PL182205B1

PL182205B1 - Lek do obnizania poziomów czynnika martwicy nowotworu i preparat odzywczy PL PL PL PL

Info

Publication number: PL182205B1
Application number: PL96321238A
Authority: PL
Inventors: Heinz Schneider
Original assignee: Novartis Nutrition Ag
Priority date: 1995-02-23
Filing date: 1996-02-22
Publication date: 2001-11-30
Also published as: KR19980702436A; DE69607750T2; NO973884L; FI972744A0; CN1175887A; AU4879596A; PT810829E; EP0810829B1; HUP9800049A3; CZ266797A3; HUP9800049A2; DE69607750D1; WO1996025861A1; NO973884D0; EP0810829A1; PL321238A1; DK0810829T3; BR9607336A; FI972744A; CA2210499A1

Abstract

1. Lek do obnizania poziom ów czynnika m artw icy now otw oru, z n a m ie n n y tym , ze zaw iera skuteczne ilosci nastepujacych zwiazków: (a) jednego lub wiekszej liczby aminokwasów wybranych z grupy obejmujacej glicyne, alanine oraz seryne, w postaci wolnej lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli, lub ich m ieszaniny, jako skladnik (a) w polaczeniu z jednym lub z w ieksza liczba skladników w ybranych sposród (b) polinienasyconych kwasów tluszczowych typu omega-3, jesli je st to pozadane, w m ieszaninie z poli- nienasyconymi kwasam i tluszczowym i typu omega-6, jako skladnika (b): (c) L-argininy lub jakichkolw iek innych fizjologicznie dopuszczalnych zw iazków zwiazanych z syn- teza poliamin, jak równiez ich m ieszaniny, jako skladnika (c); oraz (d) zródla zasad azotowych kwasów nukleinowych, jako skladnika (d), przy czym skladnik (a) oraz ewentualnie skladnik (c) sa jedynym i am inokwasam i w leku, które sa dodaw a- ne jako wolne am inokwasy lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnych soli tych am inokwasów. 7. Preparat odzywczy, zawierajacy skuteczne ilosci nastepujacych zwiazków: (a) jednego lub wiekszej liczby aminokwasów wybranych z grupy obejmujacej glicyne, alanine oraz seryne, w postaci wolnej lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli, lub ich m ieszaniny, jako skladnik (a) w polaczeniu z jednym lub z w ieksza liczba skladników w ybranych sposród (b) polinienasyconych kwasów tluszczowych typu omega-3, jesli je st to pozadane, w m ieszaninie z poli- nienasyconymi kwasam i tluszczowym i typu omega-6, jako skladnika (b); (c) L -argininy lub jakichkolw iek innych fizjologicznie dopuszczalnych zw iazków zwiazanych z syn- teza poliamin, jak równiez ich m ieszaniny, jako skladnika (c); oraz (d) zródla zasad azotowych kwasów nukleinowych, jako skladnika (d), zn am ien n y tym , ze skladnik (a) oraz ew entualnie skladnik (c) sa jedynym i am inokw asam i w preparacie odzywczym , które sa dodaw ane jak o w olne am inokw asy lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnych soli tych am inokwasów. PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest lek do obniżania poziomów czynnika martwicy nowotworu i preparat odżywczy. Do przygotowania tych preparatów leku lub preparatów odżywczych stosuje się specyficzne aminokwasy. Lecz według wynalazku można podawać pacjentom cierpiącym na różne choroby oraz stany chorobowe.

Stwierdzono nieoczekiwanie, że glicyna, między innymi, nadaje się do minimalizowania i/lub zapobiegania skutkom metabolicznym wielu chorób i stanów urazowych lub innych stanów chorobowych, spowodowanych przez podwyższone poziomy TNF.

W związku z powyższym, opracowano kompozycje farmaceutyczne, preparaty odżywcze oraz preparaty dietetyczne zawierające glicynę. Dogodnie jest stosować glicynę w postaci wolnego aminokwasu, w postaci prekursorów glicyny, w szczególności zaś alaniny lub seryny, również w postaci wolnego aminokwasu, w postaci fizjologicznie dopuszczalnych soli aminokwasów lub też w postaci mieszanin wymienionych aminokwasów oraz/lub ich soli.

Zalecane jest, aby glicynę stosować w postaci wolnego aminokwasu, w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli lub też w postaci mieszaniny glicyny stanowiącej wolny aminokwas z fizjologicznie dopuszczalną solą; szczególnie zalecane jest jednak, aby stosować glicynę w postaci wolnego aminokwasu.

Określenie “aminokwas” w opisie wynalazku oznacza glicynę, alaninę lub serynę w postaci wolnego aminokwasu lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli. A zatem, pod tym określeniem rozumie się składnik (a), zawarty w leku lub preparacie odżywczym według wynalazku.

Lek do obniżania poziomów czynnika martwicy nowotworu, zgodnie z wynalazkiem charakteryzuje się tym, że zawiera skuteczne ilości następujących związków:

(a) jednego lub większej liczby aminokwasów wybranych z grupy obejmującej glicynę, alaninę oraz serynę, w postaci wolnej lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli, lub ich mieszaniny, jako składnik (a) w połączeniu z jednym lub z większą liczbą składników wybranych spośród (b) polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3, jeśli jest to pożądane, w mieszaninie z polinienasyconymi kwasami tłuszczowymi typu omega-6, jako składnika (b);

182 205 (c) L-argininy lub jakichkolwiek innych fizjologicznie dopuszczalnych związków związanych z syntezą poliamin, jak również ich mieszaniny, jako składnika (c); oraz (d) źródła zasad azotowych kwasów nukleinowych, jako składnika (d), przy czym składnik (a) oraz ewentualnie składnik (c) sąjedynymi aminokwasami w leku, które są dodawane jako wolne aminokwasy lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnych soli tych aminokwasów.

Preparat odżywczy, zawierający skuteczne ilości następujących związków:

(c) L-argininy lub jakichkolwiek innych fizjologicznie dopuszczalnych związków związanych z syntezą poliamin, jak również ich mieszaniny, jako składnika (c); oraz (d) źródła zasad azotowych kwasów nukleinowych, jako składnika (d), zgodnie z wynalazkiem charakteryzuje się tym, że składnik (a) oraz ewentualnie składnik (c) sąjedynymi aminokwasami w preparacie odżywczym, które są dodawane jako wolne aminokwasy lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnych soli tych aminokwasów.

Aminokwasem szczególnie zalecanym do użycia w leku lub preparacie według wynalazku jest glicyna lub jej fizjologicznie dopuszczalna sól.

Korzystnie, lek lub preparat odżywczy zawiera aminokwas jako składnik (a) w połączeniu z argininąlub innymi fizjologicznie dopuszczalnymi związkami związanymi z syntezą poliamin takimi, jak omityna. Również korzystnie, lek lub preparat odżywczy zawiera aminokwas jako składnik (a), argininę lub omitynę oraz polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-3 (PUFAs).

Źródła zasad azotowych kwasów nukleinowych, odpowiednie jako składnik (d) leku lub preparatu odżywczego, zawierająlub składająsię w całości z naturalnych zasad azotowych kwasów nukleinowych, nukleozydów, nukleotydów, RNA, DNA, ich równoważników lub mieszanin zawierających jeden lub większą liczbę tych związków.

Naturalne zasady azotowe kwasów nukleinowych obejmująpuryny takie, jak adenina i guanina oraz pirymidyny takie, jak cytozyna, tymina i uracyl. Jeśli źródło zasad azotowych kwasów nukleinowych występuje w postaci wolnych zasad azotowych kwasów nukleinowych, to korzystny jest uracyl.

Naturalne nukleozydy obejmują nukleozydy rybozy takie, jak adenozyna, guanozyna, urydyna oraz cytydyna i nukleozydy deoksyrybozy takie, jak deoksyadenozyna, deoksyguanozyna, deoksytymidyna oraz deoksycytydyna.

Naturalne nukleotydy obejmują estry fosforanowe naturalnych nukleozydów takie, jak monofosforany: adenylan (AMP), guanylan (GMP), urydylan (UMP), cytydylan (CMP), deoksytymidylan (dTMP), deoksycytydylan ((dCMP), a także difosforany oraz trifosforany naturalnych nukleozydów takie, jak ADP czy ATP.

Zalecane jest stosowanie źródeł oczyszczonych zasad azotowych kwasów nukleinowych takich, jak na przykład drożdże. Stosować można jednak inne źródła takie, jak na przykład mięso i jemu podobne. Korzystnym źródłem zasad azotowych kwasów nukleinowych jest RNA.

Dawkowanie powinno być takie, żeby leki skutecznie obniżyły poziomy czynnika martwicy nowotworu u pacjentów, u których wymienione poziomy są podniesione powyżej potrzebnych do fizjologicznej homeostazy oraz występujących w przypadku lokalnych zapaleń.

Zalecane jest, aby dawka jednostkowa leku lub preparatu odżywczego zawierała od 1,5 do 80 części wagowych składnika (a) w połączeniu z następującymi ilościami jednego lub większej ilości składników wybranych z grup od (b) do (d): od 0,1 do 20 części wagowych składnika (b), od 3 do 40 części wagowych składnika (c) oraz od 0,1 do 4,0 części wagowych składnika (d). Szczególnie zalecana dawka jednostkowa zawiera od 1,5 do 80 części wagowych składnika (a)

182 205 w połączeniu z następującymi ilościami jednego lub większej ilości składników wybranych z grup od (b) do (d): od 2 do 5 części wagowych składnika (b), od 7,5 do 20 części wagowych składnika (c) oraz od 1,7 do 2,0 części wagowych składnika (d).

Ilość składników od (a) do (d) podawanych dziennie będzie odpowiednio wynosić: od 1,5 g do 80 g dla składnika (a), od 0,1 g do 20 g, z zaleceniem, aby wynosiła 2 g do 5 g dla składnika (b), od 3 g do 40 g, z zaleceniem, aby wynosiła 7,5 g do 20 g dla składnika (c) oraz 0,1 g do 4,0 g, z zaleceniem, aby wynosiła 1,7 g do 2,0 g dla składnika (d).

W przypadku składnika (d) powyższa dawka odnosi się do RNA, DNA, nukleozydów lub nukleotydów. Jeżeli chodzi o zasady azotowe kwasów nukleinowych, jednostka masy zasad azotowych kwasów nukleinowych równoważna jest od 2,5 do 3,0 jednostkom masy RNA, DNA, nukleozydów lub nukleotydów.

Korzystnie, lek lub preparat odżywczy jako składnik (c) zawiera L-argininę lub omitynę.

Korzystnie, lek lub preparat odżywczy w dawce jednostkowej zawiera (a) od 1,5 do 80 części wagowych jednego lub większej liczby aminokwasów wybranych z grupy obejmującej glicynę, alaninę oraz serynę, w postaci wolnego kwasu lub fizjologicznie dopuszczalnej soli, lub ich mieszaniny, w połączeniu z jednym lub z większą liczbą związków wybranych spośród (b) od 2 do 5 części wagowych polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3;

(c) od 7,5 do 20 części wagowych L-argininy lub L-ornityny lub też ich mieszaniny; oraz (d) od 1,7 do 2,0 części wagowych RNA.

Korzystnie, lek lub preparat odżywczy zawiera składnik (a) w połączeniu ze składnikiem (c). Korzystniej, lek lub preparat odżywczy zawiera w dawce jednostkowej:

(a) od 1,5 do 80 części wagowych jednego lub większej liczby aminokwasów wybranych z grupy obejmującej glicynę, alaninę oraz serynę, w postaci wolnego kwasu lub fizjologicznie dopuszczalnej soli, albo ich mieszaniny, w połączeniu z (b) od 3 do 40 części wagowych, zwłaszcza od 7,5 do 20 części wagowych, argininy lub równoważną ilością jednego albo większej liczby dopuszczalnych związków związanych z syntezą poliamin, lub też mieszaniną argininy z takimi związkami.

Najbardziej korzystnie, lek lub preparat odżywczy zawiera składnik (a) w połączeniu ze składnikami (c) w stosunku wagowym od 1:2 do 4:1, w szczególności od 1:1 do 2:1.

Korzystnie, lek lub preparat odżywczy zawiera składnik (a) w połączeniu ze składnikami (b) oraz (c). Korzystniej, lek lub preparat odżywczy zawiera w dawce jednostkowej:

(a) od 1,5 do 80 części wagowych jednego lub większej liczby aminokwasów wybranych z grupy zawierającej glicynę, alaninę oraz serynę, w postaci wolnego kwasu lub fizjologicznie dopuszczalnej soli, albo ich mieszaniny, w połączeniu z (b) od 0,1 do 20 części wagowych, zwłaszcza od 2 do 5 części wagowych polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3; oraz (c) od 3 do 40 części wagowych, zwłaszcza od 7,5 do 20 części wagowych, argininy lub równoważne ilości jednego albo większej liczby dopuszczalnych związków związanych z syntezą poliamin, lub równoważne ilości mieszaniny argininy z takimi związkami.

Korzystnie, lek lub preparat odżywczy zawiera składnik (a) w połączeniu ze składnikami (b), (c) oraz (d).

Dogodnie jest zabezpieczyć polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-3 przeciw peroksydacji.

Fizjologicznie dopuszczalne sposoby zabezpieczania polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3 przeciw peroksydacji znane są specjalistom w tej dziedzinie. Obejmują one fizjologicznie dopuszczalną mikroenkapsulację polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3 oraz wykorzystanie fizjologicznie dopuszczalnych antyutleniaczy.

Typowym przykładem odpowiedniego środka, służącego do wytworzenia fizjologicznie dopuszczalnej mikroenkapsulacji, jest skrobia. Mikroenkapsulację można dokonać w sposób znany per se. Mikrokapsułki mogą być pokrywane, w sposób znany per se, za pomocą fizjologicznie dopuszczalnego pokrycia takiego, jak na przykład guma arabska.

182 205

Typowym przykładem odpowiednich antyutleniaczy sąprzeciwutleniające witaminy takie, jak witamina C, witamina E lub ich mieszaniny.

Ilość dodanego antyutleniacza powinna być wystarczająca do tego, aby zapobiec peroksydacji polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3. Ilość taką można łatwo obliczyć. W ogólności, dla ułatwienia, każdy antyutleniacz może zostać dodany w nadmiarze. Jest oczywiste, że obecność każdego innego składnika, dodanego w związku z polinienasyconymi kwasami tłuszczowymi typu omega-3, może wymagać dostosowania ilości użytego przeciwutleniacza.

Polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-3 mogąbyć użyte wpostaci fizjologicznie przyswajalnej, to znaczy w postaci wolnego kwasu lub też w postaci fizjologicznie dopuszczalnych naturalnych źródeł polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3. Takie naturalne źródła obejmują olej lniany oraz oleje rybie takie, jak olej z menhadena, olej z łososia, olej z makreli, olej z tuńczyka, tran lekarski czy olej z sardeli. Wymienione naturalne źródła, a w szczególności oleje rybie, zawieraj ąznaczne ilości kwasów tłuszczowych typu omega-3. Jeśli polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-3 używane są w postaci triglicerydów, to triglicerydy te mogą zawierać estry innych fizjologicznie dopuszczalnych kwasów tłuszczowych. Zalecane polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-3 obejmują kwas eikozapentaenowy (EPA) oraz kwas dokozaheksaenowy (DHA), w postaci wolnego kwasu, w postaci triglicerydu lub w postaci źródeł naturalnych o wysokiej zawartości EPA oraz/lub DHA.

Lek według wynalazku może zawierać od 1 do 99 gramów aminokwasu stanowiącego składnik (a) na 100 g wagi.

Generalnie, uzyskuje się korzystne efekty podając preparat odżywczy według wynalazku w postaci preparatu dietetycznego, który może, w zależności od okoliczności, stanowić kompletny preparat dietetyczny (to znaczy preparat dostarczający zasadniczo wszystkie wymagane elementy energetyczne, aminokwasy, witaminy, substancje mineralne oraz pierwiastki śladowe) lub preparat dodatkowy do preparatu odżywczego. Preparat dietetyczny dogodnie jest przyjmować w postaci roztworu wodnego.

Korzystnie, preparat odżywczy stanowi preparat dietetyczny, zawierający ponadto źródło węglowodanów, tłuszcze lipidowe jako źródło tłuszczy i białko jako źródło azotu oraz, w szczególności, również jeden lub więcej składników wybranych z witamin, substancji mineralnych, pierwiastków śladowych i włókien, zwłaszcza włókien rozpuszczalnych, przy czym składnik (a) występuje w ilości od 0,5 do 10 g na 100 g preparatu dietetycznego. Jeśli preparat zawiera alaninę oraz serynę, to są to zwłaszcza L-alanina oraz L-seryna.

Przykłady odpowiednich źródeł azotu obejmują białka dopuszczalne z odżywczego punktu widzenia takie, jak białka pochodzące z soi czy serwatki, kazeinaty oraz/lub hydrolizaty białek. Odpowiednie źródła węglowodanów obejmują cukry takie, jak maltodekstryny. Odpowiednie źródła tłuszczy obejmują zarówno triglicerydy, jak i di- oraz monoglicerydy.

Przykłady witamin odpowiednich jako dodatki do leków lub preparatów odżywczych stanowiących przedmiot niniejszego wynalazku obejmują witaminę E, witaminę A, witaminę D, witaminę K, kwas foliowy, tiaminę, ryboflawinę, witaminę B_b B₂, B₆ oraz B₁₂, kwas nikotynowy, biotynę, kwas pantotenowy w postaci dopuszczalnej z odżywczego punktu widzenia.

Przykłady pierwiastków mineralnych oraz śladowych odpowiednich jako dodatki do leków lub preparatów odżywczych stanowiących przedmiot niniejszego wynalazku obejmują sód, potas, wapń, fosfor, magnez, mangan, miedź, cynk, żelazo, selen, chrom oraz molibden w postaci dopuszczalnej z odżywczego punktu widzenia.

W szczególności zalecane jest, aby lek lub preparat odżywczy zawierał beta-karoten (witaminę A), witaminę E, witaminę C, tiaminę, witaminę B₁₂, cholinę, selen oraz cynk w postaci dopuszczalnej z odżywczego punktu widzenia.

Określenie “włókno rozpuszczalne”, używane w opisie odnosi się do włókien, które w okrężnicy poddawane są w dużym stopniu procesowi fermentacji, prowadzącemu do wytworzenia kwasów tłuszczowych o krótkich łańcuchach. Przykłady odpowiednich włókien rozpuszczalnych obejmują pektyny, guar, gumę grochodrzewa czy ksantan, które dodatkowo mogąbyć zhy

182 205 drolizowane. W przypadku osób dorosłych całkowita ilość rozpuszczalnych włókien podanych dziennie powinna znajdować się w zakresie od 3 do 30 g.

Rozumie się, że polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-3 można podawać w wyższych dawkach, niż przedstawione powyżej oraz, że takie wyższe dawki generalnie nie osłabią pożądanego efektu, ani też nie spowodują niepożądanego efektu ubocznego.

Związki szczególnie odpowiednie do zastosowania jako składnik (c) preparatu stanowiącego przedmiot wynalazku obejmują L-argininę oraz L-ornitynę, ze szczególnym zaleceniem, aby była to L-arginina. Składnik (c) może być zastosowany w postaci wolnej, w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli, to znaczy soli kwasu fosforowego, kwasu cytrynowego, kwasu winowego, kwasu fumarowego, kwasu adypinowego oraz kwasu mlekowego, jak również wpostaci małych peptydów. Korzystne jest stosowanie L-argininy w postaci wolnej.

Określenie “małe peptydy” oznacza peptydy zawierające od 2 do 6, korzystnie od 2 do 4, reszt aminokwasowych.

Jak to już zostało uprzednio wskazane, polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-3 można dogodnie podawać w postaci tłuszczów rybich, zabezpieczonych lub też niezabezpieczonych przeciwko peroksydacji. Takie tłuszcze rybie zawierają również polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-6.

Polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-6 mają korzystny wpływ na układ odpornościowy, a co za tym idzie na odporność na zakażenie w trakcie zabiegu chirurgicznego. W związku z tym, zarówno lek, jak i preparat odżywczy według wynalazku mogą również zawierać polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-6.

W kompozycjach według wynalazku polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-6 mogą występować zarówno w postaci wolnych kwasów, jak i w postaci odpowiedniej do ich fizjologicznego dostarczania, na przykład w postaci triglicerydów. Przykłady szczególnie przydatnych polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-6 obejmują kwas linolowy i arachidonowy, przy czym najbardziej korzystny jest kwas linolowy. Przykłady źródeł odpowiednich polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-6 znane są specjalistom w tej dziedzinie; obejmują one oleje roślinne oraz oleje rybie. Przykładami polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-6 o wysokiej zawartości kwasu linolowego są olej szafranowy, olej słonecznikowy, olej sojowy, olej bawełniany oraz olej kukurydziany.

Podawanie polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-6 w ilości od 1,5 do 5,0 g dziennie generalnie wystarczy do osiągnięcia korzystnego efektu. Tak więc, zdefiniowana powyżej dawka jednostkowa leku lub preparatu odżywczego może dodatkowo zawierać od 1,5 do 5 części wagowych polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-6.

Dodatkowo, oprócz składników (b), (c), (d) oraz polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-6 do kompozycji według wynalazku można dodać dalsze składniki, które będą miały korzystny wpływ na działanie aminokwasu, stanowiącego składnik (a). Przykładem takiego korzystnego składnika sąpolinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-9. Zalecanym, naturalnym źródłem takich kwasów tłuszczowych są oleje rybie. Zalecane jest, aby (z powodów smakowych, jak również innych) oleje rybie w przypadku podawania doustnego stosowane były w postaci kapsułkowanej.

Jeśli preparat dietetyczny według wynalazku ma być stosowany jako dodatek odżywczy (na przykład w leczeniu przedoperacyjnym), to podana w nim ilość energii nie powinna być zbyt wielka, aby nie zwiększać niepotrzebnie apetytu pacjenta. Korzystnie jest, kiedy taki dodatek zawiera źródła energii dostarczające od 600 do 1 000 kilokalorii dziennie. Preparat dietetyczny według wynalazku stosowany w charakterze kompletnego preparatu dietetycznego (na przykład w leczeniu pooperacyjnym, w leczeniu urazów) dostarcza od 600 do 1 500 kilokalorii dziennie. Udział poszczególnych składników, to jest źródła azotu, źródła węglowodanów oraz źródła lipidów, w dziennym zaopatrzeniu w energię może zmieniać się w szerokim zakresie. W zalecanej postaci preparatu według wynalazku źródło węglowodanów stanowi od 40 do 70% zaopatrzenia w energię, zaś każde ze źródeł azotu oraz kwasów tłuszczowych od 15 do 30% zaopatrzenia w energię. Preparat dietetyczny według wynalazku stosowany w charakterze kompletnego pre

182 205 paratu dietetycznego najlepiej jest podawać w postaci ciekłej w ilości od 500 do 3 000 ml, jeśli zaś jest on stosowany jako preparat dodatkowy, to może być podawany w postaci proszku lub też w postaci ciekłej.

Lek lub preparat odżywczy według wynalazku (wytworzony z zastosowaniem co najmniej jednego aminokwasu wybranego z grupy zawierającej glicynę, alaninę oraz serynę oraz ich fizjologicznie dopuszczalnych soli) ma na celu obniżenie poziomów czynnika martwicy nowotworu (TNF) u pacjentów, u których wymienione poziomy są podniesione powyżej tych, za które odpowiedzialna może być fizjologiczna homeostaza lub lokalny stan zapalny. Takie obniżenie poziomów TNF osiągnąć można za pomocą zahamowania lub obniżenia:

(i) wytwarzania czynnika martwicy nowotworu (TNF) w komórkach typu makrofagów, (ii) uwalniania TNF z komórek typu makrofagów, oraz/lub (iii) wiązania TNF przez receptory TNF.

Za „podniesiony powyżej tych, za które odpowiedzialna może być fizjologiczna homeostaza lub lokalny stan zapalny”, rozumie się poziom TNF, który jest wyższy niż minimum wymagane do regulacji dobowego rytmu temperatury ciała, snu oraz apetytu, lub też minimum potrzebne do wywoływania efektów autokrynowego oraz parakrynowego w komórkach sąsiadujących z tymi, w których TNF jest wytwarzany lub wydzielany pod nieobecność stanów zapalnych układów oddalonych od tych komórek.

Lek lub preparat odżywczy według wynalazku ma na celu zapobieganie lub też spowolnienie wytwarzania, indukowanego komórkami typu makrofagów i zachodzącego przy pomocy TNF, co najmniej jednego białka wybranego z grupy zawierającej interleukinę 1, interleukinę 2, interleukinę 6, interleukinę 8, interleukinę 10, selektynę śródbłonkową, płytkową lub leukocytową antygen 1 związany z funkcją leukocytu, antygen bardzo późnej aktywacji 4, cząsteczki adhezji międzykomórkowej, czynnik płytkowy 4, białko przyciągające i aktywujące neutrofil, białka indukowane interferonem gamma lub czynnikiem Sialylo-Lewisa X, zapalne białka makrofagów alfa oraz beta, czynniki przyciągające neutrofil pochodzące z nabłonka, białko chemotaktyczne granulocytów 2, białko chemotaktyczne monocytów 1, cząsteczkę adhezji komórek układu krążenia 1 oraz czynnościowy antygen limfocytu 3.

Działanie leku lub preparatu według wynalazku dotyczy zwłaszcza tych komórek typu makrofagów, które są zlokalizowane we krwi (monocyty oraz jednojądrowe fagocyty), wątrobie (komórki Kupffefa), układzie nerwowym (komórki mikroglejalne), układzie trawiennym (krezka/j elito), sercu, nerkach oraz kościach (makrofagi pochodzące z tkanki kostnej), chociaż celem aminokwasów stanowiących składnik (a) w leku lub preparacie są wszystkie komórki, które wytwarzają wiążąlub uwalniająTNF. W szczególności, przewiduje się, że podanie pacjentowi leku lub preparatu według wynalazku wpłynie na wytwarzanie, uwalnianie lub wiązanie TNF do makrofagów pochodzących z płuc lub zlokalizowanych w płucach.

Przez podawanie skutecznych ilości leku lub preparatu odżywczego według wynalazku obniża się ryzyko śmierci spowodowanej szokiem endotoksynowym oraz/lub reperfuzyjnymi uszkodzeniami związanymi z niedotlenieniem, w szczególności przy urazach (urazy wielokrotne, pacjenci z oparzeniami oraz pooperacyjni, pacjenci z posocznicą). Zarówno szok endotoksynowy, jak i reperfuzyjne uszkodzenia związane z niedotlenieniem stanowią stany mogące prowadzić do śmiertelnego zejścia pacjenta, w których to stanach mamy do czynienia z podwyższonymi poziomami TNF.

Lek lub preparat odżywczy według wynalazku ma na celu zapobieganie lub też obniżenie ryzyka choroby wątroby spowodowanej nadużywaniem alkoholu oraz zaburzeń jelitowych oraz trzustkowych wynikających z nadużywania alkoholu u pacjentów wymagających takiego leczenia. Przy tym wskazaniu zalecane jest stosowanie kompozycji zawierających glicynę oraz/lub serynę, a także ich fizjologicznie dopuszczalne sole, szczególnie zaś zawierających glicynę lub jej fizjologicznie dopuszczalne sole.

Lek lub preparat odżywczy według wynalazku ma na celu zapobieganie lub też obniżenie efektu toksycznego etanolu u pacjentów wymagających takiego leczenia. Przy tym wskazaniu zalecane jest stosowanie kompozycji zawierających glicynę oraz/lub serynę, a także ich fizjo

182 205 logicznie dopuszczalne sole, szczególnie zaś zawierających glicynę lub jej fizjologicznie dopuszczalne sole.

Lek lub preparat odżywczy według wynalazku ma również na celu eliminację etanolu z żołądka przed jego przeniknięciem do układu krwionośnego, u pacjentów wymagających takiego leczenia.

Lek lub preparat odżywczy według wynalazku można także stosować jako dodatek do środków spożywczych, napojów bezalkoholowych, witaminami oraz preparatów farmaceutycznych przeznaczonych do leczenia przypadków zatrucia etanolem oraz zapobiegania przypadkom zatrucia etanolem.

Zalecane j est, żeby lek lub preparat był podawany pacj entowi w takiej ilości, która spowoduje obniżenie poziomu TNF w układzie krążenia poniżej 250 pg/ml (±10%), szczególnie w przypadku pacjentów pourazowych z rozległymi poparzeniami (drugiego lub trzeciego stopnia), u których zachodzi podejrzenie przedostania się bakteryjnych endotoksyn do układu krążenia, przy braku ewidentnych klinicznych objawów posocznicy. Bardziej zalecana jest, żeby lek lub preparat był podawany pacjentowi w takiej ilości, która spowoduje obniżenie poziomu TNF w układzie krążenia poniżej 80 pg/ml (±10%), szczególnie zaś zalecane jest, aby poziom TNF obniżył się do wartości poniżej 20 pg/ml (±10%). Specjalista w tej dziedzinie wie dobrze, w jaki sposób można oznaczać powyższe poziomy, w szczególności za pomocą znanych testów radioimmunologicznych lub immunosorbcyjno-enzymowych.

Lek lub preparat odżywczy według wynalazku ma ponadto na celu zapobieganie lub obniżenie efektu odrzucenia aloprzeszczepu, który jest indukowany za pomocą TNF. Przeszczep może dotyczyć każdego organu, jednak największe korzyści u pacjenta obserwuje się w przypadkach przeszczepów lub zabiegów iniekcji związanych z płucami, sercem, wątrobą, układem krezka/j elito lub nerką.

W przypadku, kiedy lek lub preparat ma być podawany pacjentom z przeszczepami może on także, w celu poprawy działania, zawierać j eden z następuj ących związków: antyciała przeciw TNF, rozpuszczalne receptory TNF, ich pochodne lub fragmenty oraz cykliczne polipeptydowe środki immunosupresyjne. Przykładem dobrze znanego cyklicznego polipeptydowego środka immunosupresyjnego, odpowiedniego jako dodatek do leku, jest cyklosporyna lub jej skuteczna pochodna. Szczególnie użyteczny rozpuszczalny receptor TNF stanowi syntetyczny dimeryczny fuzyjny konstrukt białka łączący dwa receptory TNF typu p60 z częścią Fc cząsteczki IgG. Ten fuzyjny konstrukt białka charakteryzuje się większym powinowactwem do TNF oraz jest lepszym inhibitorem jego bioaktywności niż zarówno rodzime, monomeryczne receptory TNF (p80 oraz p60), jak i antyciała przeciw TNF.

Preparaty odżywcze lub leki mogąbyć podawane profilaktycznie, na przykład przed zabiegiem chirurgicznym, w fazie ostrej, na przykład po zabiegu chirurgicznym, jak i w obydwóch tych przypadkach.

Preparaty odżywcze lub leki mogąbyć podawane pacjentowi zarówno dojelitowo, jak i pozajelitowo. Zalecane jest podawanie dojelitowe, w szczególności w przypadkach podawania profilaktycznego lub następczego; szczególnie rozważanymi drogami podawania dojelitowego jest podawanie doustne, podawanie donosowe oraz karmienie przez zgłębnik. Wygodnie jest podawać preparat lub lek w postaci wodnego roztworu. Preparat lub lek odpowiedni do podawania dojelitowego może, zgodnie z powyższym, być w postaci roztworu wodnego lub proszku, przy czym proszek dodawany jest do wody przed użyciem. W przypadku podawania za pomocą zgłębnika ilość wody, która zostanie dodana będzie zależała, między innymi, od zapotrzebowania pacjenta na płyny oraz od jego stanu ogólnego. W przypadku leczenia stanów ostrych, pożądane jest podawanie pozajelitowe. Podawanie pozajelitowe jest również wskazane kiedy, na przykład, pożądane jest kontrolowanie skutków chronicznej endotoksemii.

Lek lub preparat może być tak sformułowany, aby dostarczyć pacjentowi od 1 do 80 g aminokwasu w ciągu 24 godzin. Podawana ilość leku lub preparatu będzie zależała od szczegółowych wymagań. Takie dawki aminokwasów są odpowiednie do leczenia, jak również w celach profilaktycznych. W przypadku, kiedy lek lub preparat zawiera pojedynczy aminokwas

182 205 (w konfiguracji L), może on byś podany pacjentowi w takiej ilości, że stężenie tego aminokwasu w plazmie pacjenta wzrośnie do poziomu pomiędzy 0,5 a 2,0 mM, z zaleceniem, aby wzrosło ono do poziomu pomiędzy 1,0 a 2,0 mM. O ile można spodziewać się nawet wyższych stężeń niż powyższe, to uważa się, że istotny efekt kliniczny zostanie osiągnięty wtedy, kiedy jako konsekwencja podania preparatu lub leku, wzrośnie stężenie kwasu tak, że będzie ono wynosiło od 1,2 mM do 1,5 mM. U hiperkatabolicznych pacjentów po urazach może nawet okazać się korzystnym podniesienie poziomu glicyny, seryny lub alaniny w plazmie do wartości około 0,2 mM do około 0,3 mM, które odpowiadają poziomom glicyny w plazmie osobników zdrowych.

Stany lub choroby, w których pacjent może mieć podniesione poziomy TNF i które mogą być leczone za pomocą leku według wynalazku obejmują: osteoporozę, zapalenie stawów, przerzuty nowotworów, choroby płuc takie, jak zespół zaburzeń oddechowych u dorosłych (ARDS), stany zapalnejelit takie, jak owrzodzeniowe zapalenie okrężnicy oraz choroba Crohn'a, choroba naczyń wieńcowych, marskość wątroby spowodowana zapaleniem wirusowym lub też chorobą alkoholową, posocznica włącznie z szokiem endotoksynowym, reperfuzyjne uszkodzenia związane z niedokrwieniem, zespół wyniszczający obserwowany u pacjentów cierpiących na AIDS lub raka, zapalenie wątroby, zapalenie nerek, patologiczny wzrost naczyń, leczenie radiologiczne oraz chemoterapię, które (przykładowo) narażają na niebezpieczeństwo szpik kostny, odrzucenie organu, uraz, uszkodzenia serca związane z niedokrwieniem, wrzody, stany degeneratywne związane z układem nerwowym takie, jak choroba neuronów motorycznych czy też stwardnienie rozsiane, uszkodzenie lub zapalenie mózgu, zapalenie trzustki, niewydolność nerek, cukrzycę, wylew, astmę oraz zakażenie. Szczególnie dobre wyniki osiągane sąprzy leczeniu posocznicy, szoku endotoksynowego, zakażenia oraz reperfuzyjnych uszkodzeń związanych z niedotlenieniem, zaś szczególnie przy leczeniu szoku endotoksynowego oraz posocznicy. Równie dobre wyniki osiągane sąprzy leczeniu stanów zapalnych jelit, posocznicy, chronicznych chorób wątroby, patologicznego wzrostu naczyń, stwardnienia tętnic oraz urazu. Zakażenie może być zakażeniem związanym z raną, ropniakiem, ropniem, posoczniakiem i im podobnymi. Mogą one być spowodowane działaniem różnych czynników zakażających włącznie z bakteriami, wirusami, pasożytami, grzybami oraz endotoksynami.

W ogólności, terapia za pomocą leku według wynalazku, zawierającego aminokwasy, jest wskazana w przypadku pacjentów, u których poziomy TNF mogą być lub są, przynajmniej tymczasowo, podniesione ponad te, które są potrzebne do fizjologicznej homeostazy lub wynikają z lokalnego zakażenia. Pacjenci tacy to, między innymi: pacjenci po urazie (urazy wielokrotne, poparzenia, trudne zabiegi chirurgiczne), pacjenci z zespołem ogólnoustrojowej reakcji zapalnej (SIRS), pacjenci posocznicowi, pacjenci z zespołem zaburzeń oddechowych u dorosłych (ARDS), pacjenci z ostrą niewydolnością wątroby, u których pożądany jest natychmiastowy efekt, zaś leczenie wstępne jest niemożliwe, pacjenci o podwyższonym ryzyku infekcji tacy, jak pacjenci charakteryzujący się obniżoną odpornością spowodowaną działaniami immunosupresyjnymi, pacjenci poddani leczeniu radiologicznemu lub chemoterapii, pacjenci cierpiący na cukrzycę, na niedobór białka, pacjenci po zabiegu chirurgicznym raka przewodu pokarmowego, pacjenci po operacji serca, pacjenci po przeszczepach, pacjenci o podwyższonym ryzyku chorób wątroby spowodowanym nadmiernym spożyciem alkoholu, pacjenci cierpiący na zakażenia związane z działaniem wirusa braku odporności u ludzi (HIV) oraz pacjenci w okresie poprzedzającym trudne zabiegi chirurgiczne, to znaczy takie zabiegi, które wymagają znieczulenia ogólnego, jak na przykład operacja wykonania połączenia omijającego na sercu (bypass) lub ważniejsze operacje dotyczące przewodu pokarmowego, a także w okresach następujących po takich zabiegach.

Podawanie leku lub preparatu odżywczego według wynalazku, zawierającego aminokwas stanowiący składnik (a) w połączeniu ze składnikiem (c), jest szczególnie wskazane w przypadkach leczenia osteoporozy.

Nieoczekiwane farmakologiczne działanie glicyny lub też, odpowiednio, innego aminokwasu (zawartego w leku lub preparacie według wynalazku), polegające na obniżaniu poziomów TNF u pacjentów, u których te poziomy są podniesione ponad potrzebne do fizjologicznej

182 205 homeostazy lub wynikające z lokalnego zakażenia jest użyteczne, ponieważ pozwala obniżać skutki endotoksemii, reperfiizyjnych uszkodzeń związanych z niedotlenieniem oraz zakażeń, a także obniżać ryzyko szoku endotoksynowego oraz posocznicy, obniżając w ten sposób lub całkowicie eliminując ryzyko śmiertelnego zejścia.

Jak to już zostało stwierdzone powyżej, leki lub preparaty według wynalazku są szczególnie użyteczne przy leczeniu pacjentów oczekujących na zabieg chirurgiczny. Takie leczenie wstępne jest najbardziej skuteczne, kiedy preparat według wynalazku jest podawany w postaci dodatku do diety regularnej.

Dodatek taki można podawać przez okres 3 dni poprzedzających zabieg lub nawet dłużej. Generalnie, leczenie wstępne rozpoczęte w okresie od 3 do 6 dni poprzedzających zabieg i trwające wymieniony okres od 3 do 6 dni będzie wystarczające do uzyskania pożądanego efektu. W przypadku leczenia wstępnego lub profilaktycznego dzienne podawanie dodatku zawierającego od 1,5 do 80 g aminokwasu stanowiącego składnik (a) w połączeniu z ilością od 2 do 5 g składnia (b) [polinienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-3] oraz/lub w połączeniu ze składnikiem (c), dostarczającym od 7,5 do 20 g L-argininy lub L-omityny, generalnie przyniesie pożądany efekt.

Zalecane jest, aby taki dodatek zawierał również skuteczną ilość składnika (d), polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-6 oraz innych składników wymienionych powyżej.

Najwygodniej jest podawać dodatek w postaci dawek jednostkowych, odpowiednich do podawania od 3 do 4 razy dziennie. Jeśli lek lub preparat według wynalazku zawiera źródła energii, to jest wskazane niepodawanie więcej niż 1500 kilokalorii dziennie. Za wyjątkiem tego ograniczenia w odniesieniu do zaopatrzenia w energię, dodatki dogodnie jest podawać w postaci kompletnych preparatów dietetycznych tak, jak jest to przedstawione powyżej.

Kiedy konieczne jest ostre leczenie pacjentów wynikające z nadmiernego spożywania alkoholu, to lek dogodnie jest podać drogąpozajelitową. Typowe postacie odpowiednie dla takiego ostrego leczenia, to przykładowo, ujawnione poniżej wodne roztwory.

Jeśli jest pożądane zmniejszenie wchłaniania alkoholu do krwi za pomocą eliminowania alkoholu w żołądku indukowanego glicyną lek lub preparat według wynalazku (zawierający aminokwas) wygodniejest podawać w tradycyjnej postaci doustnej takiej, jak granulki, tabletki, kapsułki, ciecze (włącznie z zupami oraz napojami takimi, jak napoje bezalkoholowe i gaszące pragnienie), proszki, preparaty odżywcze etc. Jeśli sąone formułowane w postaci fizjologicznie dopuszczalnej takiej, jak postać kapsułek czy tabletek, to dogodnie jest, aby preparaty takie zawierały od 0,2 do 90% wagowych, zwłaszcza od 30 do 50% wagowych, aminokwasu stanowiącego składnik (a). W ogólności, zadawalający poziom eliminacji alkoholu (etanolu) z żołądka uzyskuje się, kiedy całkowita podana ilość jednego lub większej liczby aminokwasów wybranych z grupy obejmującej glicynę, alaninę oraz serynę w postaci wolnej oraz/lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli wynosi od 0,01 do 5,0 g na kilogram wagi ciała. Dogodnie jest stosować podawanie doustne, poprzedzające konsumpcję alkoholu.

Typowe, farmakologicznie dopuszczalne preparaty przeznaczone do podawania doustnego zawierać będą również farmakologicznie dopuszczalne rozcieńczalniki, nośniki, witaminy, substancje smakowe, barwniki oraz/lub inne dodatki dobrze znane specjalistom w tej dziedzinie jako odpowiednie do dodania do tego typu preparatów.

Leki oraz preparaty według wynalazku mogą być wytwarzane w sposób znane per se, na przykład przez zmieszanie składników.

Typowe preparaty odpowiednie do użycia zgodnie z niniejszym wynalazkiem, a w szczególności przy leczeniu pacjentów o podwyższonym ryzyku chorób wątroby spowodowanym nadmiernym spożywaniem alkoholu, obejmują roztwory wodne zawierające zasadniczo od 0,1% do 90% wagowych co najmniej jednego aminokwasu wybranego z grupy obejmującej glicynę, alaninę i serynę oraz ich fizjologicznie dopuszczalne sole, przy czym do sporządzenia roztworów stosuje się wodę destylowaną. Aminokwas może być obecny w postaci stężonej, w ilości od 15 do 90% (w stosunku do wagi roztworu). Roztwory stężone stosuje się, odpowiednio, do rozcieńczania lub do podawania w leczeniu ostrym. Postacie rozcieńczone, o mniejszej zawartości

182 205 (np. od 0,1% do 5% wagowych) aminokwasu, podaje się generalnie w celach profilaktycznych, podczas gdy postacie stężone, o większej zawartości (np. od 5% do 40% wagowych) aminokwasu, są generalnie bardziej odpowiednie w leczeniu ostrym.

Inne preparaty odpowiednie do włączenia do leku lub preparatu według wynalazku, w szczególności do podawania pozajelitowego, obejmują roztwory do infiizji takie, jak roztwory do infuzji Ringefa, laktowane roztwory do infiizji Ringer'a, krystaloidy, koloidy oraz inne substytuty plazmy krwi w połączeniu z lub wzbogacone o glicynę, serynę oraz/lub alaninę w ilości od około 0,1 do około 5,0 g na litr roztworu. Roztwór do infiizji Ringer'a jest roztworem sterylnym, zawierającym od 3,23 g do 3,54 g sodu (równoważne ilości od 8,2 do 9,0 g chlorku sodowego), od 0,149 g do 0,165 g potasu (równoważne ilości od 0,285 g do 0,315 g chlorku potasowego), od 0,082 g do 0,098 g wapnia (równoważne ilości od 0,3 g do 0,36 g chlorku wapniowego w postaci CaCl₂ · 2H₂O), od 5,23 g do 5,80 g chlorków (wpostaci chlorku sodowegoNaCl, chlorku potasowego KC1 oraz chlorku wapniowego CaCl₂ · 2H₂O) oraz wodę w ilości potrzebnej do uzyskania 1000 ml roztworu. Laktowany roztwór do infiizji Ringer'a jest roztworem sterylnym, zawierającym od 3,85 g do 3,15 g sodu (wpostaci chlorku lub mleczanu sodowego), od 0,141 g do 0,173 g potasu (równoważne ilości od 0,27 g do 0,33 g chlorku potasowego), od 0,049 g do 0,060 g wapnia (równoważne ilości od 0,18 g do 0,22 g chlorku wapniowego w postaci CaCl₂ · 2H₂O), od 2,31 g do 2,61 g mleczanów, od 3,68 g do 4,08 g chlorków (w postaci chlorku sodowego NaCl, chlorku potasowego KC1 oraz chlorku wapniowego CaCl₂ · 2H₂O) oraz wodę w ilości potrzebnej do uzyskania 1000 ml roztworu.

Określenia krystaloidy oraz koloidy w odniesieniu do terapii płynami znane są specjalistom wtej dziedzinie. Obejmująone substytuty plazmy takie, jak Haemaccel (sformułowane w oparciu o poliżelinę) oraz Gelofiizyna (sformułowane w oparciu o żelatynę).

Dalsze zrozumienie niniejszego wynalazku będzie opierać się o następujące opisy szczegółowe.

Przykład 1. Wpływ glicyny zawartej w diecie na uszkodzenia wątroby oraz stopień przeżycia u szczurów

Samce szczurów rasy Sprague-Dawley (200-250 g) karmione były, ad libitum, za pomocą sproszkowanej diety zawierającej 20% wagowych kazeiny (próbka kontrolna) lub 5% wagowych glicyny oraz 15% kazeiny (próbka diety glicynowej) przez 3 dni przed wstrzyknięciem LPS. Szczurom tym wstrzyknięto następnie w żyłę ogonową lipopolisacharyd (LPS, odpowiednio 10,20 oraz 30 mg/kg masy ciała) po czym badano stopień przeżycia w ciągu 24 godzin po wstrzyknięciu. Szczury, które przeżyły 24 godziny, uznane zostały za bezpieczne i nie badano dalej ich stopnia przeżycia.

Wyniki

a) Dieta zawierająca 5% glicyny w 100% zabezpiecza przed dawkąLPS wynoszącą 10 mg/kg w porównaniu z 50% śmiertelności w grupie kontrolnej przy poziomie istotności p< 0,05. Przy dawce wynoszącej 20 mg/kg obserwowane jest 30% śmiertelności u szczurów karmionych 5% glicyną oraz 70% śmiertelności u szczurów kontrolnych. Przy dawce LPS wynoszącej 30 mg/kg obserwowane jest 90% śmiertelności u szczurów karmionych 5% glicyną oraz 100% śmiertelności u szczurów kontrolnych.

b) U szczurów, które przeżyły oznaczano poziom enzymu AST (asparaginian aminotransferazy, transaminaza) jako miarę uszkodzenia wątroby. Poziom AST jest zauważalnie oraz znacznie obniżony u szczurów, które były karmione glicyną (od wielkości wynoszącej 2000IU/I dla szczurów traktowanych dawką LPS wynoszącą 10 mg/kg, a nie karmionych glicyną).

c) W równoległej serii doświadczeń badano wpływ diety glicynowej na poziom czynnika martwicy nowotworu (TNF). Zawartość TNF w serum oznaczano metodąELISA. Po wstrzyknięciu dawki LPS wynoszącej 10 mg/kg zawartość TNF w serum u szczurów karmionych dietą kontrolną wzrosła gwałtownie, w trakcie 60 minut po infekcji, do wartości przekraczającej 6000 pg/ml, a następnie opadła do wartości kontrolnych. Ten wzrost został w dużym stopniu

182 205 ograniczony (przynajmniej w 50%; p<0,05) u szczurów, które były karmione 5% dietą glicynową, u których wartość maksymalna wystąpiła po upływie 150 minut od wstrzyknięcia.

d) W 24 godziny po wstrzyknięciu dawki LPS wynoszącej 10 mg/kg pobrano próbki wątroby oraz płuc do badań histologicznych i zabarwiono je układem hematoksylina/eozyna. Szczury karmione dietą kontrolną wykazywały wiele obszarów z martwicą oraz przenikaniem neutrofili do wątroby oraz wyraźny obrzęk śródmiąższowy z przenikaniem neutrofili w płucach. Szczury karmione dietąglicynową wykazy wały mniej martwicy w wątrobie oraz mniejsze obrzęki płucne niż szczury karmione dietą kontrolną.

e) Stężenie glicyny w serum oznaczono na pomocą wysokociśnieniowej chromatografii cieczowej (HPLC) dla dwóch grup szczurów, karmionych odpowiednio dietą kontrolną i dietą glicynową z których część każdej otrzymała zastrzyk LPS (dawka 10 mg/kg w żyłę ogonową). Szczury, które były karmione dietąglicynową, a którym nie podano LPS wykazywały znacznie wyższe stężenie glicyny (1892 μΜ) niż szczury karmione dietą kontrolną, którym nie podano LPS (150 μΜ). Szczury, które były karmione dietą glicynową zachowywały wysoki poziom glicyny (1727 μΜ ±515 μΜ) nawet w 6 godzin po wstrzyknięciu LPS, natomiast szczury karmione dietą kontrolną w 6 godzin po wstrzyknięciu wykazywały stężenie glicyny w serum równe 278 μΜ.

Przykład 2. Wpływ glicyny na uszkodzenia reperfuzyjne w modelu perfuzji wątroby przy małym przepływie wraz z przepływem ponownym.

Metody

Używane zwierzęta. Samce szczurów rasy Sprague-Dawley o wadze 180-210 g karmione paszą Purina. Na 24 godziny przed zabiegiem szczury te głodzono.

Perfuzja wątroby. Przed zabiegiem szczury uśpiono za pomocą pentobarbitalu sodowego (50 mg) po czym usunięto im chirurgicznie wątroby i poddano je perfuzji buforem węglanowym Krebs'a-Hanseleit'a nasyconym mieszaniną tlenu oraz dwutlenku węgla przy użyciu kaniuli wprowadzonej do żyły zwrotnej w układzie bez cyrkulacji zwrotnej (Krebs-Hanseleit, 1932). Po zabiegu przez 75 minut wątroby poddano perfuzji z prędkościąprzepły wu wynoszącą około 1 ml/min (niski przepływ). Następnie przez 40 minut wątroby poddano perfuzji z normalnąprędkością przepływu (przepływ ponowny). Glicynę roztworzono w buforze węglanowym Krebs 'aHanseleit'a (pH 7,4, 37°C), a następnie wprowadzono infuzyjnie do wątroby w sposób ciągły począwszy na 10 minut przed rozpoczęciem przepływu ponownego stosując takie prędkości przepływu, które prowadzą do końcowego stężenia mieszczącego się w zakresie od 0,06 do 2 mM.

Dehydrogenaza mleczanu (LDH)

Czynność LDH w perfuzacie oznaczana jest przy zastosowaniu standardowych technik enzymatycznych (Bergmeyer, 1988). Trzy ml perfuzatu zmieszano dokładnie z odczynnikiem zawierającym 15% kwasu trój chlorooctowego, 0,375% kwasu trój barbiturowego oraz 0,25N kwasu solnego i ogrzewano przez 15 minut na łaźni z wrzącą wodą. Po ochłodzeniu próbki odwirowano przez 10 minut stosując przyśpieszenie 1000xg i oznaczono absorbancję przesączu przy długości fali 535 nm. Prędkości uwolnienia LDH wyrażono w stosunku do wagi wątroby w gramach na godzinę.

Czas rozprowadzenia błękitu trypanowego oraz procedury histologiczne. W celu oszacowania mikrocyrkulacji oraz stopnia obumarcia komórek wątroby na końcu wszystkich doświadczeń wstrzyknięto do wątroby błękit trypanowy do końcowego stężenia wynoszącego 0,2 mM (Belinsky i współpracownicy, 1984). Oznaczano czas, po którym powierzchnia wątroby wybarwi się równo na niebiesko. Nadmiar barwnika usunięto za pomocą perfuzji buforem Krebs'aHenseleif a trwającej 10 minut. Następnie przez kolejne 10 minut wątroby podano perfuzji 1% roztworem paraformaldehydu, tkanką osadzono w parafinie i poddano oględzinom pod mikroskopem optycznym. Niektóre odcinki wybarwiono wyłącznie eozyną barwnikiem cytoplazmatycznym tak, że błękit trypanowy można było łatwo zidentyfikować w jądrach zniszczonych komórek.

182 205

Wszystkie jądra komórek miąższowych w strefie promieniowo rozchodzącej się na pięć komórek od rejonu okołowrotnego lub okołocentralnego są identyfikowane jako pozytywne lub negatywne względem błękitu trypanowego. Procent wy barwienia obliczany jest z liczby wy barwionych jąder w stosunku do całkowitej liczby w danym rejonie.

Analiza statystyczna. Tam gdzie uznano to za stosowane używano testu s-t Studenta lub systemu ANOVA. Różnice uznawano za istotne w przypadku, gdy wartość p jest mniejsza niż 0,05.

Wyniki

Wpływ glicyny na niszczenie komórek wątroby w modelu perfuzji wątroby przy małym przepływie wraz z przepływem ponownym.

W trakcie małego przepływu uwalnianie LDH odbywa się na znikomym poziomie (około 1 Ul/g/h w ciągu 75 minut). Kiedy jednak zwiększymy prędkość przepływu do 4 ml/g/min prędkość uwalniania LDH stopniowo wzrasta osiągając stan stacjonarny po około 30 minutach. Maksymalne uwalnianie LDH w trakcie reperfiizji wynosi około 35 lU/g/h w próbkach kontrolnych i jest ono znacznie obniżone, w sposób zależny od wielkości dawki, przez traktowanie glicyną. Przy stężeniu glicyny podniesionym do 2 mM uwalnianie LDH obniżone jest do około 5 lU/g/h, przy czym obniżenie o połowę ma miejsce przy stężeniu glicyny wynoszącym 180 μΜ.

Absorbcj a błękitu trypanowego oznacza nieodwracalną utratę zdolności komórki do życia w płacie wątroby. Ponowny przepływ trwający 40 minut następujący po przepływie wolnym z niedotlenieniem powoduje śmierć około 30% komórek miąższowych w rejonach okołocentralnych dotyka za to tylko około 2% komórek w rejonach okołowrotnych, które były uprzednio natlenione. Wstrzyknięcie glicyny (2 mM) obniża śmiertelność komórek w rejonach okołocentralnych do 9%. Razem wzięte, można znacznie zredukować częstość uszkodzeń związanych z reperfuzją, które mająmiejsce po ponownym wprowadzeniu tlenu w uprzednio nienatlenione rejony okołocentralne płatów wątroby w sposób zależny od wielkości dawki.

Wpływ glicyny na rozłożenie błękitu trypanowego. Czas rozprowadzenia błękitu trypanowego, będący wskaźnikiem mikrocyrkulacji w wątrobie, jest niewiele ale w sposób istotny obniżony w wątrobach, którym wstrzyknięto glicynę w stosunku do próbek kontrolnych (około 190 sekund w wątrobie potraktowanej glicyną w stosunku do 225 sekund w próbkach kontrolnych, p < 0,05, n = 5) jeżeli wstrzyknięto błękit trypanowy na 5 minut po reperfiizji. Wartości te sąjednak obniżone dramatycznie przez glicynę w sposób zależny od wielkości dawki jeżeli błękit trypanowy wstrzyknięty zostanie na 40 minut po reperfiizji. Zabiera to około 460 sekund aby błękit trypanowy rozłożył się równo w próbkach kontrolnych, podczas gdy wartości te są obniżone do około 250 sekund po wstrzyknięciu 2 mM glicyny. Stężenie, które powoduje obniżenie maksymalnego czasu rozprowadzenia błękitu trypanowego o połowę również wynosi około 180 μΜ.

Glicyna obniża prędkość uwalniania LDH oraz śmiertelność komórek w trakcie reperfiizji prawie całkowicie oraz w sposób zależny od wielkości dawki. Oznacza to, że glicyna odnosi silny efekt chroniący komórki przed obrażeniami związanymi z reperfuzją w modelu perfuzji wątroby u szczura przy małym przepływie wraz z przepływem ponownym.

Czas rozprowadzenia błękitu trypanowego obniżony jest przez glicynę w sposób zależny od wielkości dawki przy czym stężenie, które powoduje obniżenie maksymalnego czasu o połowę jest podobne do stężenia zwiększającego o połowę komórkowy efekt ochronny glicyny i wynosi około 180 μΜ. Ponieważ na czas rozprowadzenia błękitu trypanowego może mieć wpływ nie tylko mikrocyrkulacja w wątrobie lecz również uszkodzenie komórek wątroby czas rozprowadzenia błękitu trypanowego mierzy się tylko na pięć minut po ponownym przepływie, kiedy uszkodzenia związane z reperfiizjąsąjeszcze minimalne. Wartość tę można także znacznie obniżyć za pomocą glicyny, w niniejszym jednak stopniu co oznacza polepszoną mikrocyrkulację w wątrobie.

Badano również inne możliwe mechanizmy związane z nienatlenieniem oraz uszkodzeniami spowodowanymi reperfuzją, takie jak utrata ATP czy też zmiana funkcji mitochondriów. Produkcja żółci, proces w wysokim stopniu zależny od energii, nie poddaje się wpływom glicyny co oznacza, że glicyna nie minimalizuje utraty ATP. Także pobór tlenu, będący wskaźnikiem

182 205 czynności mitochondriów, nie poddaje się wpływowi glicyny. Nasuwa się więc wniosek, że glicyna polepsza mikrocyrkulację w wątrobie i chroni przeciw zależnymi od tlenu uszkodzeniami związanymi z reperfuzją.

Przykład 3. Wpływ wstępnego leczenia glicynąna śmiertelność po częściowym niedokrwieniu oraz reperfiizji wątroby oraz wstrzyknięciu LSP.

Po pięciu dniach żywienia jednej grupy szczurów za pomocą diety kontrolnej, a drugiej za pomocą diety glicynowej u szczurów w odpowiednich grupach wywołano niedokrwienie wątroby na okres 90 minut w znieczuleniu metoksyfluranowym. Następnie, po 6 godzinach poprzez żyłę ogonową wstrzyknięto im dawkę LPS bliską dawce śmiertelnej (5 mg/kg).

Wyniki

Wszystkie szczury z grupy kontrolnej, które nie otrzymały iniekcji LPS przeżyły 24 godziny po trwającym 90 minut częściowym niedokrwieniu/reperfuzji wątroby (n = 4). Żaden ze szczurów karmionych dietą kontrolną po trwającym 90 minut częściowym niedokrwieniu/reperfuzj i wątroby nie przeżył 24 godzin po wstrzyknięciu dawki LPS bliskiej dawki śmiertelnej (n=4).

Wstępne leczenie szczurów dietą glicynową wyraźnie poprawiło stopień przeżycia (przeżyło 5 szczurów na 6) w tych samych warunkach (trwające 90 minut częściowe niedokrwienie/reperfuzja wątroby oraz zastrzyk LPS) w tym samym czasie obserwacji (24 godziny od momentu wstrzyknięcia), p < 0,05 przy pomocy testu Fischera.

Przykład4. Wpływ glicyny w diecie na uszkodzenia wątroby spowodowane nadużywaniem alkoholu

4.1 Materiały oraz metody

a. Zwierzęta

Samcom szczurów rasy Wistar, o wadze od 300 do 320 mg każdy wprowadzono kaniule do żołądka w sposób opisany przez Tsukamoto i French'a. Kaniule te wyprowadzono przez skórę w grzbietowej części szyi i podłączono do pomp infuzyjnych za pomocą sprężyny na uwięzi wraz z głowicą obrotową umożliwiając szczurom całkowitą ruchliwość w ich klatkach metabolicznych. Szczury te były przez 4 tygodnie żywione w sposób ciągły za pomocąciekłej diety o wysokiej zawartości tłuszczy zawierającej również etanol. Wszystkie szczury były przedmiotem troskliwej opieki zgodnie z zasadami.

b. Dieta

Stosowano ciekłą dietę opisaną przez Thompson'a i Reitz'a. Zawierała ona olej kukurydziany jako tłuszcz (37% całkowitej podaży kalorii), białko (23%), węglowodany (5%), składniki mineralne, witaminy plus dodatkowo etanol lub izokaloryczną dekstrynę maltozy (35%), i oznaczona została w niniejszym opisie jako ciekła dieta kontrolna. Do ciekłej diety kontrolnej dodawano również glicynę (2 lub 5% wagowych); diety takie są w niniejszym opisie nazywane ciekłymi dietami glicynowymi, dwuprocentową i pięcioprocentową.

c. Zbieranie moczu oraz oznaczanie etanolu

Stężenie etanolu w moczu, które odpowiada poziomom alkoholu we krwi mierzono raz dziennie. Szczury umieszczone były w klatkach metabolicznych, które oddzielają mocz od kału, a ich mocz zbierany był raz dziennie do butelek zawierających olej mineralny w celu zapobieżenia odparowaniu. Każdego dnia, o godzinie 9⁰⁰ butelki były zmieniane, a 1 ml próbki odstawiano w mikroprobówkach na przechowanie w temperaturze -20°C w celu późniejszego dokonania oznaczenia etanolu. Stężenie etanolu oznaczano mierząc absorbancję przy długości fali 360 nm uzyskaną w wyniku redukcji NAD⁺ do NADH za pomocą dehydrogenazy alkoholowej.

d. Pobieranie krwi oraz oznaczanie asparaginianu aminotransferazy (AST)

Krew pobierano raz w tygodniu przez żyłę ogonową, a następnie odwirowywano. Serum przechowywano w mikroprobówkach w temperaturze -20°C w celu późniejszego dokonania oznaczenia AST za pomocą standardowych oznaczeń enzymatycznych. Oznaczano także etanol w krwi całkowitej (100 μΐ) w sposób opisany poniżej j ak również pobierano krew wrotnąz wątroby podczas biopsji tego organu dokonywanej w drugim oraz czwartym tygodniu traktowania etanolem.

182 205

e. Zawartość alkoholu w oddechu, krwi peryferyjnej oraz wrotnej, w kale oraz treści żołądka

W celu oznaczenia stężenia etanolu w oddechu zmuszano szczury do oddychania przez 20 sekund do zamkniętego i ogrzewanego pomieszczenia (37°C) po czym do szczelnej strzykawki pobierano próbkę 1 ml oddechu. Stężenie etanolu oznaczano za pomocą chromatografii gazowej (GC). Stężenie etanolu we krwi peryferyjnej oraz wrotnej oznaczano również za pomocąchromatografii gazowej (GC). Próbkę krwi (100 μί) mieszano z wodą destylowaną (900 μΐ) w zamkniętej kolbie, inkubowanej przez 30 minut w temperaturze 37°C, po czym pobierano próbkę fazy gazowej o objętości 1 ml i oznaczano w niej etanol za pomocąGC. Kał szczurów pobierany był bezpośrednio z odbytu, homogenizowany z wodą destylowaną, inkubowany oraz analizowany w taki sam sposób jak przedstawiony powyżej dla krwi.

f. Oznaczenie stężenia glicyny we krwi

Po 4 tygodniach traktowania etanolem, pobrano próbkę 500 μί plazmy krwi, a następnie przechowywano w temperaturze -80°C w celu dalszego oznaczenia stężenia glicyny we krwi za pomocą HPLC. Ilościowe oznaczenie glicyny w heparynowanej plazmie prowadzono stosując metodę PICP-TAG (Waters, Milford, MA). Próbki plazmy hydrolizowano najpierw za pomocą HC1, a następnie przeprowadzano w fenylotiokarbamyloaminokwasy (PTC) za pomocąreakcji z fenyloizotiocyjanianem (PITC). Aminokwasy włącznie z glicynąoznaczano zapomocąautomatycznej gradientowej wysokociśnieniowej chromatografii cieczowej z rezerwowąfazą(HPLC).

g. Ocena zmian patologicznych

Po dwóch oraz czterech tygodniach traktowania etanolem na szczurach dokonywano biopsj i wątroby. Wątroby konserwowano w formalinie, osadzano w parafinie oraz wybarwiano za pomocą hematoksy liny i eozyny w celu oszacowania stopnia zwyrodnienia tłuszczowego, stanów zapalnych oraz martwicy. Zmiany patologiczne w wątrobie punktowane były w sposób opisany przez Nanji i współpracowników jak następuje: zwyrodnienie tłuszczowe (procent komórek wątroby zawierających tłuszcz): <25% = 1+; <50% = 2+; <75% = 3+; >75% = 4+; zapalenie oraz martwica: jedno ognisko w małym poli = 1+; 2 lub więcej = 2+.

h. Statystyka

W celu określenia poprawności statystycznej stosowano test ANOVA lub t-test Student'a. W celu porównania punktacji zmian patologicznych używano analizy ANOVA Kruskal-Wallis w stosunku do rang. Jako poziom istotności przed badaniem wybrano wartość p mniejszą niż 0,05.

4.2 Wyniki

Zaobserwowano, że waga ciała szczurów, którym podawano ciekłą dietę kontrolną ciekłą dietę glicynową oraz pięcioprocentową dietę glicynową miała tendencję spadkową w pierwszym tygodniu niniejszego badania. Następnie waga ciała ustabilizowała się i była stała przez następne 3 tygodnie traktowania etanolem. Nie było istotnych różnic w wadze ciała pomiędzy badanymi grupami.

Dawki alkoholu zwiększano stopniowo przez pierwszy tydzień po zabiegu do wartości 9-10 gm/kg dziennie. Dawki te w tygodniach 2-4 wynosiły pomiędzy 10 a 13 gm/kg dziennie i nie było istotnych różnic pomiędzy grupami. Stężenie glicyny w plazmie po 4 tygodniach traktowania wynosiło 779 ± 66 pmol/l u szczurów pobierających pięcioprocentową dietę glicynową oraz wynosiło 198 ± 16 pmol/l u szczurów karmionych etanolem.

Oznaczono charakterystyczne wykresy dziennego stężenia alkoholu w moczu szczurów karmionych ciekłą dietą kontrolną oraz ciekłą dietą glicynową. Poziomy alkoholu fluktuowały w sposób cykliczny począwszy od poziomu bliskiego zeru, a skończywszy na większym niż 300 mg/dl u szczurów karmionych dietą kontrolną mimo, iż etanol podawano w sposób ciągły. U szczurów karmionych jedną z ciekłych diet glicynowych stężenia alkoholu były bardzo niskie, lecz w dalszym ciągu cykliczne. Średnie stężenia alkoholu w moczu były znacznie obniżone w sposób zależny od wielkości dawki; obniżenie średniego stężenia alkoholu w moczu o 50% uzyskano karmiąc szczury ciekłą dwuprocentową dietą glicynową zaś obniżenie o 70 % karmiąc szczury ciekłą pięcioprocentową dietą glicynową.

182 205

Poziom AST w serum szczurów karmionych ciekłą dietą kontrolną wzrastał stopniowo wraz z czasem ekspozycji osiągając po czterech tygodniach wartość 183IU/I (wartość kontrolna 70 IU/I). Wzrost ten osłabiony był silnie za pomocą obydwu diet glicynowych w każdym punkcie badań. Po 4 tygodniach badań poziom AST w serum szczurów karmionych dwuprocentową dietą glicynową wynosił 66 IU/I, a w serum szczurów karmionych pięcioprocentową dietą glicynową wynosił 100 IU/I.

U szczurów karmionych ciekłą dietą kontrolną słabe objawy zwyrodnienia tłuszczowego obserwowane były dopiero po 2 tygodniach traktowania. Po 4 tygodniach traktowania wymienionąciekłądietą kontrolną nie było widać oczywistych zmian tłuszczowych u szczurów kontrolnych, którym nie podawano etanolu. U szczurów karmionych ciekłą dwuprocentową dietą glicynową oraz ciekłą pięcioprocentową dietą glicynową zmiany tłuszczowe były osłabione, a stany zapalne oraz martwica prawie całkowicie nieobecne. Na skutek żywienia za pomocą ciekłych diet glicynowych nastąpiło statystycznie istotne obniżenie poziomów zwyrodnienia tłuszczowego oraz martwicy; jeśli zaś chodzi o obniżenie poziomu stanów zapalnych z powodu zmienności można jedynie stwierdzić, że zaobserwowano taką tendencję spowodowaną żywieniem za pomocą ciekłych diet glicynowych.

Ostatecznie, również zawartość alkoholu w żołądkach szczurów traktowanych glicyną została obniżona w sposób dramatyczny. Jest więc oczywiste, że glicyna obniża stężenie etanolu w żołądku, prawdopodobnie wpływając na metabolizm etanolu.

Tabela 1

Wpływ glicyny na stężenie etanolu u szczurów w modelu Tsukamoto-Frrench'a

Traktowanie	Oddech	Kał	Mocz	Krew Ogon	Żołądek Żyła wrotna
A.M.	24 godziny
Etanol	108 ± 12	82 ±21	184 ±12	211 ± 16	199 ±45	357 ±65	761 ± 625
Etanol + 5% glicyna	5± 4**»	15± 11*	26 ±25***	24 ±8***	21±13**	10 ±7***	26±41*

Próbki oddechu, kału, krwi oraz treści żołądka pobierano od szczurów, a następnie analizowano fazę gazową nad roztworami próbek za pomocą chromatografii gazowej. Próbki moczu analizowano metodami enzymatycznymi. Próbki pobierano od sześciu szczurów. Wyniki wyrażono jako średnia ± S.E.M.

* p<0,05; ** p <0,01; *** p <0,001; przy porównaniu wartości dla szczurów karmionych etanolem ze szczurami karmionymi etanolem oraz glicyną za pomocą testu t Studenta.

Przykład 5. Kompozycje wewnątrzjelitowe

W następujących kompozycjach skrót MM oznacza „mieszaninę mineralną”, skrót SM oznacza „mieszaninę z pierwiastkami śladowymi”, skrót VM oznacza „mieszaninę witaminową”. Skład tych mieszanin jest następujący:

MM
Składniki	g/lOOg
Maltodekstryny	34,40
Cytrynian/fosforan potasowy	34,60
Dicytrynian magnezowy	8,20
Chlorek wapniowy	8,00
Chlorek/cytrynian sodowy	9,00
Kwas cytrynowy	3,50
Winian choliny	2,30

182 205

SM
Składniki	g/100 g
Maltodekstryny	47,79
Molibden-drożdże	18,00
Chrom-drożdże	9,20
Siarczan cynku	7,00
Selen - drożdże	7,00
Siarczan żelazawy (II)	6,92
Glukonian miedziowy	2,24
Siarczan manganawy	1,12
Fluorek sodowy	0,70
Jodek potasowy	0,03

VM

Składniki Maltodekstryny Askorbinian sodowy Witamina E-octan 50% Niacynamid Witamina E-octan D-pantotenian wapnia Witamina K] 1% Witamina B₁₂ 0,1% Witamina D₃Witamina B₆Witamina B, Witamina B₂Kwas foliowy Biotyna	g/10Qg 43,44 35,00 16,00 1,55 1,20 0,98 0,71 0,30 0,38 0,20 0,17 0,15 0,02 0,01
Kompozycja zawierająca glicynę Składniki Woda Maltodekstryny Kazeiniany sodowy oraz wapniowy Glicyna MM SM VM β-karoten Lipidy:	g/100g 77,40 10,10 4,60 3,00 2,00 0,05 0,10 0,03
Olej palmowy Olej słonecznikowy Środek emulgujący Nathin E Razem	2,33 0,26 0.13 100,00

Kompozycja zawierająca glicynę oraz argininę
Składniki	g/lOOg
Woda	77,40
Maltodekstryny	8,93
Kazeiniany sodowy oraz wapniowy	4,60
Glicyna	3,00

182 205

Arginina	1,17
MM	2,00
SM	0,05
VM	0,10
β-karoten	0,03
Lipidy:
Olej palmowy	2,36
Olej słonecznikowy	0,23
Środek emulgujący Nathin E	0.13
Razem	100,00

Kompozycja zawierająca glicynę oraz olej rybi (kwasy tłuszczowe typu ω-3)
Składniki	g/lOOg
Woda	77,40
Maltodekstryny	10,10
Kazeiniany sodowy oraz wapniowy	4,60
Glicyna	3,00
MM	2,00
SM	0,05
VM	0,10
β-karoten	0,03
Lipidy:
Olej palmowy	1,32
Olej słonecznikowy	0,23
Środek emulgujący Nathin E	0,13
Olej rybi ΕΡΑΧ 3000 TG	1,04
Razem	100,00

Kompozycja zawierająca glicynę oraz RNA
Składniki	g/100g
Woda	77,40
Maltodekstryny	9,96
Kazeiniany sodowy oraz wapniowy	4,60
Glicyna	3,00
Ekstrat RNA drożdży	0,14
MM	2,00
SM	0,05
VM	0,10
β-karoten	0,03
Olej palmowy	2,33
Olej słonecznikowy	0,26
Środek emulgujący Nathin E	0,13
Razem	100,00

Kompozycja zawierająca glicynę, argininę oraz olej rybi (kwasy tłuszczowe typu ω-3)
Składniki	g/lOOg
Woda	77,40
Maltodekstryny	8,93
Kazeiniany sodowy oraz wapniowy	4,60
Glicyna	3,00
Arginina	1,17
MM	2,00

182 205

SM VM β-karoten Lipidy:	0,05 0,10 0,03
Olej palmowy Olej słonecznikowy Środek emulgujący Nathin E Olej rybi ΕΡΑΧ 3000 TG Razem	1,32 0,23 0,13 L04 100,00

Kompozycja zawierająca glicynę, argininę oraz RNA

Składniki Woda Maltodekstryny Kazeiniany sodowy oraz wapniowy Glicyna Arginina Ekstrakt RNA drożdży MM SM VM β-karoten Lipidy:	g/100g 77,40 8,79 4,60 3,00 1,17 0,14 2,00 0,05 0,10 0,03
Olej palmowy Olej słonecznikowy Środek emulgujący Nathin E Razem	2,33 0,26 0,13 100,00

Kompozycja zawierająca glicynę, RNA oraz olej rybi (kwasy tłuszczowe typu ω-3)

Składniki Woda Maltodekstryny Kazeiniany sodowy oraz wapniowy Glicyna Ekstrakt RNA drożdży MM SM VM β-karoten Lipidy:	g/lOOg 77,40 9,96 4,60 3,00 0,14 2,00 0,05 0,10 0,03
Olej palmowy Olej słonecznikowy Środek emulgujący Nathin E Olej rybi ΕΡΑΧ 3000 TG Razem	1,32 0,23 0,13 1.04 100,00

Kompozycja zawierająca glicynę, argininę, RNA oraz olej rybi (kwasy tłuszczowe

typu ω-3) Składniki Woda Maltodekstryny Kazeiniany sodowy oraz wapniowy

g/lOOg 77,40 8,79 4,60

182 205

Glicyna	3,00
Arginina	1,17
Ekstrakt RN A drożdży	0,14
MM	2,00
SM	0,05
VM	0,10
β-karoten	0,03
Lipidy:
Olej palmowy	1,32
Olej słonecznikowy	0,23
Środek emulgujący Nathin E	0,13
Olej rybi ΕΡΑΧ 3000 TG	L04
Razem	100,00

Tak jak zostało to już stwierdzone powyżej olej rybi jest naturalnym źródłem polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3, natomiast olej słonecznikowy jest naturalnym źródłem polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-6.

Podczas gdy niniejszy wynalazek został zilustrowany w odniesieniu do zdolności glicyny do obniżania poziomów TNF i tym samym minimalizowania skutków szoku endotoksycznego oraz uszkodzeń reperfuzyjnych związanych z niedotlenieniem u szczurów, specjalista w tej dziedzinie mając do dyspozycji korzyści wynikające z niniejszej publikacji doceni fakt, że niniejszy wynalazek obej muj e inne j eszcze aspekty niż tylko te, które są specyficznie uj awnione w niniej szym opisie. Na przykład niniejszy wynalazek proponuje użycie przynajmniej jednego aminokwasu z grupy obejmującej glicynę, alaninę, serynę oraz ich fizjologicznie dopuszczane sole w celu synergistycznego wzmocnienia działania cyklicznych polipeptydowych środków immunosupresyjnych, przeciwciał zobojętniających, które zostały podniesione w stosunku do TNF lub rozpuszczalnych receptorów TNF. Takie zastosowanie może również powodować efekt poprawiający bezpieczeństwo jeśli chodzi o środek immunosupresyjny, którym może być, na przykład cyklosporyna lub FK-506. Co więcej, z podawania leku lub preparatu stanowiącego przedmiot niniejszego wynalazku mogą wynosić korzyści pacjenci cierpiący z powodu szerokiej gamy chorób lub stanów chorobowych. Te choroby lub stany chorobowe obejmująosteoporozę, zapalenie stawów, przerzuty nowotworów, choroby płuc takie jak zespół zaburzeń oddechowych u dorosłych (ARDS), stany zapalne jelit takie jak owrzodzeniowe zapalenie okrężnicy oraz choroba Crohn'a, choroba naczyń wieńcowych, marskość wątroby spowodowana zapaleniem wirusowym lub też chorobą alkoholową posocznica włącznie z szokiem endotoksynowym, reperfuzyj ne uszkodzenia związane z niedokrwieniem, zespół wyniszczający obserwowany u pacjentów cierpiących na AIDS lub raka, zapalenie wątroby, zapalenie nerek, patologiczny wzrost naczyń, leczenie radiologiczne oraz chemioterapię, które dla przykładu narażają na niebezpieczeństwo szpik kostny, odrzucenie organu, uraz, uszkodzenia serca związane z niedokrwieniem, wrzody, stany degeneratywne związane z układem nerwowym takie jak choroba neuronów motorycznych czy też stwardnienie rozsiane, uszkodzenie lub zapalenie mózgu, zapalenie trzustki, niewydolność nerek, cukrzycę, wylew oraz astmę.

182 205

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Lek do obniżania poziomów czynnika martwicy nowotworu, znamienny tym, że zawiera skuteczne ilości następujących związków:

(a) jednego lub większej liczby aminokwasów wybranych z grupy obejmującej glicynę, alaninę oraz serynę, w postaci wolnej lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli, lub ich mieszaniny, jako składnik (a) w połączeniu z jednym lub z większą liczbą składników wybranych spośród (b) polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3, jeśli jest to pożądane, w mieszaninie z polinienasyconymi kwasami tłuszczowymi typu omega-6, jako składnika (b):

(c) L-argininy lub jakichkolwiek innych fizjologicznie dopuszczalnych związków związanych z syntezą poliamin, jak również ich mieszaniny, jako składnika (c); oraz (d) źródła zasad azotowych kwasów nukleinowych, jako składnika (d), przy czym składnik (a) oraz ewentualnie składnik (c) sąjedynymi aminokwasami w leku, które są dodawane jako wolne aminokwasy lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnych soli tych aminokwasów.
2. Lek według zastrz. 1, znamienny tym, że w dawce jednostkowej zawiera (a) od 1,5 do 80 części wagowych jednego lub większej liczby aminokwasów wybranych z grupy obejmującej glicynę, alaninę oraz serynę, w postaci wolnej lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli, lub ich mieszaniny, w połączeniu z jednym lub z większą liczbą związków wybranych spośród (b) od 2 do 5 części wagowych polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3;

(c) od 7,5 do 20 części wagowych L-argininy lub L-ornityny lub też ich mieszaniny; oraz (d) od 1,7 do 2,0 części wagowych RNA.
3. Lek według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że zawiera składnik (a) w połączeniu ze składnikiem (c).
4. Lek według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że zawiera składnik (a) w połączeniu ze składnikami (b) oraz (c).
5. Lek według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że zawiera składnik (a) w połączeniu ze składnikami (b), (c) oraz (d).
6. Lek według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że jako składnik (c) zawiera L-argininę lub omitynę.
7. Preparat odżywczy, zawierający skuteczne ilości następujących związków:

(a) jednego lub większej liczby aminokwasów wybranych z grupy obejmującej glicynę, alaninę oraz serynę, w postaci wolnej lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli, lub ich mieszaniny, jako składnik (a) w połączeniu z jednym lub z większą liczbą składników wybranych spośród (b) polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3, jeśli jest to pożądane, w mieszaninie z polinienasyconymi kwasami tłuszczowymi typu omega-6, jako składnika (b);

(c) L-argininy lub jakichkolwiek innych fizjologicznie dopuszczalnych związków związanych z syntezą poliamin, jak również ich mieszaniny, jako składnika (c); oraz (d) źródła zasad azotowych kwasów nukleinowych, jako składnika (d), znamienny tym, że składnik (a) oraz ewentualnie składnik (c) sąjedynymi aminokwasami w preparacie odżywczym, które są dodawane jako wolne aminokwasy lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnych soli tych aminokwasów.
8. Preparat odżywczy według zastrz. 7, znamienny tym, że w dawce jednostkowej zawiera

182 205 (a) od 1,5 do 80 części wagowych jednego lub większej liczby aminokwasów wybranych z grupy obejmującej glicynę, alaninę oraz serynę, w postaci wolnej lub w postaci fizjologicznie dopuszczalnej soli, lub ich mieszaniny, w połączeniu z jednym lub z większą liczbą związków wybranych spośród (b) od 2 do 5 części wagowych polinienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3;

(c) od 7,5 do 20 części wagowych L-argininy lub L-omityny lub też ich mieszaniny; oraz (d) od 1,7 do 2,0 części wagowych RNA.
9. Preparat odżywczy według zastrz. 7 albo 8, znamienny tym, że zawiera składnik (a) w połączeniu ze składnikiem (c).
10. Preparat odżywczy według zastrz. 7 albo 8, znamienny tym, że zawiera składnik (a) w połączeniu ze składnikami (b) oraz (c).
11. Preparat odżywczy według zastrz. 7 albo 8, znamienny tym, że zawiera składnik (a) w połączeniu ze składnikami (b), (c) oraz (d).
12. Preparat odżywczy według zastrz. 7 albo 8, znamienny tym, że jako składnik (c) zawiera L-argininę lub omitynę.
13. Preparat odżywczy według zastrz. 7, znamienny tym, że stanowi preparat dietetyczny, zawierający ponadto źródło węglowodanów, tłuszcze lipidowe jako źródło tłuszczy i białko jako źródło azotu oraz korzystnie również jeden lub więcej składników wybranych z witamin, substancji mineralnych, pierwiastków śladowych i włókien, zwłaszcza włókien rozpuszczalnych, przy czym składnik (a) występuje w ilości od 0,5 do 10 g na 100 g preparatu dietetycznego.

* * *