PL154110B1

PL154110B1 - Proszek do prania zawierający kationowe substancje aktywne

Info

Publication number: PL154110B1
Application number: PL26873987A
Authority: PL
Inventors: Pawel Kikolski; Jerzy Cechinski; Halina Pasternak; Bronislaw Jedrzejczak; Jerzy Szafranski; Janusz Andryszak
Original assignee: Inst Chemii Przemyslowej
Priority date: 1987-11-11
Filing date: 1987-11-11
Publication date: 1991-07-31
Also published as: PL268739A1

Description

OPIS PATENTOWY

Patent dodatkowy do patentu nr--Zgłoszono: 87 11 11

PierwszeństwoZgłoszenie ogłoszono:

/P. 268739/

05 16

Opis patentowy opublikowano: 1991 1129

Int. Cl.⁵ C11D 1/835 cznnire

G 0 i Oh

Twórcy wynnlazku: Paweł Kikolski, Jerzy Cechnńcki, Halina Pasternak,

Bronisław Jędrzejczak, Jerzy Szafrański, Janusz Andryszak

Uprawniony z patentu: Instytut Chemii Przemysłowej, Warszawa /Polska/

PROSZEK DO PRANIA ZAWIERAJĄCY KATIONOWE SUBSTANCJE AKTYWNE

Przedmiotem wynalazku jest proszek do prania, zawierający oprócz substancji aktywnych niejonowych, eweenualnie w mieszaninie z an:LO(^owyi, także kationowe substancje aktywne.

Związki kationowe stosowane są dla ich własności zmiękczających, antyelektrostatycznych i bakteriobójczych. Głównie są to związki amoniowe i imidazolinowe. Stosuje się je do płukania tkanin po praniu z tego powodu, że wprowadzone łącznie z pozostałymi składnikami środków piorących posiadają znacznie nizszą aktywność /J.Am. Oil Chem. Soc. 61, nr 2,367 /1984/. Efekt obniżenia aktywności tych związków jest szczególnie widoczny, gdy środek piorący zawera substancje anionowe, które reagują ze związkami kesonowymi.

Ostatnio dla wygody użytkowników, pojawiły się środki piorące zawierające obok substancji anionowych i niejonowych także środki kationowe. Działanie zmiękczające tych preparatów jest jednak znacznie niższe niż przy oddzietaym wprowadzaniu tych komponentów. Ponieważ niejonowe substancje aktywne nie reagują z substancjami kationowymi, rozpoczęto próby, które pozwwoiły na opracowanie śi^c^c^l<<^w piorących zawierających tak substancje katóonowe jak niejonowe. Ze względu na wysoki udział substancji niejonowych były to w zasadzie produkty ciekłe, polecane do prania wełny /3.Am. Oli Chem. Soc. 61, nr 2,374 /1984/.

Rówwńeż w latach 80-tych zaczęły pojawiać się proszki do prania zawierająca obok substancji aktywnych niejonowych, substancje kationowe. Okazały się one wysoce efektywne dla pewnych typów zabrudzeń, przede wszystkim z tłuszczów i olejów, a czasem także dla brudu pigmentowego. ^wm^eśnie w proszkach tych ze względu na reakcję związków katóonowych ze związkami anionowymi, obniżano lub całkowicie ś].uliπ(^waio udział nie tylko anionowych substancji aktywnych ale również udział soli zawierających aniony, takie jak fosforany czy krzemiany.

Z tego powodu nie udało się dotychczas do proszku zawierającego substancję kationową wprowadzić więcej niż 20% fosforanów. Fosforany stanowią jeden z powszechnie stosowanych wypełma154 110

154 110 czy, przy czym jest to wypełniacz aktywny, odgrywający ważną rolę w recepturze proszku ze wzglądu na zdolność do sekwestrowania jonów wapnia i magnezu, co pozwala na używanie do procesu prania nawet wody o dużej twardości. Tak wiąc obniżanie zawartości fosforanów wywiera pozytywny wpływ na własności antystatyczne związków kationowych, ale równocześnie poaarsza własności użytkowe proszku w przypadku stosowania do prania wody o dużej zawartości jonów wapnia i magnezu.

opisów patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 239 659 i 4 222 905 znane jest dodawanie związków katóonowych o skomplikowanej budowie, a jako zwięzki niejonowe zastosowano oksyetyrenowane alkohole o łańcuchu węglowodo^Nym zawierającym 8 do 22 atomów węgla oraz 2 do 12 mli tlenku etylenu. [^w^oze^ie zaznacza sią, że środek jest efekt^ny w nieobecności, lub przy minimalnej zawartości fosforanów, które zmnieeszają aktywność substancj i kationowej .

Znany jest również z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ammeyki nr 4 228 044 środek pilrązy,zrwirrającc substancją kationową o skomplikowanej budowie oraz jako substancją niejonową am.dy typu RCONH2 i lksyetclenowαne alkohole, w których łańcuch alkiloiy zawiera 8 do 22 atomów węgla i 2 do 12 moH tlenku etylenu. Zaznacza sią przy tym, że środek nie może zawierać więcej niż 20% fosforanów.

W opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ammeyki nr 4 540 499 przedstawiono sypki dodatek do proszków do prania złożony z dwuuakiłowej substancji kationowej o wzorze £ /Zl8H3₇,/2 S ^x« gdzie X oznacza jon halogenowy, grupą CH^SO^, CgH^-SO^ lub

CH,g-CgH4-S0g i substancji niejonowej typu [^^Ισοβίοΐ^^ Dodatek tego surowca wpływał tak na zwiększenie zdolności piorącej jak i nadania miękkiego chwytu tkaniny, przy czym w recepturze proszku nie wystąpują wogóle polifosforany.

Nieoczekiwanie okazało sią, że jeśli jako substancją katóonową zastosuje sią octan aminy tłuszczowej o ^^orze /RNHg/ ⁺CHgCOO”, gdzie R oznacza grupą alkitową o 14 do 22 atomach węgla, w ilości 0,5% do 5% wagowych, w obecności 2% do 10% wagowych lkscrtyrnnoiαncch alkoholi tłuszcoowych C₁₆-C₂2» zawierających od 7 do 20 moli tlenku etylenu w cząsteczce, uzyskuje sią proszek do prania o nieoczekiwanie podwyższonej zdolności piorącej, a równocześnie może on zawierać nawet do 35% wagowych eolifostornnói i ewθeiualnee 4% do 15% wagowych substancji anionowej bez obniżenia własności antcθlrktrostayycznych substancji kationowej.

Proszek do prania według wynalazku zawiera 2% do 10% wagowych lkscrtyrnnoiaiczh alkoholi tłuszcoowczh ^5^22 zawierających od 7 do 20 soli tlenku etylenu w cząsteczce, rweniualnie 4% do 15% wagowych glkitobeneeiotulfonianu sodowego samego lub w mieszaninie z siarczanami 0,5% do 5% wagowych kartonowego związku typu octan aminy tłuszczowej o wtórze /RNH3/+CH3COO-, gdzie R oznacza grupą alkitową o 14 do 22 atomach węgla, do 35% wagowych trójpolitostoΓanu sodowego oraz typowe wypełniazze i dodatki wspomaggjęce.

Przykład I. Na wieży suszącej scsramu Ballestra ^^^m^rzoio proszek do prania o recepturze przedstawionej w tabeli 1 kolumna 3. Z wszystkich komponentów prócz Rokanolu Ł-18 i klmpeoecZe zapachowej przygotowano masą o stężeniu 60% i temperaturze 70°C, którą rozpylono i wysuszono w wieży suszącej. W mieszalniku nadbora^Nym półprodukt otrzymany w wieży napylono stoplocym Itokarnlem Ł-18 i komaplycją zapachową. Otrzymano równomaernie zgrαnutowαic produkt. Produkt ten służył do celów porównawczych. Oznaczona dla tego proszku zgodnie z PN-76/C-04810 ark.01 zdolność piorąca wyntosła Z średnio= 113.

Przykład II. Proszek o recepturze podanej w tabeli 1 kolumnie 4 otrzymano w sposób podany w przykładzie I. W miejsce 4% Rokanolu Ł-18, jak to miało miejsce w przykładzie I, podawano do rozpyłu 2% stopionego i ogrzanego do 60°C Rokanolu Ł-18 przy pomocy pierwszej dyszy, ogrzany do 40°C Kamśsol RC- przy pomocy drugiej dyszy i klmaeoycJę zapachową przy pomocy trzeciej dyszy. Wszytkie te klapρnnntc wprowadzono w mieszalniku nadboranowym. Otrzy^^no równollaernie zgranutowany produkt. Oego zdolność piorąca była równa Z śred. = 124, czyli o 11 jednostek wyższa jak dla produktu bez ^^i^śs^olu RC według przykładu I.

Przykład IU. Do mieszalnika wstęgowego wprowadzono wypełniacze 1 dodatki w itościach przedstawionych w tabeli 1 kolumna 5. Następnie tę mieszaninę wymieszano w ciągu 3-c^h tum i napylono na m^ę stopion^y 1 o^grzan^y do 70°C Rokanol Ł-18 ^w ilości. W,5%.

154 HO

Produkt przesiano przez sito 3 mm. Nadziarno zmelono i domieszano do produktu. Zdolność pioręca tak otrzymanego proszku do prania rodzaju P-90 wynnsiła 120. Proszek otrzmmano w celach porównawczych.

Przykład IV. Proszek o recepturze podanej w kolumnie 6 otrzymano tak, jak to przedstawiono w przykładzie III, z tę różnicę, że mieszaninę sypkich komponentów najpierw napylono ogrzanym do 60°C Rokanolem Ł-18 w ilości 8,5%, a następnie ogrzanym do 4O°C Kamisolem RC. Otrzymano równomiernie zgranuoowany produkt, którego zdolność pioręca wynooiła 140 czyli była o 20 jednostek wyższa jak dla przykładu porównawczego bez Kamisolu RC.

Przykład V. Na wieży suszęcej Ballestra porównawczy proszek do prania o recepturze przedstawionej w tabeli 1 kolumna 7. Do rozpylanej masy podano wszystkie składniki z wyjętkiem Rokanolu Ł-18, nadboranu sodowego i kom^ozyj! zapachowej. Te trzy składniki podano w bębnie nadboraoowym - Rokanol i substancję zapachowę metodę napyłu.

Oznaczona dla tego produktu zdolność pioręca wynnoiła Z średnio = 112.

Przykład VI. Na wieży suszęcej sysemmu Ballestra wytworzono proszek do prania w sposób analogiczny jak w przykładzie V, z tym, że w mejsce 4,5% Rokanolu Ł-18 wprowadzono 3% Rokanolu Ł-18 i 1,5% Kammsolu RC /receptura kolumna 8/. Każdy z tych składnkków rozpylano przy pomocy odrębnej dyszy. Otrzymano proszek do prania, którego zdolność pioręca była równa 125 czyli była wyższa o 13 jednostek od produktu porównawczego bez Kamisolu RC zgodnie z przykładem V.

Tabela 1

Receptury wybranych proszków do prania /substancje 100%/

Γ

T

Lp.' Skład	, Proszek	rodzaju	Proszek rodzaju 1	Proszek	rodzaju
P-60 wytwarzany	P-60 wytwarzany i	P-95 wytwa rżany
	¹ na wieży suszę-	metodę mieszał- i	na wieży suszę-
1	¹ cej	1	nikowę		cej
1 1	porówn. 1	w/g ' wynal.1	porówn.1 i	_w/9 . , wyon!· - - - - · -	porówn	w/g wynnl.
1 ¹ 2	¹ 3	4 i	5 '	6 i	7	8

i Substancje aktywne	1	1	1
1iKsEiii^:i RC */	1 w	1,5 ¹	- ¹	1 2,0 ,		1,5
2/ Ergon B	1	~ 1	1	- 1	0,5	Π5
3.' Ł-18 ²Z	. 4,0	2'° I	10,5 ,	8,5 ¹	4.5	3,0
4., AlkilsbenzenosiJlfs-	i 8,0	8,0 ,	- .	1	5,03/	5,03/
nian sodowy i Wyjθjniacze	1 1	1 1	1 1	1 1
5.· Trój polifosforan	1	1	1	1
i sodowy	1 35,0	35,0 i	33,0 i	33,0 _f	35,0	35,0
6» Soda amoniakalna l	i 20,0	20^,0 ΐ	20,0 J	20^,0 i	12,0	12^,0
7.iSiarczan sodowy	i 15,0	15,5 i	28,0 i	28,0 '	12,0	12,0
8·Szkło wodne	i 10,0	1C,0 ·	1,7 ¹	1-7 ,	1.5	1.5
9.'Nadboran sodowy	1 _	1	1	- 1	18,0	18,0
Dodatki		l		1
1O.i ^^oksymry!^-	1	1	1	1
celuloza	, 1,8	1.8 ,	1.2 i	1.2 ¹	2,0	2,0
11 .iRozjaśniacze	1	I	1	1
,optyczne	, 0,2	0.2 ,	0,2 ,	0,2 '	0,3	0,3
12.iKompozycje zapachowe 0,2	0.2 i	0,2 i	0,2 :	0^,2	0,2
13.¹ Enzym	1 _	_- 1	_- 1		l.O	1.0
^.'woda . _ 1 _ ________	i 5,8	5^,8 J	5,2 ',	5,2 i	8,0	8 ,0
2 średnie 1	: n3	124 '	120 ,	140 ¹	112	125

i i

T

Uwwgi

1/ Kanmsol RC nazwa handlowa octanu aminy tłuszczowej na bazie oleju rzepakowego

2/ Rokanol Ł-18 sksjetjlenooany 18 molami tlenku etylenu alkohol łojowy

3/ Dla proszku rodzaju P-95 w miejsce czystego alkioobenzenosulfomanu sodowego wprawa dzono jego mieszaninę z s n rozanami llklSowymi w stosunku 3:1

154 110

Claims

Zastrzeżenie patentowe

Proszek do prania, składający się z kationowej substancji aktywnej , niejonowych i eweetualnie anionowych związków powierzchniowo-czynnych oraz wypełniaczy i dodatków, znamienny tym, że zawiera 0,% do 5% wagowych kationowego związku typu octanu aminy tłuszczowej o wzorze /RNH^/CCHCOO”, gdzie R oznacza grupę alkioową o 14 do 22 atomach węgla, 2% do 10% wagowych oksyetyeenowanych alkoholi tłuszcoowych ^5^22 zawiera jących od 7 do 20 mooi tlenku etylenu w cząsteczce, ewennualnie od 4% do 15% wagowych alkioobenzjeosul'foeianu sodowego samego lub w mieszaninie z siarczanami alkioowymi oraz do 35% wagowych trójpoliooiooranu sodowego.

Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 100 egz.

Cena 3000 zł