PL176383B1

PL176383B1 - Nowe pochodne kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego o strukturze peptydów i sposób ich otrzymywania

Info

Publication number: PL176383B1
Application number: PL93300659A
Authority: PL
Inventors: Ryszard Andruszkiewicz; Teresa Zieniawa; Edward Borowski
Original assignee: British Tech Group
Priority date: 1993-10-07
Filing date: 1993-10-07
Publication date: 1999-05-31
Also published as: SG47980A1; PL300659A1; JPH09503223A; EP0722456A1; GB2282602B; GB2282602A; AU7788694A; US5863937A; WO1995009867A1; CA2173502A1; ZA947878B; GB9420129D0

Abstract

1 . Nowe pochodne kwasu D-trans-2,3- epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropa- nowego o wzorze ogólnym 1, w którym R1 oznacza reszte aminokwasu, znamienne tym, ze reszta aminokwasu jest reszta wali- ny, norwaliny, metioniny, leucyny, izoleucy- ny, norleucyny, kwasu 2-aminobutanowego, kwasu asparaginowego lub kwasu glutami- nowego. WZÓR 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku są nowe pochodne kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynamoiloL-2,3-diaminopropanowego o strukturze peptydów o wzorze ogólnym 1, w którym R1 oznacza resztę aminokwasu lub dipeptydu oraz nowe pochodne kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego o strukturze peptydów o wzorze ogólnym 2, w którym R2 oznacza resztę aminokwasu i sposób ich otrzymywania.

Dotychczas z publikacji w J. Antibiotics 41,13-19 (1988) i Tetrahedron Lett. 34, 3201 3204 (1993) znany jest antybiotyk peptydowy, kwas N2-L-alanylo, N3-D-trans-2,3epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowy o symbolu Sch 37137, który otrzymuje się na drodze fermentacji, a jego absolutną konfigurację wszystkich centrów chiralnych ustalono w wyniku korelacji produktu fermentacji ze związkiem syntetycznym. Antybiotyk ten wykazuje słabą aktywność biologiczną w stosunku do niektórych grzybów oraz bakterii gramdodatnich i gram-ujemnych. Peptydy zawierające reszty inne niż alanina są dotychczas nieznane jak i nieznane są ich metody otrzymy wania.

Według wynalazku nowe pochodne kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3diaminopropanowego o wzorze ogólnym 1, charakteryzują się tym, że R1 oznacza resztę ami-. nokwasu takiego jak walina, norwalina, leucyna, norleucyna, izoleucyna, metionina, lizyna, kwas 2-aminobutanowy, kwas asparaginowy lub kwas glutaminowy.

Inna odmiana wynalazku przedstawiona wzorem ogólnym 1, charakteryzuje się tym, że R1 jest resztą dipeptydu. W szczególności resztą dipeptydu jest reszta norwalilo-norwaliny,

176 383 lizylo-norwaliny, metionylo-norwaliny, glutamylo-norwaliny, norwalilo-metioniny, metionylo-metioniny, leucylo-norwaliny, norleucylo-norwaliny, walilo-norwaliny, glutamyloleucyny, asparaginylo-norwaliny lub leucylo-leucyny.

Kolejna odmiana wynalaZku o wzorze ogólnym 2 charakteryzuje się tym, że R2 jest resztą aminokwasu. W szczególności resztą aminokwasu jest reszta alaniny, metioniny, waliny, norwaliny, leucyny, norleucyny lub kwasu 2-aminobutanowego.

Sposób otrzymywania peptydów zawierających kwas N-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowy o wzorze ogólnym 1, w którym Ri oznacza resztę aminokwasu, według wynalazku charakteryzuje się tym, że monoester etylowy kwasu D-trans-2,3epoksybursztynowego aktywuje się i poddaje reakcji z solą kwasu N²-tert-biuoksykarbonyloL-2,3-diaminopropanowego w środowisku polarnego rozpuszczalnika organicznego lub jego mieszaniny z wodą. Z powstałego kwasu N-tert-butoksykarbonylo, N³-D-trans-4-etoksy-2,3epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego usuwa się ochronę grupy aminowej i acyluje go estrem aktywnym N-chronionego aminokwasu takiego jak metionina, leucyna, norleucyna, walina, izoleucyna, norwalina lub kwas 2-aminobutanowyk Po upływie 4-10 godzin uzyskany N-chroniony dipeptyd wydziela się z mieszaniny poreakcyjnej, przeprowadza amonolizę estru i usuwa ochronę grupy aminowej, zaś produkt w postaci soli z kwasem trifluorooctowym izoluje się poprzez krystalizację.

W przypadku otrzymywania tripeptydów o wzorze ogólnym 1, w którym Ri oznacza resztę dipeptydu, otrzymany powyżej N-chroniony dipeptyd zawierający norwalinę po usunięciu osłony grupy aminowej poddaje się reakcji z estrem aktywnym N-chronionego aminokwasu takiego jak norwalina, leucyna, metionina, lizyna lub kwas glutaminowy. Z otrzymanego tripeptydu po reakcji amonolizy estru usuwa się osłonę grupy aminowej, a produkt końcowy w postaci soli izoluje się poprzez krystalizację.

Sposób otrzymywania peptydów zawierających kwas N³-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowy o wzorze ogólnym 1, w którym R2 oznacza resztę, aminokwasu według wynalazku charakteryzuje się tym, że monoester etylowy kwasu D-trans-2,3epoksybursztynowego aktywuje się i poddaje reakcji z kwasem N-tert-butoksykarbonylo-L2,3-diaminopropanowym w środowisku polarnego rozpuszczalnika organicznego lub jego mieszaniny z wodą. Otrzymany kwas ^-tert-butoksykarbonylo, N³-D-trans-4-etoksy-2,3epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowy przeprowadza się w ester aktywny, którym acyluje się aminokwas taki jak norwalina, metionina, leucyna, izoleucyna, norleucyna lub kwas 2-aminobutanowy. Po upływie 4-8 godzin uzyskany N-chroniony dipeptyd wydziela się z mieszaniny poreakcyjnej, a po amonolizie estru usuwa ochronę grupy aminowej, zaś produkt końcowy w postaci soli izoluje się przez krystalizację. Jako czynnik aktywujący monoester etylowy kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynowego, kwas N2-tert-butoksykarbonylo, iN-D-transU-etoksy-dJ-epoksybursztynoilo-LUJ-diaminopropanowy i N-chroniony aminokwas stosuje się N-hydroksysukcynoimid. Natomiast jako polarny rozpuszczalnik organiczny stosuje się tetrahydrofuran, octan etylu lub mieszaninę alkoholu alifatycznego takiego jak metanol lub etanol z wodą.

Tożsamość uzyskanych pochodnych stwierdzono przy pomocy spektrometrii masowej, analizy elementarnej i spektroskopii protonowego rezonansu magnetycznego. Wartość jonów masowych określono przy pomocy spektrometrii masowej techniką desorpcji polem - field desorption.

Przedmiotowe pochodne wykazują wysoką aktywność przeciwdrobnoustrojową, w szczególności zaś przeciwgrzybową w stosunku do grzybów Candida albicans. Oznaczenie aktywności przeciwgrzybowej wykonano metodą rozcieńczeń seryjnych w podłożu płynnym YNB (Yeast Nitrogen Base) zawierającym glutaminian sodu w stężeniu 200 (gg/ml, w temperaturze 30°C, czas odczytu 24 godz. Przykładowo stwierdzono, że minimalne stężenie hamujące (MIC) dla peptydu, kwasu N2-L-norwalilo, N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3diaminopropanowego wynosi 0,15 gg/ml wobec Candida albicans ATCC 26278. Dla porównania MIC oznaczony dla peptydu, kwasu ^-L-alanylo, N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego wynosi 1,2 gg/ml.

176 383

Zaletą wynalazku jest możliwość otrzymywania mało toksycznych związków o wysokiej aktywności przeciwgrzybowej, a ich działanie polega na specyficznej inhibicji syntetazy glukozamino-6-fosforanu co prowadzi do zahamowania biosyntezy ściany komórkowej drobnoustroju.

Wynalazek ilustrują podane niżej przykłady.

Przykład I.

a) 4,08 g (20 mM) kwasu N²-tert-butoksykarbonylo-L-2,3-diaminopropanowego rozpuszcza się w mieszaninie 50 ml wody i 20 ml metanolu oraz dodaje 1,68 g (20 mM) kwaśnego węglanu sodu. Mieszaninę schładza się do temperatury 0°C i przy silnym mieszaniu dodaje się 5,14 g (20 mM) estru N-sukcynoimidowoetylowego kwasu D-trans-2,3epoksybursztynowego. Reakcję prowadzi się przez 6 godzin, a po tym czasie metanol odparowuje się pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość zakwasza się 10% roztworem kwaśnego siarczanu potasu do pH = 2. Produkt ekstrahuje się kilkakrotnie octanem etylu, warstwę organiczną, przemywa nasyconym roztworem chlorku sodu, suszy nad bezwodnym MgSO4, odparowuje rozpuszczalnik i krystalizuje z mieszaniny eter etylowy - heksan. Otrzymuje się 5,44 g kwasu N²-tert-butoksykarbonylo, N³-D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3diaminopropanowego o t.t. 52-54°C i [a]s7g - -54,2° (c = 1, MeOH). Wydajność procesu wynosi 78%.

b) 3,46 g (10 mM) kwasu N -tert-butoksykarbonylo, N -D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego rozpuszcza się w 30 ml bezwodnego kwasu trifluorooctowego, schładza się do temperatury 0°C i pozostawia na 2 godziny. Po tym czasie odparowuje się kwas, pozostałość zalewa się suchym eterem, a powstały osad suszy się w eksykatorze próżniowym. Otrzymuje się 3,46 g trifluorooctanu kwasu N³-D-trans-4-etoksy-2,3epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego o t.t. 164-166°C i [a]s7g = -71,2° (c = 1, MeOH). Wydajność procesu wynosi 96%.

c) Do schłodzonego roztworu 1,57 g (5 mM) estru N-hydroksysukcynoimidowego Ntert-butoksykarbonylo-L-norwaliny w 20 ml octanu etylu przy silnym mieszaniu dodaje się 0,7 ml trietyloaminy i 1,85 g (5 mM) trifluorooctanu kwasu N³-D-trans-4-etoksy-2,3epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego rozpuszczonego w 10 ml metanolu. Całość miesza się przez 8 godzin i odparowuje rozpuszczalnik. Pozostałość rozpuszcza się w 10 ml wody, dodaje 10% roztworu kwaśnego siarczanu potasu do pH = 2, a produkt reakcji ekstrahuje kilkakrotnie octanem etylu. Warstwę organiczną przemywa się nasyconym roztworem chlorku sodu, suszy nad bezwodnym MgSO4 i odparowuje rozpuszczalnik. Otrzymuje się

2,16 g kwasu N²-tert-butoksykarbonylo-L-norwalilo, N3-D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego o t.t. 69-70°C i [a]57g = -14,2° (c = 1, MeOH). Wydajność procesu wynosi 90%.

d) 0,96 g (2 mM) kwasu N2-tert-butoksykarbonylo-L-norwalilo, N3-D-trans-4-etoksy2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego rozpuszcza się w 20 ml zimnego, wodnego roztworu amoniaku (29%), intensywnie miesza i pozostawia na 3 godziny. Amoniak odparowuje się pod zmniejszonym ciśnieniem w temperaturze pokojowej, pozostałość rozpuszcza w 20 ml wody i nanosi na kolumnę wypełnioną jonitem Amberlit CG 50 H+. Kolumnę płucze się wodą, wyciek odparowuje do sucha, a pozostałość suszy się w eksykatorze próżniowym nad stałym KOH, a następnie rozpuszcza się w 20 ml zimnego kwasu trifluorooctowego i pozostawia na 3 godziny. Kwas trifluorooctowy odparowuje się pod zmniejszonym ciśnieniem, do pozostałości dodaje się suchy eter etylowy, osad suszy się w eksykatorze próżniowym. Otrzymuje się 0,71 g trifluorooctanu kwasu N2-L-norwalilo, N3-D-trans-4-etoksy-2,3epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego (Nva-EADP) o t.t. 120-122°C i [a]s7g = -20,2° (c = 1, MeOH). Wydajność procesu wynosi 77%.

Przykłady II-V. Analogicznie jak w przykładzie I otrzymuje się następujące peptydy zawierające kwas N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowy, przedstawione w tabeli 1.

176 383

Tabela 1

Przykład	Nazwa peptydu	Jon masowy m/z
II	trifluorooctan kwasu N2-L-leucylo, N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3diaminopropanowego (Leu-EADP)	330
III	trifluorooctan kwasu N2-L-metionylo, N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L2,3-diaminopropanowego (Met-EADP)	348
IV	trifluorooctan kwasu N2-L-2-ammobutanoilo, N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3 -diaminopropanowego (Abu-EADP)	302
V	trifluorooctan kwasu N2-L-walilo, N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3diaminopropanowego (Val-EADP)	316

Przykład VI.

a) 1,1 g (2,5 mM) kwasu N -tert-butoksykarbonylo-L-norwalilo, N -D-trans-4-etoksy2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego rozpuszcza się w 10 ml zimnego kwasu trifluorooctowego i pozostawia na 2 godziny, po czym kwas odparowuje się pod zmniejszonym ciśnieniem, do pozostałości dodaje się suchy eter etylowy. Osad odsącza się i suszy w eksykatorze próżniowym nad KOH. Otrzymuje się 0,93 g trifluorooctanu kwasu N-L-norwalilo, N³-D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diammopropanowego o t.t. 102106°C i [α]578 = -26,2° (c = 1, MeOH). Wydajność procesu wynosi 90%.

b) Do schłodzonego roztworu 0,94 g (2 mM) trifluorooctanu kwasu N²-L-norwalilo, N³-D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego w 10 ml metanolu i 0,2 ml trietyloaminy dodaje się podczas silnego mieszania 0,88 g (2 mM) estru N-hydroksysukcynoimidowego N°,N^e-Di-tert-butoksykarbonylo-L-lizyny w 10 ml tetrahydrofuranu. Mieszanie kontynuuje się przez 8 godzin, po czym odparowuje się rozpuszczalniki. Pozostałość rozpuszcza się w 10 ml wody, dodaje 10% roztworu kwaśnego siarczanu potasu do pH = 2, a produkt reakcji ekstrahuje się kilkakrotnie octanem etylu. Warstwę organiczną przemywa się nasyconym roztworem chlorku sodu, suszy nad bezwodnym MgSO4 i odparowuje rozpuszczalnik. Otrzymuje się 1,07 g kwasu N²-bis-tert-butoksykarbonylo-L-lizylo-Lnorwalilo, N³-D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego o t.t. 79-81°C, [α]578 = -47,2° (c = 1, MeOH). Wydajność procesu wynosi 82%.

c) 0,98 g (1,5 mM) peptydu otrzymanego powyżej rozpuszcza się w 20 ml zimnego 28% roztworu amoniaku i pozostawia na 3 godziny. Amoniak odparowuje się pod zmniejszonym ciśnieniem w temperaturze pokojowej, rozpuszcza w 5 ml wody, nanosi na kolumnę wypełnioną jonitem Amberlit CG 50 H+. Kolumnę płucze się wodą, wyciek zatęża do sucha, suszy nad KOH w eksykatorze próżniowym, a następnie rozpuszcza w 20 ml zimnego kwasu trifluorooctowego i pozostawia na 3 godziny. Kwas odparowuje się pod zmniejszonym ciśnieniem, do pozostałości dodaje się suchego eteru etylowego. Osad myje się eterem i suszy nad KOH w eksykatorze próżniowym. Otrzymuje się 0,75 g kwasu N²-L-lizylo-L-norwalilo, N³-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego (Lys-Nva-EADP) w postaci soli di-trifluorooctanowej w formie bezpostaciowego osadu [α]578 = -9,8° (c = 1, MeOH). Wydajność procesu wynosi 68%.

Przykłady VII-IX. Analogicznie jak w przykładzie VI otrzymuje się następujące peptydy zawierające kwas D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowy przedstawione w tabeli 2.

176 383

Ta bela 2

Przykład	Nazwa peptydu	Jon masowy m/z
VII	trifluorooctan kwasu N2-L-norwalilo-L-norwalilo, N2-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego (Nva-Nva-EADP)	415
VIII	trifluorooctan kwasu N2-L-glutamylo-L-norwalilo, N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego (Glu-Nva-EADP)	445
IX	trifluorooctan kwasu N2-L-metionylo-L-norwalilo, N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego (Met-Nva-EADP)	447

Przykład X.

a) 1,04 g (3 mM) kwasu N²-tert-butoksykarbonylo, N^?-D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego i 0,35 g (3 mM) N-hydroksysukcynoimidu rozpuszcza się w 20 ml octanu etylu, chłodzi do 0°C i dodaje 0,68 g (3,3 mM) dicykloheksylokarbodiimidu w 10 ml octanu etylu. Reakcję prowadzi się przez 1 godzinę w 0°C, a następnie przez 24 godziny w temperaturze pokojowej. Po tym czasie odsącza się dicykloheksylomocznik, filtrat odparowuje się do sucha pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość krystalizuje z mieszaniny eter etylowy - heksan. Otrzymuje się 1,22 g estru N-hydroksysukcynoimidowego kwasu N²-tert-butoksykarbonylo, N-D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego o t.t. 120-122°C i [α]578 = -70,2° (c = 1, MeOH). Wydajność procesu wynosi 92%.

b) Do schłodzonego roztworu 0,23 g (2 mM) L-norwaliny i 0,17 g (2 mM) kwaśnego węglanu sodu w 10 ml wody i 10 ml metanolu dodaje się przy silnym mieszaniu 0,89 g (2 mM) estru aktywnego rozpuszczonego w 5 ml metanolu i pozostawia na 12 godzin. Następnie odparowuje się rozpuszczalnik, pozostałość rozpuszcza w 10 ml wody i zakwasza 10%o roztworem kwaśnego siarczanu potasu do pH = 2, a produkt reakcji ekstrahuje octanem etylu. Warstwę organiczną przemywa się wodą, suszy nad bezwodnym MgSO4 i odparowuje. Otrzymuje się 1,46 g bezpostaciowego osadu, [α]578 = -25,4° (c = 1, MeOH). Wydajność procesu wynosi 71%.

c) 0,48 g (1 mM) N2-tert-butoksykarbonylo, N³-D-trans-4-etoksy-L-2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanoilo-L-norwaliny rozpuszcza się w 15 ml zimnego, 29% wodnego roztworu amoniaku i pozostawia na 3 godziny. Amoniak odparowuje się pod zmniejszonym ciśnieniem w temperaturze pokojowej. Pozostałość rozpuszcza się w 5 ml wody i nanosi na kolumnę wypełnioną jonitem Amberlit CG 50 H+. Kolumnę płucze się wodą, wyciek zatęża do sucha i suszy nad KOH w eksykatorze próżniowym, zalewa zimnym kwasem trifluorooctowym (10 ml) i pozostawia na 3 godziny. Kwas odparowuje się pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość zalewa suchym eterem. Osad suszy się nad KOH w eksykatorze próżniowym. Otrzymuje się 0,3 g bezpostaciowego osadu trifluorooctanu N³-D-trans2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanoilo-L-norwaiiny (EADP-Nva) [a]57g = -1,2° (c = 1, MeOH). Wydajność procesu wynosi 70%.

Przykłady XI-XII. Analogicznie jak w przykładzie XI otrzymuje się następujące peptydy kwasu N³-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego przedstawione w tabeli 3.

Tabela 3

Przykład	Nazwa peptydu	Jon masowy m/z
XI	trifluorooctan N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanoiloL-metioniny (EADP-Met)	348
XII	trifluorooctan kwasu N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanoilo-L-2-aminobutanowego (EADP-Abu)	302

176 383

Minimalne stężenia hamujące MIC (w mg/ml) dla wybranych peptydów przedstawia tabela 4.

Tabela 4

Szczep	Nva-EADP	Lys-Nva-EADP	EADP-Nva
Candida albicans ATTC 26278	0,15	0,20	0,40
Candida albicans 2043	0,10	0,25	0,50
Candida crusei	0,35	0,75	0,80
Candida glabrata	0,50	0,50	1,00
Candida famata 1940	0,35	0,50	0,50

Oznaczenia zostały wykonane w podłożu płynnym Yeast Nitrogen Base (Difco) zawierającym 200 ug/ml glutaminianu sodu, przy czasie odczytu 24 godziny, temperaturze 30°C, zawartości 10^ komórek/ml metodą rozcieńczeń seryjnych.

COOH ł

R_rNH-CH l

ch₂-nh-co-

WZÓR 1 co-r₂

NHo-CH

I ch₂-nh-co-

WZÓR 2

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz.

Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Nowe pochodne kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego o wzorze ogólnym 1, w którym R1 oznacza resztę aminokwasu, znamienne tym, ze resztą aminokwasu jest reszta waliny, norwaliny, metioniny, leucyny, izoleucyny, norleucyny, kwasu 2-aminobutanowego, kwasu asparaginowego lub kwasu glutaminowego.
2. Nowe pochodne kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego o wzorze ogólnym 1, znamienne tym, że R1 oznacza resztę dipeptydu.
3. Nowe pochodne według zastrz. 2, znamienne tym, że resztą dipeptydu jest reszta norwalilo-norwaliny, lizylo-norwaliny, metionylo-norwaliny, glutamylo-norwaliny, norleucylo-norwaliny, walilo-norwaliny, glutamylo-leucyny, asparaginylo-norwaliny, metionylometioniny lub leucylo-leucyny.
4. Nowe pochodne kwasu D-trans^J-epoksybursztynamoilo-L^J-diaminopropanowego o wzorze ogólnym 2, znamienne tym, że R2 oznacza resztę aminokwasu.
5. Nowe pochodne według zastrz. 4, znamienne tym, że resztą aminokwasu jest reszta waliny, norwaliny, leucyny, norleucyny, izoleucyny, metioniny lub kwasu 2-aminobutanowego.
6. Sposób otrzymywania nowych pochodnych kwasu N^-D-trans^J-epoksybursztynamoilo-L-^^-diaminopropanowego o wzorze ogólnym 1, w którym Ri oznacza resztę aminokwasu, znamienny tym, że monoester etylowy kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynowego aktywuje się i poddaje się reakcji z solą kwasu N^tert-butoksykarbonylo-L^J-diaminopropanowego w środowisku polarnego rozpuszczalnika organicznego lub jego mieszaniny z wodą, a następnie z powstałego kwasu N-tert-butoksykarbonylo, N³-D-trans-4-etoksy-2,3epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego usuwa się ochronę grupy aminowej i acyluje się estrem aktywnym N-chronionego aminokwasu takiego jak walina, norwalina, metionina, leucyna, izoleucyna, norleucyna, kwas 2-aminobutanowy, kwas asparaginowy lub kwas glutaminowy, zaś po upływie 4-10 godzin uzyskany N-chroniony dipeptyd wydziela się z mieszaniny poreakcyjnej, przeprowadza się amonolizę estru i usuwa ochronę grupy aminowej, zaś produkt końcowy w postaci soli z kwasem trifluorooctowym izoluje się poprzez krystalizację, po czym N-chroniony dipeptyd zawierający resztę norwaliny, po usunięciu ochrony grupy aminowej, poddaje się reakcji z estrem aktywnym N-chronionego aminokwasu takiego jak norwalina, metionina, lizyna lub kwas glutaminowy a z otrzymanego tripeptydu po amonolizie estru usuwa się osłonę grupy aminowej i produkt końcowy w postaci soli izoluje się przez krystalizację.
7. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że jako czynnik, który aktywuje monoester etylowy kwasu D-trans^J-epoksybursztynowego, kwas N3-D-trans-4-etoksy-2,3epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowy i N-chroniony aminokwas stosuje się N-hydroksysukcynoimid.
8. Sposób według zastrz. 6 albo 7, znamienny tym, że jako polarny rozpuszczalnik organiczny stosuje się tetrahydrofuran, octan etylu lub mieszaninę alifatycznego alkoholu takiego jak metanol lub etanol z wodą.
9. Sposób otrzymywania nowych pochodnych kwasu N3-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego o wzorze ogólnym 1, w którym R1 oznacza resztę dipeptydu, znamienny tym, że monoester etylowy kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynowego aktywuje się i poddaje się reakcji z kwasem N²-tert-butoksykarbonylo-L-2,3-diaminopropanowym w środowisku polarnego rozpuszczalnika organicznego lub jego mieszaniny z wodą, a następnie z otrzymanego kwasu N²-tert-butoksykarbonylo, N3-D-trans-4-etoksy2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowego usuwa się ochronę grupy aminowej i acyluje się estrem aktywnym N-chronionej norwaliny, zaś po upływie 4-8 godzin

176 383

N-chroniony dipeptyd wydziela się z mieszaniny poreakcyjnej, usuwa osłonę grupy aminowej, poddaje się reakcji z estrem aktywnym N-chronionego aminokwasu takiego jak norwalina, metionina, lizyna lub kwas glutaminowy a z otrzymanego tripeptydu po amonolizie estru usuwa się osłonę grupy aminowej, zaś uzyskany produkt końcowy w postaci soli z kwasem trifluorooctowym izoluje się poprzez krystalizację.
10. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że jako odczynnik, który aktywuje monoester etylowy kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynowego, kwas N²-tert-butoksykarbonylo, N³-D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowy i N-chroniony aminokwas stosuje się N-hydroksysukcynoimid.
11. Sposób według zastrz. 9 albo 10, znamienny tym, że jako polarny rozpuszczalnik organiczny stosuje się tetrahydrofuran, octan etylu lub mieszaninę alkoholu alifatycznego takiego jak metanol lub etanol z wodą.
12. Sposób otrzymywania nowych pochodnych kwasu N³-D-trans-2,3-epoksybursztynamoilo-L-2,3-diaminopropanowego o wzorze ogólnym 2, w którym R2 oznacza resztę aminokwasu, znamienny tym, że monoester etylowy kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynowego aktywuje się i poddaje reakcji z kwasem N²-tert-butoksykarbonylo-L-2,3-diaminopropanowym w środowisku polarnego rozpuszczalnika organicznego lub jego mieszaniny z wodą, a otrzymany kwas N-tert-butoksykarbonylo, N³-D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynoilo-L2,3-diaminopropanowy przeprowadza się w ester aktywny, którym acyluje się aminokwas taki jak norwalina, metionina, leucyna, norleucyna lub kwas 2-aminobutanowy, zaś po upływie 4-8 godzin N-chroniony dipeptyd wydziela się z mieszaniny poreakcyjnej, poddaje się reakcji amonolizy i usunięcia osłony grupy aminowej, przy czym uzyskany produkt końcowy w postaci soli z kwasem trifluorooctowym izoluje się poprzez krystalizację.
13. Sposób według zastrz. 12, znamienny tym, że jako odczynnik, który aktywuje monoester etylowy kwasu D-trans-2,3-epoksybursztynowego, kwas N2-tert-butoksykarbonylo, N3-D-trans-4-etoksy-2,3-epoksybursztynoilo-L-2,3-diaminopropanowy i N-chroniony aminokwas stosuje się N-hydroksysukcynoimid.
14. Sposób według zastrz. 12 albo 13, znamienny tym, że jako polarny rozpuszczalnik organiczny stosuje się tetrahydrofuran, octan etylu lub mieszaninę alkoholu alifatycznego takiego jak metanol lub etanol z wodą.