PL173111B1 - Złącze rurowe - Google Patents

Abstract

1. Zlacze rurowe miedzy dwoma koncami rury, które na swych przeznaczonych do laczenia koncach posiadaja kielichowe rozszerzenia, z przeznaczona do opasania obu rozszerzen na zasadzie osiowego pola- czenia ksztaltowego, majaca mozliwosc zmniejszania srednicy, powodujaca miedzy innymi utrzymywanie ze soba konców rury, obejma zaciskowa, biegnacym wewnatrz rozszerzen na calej ich dlugosci wsporni- kiem rurowym 1 elementami uszczelniajacymi, które sa umieszczone w przestrzeni pierscieniowej miedzy wspornikiem rurowym i rozszerzeniami, znamienne tym, ze obejma zaciskowa (11) posiada odcinki cylin- dryczne, które przylegaja do cylindrycznych odcin- ków (3) konców rur (1,2), ze czola konców rur (1,2) sa utrzymywane w pewnym odstepie wzgledem sie- bie, ze kazdy z elementów uszczelniajacych (7) posia- da odcinek (8, 16), który wystaje z czolowych powierzchni konców rur i ze odcinki (8,16) sa zamo- cowane w ograniczonej przez wspornik rurowy (5) i obejme zaciskowa (11) przestrzeni pierscieniowej. F ig. 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest złącze rurowe między dwoma końcami rury, które na swych przeznaczonych do łączenia końcach posiadają kielichowe rozszerzenia, z przeznaczoną do opasania obu rozszerzeń na zasadzie osiowego połączenia kształtowego, zmniejszającą się na średnicy, powodującą między innymi utrzymywanie ze sobą końców rury, obejmę zaciskową, biegnącym wewnątrz rozszerzeń na całej ich długości, wspornikiem rurowym i elementami uszczelniającymi, które są umieszczone w przestrzeni pierścieniowej między wspornikiem rurowym i rozszerzeniami.

Wtykowe złącza rurowe są znane pod różnymi postaciami. I tak np. niemiecki opis patentowy nr DE_-GM 89 04 526.2 pokazuje złącze rurowe między dwoma końcami rury, które na końcach są w jednakowy sposób poszerzone kielichowo, przy czym każde z tych rozszerzeń charakteryzuje się odcinkiem cylindrycznym, łączącym się bezpośrednio z odcinkiem nieposzerzonym, oraz dołączonym do niego odcinkiem o kształcie kielichowym. Oba rozszerzenia stykają się ze sobą w ramach złączy rurowych bezpośrednio czołowo, a wywinięte odcinki są opasywane od zewnątrz przez regulowaną śrubami obejmę zaciskową o zmniejszanej średnicy. Wewnątrz złącza rurowego biegnie wspornik rurowy, którego promień odpowiada promieniom nieposzerzonych odcinków końców rur i którego długość wzdłuż osi jest tak dobrana, że - w stanie zmontowanym - pokrywa on symetrycznie względem biegnącej wzdłuż promienia, zawierającej czoła końców rur, płaszczyzny symetrii cały obszar odcinków poszerzonych i część odcinków cylindrycznych. Między zewnętrzną powierzchnią wspornika rurowego i zwróconymi ku niej wewnętrznymi powierzchniami rozszerzeń powstaje pierścieniowa przestrzeń, w której umieszczone są elementy uszczelniające, zawierające otwartą od strony czoła kieszeń, która po montażu jest wypełniona np. utwardzalnym tworzywem sztucznym. Element uszczelniający obejmuje ponadto odwrotny względem płaszczyzny symetrii połączenia rurowego koniec wspornika rurowego i biegnie w tym kierunku praktycznie na całej długości cylindrycznego odcinka rozszerzeń, a jego wymiary są tak dobrane, że ścianka złącza rurowego jest w zasadzie gładka. Kształtowe zabezpieczenie przed wyciąganiem elementów wzdłuż osi jest realizowane z jednej strony przez wywinięty w obszarze kielichowych odcinków element uszczelniający, a z drugiej strony przez obejmę zaciskową, opasującą wspomniane odcinki od zewnątrz.

Zadaniem wynalazku jest opracowanie takiego złącza rurowego na wstępie określonego rodzaju, aby przy prostej pod względem mechanicznym konstrukcji i niezawodnym działaniu uszczelniającym położenie elementów uszczelniających uległo poprawie, a zwłaszcza zostało ustabilizowane.

Zgodnie z wynalazkiem zadanie to zostało rozwiązane dzięki temu że obejma zaciskowa posiada odcinki cylindryczne, które przylegają do cylindrycznych odcinków końców rur, że czoła końców rur są utrzymywane w pewnym odstępie względem siebie, że każdy z elementów uszczelniających posiada odcinek, który wystaje z czołowych powierzchni końców rur, i że odcinki te są zamocowane w ograniczonej przez wspornik rurowy i obejmę zaciskową przestrzeni pierścieniowej.

Korzystnie jest, gdy każde rozszerzenie końca rury składa się, wychodząc z jego nieposzerzonej części, z ustawionych jeden za drugim cylindrycznego odcinka i poszerzonego w stosunku do tego cylindrycznego odcinka mocującego, przy czym promieniowe wymiary odcinka mocującego w płaszczyźnie czoła końca rury, odpowiadają w zasadzie promieniowi cylindrycznego odcinka i gdy obejma zaciskowa przylega przynajmniej do zwróconych ku poprzecznej płaszczyźnie symetrii końców odcinków mocujących i przynajmniej do części odcinków cylindrycznych.

Ograniczona kielichowymi rozszerzeniami i wspornikiem rurowym pierścieniowa przestrzeń jest przynajmniej w części wypełniona jednym z elementów uszczelniających.

Wspornik rurowy, wychodząc z początku rozszerzenia końca rury rozciąga się na całej długości aż do początku rozszerzenia - przechodząc przez płaszczyznę symetrii, zaś obejma zaciskowa posiada środkowy odcinek cylindryczny, który po obu stronach - z uwzględnieniem odcinków przejściowych - przcchodzi w cylindryczne, przylegające do odpowiednich końców rur, odcinki o mniejszym promieniu.

Korzystnie też jest, gdy w ograniczonej w kierunku osi czołami końców rur i w kierunku promieniowym wspornikiem rurowym oraz obejmą zaciskową, pierścieniowej przestrzeni umieszczony jest pierścień osadczy, przy czym pierścień osadczy przylega do wewnętrznej powierzchni obejmy zaciskowej i zewnętrznej powierzchni wspornika rurowego i posiada on po obu stronach, ustawione wzdłuż osi, dopasowane kształtem do zwróconych ku nim powierzchni odcinków elementów uszczelniających powierzchnie przylegania.

Korzystnie pierścień osadczy posiada przekrój o kształcie trapezu, którego większa podstawa przylega do wewnętrznej powierzchni obejmy zaciskowej.

Zgodnie z wynalazkiem odcinki elementów uszczelniających mają przynajmniej częściowo tak dobrane promienie, że odpowiadają one wymiarom pierścieniowej przestrzeni między wspornikiem rurowym i obejmą zaciskową.

Końce rur, wspornik rurowy, obejma zaciskowa i pierścień osadczy są wykonywane z tego samego tworzywa metalicznego, korzystnie stali, aluminium lub miedzi.

Korzystnie jest, gdy odcinki elementów uszczelniających mają w kierunku promieniowym przynajmniej częściowo tak dobrane wymiary, że odpowiadają one wymiarom pierścieniowej przestrzeni między wspornikiem rurowym i obejmą zaciskową i gdy odcinki przylegają do siebie czołowo za pośrednictwem dopasowanych wzajemnie powierzchni przylegania.

Istotne dla wynalazku jest to, że wkładane w obejmę zaciskową końce rur oraz sama obejma zaciskowa posiadają odcinki cylindryczne, z których każdy współpracuje - z jednym końcem rury, tak że obejma zaciskowa spełnia funkcję prowadnicy dla łączonych końców rur w tym sensie, że są one ustawione w jednej osi i unieruchomione. Jednocześnie zwiększa się wytrzymałość złącza rurowego, zwłaszcza na obciążenia poprzeczne, które w innej sytuacji mogłyby powodować przesunięcia osi, niesymetryczne stany naprężeń w elementach uszczelniających, a także nieszczelności. Otaczająca kielichowe rozszerzenia końców rur na zasadzie osiowego połączenia kształtowego obejma zaciskowa powoduje ponadto na ogólnie znanych zasadach utrzymywanie złącza rurowego wzdłuż osi, tzn. kształtowe zabezpieczenie przed wyciągnięciem elementów jeden z drugiego. W pierścieniowej przestrzeni między rozszerzeniami i centralnym wspornikiem rurowym każdego złącza rurowego osadzony jest przynajmniej jeden pierścieniowy, wykonany zwykle z elastomeru, element uszczelniający. W zmontowanym stanie tego złącza rurowego czoła końców rur zachowują wzajemny odstęp, przy czym w tę ograniczoną wzdłuż osi czołami rur oraz w kierunku promieniowym obejmą zaciskową i wspornikiem rurowym przestrzeń pierścieniową wchodzą i są tam zamocowane fragmetny elementów uszczelniających. Polegające na zmniejszaniu średnicy działanie obejmy zaciskowej ma miejsce zwłaszcza w obrębie tej, ograniczonej w kierunku promieniowym przez kielichowe rozszerzenie i wspornik rurowy, przestrzeni pierścieniowej i powoduje przyleganie elementów uszczelniających od wewnątrz i od zewnątrz. Poddanie złącza rurowego działaniu ciśnienia wewnętrznego, które najpierw dociera do odwrotnych względem płaszczyzny symetrii złącza powierzchni elementów uszczelniających i próbuje je przemieścić w kierunku osiowym, powoduje silniejsze zamocowanie wystających z rozszerzeń odcinków elementów uszczelniających, a zatem wzmocnienie ich działania uszczelniającego. Zaciśnięcie elementów uszczelniających ogranicza w każdym przypadku możliwość ich przemieszczania pod działaniem ciśnienia wewnętrznego, co zapobiega wypadaniu elementów uszczelniających z kielichowych rozszerzeń.

Istotne jest tutaj to, że cylindryczne odcinki rozszerzenia współpracują bezpośrednio z odpowiednimi cylindrycznymi odcinkami obejmy zaciskowej, co daje w efekcie opisane powyżej, stabilizujące, a w szczególności prowadzące działanie obejmy zaciskowej. Przeznaczone do mocowania odcinki kielichowych rozszerzeń mogą mieć w zasadzie dowolny kształt pod warunkiem, że ich wymiary w kierunku promieniowym - patrząc na przekrój osiowy - będą na obu końcach jednakowe, tak że w połączeniu z odpowiednio ukształtowanym przeciwprofilem elementów uszczelniających w stanie naprężonym możliwe będzie równomierne przenoszenie

173 111 siły na element uszczelniający. Takie wykonanie stwarza również połączenie kształtowe między elementem uszczelniającym i odcinkiem mocującym oraz przyczynia się do tego, że w przypadku poddania złącza rurowego działaniu ciśnienia wewnętrznego zapobiega się wysuwaniu elementu uszczelniającego z tego odcinka mocującego. Cylindryczne odcinki obejmy zacisko wej mogą zachodzić na część cylindrycznych odcinków kielichowego rozszerzenia, mogąjednak pokrywać się z nim na całej ich długości i w ten sposób przyczyniać się do opisanego powyżej działania obejmy zaciskowej.

Elementy uszczelniające mogą rozciągać się wewnątrz kielichowych rozszerzeń np. jedynie w obrębie odcinka mocującego. Mogą one jednak również wypełniać całą przestrzeń pierścieniową, która jest ograniczona kielichowymi rozszerzeniami z jednej i wspornikiem rurowym z drugiej strony.

Długość wspornika rurowego jest zgodnie z cechami zastrzeżenia 4 dobrana w taki sposób, że w zmontowanym stanie złącza rurowego pokrywa on płaszczyznę symetrii lub podziału złącza, a ponadto rozciąga się na całej długości obu kielichowych rozszerzeń. W ten sposób uzyskuje się w zasadzie gładki przebieg wewnętrznej ścianki złącza, co zapobiega tworzeniu się αγο/ΊΑπ/ Ιχ+Ατό o o ζ”7Π7θΙηα ·τπλ unrrłarl Αιν Ι'ΗΛ-ιαΜίΑ'ΤΛτζ/Ί'ΐ ο πίλ/ύπ «Λ/\ιτ,^4/Μτ»η Λ osuwów, które są inedvpusi.ivZ;Uiiiv τ iu£.LóiLŁViAi j ιί i, u mvŁp UUwuUUwac hałasy w trakcie przepływu.

Według najprostszej postaci wykonania obejmy zaciskowej, składa się ona ze środkowego odcinka cylindrycznego, przeznaczonego do pokrycia obu odcinków mocujących, i odcinków cylindrycznych, które łączą się po obu stronach z pierwszym z wymienionych za pośrednictwem odcinków przejściowych. Odcinki przejściowe są dopasowane geometrycznie do odpowiadających im stron lub powierzchni odcinków mocujących i umożliwiają poza równomiernym promieniowym przenoszeniem ciśnienia również realizację osiowego unieruchomienia końców rur względem siebie.

Specjalne mocowanie wystających z czołowych powierzchni odcinków mocujących fragmentów elementów uszczelniających polega na tym, że w przestrzeni między czołami kielichowych rozszerzeń umieszczony jest pierścień osadczy, który z obu stron, patrząc wzdłuż osi, tworzy zwykle jednakowe powierzchnie przylegania dla wspomnianych fragmentów elementów uszczelniających i ogranicza możliwość ich podatność na odkształcanie, zwłaszcza zgniatanie pod działaniem ciśnienia wewnętrznego, panującego w złączu rurowym. Pierścień osadczy spełnia jednak również inne funkcje. W efekcie jego przylegania do zewnętrznej powierzchni wspornika rurowego z jednej i wewnętrznej powierzchni obejmy zaciskowej z drugiej strony działa on jak element dystansowy, który w przypadku dociskania obejmy zaciskowej ogranicza ruch zaciskowy, tj. stopień zmniejszenia średnicy. Stwarza to zarazem konstrukcyjne podstawy dla jak najlepszego zamocowania elementów uszczelniających, co przyczynia się do zapobiegania wysuwaniu się elementów uszczelniających z odcinków mocujących. Całe złącze rurowe jest w każdym przypadku symetryczne względem płaszczyzny symetrii, przy czym - patrząc na przekrój wzdłużny - ta płaszczyzna symetrii stanowi zarazem płaszczyznę symetrii przekroju pierścienia osadczego, który może mieć przykładowo kształt trapezu, którego dłuższa podstawa przylega promieniowo do wewnętrznej powierzchni obejmy zaciskowej. Aby w określonych przypadkach zapewnić pierścieniowi osadczemu znaczną elastyczność w kierunku promieniowym, może on na całej długości posiadać wzdłużną szczelinę.

Wykonanie części składowych zgodnego z wynalazkiem złącza rurowego z metalu jest praktycznie najbardziej celowe, przy czym wszystkie te elementy są z uwagi na ochronę przed korozją wykonane z tego samego metalu.

Dalsze rozwiązanie złącza jest o tyle odmienne, że zrezygnowano tutaj z umieszczenia centralnego pierścienia osadczego, a wystające z czołowych powierzchni odcinków mocujących fragmenty elementów uszczelniających przylegają do siebie bezpośrednio. Te ostatnie fragmetny mają tak dobrane wymiary, że wypełniają one w możliwie dużym stopniu przestrzeń pierścieniową między wewnętrzną powierzchnią obejmy zaciskowej z jednej i zewnętrzą powierzchnią wspornika rurowego z drugiej strony, co w sposób konstrukcyjny ogranicza podatność tych fragmentów na zgniatanie - jako skutek zaciskania obejmy zaciskowej lub jako skutek ciśnienia wewnętrznego, panującego w złączu rurowym.

173 111

W każdym przypadku otrzymuje się zatem wtykowe złącze rurowe, którego elementy uszczelniające są w większym stopniu zabezpieczone przed spychaniem z przyporządkowanych im odcinków mocujących kielichowych rozszerzeń i które są zarazem znacznie prostsze w montażu.

Przedmiot wynalazku został uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia złącze rurowe w częściowym przekroju osiowym odpowiednio do płaszczyzn cięcia I-I na fig. 2; fig. 2 - złącze rurowe w widoku odpowiednio do płaszczyzny cięcia Π-Π na fig. 1; fig. 3 - złącze rurowe w częściowym przekroju osiowym odpowiednio do płaszczyzn cięcia m-III na fig. 4; fig. 4 - złącze rurowe w widoku odpowiednio do płaszczyzny cięcia IV-IV na fig. 3.

Indeksami 1, 2 są na fig. 1 i 2 oznaczone końce dwóch, zestawionych czołami, łączonych zgodnie z wynalazkiem rur. W przypadku tych rur chodzi z reguły o rury metalowe, np. ze stali szlachetnej, miedzi lub temu podobnych - w zasadzie może jednak chodzić również o rury z tworzywa sztucznego.

Ustawione naprzeciw siebie zakończenia końców rur 1, 2 są jednakowo rozszerzone na kształt kielichów. Każde z tych rozszerzeń składa się - bazując na części nieposzerzonej - z cylindrycznego odcinka 3 i następującego za nim w kierunku czołowego zakończenia każdego z końców rur 12, poszerzonego względem pierwszego z wymienionych odcinka 3, kielichowego odcinka mocującego 4. Istotne jest to, że czołowy koniec odcinka mocującego 4 ma tak dobrane wymiary promieniowe, że odpowiadają one wymiarom promieniowym cylindrycznego odcinka 3. Odcinek mocujący 4 można oczywiście zastąpić takim odcinkiem, który będzie się składał z odcinków końcowych, zwężających się stożkowo lub w inny sposób, oraz środkowego odcinka cylindrycznego.

Indeksem 5 oznaczony jest wspornik rurowy, którego promień odpowiada promieniom końców rur 1, 2 w obrębie odcinków nieposzerzonych. Po zmontowaniu złącza rurowego ten wspornik rurowy biegnie symetrycznie po obu stronach biegnącej wzdłuż promienia płaszczyzny symetrii 6. Ma on tak dobraną długość, że sięga aż po obszary przejściowe między cylindrycznymi odcinkami 3 i nieposzerzonymi odcinkami końców rur 1, 2, dzięki czemu w obszarze połączenia końców rur uzyskuje się od wewnątrz praktycznie gładki przebieg ścianki rury, który jednocześnie zapobiega tworzeniu się osadów i w ten sposób zapobiega ryzyku higienicznemu. Wspornik rurowy 5 jest wykonany z reguły z materiału, odpowiadającego końcom rur 12.

Indeksami 6,7 oznaczone są dwa, wykonane jednakowo, pierścieniowe elementy uszczelniające, wykonane przeważnie z elastomeru. Każdy z elementów uszczelniających 6,7 posiada od wewnątrz cylindryczną, przeznaczoną do przylegania do zewnętrznej powierzchni wspornika rurowego 5, pierwszą powierzchnię uszczelniającą. Każdy element uszczelniający 6,7 posiada ponadto wybrzuszony w kierunku promieniowym, dopasowany zarysem do wewnętrznych wymiarów odcinka mocującego 4, fragment, którego powierzchnia stanowi drugą powierzchnię uszczelniającą. Każdy element uszczelniający 6, 7 posiada również otaczający powierzchnie czołowe, biegnący wzdłuż osi w kierunku drugiego końca rury 12 odcinek 8, który współpracuje z mającym przekrój w kształcie trapezu, ustawionym symetrycznie względem płaszczyzny symetrii, pierścieniem osadczym 9. Pierścień osadczy 9 jest zwykle wykonany z metalu, który odpowiada metalowi, użytemu na końce rur 1, 2 oraz na wspornik rurowy 5.

Pierścień osadczy 9 posiada od zewnątrz i od wewnątrz powierzchnie cylindryczne, z których te ostatnie przylegają bezpośrednio do wspornika rurowego 5. W celu zapewnienia znacznej elastyczności w kierunku promieniowym pierścień osadczy 9 można wyposażyć w nie przedstawioną na rysunku, wzdłużną szczelinę.

Istotną cechę pierścienia osadczego 9 stanowią ponadto biegnące ukośnie w kierunku płaszczyzny symetrii 6, bazując na cylindrycznej powierzchni zewnętrznej, boczne powierzchnie 10, które są wykonane komplementarnie względem odpowiednich przeciwpowierzchni odcinków 8 elementów uszczelniających 7 i tworzą powierzchnie bezpośredniego przylegania. Widoczne jest, że te, biegnące symetrycznie względem płaszczyzny symetrii 6, boczne powierzchnie 10, stanowią powierzchnie oporowe dla elementów uszczelniających 7, ograniczające w przypadku działania na końce rur 12 ciśnienia wewnętrznego zgniatanie elementów uszczelniających, a zwłaszcza zapobiegające wysuwaniu się elementów uszczelniających 7 z przestrzeni

173 111 między wewnętrznymi powierzchniami odcinków mocujących 4 i zewnętrznymi powierzchniami wspornika rurowego 5.

Wymiar elementów uszczelniających wzdłuż osi jest w pokazanym przykładzie wykonania dobrany w taki sposób, że mieszczą się one w zasadzie jedynie wewnątrz kielichowego odcinka mocującego 4. Możliwe jest również takie wydłużenie elementów uszczelniających 7, że będą one dodatkowo wypełniały także pierścieniową przestrzeń między cylindrycznym odcinkiem 3 i wspornikiem rurowym 5.

Indeksem 11 jest oznaczona składająca się z dwóch połówek, mająca możliwość zmniejszania średnicy wewnętrznej, obejma zaciskowa, zaciskana przy pomocy śrub 12. Każda z jednakowo wykonanych połówek obejmy zaciskowej 11 składa się ze środkowego, cylindrycznego odcinka 13, który w stanie zmontowanym rozciąga się aż do najwyższych punktów kielichowego odcinka mocującego 4. Z tym cylindrycznym odcinkiem 13 łączą się po obu stronach obszary przejściowe 14, których zarys wewnętrzny jest dopasowany do zarysów zewnętrznych wspomnianych odcinków mocujących 4, przy czym z tymi odcinkami przejściowymi 14 łączą się z kolei cylindryczne odcinki 15, które mają bezpośrednio przylegać do

y. ny. n^n—yyn n . yn η « v —i p rl . ** — τ η i r fc v ./-fcr v Ίχ· n 6,1 v «yy 1 —* w v r« r fc-ί-ι « Λ -Z ·» » zewnętrznej powicrżcn^u cylindrycznych odcinków 3 końców rur 1,2. ostatnie z wymienionych odcinków rozciągają się w pokazanym przykładzie wykonania na długości, która w przybliżeniu odpowiada 50% długości cylindrycznych odcinków 3. Odcinki 15 mogą mieć również tak dobrane wymiary, że pokrywają większą - lub mniejszą część cylindrycznych odcinków 3. Dla osiągnięcia dobrego prowadzenia oraz mechanicznej stabilizacji odcinki 15 powinny zachodzić na jak największą część tych odcinków cylindrycznych.

Cylindryczna powierzchnia zewnętrzna pierścienia osadczego 9 przylega w każdym przypadku do cylindrycznej powierzchni wewnętrznej odcinka 13, tak że działanie pierścienia osadczego 9 polega na tym, że przejmuje on funkcję pierścienia dystansowego między wspornikiem rurowym 5 i obejmą zaciskową 11. Inne działanie tego pierścienia osadczego 9 polega na tym, że zapobiega on skutecznie wysuwaniu się elementu uszczelniającego 7 z utworzonej przez kielichowy odcinek mocujący 4 komory pod działaniem ciśnienia wewnętrznego, panującego w końcach rur 1, 2. Ostatnia funkcja tego, wykonanego zwykle z metalu, pierścienia osadczego 9 polega na tym, że nawet w razie pożaru zachowana zostaje wytrzymałość mechaniczna, a zwłaszcza całość złącza rurowego.

Dodatkowe działanie pierścienia osadczego 9 polega na tym, że stanowi on łożysko oporowe dla sił poosiowych, występujących przy zaciskaniu obejmy zaciskowej.

Widoczne jest, że cylindryczne odcinki 15 obejmy zaciskowej 11 po obu stronach płaszczyzny symetrii 6 spełniają w połączeniu ze zwróconymi ku nim cylindrycznymi odcinkami 3 funkcję prowadzącą, a w szczególności przeciwdziałają przekoszeniu lub błędom zbieżności końców rur, które mogłyby powodować stany niesymetrycznego odkształcenia elementów uszczelniających 7, a w pewnych okolicznościach nawet nieszczelności. W ten sposób uzyskuje się również podwyższenie wytrzymałości mechanicznej złącza rurowego, zwłaszcza na naprężenia gnące.

W ten sposób przy nominalnej średnicy końców rur równej 100 mm można osiągnąć wytrzymałość na parcie do 50 bar.

W pokazanym na fig. 3 i 4 przykładzie wykonania te elementy, które odpowiadają elementom z fig. 1 i 2 zostały odpowiednio oznaczone, dzięki czemu można zrezygnować z powtarzania dotyczącej ich części opisu.

Istotną różnicę przykładu wykonania według fig. 3 i 4 w stosunku do pierwszego przykładu wykonania stanowi wykonanie elementów uszczelniających 15. Mają one kształt pierścieniowy i są wykonane z elastomeru - różnią się jednak od elementów uszczelniających 7 tym, że są wyposażone w odcinki 16, które obejmują czołowe zakończenia kielichowych odcinków mocujących 4 i stykają się ze sobą w płaszczyźnie symetrii 6. Odcinki 16 mogą mieć kształt cylindryczny, przy czym ich powierzchnia zewnętrzna przylega do wewnętrznej powierzchni obejmy zaciskowej 11, a ich powierzchnia wewnętrzna do powierzchni zewnętrznej wspornika rurowego 5. Dla uzyskania podwyższonej elastyczności każda nasadka 16 może zostać od strony czoła wyposażona w wybranie 17, które to wybrania tworzą w pokazanym przykładzie wykonania trójkąt ostry i w przypadku poddania końców rur 12 działaniu ciśnienia wewnętrznego

173 111 dają do dyspozycji pewną objętość, która może przyjąć wypchaną masę elementu uszczelniającego.

Widoczne jest, że również w przypadku wykonania według fig. 3 i 4 w przypadku 'ΖίϊΗ'ζι ałani i» hieni Ani 51 u/pwnptrznpcrn TCłrwhHihcria cih clriithh^nih unzeiiwunin ρΙοηιαηίΑχν nc7r»7o1, ^z a g a a a *z a a a aa. z d»iał ^z »>a AJAiśz en a 3 >nA <tz aj t,kbi^w ga Ul lk ę 3 ”JunnwULiu* wni^l H^'eir^ent^ł uuxjvzvi niających. Uzyskuje się także w dużej mierze inne własności przykładu wykonania według fig. 1 i 2.

Widać ponadto, że w obu przykładach wykonania, dzięki kształtowemu objęciu końców rur, a zwłaszcza ich kielichowych odcinków mocujących 4, osiągnięto niezawodne poosiowe zabezpieczenie przed wyciąganiem.

173 111

173 111

I

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł

Claims (10)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Złącze rurowe między dwoma końcami rury, które na swych przeznaczonych do łączenia końcach posiadają kielichowe rozszerzenia, z przeznaczoną do opasania obu rozszerzeń na zasadzie osiowego połączenia kształtowego, mającą możliwość zmniejszania średnicy, powodującą między innymi utrzymywanie ze sobą końców rury, obejmą zaciskową, biegnącym wewnątrz rozszerzeń na całej ich długości wspornikiem rurowym i elementami uszczelniającymi, które są umieszczone w przestrzeni pierścieniowej między wspornikiem rurowym i rozszerzeniami, znamienne tym, że obejma zaciskowa (11) posiada odcinki cylindryczne, które przylegają do cylindrycznych odcinków (3) końców rur (1, 2), że czoła końców rur (1, 2) są utrzymywane w pewnym odstępie względem siebie, że każdy z elementów uszczelniających (7) posiada odcinek (8,16), który wystaje z czołowych powierzchni końców rur i że odcinki (8,16) są zamocowane w ograniczonej przez wspornik rurowy (5) i obejmę zaciskową (11) przestrzeni pierścieniowej.
2. 2. Złącze rurowe według zastrz. 1, znamienne tym, że każde rozszerzenie końca rury (1,2) składa się, wychodząc z jego nieposzerzonej części, z ustawionych jeden za drugim cylindrycznego odcinka (3) i poszerzonego w stosunku do tego cylindrycznego odcinka (3) odcinka mocującego (4), przy czym promieniowe wymiary odcinka mocującego (4) w płaszczyźnie czoła końca rury (1,2) odpowiadają w zasadzie promieniowi cylindrycznego odcinka (3) i że obejma zaciskowa (11) przylega przynajmniej do zwróconych ku poprzecznej płaszczyźnie symetrii (6) końców odcinków mocujących (4) i przynajmniej do części odcinków cylindrycznych (3).
3. 3. Złącze rurowe według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że ograniczona kielichowymi rozszerzeniami i wspornikiem rurowym (5) pierścieniowa przestrzeń jest przynajmniej w części wypełniona jednym z elementów uszczelniających (7).
4. 4. Złącze rurowe według zastrz. 1, znamienne tym, że wspornik rurowy (5), wychodząc z początku rozszerzenia końca rury (1) rozciąga się na całej długości aż do początku rozszerzenia przechodząc przez płaszczyznę symetrii (6).
5. 5. Złącze rurowe według zastrz. 1, znamienne tym, że obejma zaciskowa (11) posiada środkowy odcinek cylindryczny (13), który po obu stronach - z uwzględnieniem odcinków przejściowych (14) - przechodzi w cylindryczne, przylegające do odpowiednich końców rur (1,2), odcinki (15) o mniejszym promieniu.
6. 6. Złącze rurowe według zastrz. 1, znamienne tym, że w ograniczonej w kierunku osi czołami końców rur (1,2) i w kierunku promieniowym wspornikiem rurowym (5) oraz obejmą zaciskową (11), pierścieniowej przestrzeni umieszczony jest pierścień osadczy (9), że pierścień osadczy (9) przylega do wewnętrznej powierzchni obejmy zaciskowej (11) i zewnętrznej powierzchni wspornika rurowego (5) i że pierścień osadczy (9) posiada po obu stronach, ustawione wzdłuż osi, dopasowane kształtem do zwróconych ku nim powierzchni odcinków (8,16) elementów uszczelniających (7) powierzchni przylegania.
7. 7. Złącze rurowe według zastrz. 6, znamienne tym, że pierścień osadczy (9) posiada przekrój o kształcie trapezu, którego większa podstawa przylega do wewnętrznej powierzchni obejmy zaciskowej (11).
8. 8. Złącze rurowe według zastrz. 6 albo 7, znamienne tym, że odcinki (8, 16) elementów uszczelniających- (7) mają przynajmniej częściowo tak dobrane promienie, że odpowiadają one wymiarom pierścieniowej przestrzeni między wspornikiem rurowym (5) i obejmą zaciskową (11).
9. 9. Złącze rurowe według zastrz. 1 albo 6, znamienne tym, że końce rur (1,2), wspornik rurowy (5), obejma zaciskowa (11) i pierścień osadczy (9) są wykonane z tego samego tworzywa metalicznego, korzystnie stali, aluminium lub miedzi.
10. 10. Złącze rurowe według zastrz. 1, znamienne tym, że odcinki (8, 16) elementów uszczelniających (7) mają w kierunku promieniowym przynajmniej częściowo tak dobrane

    173 111 wymiary, że odpowiadają one wymiarom pierścieniowej przestrzeni między wspornikiem rurowym (5) i obejmą zaciskową (11) i że odcinki (8, 16) przylegają do siebie czołowo za pośrednictwem dopasowanych wzajemnie powierzchni przylegania.