PL188554B1

PL188554B1 - Zawiasa drzwiowa lub okienna

Info

Publication number: PL188554B1
Application number: PL98329863A
Authority: PL
Inventors: Stephan Krämer
Original assignee: Niemann Hans Dieter
Priority date: 1997-11-28
Filing date: 1998-11-24
Publication date: 2005-02-28
Also published as: EP0919685A1; DE29721078U1; PL329863A1; DE59808610D1; ATE242397T1; EP0919685B1

Abstract

1 1. Zawiasa drzwiowa lub okienna, z przy- bijana do skrzydla drzwi lub okna czescia skrzy- dlowa, osadzona przegubowo za pomoca sworznia lozyska uchylnego na zamocowanej na stale do oscieznicy czesci ramowej, z obrotowym wzgle- dem sworznia lozyska uchylnego, opasujacym go elementem konstrukcyjnym, na którym wsparta jest z mozliwoscia regulacji pionowej czesc skrzydlo- wa, oraz z powodujacym regulacje pionowa czesci skrzydlowej srubowym elementem regulacyjnym, który rozciaga sie w kierunku osi podluznej sworz- nia lozyska uchylnego i wchodzi w gwint regula- cyjny, który jest czescia skladowa zlaczki wspól- pracujacej, z utworzeniem polaczenia ksztalto- wego, z czescia skrzydlowa przy czym zlaczka jest zmontowana, wychodzac z obszaru zamocowania przez równolegla do srubowego elementu regula- cyjnego czesci skrzydlowej scianke poprzecznie do sworznia lozyska uchylnego, z elementem tulejo- wym, znamienna tym, ze element konstrukcyjny ma postac elementu tulejowego (14) wspólosiowo opasujacego sworzen (12) lozyska uchylnego, zas srubowy element regulacyjny (15) stanowi sruba z lbem (15'), który wchodzi w odsadzony otwór lozyskowy (19)... F ig 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest zawiasa drzwiowa lub okienna, z przybijaną do skrzydła drzwi lub okna częścią skrzydłową, osadzoną przegubowo za pomocą sworznia łożyska uchylnego na zamocowanej na stałe do ościeżnicy części ramowej, z obrotowym względem sworznia łożyska uchylnego, opasującym go elementem konstrukcyjnym, na którym wsparta jest z możliwością regulacji pionowej część skrzydłowa, oraz z powodującym regulację pionową części skrzydłowej śrubowym elementem regulacyjnym, który rozciąga się w kierunku osi podłużnej sworznia łożyska uchylnego i wchodzi w gwint regulacyjny, który jest częścią składową złączki współpracującej, z utworzeniem połączenia kształtowego, z częścią skrzydłową, przy czym złączka jest zmontowana, wychodząc z obszaru zamocowania przez równoległą do śrubowego elementu regulacyjnego części skrzydłowej ściankę poprzecznie do sworznia łożyska uchylnego, z elementem tulejowym.

Zawiasa o powyżej wymienionych cechach znana jest z europejskiego opisu patentowego nr EP-A-0 429 134. Element konstrukcyjny opasujący sworzeń łożyska uchylnego jest podłużnym elementem o przekroju ceowym i usytuowanym poziomo. Pomiędzy ramionami profilu ceowego opiera się na tych ramionach śrubowy element regulacyjny, tak że obrót śrubowego elementu regulacyjnego powoduje regulację ustawienia w pionie pionowego elementu konstrukcyjnego. Ponieważ regulacja pionowa elementu konstrukcyjnego odbywa się w kierunku poprzecznym do jego osi podłużnej, więc na części skrzydłowej muszą być utworzone odpowiednie prowadnice elementu konstrukcyjnego, jak i odpowiednie blokady pomiędzy elementem konstrukcyjnym i częścią skrzydłową. Takie ukształtowanie zawiasy jest skomplikowane pod względem konstrukcyjnym.

Z niemieckiego zgłoszenia patentowego nr DE-C-37 19 516 znana jest zawiasa drzwiowa lub okienna, z przybijaną do skrzydła drzwi lub okna częścią skrzydłową osadzoną przegubowo za pomocą sworznia łożyska uchylnego na zamocowanej na stałe do ościeżnicy części ramowej, z obrotowym względem sworznia łożyska uchylnego, współosiowym względem niego, elementem tulejowym, na którym wsparta jest część skrzydłowa z regulacją położenia w kierunku pionowym, oraz z powodującym regulację części skrzydłowej w kierunku pionowym, śrubowym elementem regulacyjnym. Element tulejowy jest zamontowany w części ramowej i przestawny w niej bezobrotowo w kierunkach pionowych. Sworzeń łożyska uchylnego ma postać śrubowego elementu regulacyjnego. Element ten powyżej pierścienia kołnierzowego, którym sworzeń łożyska uchylnego jest wsparty na części ramowej wewnątrz znajdującego się w niej, odsądzonego otworu, jest zaopatrzony w jednoczęściowy gwint. Efektem takiej konstrukcji jest fakt, że wszystkie elementy zawiasy należy specjalnie ukształtować z uwagi na regulację w kierunku pionowym. Potrzebna jest specjalna część ramowa, dostosowana do umieszczenia gwintu śrubowego elementu regulacyjnego, a śrubowy element regulacyjny musi mieć postać specjalnie ukształtowanego sworznia łożyska uchylnego, zaś część skrzydłowa musi się podpierać na elemencie tulejowym, prowadzonym wewnątrz części ramowej nieobrotowo, a zarazem przesuwnie w kierunku pionowym.

Celem wynalazku jest takie udoskonalenie zawiasy o podanych na wstępie cechach, by można było zastosować w niej typową część ramową i typowy sworzeń łożyska uchylnego, nie komplikując przy tym nadmiernie pozostałej konstrukcji zawiasy.

Zawiasa drzwiowa lub okienna, z przybijaną do skrzydła drzwi lub okna częścią skrzydłową, osadzoną przegubowo za pomocą sworznia łożyska uchylnego na zamocowanej na stałe do ościeżnicy części ramowej, z obrotowym względem sworznia łożyska uchylnego, opasującym go elementem konstrukcyjnym, na którym wsparta jest z możliwością regulacji pionowej część skrzydłowa, oraz z powodującym regulację pionową części skrzydłowej śru4

188 554 bowym elementem regulacyjnym, który rozciąga się w kierunku osi podłużnej sworznia łożyska uchylnego i wchodzi w gwint regulacyjny, który jest częścią składową złączki współpracującej, z utworzeniem połączenia kształtowego, z częścią skrzydłową, przy czym złączka jest zmontowana, wychodząc z obszaru zamocowania przez równoległą do śrubowego elementu regulacyjnego części skrzydłowej ściankę poprzecznie do sworznia łożyska uchylnego, z elementem tulejowym, według wynalazku charakteryzuje się tym, że element konstrukcyjny ma postać elementu tulejowego współosiowo opasującego sworzeń łożyska uchylnego, zaś śrubowy element regulacyjny stanowi śruba z łbem, który wchodzi w odsądzony otwór łożyskowy elementu tulejowego, przy czym śrubowy element regulacyjny w pobliżu jego łba i w obszarze jego drugiego końca ma promieniowe podparcie w elemencie tulejowym do przenoszenia obciążeń, a przy tym w elemencie tulejowym znajduje się wybranie, w którym jest umieszczona przesuwnie odpowiednio do wysokości regulacji złączka.

Korzystnie, śrubowy element regulacyjny jest wsparty na elemencie tulejowym, współosiowo z nim.

Korzystnie, śrubowy element regulacyjny jest umieszczony obrotowo względem elementu tulejowego.

Korzystnie, złączka części skrzydłowej stanowi element połączony z tą częścią pionowo kształtowo lub stanowiący z nią jedną część.

Korzystnie, element tulejowy ma pionowe wybranie, dla przemieszczania złączki części skrzydłowej, odpowiednio do wymaganej wysokości regulacji.

Korzystnie, łeb śruby jest osadzony obrotowo w otworze łożyskowym.

Korzystnie, element tulejowy ma boczny występ mocujący, w którego wybraniu umieszczony jest, równolegle do sworznia łożyska uchylnego, śrubowy element regulacyjny.

Korzystnie, śrubowy element regulacyjny jest usytuowany współosiowo względem sworznia łożyska uchylnego wewnątrz elementu tulejowego.

Korzystnie, śrubowy element regulacyjny jest podparty promieniowo na swym odwrotnym względem łba śruby końcu w elemencie tulejowym w równoległym usytuowaniu względem sworznia lub w sworzniu łożyska uchylnego w usytuowaniu współosiowym względem tego sworznia, każdorazowo w razie potrzeby w tulei łożyskowej zmniejszającej tarcie ślizgowe.

Korzystnie, złączka jest zamontowana od widocznej strony części skrzydłowej w jej, otwartym od widocznej strony, pionowym wybraniu i w razie potrzeby ma dopasowaną do części skrzydłowej widoczną powierzchnię.

Korzystnie, złączka stanowi jedną część z kołpakiem, osłaniającym od widocznej strony część skrzydłową.

Korzystnie, ze złączką zmontowana jest nakrętka, zaopatrzona w gwint regulacyjny.

W rozwiązaniu według wynalazku istotne jest to, że urządzenie do regulacji w kierunku pionowym jest wbudowane w część skrzydłową. Taka zintegrowana konstrukcja części skrzydłowej pozwala na zastosowanie niezmienionej części ramowej i niezmienionego sworznia łożyska uchylnego. Umieszczenie śrubowego elementu regulacyjnego w gwincie regulacyjnym części skrzydłowej stanowi rozwiązanie całkowicie odmienne od dotychczas znanych, które dopuszcza większą liczbę postaci wykonania urządzeń do regulacji w kierunku pionowym, wbudowanych w część skrzydłową. Miejsce umieszczenia śrubowego elementu regulacyjnego może być różne, w zależności od ukształtowania części skrzydłowej. Daje to możliwość dopasowania konstrukcyjnego do zawias, których części skrzydłowe muszą spełniać różne wymagania, na przykład w zakresie stabilności. Część Skrzydłowa otacza złączkę wokół, tak że ta konstrukcja jest szczególnie stabilna.

Gwintowana śruba stanowiąca śrubowy element regulacyjny, jest elementem typowym, który wychodzi naprzeciw konstrukcji zawiasy nadającej się do produkcji seryjnej. Nie wymaga ona produkcji specjalnej, niezbędnej w przypadku stosowania zaopatrzonych w gwint sworzni łożysk uchylnych.

Dzięki temu, że zawiasa jest ukształtowana tak, iż śrubowy element regulacyjny stanowi śruba z łbem, który wchodzi w odsądzony otwór łożyskowy elementu tulejowego, uzyskuje się zmniejszenie wysokości konstrukcyjnej zawiasy, a element tulejowy może być dłuższy i zapewniać lepsze boczne prowadzenie śrubowego elementu regulacyjnego.

188 554

Jeżeli śrubowy element regulacyjny jest wsparty współosiowo na elemencie tulejowym, wówczas element tulejowy może być odpowiednio obciążany w kierunku osiowym. Obciążenia, wywoływane przez skrzydło, mogą być wówczas przenoszone przykładowo na zawieszony w elemencie tulejowym lub wsparty na niej, śrubowy element regulacyjny. Jest to korzystne zwłaszcza wówczas, gdy śrubowy element regulacyjny stanowi gwintowana śruba, która może przenosić typowe obciążenia, i jednocześnie zapewnia to, że jej osiowe wsparcie na elemencie tulejowym jest niezbyt skomplikowane pod względem konstrukcyjnym.

Gdy śrubowy element regulacyjny jest obrotowy względem elementu tulejowego, wówczas można zrealizować obrót śrubowego elementu regulacyjnego, bez konieczności jednoczesnego obracania elementu tulejowego. W związku z tym element tulejowy może być nieobrotowy i osadzony nieruchomo wewnątrz części ramowej, na przykład poprzez zaciśnięcie.

Korzystne konstrukcyjne ukształtowanie zawiasy uzyskuje się wówczas, gdy złączka części skrzydłowej stanowi element połączony z tą częścią pionowo kształtowo lub stanowiący z nią jedną część. Zaopatrzona w gwint regulacyjny złączka może być poza tym dopasowana korzystnie do ukształtowania części skrzydłowej, na przykład stanowić jedną część z częścią skrzydłową lub jej elementem. Może ona również stanowić element oddzielny względem części skrzydłowej, dopasowany do specjalnego sposobu regulacji i zaopatrzony w specjalnie obciążalny gwint regulacyjny. Zwiększa to znacznie swobodę kształtowania konstrukcji zawiasy.

Pionowe wybranie w elemencie tulejowym, w którym jest przemieszczalna złączka części skrzydłowej, odpowiednio do wymaganej regulacji położenia pionowego, jest z uwagi na stosunkowo mały, wynoszący kilka milimetrów, zakres regulacji jedynie na tyle duże, by nie osłabiało nadmiernie stabilności elementu tulejowego. Wybranie to umożliwia ponadto uwzględnienie tolerancji w zakresie złączki części skrzydłowej lub jej elementu czynnego.

Osadzenie obrotowe łba śruby w otworze łożyskowym jest konieczne, ponieważ osadzenie złączki części skrzydłowej lub jej elementu czynnego w elemencie tulejowym ma zazwyczaj postać obrotowego połączenia kształtowego.

Gdy element tulejowy ma boczny występ mocujący, w którego wybraniu umieszczony jest, równolegle do sworznia łożyska uchylnego, śrubowy element regulacyjny, to wskutek asymetrycznej budowy elementu tulejowego można go, poza osiowym obszarem sworznia łożyska uchylnego, dopasować do konkretnych wymagań konstrukcyjnych. W samym obszarze osiowym element tulejowy można zamocować poprzez uchwycenie przez część skrzydłową, na przykład zaciskając ją.

Konstrukcję zawiasy zajmującą szczególnie mało miejsca w kierunku promieniowym uzyskuje się wówczas, gdy śrubowy element regulacyjny jest usytuowany współosiowo względem sworznia łożyska uchylnego wewnątrz elementu tulejowego. Wykorzystuje się wówczas przestrzeń wewnątrz elementu tulejowego, znajdującą się nad sworzniem łożyska uchylnego. Zużycie materiału jest w tej postaci wykonania najmniejsze.

Dzięki takiemu ukształtowaniu, że śrubowy element regulacyjny jest wsparty promieniowo na swym odwrotnym względem łba śruby końcu w elemencie tulejowym w równoległym usytuowaniu względem sworznia lub w sworzniu łożyska uchylnego w usytuowaniu współosiowym względem tego sworznia, a w razie potrzeby w tulei łożyskowej zmniejszającej tarcie ślizgowe, uzyskuje się zwiększenie obciążalności zawiasy. Śrubowy element regulacyjny jest wówczas wsparty promieniowo na obu końcach, co odpowiednio polepsza rozkład ciężaru skrzydła, przenoszonego przez śrubowy element regulacyjny. Z uwagi na jak największą trwałość można zastosować tuleję łożyskową, zmniejszającą tarcie ślizgowe.

W zawiasie, w której złączka jest zamontowana od widocznej strony części skrzydłowej w jego, otwartym od widocznej strony, pionowym wybraniu i w razie potrzeby ma dopasowaną do części skrzydłowej, widoczną powierzchnię, istnieje szczególnie prosta możliwość montażu prostopadle do płaszczyzny skrzydła. Poza tym złączkę można dopasować do widocznej powierzchni części skrzydłowej.

Opisaną wyżej postać wykonania zawiasy można udoskonalić poprzez wykonanie złączki stanowiącej jedną część z kołpakiem, osłaniającym od widocznej strony część skrzydłową. W tej postaci wykonania złączka może równocześnie służyć do zamocowania kołpaka, którym osłania się miejsca zamocowania części skrzydłowej na skrzydle.

188 554

Gdy ze złączką zmontowana jest nakrętka, zaopatrzona w gwint regulacyjny, wówczas nakrętka może przenosić obciążenia, pochodzące z części skrzydłowej, przez stosunkowo krótki gwint na śrubowy element regulacyjny, w związku z czym złączka może być płaska, zaś wybranie, w którym złączka części skrzydłowej przemieszcza się w kierunku pionowym, może mieć odpowiednio małą objętość, co pociąga za sobą bardziej zwartą konstrukcję elementu tulejowego. Użycie nakrętki, zaopatrzonej w gwint regulacyjny, jest korzystne również z tego powodu, że złączka może być wówczas wykonana z mniej wytrzymałego materiału, od tego jaki można stosować w części skrzydłowej lub elemencie części skrzydłowej.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia zawiasę drzwiową w widoku perspektywicznym, z wyrwaniem w obszarze pionowej regulacji części skrzydłowej, fig. la - część skrzydłową z fig. 1 w widoku z boku i częściowym przekroju, fig. Ib - przekrój Ib-Ib z fig. la, fig. 2a, b - drugi przykład wykonania zawiasy drzwiowej w widokach i przekrojach, odpowiadających fig. la, lb, fig. 3a, b - trzeci przykład wykonania zawiasy drzwiowej w widokach i przekrojach, odpowiadających fig. la, lb, a fig. 3c - kołpak części skrzydłowej ze stanowiącą z nim całość złączką, w widoku perspektywicznym.

Przedstawiona na fig. 1 w widoku perspektywicznym zawiasa drzwiowa 10 ma, jako główne części, cześć skrzydłową 11, przybitą do skrzydła drzwiowego, oraz część ramową 13, przybitą do stałej ościeżnicy drzwi. Obie części 11, 13 są połączone ze sobą za pomocą sworznia 12 łożyska uchylnego tak, że część skrzydłowa 11 jest uchylna wokół osi obrotu, utworzonej przez sworzeń 12 łożyska uchylnego, dzięki czemu skrzydło drzwiowe można otwierać lub zamykać, odpowiednio je uchylając.

Część ramowa 13 jest ukształtowana w typowy sposób, ma zatem nie przedstawiony otwór do umieszczenia dolnego końca sworznia 12 łożyska uchylnego, wspartego pierścieniowym kołnierzem 12' na części ramowej 13 względnie na wpuszczonej w jej otwór tulei osiowej.

Górny koniec sworznia 12 łożyska uchylnego wchodzi w tuleję łożyskową 25, która, podobnie jak nie przedstawiona tuleja części ramowej 13, jest wykonana z tworzywa sztucznego i służy do zmniejszenia tarcia przy przemieszczeniach części 11, 13 względem siebie. Jak widać na fig. 1, la i 3a, tuleja łożyskowa 25 jest otoczona elementem tulejowym 14, który z kolei, jak widać na fig. 1, lb i 3b, jest otoczony częścią skrzydłową 11. Jak uwidoczniono na fig. 2a, element tulejowy 14 stanowi tuleję łożyskową dla sworznia 12 łożyska uchylnego.

Element tulejowy 14 służy do szczególnej regulacji wysokości ustawienia części skrzydłowej 11. Pionowa regulacja odbywa się za pomocą śrubowego elementu regulacyjnego 15, którego śrubowy ruch powoduje podnoszenie lub opuszczanie części skrzydłowej 11.

Odpowiednio można zatem podnosić lub opuszczać skrzydło, połączone na stałe z częścią skrzydłową 11. We wszystkich przedstawionych przykładach wykonania śrubowy element regulacyjny 15 stanowi gwintowana śruba z łbem 15', który wchodzi w odsądzony otwór łożyskowy 19 elementu tulejowego 14. Łeb 15' śruby jest okrągły, co umożliwia obrót śruby wewnątrz elementu tulejowego 14 względnie wewnątrz otworu łożyskowego 19, gdy odpowiednie narzędzie włoży się w nie przedstawione wybranie łba 15'. W tym celu należy najpierw zdjąć przedstawiony na figurach kołpak osłaniający 26. Otwór łożyskowy 19 rozciąga się na tyle daleko przez element tulejowy 14, że można weń w całości włożyć dolny względnie trzpieniowy koniec 15 śrubowego elementu regulacyjnego 15. W następstwie tego śrubowy element regulacyjny 15 ma w pobliżu swego łba 15', a także w obszarze swego końca 15, promieniowe podparcie dla przenoszenia obciążeń, przekazywanych śrubowemu elementowi regulacyjnemu 15 wskutek obciążenia części skrzydłowej 11 ciężarem skrzydła.

Śrubowy element regulacyjny 15 jest połączony z częścią skrzydłową 11 za pomocą złączki 17, zaopatrzonej w gwint regulacyjny 16, w który wkręcany jest śrubowy element regulacyjny 15. Ruch śrubowego elementu regulacyjnego 15 prowadzi zatem do tego, że złączka, zależnie od kierunku obrotów, przemieszcza się albo w górę, albo w dół. W tym celu w elemencie tulejowym 14 znajduje się wybranie 18, w którym może się poruszać złączka 17 części skrzydłowej 11, odpowiednio do wymaganej wysokości ustawienia. Wysokość ustawienia wynosi przykładowo +/- 5 mm.

Złączka 17, przemieszczana w pionie bezpośrednio za pomocą śrubowego elementu regulacyjnego 15, jako że śrubowy element regulacyjny 15 jest podwieszony i/lub wsparty w ele188 554 mencie tulejowym 14 i wskutek obciążenia ciężarem skrzydła zachowuje swoje pionowe położenie, jest ukształtowana różnie, odpowiednio do przykładów wykonania uwidocznionych na figurach rysunku. Wszystkie złączki 17 mają tę wspólną cechę, że stanowią elementy oddzielne względem części skrzydłowej 11 i zmontowane z nią kształtowo w kierunku pionowym. Montaż ten odbywa się na różne sposoby.

Złączka 17 z fig. 1, la jest w przybliżeniu prostopadłościenna, natomiast złączka 17 z fig. 2a ma kształt litery T. W obu przypadkach montaż złączki 17 w obszarze zamocowania 22 części skrzydłowej 11 następuje poprzez włożenie jej w dopasowany do przekroju złączki otwór ścianki 11' części skrzydłowej 11, która to ścianka jest równoległa do śrubowego elementu regulacyjnego 15. Obszar zamocowania 22 części skrzydłowej 11 jest na tyle bliżej przedstawiony na fig. 3a, że widać, iż część skrzydłowa 11 jest zamocowana przy użyciu płyty zaciskowej 27, przykręconej na stałe do skrzydła za pomocą przechodzących przez otwory mocujące 28, nie przedstawionych śrub mocujących, i dociskającej do skrzydła leżącą pod nią część skrzydłową 11.

Przedstawiona na fig. 3a, b złączka 17 jest od widocznej strony części skrzydłowej 11 osadzona w otwartym z tej strony wybraniu 18. Można zatem włożyć złączkę 17 z boku, a następnie wkręcić śrubowy element regulacyjny 15 w gwint regulacyjny 16. Jak widać na fig. 3c, ze złączką 17 stanowi całość kołpak 24, osłaniający obszar zamocowania 22 części skrzydłowej 11. Kołpak 24 montuje się wspólnie ze złączką 17 w ten sposób, że umieszczony na odgięciu 28 kołpaka występ mocujący 29 wchodzi w dno części skrzydłowej 11, a następnie złączka 17 jest przechylana w wybranie 18. Złączka 17 jest przy tym osadzona w ściance 11' części skrzydłowej 11, co zapewnia pionowe zamocowanie części skrzydłowej.

Przykłady wykonania z fig. 1, la, lb i 3a, 3b, 3c majątę cechę wspólną, że ich śrubowy element regulacyjny 14 jest ustawiony równolegle do osi sworznia 12 łożyska uchylnego, mianowicie wewnątrz występu mocującego 20, który mieści się w zewnętrznym obwodzie części skrzydłowej 11 względnie jest przezeń otoczony. W ten sposób powstaje rozwiązanie, w którym poza częścią skrzydłową 11 wszystkie pozostałe elementy zawiasy mogą być wykonane typowo. W porównaniu z tym przykład wykonania z fig. 2a, 2b przedstawia bardziej zwartą konstrukcję. Śrubowy element regulacyjny 15 jest tutaj ustawiony współosiowo ze sworzniem 12 łożyska uchylnego. Dolny względnie trzpieniowy koniec 15 śrubowego elementu regulacyjnego 15 wchodzi w wybranie sworznia 12 łożyska uchylnego, aby wysokość zawiasy była jak najmniejsza. Odpowiednio do tego wybranie sięga od końca sworznia 12 łożyska uchylnego aż do elementu tulejowego 14. Element tulejowy 14 otacza swym dolnym końcem górny koniec sworznia 12 łożyska uchylnego aż po obszar znajdujący się w pobliżu części ramowej 13, przy czym wspiera się on pierścieniowym kołnierzem na kołnierzu 12' sworznia 12 łożyska uchylnego. Element tulejowy 14 jest w tym wypadku specjalnie ukształtowany na tyle, że może on co najmniej w części przejmować obciążenia pochodzące od skrzydła, przenoszone na śrubowy element regulacyjny 15 przez złączkę 17. Przy tym zrealizowany jest rozkład obciążeń taki, że ciężar przenoszony na śrubowy element regulacyjny 15 jest poprzez dolny koniec 15 przenoszony na sworzeń 12 łożyska uchylnego. W tym przypadku szczególnie ważne jest to, że śrubowy element regulacyjny 15 nie jest wsparty bezpośrednio na sworzniu 12 łożyska uchylnego,'lecz jest osadzony w tulei łożyskowej 21, której kształt może być tak dobrany, by minimalizować tarcie pomiędzy śrubowym elementem regulacyjnym 15 i sworzniem 12 łożyska uchylnego. Tuleja łożyskowa 21 jest przykładowo wykonana z tworzywa sztucznego. Opisany przykład wykonania ma tę istotną zaletę, że w zasadzie nie trzeba uwzględniać promieniowego zwiększenia części skrzydłowej 11, ponieważ tuleja części skrzydłowej, i tak wymagana dla zmniejszenia tarcia, może również pełnić funkcję elementu tulejowego 14.

188 554

F,g 3o >b

W 18 15' Ί9 26

2Ί 22 1Ί \13

A 3_C

188 554

Fg- 1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Zawiasa drzwiowa lub okienna, z przybijaną do skrzydła drzwi lub okna częścią skrzydłową, osadzoną przegubowo za pomocą sworznia łożyska uchylnego na zamocowanej na stałe do ościeżnicy części ramowej, z obrotowym względem sworznia łożyska uchylnego, opasującym go elementem konstrukcyjnym, na którym wsparta jest z możliwością regulacji pionowej część skrzydłowa, oraz z powodującym regulację pionową części skrzydłowej śrubowym elementem regulacyjnym, który rozciąga się w kierunku osi podłużnej sworznia łożyska uchylnego i wchodzi w gwint regulacyjny, który jest częścią składową złączki współpracującej, z utworzeniem połączenia kształtowego, z częścią skrzydłową, przy czym złączka jest zmontowana, wychodząc z obszaru zamocowania przez równoległą do śrubowego elementu regulacyjnego części skrzydłowej ściankę poprzecznie do sworznia łożyska uchylnego, z elementem tulejowym, znamienna tym, że element konstrukcyjny ma postać elementu tulejowego (14) współosiowo opasującego sworzeń (12) łożyska uchylnego, zaś śrubowy element regulacyjny (15) stanowi śruba z łbem (15'), który wchodzi w odsądzony otwór łożyskowy (19) elementu tulejowego (14), przy czym śrubowy element regulacyjny (15) w pobliżu jego łba (15') i w obszarze jego drugiego końca (15) ma promieniowe podparcie w elemencie tulejowym (14) do przenoszenia obciążeń, a przy tym w elemencie tulejowym (14) znajduje się wybranie (18), w którym jest umieszczona przesuwnie odpowiednio do wysokości regulacji złączka (17).
2. Zawiasa drzwiowa lub okienna według zastrz. 1, znamienna tym, że śrubowy element regulacyjny (15) jest wsparty na elemencie tulejowym (14), współosiowo z nim.
3. Zawiasa drzwiowa lub okienna według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że śrubowy element regulacyjny (15) jest umieszczony obrotowo względem elementu tulejowego (14).
4. Zawiasa drzwiowa lub okienna według zastrz. 1, znamienna tym, że złączka (17) części skrzydłowej (11) stanowi element połączony z tą częścią pionowo kształtowo lub stanowiący z nią jedną część.
5. Zawiasa drzwiowa lub okienna według zastrz. 1, znamienna tym, że element tulejowy (14) ma pionowe wybranie (18), dla przemieszczania złączki (17) części skrzydłowej (11), odpowiednio do wymaganej wysokości regulacji.
6. Zawiasa drzwiowa lub okienna według zastrz. 1, znamienna tym, że łeb (15') śruby jest osadzony obrotowo w otworze łożyskowym (19).
7. Zawiasa drzwiowa lub okienna według zastrz. 1, znamienna tym, że element tulejowy (14) ma boczny występ mocujący (20), w którego wybraniu umieszczony jest, równolegle do sworznia (12) łożyska uchylnego, śrubowy element regulacyjny (15).
8. Zawiasa drzwiowa lub okienna według zastrz. 1, znamienna tym, że śrubowy element regulacyjny (15) jest usytuowany współosiowo względem sworznia (12) łożyska uchylnego wewnątrz elementu tulejowego (14).
9. Zawiasa drzwiowa lub okienna według zastrz. 1, znamienna tym, że śrubowy element regulacyjny (15) jest podparty promieniowo na swym odwrotnym względem łba śruby końcu (15) w elemencie tulejowym (14) w równoległym usytuowaniu względem sworznia lub w sworzniu (12) łożyska uchylnego w usytuowaniu współosiowym względem tego sworznia, każdorazowo w razie potrzeby w tulei łożyskowej (21) zmniejszającej tarcie ślizgowe.
10. Zawiasa drawiowz lub okienna według zastrz . 1, znamienna tym, że złączkz ąiz) jest zamontowana od widocznej strony części skrzydłowej (11) w jej, otwartym od widocznej strony, pionowym wybraniu (18) i w razie potrzeby ma dopasowaną do części skrzydłowej (11) widoczną powierzchnię (23).

188 554
11. Zawiasa drzwiowa lub okienna według zastrz. 1, znamienna tym, że złączka (17) stanowi jedną część z kołpakiem (24), osłaniającym od widocznej strony część skrzydłową (11).
12. Zawiasa drzwiowa lub okienna według zastrz. 1, znamienna tym, że ze złączką (17) zmontowana jest nakrętka, zaopatrzona w gwint regulacyjny (16).