowej czynnika ciśnieniowego.

Zwłaszcza do połączenia z profilem zaciskowym cylindra pneumatycznego według wynalazku przewody armatury przyłączowej czynnika ciśnieniowego lub rury sterowania są wyposażone w przechylną dwuzłączkę rurową, przy której umieszczony jest trzon jako miejsce ułożyskowania do wahliwego podparcia cylindra pneumatycznego. W celu wprowadzenia trzonu w każdej nakładce profilu zaciskowego wykonano współosiowo z otworem przyłączowym po jednym zagłębieniu. Trzon przechodzi w cieńsza gwintowaną tuleję, która jest wkręcana w przyłączowy otwór z gwintem w profilu zaciskowym. Poprzez tuleję gwintowaną i trzon poprowadzony jest współosiowo otwór, który stanowi połączenie z końcem przewodu, na którym umieszczona jest armatura przyłączowa czynnika ciśnieniowego.

W innym wykonaniu gwintowanej tulei armatury przyłącza czynnika ciśnieniowego jest na jej stronie czołowej wokół współosiowego otworu wykonane pierścieniowe ostrze, dzięki któremu kształtownik, o przekroju poprzecznym w przybliżeniu mającym kształt litery T, przylega do półki. Przyleganie półki i pierścieniowego ostrza ma działanie uszczelniające w dowolnym położeniu w kierunku wzdłużnym cylindra pneumatycznego, w którym zaciśnięty jest profil zaciskowy.

Profil zaciskowy jest w żądanym położeniu wzdłużnym łatwo i pewnie zaciskany na półce nasadki za pomocą wkrętów bez łba. W szczególności do zaciskania służy po jednym wkręcie bez łba po każdej stronie nasadki profilu zaciskowego w kierunku wzdłużnym po obu stronach otworu przyłączowego. Przy pasowaniu pomiędzy profilem współpracującym a kształtownikiem o przekroju poprzecznym zbliżonym w kształcie do litery T nie chodzi praktycznie o szczelność wobec czynnika ciśnieniowego, ponieważ jest ona zapewniona przez bezpośrednie przyleganie pierścieniowego ostrza gwintowanej tulei do półki kształtownika o przekroju poprzecznym w kształcie litery T.

Wynalazek jest wyjaśniony dokładniej w przykładach wykonania na podstawie rysunku, na którym fig. 1 przedstawia pierwszy przykład wykonania cylindra pneumatycznego jako cylindra o dwukierunkowym ruchu tłoczyska z profilem zaciskowym z przyłączami czynnika ciśnieniowego w przekroju wzdłużnym, fig. 2 - cylinder pneumatyczny z fig. 1 w przekroju poprzecznym, fig. 3 - szczegół cylindra pneumatycznego z fig. 1 i 2, mianowicie cylinder w przekroju poprzecznym, fig. 4 - dalszy szczegół cylindra pneumatycznego z fig. 1 i 2, mianowicie obejma, którą można również nazwać profilem płaszczowym, w przekroju poprzecznym, a fig. 5 przedstawia drugą postać wykonania cylindra pneumatycznego, który jest również wykonany jako cylinder o dwukierunkowym ruchu tłoczyska, z innym rozwiązaniem przyłączy czynnika ciśnieniowego.

Na figurze 1 przedstawiony jest cylinder pneumatyczny z blokowaniem położeń końcowych, który złożony jest zasadniczo z głowicy 1 cylindra i z dna 2 cylindra, które są ze sobą połączone przez

PL 194 669 B1 cylinder 3. Głowica 1, dno 2 cylindra 3 i rura cylindra 3 stanowią ograniczenie dwóch komór 4 i 5 cylindra 3, które są oddzielone od siebie dwustronnym tłokiem 6. Po jednej stronie tłoka 6 umieszczone jest tłoczysko 7, po drugiej trzon ryglowy 8, które mogą się przesuwać odpowiednio w otworze głowicy 1 lub dna 2 cylindra 3. W celu zablokowania tłoczyska 7 lub trzonu ryglowego 8 w jednym z dwóch położeń końcowych, tłoczysko 7 ma rowek 9, a trzon ryglowy 8 ma rowek 10. W te rowki mogą wchodzić unieruchamiające kulki stalowe 11, 12, kiedy są one trzymane przez przesuwne gniazdo 13 lub 14 ryglowego tłoka 15 lub 16 w położeniu ściśniętym, przedstawionym przy kulkach 11, podczas gdy kulki 12 przy przesuniętym z powrotem wkładzie kulkowym 14 są promieniowo ruchome i uwalniają rowek 10 trzonu ryglowego 8. Przyporządkowane tłokom ryglowym 15, 16 komory ciśnieniowe ryglowania, w których narasta ciśnienie przesuwające tłok ryglowy, oznaczone są przez 17, 18. Każda z tych komór ciśnieniowych ryglowania 17, 18 poprzez nie pokazany otwór w głowicy 1 cylindra lub dnie 2 cylindra, poprzez który poprowadzone jest tłoczysko 7 lub trzon ryglowy 8 jest połączona z sąsiednią komorą 4 lub 5 cylindra w celu przemieszczania się sprężonego czynnika, przy czym ciśnieniowa komora ryglowa 17 lub 18 jest zamknięta szczelnie względem atmosfery.

Cylinder lub współpracujący cylinder 3 ma wykonane po stronie zewnętrznej dwa przebiegające wzdłużnie kształtowniki 19, 20, których przekrój zbliżony jest do litery T. Jest to pokazane na fig. 3. Oba te kształtowniki 19, 20 leżą jednocześnie na średnicy kołowego przekroju poprzecznego cylindra po przeciwległych stronach cylindra, co oznacza najkorzystniejszy kształt geometryczny do przechylnego zawieszania cylindra pneumatycznego, które uzyskane jest na dwóch ciśnieniowych elementach przyłączowych armatury 21 i 22, w które uchodzą przenoszące sprężony czynnik przewody lub rury 23, 24 sterowania.

Ukształtowanie cylindra 3 z uformowanymi kształtownikami 19, 20 przedstawiono w szczególności na fig. 3, gdzie cylinder 3 jest pokazany oddzielnie. Jak ponadto pokazano na fig. 3, każdy z kształtowników 19, 20 ma w przybliżeniu kształt litery T z żebrem 25 lub 26 i z półką 27 lub 28, które są usytuowane stycznie do płaszcza cylindra 3. W kierunku wzdłużnym każdego z kształtowników 19, 20 przebiega przelotowy otwór 29 lub 30. Każdy z tych przelotowych otworów jest przy swych obu końcach 31, 34 zamknięty, na przykład przez nie pokazaną na fig. 1 kulkę stalową lub podobny element.

Profil zaciskowy jest nasunięty na cylinder z kształtownikami 19, 20 i może być na nim zaciskany, jak przedstawiono na fig. 4. Obejma 35 jest wykonana zasadniczo w kształcie litery C. Posiada ona na obu końcach (litery C) nasadkę 36, 37, która wewnątrz ma profil wewnętrzny 36a lub 37a podobny w kształcie do odpowiedniego kształtownika 19 lub 20 cylindra 3. Ten profil wewnętrzny jest otwarty po stronie zwróconej do wewnątrz profilu zaciskowego, natomiast w przeciwnym kierunku tworzy płaską powierzchnię z bocznymi rowkami, które nie zostały oznaczone. W tę płaską powierzchnię wchodzi promieniowo usytuowany otwór przyłączowy 39, 40 z gwintem.

Z figury 2 można w szczególności wywnioskować, jak profil wewnętrzny 36a lub 37a współdziała za pomocą przyłączowego otworu 39 lub 40 z przyłączem 21, 22 czynnika ciśnieniowego. W tym celu przyłącze to ma wahliwą dwuzłączkę rurową 41, z której wystaje trzon 42. Ten trzon częściowo wchodzi w zagłębienie 43 z zewnątrz przy tej nasadce 36, 37, która przechodzi w otwór przyłączowy, np. 40. Od każdego trzonu 42 lub 42a jest nieznacznie oddalony gwintowany króciec 44 lub 44a, o niniejszej średnicy, którego gwint może być wkręcony w otwór przyłączowy 39 lub 40. Koaksjalnie, to znaczy centrycznie przez przyłącze 21,22 czynnika ciśnieniowego przebiega otwór 45 lub 46, który tworzy połączenie z przewodem 23 lub 24.

Od strony czołowej gwintowanego króćca 44 lub 44a utworzone jest pierścieniowe ostrze 47 lub 48, które z zewnątrz przylega szczelnie do żebra kształtownika 19 lub 20, kiedy gwintowany trzon 44, 44a jest wkręcony w nasadkę 36 lub 37.

Do przelotowego otworu 29, 30 każdego kształtownika 19 lub 20 doprowadzony jest poprzeczny otwór 49, 50 w przedłużeniu otworu 45 lub 46 w przyłączu 21 lub 22 czynnika ciśnieniowego. Na skutek tego czynnik ciśnieniowy, to znaczy tu sprężone powietrze, jest w przelotowych otworach 29 lub 30 praktycznie pod takim samym ciśnieniem, pod jakim wypływa sterowany przy końcach 23 lub 24 przewodów. Ciśnienie to jest przenoszone przez poprzeczny otwór 51 lub 52 w ścianie cylindra 3 do jednej z dwóch komór 4 lub 5 cylindra, a z niej do sąsiadującej komory ciśnieniowej ryglowania 17 lub 18.

Sterowanie ruchu dwustronnego tłoka 6 i jego ryglowanie w położeniach końcowych odbywa się przy tym konwencjonalnie w zależności od sterowanych ciśnień czynnika ciśnieniowego w końcach 23 i 24 przewodów.

Kształtowniki 19, 20 i obejma 35 służą nie tylko do doprowadzania czynnika ciśnieniowego do komór cylindra i komór ciśnieniowych ryglowania, ale również do przechylnego zawieszania cylindra

PL 194 669 B1 pneumatycznego. Oś obrotu cylindra pneumatycznego może być przy tym ustawiona w kierunku wzdłużnym kształtowników 19, 20, przy czym luzuje się pary wkrętów 53, 54 lub 55, 56 bez łba, za pomocą których każda z dwóch nasadek 36, 37 profilu zaciskowego jest zaciskana nieruchomo na rurze 3 cylindra, po czym profil zaciskowy daje się swobodnie przesuwać w kierunku wzdłużnym. Zależnie od żądanego położenia osi obrotu najpierw poprzeczne otwory 57, 58 poprzez półki 27, 28 kształtowników 19, 20 wykonuje się w takich miejscach, że te otwory poprzeczne są usytuowane zgodnie z otworami 45, 46 w elementach 21, 22 armatury przyłączowej czynnika ciśnieniowego. Te poprzeczne otwory 57, 58 dochodzą do przelotowych otworów 29, 30. Poprzeczne otwory w żebrach 25, 26 odsłonięte po przesunięciu obejmy 35 mogą być łatwo zamknięte z zewnątrz, np. przez kulki stalowe. Po umieszczeniu profilu zaciskowego w żądanym położeniu wkręty 53-56 bez łba zostają z powrotem dokręcone.

Przykład wykonania cylindra pneumatycznego według fig. 5 różni się zasadniczo od poprzednio opisanego przykładu wykonania z fig. 1-4 tym. Jak widać na fig. 5 nie przewidziano żadnej obejmy, ale w tym wykonaniu doprowadzanie czynnika ciśnieniowego i zawieszanie następuje za pomocą dna 60 cylindra 61, które wraz z głowicą 59 i cylindrem 61 tworzy zewnętrzną stronę cylindra ciśnieniowego. Dno 60 cylindra 61 posiada parę nieprzelotowych otworów 62, 63 usytuowanych w jednej płaszczyźnie, w celu doprowadzenia czynnika ciśnieniowego do wnętrza cylindra pneumatycznego i zawieszenia cylindra pneumatycznego. Można przy tym stosować armaturę przyłączową czynnika ciśnieniowego według fig. 1 i 2, czego nie przedstawiono na fig. 5. Doprowadzanie czynnika ciśnieniowego z nieprzelotowego otworu 63 do komory 5 cylindra i do komory ciśnieniowej 18 ryglowania następuje bezpośrednio przez otwór 64, który koncentrycznie z otworem nieprzelotowym 63 łączy się z nieoznaczonym otworem służącym do przeprowadzenia trzonu ryglowego 8.

Do przenoszenia czynnika ciśnieniowego lub do przenoszenia ciśnienia z nieprzelotowego otworu 62 do komory 4 cylindra lub do komory ciśnieniowej 17 ryglowania, która jest połączona z komorą 4 cylindra poprzez wzdłużny otwór 65 w głowicy 59 cylindra, służy kształtownik 66 o przekroju zbliżonym do kształtu litery T, który jest utworzony podobnie jak zewnętrzny przeciwległy kształtownik 67 oraz kształtowniki 19, 20. Kształtownik 67 nie ma tu żadnego zadania, natomiast kształtownik 66 służy do przenoszenia czynnika ciśnieniowego z nieprzelotowego otworu 62 do komory 4 cylindra i do komory ciśnieniowej 17 ryglowania na skutek tego, że w rurze 61 cylindra przewidziano nie tylko otwór poprzeczny 68 analogiczny do otworu poprzecznego 51 z fig. 1, ale również dalszy otwór poprzeczny 69, który w obszarze dna cylindra przechodzi w promieniowy otwór 70, który z kolei jest połączony z nieprzelotowym otworem 62 przez otwór wzdłużny 71.

Sterowane doprowadzenie czynnika ciśnieniowego do nieprzelotowych otworów 62, 63 może zatem powodować ruch i unieruchamianie podwójnego tłoka 6 analogicznie do wykonania przedstawionego na fig. 1. W odróżnieniu od opisanego poprzednio wykonania zawieszenie cylindra pneumatycznego może odbywać się tu tylko albo przy przedstawionej na fig. 5 pozycji nieprzelotowych otworów 62, 63, albo też w praktycznie przeciwnej pozycji, kiedy położenia montażu głowicy 59 cylindra i dna 60 cylindra 61 są wzajemnie zamienione. Jeśli chodzi o przesył czynnika ciśnieniowego od nieprzelotowego otworu 62 do przeciwległej komory cylindra i ciśnieniowej komory ryglowania, również w tym przypadku korzystne jest wykonanie cylindra 61 cylindra z profilami w kształcie litery T.

Rowki 72, 73 w głowicy 1 cylindra i w dnie 2 cylindra na fig. 1 oraz rowki 74-76 w głowicy 59 cylindra i dnie 60 cylindra na fig. 5 służą do wprowadzenia pierścieni uszczelniających o przekroju okrągłym. Jak to przedstawiają oba przykłady wykonania, profile rury cylindra w kształcie litery T można stosować korzystnie w co najmniej dwóch różnych wykonaniach cylindra pneumatycznego.

Wynika stąd, że obydwa wykonania zapewniają racjonalne wytwarzanie i składowanie cylindra pneumatycznego.

Claims (8)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Cyllnder pneumatyczny do poruszania nastawnego elementu, zwłaszcza przepustnicy spalln w instalacji odprowadzania spalin i ciepła, z dwustronnym tłokiem, który jest przesuwny w cylindrze z dwiema komorami pomiędzy głowicą cylindra a dnem cylindra za pomocą czynnika ciśnieniowego, korzystnie z co najmniej jednym urządzeniem blokującym połączonym z tłoczyskiem w ciśnieniowej komorze ryglowania oraz z dwoma przyłączami czynnika ciśnieniowego, które są umieszczone korzystnie naprzeciw siebie, w przybliżeniu w jednej płaszczyźnie poprzecznej względem osi głównej

   PL 194 669 B1 cylindra pneumatycznego i są usytuowane na obwodzie cylindra pneumatycznego, korzystnie naprzeciwko siebie, przy czym każde z tych przyłączy czynnika ciśnieniowego jest, poprzez połączenie przekazujące czynnik ciśnieniowy i zawierające otwór poprzeczny, połączone z jedną z tych dwóch komór cylindra i ewentualnie z jedną z sąsiadujących ź nimi ciśnieniowych komór ryglowania, znamienny tym, że na stronie zewnętrznej cylindra (3, 61) wykonane są dwa, przebiegające w kierunku wzdłużnym, kształtowniki (19, 20, 66, 67) o przekroju poprzecznym zbliżonym do kształtu litery T z żebrem (25, 26) i półką (27, 28), przy czym każdy kształtownik ma przelotowy otwór (29, 30) uszczelniony na obu końcach, przy czym ten przelotowy otwór (29, 30) jest częścią składową połączenia przenoszącego czynnik ciśnieniowy, a ponadto na cylindrze (3) zaciskana jest obejmująca kształtowniki (19, 20) i przynajmniej część obwodu oraz długości płaszcza cylindra (3) obejma (35) zawierająca przyłącza (21,22) czynnika ciśnieniowego.
2. 2. Cyllnder według zastrz. 1, tym, że obejma (35) ma zewnętrzne nasadki (36, 37) z przebiegającymi wewnątrz nich w kierunku wzdłużnym cylindra (3) profilami wewnętrznymi (36a, 37a), które w przekroju wzdłuż płaszczyzny poprzecznej cylindra (3) podobnie do kształtowników (19, 20) mają kształt zbliżony do litery T, a ponadto w obejmie (35) wywiercone są, w stronę cylindra (3), usytuowane korzystnie w jednej płaszczyźnie przekroju poprzecznego, dwa przelotowe otwory przyłączowe (39, 40), które służą do zamocowania gwintowanego króćca (44, 44a) przyłącza (21,22) czynnika ciśnieniowego i są poprzez przyłączowy otwór poprzeczny (57, 58) w półce (27, 28) jednego z kształtowników (19, 20) połączone z przelotowym otworem (29, 30), przy czym przyłączowy otwór poprzeczny (57, 58) w półce (27, 28), przyłączowy otwór (39, 40) w nasadce oraz otwór poprzeczny (51, 52) w ścianie cylindra (3), który łączy się z przelotowym otworem (29, 30) kształtownika (19, 20), tworzą odcinki łączące przyłącze (21, 22) czynnika ciśnieniowego z jedną z dwóch komór (4, 5) cylindra i jedną z ciśnieniowych komór ryglowania (17, 18).
3. 3. C\^llm^^r^w^c^łLU3Z£^^tr^^. 2, znamienny tym, że maprzekrój poprzeczny w kształcie pierścienia.
4. 4. CyUndee według zas^z. 3, znamienny tym, że obeema (35) ma pr^^^i^f^r^j poppzeczny w ppzybliżeniu w kształcie litery C, a ponadto przy każdym z dwóch końców tego przekroju poprzecznego znajduje się nasadka (36, 37) profilu wewnętrznego (36a, 37a) i przyłączowy otwór (39, 40).
5. 5. Cy^llr^c^^rw^c^ł-^c3z^^tr^. 2 albo 3, albo 4, znamienny tym, że w ceeu wahllwego podparcia cylindra pneumatycznego, w nasadkach (36, 37) obejmy (35) na wspólnej osi z przyłączowymi otworami (39, 40) znajduje się po jednym zagłębieniu (43) do osadzenia trzonu (42, 42a) przyłącza (21, 22) czynnika ciśnieniowego.
6. 6. według zas^z. 1, znamiennytym, że dno (60) I ubgłowica (59) cyHnd ra (611 madwa nieprzelotowe otwory (62, 63), z gwintem przyłączowym, w charakterze przyłącza czynnika ciśnieniowego, które poprzez kanały (64) są połączone w celu przenoszenia czynnika ciśnieniowego z jedną z komór (4, 5) cylindra i jedną z ciśnieniowych komór (17, 18) ryglowania, a ponadto jeden z profili (66) jest za pomocą przelotowego otworu poprzez pierwszy otwór poprzeczny (69) w ścianie cylindra (61) połączony z nieprzelotowym otworem (62) w dnie (60) lub głowicy (59) cylindra (61), a poprzez drugi otwór poprzeczny (68) w ścianie cylindra (61) jest połączony z jedną z komór ciśnieniowych (4).
7. 7. według zas^z. 6, znamienny tym, że ze sEony czołówce gwintowanego króćca (44, 44a) przyłącza (21,22) czynnika ciśnieniowego znajduje się wykonane wokół środkowego otworu tego przyłącza (21, 22) czynnika ciśnieniowego, pierścieniowe ostrze (47, 48), które przylega do półki (27, 28) kształtownika (19, 20) o przekroju poprzecznym zbliżonym kształtem do litery T.
8. 8. Cyllnder według zas^z. 1 albo 2, albo 3, albo 4, znamienny tym, że obeema (35) (ess ζθοϊskana na półce (27, 28) nasadki (36, 37) za pomocą wkrętów (53, 54, 55, 56) bez łba.