PL194352B1 - Urządzenie rolkowe zakleszczające - Google Patents

Abstract

1. Urz adzenie rolkowe zakleszczaj ace, posiada- j ace co najmniej jedn a rolk e zaopatrzon a w trzpie n, osadzon a w koszykach znajduj acych si e na we- wn etrznej powierzchni walcowej obudowy pier scie- niowej, przy czym te koszyki maj a cz esc p lask a i walcow a, za s rolki, których osie le za na wspólnym okr egu, s a oparte o p laskie powierzchnie elementu sze sciok atnego, za s obudowa jest przykryta od góry i od do lu pokrywami posiadaj acymi gniazda, w któ- rych s a osadzone trzpienie rolek, które s a oparte o co najmniej jeden element spr ezysty, znamienne tym, ze pokrywa dolna (5) stanowi jedn a ca lo sc z obudow a (2), przy czym k at ( a) mi edzy p laszczyzn a boczn a elementu sze sciok atnego (4), a p lask a cz esci a koszyka (3) jest mniejszy ni z k at tarcia rolki (1) o ele- ment sze sciok atny (4) i o cz es c p lask a koszyka (3), a w rzucie na p laszczyzn e poziom a element sze- sciok atny (4) le zy wewn atrz obszaru ograniczonego przez rzuty powierzchni, na których le za p laskie cz e- sci koszyków (3), a jego boki w momencie zaklesz- czenia s a styczne do odpowiednich par rolek (1) stycznych do siebie i do p laskich cz esci koszyków (3). PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie rolkowe zakleszczające.

Znane są urządzenia zakleszczające, w których elementem zakleszczającym lub blokującym są zapadki, ruchome elementy płaskie zaopatrzone w zęby lub szczęki ruchome.

W urzą dzeniu rolkowym zakleszczającym pokrywa dolna stanowi jedną całość z obudową, przy czym kąt między płaską powierzchnią elementu sześciokątnego a częścią płaską koszyka jest mniejszy od kąta tarcia rolki o element sześciokątny i o część płaską koszyka, a w rzucie na płaszczyznę poziomą element sześciokątny leży wewnątrz obszaru ograniczonego przez rzuty powierzchni, na których leżą płaskie części koszyków, a jego boki w momencie zakleszczania są styczne do odpowiednich par rolek stycznych do siebie i do płaskich części koszyków.

Korzystnie koszyki i obudowa jest przykryta od góry i od dołu pokrywami, zaś górna ruchoma pokrywa posiada sztyfty, przy czym te koszyki są symetryczne względem linii przechodzącej przez środek obudowy.

Korzystnie kształt gniazda i jego usytuowanie względem środka obudowy gniazda stanowi odwzorowanie drogi trzpieni rolek podczas ich ruchu w obszarze koszyka.

Urządzenie rolkowe zakleszczające charakteryzuje prostota i niezawodność konstrukcji. Urządzenie to zapewnia podparcie elementu sześciokątnego na całym jego obwodzie, co zapobiega biciom promieniowym.

W wersji klucza płaskiego urzą dzenie umożliwia nakładanie go na element sześciokątny (np. śrubę) z boku i umożliwia pracę bez zdejmowania urządzenia. Już obrót jałowy o 30° umożliwia pracę klucza przy ograniczonej dostępności do elementu sześciokątnego. Urządzenie w wersji sprzęgła jednokierunkowego pozwala na ruch elementu sześciokątnego wzdłuż osi.

Urządzenie w wersji klucza oczkowego umożliwia nałożenie go na nakrętkę śruby o dowolnej długości i pracę klucza bez zdejmowania go z nakrętki. Konstrukcja pozwala zminimalizować średnicę zewnętrzną części roboczej klucza.

W wersji sprzę gła dwukierunkowego sześć punktów przyłożenia siły na elemencie sześcioką tnym eliminuje naciski promieniowe. Umożliwia pracę przy istnieniu przesuwu elementu sześciokątnego wzdłuż osi. Urządzenie zapewnia przenoszenie dużych sił i momentów oraz ma zdolność do centrowania elementu sześciokątnego.

Przedmiot wynalazku został przedstawiony w przykładach wykonania w ujęciu schematycznym na rysunku, na którym fig. 1 ukazuje urządzenie w widoku od góry (jako sprzęgło jednokierunkowe), fig. 2 przedstawia przekrój przez rolkę, fig. 3 ukazuje urządzenie jako sprzęgło dwukierunkowe, fig. 4 ukazuje urządzenie w postaci klucza płaskiego, zaś fig. 5 przedstawia to urządzenie jako klucz oczkowy, a fig. 6 przedstawia przekrój poprzeczny przez oczko klucza i obejmę ruchomą elementu sześciokątnego.

Urządzenie rolkowe w wersji sprzęgła jednokierunkowego posiada w swej obudowie 2 koszyki 3, które znajdują się na wewnętrznej walcowej powierzchni obudowy 2. W tych koszykach są osadzone rolki 1. Te rolki przy ruchu pracy opierają się o sześciokątny element 4. Koszyki 3 mają część płaską i część walcową. W rzucie na płaszczyznę poziomą element sześ ciokątny 4 leży wewnątrz obszaru ograniczonego przez rzuty powierzchni, na których leżą płaskie części koszyków 3. Obudowa jest przykryta od góry i od dołu pokrywami 5, przy czym pokrywa 5 od dołu tworzy jedną całość z obudową 2.

Posiadają one gniazda 5', w których osadzone są trzpienie 1' rolki 1. W obudowie znajduje się element sprężysty 6, zwykle sprężyna, zetknięta bezpośrednio z jedną z rolek 1. Dla zapewnienia właściwej pracy urządzenia trzeba, aby na każdym boku elementu sześciokątnego 4 znajdowały się dwie rolki. Kąt α między płaszczyzną elementu sześciokątnego 4, a częścią płaską koszyka 3 musi być mniejszy od kąta tarcia rolki 1 o element sześciokątny 4 i część płaską koszyka 3. Podczas pracy rolę koszyków 3 mogą przenieść także gniazda 5'.

Urządzenie w postaci klucza płaskiego ma taką samą budowę jak sprzęgło jednokierunkowe z tym, że stanowi wycinek tego sprzęgła. Wielkość tego wycinka jest taka, aby klucz mógł być nałożony na odpowiedniej wielkości nakrętkę lub śrubę z boku.

Urządzenie w wersji sprzęgła dwukierunkowego posiada na wewnętrznej powierzchni walcowej koszyki 3, które posiadają jedną część walcową zwaną dnem i dwie części płaskie zwane bieżniami, symetryczne względem osi przechodzącej przez środek układu i przez środek walcowego dna koszyka 3. Obudowa 2 jest przykryta od góry i od dołu pokrywami 5, przy czym pokrywa górna jest ruchoma skrętnie i ma sztyfty 8. Rolki 1 stanowią tuleje 1, które na sztyftach 8 mogą się poruszać z luzem zaPL 194 352 B1 pewniającym osiągnięcie przez te tuleje pozycji styczności z elementem sześciokątnym 4 i jedną bieżnią koszyka 3, styczności z elementem sześciokątnym i drugą bieżnią koszyka 3 oraz usunięcie się tulei 1 w kierunku dna koszyka 3 w zależności od ustawienia pokrywy skrętnej 5 ze sztyftami 8. Ta pokrywa 5 posiada co najmniej jeden element sprężysty, który zapewnia utrzymywanie tej pokrywy w wybranej pozycji oraz jej cofanie się, a w rezultacie cofanie sztyftów 8 i tulei 1 w chwili rozkleszczania.

W urzą dzeniu w postaci klucza oczkowego wewną trz obudowy pierś cieniowej 2 znajduje się ruchoma skrętnie obejma 7 i tylko jedna rolka 1 wraz z koszykiem 3. Koszyk 3 wraz z rolką 1 jest umieszczony w części chwytowej klucza w celu zmniejszenia wymiarów obudowy pierścieniowej. Ruchoma obejma 7 jest zbudowana z dwóch pierścieni i obejmy dwunastoramiennej. Taka budowa obejmy utrzymuje ją wewnątrz obudowy 2 i zmniejsza kąt jałowego ruchu klucza.

W urządzeniu pracującym jako sprzęgło jednokierunkowe, wskutek względnego obrotu obudowy 2 względem elementu sześciokątnego 4 w jednym kierunku, zwanym ruchem pracy, jedna grupa rolek 1 stykająca się z płaszczyznami elementu 4 i bieżniami koszyków 3, które tworzą kąt α zakleszcza obudowę i element sześciokątny uniemożliwiając ruch obwodowy w jednym kierunku. Następuje więc obrót elementu sześciokątnego 4. Po wykonaniu ruchu obrotowego w przeciwną stronę (ruch jałowy), płaszczyzny elementu 4 naciskają na drugą grupę rolek 1 pod kątem umożliwiającym odsunięcie się wszystkich rolek 1 na dno koszyków 3, a sprężyna 6 napinająca skrajną rolkę cofa się. Wielkość odsunięcia się rolek 1 jest taka, że umożliwia przemieszczenie się wierzchołka elementu sześciokątnego 4. Następnie po minięciu przez te wierzchołki rolek 1 i zadziałaniu sprężyny 6, rolki 1 wracają do poprzedniego położenia. Tak pracuje sprzęgło jednokierunkowe i klucz płaski, w którym skrajna rolka 1, wypychana przez sprężynę w kierunku elementu sześciokątnego 4 wypycha następną w tym samym kierunku, a ta kolejną itd.

Gdy urządzenie pracuje jako klucz oczkowy rolka 1 blokuje ruchomą obejmę 7 podczas ruchu pracy. Wówczas obejma ta wraz z obudową 2 przenosi moment obrotowy na element sześciokątny 4 znajdujący się wewnątrz obejmy 7. W ruchu jałowym rolka 1 usuwa się w kierunku dna koszyka 3 umożliwiając obrót obejmy 7 względem obudowy 2 klucza.

Podczas pracy urządzenia jako sprzęgło dwukierunkowe napinanie tulei 1 jest przenoszone z elementu sprężystego poprzez ruchomą skrę tnie pokrywę 5 ze sztyftami 8. Zakleszczenie elementu sześciokątnego 4 następuje w jednym z dwóch kierunków, w zależności od ustawienia pokrywy skrętnej 5 ze sztyftami 8 względem obudowy 2. W chwili obrotu wału 4 w przeciwnym kierunku, tuleje 1 cofając się w kierunku dna koszyków naciskają sztyfty 8. Skrętna pokrywa 5 wraz z tymi sztyftami cofa się naciskając sprężynę. Po minięciu przez wierzchołki elementu sześciokątnego 4 tulei, sprężyna obraca ruchomą pokrywę 5 wraz ze sztyftami 8 do poprzedniego położenia, a sztyfty te ponownie dociskają tuleje 1 do tych samych bieżni koszyków 3. Zakleszczanie wyłączone jest w obu kierunkach, kiedy pokrywa 5 ustawia sztyfty 8 na osiach symetrii koszyków 3, a sztyfty te utrzymują tuleje 1 w odległości do bieżni koszyków 3 uniemożliwiającej zakleszczenie elementu sześciokątnego 4.

Claims (3)

1. Urządzenie rolkowe zakleszczające, posiadające co najmniej jedną rolkę zaopatrzoną w trzpień , osadzoną w koszykach znajdujących się na wewnętrznej powierzchni walcowej obudowy pierścieniowej, przy czym te koszyki mają część płaską i walcową, zaś rolki, których osie leżą na wspólnym okręgu, są oparte o płaskie powierzchnie elementu sześciokątnego, zaś obudowa jest przykryta od góry i od dołu pokrywami posiadającymi gniazda, w których są osadzone trzpienie rolek, które są oparte o co najmniej jeden element sprężysty, znamienne tym, że pokrywa dolna (5) stanowi jedną całość z obudową (2), przy czym kąt (α) między płaszczyzną boczną elementu sześciokątnego (4), a płaską częścią koszyka (3) jest mniejszy niż kąt tarcia rolki (1) o element sześciokątny (4) i o część płaską koszyka (3), a w rzucie na płaszczyznę poziomą element sześciokątny (4) leży wewnątrz obszaru ograniczonego przez rzuty powierzchni, na których leżą płaskie części koszyków (3), a jego boki w momencie zakleszczenia są styczne do odpowiednich par rolek (1) stycznych do siebie i do pł askich części koszyków (3).

PL 194 352 B1

2. Urządzenie rolkowe według zastrz. 1, znamienne tym, że obudowa (2) jest przykryta od góry i od dołu pokrywami (5), a górna ruchoma pokrywa (5) posiada sztyfty (8), zaś koszyki (3) są symetryczne względem linii przechodzącej przez środek obudowy (2).

3. Urządzenie rolkowe według zastrz. 1, znamienne tym, że kształt gniazda (5') i jego usytuowanie względem środka obudowy (2) stanowi odwzorowanie drogi trzpienia (1 ') rolek (1) podczas ich ruchu w obszarze koszyka.