PL193011B1

PL193011B1 - Sposób wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali na bazie cynku oraz zastosowanie stopów metali na bazie cynku do wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali

Info

Publication number: PL193011B1
Application number: PL351823A
Authority: PL
Inventors: Armin Melzer; Jochen Spriestersbach
Original assignee: Grillo Werke Ag
Priority date: 1999-06-23
Filing date: 2000-03-30
Publication date: 2007-01-31
Also published as: ATE279282T1; EP1189715B1; DE50008241D1; SK18372001A3; EP1189715A1; DE50015482D1; AU4113700A; WO2001000355A1; SK286714B6; PL351823A1; ATE417131T1; EP1422303B1; EP1422303A1

Abstract

1. Sposób wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali na bazie cynku, zawierajacych prócz cynku i zwyklych zanieczyszczen od 2% do 22% wagowo aluminium, jak równiez srodki spieniajace, przy czym metale wzglednie stopy stanowiace wsad poddawany spienianiu stosowane sa w postaci proszków, znamienny tym, ze proszkowy wsad metalowy pod- dawany spienianiu zawiera od 2% do 80% proszku metalowego stanowiacego produkt uboczny wzglednie odpadowy w procesie natryskiwania cieplnego, rozpylania metali lub w procesach po- nownego przetwarzania proszków metali lub stopów. 6. Zastosowanie do wytwarzania elementów konstrukcyjnych spienionych stopów metali na bazie cynku, zawierajacych prócz cynku i zwyklych zanieczyszczen od 2% do 22% wagowo, a korzystnie od 4% do 16% wagowo aluminium, do 4% wagowo miedzi, do 4% wagowo magnezu, do 2% wagowo manganu, do 2% wagowo tytanu oraz do 0,1% wagowo indu, przy czym proszko- wy wsad metalowy poddawany spienianiu zawiera od 2% do 80% wagowo metalowych proszków stanowiacych produkt uboczny wzglednie odpadowy w procesie natryskiwania cieplnego, rozpyla- nia metali lub w procesach ponownego przetwarzania proszków metali lub stopów. PL PL PL PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali na bazie cynku, zawierających prócz cynku i zwykłych zanieczyszczeń od 2% do 22% wagowo aluminium, jak również środki spieniające, przy czym metale względnie stopy stanowiące wsad poddawany spienianiu stosowane są w postaci proszków.

Przedmiotem wynalazku jest również zastosowanie stopów metali na bazie cynku do wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali.

Elementy konstrukcyjne ze spienionych stopów metali na bazie cynku są wytwarzane na podstawie różnych technologii i mają różnorodne zastosowanie. Wspólną właściwością spienionych stopów metali jest ich niewielki ciężar właściwy, czyli stosunek ciężaru do objętości, oraz stosunkowo duża wytrzymałość i stabilność mechaniczna, jak również niewielka wartość przewodności elektrycznej i cieplnej, a także właściwość tłumienia dźwięków. W zależności od zastosowanej technologii wytwarzane są pianki metalowe z zamkniętymi lub z otwartymi porami, określane ogólnie jako struktury porowate, przy czym w wyniku dalszej przeróbki pory mogą mieć różną postać, na przykład być mniej lub bardziej kuliste, soczewkowe względnie podłużne, jak również wewnątrz piankowego elementu konstrukcyjnego mogą się znajdować obszary z porami o różnej wielkości oraz ze ściankami o różnej grubości. Pianki metalowe mogą być również wytwarzane w postaci struktur przekładkowych, zaopatrzonych w warstwy zewnętrzne z blachy, względnie mogą być nimi wypełniane przestrzenie ograniczone ściankami tworzącymi tak zwane struktury skrzynkowe.

W metalurgii wytapiania pianki metalowej stosuje się często stopy metali, do których dodaje się dodatki stopowe podwyższające lepkość oraz polepszające rozpuszczalność. Celowe okazały się również technologie wytwarzania pianki metalowej, uwzględniające dodatki do metalu środków porotwórczych podwyższających lepkość albo też rozkładających się w określonej temperaturze i wytwarzających gaz tworzący piankę. Jako środki porotwórcze stosowane są przeważnie wodorki metali, węglany, wodziany (hydraty), sproszkowane substancje organiczne, związki azotowe, azotki, wodorotlenki, kwaśne węglany, względnie mieszaniny tlenków z węglem, wytwarzające w wysokiej temperaturze gazy.

Z niemieckiego opisu patentowego nr DE 19 813 176 znana jest technologia wytwarzania pianki metalowej i jej odlewania pod ciśnieniem.

Z opisów patentowych Stanów Zjednoczonych AP nr nr US 3 087 807 oraz US 3 758 291 znana jest specjalna technologia wytwarzania pianki metalowej z zastosowaniem dodatków stopowych i środków porotwórczych.

Z niemieckiego opisu patentowego nr DE 4 424 157 znane są pianki metalowe o anizotropowej przewodności cieplnej i elektrycznej, zaś z niemieckich opisów patentowych nr nr DE 4 101 630 oraz DE 4 124 591 - inne, bardziej specjalistyczne technologie wytwarzania pianek metalowych o różnorodnym zastosowaniu.

Z europejskiego opisu patentowego nr EP O 210 803 znane są specjalne pianki metalowe, mające zastosowanie do tłumienia dźwięków i do wytwarzania osłon elektromagnetycznych.

Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych AP nr US 3 790 365 znany jest sposób wytwarzania pianki metalowej, polegający na takim prowadzeniu rozpadu środka pianotwórczego w ciekłym metalu, aby nastąpiło rozprężanie masy metalu z wydzielającym się gazem wytwarzającym pory. Rozprężanie to uzyskuje się przez wprowadzenie specjalnego dodatku do środka pianotwórczego, który w płynnym metalu powoduje rozprężenie i wytwarzanie się piany metalowej, przy czym w celu opadnięcia tej piany stosuje się wielokrotne rozpienianie i mieszanie. Sposób ten umożliwia wytwarzanie dobrej jakości pianek ze stopów metali na bazie cynku albo też z czystego cynku. Jako środki spieniające i rozprężające stosuje się wodorek tytanu w ilości od 0,1% do 1,5% wagowo, przy czym proces spieniania prowadzi się w temperaturze od 475°C do 500°C.

Z niemieckiego opisu patentowego nr DE 4 018 360 znany jest sposób wytwarzania porowatych, metalowych elementów konstrukcyjnych, obejmujący następujące operacje:

- wytworzenie mieszaniny proszków metali według żądanego składu i przynajmniej jednego proszku środka pianotwórczego;

- sprasowanie na gorąco tej mieszaniny i nadanie jej żądanej postaci elementu konstrukcyjnego w temperaturze, w której następuje zlepianie cząsteczek metalu w wyniku dyfuzji i pod wysokim ciśnieniem, przy czym uzyskana struktura zlepionych cząsteczek metalu stanowi gazoszczelną zaporę dla gazu wytwarzanego przez środek pianotwórczy;

PL 193 011 B1

- ogrzanie wytworzonego w ten sposób półwyrobu do temperatury wyższej od temperatury rozkładu środka pianotwórczego, a następnie do temperatury topnienia użytych proszków metalowych; w wyniku tej operacji uzyskuje się spieniony półwyrób, mający żądaną postać elementu konstrukcyjnego,

- ochłodzenie elementu konstrukcyjnego wytworzonego ze spienionego metalu lub stopu metalu do temperatury otoczenia oraz ewentualnie jego dalsza obróbka cieplna.

Procesy technologiczne wytwarzania pianek metalowych różnego rodzaju są również szczegółowo omówione w publikacji sympozjum „Pianki Metalowe”, które miało miejsce w Bremen w dniach 6-7.03.97 (MIT-Verlag), a w szczególności w artykułach J. Baumeistera (str. 3-13), a także w artykułach M. Hartmanna i R.F. Singera (str. 39-57), a także w artykułach P. Weiganda i J. Banharta (str. 91-102). W ostatnim artykule omówiony jest sposób wytwarzania i własności mechaniczne pianek ze stopów metali na bazie cynku, w którym jako substancję pianotwórczą stosuje się wodorotlenek cyrkonu. Natomiast stosowanie lekkich struktur i elementów konstrukcyjnych z pianki aluminiowej w przemyśle samochodowym jest omówione w artykule Banharta, Baumeistera, Melzera, Seeligera i Webera opublikowanym w czasopiśmie „Werkstoffe nr 98.

Dobieranie składników stopowych w stosowanych dotychczas technologiach wytwarzania pianek metalowych uzależnione jest od żądanego procesu spieniania oraz własności wytworzonych pianek, takich jak struktura porów, gęstość pianki oraz jej własności izotropowe i anizotropowe. Jak wynika ze stanu techniki, nie brano dotychczas pod uwagę właściwości antykorozyjnych wytwarzanych pianek, zwłaszcza zaś pianek metalowych z otwartymi porami, umożliwiającymi wnikanie do ich wnętrza cieczy, co ma istotny wpływ na korozję wytwarzanego elementu konstrukcyjnego. Również w przypadku wytwarzania struktur przekładkowych i skrzynkowych dobór składników stopów ma istotny wpływ na właściwości antykorozyjne wytwarzanych elementów konstrukcyjnych.

Badania, które doprowadziły do wynalazku wykazały nieoczekiwanie, że znaczne polepszenie własności antykorozyjnych, jak również własności mechanicznych elementów konstrukcyjnych wytwarzanych ze spienionych metali lub ich stopów na bazie cynku, można uzyskać w przypadku, gdy część proszków stanowiących wsad do spieniania stanowią proszki metali będące produktem ubocznym albo odpadowym, uzyskiwanym w procesach natryskiwania cieplnego, rozpylania metali lub w procesach ponownego przetwarzania proszków metali lub stopów.

Celem wynalazku jest opracowanie sposobu wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali na bazie cynku, które winny się charakteryzować niewielką gęstością, dobrą obrabialnością i dobrymi własnościami mechanicznymi, a ponadto dobrymi własnościami antykorozyjnymi.

Cel ten zrealizowano w sposobie wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali i ich stopów na bazie cynku według wynalazku, który charakteryzuje się tym, że proszkowy wsad metalowy poddawany spienianiu zawiera od 2% do 80% proszku metalowego stanowiącego produkt uboczny względnie odpadowy w procesie natryskiwania cieplnego, rozpylania metali lub w procesach ponownego przetwarzania proszków metali lub stopów.

W sposobie tym proszkowy wsad metalowy poddawany spienianiu zawiera korzystnie od 4% do 16% wagowo aluminium, a ponadto do 4% wagowo miedzi, do 4% wagowo magnezu, do 2% wagowo manganu, do 2% wagowo tytanu oraz do 0,1% wagowo indu.

Sposób wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali na bazie cynku według wynalazku stosuje się korzystnie do wytwarzania struktur przekładkowych, których warstwy zewnętrzne są wykonane z blachy: aluminiowej, cynkowej, stalowej względnie z ocynkowanej blachy stalowej, jak również do wypełniania wnęk ograniczonych cienkimi ściankami, wykonanymi z aluminium, cynku, stali względnie z ocynkowanej stali.

Cel wynalazku zrealizowano również przez zastosowanie do wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali na bazie cynku, zawierających prócz cynku i zwykłych zanieczyszczeń od 2% do 22% wagowo, a korzystnie od 4% do 16% wagowo aluminium, do 4% wagowo miedzi, do 4% wagowo magnezu, do 2% wagowo manganu, do 2% wagowo tytanu oraz do 0,1% wagowo indu, przy czym proszkowy wsad metalowy poddawany spienianiu zawiera od 2% do 80% wagowo metalowych proszków stanowiących produkt uboczny względnie odpadowy w procesie natryskiwania cieplnego, rozpylania metali lub w procesach ponownego przetwarzania proszków metali lub stopów.

W metalurgii wytwarzania spienionych stopów metali na bazie cynku nie znajdowały dotychczas zastosowania proszki stanowiące produkt uboczny względnie odpadowy, otrzymywane w procesach natryskiwania cieplnego, rozpylania metali lub w procesach ponownego przetwarzania proszków

PL 193 011B1 metali lub stopów. Proszki te, określane w metalurgii nazwą „Overspraypulver”, nie miały dotychczas bezpośredniego zastosowania w produkcji materiałów metalowych, zwłaszcza spienianych materiałów metalowych, bowiem ziarenka ich są otoczone cienką błoną tlenkową. Tak samo nie znajdowały zastosowania proszki w postaci pyłu cynku, pyłu aluminium względnie stopu cynku z aluminium, uzyskiwane jako pył filtracyjny z urządzeń odpylających. Ziarna tych proszków mają różną wielkość, w granicach od 5 :m do 1000 :m, przy czym pokrywająca je nawet cienka błona tlenkowa traktowana była w przypadku bezpośredniego stosowania tych pyłów do wytwarzania gotowych wyrobów metalowych za wyjątkowo szkodliwą, bowiem błona tlenkowa ograniczała spójność wyrobu metalowego, a tym samym obniżała jego wytrzymałość poniżej dopuszczalnych granic.

Badania, które doprowadziły do wynalazku wykazały nieoczekiwanie, że pyły metali i ich stopów, zwłaszcza zaś cynku, aluminium, miedzi, magnezu, manganu, tytanu i indu, mogą z powodzeniem zostać zastosowane, i to w dużym udziale wagowym, jako materiał wsadowy do wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali, ponieważ ta pozornie niepożądana błona tlenkowa, otaczająca poszczególne ziarenka pyłu metali, powoduje nieoczekiwanie mechaniczną stabilizację materiału podczas procesu spieniania, a niezależnie od tego okazało się, że zastosowanie tych pyłów powoduje znaczące poprawienie własności antykorozyjnych elementów konstrukcyjnych wytworzonych ze spienionych stopów metali.

Poprawienie właściwości antykorozyjnych, a niekiedy i własności mechanicznych elementów konstrukcyjnych wytworzonych ze spienionych stopów metali, staje się widoczne w niektórych przypadkach już po dodaniu 0,5% do 2% wagowo proszków uzyskiwanych jako produkt uboczny lub produkt odpadowy w procesach natryskiwania cieplnego, rozpylania metali lub w procesach ponownego przetwarzania proszków metali lub stopów, zwanych w metalurgii „Overspraypulver. Ponadto okazało się, że zawartość ponad 80% tego proszku powoduje widoczne pogorszenie własności mechanicznych elementów konstrukcyjnych wytwarzanych z pianki metalowej, jak również stwarza problemy w procesie zagęszczania tej pianki.

W wyniku wielu doświadczeń stwierdzono, że ze względów ekonomicznych, zwłaszcza w przypadku wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali, nie wymagających szczególnie dobrych własności mechanicznych, celowy jest dodatek od 2% do 80% wagowo tych proszków, natomiast ze względów technicznych, mających na celu uzyskanie elementów konstrukcyjnych o dobrej wytrzymałości i dużej odporności antykorozyjnej, korzystny jest dodatek od 2% do 40%, a zwłaszcza zaś od 5% do 30% wagowo proszków określanych mianem „Overspraypulver.

Własności antykorozyjne elementów konstrukcyjnych wytworzonych ze spienionych stopów metali sposobem według wynalazku, jak również wytworzonych tym sposobem struktur przekładkowych i skrzynkowych, z zastosowaniem spienionych stopów metali na bazie cynku, zostały sprawdzone w próbie odporności na słoną mgłę, wprowadzoną według normy DIN 500 21-ss oraz w próbie odporności na wodę kondensacyjną, zawierającą SO2 zgodnie z normą DIN 50018. Okazało się przy tym, że korozja elementów konstrukcyjnych wytworzonych sposobem według wynalazku jest wielokrotnie zmniejszona w porównaniu do takich samych elementów wytworzonych bez zastosowania „Overspraypulver”.

Ponadto okazało się, że w sposobie wytwarzania elementów konstrukcyjnych według wynalazku szczególnie niekorzystne są zanieczyszczenia zawierające ponad 0,1% wagowo żelaza, powodujące korozję międzykrystaliczną, a w efekcie znaczące pogorszenie własności mechanicznych elementów konstrukcyjnych.

W wyniku wielu setek doświadczeń, mających na celu określenie optymalnego składu metalicznego elementów konstrukcyjnych wytworzonych sposobem według wynalazku ze spienionych metali i ich stopów, okazało się, że szczególnie korzystny jest dodatek od 4% do 16% wagowo aluminium, a ponadto dodatki do 4% wagowo miedzi i magnezu, do 2% wagowo manganu i tytanu oraz zawartość do 0,1% wagowo indu, bowiem dodatki te powodują poprawę zarówno własności antykorozyjnych, jak i własności mechanicznych spienionego stopu. Zbadano również wpływ dziesiątków stosowanych środków spieniających na własności wytwarzanych elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali i stwierdzono szczególnie korzystne zastosowanie następujących związków: wodorotlenku cyrkonu, wodorotlenku tytanu i wodorotlenku magnezu. Okazało się przy tym, że tworzący się w procesie spieniania wolny tytan lub magnez również oddziaływuje pozytywnie na własności antykorozyjne wytwarzanych elementów konstrukcyjnych.

Do wytwarzania struktur przekładkowych względnie struktur skrzynkowych ze ściankami zaopatrzonymi we wnęki wypełnione pianką metalową -na warstwy zewnętrzne i ścianki tych struktur nadają

PL 193 011 B1 się przede wszystkim metale, takie jak aluminium, cynk, stal oraz stal ocynkowana, bowiem w miejscach styku z pianką metalową wytworzoną ze stopem cynku i aluminium tworzą się wówczas połączenia mające charakter podobny do połączeń lutowanych. Ponadto, w przypadku stosowania na zewnętrzne warstwy osłonowe elementów konstrukcyjnych według wynalazku blach stalowych, stal działa jako katodowa ochrona antykorozyjna.

Korzystne są również blachy osłonowe względnie ścianki obudów skrzynkowych z aluminium, cynku względnie z ocynkowanej stali z tego powodu, że podczas napełniania ich spienionymi stopami cynku i aluminium łączą się one z nimi, podwyższając temperaturę topnienia i powodują dodatkową stabilizację mechaniczną pianki metalowej.

Do kształtowania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali według wynalazku, w celu nadania im żądanej postaci elementu konstrukcyjnego, może być stosowane szkło, które podczas spieniania praktycznie nie odkształca się, jak również nie skleja się ze spienionym stopem, a ponadto możliwe jest długotrwałe używanie form szklanych z zachowaniem żądanych wymiarów. Proces spieniania w formie szklanej jest widoczny i może być łatwo kontrolowany.

Ziarenka proszków metali i stopów stosowanych do wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali sposobem według wynalazku powinny mieć średnicę od 50 :m do 4000 :m, przy czym przed operacją spieniania proszki te mogą być przerabiane przez walcowanie, platerowanie, prasowanie, a nawet wyciąganie w postaci drutu, a dopiero po tym poddawane przeróbce przez mielenie i granulowanie na granulki o wielkości od 2 mm do 20 mm. Okazało się bowiem, że granulat o takiej wielkości daje najlepsze wyniki w przypadku spieniania go w formie.

W podanych poniżej przykładach przedstawiono typowe sposoby wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali zarówno znanym sposobem (przykład 1), jak i sposobem według wynalazku (przykład 2, 3 i 4).

P r z y k ł a d 1 (porównawczy)

Mieszanina proszkowa składająca się z 14% wagowo aluminium, 0,8% wagowo wodorku cyrkonu (ZrH), a w pozostałej ilości z cynku, została zagęszczona w prasie, zaś otrzymana wypraska została spieniona w wyniku ogrzewania w formie do gęstości 0,7 g/cm³.

Badania antykorozyjne wykonanego piankowego elementu konstrukcyjnego na słoną mgłę, według normy DIN 500 21-ss, wykazały lepsze własności antykorozyjne w stosunku do podobnych elementów konstrukcyjnych wykonanych ze spienionego proszku rafinowanego cynku, przy czym ubytek materiału był około pięciokrotnie mniejszy.

Badania antykorozyjnej odporności na wodę kondensacyjną zawierającą SO2, według normy DIN 500 18, wykazały, w porównaniu do piankowych elementów konstrukcyjnych z rafinowanego cynku, znaczące polepszenie właściwości antykorozyjnych i około dziesięciokrotnie mniejszy ubytek materiału.

P r z y k ł a d 2 (sposób według wynalazku)

Mieszanina proszkowa składająca się z 5% wagowo cynku, 5% wagowo aluminium, 5% wagowo stopu zwanego ZNAL (ZnAl 15), otrzymanych jako produkt uboczny (nadmiarowy) w procesie natryskiwania cieplnego, a ponadto 10% wagowo proszku rafinowanego aluminium i w pozostałej ilości proszku rafinowanego cynku oraz 0,8% wagowo wodorku cyrkonu (ZrH), została zagęszczona wprasie, a następnie spieniona w formie do gęstości 0,5 g/cm³. Otrzymano spieniony element konstrukcyjny o drobnej i jednorodnej strukturze porów, całkowicie stabilny mechanicznie. Odporność na korozję była około 20% lepsza w porównaniu do elementów konstrukcyjnych wytworzonych w przykładzie 1.

P r z y k ł a d 3 (sposób według wynalazku)

Mieszanina proszkowa składająca się w 80% wagowo ze stopu ZNAL (ZnAl 15), otrzymanego jako produkt odpadowy („Overspray”) w procesie cieplnego natryskiwania, w 19% wagowo z proszku rafinowanego cynku i w 1% wagowo z proszku wodorku cyrkonu (ZrH), została wstępnie sprasowana na zimno w prasie śrubowej, a następnie wyciśnięta na wytłaczarce i poddana spienianiu w formie ₃ szklanej przez ogrzanie do gęstości pianki wynoszącej około 0,5 g/cm³. Otrzymano element konstrukcyjny ze spienionego stopu o bardzo drobnej i jednorodnej strukturze porów, całkowicie stabilny mechanicznie, o odporności na korozję o około 30% lepszej w stosunku do elementów konstrukcyjnych wytworzonych w przykładzie 1.

P r z y k ł a d 4 (sposób według wynalazku)

Mieszanina proszkowa składająca się z 75% wagowo proszku stopu ZNAL (ZnAl 15), otrzymanego jako produkt uboczny z operacji cieplnego natryskiwania, oraz z 25% wagowo z wodorku cyrkonu (ZrH), została umieszczona w kanale nadlewowym maszyny do odlewania stopów cynku pod ciśnieniem.

PL 193 011B1

Jako stop do odlewania ciśnieniowego został zastosowany stop cynkowy zawierający 4% wagowo aluminium, 1% wagowo miedzi, a w pozostałej zawartości cynk. Stosunek płynnego metalu do mieszaniny proszkowej został tak dobrany, że zawartość środka spieniającego w odlewanym ciśnieniowo elemencie konstrukcyjnym wynosiła 1% wagowo. Odlany ciśnieniowo element poddano spienianiu w formie szklanej do gęstości pianki wynoszącej około 0,6 g/cm³. Otrzymano element konstrukcyjny o bardzo drobnej i jednorodnej strukturze porów, mający bardzo dobre własności antykorozyjne.

Taką samą próbę wykonano stosując zamiast wodorku cyrkonu wodorek tytanu w ilości 1% wagowo w stosunku do masy otrzymanego odlewu ciśnieniowego. Wyniki obydwu prób były bardzo podobne.

Jeszcze korzystniejsze wyniki, zwłaszcza w zakresie własności mechanicznych wytworzonych elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali, otrzymano w przypadku zastosowania we wsadzie spienianego stopu do 5% wagowo miedzi, do 4% wagowo magnezu, do 2% wagowo manganu, do 2% wagowo tytanu oraz 0,1% wagowo indu.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób wytwarzania elementów konstrukcyjnych ze spienionych stopów metali na bazie cynku, zawierających prócz cynku i zwykłych zanieczyszczeń od 2% do 22% wagowo aluminium, jak również środki spieniające, przy czym metale względnie stopy stanowiące wsad poddawany spienianiu stosowane są w postaci proszków, znamienny tym, że proszkowy wsad metalowy poddawany spienianiu zawiera od 2% do 80% proszku metalowego stanowiącego produkt uboczny względnie odpadowy w procesie natryskiwania cieplnego, rozpylania metali lub w procesach ponownego przetwarzania proszków metali lub stopów.
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że proszkowy wsad metalowy poddawany spienianiu zawiera od 4% do 16% wagowo aluminium.
3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że proszkowy wsad metalowy poddawany spienianiu zawiera do 4% wagowo miedzi, do 4% wagowo magnezu, do 2% wagowo manganu, do 2% wagowo tytanu oraz do 0,1% wagowo indu.
4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się go do wytwarzania struktur przekładkowych, których warstwy zewnętrzne są wykonane z blachy: aluminiowej, cynkowej, stalowej względnie z ocynkowanej blachy stalowej.
5. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się go do wypełniania wnęk ograniczonych cienkimi ściankami, wykonanymi z aluminium, cynku, stali względnie z ocynkowanej stali.
6. Zastosowanie do wytwarzania elementów konstrukcyjnych spienionych stopów metali na bazie cynku, zawierających prócz cynku i zwykłych zanieczyszczeń od 2% do 22% wagowo, a korzystnie od 4% do 16% wagowo aluminium, do 4% wagowo miedzi, do 4% wagowo magnezu, do 2% wagowo manganu, do 2% wagowo tytanu oraz do 0,1% wagowo indu, przy czym proszkowy wsad metalowy poddawany spienianiu zawiera od 2% do 80% wagowo metalowych proszków stanowiących produkt uboczny względnie odpadowy w procesie natryskiwania cieplnego, rozpylania metali lub w procesach ponownego przetwarzania proszków metali lub stopów.