PL178641B1

PL178641B1 - Okładzina budynku mocowana na układzie kratownicowym i sposób montażu okładziny budynku

Info

Publication number: PL178641B1
Application number: PL95317323A
Authority: PL
Inventors: Heikki Levijärvi
Original assignee: Polar Rakennus Oy
Priority date: 1994-05-19
Filing date: 1995-05-18
Publication date: 2000-05-31
Also published as: EE03358B1; AU2411595A; FI95957B; FI95957C; PL317323A1; FI942321A0; RU2154716C2; WO1995032346A1

Description

Przedmiotem wynalazku jest okładzina budynku mocowana na układzie kratoynlcewym, składająca się z licznych płaskich płyt okładzinowych, umieszczonych jedna nad drugą i jedna obok drugiej oraz z pionowych słupów układu kratownicowego, zamocowanych do budynku i poziomych belek układu kratownicowego zamocowanych do płyt okładzinowych.

178 641

Ponadto przedmiotem wynalazku jest sposób montażu okładziny budynku, w którym stosuje się układ pionowych słupów i poziomych belek typu półek magazynowych oraz płyty okładzinowe, wykorzystywany w szczególności w konstrukcjach nowobudowanych i w konstrukcjach modernizowanych.

Przykładowo, w konstrukcjach modernizowanych, coraz częściej przeprowadza się obecnie odnawianie istniejących już powierzchni ściennych. Jednakże postęp technologiczny nie jest w stanie sprostać gwałtownemu wzrostowi popytu. Jest to jedna z tych przyczyn, dla których stosowano niedoskonałe rozwiązania i sposoby odnawiania powierzchni ściennych budynków, które to rozwiązania i sposoby sprawiały podczas stosowania rozmaite trudności. Trudności te występowały między innymi przy przytwierdzaniu płyt do powierzchni ściennej.

Różne rozwiązania płyt okładzinowych oraz sposoby ich mocowania do konstrukcji ściennej ujawnione zostały m.in. w opisach patentowych: FI 842653, DE 4228338 Al, FI 874556, US 4516373, DE 3246725 Al, DE 3734576 Al oraz w publikacji nr 310, (Rozwój konstrukcyjno-technicznego zastosowania naturalnej skały) część 3, grudzień 1984, Technical Research Centra w Finlandii (VTT).

W opisie patentowym FI 47504 jest opisana część łącznikowa do przyłączania belki poziomej do elementu pionowego. Opis ten nie dotyczy jednak zastosowania układu tych belek i elementów do konstrukcji lub instalacji płyt okładzinowych.

W opisie patentowym CH 407509 ujawniono okładzinową konstrukcję ścienną, w skład której wchodzą słupy pionowe, belki poziome oraz płyty. W tym rozwiązaniu jednak zarówno belki poziome, jak i słupy pionowe mocowane są do konstrukcji ściany budynku.

W opisie patentowym DE 3638624 przedstawiono urządzenie mocujące do płytowych elementów okładzinowych, które są przeznaczone do adaptacji i kształtowania fasad budynków. Urządzenie mocujące zawiera kołki mocujące albo łączniki w postaci języczków, które są zamocowane na powierzchniach przeznaczonych do okładania i które wchodzą w wybrania na tylnej stronie elementów okładzinowych.

Żaden z przedstawionych powyżej dokumentów nie sugeruje zastosowania w pracach konstrukcyjnych układu tego typu, co układ stosowany w montażu półek magazynowych, ani nie ujawnia sposobu montażu płyt wyposażonych w środki montażowe takiego układu, w którym to sposobie jako korzystne rozwiązanie alternatywne, można zastosować belki poziome przytwierdzone do płyt fabrycznie i montowane na budynku razem z płytami. Nie opisano również rozwiązania, w którym haki przytwierdzone do płyt są dopasowane do otworów montażowych utworzonych w belkach poziomych.

Celem wynalazku jest umożliwienie zastosowania kratownicowego układu elementów, które już zostały wytworzone przemysłowo, zatem uzyskuje się oszczędności pochodzące z kosztu wyposażenia maszyn, itd., a jednocześnie cały układ może być montowany szybciej. Układ elementów stosowanych do półek magazynowych nie może być zastosowany jako taki do wykorzystania w sposobie według wynalazku, ale może być dodatkowo udoskonalony tak, aby nadawał się do całkowicie nowych możliwości zastosowania. W takim przypadku można utrzymać kształt otworów montażowych utworzonych w profilu słupa pionowego, jednakże otwory te mogą mieć cokolwiek odmienny kształt, tak aby tylko możliwe było instalowanie i zdejmowanie płyt i aby pozostawały one trwale na swoim miejscu. Wielkość otworów montażowych może być powiększona, ponieważ musi być możliwe wyjmowanie i zastępowanie nawet ciężkich płyt, gdyby warstwa tynku została wykonana jako grubsza dla nadania tym członom większej odporności na zmiany atmosferyczne, profil belki poziomej został wykonany jako większy, zaś haki montażowe belki poziomej zostały skrócone dla ułatwienia zdejmowania. Wielkość, kształt i liczba haków belki poziomej określa się na podstawie naprężeń obciążeniowych. Konstrukcja belki poziomej może być uzupełniona tak, aby była dostosowana do sposobu montażu, przez wykonanie w belce otworów do montażu płyt. Ponadto, można przewidzieć całkowicie nowe profile belek i płaszczyzn montażowych do montażu płyt narożnych. Materiałem belek poziomych może być arkusz ze stali lub innego metalu, wzmocnione tworzywo sztuczne lub dowolny inny materiał kompozytowy lub ich kombinacja.

178 641

Materiały układu kratownicowego mogą być dobrane na podstawie wymagań okresu użytkowania oraz wymagań wytrzymałościowych.

Okładzina budynku mocowana na układzie kratownicowym, składająca się z licznych płaskich płyt okładzinowych, umieszczonych jedna nad drugą i jedna obok drugiej oraz z pionowych słupów układu kratownicowego, zamocowanych do budynku i poziomych belek układu kratownicowego, zamocowanych do płyt okładzinowych od tej strony płyt, która przylega do budynku, przy czym pionowe słupy i poziome belki wyposażone są w występy montażowe i w odpowiadające im otwory montażowe, za pomocą których płyty okładzinowe zawieszone są na pionowych słupach za pośrednictwem belek poziomych, według wynalazku charakteryzuje się tym, że słupy pionowe stanowią kształtowniki symetryczne względem ich płaszczyzny środkowej prostopadłej do płaszczyzny mocowania okładziny, zaś montażowe otwory znajdujące się na pionowych słupach rozmieszczone są w dwóch pionowych rzędach jeden wzdłuż drugiego, natomiast poziome belki zaopatrzone są w odpowiednie występy montażowe znajdujące się na ich łącznikach końcowych, przy czym zamontowane płyty okładzinowe są tak rozmieszczone, że pionowe osie złącz sąsiednich płyt okładzinowych pokrywają się z pionowymi osiami środkowymi słupów pionowych, zaś belki poziome, których liczba wynosi przynajmniej dwie, umieszczone jedna nad drugą, rozmieszczone są w rozstawie równym pionowemu wymiarowi płyt okładzinowych.

Kształtowniki słupów pionowych mają płaską powierzchnię zewnętrzną, w której znajdują się dwa rzędy montażowych otworów rozmieszczonych jeden rząd wzdłuż drugiego oraz usztywniająco-wentylacyjny rowek pomiędzy tymi rzędami otworów, i że po bokach tej zewnętrznej powierzchni, słupy pionowe mają pionowe części boczne, prostopadłe do powierzchni zewnętrznej, z którymi zestawione są łączniki, mające przekrój w kształcie litery L.

Również korzystnie, kształtowniki słupów pionowych są otwarte od strony płaszczyzny, do której mocowana jest okładzina i są wyposażone w szereg otworów montażowych, ewentualnie innych elementów mocujących.

Poziome belki, których liczba wynosi przynajmniej dwie na każdą płytę okładzinową, są korzystnie rozmieszczone zasadniczo wzdłuż linii poziomych dzielących na cztery części pionowy wymiar płyty okładzinowej.

Według korzystnego wariantu słupy pionowe są mocowane do podstawy i podparte jako słupowe konstrukcje kolumnowe.

Okładzina według wynalazku korzystnie zawiera człon narożny, którego kształtowniki są połączone kołnierzami bocznymi i do których zewnętrznej powierzchni jest przyłączona specjalna, narożna płyta okładzinowa, zaś do ich zewnętrznych boków są przyłączone płyty okładzinowe, przylegające do narożnej płyty okładzinowej.

Ewentualnie, okładzina zawiera człon narożny, w którym po obu stronach naroża znajdują się słupy pionowe, zaś pomiędzy nimi znajduje się płaszczyzna instalacyjna, połączona z łącznikiem, do której przymocowana jest specjalna narożna płyta okładzinowa.

Sposób montażu okładziny budynku mocowanej na układzie kratownicowym, w którym stosuje się układ pionowych słupów i poziomych belek typu półek magazynowych oraz płyty okładzinowe, w szczególności stosowany w konstrukcjach nowych budynków i w konstrukcjach modernizowanych, według wynalazku charakteryzuje się tym, że pionowe słupy układu kratownicowego mocuje się do podstawy w odstępach poziomych, równych szerokości płyt okładzinowych, zaś płyty te mocuje się na słupach pionowych za pośrednictwem łączników belek poziomych układu kratownicowego i za pomocą znajdujących się na nich występów montażowych, dopasowanych do otwartych na zewnątrz otworów montażowych, znajdujących się na słupach pionowych, przy czym belki poziome rozmieszcza się jedna nad drugą tak, że na jedną płytę okładzinową przypadają przynajmniej dwie belki oraz tym, że stosuje się zdejmowalne i wymienialne płyty okładzinowe.

Słupy pionowe układu kratownicowego mocuje się korzystnie w położeniu pionowym za pomocą oddzielnego regulowanego układu mocującego, w skład którego wchodzą: płyta kotwiąca, występy, otwory, nagwintowane pręty, podkładki, nakrętki oraz śruby.

178 641

Słupy pionowe korzystnie kotwi się w płycie fundamentowej, ewentualnie na oddzielnym nowym cokole lub na belce zamocowanej w istniejącej konstrukcji, bądź też na podporze konstrukcji kratownicowej.

W innym wariancie słupy pionowe podpiera się jako słupowe konstrukcje kolumnowe.

Belki poziome układu kratownicowego korzystnie mocuje się do płyt okładzinowych w procesie produkcji, za pomocą występów wykrojonych z materiału belki poziomej, ewentualnie za pomocą elementów typu śruby, przytwierdzonych w otworach wykonanych w płytach okładzinowych.

Płyty okładzinowe korzystnie mocuje się na belkach poziomych układu kratownicowego za pomocą haków przytwierdzonych do płyty okładzinowej oraz ewentualnie za pomocą oddzielnych łączników przymocowanych do belki poziomej.

Łączniki poziomych belek układu kratownicowego umieszcza się korzystnie w położeniach, wybranych zależnie od wysokości płyty okładzinowej, co oznacza, że w przypadku dwóch belek - korzystnie w linii dzielących na cztery części pionowy wymiar płyty, zaś w okolicy 2/3 wysokości płyty, przy większej ilości belek poziomych.

W innym, korzystnym wariancie, poziome belki mocuje się do płyty okładzinowej wzdłuż ich całej długości, ewentualnie wzdłuż środkowej, 1/3 części długości belki.

Według kolejnego wariantu sposobu według wynalazku, mocując płyty okładzinowe do poziomych belek, pozostawia się między belkami a płytami okładzinowymi szczelinę o wymiarze 2-10 mm, korzystnie 3-5 mm.

Przy przynajmniej jednej krawędzi płyty okładzinowej można wykonać przynajmniej jeden rowek na taśmę uszczelniającą

W sposobie według wynalazku można stosować płyty okładzinowe o szerokości korzystnie 1200 mm i o wysokości korzystnie 1400 mm.

Poniżej zostanie opisany bardziej szczegółowo przykład wykonania okładziny według wynalazku oraz sposób jej montażu, stosowany do wykładania powierzchni ściennych budynku przeznaczonego do modernizacji, w którym zastosowano okładzinową, nieizolowaną płytę betonową. Należy podkreślić, że zamiast takiej płyty można zastosować panel, płytę, żebro lub inny element wykonany z dowolnego innego materiału lub kombinacji materiałów, i że układ elementów według wynalazku oraz sposób ich montażu nadają się również do wykonywania powierzchni ściennych w nowych budynkach. Alternatywne materiały konstrukcyjne na płyty okładzinowe mogą stanowić materiały na bazie cementu, takie jak beton lub równoważny materiał, materiały na bazie gliny, takie jak cegła i płytki klinkierowe, skała, szkło, ceramika, metal, drewno lub materiały pochodne ropy naftowej lub rozmaite materiały kompozytowe lub przezroczyste izolacje termiczne lub panele słoneczne. W tych samych budynkach można stosować płyty lub panele lub równoważne wykonane z materiałów odmiennych i rozmaite kombinacje materiałów'. Panel może zawierać materiał izolacyjny swobodnie wybrany, lub też izolacja może być wykonana wstępnie, przez przykładowo wykorzystanie istniejącej powierzchni ściennej jako podstawy. Poniżej, dla określenia paneli, płyt, żeber lub równoważnych środków mocowanych na układzie kratownicowym będzie stosowane określenie płyta okładzinowa.

Powyżej i poniżej, określenie „belki poziome” odnosi się ogólnie do tych części układu kratownicowego, do których mocowane są bezpośrednio lub pośrednio płyty okładzinowe, przy czym płyty te są mocowane do otworów montażowych w słupach pionowych za pomocą elementów mocujących utworzonych na belkach poziomych i wyposażonych w występy montażowe.

Belka pozioma może stanowić zunifikowaną część profilowaną lub może składać się z kilku części.

Słupy pionowe są podparte na cokole, w którym to przypadku w budynku przeznaczonym do modernizacji obok istniejącego cokołu jest wykonany nowy cokół z betonu, stali lub dowolnego innego materiału, który to nowy cokół jest podparty na ziemi lub zakotwiczony i/lub podparty na starym cokole. Ponad dużymi otworami, dla słupów pionowych wykonuje

178 641 się konstrukcję belkową przenoszącą obciążenie, która może oddziaływać niezależnie, zakotwiczona na przenoszących obciążenie konstrukcjach istniejącego budynku, lub też belka ta może być zaprojektowana jako konstrukcja kratownicowa, w której przykładowo słup pionowy może stanowić część struktury przenoszącej obciążenie. Gdy słupy pionowe są oparte na nowym cokole lub na nowej belce przenoszącej obciążenie, wówczas do istniejącej konstrukcji ściennej są przyłożone niewielkie naprężenia obciążające, w którym to przypadku na podstawę mocującą słupów mocujących nie nakłada się wysokich wymagań odnośnie przenoszenia obciążenia. Słup pionowy jest oparty na oddzielnej płycie stalowej lub równoważnym środku przeznaczonym do osadzania na nowym cokole lub belce, która to płyta podstawowa jest przytwierdzona do słupa za pomocą śrub lub przez spawanie, względnie inaczej. Odległość pomiędzy słupami pionowymi powinna być równa szerokości płyty i jest wyznaczana za pomocą oddzielnego dystansownika pomiarowego. Jeżeli belki poziome są zainstalowane przed zainstalowaniem płyt, to mogą one być wykorzystane jednocześnie jako dystansowniki, co zapewnia właściwe rozmieszczenie słupów. Słup jest przytwierdzony do istniejącej ściany i/lub belki, i/lub przęsła za pomocą oddzielnej części mocującej, która jest wyposażona w układ regulacyjny, za pomocą którego można korygować odchylenia wymiarowe istniejącej powierzchni ściennej oraz można zagwarantować prosty przebieg nowego wyłożenia ściany. Rozstawienie środków mocujących słupów pionowych może być określone na podstawie wytrzymałości na wyboczenie lub na podstawie innego czynnika wymiarowego. Otwory montażowe dla belek poziomych, wykonane na długości słupów pionowych co 50 mm, umożliwiają pionowe pozycjonowanie płyt okładzinowych co 50 mm. Rozstaw otworów montażowych nie jest w żaden sposób ograniczony, pod warunkiem, że pomiędzy otworami pozostanie wystarczająca ilość materiału dla zachowania wymaganej wytrzymałości słupów.

Belki poziome, których liczba wynosi korzystnie dwa na jedną płytę okładzinową, są rozmieszczone w przybliżeniu wzdłuż linii dzielących wysokość płyty na cztery części, przy czym możliwe jest zredukowanie wysokości płyty, przykładowo powyżej drzwiami lub oknami, nawet w trakcie montażu. Jednakże rozmieszczenie lub liczba belek poziomych nie jest w żaden sposób limitowane. W zależności od sposobu montażu płyt, belki poziome są wyposażone albo w otwory montażowe na haki przytwierdzone do płyt, bądź oddzielne środki mocujące przyłączane do płyt, lub Jeż belki te są przytwierdzone do płyty fabrycznie. Jeżeli belki poziome są przytwierdzone do płyty fabrycznie, wówczas występy montażowe zostają wytłoczone z materiału belki lub też są one przytwierdzane do belki mechanicznie względnie przez spawanie, itp. Występy montażowe mogą być wciskane, przykładowo w przypadku płyty wykonanej z betonu, w wilgotną masę cementową, i wówczas występ taki jest zakotwiczony w płycie w rezultacie zestalania się betonu. Występ montażowy może być również przytwierdzony mechanicznie za pomocą śrub, wkrętów lub równoważnych środków, przez klejenie lub jeszcze inaczej. Jeżeli mocowanie odbywa się w wilgotnej masie betonowej, wówczas korzystne jest, aby belka pozioma była przytwierdzona do płyty okładzinowej na odcinku równym około 1/3 długości belki, w jej części środkowej i aby pozostawić pomiędzy belką a płytą okładzinową szczelinę o wymiarach rzędu 2,..., 10 mm, korzystnie, 3,..., 5mm. Szczelina taka pozostawia swobodę odkształceń płyty okładzinowej, występujących w wyniku różnic temperatur lub w wyniku obciążeń wiatrem, bądź innych, zapewnia wentylację i nie powoduje gromadzenia się wody ani lodu. W przypadku, gdy belki zamocowane są do utwardzonej masy betonowej za pomocą śrub lub środków równoważnych, wówczas różnice odkształceń belek i płyt powinny być uwzględniane poprzez regulację środków mocujących. Belka pozioma może się stykać z płytą w przypadku, gdy ma ona swobodę przemieszczania się wraz z płytą i gdy ewentualne gromadzenie się w złączu wilgoci nie jest szkodliwe lub jest wyeliminowane poprzez odpowiednie wyprofilowanie belki. Belka pozioma może być tak wyprofilowana, aby nadawała się do montażu według obydwu wyżej wymienionych sposobów. Łączniki końcowe belek poziomych są dopasowane do słupów pionowych, zaś haki montażowe przy każdym zakończeniu belki są dopasowane do otworów montażowych znajdujących się w słupach.

178 641

Wielkość płyt okładzinowych może być dobierana swobodnie, zaś każda płyta okładzinowa funkcjonuje jako jednostka oddzielna. Zaleca się, aby wymiary boków płyty okładzinowej wynosiły 1200 mm i 1400 mm. W takim przypadku ułatwione jest dopasowanie się do wymiarów budynku, a ponadto można stosować lżejszy sprzęt podnoszący. Korzyść wynikająca ze stosowania płyty okładzinowej o wysokości 1400 mm wynika z faktu, że najczęściej stosowane okna mają taką właśnie wysokość. Najczęściej stosowana wysokość kondygnacji wynosi 2800 mm, co stanowi wielokrotność wymiaru 1400 mm. Z drugiej strony, szerokość 1200 mm jest korzystna, ponieważ zewnętrzne wymiary budynku są zwykle wielokrotnościami tego wymiaru. Stosowanie płyt okładzinowych o powyższych wymiarach również daje taką korzyść, że mogą one być wytwarzane przemysłowo w dużych seriach i automatycznie. Ponadto mała płyta o małym ciężarze jest łatwiejsza do wymiany na nową. Jednakże, na rozmiary płyt okładzinowych według wynalazku stosowanych w sposobie montażu według wynalazku nie nakłada się żadnych ograniczeń.

Przy końcu płyty okładzinowej, przy jej dolnej lub górnej krawędzi, lub przy przynajmniej dwóch krawędziach pod kątem 90° względem siebie, lub przy wszystkich krawędziach płyty okładzinowej znajduje się jeden lub kilka rowków, w których może być osadzona taśma uszczelniająca. Tym samym, unika się stosowania rozmaitych mas uszczelniających. W ten sposób, nowa powierzchnia ścienna nie wymaga konserwacji, zaś płyty okładzinowe można zdejmować i wymieniać na nowe.

Umieszczenie taśmy uszczelniającej ma zasadniczy wpływ na pracę ściany. W wyniku oddziaływania deszczu lub wilgoci przenoszonej z wnętrza lub w wyniku zmian temperatury, pod płytą okładzinową może być wytwarzana wilgotność względna wyższa niż na otwartym powietrzu, względnie na powierzchniach może gromadzić się lub skraplać woda. Wilgoć tę można usunąć dwoma sposobami: jeżeli w złączu poziomym znajduje się taśma uszczelniająca, zaś złącza pionowe są otwarte, wówczas woda deszczowa może spływać złączami pionowymi poza płytę okładzinową. Następnie, kropelki napotykają na usztywniający rowek występujący w słupie pionowym i płyną w dół wzdłuż tego rowka przez otwartą dolną krawędź. Zawartość wilgoci powstającej w szczelinie powietrznej za płytą okładzinową obniża się w wyniku wentylacji poprzez otwarte złącza pionowe. Jeżeli wszystkie złącza są uszczelnione, wówczas pod płytą okładzinową może powstawać wilgoć głównie w postaci wilgotności uwolnionej z przestrzeni wewnętrznych i/lub w postaci skroplonej wilgoci wynikającej ze zmian temperatury na otwartym powietrzu. W takim·przypadku, słup pionowy i/lub przestrzeń powietrzna pomiędzy ścianą i płytą okładzinową funkcjonują jako kanał kominowy, który powoduje usuwanie wilgoci. Jest to możliwe, jeżeli szczelina powietrzna jest otwarta przy dolnej i górnej krawędzi ściany, jednakże górną krawędź należy wyposażyć w metalowy arkusz dla ochrony przed wodą deszczową. W ten sposób można wyeliminować szkodliwe działanie deszczu i wilgoci niezależnie od sposobu, w jaki dokonano uszczelnienia połączeń pomiędzy płytami okładzinowymi.

Mocowanie płyt okładzinowych na układzie kratownicowym polega głównie na ustawianiu ich na właściwym im miejscu, przez co montaż przebiega szybko. Dzięki temu, że płyty są niewielkie, na platformie podnoszącej, np. przegubowej platformie podnośnikowej, można podnosić jeden lub kilka zapakowanych w fabryce pakietów z płytami, zawierających przykładowo cztery płyty. Za pomocą platformy podnoszącej pakiety zostają podnoszone na wysokość montażu, a następnie za pomocą lekkiego podnośnika znajdującego się na platformie, płyty okładzinowe zostają ustawiane na układzie kratownicowym. Ponieważ płyty okładzinowe pakowane są w fabryce i zostają rozpakowane dopiero na miejscu wznoszenia konstrukcji, nie są one narażone na uszkodzenia i można je projektować nawet z krawędziami o kątach ostrych. Tego rodzaju ukosowane krawędzie płyty okładzinowej ułatwiają odpływ wody. Dzięki zabezpieczeniu płyt w transporcie i podczas montażu można stosować, np. płyty szklane.

Okładzina według wynalazku daje również lepszy rezultat finalny pod względem architektonicznym, skrócenia czasu montażu, i zmniejszenia kosztów. Ponieważ okładzina składa się z oddzielnych elementów składowych, które pasują do siebie, zatem można montować

178 641 z nich nowe wyłożenie nawet przy bardzo odmiennych kombinacjach materiałów, i można wyeliminować rozmaite trudności techniczne, przykładowo z tego względu, że jest ona niezależna od własności istniejącej już ściany, zaś wysoka dokładność wymiarowa umożliwia stosowanie precyzyjnie zwymiarowanych detali i złącz małowymiarowych oraz niewielkich tolerancji. Podobnie, łatwo jest dokonać zmian w okładzinie, ponieważ każdą płytę można zdjąć i wymienić. Stosowanie lekkiego sprzętu podnoszącego ułatwia utrzymanie porządku na placu budowy. W miejscach trudno dostępnych, w których potrzebne jest stosowanie wyposażenia o dużym zasięgu, lekkie płyty można łatwo zamontować bez specjalnego zakłócania normalnej eksploatacji budynku. Korzyść tego wynalazku polega również na tym, że daje nowe możliwości architektoniczne, jak np. mocowanie do ścian elementów wystających i stosowanie rozmaitych materiałów w tym samym budynku . Ponadto powstają możliwości ulepszania płyt okładzinowych, a tym samym zwiększania ich konkurencyjności na rynku, ponieważ nie istnieją praktycznie czynniki ograniczające możliwości ich doskonalenia.

Zrozumiałe jest, że okładzina według wynalazku i sposób jej montażu może być również stosowany do wykładania powierzchni stromych dachów. Możliwe również stosowanie jej w przegrodach zasłaniających widok lub przegrodach dźwiękowych tak, że słup pionowy stanowi kolumnę słupową. Tego rodzaju przegrody widokowe mogą stanowić płoty wokół budynków i miejsc budowy, ściany które dzielą rozmaite przestrzenie zewnątrz i wewnątrz, garaże, pomieszczenia magazynowe i inne konstrukcje. Możliwe jest również wykonywanie konstrukcji łatwo rozbieralnych, jak również ścian stosowanych do tymczasowego lub trwałego przegradzania.

Przedmiot wynalazku przedstawiono w przykładach wykonania na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia rozwiązanie słupa pionowego, fig. 2 - alternatywne posadowienie słupa pionowego i przyłączenie do istniejącego budynku, fig. 3, 4, 5 i 6 - kilka wariantów połączenia słupa pionowego z istniejącym budynkiem, fig. 7 i 8 - rozwiązanie połączenia belek poziomych do słupa pionowego, fig. 9 - układ kratownicowy według wynalazku, składający się z pionowych słupów i poziomych belek oraz przykładowe posadowienie słupów pionowych ponad większymi otworami w ścianie, fig. 10 - powiększony widok pionowych słupów i poziomych belek przedstawionych na fig. 9, fig. 11 - podłużny przekrój ponownie wyłożonej konstrukcji ściennej, fig. 12 - przekrój poprzeczny u naroża, fig. 13 - przykład rozwiązania złącza, w którym wzięto pod uwagę sposób przepływu wody deszczowej, fig. 14 - rozwiązanie fasady budynku z nową okładziną, fig. 15 - rozwiązanie szczytu budynku z nową okładziną, a fig. 16 i 17 - alternatywne rozwiązania połączeń belek poziomych ze słupem pionowym.

Na figurze 1 pokazano rozwiązanie słupa pionowego 1, w którym w płaskiej powierzchni zewnętrznej 1a, znajdują się dwa umieszczone obok siebie rzędy montażowych otworów 3 i 4 o stożkowym dolnym zakończeniu oraz usztywniający rowek 2. Ponadto kształtownik słupa 1 zawiera płaski, pionowe, boczne części lb, pochylone fałdy 1c, jak również płaskie części 1d wyposażone w montażowe otwory 5 dla mocowania słupa i spełniające jednocześnie funkcję wentylacyjną. Wymiar odstępu 6 pozostającego pomiędzy płaskimi częściami 1d można określić w taki sposób, aby do słupa pasowały liczne znormalizowane wymiary, takie jak 5,08 cm x 10,16 cm, lub dowolny inny wymiar. Oczywiste jest, że kształt przekroju i zestaw części składowych słupa 1 mogą również być odmienne.

Na figurze 2 pokazano obsadzenie słupa pionowego układu kratownicowego na podporze nowego cokołu 9 konstrukcji betonowej, przy czym pokazano istniejący cokół 7, izolację 8 osadzoną pomiędzy starym i nowym cokołem, istniejącą konstrukcję ścienną 10, uszczelnienie 11 pomiędzy nowym cokołem 9 a konstrukcją ścienną 10, nową izolację przeciwwilgociową 12, warstwy izolacyjne 13 i 14 przytwierdzone do istniejącej konstrukcji ściennej 20, przy czym warstwa 14 może również funkcjonować jako płyta ekranująca wiatr, płytę podstawy 15 słupa pionowego, oraz śrubę z nakrętką 16, za pomocą których słup pionowy 1 jest przytwierdzany do płyty podstawy 15.

Na figurze 3 pokazano kotwiącą płytę 17 wykonaną z płyty stalowej lub innej równoważnej płyty metalowej, w której to płycie znajdują się nagwintowane pręty 22 i występy 19

178 641 wykonane z materiału 18 płyty, przy czym te występy 19 są wyposażone w otwory 20. Płyta kotwiąca 17 również może mieć odmienny kształt lub być wykonana z jakiegoś innego materiału, lub wykonana w odmienny sposób, pod warunkiem, że można z ich pomocą zamocować słup pionowy 1.

Na figurze 4 pokazano połączenia słupa pionowego 1 z konstrukcją ścienną 10, do której zakotwiczone są nagwintowane pręty 22 lub elementy równoważne, w ten sposób że w konstrukcji ściennej 10 zostaje wywiercony otwór, w którym kotwi się mechanicznie lub przez wklejenie nagwintowany pręt 22. Tego rodzaju nagwintowane pręty 22 są mocowane do płyty kotwiącej 17 za pomocą dwóch nakrętek 24, pod którymi mogą się znajdować podkładki 23. Pionowe pozycjonowanie słupa pionowego 1 dokonuje się poprzez zmianę położeń nakrętek 24. Słup pionowy 1 zostaje przyłączony do płyty kotwiącej 17 za pomocą śruby 25 przechodzącej przez otwory 20 utworzone w występach 19 i przez otwory montażowe znajdujące się w słupie pionowym oraz za pomocą nakrętki 24 nakręconej na tą śrubę.

Na figurze 5 pokazano widok w przekroju słupa pionowego 1 oraz widok alternatywnego układu mocowania i ustawiania słupa pionowego 1. Zamiast płyty kotwiącej zastosowano układ kotwiący do słupa pionowego 1, w którym stosuje się tulejkę 27 wyposażoną w gwint wewnętrzny, w którą to tulejkę jest wkręcony wkręt 26, który jest wyposażony w otwór, zaś nagwintowany pręt 22 przechodzi przez otwór umieszczony przy końcu tego wkrętu 26. Regulacja pionowego położenia następuje za pomocą nakrętek 24.

Na figurze 6 pokazano podłużny przekrój układu mocującego i ustawiającego, w którym zastosowano słupy pionowe 1, otwory 5 w tym słupie oraz nagwintowany pręt 22, który to nagwintowany pręt 22 jest w tym rozwiązaniu przykładowym zainstalowany w położeniu nachylonym, które może być realizowane poprzez obracanie śruby 26 do pożądanego położenia.

Na figurze 7 pokazano perspektywiczny widok rozwiązania mocowania belki poziomej 28 do słupa pionowego 1. Belka 28 zawiera część końcową 29 i części po przekroju L, tak zwane końcowe łączniki 29' przyłączone do obydwu końców przez przyspawanie lub inaczej. Końcowe łączniki 29' mogą również być ukształtowane w odmienny sposób, i mogą one stanowić części belki 29. Końcowe łączniki 29 zawierają występy, rodzaj haków 30, wykrojonych z ich materiału i dopasowanych z odpowiednim luzem do otworów montażowych 3 i 4. W tym szczególnym rozwiązaniu przykładowym zastosowano występy 30, jednakże może również to być jeden lub kilka występów. Względne rozmiary występu 30 i otworu 3 i 4 są określone poprzez wymagany luz. Występ 30 jest nachylony w dół, zaś gdy ściana ma być rozmontowana, wówczas płyta okładzinowa zostaje podniesiona, przez co występ 30 wyprowadza belkę poza otwory montażowe 3 i 4. W ten sposób zdejmowanie belek poziomych jest łatwe nawet w przypadku cięższych płyt okładzinowych zawieszonych na belce 28.

Na figurze 8 pokazano przekrój połączenia pomiędzy końcową częścią 29 belki a łącznikiem 29', w którym znajduje się stożkowy występ 30. Dzięki stożkowemu kształtowi, łatwiej jest wprowadzać go w otwór montażowy w słupie pionowym. Jednakże może on równie dobrze mieć kształt odmienny, dopasowany do otworu montażowego.

Na figurze 9 pokazano układ kratownicowy przyłączony do powierzchni ściennej i/lub do innych struktur istniejącego budynku, który to układ zawiera nowy fundament 9, słupy pionowe 1 i belki poziome 28. Stężenie nad otworem 31 stanowi oddzielna belka 32 lub element konstrukcji kratownicowej, w postaci prętów 33. Jest również możliwe zastosowanie konstrukcji stanowiącej połączenie belki 32 i konstrukcji kratownicowej lub w dowolny inny sposób, aby tylko słupy pionowe 1 układu kratownicowego mogły być montowane na mocnej podstawie w sposób niezawodny powyżej otworu 31. Płyty okładzinowe 34 pokazano jako panele przezroczyste, przez co należy rozumieć, że płyty okładzinowe 34 mogą być zawieszone później na układzie kratownicowym, lub też belki poziome 28 zostały przytwierdzone do płyt okładzinowych 34 już w fabryce, która je wytwarza. W tym rozwiązaniu przykładowym, zastosowano dwie belki poziome 28 dla płyt okładzinowych 34, umieszczone wzdłuż linii wyznaczających w przybliżeniu czwarte części wysokości płyty okładzinowej 34.

178 641

Na figurze 10 pokazano powiększony widok fig, 9. Płyty okładzinowe 34 pokazano jako przezroczyste. Na poziomej belce 28 znajdują się występy 35 wykrojone z jej materiału, w tym przykładzie jest ich 5, a do belki 28, za pomocą tych występów przymocowane są płyty okładzinowe 34. Jak wynika z rysunku, w tym rozwiązaniu przykładowym płyta okładzinowa 34 jest przymocowana do belki poziomej 28 w jej środkowym obszarze, w przybliżeniu wzdłuż 1/3 jej długości. Jednakże na ilość i położenie występów 35 nie nakłada się żadnego ograniczenia z wyjątkiem tego, aby występy te w sposób niezawodny utrzymywały płytę okładzinową 34.

Na figurze 11 pokazano podłużny przekrój ściany domu wykonanego z elementów prefabrykowanych i zmodernizowanego za pomocą rozwiązania według wynalazku. Na powierzchniach istniejącej konstrukcji ściennej 10 przytwierdzono dodatkowe izolacje lub równoważne elementy 13 i 14. Jednakże w tym przykładzie, belka pozioma przymocowana jest do płyty okładzinowej 34 za pomocą zewnętrznych stożkowych występów 35 wykrojonych w części końcowej 29 belki poziomej, tak że pomiędzy belką a płytą okładzinową 34 pozostaje w szczelina powietrzna 36. Występy 35 mogą również mieć kształt odmienny. Belka pozioma 28 może być również przytwierdzona do otworów 37 wywierconych w płycie okładzinowej 34 za pomocą wkrętów lub równoważnych elementów 38, w którym to przypadku również można zastosować szczelinę powietrzną 36. Przy dolnej krawędzi płyty okładzinowej 34 znajduje się rowek 39, w którym można zainstalować taśmę uszczelniającą 40.

Na figurze 12 pokazano widok w przekroju rozwiązania naroża, w którym po obydwu stronach naroża znajdują się słupy pionowe 1, belki poziome 28 i końcowe łączniki 29', szczelina powietrzna 36 i płyty okładzinowe 34 powierzchni ścian. Narożna płyta okładzinowa 34' posiada oddzielny człon poziomy 41, do którego została przytwierdzona narożna płyta okładzinowa 34' za pomocą śruby 38'. Przy końcach poziomego członu 41 znajdują się końcowe łączniki 29', zaś wykrojone z nich występy montażowe 30 są dopasowane do otworów montażowych 3,4 w słupie pionowym 1.

Na figurze 13 pokazano przekrój modernizowanej konstrukcji ściennej, w którym można zauważyć słup pionowy 1, rowek usztywniający 2 utworzony w tym słupie pionowym i zwrócony w stronę połączenia 42 pomiędzy płytami okładzinowymi 34, warstwy 13 i 14, belkę poziomą 28, występy mocujące 30 oraz szczelinę powietrzną 36, a także wilgoć 43, która wchodzi do połączenia 42 w wyniku deszczu lub z innych przyczyn. Słup pionowy 1 stanowi rodzaj bariery dla deszczu, zaś usztywniający rowek 2 funkcjonuje jako rynna wodna, powodując spływanie wody w dół wzdłuż rowka 2. Jeżeli połączenie 42 jest otwarte, przykładowo podczas gwałtownego deszczu, woda i wilgoć mogą również wchodzić do przestrzeni pośredniej 44 pomiędzy warstwą 14 i płytami okładzinowymi 34. W takim przypadku, wilgoć wydobywa się albo odparowuje z przestrzeni pośredniej 44 przez otwarte połączenia pionowe. Jeżeli połączenia pionowe 42 również zostaną uszczelnione, wówczas wilgoć może wchodzić do przestrzeni pośredniej 44 głównie w postaci pary wodnej z pomieszczeń wewnętrznych, w którym to przypadku przestrzeń pośrednia 44 i/lub słup pionowy 1 funkcjonują, jako kanał wentylacyjny.

Na figurze 14 pokazano fasadę wielokondygnacyjnego budynku, który został zmodernizowany za pomocą sposobu według wynalazku, przy czym pokazano płyty okładzinowe 34 i narożne płyty okładzinowe 34'.

Na figurze 15 pokazano szczyt wielokondygnacyjnego budynku, który został zmodernizowany sposobem według wynalazku, przy czym pokazano płyty okładzinowe 34 i narożne płyty okładzinowe 34'.

Figura 16 jest podobna do fig. 7, jednakże fig. 16 stanowi perspektywiczny widok niektórych rozwiązań alternatywnych mocowania płyty okładzinowej do części końcowej lub mocowania części trzpieniowej belki poziomej lub mocowania płyty okładzinowej do części końcowej. Alternatywna belka pozioma, oznaczona 28a, w której zastosowano krótką wystającą belkę 29a, wyposażoną w dwa występy 35 dla płyty okładzinowej, które to występy 35 zostały wykrojone z materiału tej płyty i które mogą być zatopione w płycie okładzinowej

178 641 w etapie jej wytwarzania. Można zastosować jeden lub kilka występów 35 lub równoważnych, takich jak śruby, w zależności od wymagań dotyczących mocowania. Alteraatcyacm sposobem mocowania belki jest płaska płyta 29b, która jest przcspawnnn na łączniku 29'. Płaska płyta zawiera podłużny otwór 29c, do którego to otworu jest przytwierdzony oddzielny pręt belki poziomej lub oddzielny element mocujący płyty okładzinowej -przez -przekręcenie lub inaczej, i za pomocą podłużnego otworu 29c można regulować odległość płyty Okłodzianwej. Łączniki końcowe 29' zawierają występy 30 wycięte w ich materiale, dopasowane do otworów montażowych 3 i 4 z odpowiednim luzem.

No figurze 17 pokazano w przekroju części mocującej 28b, w której płaska płytka 29b posiada podłużny otwór 29c na część prętową belki poziomej lub dla mocowania' płyty okładzinowej, zaś łącznik końcowy 29' jest wyposażony w stożkowy występ 30. '

Okładzinę według wynalazku stosować można między innymi w konstrukcjach ściennych, w konstrukcjach stromych dachów, w rozmaitych przesłonach widoku i hałasu, oraz w konstrukcjach ochronnych i przegrodowych.

178 641

FIG.2

178 641

FIG.4

FIG.3

178 641

²K	—Τ’ 1
24^	1 1
22	\

24

FIG.5

178 641

29'

178 641

FIG. 9

178 641

FIG. 10

178 641

29'

FIG. 11

178 641

FIG. 12

178 641

FIG. 13

178 641

FIG. 14 /

Π

λ

l

)

T

34<

JL.

I

1

“Γ

_

FIG. 15

178 641

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz

Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Okładzina budynku mocowana na układzie kratownicowym, składająca się z licznych płaskich płyt okładzinowych, umieszczonych jedna nad drugą i jedna obok drugiej oraz z pionowych słupów układu kratownicowego, zamocowanych do budynku i poziomych belek układu kratownicowego, zamocowanych do płyt okładzinowych od tej strony płyt, która przylega do budynku, przy czym pionowe słupy i poziome belki wyposażone są w występy montażowe i w odpowiadające im otwory montażowe, za pomocą których płyty okładzinowe zawieszone są na pionowych słupach za pośrednictwem belek poziomych, znamienna tym, że słupy pionowe (1) stanowią kształtowniki symetryczne względem ich płaszczyzny środkowej prostopadłej do płaszczyzny mocowania okładziny, zaś montażowe otwory (3, 4) znajdujące się na pionowych słupach (1) rozmieszczone są w dwóch pionowych rzędach jeden wzdłuż drugiego, natomiast poziome belki (28, 28a, 28b) zaopatrzone są w montażowe występy (30) znajdujące się na ich końcowych łącznikach (29% przy czym zamontowane płyty okładzinowe (34) są tak rozmieszczone, że pionowe osie złącz (42) sąsiednich płyt okładzinowych (34) pokrywają się z pionowymi osiami środkowymi pionowych słupów (1), zaś poziome belki (28, 28a, 28b), których liczba wynosi przynajmniej dwie, umieszczone jedna nad drugą, rozmieszczone są w rozstawie równym pionowemu wymiarowi płyt okładzinowych (34).
2. Okładzina według zastrz. 1, znamienna tym, że kształtowniki pionowych słupów (1) mają płaską powierzchnię zewnętrzną, w której znajdują się dwa rzędy montażowych otworów (3, 4) rozmieszczonych jeden rząd wzdłuż drugiego oraz usztywniająco-wentylacyjny rowek (2) pomiędzy tymi rzędami otworów, i że po bokach tej zewnętrznej powierzchni, pionowe słupy (1) mają pionowe części boczne, prostopadłe do powierzchni zewnętrznej, z którymi zestawione są łączniki (29% mające przekrój w kształcie litery L.
3. Okładzina według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że kształtowniki pionowych słupów (1) są otwarte od strony płaszczyzny, do której mocowana jest okładzina i są wyposażone w szereg montażowych otworów (5), ewentualnie innych elementów mocujących.
4. Okładzina według zastrz. 1, znamienna tym, że poziome belki (28, 28a, 28b), których liczba wynosi przynajmniej dwie na każdą płytę okładzinową (34), są rozmieszczone zasadniczo wzdłuż linii poziomych dzielących na cztery części pionowy wymiar płyty okładzinowej (34).
5. Okładzina według zastrz. 1, znamienna tym, że pionowe słupy (1) są mocowane do podstawy i podparte jako słupowe konstrukcje kolumnowe.
6. Okładzina według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera człon narożny, którego kształtowniki są połączone kołnierzami bocznymi i do których zewnętrznej powierzchni jest przyłączona narożna płyta okładzinowa (34% zaś do ich zewnętrznych boków są przyłączone płyty okładzinowe (34), przylegające do narożnej płyty okładzinowej (34%
7. Okładzina według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera człon narożny, w którym po obu stronach naroża znajdują się słupy pionowe (1), zaś pomiędzy nimi znajduje się instalacyjna płaszczyzna (41), połączona z łącznikiem (29% do której przymocowana jest narożna płyta okładzinowa (34%
8. Sposób montażu okładziny budynku mocowanej na układzie kratownicowym, w którym stosuje się układ pionowych słupów i poziomych belek typu półek magazynowych oraz płyty okładzinowe, w szczególności stosowany w konstrukcjach nowych budynków i w konstrukcjach modernizowanych, znamienny tym, że pionowe słupy (1) układu kratownicowego mocuje się do podstawy w odstępach poziomych, równych szerokości płyt okładzinowych (34, 34% płyty okładzinowe (34, 34) mocuje się na słupach pionowych (1) za pośrednictwem

178 641 łączników (29) poziomych belek (28, 28a, 28b, 41) układu kratownicowego i za pomocą znajdujących się na nich montażowych występów (30), dopasowanych do otwartych na zewnątrz montażowych otworów (3,4) znajdujących się na pionowych słupach (1), przy czym poziome belki (28, 28a, 28b, 41) rozmieszcza się jedna nad drugą tak, że na jedną płytę okładzinową (34, 34') przypadają przynajmniej dwie belki (28,28a, 28b, 41) oraz tym, że stosuje się zdejmowalne i wymienialne płyty okładzinowe (34,34).
9. Sposób wedhtg zastrz. 7,znamienny tym, że yionżwe stopy (l)tddadu kratownicowego mocuje się w położeniu pionowym za pomocą oddzielnego regulowanego układu mocującego, w skład którego wchodzą: płyta kotwiąca (17), występy (19), otwory (20, 21), nagwintowane pręty (22), podkładki (23), nakrętki (24) oraz śruby (25,26).
10. Sposób według zastrz. 8, znamienny tym, że pionowe słupy (1) kotwi się w płycie fundamentowej (15).
11. Sposób według zastrz. 8, znamienny tym, że pionowe słupy (1) kotwi się na oddzielnym nowym cokole (9).
12. Sposób według zastrz. 8, znamienny tym, że pionowe słupy (1) kotwi się na belce (33) zamocowanej w istniejącej konstrukcji.
13. Sposób według zastrz. 8, znamienny tym, że pionowe słupy (1) kotwi się na podporze konstrukcji kratownicowej.
14. Sposób według zastrz. 8, znamienny tym, że pionowe słupy (1) podpiera się jako słupowe konstrukcje kolumnowe.
15. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że poziome belki (28, 28a, 28b, 41) układu kratownicowego mocuje się do płyt okładzinowych (34, 34') w procesie produkcji, za pomocą występów (35) wykrojonych z materiału belki poziomej, ewentualnie za pomocą elementów typu śruby (38, 380 przytwierdzonych w otworach wykonanych w płytach okładzinowych (34, 34).
16. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że płyty okładzinowe (34, 34') mocuje się na poziomych belkach (28, 28a, 28b, 41) układu kratownicowego za pomocą haków przymocowanych do płyty okładzinowej (34,34') oraz ewentualnie za pomocą oddzielnych łączników przytwierdzonych do belki poziomej.
17. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że łączniki (29') poziomych belek (28,28a, 28b, 41) układu kratownicowego umieszcza się w położeniach, wybranych zależnie od wysokości płyty okładzinowej (34, 34), w przypadku dwóch belek korzystnie w linii dzielących na cztery części eiono'yż wymiar płyty, zaś w okolicy 2/3 wysokości płyty, przy większej ilości belek poziomych.
18. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że poziome belki (28, 28a, 28b, 41) mocuje się do płyty okładzinowej (34, 34') wzdłuż ich całej długości, korzystnie wzdłuż środkowej, 1/3 części długości belki.
19. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że mocując płyty okładzinowe (34, 34) do poziomych belek (28, 28a, 28b, 41), pozostawia się między belkami (28, 28a, 28b, 41) a płytami okładzinowymi (34, 34') szczelinę (36) o wymiarze 2-10 mm, korzystnie 3-5 mm.
20. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że przy przynajmniej jednej krawędzi płyty okładzinowej (34, 34) wykonuje się przynajmniej jeden rowek (39) na taśmę uszczelniającą (40).
21. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że stosuje się płyty okładzinowe (34, 34') o szerokości 1200 mm i o wysokości 1400 mm.