PL182102B1

PL182102B1 - Sposób oczyszczania scieków i oczyszczalnia scieków PL PL PL PL PL

Info

Publication number: PL182102B1
Application number: PL95320503A
Authority: PL
Inventors: Jan Topol
Original assignee: Jan Topol
Priority date: 1994-12-02
Filing date: 1995-12-04
Publication date: 2001-11-30
Also published as: EP0794927B1; HUT77190A; DE69507897D1; RO115516B1; LT4316B; LT97112A; RU2501744C2; CN1077868C; CN1171766A; PL320503A1; ATE176777T1; US5888394A; GR3029917T3; CZ282411B6; HU222677B1; SK69197A3; CA2164371A1; AU3922095A; UA41428C2; DE794927T1

Abstract

1 . Sposób oczyszczania scieków, z wykorzystaniem srodowiska zawie- szonego aktywowanego mulu w komorze aktywacji, w którym cyklicznie w kolejno nastepujacych po sobie krokach korzystnie zgrubnie obrobione scieki doprowadza sie najpierw do odrebnej komory wyrównawczej, skad nastepnie przemieszcza sie je poprzez przepompowywanie do napowietrzanej komory aktywacji poddajac oczyszczaniu w srodowisku tlenowym, po którym oczy- szczone scieki odprowadza sie grawitacyjnie odplywowym przewodem do kolejnej odrebnej komory poddajac je w niej koncowej sedymentacji, z wytracaniem mulu osiadajacego na dnie, przy czym oczyszczona wode scie- kowa odprowadza sie grawitacyjnym odplywem do drenazu, a co najmniej czesc wytraconego podczas tej koncowej sedymentacji mulu w sposób ciagly lub okresowo recyrkuluje sie poprzez przepompowywanie do komory akty- wacji, znamienny tym, ze w sposób ciagly kontroluje sie wzgledem ustalonej nastawy minimum poziom lustra scieków gromadzonych doplywowo w ko- morze wyrównawczej, przemieszczanych nastepnie do napowietrzanej ko- mory aktywacji i kazdorazowo po opadnieciu poziomu tego lustra ponizej tej nastawy minimum automatycznie przerywa sie napowietrzanie komory akty- wacji i przemieszczanie do niej scieków z komory wyrównawczej, po czym poprzez przepompowywanie przemieszcza sie sedymentujacy powyzej zalozonego poziomu nadmiar mulu z komory aktywacji do komory wyrówna- wczej, przy czym to zwrotne przepompowywanie mulu przerywa sie kazdora- zowo po osiagnieciu przez lustro scieków w komorze wyrównawczej kontrolowanego poziomu nastawy maksimum, stanowiacej poziom eksploa- tacyjny, w którym to momencie wznawia sie przemieszczanie z niej przezna- czonych do oczyszczania scieków do komory aktywacji i napowietrzanie srodowiska komory aktywacji 3 Oczyszczalnia scieków, wykorzystujaca biologiczny system aktywa- cji z zawieszonym aktywowanym mulem, zawierajaca zbiornik aktywacyjny i usytuowany przy nim zbiornik posedymentacyjny, a nadto zawierajaca zbio- mik wyrównawczy, przy czym zbiornik aktywacyjny wyposazony jest w ze- spól napowietrzania z wylotem przy jego dnie oraz w górnej czesci sciany bocznej we wlot do odplywowego przewodu do zbiornika FIG. 2 PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób oczyszczania ścieków i oczyszczalnia ścieków, wykorzystujące system biologicznej aktywacji ścieków z zawieszonym aktywowanym mułem, przeznaczone w szczególności do małych przydomowych oczyszczalni.

Znany biologiczny sposób oczyszczania ścieków wykorzystuje zawieszony aktywowany muł utworzony z mieszaniny różnych bakterii i małych mikroorganizmów, wymagających dla swego istnienia substancji organicznych zawartych w ściekach, które są przez nie rozkładane i oczyszczane z tych substancji.

Proces aktywacji biologicznej jest możliwy tylko dzięki ciągłemu utlenianiu prowadzonemu zwykle poprzez wprowadzanie powietrza do zbiornika aktywacyjnego.

Dla oczyszczania ścieków wykorzystywane są częściowo mikroorganizmy mocno zasiedlone na podłożu uformowanym przez różne systemy filtrów biologicznych i reaktorów zwilżanych ściekami i częściowo systemy aktywacyjne z zawieszonym aktywowanym mułem, w którym kłaczki mułu są mieszane razem ze ściekami i z powietrzem.

Systemy oczyszczania ścieków wykorzystujące zawieszony aktywowany muł, znane dotychczas, można podzielić na systemy stosujące ciągły przepływ ścieków przez zbiornik aktywacyjny oraz na systemy stosujące przepływ nieciągły lub okresowy.

W systemach oczyszczania ścieków z przepływem ciągłym, ścieki dostarczane są do zbiornika aktywacyjnego po ich wstępnej zgrubnej obróbce i po technologicznie koniecznym okresie czasu potrzebnym do ich oczyszczenia, zostająspuszczone do odrębnego zbiornika posedymentacyjnego razem z aktywowanym mułem. W zbiorniku tym muł jest ostatecznie oddzielany poprzez sedymentację od oczyszczonej wody, spuszczanej odrębnie.

W systemie stosującym nieciągły przepływ ścieków, ścieki są dostarczane po ich wstępnym, zgrubnym oczyszczeniu do zbiornika aktywacyjnego bezpośrednio lub mogą być przepompowane ze zbiornika wyrównawczego.

Po oczyszczeniu ścieków, proces aktywacji zostaje przerwany, na przykład przez zatrzymanie napowietrzania lub mieszania wody, przy czym, jeżeli którekolwiek z nich zostanie przerwane, to oczyszczona woda ze zbiornika aktywacyjnego jest wypompowywana lub spuszczana grawitacyjnie do drenażu po sedymentacji mułu. Następnie zbiornik aktywacyjny jest ponownie napełniany, zaś powyżej opisany cykl oczyszczania zostaje powtórzony. Porównując to z metodą ciągłego oczyszczania ścieków, posedymentacyjne zbiorniki mogą być pominięte (jak w znanej technologii SBR - Sequencing Batch Reactor - Reaktorze Sekwencyjnego Oczyszczania), a zbiornik aktywacyjny będzie napełniany w cyklach.

Wadą wyżej opisanych systemów aktywacyjnego oczyszczania ścieków jest bardzo trudna utylizacja ścieków w małych oczyszczalniach przydomowych w zakresie spełnienia wymagań związanych ze sterowaniem działaniem urządzeń do oczyszczania ścieków.

W aktywacyjnych oczyszczalniach ścieków stosujących ich ciągły przepływ, muł musi być ciągle przepompowywany ze zbiornika posedymentacyjnego do dopływu ścieków do zbiornika aktywacyjnego. Gdy tylko stężenie mułu w tym zbiorniku aktywacyjnym przekroczy ustaloną wartość, nadmiar mułu musi być z oczyszczalni wypompowany. Wykwalifikowany operator jest odpowiedzialny za wykonywanie regularnych pomiarów stężenia mułu w zbiorniku aktywacyjnym i usuwanie mułu. Oprócz tego niewielki dopływ ścieków mógłby spowodować przerwanie załadunku zbiornika aktywacyjnego. To może zaś spowodować obniżenie jakości drenażu wody lub konieczność przewymiarowania zbiorników, aktywacyjnego i posedymentacyjnego dla uzyskania odpowiednich parametrów drenażu wody.

Pod względem akumulacji mułu w zbiorniku aktywacyjnym, dotychczas znane małe oczyszczalnie ścieków z ciągłym przepływem są projektowane albo dla mułu o wysokiej gęstości,

182 102 gdzie suspencja mułu musi być utrzymywana przy użyciu metody o wysokim zapotrzebowaniu czasowym energii do 200 dni bez żadnych przerw w działaniu oczyszczalni aż do drenażu, albo wymagają wykwalifikowanych operatorów, spuszczających regularnie muł ze zbiornika aktywacyjnego.

Obydwa systemy nie mogą działać przez dłuższy okres czasu bez dopływu ścieków, z uwagi na autolizę mułu, następującą po usuwaniu mułu z procesu aktywacji, wprowadzanych stopniowo odpowiednio do zużycia substancji aktywnych w zbiorniku aktywacyjnym. W ten sposób działanie oczyszczalni ścieków jest zasadniczo poddawane oddziaływaniu różnych czynników. Oczyszczalnie aktywacyjne ścieków z nieciągłym dopływem (jak technika SBR) charakteryzują się stosunkowo złożonym systemem sterowania i przez to są zbyt drogie dla ich użycia przy niewielkich ilościach dostarczanych ścieków.

Z opisu patentowego nr AU 557 608 znany jest proces dla aerobowej fermentacji organicznych zawartości ścieków, składający się z cyklicznie następujących po sobie kroków: dostarczenia ścieków do zbiornika reakcyjnego, okresowego przemieszczania co najmniej części ścieków ze zbiornika reakcyjnego do zbiornika napowietrzania dla wyparcia oczyszczonych ścieków z tego zbiornika napowietrzania, przemieszczanie części ścieków i mułu ze zbiornika napowietrzania do zbiornika reakcyjnego po przerwaniu przemieszczania ścieków ze zbiornika reakcyjnego do zbiornika napowietrzania, napowietrzanie zbiornika napowietrzania po przemieszczeniu części ścieków i mułu ze zbiornika napowietrzania do zbiornika reakcyjnego i zatrzymanie napowietrzania przed następnym przemieszczaniem ścieków ze zbiornika reakcyjnego do zbiornika napowietrzania na czas wystarczaj ący do widocznego opadnięcia mułu w zbiorniku napowietrzania.

W tym samym opisie patentowym przedstawiona jest oczyszczalnia ścieków, w której realizowany jest wyżej opisany proces.

Według pierwszego wykonania, wymieniona oczyszczalnia ścieków zawiera prostokątny stalowy zbiornik, zamontowany na parze stalowych belek. Zbiornik ten jest podzielony przez wewnętrzną ścianę na dwa oddzielne zbiorniki, zbiornik reakcyjny, o 1/3 objętości zbiornika stalowego i zbiornik napowietrzania, o 2/3 objętości zbiornika stalowego. Zbiornik reakcyjny jest z kolei podzielony wewnętrznie na strefę przedreakcyjną i strefę reakcyjną przez wewnętrzną przegrodę.

Między dolną krawędzią tej wewnętrznej przegrody i dnem zbiornika stalowego utworzony jest przelot umożliwiający komunikację między strefąprzedreakcyjnąi reakcyjnąstrefązbiornika reakcyjnego. Rura wlotowa przyjmuje ścieki ciągle albo okresowo, do strefy przedreakcyjnej zbiornika reakcyjnego. Strefa przed reakcyjna zawiera również trzy przełączniki pływakowe, każdy przy innym poziomie w granicach strefy przedreakcyjnej. Działanie tych pływakowych przełączników będzie opisywane dalej.

Powietrzny podnośnik cieczy- pompa jest usytuowana w granicach strefy reakcyjnej zbiornika reakcyjnego do przenoszenia ścieków do zbiornika napowietrzania. Powietrzny podnośnik cieczy (pompa powietrzna) zawiera U-kształtnąrurę mającą długie ramię sięgające ku dołowi w przybliżeniu do połowy głębokości zbiornika reakcji i krótkie ramię sięgające do komory rozdzielczej zamontowanej na wewnętrznej ścianie powyżej wyższego poziomu wody w zbiorniku napowietrzania. Przewód powietrza kontrolowany przez elektromagnesowy zawór przyjmuje powietrze do dolnego końca długiego ramienia rury wymienionej pierwszej pompy.

Krótkie ramię powietrznego podnośnika cieczy - czyli w/w pompy rozładowuje ścieki do wpustu dennego w dnie komory rozdzielczej. Para rur rozdzielających jest szczelnie osadzona w dnie komory rozdzielczej.

Rury rozdzielające schodzą pionowo z komory rozdzielczej i równolegle do niej oraz do sąsiedniej wewnętrznej ściany i następnie prowadzone są w poziomie prawie na całej długości strefy napowietrzania nieco powyżej dna zbiornika stalowego. Każda z rozdzielających rur jest ukształtowana z otworami rozmieszczonymi na boku wzdłuż jej długości aby zapewnić niską szybkość dystrybucji ścieków do zbiornika napowietrzania.

Komora rozdzielcza jest ukształtowana wzdłuż przylegającej do niej strony zbiornika reakcji z przelewem, takim, że jeżeli komora rozdzielcza przepełniła by się, wylew płynąłby w tył do

182 102 zbiornika reakcyjnego. Ściana wewnętrzna jest ukształtowana z parąprzelewów, jednego na każdej stronie komory rozdzielczej, takich, że jakikolwiek wylew ze zbiornika reakcyjnego będzie płynąć do zbiornika napowietrzania.

Działanie zasilających rur powietrza dostarcza powietrze napowietrzania do trzech dysz napowietrzania przez rury rozdzielające powietrze. Dwie dysze napowietrzania są usytuowane najbliżej dna zbiornika stalowego i sąsiedniej ściany wewnętrznej w zbiorniku napowietrzania, podczas, gdy trzecia dysza podobnie jest umieszczona w zbiorniku reakcyjnym.

Druga pompa (powietrzny podnośnik cieczy) j est ulokowana w zbiorniku napowietrzania i przeznaczona jest do zawracania ścieków i mułu ze zbiornika napowietrzania do strefy przed reakcyjnej zbiornika reakcyjnego. Ta druga pompa zawiera również U-kształtnąrurę mającądługie ramię sięgające do około 2/3 odległości do spodu zbiornika napowietrzania i krótkie ramię rozładowywania ścieków do górnej przestrzeni strefy przedreakcyjnej. Przewód powietrza, kontrolowany przez kolejny elektromagnesowy zawór, wprowadza powietrze do dolnego końca długiego ramienia tej drugiej pompy

Wylot ze zbiornika napowietrzania zawiera przelew utworzony przez krawędź kanału, który łączy się z rurą drenażu.

W eksploatacji, przyjmując, że oczyszczalnia była już poprzednio czynna, ścieki do oczyszczania będą płynąć do przedreakcyjnej strefy przez rurę wlotową, aż do najwyższego poziomu pierwszego przełącznika pływakowego, przy którym jest on uruchamiany. Ten pierwszy przełącznik obsługuje włączanie pierwszego zaworu elektromagnesowego, dopuszczającego powietrze do pierwszej pompy. Ścieki ze zbiornika reakcji sąpompowane do komory rozdzielczej i następnie, przez rury rozdzielające i ich otwory, do zbiornika napowietrzania. To niskie ciśnienie dopływu jest realizowane w taki sposób po to, by powodować minimalne poruszenie mułu w zbiorniku napowietrzania, podczas, gdy sklarowane (oczyszczone) ścieki przemieszczane są w nim ku górze. Kiedy poziom wody w zbiorniku napowietrzania podniesie się wystarczająco, sklarowane ścieki wypływają ze zbiornika napowietrzania ponad jego przelewem do kanału i dalej do drenażu.

Kiedy ścieki w zbiorniku reakcyjnym opadną do poziomu najniższego przełącznika w przedreakcyjnej strefie, pierwszy elektromagnesowy zawór jest zamknięty i przemieszczanie ścieków do zbiornika napowietrzania jest zatrzymane.

Po odstępie czasu, wystarczającym dla ścieków z komory rozdzielczej do przesączenia się do zbiornika reakcyjnego, czasowe środki sterujące otwierają drugi elektromagnesowy zawór i przez to uruchamiają drugą pompę.

Pompa ta przemieszcza ścieki i muł do przedreakcyjnej strefy przez wstępnie określony czas, który jest wystarczający dla zmniejszenia poziomu wody i mułu w zbiorniku napowietrzania, wystarczająco tak, że napowietrzanie tego zbiornika nie będzie powodować braku wody i mułu do spłynięcia ponad przelewem zbiornika napowietrzania. Działanie drugiej pompyjest zatrzymywane przez środki sterujące, które równocześnie uruchamiają kolejną pompą dostarczającą powietrze do aparatów do napowietrzania.

Napowietrzanie trwa w obu zbiornikach, reakcyjnym zbiorniku i zbiorniku napowietrzania, aż ścieki wprowadzane do zbiornika reakcyjnego podniosąw nim poziom wody do poziomu pośredniego pływakowego przełącznika. Ten pośredni przełącznik zatrzymuje napowietrzanie, co pozwala opaść mułowi w zbiorniku napowietrzania. Kiedy dalszy dopływ ścieków do zbiornika reakcyjnego podniesie poziom wody do poziomu najwyższego pierwszego przełącznika, pierwsza pompa jest załączana, zaś cykl procesu zaczyna się na nowo.

W innym wykonaniu australijskiego wynalazku system oczyszczania ścieków zawiera zbiornik reakcyjny, zbiornik napowietrzania, zawierający przegrodę wewnętrzną, kanał między zbiornikami reakcyjnym i napowietrzania, mający zawór i przelew wylotowy. Zbiornik reakcyjny ma spód usytuowany powyżej górnej powierzchni zbiornika napowietrzania.

Zbiornik reakcyjny zawiera od góry wlotowy kanał, przez który nie oczyszczone ścieki mogą być wprowadzane, ciągle albo okresowo, do tego zbiornika reakcyjnego. Ścieki będą wprowadzane do zbiornika reakcyjnego aż podniosą się do z góry ustalonego poziomu maksymalnego, pokazywanego przez linię przerywaną. Kiedy ścieki będą osiągać ten poziom maksy

182 102 malny, środki sterujące będą uruchamiać zawór i pozwalać ściekom spływać grawitacyjnie w dół kanału do zbiornika napowietrzania. Ten dopływ będzie trwać aż ścieki w zbiorniku reakcyjnm osiągać będą z góry ustalony minimalny poziom, przy którym zawór czasowy jest zamknięty. Ten minimalny poziom jest ustalony na wysokości wylotu kanału grawitacyjnego spływania ścieków do zbiornika napowietrzania.

Zbiornik napowietrzania jest oddzielony na części swej wysokości przez wewnętrznąprzegrodę na dwie sekcje. Pierwszą niniejszą sekcję do której wymienionym kanałem dopływają ścieki i drugą większą sekcję, z której rozładowuje się je wymienionym wyżej przelewem wylotowym do drenażu. Obie sekcje sąze sobąpołączone w części dolnej przelotem przy dnie zbiornika napowietrzania. Urządzenie do napowietrzania jest przeznaczone do napowietrzania ścieków w drugiej sekcji zbiornika napowietrzania.

Kanał dolny łączący obydwa zbiorniki jest wyposażony w pompę do pompowania mułu z dna zbiornika napowietrzania do zbiornika reakcyjnego.

W eksploatacji ścieki sądostarczane do zbiornika reakcyjnego przez rurę dopływowąprzeważnie ciągle.

Kiedy ścieki wzniosą się powyżej ustalonego poziomu, system sterowania zatrzymywaniem urządzeń napowietrzania pozwala mułowi w zbiorniku napowietrzania osadzić się na dnie. Zawór jest wtedy otwarty dla przemieszczania ścieków do zbiornika napowietrzania. Podczas gdy ścieki wpływają do zbiornika napowietrzania, taka sama objętość ścieków już w nim zawartych zostaje rozładowana przez wylotowy przelew.

Przy końcu każdego cyklu i przed ponownym napowietrzaniem poziom ścieków w zbiorniku napowietrzania jest obniżany i osadzony muł z dna zbiornika napowietrzania jest zawracany do obiegu, do zbiornika reakcyjnego przez drugą pompę poprzez wyżej wymieniony kanał.

Opisane rozwiązanie zasadniczo różni się do przedstawionych uprzednio. W koncepcji tej oczyszczalni nie ma standardowego zbiornika reakcyjnego czy aktywacyjnego z zawieszonym aktywowanym mułem oraz intensywnie napowietrzanego. Nie ma też standardowego zbiornika, w którym oczyszczone ścieki, przepompowane ze zbiornika reakcyjnego, sedymentują a ich sklarowana nadwyżka spływa odpływem do drenażu.

W rozwiązaniu tym zbiornik określony jako reakcyjny, napowietrzany jest tylko w wykonaniu korzystnym i to tylko mało intensywnie, przez jedną dyszę, natomiast głównie doprowadza się powietrze a więc i tlen do zbiornika określonego jako zbiornik napowietrzania, z którego niespodziewanie następuje odpływ oczyszczonej wody ściekowej poprzez jego przelew i wylot do drenażu.

Zaproponowany podział zbiornika zwanego reakcyjnym na strefę przedreakcyjną i strefę reakcyjną przy przelotowej komunikacji tych stref przy dnie tego zbiornika sprawia, że obiekt tej strefy niczym, oprócz objętości i wyposażenia nie różnią się, gdyż taka konstrukcja sprawa, że obie strefy są napełniane jednocześnie na zasadzie naczyń połączonych i łącznie nie napowietrzane lub napowietrzane jak w przytoczonym wykonaniu korzystnym, przy czym mimo, że tworzą tak zwanąkomorą reakcji, nie sąintensywnie napowietrzane, lecz korzystnie albo wcale.

Przerywanie napowietrzania dotyczy zaś głównie zbiornika napowietrzania i następuje zasadniczo z tego powodu, że w tym intensywnie napowietrzanym zbiorniku napowietrzania muł jest bardzo intensywnie rozproszony w ściekowej wodzie, jak piszą autorzy, już oczyszczonej, zmierzającej po osiągnięciu odpowiedniego poziomu do grawitacyjnego odpływu do drenażu.

Aby zapobiec częściowo odpływaniu tego mułu wraz z oczyszczonymi ściekami do drenażu, przerywa się napowietrzanie na czas osadzenia się tego rozproszonego mułu na dnie zbiornika napowietrzania i jednocześnie dodatkowo rozpoczyna się przepompowywanie części ścieków z mułem z 1/3 głębokości zbiornika napowietrzania do strefy przedreakcyjnej zbiornika reakcyjnego.

Dodatkowo temu samemu celowi służy przelew krawędziowy do kanału wylotu do drenażowej rury odpływowej. To właśnie wymusza odpowiednie parametry sterowania całkowitym czasem wyłączenia napowietrzania i przemieszczania ścieków i mułu ze zbiornika napowietrzania do strefy przedreakcyjnej.

182 102

Z kolei dopływ ścieków ze strefy reakcyjnej jest powolny i grawitacyjny poprzez usytuowaną najwyżej tzw. komorę rozdzielającą! jej rozdzielające rury z otworami wypływu w ściance w części dolnej przy dnie zbiornika napowietrzania.

Podkreślono tutaj, że to również służy zapobieżeniu intensywnemu rozpraszaniu się mułu przez uzyskanie tak małej prędkości i małego ciśnienia, że dopływ ten ma charakter przesączania, a nie przepompowywania, gdyż pompa podająca unosi ścieki wyłącznie tylko do najwyżej położonej komory rozdzielającej.

W wykonaniu uproszczonym muł i ścieki ze znacznie niżej usytuowanego zbiornika napowietrzania opadają grawitacyjnym odpływem z jego dna do zawierającego pompę tłocznąprzewodu połączonego z kolei z wlotem do zbiornika reakcyjnego, tym razem nie podzielonego i nie napowietrzanego.

Z kolei ze zbiornika reakcyjnego, usytuowanego wyżej, ścieki spływają grawitacyjnie przewodem uzbrojonym w zawór otwierany i zamykany przez środki sterujące, kontrolujące poziom ścieków w zbiorniku reakcyjnym.

Nadto w tym wykonaniu zbiornik napowietrzania ma częściowąprzegrodę wydzielającą w nim strefę dopływu i strefę intensywnego napowietrzania, również dla zmniejszenia wspomnianego wcześniej rozpraszającego mieszania się mułu i ścieków napowietrzanych, gdyż z tego tak intensywnie napowietrzanego środowiska następuje odpływ ścieków oczyszczonych przelewem grawitacyjnym.

Stąd wskazywana w celu wynalazku oczekiwana znaczna redukcja biologicznego zapotrzebowania tlenu wydaj e się być wątpliwa, gdyż to w tym właśnie zbiorniku napowietrzania istnieje środowisko tlenowe z intensywną aktywacją w rozpuszczonym powietrzu a więc i w tlenie, a jednocześnie z tego środowiska następuje odpływ oczyszczonej wody ściekowej wyodrębnionej ze ścieków tu właśnie napowietrzanych.

W sposobie oczyszczania ścieków według wynalazku, z wykorzystaniem środowiska zawieszonego aktywowanego mułu w komorze aktywacji, w którym cyklicznie w kolejno następujących po sobie krokach, ścieki korzystnie wstępnie oczyszczone, doprowadza się najpierw do odrębnej komory wyrównawczej, skąd następnie przemieszcza się je poprzez przepompowywanie do napowietrzanej komory aktywacji poddając oczyszczaniu w środowisku tlenowym, po którym oczyszczone ścieki odprowadza się grawitacyjnie odpływowym przewodem do kolejnej odrębnej komory poddając je w niej końcowej sedymentacji, z wytrącaniem mułu osiadającego na dnie, przy czym oczyszczoną wodę ściekową odprowadza się grawitacyjnym odpływem do drenażu, a co najmniej część wytrąconego podczas tej końcowej sedymentacji mułu, w sposób ciągły lub okresowo, recyrkuluje się zwrotnie poprzez przepompowywanie do napowietrzanej komory aktywacji, charakteryzuje się tym, że w sposób ciągły kontroluje się względem ustalonej nastawy minimum poziom lustra ścieków gromadzonych dopływowo w komorze wyrównawczej, przemieszczanych następnie do napowietrzanej komory aktywacji i każdorazowo po opadnięciu poziomu tego lustra poniżej tej nastawy minimum automatycznie przerywa się napowietrzanie komory aktywacji i przemieszczanie do niej ścieków z komory wyrównawczej, po czym przez przepompowywanie przemieszcza się sedymentujący powyżej założonego poziomu nadmiar mułu z komory aktywacji zwrotnie do komory wyrównawczej. To zwrotne przepompowywanie mułu przerywa się każdorazowo po osiągnięciu przez lustro ścieków w komorze wyrównawczej kontrolowanego poziomu nastawy maksimum, stanowiącej poziom eksploatacyjny, w którym to momencie wznawia się przemieszczanie z niej przeznaczonych do oczyszczania ścieków do komory aktywacji i napowietrzanie środowiska komory aktywacji.

Korzystnie, w sposobie oczyszczania ścieków według wynalazku, po każdorazowym przerwaniu napowietrzania komory aktywacji, zwrotne przepompowywanie z niego nadmiaru mułu lub mieszaniny mułu z wodą ściekową rozpoczyna się z opóźnieniem początkowym odpowiadającym okresowi czasu koniecznemu do opadnięcia mułu w tej komorze aktywacji.

Oczyszczalnia ścieków według wynalazku, wykorzystująca biologiczny system aktywacji z zawieszonym aktywowanym mułem, zawierająca zbiornik aktywacyjny i usytuowany przy nim zbiornik posedymentacyjny, a nadto zawierająca zbiornik wyrównawczy, przy czym zbiór8

182 102 nik aktywacyjny wyposażony jest w zespół napowietrzania z wylotem przy jego dnie oraz w górnej części ściany bocznej we wlot do opływowego przewodu do zbiornika posedymentacyjnego, który to zbiornik zaopatrzony jest w załączony ciągle lub okresowo zespół przepompowywania mułu z jego dna do zbiornik aktywacyjnego, który to zbiornik aktywacyjny nadto zawiera pompę recyrkulacji mułu, a zbiornik wyrównawczy ma ściekowy wlot ścieków dopływających z zewnątrz oraz zespół przepompowywania ścieków do zbiornika aktywacyjnego, a zbiornik posedymentacyjny w gómej części ściany zewnętrznej ma nadto wylot oczyszczonej wody do drenażu, charakteryzuje się tym, że zbiornik wyrównawczy usytuowany jest z przodu zbiornika aktywacyjnego, zaś jego zespół przepompowywania ścieków do zbiornika aktywacyjnego stanowi pompa surowej wody, korzystnie sprzężona z odrębnym kompresorem, mająca wlot zasysania przy dnie, a wylot w gómej ścianie zbiornika aktywacyjnego, jednocześnie zbiornik wyrównawczy zawiera urządzenie do pomiaru poziomu ścieków, korzystnie w postaci pływakowego wyłącznika z dwiema nastawami poziomów kontrolnych pływaka, nastawą minimum i nastawą maksimum, stanowiącą poziom eksploatacyjny, który to wyłącznik sprzężony jest z zespołem sterującym załączaniem i wyłączaniem pompy wody surowej, kompresorów powietrza zespołu napowietrzania zbiornika aktywacyjnego i korzystnie również pompy recyrkulacji mułu ze zbiornika posedymentacyjnego. Nadto zbiornik aktywacyjny jest wyposażony w pompę mułu, sprzężoną również z wyłącznikiem pływakowym, mającą wylot w gómej ścianie zbiornika wyrównawczego i wlot rury zasysania na poziomie mułu w zbiorniku aktywacyjnym, zaś ściekowy wlot zbiornika wyrównawczego usytuowany jest korzystnie na poziomie wlotu odpływowego przewodu ze zbiornika aktywacyjnego do zbiornika posedymentacyjnego.

Rozwiązania według wynalazku łączą w sobie efektywność i korzystne cechy sposobów oczyszczania i połączeń elementów konstrukcyjnych, charakteryzujące systemy oczyszczania z ciągłym i nieciągłym przepływem ścieków przez zbiornik aktywacyjny.

Zalety rozwiązań opisanych w przedstawionych wynalazkach polegająna tym, że przy nierównomiernym dopływie ścieków zbiorniki, aktywacyjny i posedymentacyjny, są obciążone równomiernie, co umożliwia określenie ich wymiarów odpowiednio do poziomu przeciętnej dziennie doprowadzanej obj ętości. Dodatkowo, umożliwia to zastosowanie aktywacj i drobnopęcherzykowej, która jest najbardziej korzystną biologiczną metodą oczyszczania ścieków, z punktu widzenia zużycia energii i jakości działania z dotychczas stosowanych dla źródeł ścieków o minimalnych możliwych wartościach objętości dopływających ścieków. Opisana oczyszczalnia ścieków według wynalazku, umożliwia nadto podnoszenie poziomu ścieków w zbiorniku aktywacyjnym poprzez zwiększanie objętości zawartej w nim wody. W ten sposób, konieczna całkowita wielkość oczyszczalni może być zasadniczo zmniejszona.

Kolejna zaleta tego rozwiązania wynika z faktu, że nie są wymagani wykwalifikowani operatorzy z uwagi na dokonywane automatycznie spuszczanie mułu ze zbiornika aktywacyjnego, jak to zostało wyżej opisane.

Inną zaletą jest zasadnicza redukcja dziennego czasu napowietrzania, uzyskana przez częste przerywanie napowietrzania w czasie okresów niedostatecznego dopływu ścieków; zmniejsza to ryzyko wystąpienia autolizy mułu, które w innym przypadku mogłyby zaistnieć w wyniku braku pożywki w zbiorniku aktywacyjnym.

W czasie przemiennego przepompowywania oczyszczonej wody ze zbiornika aktywacyjnego do zbiornika wyrównawczego i odwrotnie, do procesu aktywacyjnego niezbędne pożywki dostarczane sąz mułu rozkładającego się w zbiorniku wyrównawczym. Umożliwia to działanie całej oczyszczalni w przybliżeniu aż przez okres do 3 miesięcy, bez żadnego wprowadzania jakichkolwiek ścieków bez pogorszenia się skuteczności jej działania.

To czyni omawianą oczyszczalnię ścieków wyjątkowo odpowiednią do stosowania w obiektach letniskowych, charakteryzujących się okresowym działaniem, w przeciwieństwie do działania innych znanych typów oczyszczalni ścieków.

Zanikająca aktywność oczyszczalni ścieków według wynalazku, po dłuższej przerwie w dopływie ścieków, może być podtrzymana poprzez ustalenie wyższej nastawy minimum poziomu wody w zbiorniku wyrównawczym przez podniesienie nieco wyżej pływaka wyłącznika

182 102 pływakowego, przez co wzrasta częstotliwość przepompowywania i tym samym następuje redukcja całkowitego dziennego czasu napowietrzania.

Inną możliwością jest wprowadzenie czasowego przełącznika zasilania oczyszczalni ścieków załączającego ją tylko na określoną ilość godzin dziennie.

Ważną zaletą opisanej oczyszczalni ścieków z punktu widzenia ochrony środowiska, której nie można pominąć, jest zdolność systemu aktywacyjnego do dokonywania denitryfikacji ścieków obejmującej częściowe usuwanie fosforu na drodze biologicznej, które albo było niemożliwe, albo bardzo skomplikowane w dotychczas stosowanych małych oczyszczalniach ścieków. W sposobie według wynalazku, proces denitryfikacji jest prowadzony poprzez przerywanie ciągłego procesu aktywacji i poprzez sukcesywne przepompowywanie nitryfikowanych ścieków do beztlenowego czyli anaerobowego środowiska zbiornika wyrównawczego.

Sukcesywnie, mieszanina oczyszczonej zdenitryfikowanej wody i surowej wody jest pompowana do zbiornika aktywacyjnego ze zbiornika wyrównawczego. W ten sposób efektywność procesu oczyszczania jest podnoszona automatycznie przez system zależnie od objętości dopływających ścieków. W czasie zmniejszania się objętości dopływających ścieków, usuwanie zanieczyszczeń organicznych i azotowych prowadzone jest poprzez nitryfikację stopniowo następującą po niej denitryfikację.

Ze wzrostem objętości dopływających ścieków, ilość cykli przepompowywania jest sukcesywnie redukowana, obniżając w ten sposób stopień denitryfikacji; dalsza redukcja czasu przetrzymywania ścieków w zbiorniku aktywacyjnym prowadzi do sukcesywnej redukcji stopnia nitryfikacji, ograniczając ostatecznie efektywność usuwania zanieczyszczeń organicznych.

Przy zmniejszonym dopływie ścieków, efektywność procesu oczyszczania zwiększa się automatycznie aż do denitryfikacji wody. W ten sposób system jako całość reaguje na objętość dopływających ścieków do oczyszczalni, w której maksymalny przepływ wynika z wydajności pompy wody surowej (lub od wydajności innej użytej pompy), projektowanej zwykle dla dwulub trzykrotnie większej wartości niż przeciętna dzienna objętość dopływających ścieków.

Najbardziej korzystnym rozwiązaniem jest zastosowanie pompy typu „powietrzny podnośnik cieczy” podnoszącej w sposób ciągły swą wydajność wraz ze wzrostem poziomu wody w zbiorniku wyrównawczym i zmniejszającej ją odpowiednio wraz ze zmniejszaniem się tego poziomu wody, wydłużając w ten sposób całkowity czas trwania procesu aktywacji aż do przełączenia systemu.

Denitryfikacja może być zapewniona zawsze przez odpowiednie zwymiarowanie zbiorników oczyszczalni tak, że minimalny poziom wody w zbiorniku wyrównawczym może być w czasie działania oczyszczalni osiągany częściej, przez co zwiększa się częstotliwość przerwań procesu aktywacji.

Przedmiot wynalazku został bliżej przedstawiony w jednej z możliwych przykładowych realizacji objaśnionej rysunkiem, na którym na fig. 1 pokazano ogólny schemat oczyszczalni ścieków według wynalazku, której przekrój pionowy uwidoczniony jest na fig. 2, zaś na fig. 3 rozwinięty schemat ukazujący łącznie przekrój wszystkich zbiorników oczyszczalni i ich zespołów funkcjonalnych.

Oczyszczalnia ścieków, przedstawiona w przykładowej realizacji na fig. 1-3, składa się z trzech niezależnie funkcjonujących zbiorników połączonych w jeden system. Pierwszy z nich stanowi zbiornik wyrównawczy 1, mający ściekowy wlot 5 w gómej części bocznej ściany zewnętrznej, drugi stanowi zbiornik aktywacyjny 3, zaś trzeci stanowi zbiornik posedymentacyjny 4.

Zbiornik wyrównawczy 1 usytuowany jest z przodu zbiornika aktywacyjnego 3, za którym usytuowany jest zbiornik posedymentacyjny 4. Zbiornik aktywacyjny 3 jest wyposażony w zespół napowietrzania środowiska zawieszonego w nim aktywowanego mułu, który to zespół składa się z rury napowietrzającej, zakończonej przy jego dnie wylotem w postaci napowietrzającej fajki 7, połączonej z dwoma kompresorami 10 i 11 powietrza, usytuowanymi na zewnątrz zbiornika.

W gómej części bocznej ściany, od strony zbiornika posedymentacyjnego 4, zbiornik aktywacyjny 3 ma wlot do odpływowego przewodu 19 do tego zbiornika posedymentacyjnego 4.

182 102

Nadto zbiornik aktywacyjny 3 jest wyposażony w pompę 14 mułu, sprzężonązjej kompresorem 12, mającą wylot w górnej ścianie zbiornika wyrównawczego 1, i wlot rury zasysania na poziomie 2 mułu w zbiorniku aktywacyjnym 3.

Zbiornik wyrównawczy 1 jest wyposażony w zespół przepompowywania ścieków do zbiornika aktywacyjnego 3, który stanowi pompa 13 surowej wody, mająca wlot zasysania przy jego dnie, zaś wylot w górnej ścianie zbiornika aktywacyjnego 3. Nadto zbiornik wyrównawczy 1 zawiera urządzenie do pomiaru poziomu wody w jego komorze, korzystnie w postaci pływakowego wyłącznika 8 z dwiema nastawami pływaka, jedną nastawą 15 minimum, dla poziomu minimalnego i drugą nastawą 16 maksimum, stanowiącą poziom eksploatacyjny. Pływakowy wyłącznik 8 jest sprzężony z zespołem sterowania załączaniem i wyłączaniem pompy 13 wody surowej i jej kompresora 9, kompresorów 10, 11 powietrza zespołu napowietrzania zbiornika aktywacyjnego 3 i pompy 14 mułu z jej kompresorem 12.

Zbiornik posedymentacyjny 4 wyposażony jest w zespół przepompowywania mułu z jego dna do zbiornika aktywacyjnego 3, który to zespół ma pompę 17 recyrkulacji mułu, sprzężoną z jej kompresorem 18 recyrkulacji mułu, z wylotem w górnej ścianie zbiornika aktywacyjnego 3.

Ściekowy wlot 5 do zbiornika wyrównawczego 1 jest usytuowany na poziomie wlotu do odpływowego przewodu 19 w zbiorniku aktywacyjnym 3 do zbiornika posedymentacyjnego 4. Załączanie i wyłączanie pompy 17 recyrkulacji mułu i jej kompresora 18 recyrkulacji mułu może być również sprzężone z pływakowym wyłącznikiem 8.

Pompa 13 surowej wody przeznaczona jest do przepompowywania ścieków surowych lub wstępnie oczyszczonych ze zbiornika wyrównawczego 1 do zbiornika aktywacyjnego 3. Pompa 14 mułu jest przeznaczona do przepompowywania nadmiaru mułu lub mieszaniny nadmiaru mułu z wodą znad ustalonego poziomu 2 mułu w zbiorniku aktywacyjnym 3 do zbiornika wyrównawczego 1.

Pompa 17 recyrkulacji mułu przeznaczona jest do zwrotnego przepompowywania mułu osadzonego na dnie zbiornika posedymentacyjnego 4 po końcowej sedymentacji oczyszczonych ścieków odpływających ze zbiornika aktywacyjnego 3 wlotem do odpływowego przewodu 19 ze zbiornika aktywacyjnego 3.

Ścieki dostarczane są do zbiornika wyrównawczego 1 przewodem zasilającym jego ściekowy wlot 5. Przy poziomie eksploatacyjnym ścieków w zbiorniku wyrównawczym 1, wynikającym z nastawy 16 maksimum pływaka, dopływające ścieki są przepompowywane pompą 13 wody surowej do zbiornika aktywacyjnego 3.

W zbiorniku aktywacyjnym 3 istnieje napowietrzane kompresorami 10,11 powietrza, biologiczne środowisko zawieszonego aktywowanego mułu, w którym przebiega proces biologicznej aktywacji dostarczanych ścieków i ich biologiczna obróbka znanym sposobem w tym natlenionym poprzez napowietrzanie i mieszanie ścieków zbiorniku. Po obróbce biologicznej w zbiorniku aktywacyjnym 3, mieszanina oczyszczonej wody i aktywowanego mułu jest odprowadzana wlotem do odpływowego przewodu 19 do zbiornika posedymentacyjnego 4, w którym odsączona oczyszczona woda zostaje odprowadzona grawitacyjnie wylotem 6 do drenażu na zewnątrz oczyszczalni. Osadzający się w zbiorniku posedymetnacjynym 4 muł jest ciągle lub okresowo zwrotnie przepompowywany pompą 17 recyrkulacji mułu do zbiornika aktywacyjnego 3. Ograniczona wydajność pompy 13 wody surowej umożliwia uzyskanie stanu, w którym nawet przy nierównomiernym dopływie ścieków do oczyszczalni, hydrauliczny załadunek zbiornika aktywacyjnego 3 jak i zbiornika posedymentacyjnego 4 jest równomierny.

Podczas działania takich małych przydomowych oczyszczalni ścieków z tak nierównomiernym ich dostarczaniem, dopływ ścieków, przykładowo w nocy, jest taki niski, że poziom wody w zbiorniku wyrównawczym 1 spada poniżej nastawy 15 minimum ustalonej dla pływaka wymienionego pływakowego wyłącznika 8. To jest moment, kiedy proces aktywacji zostaje zatrzymany przez pływakowy wyłącznik 8, którego sygnał inicjuje wyłączenie zasilania kompresorów 10,11 powietrza oraz pompy 13 wody surowej i jej kompresora 9, pozostawiając zbiornik aktywacyjny 3 poza działaniem systemu.

182 102

Pompa 17 recyrkulacji mułu jest wyłączana razem z zespołem napowietrzania, jeżeli źródło powietrza dla niej jest wspólnym kompresorem dla zespołu napowietrzania i dla pompy 13 wody surowej w oczyszczalni ścieków o wysokiej wydajności.

Jeżeli pompa 17 recyrkulacji mułu jest wyposażona w niezależny kompresor 18 recyrkulacji mułu i jeśli wlot do odpływowego przewodu 19 odprowadzający mieszaninę oczyszczonej wody i mułu ze zbiornika aktywacyjnego 3 do zbiornika posedymentacyjnego 4 jest usytuowany nieco poniżej lustra poziomu wody w zbiorniku aktywacyjnym 3, to pompa 17 recyrkulacji mułu działa w cyklu ciągłym.

W tym samym czasie, lub korzystniej, po pokreślonym czasie opóźnienia, umożliwiającym opad aktywowanego mułu na dno zbiornika aktywacyjnego 3, pompa 14 mułu jest załączana rozpoczynając przepompowywanie zawartości zbiornika aktywacyjnego 3 do zbiornika wyrównawczego 1. Rura wlotowa pompy 14 mułu usytuowana jest powyżej poziomu 2 mułu w zbiorniku aktywacyjnym 3, ustalonym przykładowo na wysokości odpowiadającej wysokości warstwy mułu w zbiorniku aktywacyjnym 3 osiągniętej po czasie sedymentacji. Z reguły, poziom 2 mułu jest ustalony w taki sposób, że muł po 40 minutach sedymentacji zajmuje od 1/4 do 1/3 objętości zbiornika aktywacyjnego 3, która odpowiada stężeniu mułu otrzymanemu przez zmieszanie w przybliżeniu 3 kg suchego mułu w 1 m³ mieszaniny aktywacyjnej dla założonego wskaźnika mułu ca 80. W ten sposób pompa 14 mułu przepompowuje jedynie nadmiar mułu do ustalonego poziomu 2 mułu.

Opóźnienie aktywacyjne pompy 14 mułu zostaje ustalone w ten sposób, żeby muł osiadł na dnie zbiornika aktywacyjnego 3 przez zwrotnym pompowaniem zawartości zbiornika aktywacyjnego 3; w przeciwnym razie wymagana ilość aktywowanego mułu w tym zbiorniku zostałaby zredukowana na skutek wypompowywania mieszaniny nie osadzonego mułu z oczyszczoną wodą, jeśli muł przepompowywany byłby zbyt często.

Oczyszczona woda jest przepompowywana tylko wtedy, gdy wypompowany zostanie nadmiar mułu - do poziomu wlotu pompy 14 mułu. Gdy tylko poziom oczyszczonej wody w zbiorniku wyrównawczym 1 osiągnie nastawę 16 maksimum - eksploatacyjnąpływaka, dobieraną zawsze tak, by przekraczała nastawę 15 minimum pływaka, pompa 14 mułu jest wyłączana przez zespół sterowania, sprzężony z pływakowym wyłącznikiem 8, załączający w tym samym czasie kompresory 10,11 powietrza, pompę 13 wody surowej i ewentualnie pompę 17 recyrkulacji mułu.

Poziom ścieków w zbiorniku wyrównawczym 1 jest więc podnoszony do nastawy 16 maksimum-eksploatacyjnej pływaka w celu przepompowywania określonej części zawartości zbiornika aktywacyjnego 3 do zbiornika wyrównawczego 1 lub w celu dostarczenia ścieków do zbiornika wyrównawczego 1, lub ewentualnie dla realizacji obydwu wzmiankowanych powyżej przypadków.

Następnie system przedłuża swoją aktywność jako standardowa oczyszczalnia ścieków z ciągłym przepływem ścieków w zbiorniku wyrównawczym 1 poniżej ustalonej nastawy 15 minimum poziomu pływaka. Wysokość nastawy 15 minimum poziomu pływaka i także nastawy 16 maksimum-eksploatacyjnej pływaka muszą być odpowiednio dobrane do aktualnej objętości ścieków dopływających do oczyszczalni, do ilości tlenu rozpuszczonego w zbiorniku aktywacyjnym 3, zależnej od wydajności kompresorów 10,11 powietrza i od substancji ładunku ścieków. Inny punkt widzenia może być wymagany w odniesieniu do denitryfikacji oczyszczanej wody.

Opóźnienie początkowe pompy 14 mułu zależy od prędkości sedymentacji mułu i od głębokości zbiornika aktywacyjnego 3. Jego przeciętne wartości mieszczą się między 30 a 90 minut.

Oczyszczalnia ścieków, której nie stawia się wymagań w zakresie denitryfikacji oczyszczanej wody, działa przy objętości zbiornika aktywacyjnego 3 i odpowiednio objętości zbiornika wyrównawczego 1, zwykle równymi przeciętnej dziennej objętości ścieków dopływających do oczyszczalni.

Poziom nastawy 15 minimum pływaka jest dobrany (zazwyczaj 0,7 m powyżej dna w zbiorniku wyrównawczym 1) tak, że odcięcie napowietrzania i następnie wybieranie mułu ze zbiornika aktywacyjnego 3 następuje w przybliżeniu z częstościąjednego razu w ciągu dnia do jednego

182 102 razu w tygodniu. Różnica pomiędzy poziomem nastawy 15 minimum pływaka i wartością nastawy 16 maksimum-eksploatacyjne pływaka, ustalona jest jako niewielka wartość, zwykle nie większa niż 0,2 m w celu uzyskania najkrótszego możliwego czasu przerwania procesu aktywacji.

Oczyszczalnia ścieków, której stawiane są wymagania w zakresie denitryfikacji wody, działa przy znacznie wyższych objętościach zbiornika wyrównawczego 1 i zbiornika aktywacyjnego 3; objętości te są zwykle równe dwukrotnemu przeciętnemu dopływowi ścieków do oczyszczalni. Dlatego konieczne jest zapewnienie wystarczającego czasu przetrzymania ścieków w zbiorniku aktywacyjnym 3 dla uzyskania całkowitej niryfikacji przy wystarczającej objętości zbiornika wyrównawczego 1 dostępnego w tym samym czasie pomiędzy minimalnym i maksymalnym poziomem wyznaczonymi nastawami 15 minimum i 16 maksimum pływaka odpowiednio, dla umożliwienia przepompowania maksymalnie możliwej objętości oczyszczonej wody ze zbiornika aktywacyjnego 3 do beztlenowego środowiska zbiornika wyrównawczego 1, gdzie ta oczyszczona woda jest mieszana z surowymi ściekami i następnie denitryfikowana.

Poziom nastawy 15 minimum pływaka jest ustalany dla odcięcia napowietrzania, wybrania mułu ze zbiornika aktywacyjnego 3 oraz dla przepompowywania wody do zbiornika wyrównawczego 1 co najmniej raz dziennie.

182 102

ElĘ.2

182 102

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz.

Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób oczyszczania ścieków, z wykorzystaniem środowiska zawieszonego aktywowanego mułu w komorze aktywacji, w którym cyklicznie w kolejno następujących po sobie krokach korzystnie zgrubnie obrobione ścieki doprowadza się najpierw do odrębnej komory wyrównawczej, skąd następnie przemieszcza się je poprzez przepompowywanie do napowietrzanej komory aktywacji poddając oczyszczaniu w środowisku tlenowym, po którym oczyszczone ścieki odprowadza się grawitacyjnie odpływowym przewodem do kolejnej odrębnej komory poddając je w niej końcowej sedymentacji, z wytrącaniem mułu osiadającego na dnie, przy czym oczyszczoną wodę ściekową odprowadza się grawitacyjnym odpływem do drenażu, a co najmniej część wytrąconego podczas tej końcowej sedymentacji mułu w sposób ciągły lub okresowo recyrkuluje się poprzez przepompowywanie do komory aktywacji, znamienny tym, że w sposób ciągły kontroluje się względem ustalonej nastawy minimum poziom lustra ścieków gromadzonych dopływowo w komorze wyrównawczej, przemieszczanych następnie do napowietrzanej komory aktywacji i każdorazowo po opadnięciu poziomu tego lustra poniżej tej nastawy minimum automatycznie przerywa się napowietrzanie komory aktywacji i przemieszczanie do niej ścieków z komory wyrównawczej, po czym poprzez przepompowywanie przemieszcza się sedymentujący powyżej założonego poziomu nadmiar mułu z komory aktywacji do komory wyrównawczej, przy czym to zwrotne przepompowywanie mułu przerywa się każdorazowo po osiągnięciu przez lustro ścieków w komorze wyrównawczej kontrolowanego poziomu nastawy maksimum, stanowiącej poziom eksploatacyjny, w którym to momencie wznawia się przemieszczanie z niej przeznaczonych do oczyszczania ścieków do komory aktywacji i napowietrzanie środowiska komory aktywacji.
2. Sposób oczyszczania ścieków według zastrz. 1, znamienny tym, że po każdorazowym przerwaniu napowietrzania komory aktywacji, przepompowywanie z niego nadmiaru mułu lub mieszaniny mułu z wodą ściekową rozpoczyna się z opóźnieniem początkowym odpowiadającym okresowi czasu koniecznemu do opadnięcia mułu w tej komorze aktywacji.
3. Oczyszczalnia ścieków, wykorzystująca biologiczny system aktywacji z zawieszonym aktywowanym mułem, zawierająca zbiornik aktywacyjny i usytuowany przy nim zbiornik posedymentacyjny, a nadto zawierająca zbiornik wyrównawczy, przy czym zbiornik aktywacyjny wyposażony jest w zespół napowietrzania z wylotem przy jego dnie oraz w górnej części ściany bocznej we wlot do odpływowego przewodu do zbiornika posedymentacyjnego, który to zbiornik zaopatrzony jest w załączony ciągle lub okresowo zespół przepompowywania mułu z jego dna do zbiornika aktywacyjnego, który to zbiornik aktywacyjny nadto zawiera pompę recyrkulacji mułu, zaś zbiornik wyrównawczy ma ściekowy wlot ścieków dopływających z zewnątrz oraz zespół przepompowywania ścieków do zbiornika aktywacyjnego, a zbiornik posedymentacyjny w górnej części ściany zewnętrznej ma nadto wylot oczyszczonej wody do drenażu, znamienna tym, że zbiornik wyrównawczy (1) usytuowany jest z przodu zbiornika aktywacyjnego (3), zaś jego zespół przepompowywania ścieków do zbiornika aktywacyjnego (3) stanowi pompa (13) surowej wody, korzystnie sprzężona z odrębnym kompresorem (9), mająca wlot zasysania przy dnie, a wylot w gómej ścianie zbiornika aktywacyjnego (3), jednocześnie zbiornik wyrównawczy (1) zawiera urządzenie do pomiaru poziomu ścieków, korzystnie w postaci pływakowego wyłącznika (8), z dwiema nastawami poziomów kontrolnych pływaka, nastawą (15) minimum i nastawą (16) maksimum, stanowiącą poziom eksploatacyjny, który to wyłącznik (8) sprzężony jest z zespołem sterującym załączaniem i wyłączaniem pompy (13) wody surowej, kompresorów (10,11) powietrza zespołu napowietrzania zbiornika aktywacyjnego (3) i korzystnie również pompy (17) recyrkulacji mułu ze zbiornika posedymentacyjnego (4), nadto zbiornik aktywacyjny (3) jest wyposażony w pompę (14), sprzężoną również z wyłącznikiem pływakowym (8), mającą wylot w gómej ścianie zbiornika wyrównawczego (1) i wlot rury zasysania na poziomie (2) mułu

182 102 w zbiorniku aktywacyjnym (3), zaś ściekowy wlot (5) zbiornika wyrównawczego (1) korzystnie usytuowany jest na poziomie wlotu odpływowego przewodu (19) ze zbiornika aktywacyjnego (3) do zbiornika posedymentacyjnego (4).

* * *