PL178089B1 - Stop na łożyska ślizgowe - Google Patents

Abstract

1. Stop na lozyska slizgowe na bazie cyny, z antymonem i miedzia, znamienny tym, ze sklada sie wagowo z 6 -15% antymonu, 3 -10% miedzi, 0,05 -1% srebra, 0,1 - 2% cynku i cy- ny jako reszty. PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest stop na łożyska ślizgowe na bazie cyny.

Materiały łożyskowe na bazie ołowiu i cyny mąjądobre właściwości ślizgowe, docierania i biegu awaryjnego.

Jeżeli łożysko podlega większym obciążeniom termicznym albo statyczne i dynamiczne obciążenie łożyska jest wyższe, wówczas należy stosować wysokocynowe stopy łożyskowe.

Tego rodzaju stopy na łożyska ślizgowe występują według standardów krajowych i międzynarodowych, jak przykładowo norma DIN ISO 4381 oraz według specyfikacji wytwórcy, jak na przykład TEGO V 73 8 (Th. Goldschmidt AG). Tego rodzaju stop wykazuje dobre właściwości ślizgowe, wysoką obciążalność statyczną i dynamiczną w zakresie hydrodynamicznym, wysoką odporność na zużycie oraz dużątwardość na gorąco i stateczność kształtu. Znajdują one zastosowanie w turbinach, sprężarkach, tłokach i rozprężarkach.

Wszystkie te stopy zawierajątakie składniki, jak cyna, antymon, miedź w zróżnicowanym zestawieniu, w zależności od technicznego zastosowania.

W celu wzmocnienia właściwości technicznych, do niektórych z tych stopów dodaje się kadmu, niklu i arsenu. Ma to miejsce w stopie SnSb8Cu4Cd według DIN ISO 4381, również przykładowo w stopie TEGO V 738, który ma następujący skład:

Pb max.	0,06% (udziały masy)
Sn	80,5%
Cd	1,2%
Cu	5j%
Sb	12%
Ni	0,,%
As	0^%
Pomimo, że z punktu widzenia potencjalnego zagrożenia środowiska naturalnego byłaby

pożądana praca bez metali trujących Cd, Ni i As, to jednak pierwiastki te były niezbędne, ponieważ, zwłaszcza z punktu widzenia uzyskanego rozdrobnienia ziarna i wytrzymałości na ściskanie, nieznana była żadna technicznie sensowna alternatywa.

Zadaniem wynalazkujest opracowanie stopu na łożyska ślizgowe, który w swoim składzie nie zawiera żadnych z wymienionych szkodliwych metali, przy czym w odniesieniu do stanu techniki nie trzeba uwzględniać uszczerbku pod względem żądanych właściwości.

178 089

Zadanie to rozwiązano według wynalazku przez stop na łożyska ślizgowe na bazie cyny, który składa się wagowo z 6 -15% antymonu, 3-10% miedzi, 0,05 -1 % srebra, 0,1 - 2% cynku i cyny jako reszty.

Korzystne są udziały srebra wynoszące wagowo 0,05 - 0,15% i zawartości cynku wynoszące 0,5 - 0,7%.

Ponadto stop na łożyska ślizgowe według wynalazku wykazuje niespodziewanie zalety odnośnie właściwości mechanicznych w porównaniu ze stanem techniki, jak to wynika z porównania danych technologicznych z danymi stopu TEGO V 738:

	TEGO V 738	jak TEGO V 738, jednak bez Cd, Ni, As z 0,1% Ag, 0,6% Zn
0,2% granica plastyczności	80 N/mm2	90 N/mm2

Jak to wynika z wartości sigma 0,2 granicy plastyczności, uzyskuje się wzrost o około 10%, co w takim samym wymiarze uzyskuje się przy dopuszczalnym obciążeniu na ściskanie w łożysku.

Łożysko wykazuje również znacznie większąodporność na obciążenie na zginanie udarowe. Znacznie ułatwione jest przerabianie stopu zarówno w procesie odlewania, jak i procesie lutowania, ponieważ nawet w niekorzystnych warunkach nie tworzą się pory.

178 089

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 2,00 zł.

Claims (5)

Zastrzeżenia patentowe

1. Stop na łożyska ślizgowe na bazie cyny, z antymonem i miedzią, znamienny tym, że składa się wagowo z 6 -15% antymonu, 3 -10% miedzi, 0,05 -1% srebra, 0,1 - 2% cynku i cyny jako reszty.

2. Stop według zastrz. 1, znamienny tym, że wykazuje wagową zawartość srebra wynoszącą 0,05 - 0,15%.

3. Stop według zastrz. 2, znamienny tym, że wykazuje wagową zawartość srebra wynoszącą 0,1%.

4. Stop według zastrz. 1, znamienny tym, że wykazuje wagową zawartość cynku wynoszącą 0,5 - 0,7%.

5. Stop według zastrz. 1, znamienny tym, że wykazuje wagową zawartość cynku wynoszącą 0,6%.

* * *