Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do odwirowania drobnoziarnistych mieszanin mine¬ ralów, zwlaszcza ciezkich i lekkich frakcji materialów z rozdrobnionych mieszanin mineralów, wykorzystujace sily odsrodkowe, poddajace rozdrobnione mineraly zmieszane z plynnym nosni¬ kiem wzdluz glównej osi jako strumien materialu.Znana jest z opisu patentowego RFN nr 915 799 wirówka do rozdzielania mieszanin cieczy cial stalych, pracujaca w sposób ciagly, w której na ramionach wirnika umocowanych jest kilka bebnów sitowych z mozliwoscia wykonywania planetarnego ruchu obrotowego wokól pionowej osi wirnika. Kazdy beben sitowy ma ponadto mozliwosc obrotu wokól wlasnej osi, równoleglej do osi obrotu wirnika. Wirówka zaopatrzona jest ponadto w urzadzenie rozdzielcze do doprowadza¬ nia mieszaniny do bebnów sitowych, w urzadzenie do odprowadzania materialu oraz urzadzenie napedowe rotora i bebnów. W tej wirówce, w wyniku wzajemnego ruchu obrotowego ramienia rotora i bebnów sitowych, nastepuja cykliczne zmiany dzialajacej na obrabiany material sily odsrodkowej tak, ze w obszarze scianki bebna sitowego w danym momencie znajdujacym sie najblizej osi obrotu nastepuje krótkotrwale oderwanie sie materialu od scianki. Ta pulsacja powoduje ze material pod dzialaniem sily ciezkosci przesuwa sie wzdluz scianki bebna w kierunku wylotu. Za pomoca opisanej wirówki, w której na dolnym koncu bebna wyprowadzane sa uwol¬ nione od cieczy czesci stale, nie mozna jednak rozdzielac na frakcje, rozdrobnionych mieszanin materialów.Znana jest równiez podobna wirówka z opisu patentowego RFN nr 29 02 691, przeznaczona równiez do ciaglego rozdzielania mieszanin cieczy i ciala stalego i zawierajaca umocowane plane¬ tarnie w pionowym wirniku wirujace w odwrotnym kierunku bebny filtracyjne o perforowanym lub zamknietym plaszczu, w której material usuwany jest z bebna za pomoca slimaka lub rynny umieszczonej w bebnie. Równiez ta wirówka nie nadaje sie do rozdzielania rozdrobnionych mieszanin mineralnych z plynnym nosnikiem, gdyz umozliwia ona jedynie oddzielenie cieczy, podczas gdy skladniki stale odprowadzane sa wspólnie.2 143 345 Znanejest takze urzadzenie do otrzymywania lekkiej i ciezkiej frakcji materialu z drobnoziar¬ nistej mieszaniny mineralnej przedstawione w opisie patentowym RFN nr 11 33 321, w którym zawierajaca mieszanine zawiesina podawanajest osiowo do cylindrycznego naczynia. Naczynie na cylindrycznej sciance ma przynajmniej jeden srubowy rowek wyprowadzajacy ciezka frakcje materialu i zaopatrzone jest w wirnik skrzydelkowy, za pomoca którego zawiesina wprawianajest w ruch obrotowy.Odprowadzanie ciezkiej frakcji materialu odbywa sie w górnej czesci naczynia wykonujacego oscylacje obrotowe i wzdluzne, natomiast lekka frakcja materialu odsysanajest za pomoca silow¬ nika lub podobnego przyrzadu. Tego rodzaju urzadzenie nadaje sie do obróbki jedynie bardzo drobnoziarnistego materialu, jest stosunkowo skomplikowane i w zwiazku z tym kosztowne w budowie, podatne przy tym na zaklócenia pracy i osiagajace mala przepustowosc jednostkowa.Celem wynalazkujest unikniecie wyzej wymienionych niedogodnosci i wykonanie urzadzenia do ciaglego rozdzielania drobnoziarnistej mieszaniny mineralnej na ciezkai lekka frakcje materia¬ lowa umozliwiajacego dobrejakosciowo, niezawodne i niezaklócone rozdzielania dowolnych, nie ograniczonych co do ciezaru wlasciwego skladników, drobnoziarnistych mieszanin mineralnych przy duzej przepustowosci. Zgodnie z wynalzkiem cel ten zostal osiagniety dzieki temu, ze na przytwierdzonych do srodkowego walu wspornikach, rozmieszczone równomiernie wokól osi srodkowego walu, dalej zwanej glówna osia, osadzonych jest obrotowo wzgledem rónoleglych wlasnych osi kilka rurowych elementów rozdzielajacych, a z centralnym walem zintegrowanyjest rozdzielacz odsrodkowy o koncentrycznym wirniku z koncentrycznym wlotem i obwodowymi wylotami. Kazdy z wylotów polaczonyjest z jednym z elementów rozdzielajacych za posrednict¬ wem lukowatego przewodu i obrotowego uszczelniacza, a rozdzielacz odsrodkowy ustawionyjest na rozdzielaniepodawanego przez wlot strumienia mieszaniny rozdrobnionego materialu mineral¬ nego z plynnym nosnikiem na równomiernie podawane do elementów rozdzielajacych strumienie czastkowe. Ma takze jedno lub kilka urzadzen napedowych polaczonych trwale z walem srodko¬ wym i elementami rozdzielajacymi lub przylaczanych do nich, pozwalajace na obrót wokól glównej osi walu srodkowego z rozdzielaczem odsrodkowym i elementami rozdzielajacymi, ajednoczesnie elementów rozdzielajacych wokól ich osi podluznych. Kazdy rurowy element rozdzielajacy ma powierzchnie boczna symetryczna wzgledem osi podluznej i zawiera znajdujacy sie w pierwszym segmencie srodek nadawania czesciowemu strumieniowi materialu w pierwszym segmencie pred¬ kosci obrotowej w przyblizeniu równej predkosci elementu rozdzielajacego wokól osi podluznej.Ma równiez przylegajacy, o donicowym ksztalcie, drugi segment zamkniety dnem, oraz znajdujaca sie powyzej dna rozciagajaca sie na wewnetrznej powierzchni bocznej pierscieniowa przestrzen zbiorcza z pewna liczba wychodzacych na zewnatrz pierwszych otworów wylotowych do odbiera¬ nia i odprowadzania osadzajacej sie na wewnetrznej stronie ]powierzchni i bocznej i przesuwanej wzdluz niej do przestrzeni zbiorczej ciezkiej frakcji, aw dnie prowadzace na zewnatrzboczne drugie otwory wylotowe do odprowadzania lekkiej frakcji i plynnego nosnika z przestrzeni srodkowej wokól osi podluznej. Korzystnie, pierwsze i/lub drugie otwory wylotowe sa przestawne.Wedlug wynalazku, w pierwszym segmencie kazdego elementu rozdzielajacego umieszczony jest zabierak skrzydelkowy do nadawania ruchu obrotowego strumieniowi czastkowemu.Korzystnie,drugi segment kazdego elementu rozdzielajacego mapowierzchnie boczna rozsze¬ rzajaca sie stozkowo od pierwszego segmentu ku dnu. Drugi segment kazdego z elementów rozdzielajacych uksztaltowany jest jako podajnik slimakowy zaopatrzony przynajmniej w jeden zwój srubowego rowka lub zlobka wewnetrznej strony powierzchni bocznej prowadzacego z pierwszego segmentu do przestrzeni zbiorczej ciezkiej frakcji.Korzystne jest, gdy na dnie drugiego segmentu kazdego z elementów rozdzielajacych umie¬ szczony jest osiowo wzgledem osi podluznej korpus wypierajacy sluzacy do prowadzenia lekkiej frakcji materialu i nosnika plynnego do drugich otworów wylotowych.Korzystnie takze, drugi segment kazdego z elementów rozdzielajacych zaopatrzony jest w plaszcz zewnetrzny tworzacy wokól drugiego segmentu zewnetrzna wypelniona nosnikiem plyn¬ nym przestrzen pierscieniowa polaczona z wnetrzem drugiego segmentu rurowego elementu roz¬ dzielajacego za pomoca szeregu waskich otworów rozmieszczonych wzdluz rowków lub zlobków tworzacych podajnik srubowy wewnatrz drugiego segmentu.143 345 3 Wedlugwynalazku, plaszcz zewnetrzny ma promieniowo rozszerzajaca sie podluzna szczeline sluzaca podczas obracania sie elementu rozdzielajacego do dostarczania do powierzchni pierscie¬ niowej powietrza jako plynnego nosnika i wdmuchiwania go poprzez otwory do wnetrza drugiego segmentu.Korzystnie, urzadzenie wedlug wynalazku ma rozdzielacz odsrodkowy stanowiacy pompe odsrodkowa,której wirnik osadzonyjest na wale srodkowym z mozliwoscia wymiany i ustawiania,- przewidziany do mokrych mieszanin rozdrobnionych mineralów z ciecza, zwlaszcza woda jako plynnym nosnikiem zas przy stosowaniu suchych mieszanin rozdrobnionych mineralów z gazem, zwlaszcza powietrzem jako plynnym nosnikiem, rozdzielacz odsrodkowy stanowi wentylator odsrodkowy, którego wirnik osadzonyjest na wale srodkowym z mozliwoscia wymiany i ustawia¬ nia.Korzystnie, wal srodkowy z rozdzielaczem odsrodkowym i elementami rozdzielajacymi zam¬ ocowany jest suwliwie wzgledem glównej osi i polaczony jest ze srodkami napedowymi sluzacymi do wykonywania oscylacyjnego ruchu posuwistego zwrotnego, przy czym srodkowyulozyskowany jest poziomo.Przedmiot wynalazku jest blizej objasniony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urzadzenie rozdzielajace w przekroju poosiowym, fig. 2 - urzadzenie rozdziela¬ jace w przekroju poprzecznym wzdluz liniiII-II na fig. 1, fig. 3 - element urzadzenia rozdzielajacego w przekroju poprzecznym wzdluz linii III—III na fig. 1, a fig. 4 - element urzadzenia rozdzielaja¬ cego w przekroju poprzecznym wzdluz linii IV—IV na fig. 1.W nie przedstawionej dokladniej na rysunku obudowie urzadzenia rozdzielajacego ulozysko¬ wany jest, na przyklad za posrednictwem lozysk kulkowych 1, wal srodkowy la. Doprowadzenie przedstawionego na fig. 1 symolicznie za pomoca strzalki 2 uplynnianego strumienia materialu odbywa sie za posrednictwem wspólosiowego z walem srodkowymla przewodu rurowego 3 tak, ze strumien materialu podawany jest w kierunku okreslonej przez wal srodkowy la glównej osi A urzadzenia rozdzielajacego. Rózniace sie ciezarem wlasciwym frakcje rozdzielanej drobnoziarni¬ stej mieszaniny mineralów sa zwykle w zasobniku wstepnym mieszane z ciecza, zwlaszcz woda, lub gazem, zwlaszcza powietrzem, do czego sluzy mieszadlo zainstalowane w zasobniku wstepnym, lub urzadzenie nadmuchowe. Urzadzenia do takiej obróbki rozdzielanego materialu sa bardzo dobrze znane, w zwiazku z czym nie sa blizej opisane i sa pominiete na rysunku.W dalszej czesci opisu omówiony zostanie jako pierwszy przyklad rozdzielania materialu mokrego, czyli wymieszanego z ciecza.Po wejsciowej stronie walu srodkowego la strumien materialu 2 rozdzielany jest na kilka przykladowo cztery strumienie czastkowe 2a. Do rozdzielania strumienia materialu 2 sluzy osa¬ dzona na wale srodkowym la, po jego wejsciowej stronie, pracujaca jako rozdzielacz pompa odsrodkowa 6, której obudowa 7 przymocowana jest do walu srodkowego la na przyklad za posrednictwem kolnierzai w charakterze wylotów 8 ma cztery odchodzace ramiona dozujace 8a w postaci zaopatrzonych w kolnierze odgalezien rurowych. Na wlocie pompy odsrodkowej 6 przyt¬ wierdzony jest za pomoca kolnierza króciec 5, do którego dolaczony jest przewód rurowy 3 za posrednictwem uszczelniacza 4, takiego samego, jak stosowane do uszczelniania wirujacych walów.Cztery wydluzone elementy rozdzielajace 14 rozmieszczone sa równimiernie wokól walu srodkowego la przy czym ich osie podluzne B sa równolegle do glównej osi A. Kazdy element rozdzielajacy 14 umocowany jest obrotowo wzgledem swojej osi podluznej B, na przyklad za pomoca lozysk kulkowych 13 osadzonych w wysiegnikach lub tarczach 12 przytwierdzonych do walu srokdkowego al. Sposródjednakowo uksztaltowanych elementów rozdzielajacych 14 na fig. 1 przedstawiono tylko jeden. Kazdy z elementów rozdzielajacych 14 zawiera w przyblizeniu rurowy pusty korpus 15, którego wewnetrzna powierzchnia boczna 16 tworzy scianke elementu rozdziela¬ jacego. Do kazdego z ramion dozujacych 8 obudowy pompy 7 przymocowany jest za pomoca4 143 345 kolnierza, lukowy przewód rurowy, który swoim wylomem dolaczony jest do elementu rozdziela¬ jacego 14 za posrednictwem uszczelniacza 17 o konstrukcji identycznej lub podobnej do uszczelnia¬ cza 4.Podczas pracy, wal srodkowy la wiruje wraz z przytwierdzonym do jego wsporników lub tarczy nosnych 12 elementami rozdzielajacymi 14 wokól osi glównej A, a równoczesnie i niezaleznie od tego elementy rozdzielajace 14 wiruja wokól osi podluznych B.Potrzebne do tego, nie pokazane na rysunku, urzadzenie napedowe moze byc uksztaltowane, dowolnie, korzystna jest jednak taka konstrukcja, która pozwala na dobór kierunku i predkosci wirowania walu srodkowego la i elementów rozdzielajacych 14. Na fig. 1 naped walu srodkowego la przedstawiono schematycznie w postaci elementu napedowego 29, a naped elementu rozdziela¬ jacego 14 - w postaci pary kól zebatych.Elementy rozdzielajace, które ponizej opisuje sie dokladniej, sa bardzo wrazliwe na zmiane przeplywu. Zmiany objetosci i/lub skladu mieszaniny podawanej w strumieniu czastkowym do elementu rozdzielajacego powoduja nieruchome i samoczynne zmiany wydajnosci rozseparowy- wania w elemencie rozdzielajacym. Równomiernosc podawania materialu jest zatem wyznym warunkiem uzyskania duzej wydajnosci rozdzielania. Dlatego zgodnie zpierwsza cecha znamienna sposobu wedlugwynalazku wejsciowy strumien materialu, rozdzielonyjest napewna liczbe, w tym przypadku cztery, odmierzane strumienie czastkowe o jednakowej objetosci i jednakowej zawar¬ tosci mieszaniny rozdrobnionych mineralów. Poza tym urzadzenie rozdzielajace zawiera jako rozdzielacz wspomniana pompe odsrodkowa 6, zasilana drobnoziarnista mieszanina mineralna ze zbiornika wstepnego i zaopatrujaca równomiernie wszystkie elementy rozdzielajace 14.Poniewaz wydajnosc rozdzielania kazdego elementu rozdzielajacego 14 uzalezniona jest od dozowania podawanej do niego drobnoziarnistej mieszaniny mineralów, dla osiagniecia duzej wydajnosci niezbednejest dostosowane do chwilowych warunków, prawidlowe dozowanie mate¬ rialu przez pompe odsrodkowa. Z tego powodu zapewnione jest dostosowywanie dozowania do charakterystyki aktualnego strumienia materialu, lub do optymalnej dla danej mieszaniny pred¬ kosci obrotowej pompy, przez prosta wymiane wirnika ze skrzydelkami lub lopatkami. Jak pokazano na fig. 1 i fig. 2 wirnik 9 pompy odsrodkowej 6 zaopatrzonyjest w taka ilosc skrzydelek lub lopatek 10, ile jest elementów rozdzielajacych 14, przy czym skrzydelka 10 skierowane sa w strone dozujacych ramion 8a obudowy pompy 7 /fig. 2/. Wirnik 9 lub, jak w przedstawionym przykladzie wykonania - krzyzak pompy z lopatkami lub skrzydelkami 10, wykonany jest jako element wymienny, który ipozna justowac i zamocowac na czolowej stronie walu srodkowego la.Dla ciaglego rozdzielania drobnoziarnistej mieszaniny mineralów na ciezka i lekka frakcje materialowa kazdy z odmierzanych strumieni czastkowych 2a, na przyklad zawiesiny zlozonej z cieczy i pewnej zaleznej od rodzaju materialów, ilosci drobnoziarnistej mieszaniny mineralów, doprwadzany jest przez w przyblizeniu laminarny rozplyw do odpowiadajacego mu elementu rozdzielajacego 14, przy czym rurowy pusty korpus 15 symetrycznego wzgledem osi elementu rozdzielajacego 14 z rozdzielajaca scianka 16 zamykaja strumien czastkowy po bokach i tworza dla niego obszar rozdzielajacy.Wedlug wynalazku czastkowy strumien materialu w pierwszym segmencie obszaru rozdziela¬ nia wiruje wokól osi podluznej B z ta sama predkoscia obrotowa, co scianka rozdzielajaca.W tym celu rurowy pusty korpus 15 elementu rozdzielajacego 14 zaopatrzonyjest w pierwszy, cylindryczny segment 15a, w którym, jak pokazano na fig. 3, znajduje sie zabierak skrzydelkowy 18. Wskutek dzialania wlasnego ruchu obrotowego czastkowego strumienia materialu mieszanina drobnoziarnista materialów zostaje odwirowana na segment scianki rozdzielajacej 16a. Równo¬ czesnie czastkowy strumien materialu wraz z wirujacym wokól wlasnej osi podluznej B elementu rozdzielajacego 14 wiruje wokól znajdujacej sie na zewnatrz elementu rozdzielajacego 14 glównej osi A i przy tym zazwyczaj zpredkoscia rózna od predkosci wlasnego wirowania. Tenzlozony ruch obrotowy powoduje cykliczne zmiany sily odsrodkowej, zjaka drobnoziarnista mieszanina mine¬ ralów oddzialuje na scianke rozdzelajaca, wskutek czego zachodzi uplynnienie lub pulsacja drob¬ noziarnistej mieszaniny materialów i wystepuje dzialanie znane z dzialania zwyklego stolu sedy¬ mentacyjnego. Jednak w odróznieniu od stolu sedymentacyjnego przy danych masach wielkosc sily odsadzajacej, badz wielkosc wektora osadzania ograniczona jest do wielkosci okreslonej przez143 345 5 przyspieszenie ziemskie g, w wypadku wirujacego elementu rozdzielajacego okreslona jest przez przyspieszenie odsrodkowe,to znaczy przez predkosc obrotowa, przy tym latwo mozna w praktyce osiagnac przyspieszenie odsrodkowe o wartosci 60 g. Odpowiednio do tego szybciej i dokladniej zachodzi w elemencie rozdzielajacym rozdzielanie drobnoziarnistej mieszaniny mineralów frakcje materialowa, która odklada sie bezposrednio na sciance rozdzielajacej i ukladajaca sie tej frakcji lekka frakcje materialowa. W srodkuw ten sposób utworzonego czopa znajduje sie wtedy plynny nosnik to znaczy ciecz lub gaz.Z pierwszego segmentu obszaru rozdzielajacego, w którym czop materialowy wprawianyjest przez zabierak skrzydelkowy 18 w ruch obrotowy z ta sama predkoscia co scianka rozdzielajaca 16, czastkowy strumien materialu, zawierajacyjuz rozsortowana mieszanine drobnoziarnistych mate¬ rialów przesuwany jest do drugiego segmentu, w którym wedlug wynalazku jego rotacja wlasna slabnie czasteczkowy strumien materialu czyli czop materialowy prowadzony jest w srubowym torze scianki rozdzielajacej 16b drugiego schematu w strone wylotu. Zmniejszenie rotacji wlasnej czastkowego strumienia materialu czyli czopu materialowego osiaga sie w prosty sposób przez usuniecie zabieraka skrzydelkowego 18 z drugiego segmentu elementu rozdzielajacego 14. Tak wiec, kiedy czastkowy strumien materialu, czyli czop materialowy wyjdzie z obszaru zabieraka skrzydelkowego 18Jego rotacja wlasna wskutek braku doplywu energiistosunkowoszybko zanika tak, ze scianka rozdzielajaca 16b wiruje szybciej nizjeszcze wirujacy czastkowy strumien materialu czyli czop materialowy, a wiec wykonuje wzgledem niego ruch obrotwy. Ten wzgledny ruch obrotowy wykorzystuje sie do transportu materialu zapomoca srubowego toru na sciance rozdzie¬ lajacej 16b w strone wylotu. W tym celu scianka rozdzielajaca 16b w drugim segmencie elementu rozdzielajacego 14 zaopatrzona jest zwykle w kilka srubowych rowków lub zlobków 20 o takim kierunku wznoszenia sie, ze przy zalozonym kierunku wirowania elementu rozdzielajacego 14 wokól jego osi podluznej B zewnetrzna warstwa czastkowego strumienia materialu czyli czopa materialowego przesuwana jest w strone wylotu.Jesli przy tym wskutek duzego tarcia wewnetrznego mieszaniny mineralów nie wystepuje przesuwanie materialu do wylotu i nastepuje zatrzymania materialu w zlobkach 21, to na znajdu¬ jaca sie w rowkach lub zlobkach 20 ciezka frakcje trzeba zadzialac dodatkowa skladowa sily, dzialajacej w kierunku wylotu. Te dodatkowa skladowa sily do transportu materialu uzyskuje sie w prosty sposób tak, ze drugi segment obszaru rozdzielania rozszerza sie ku wylotowi, to znaczy drugi segment elementu rozdzielajacego 14 ma ksztalt stozka o srednicy rosnacej w miare zblizania sie do wylotu. Przy wirowaniu elementu rozdzielajacego 14 rosnace wzdluz sciezki transportowej, przys¬ pieszenie odsrodkowe daje dodatkowa skladowa sily, przy tym sklada ta nie zalezy od rodzaju mieszaniny i od polozenia elementu rozdzielajacego 14 w przestrzeni, tak wiec, przy duzych predkosciach obrotowych zgodnie z zalozeniami, urzadzenie moze pracowac równiez z poziomo ustawionym walem srodkowymla. Podczas gdy wpierwszym segmencie 15a nastepuje oddzielanie drobnoziarnistej mieszaniny mineralów, w drugim segmencie 15b odbywa sie transport wydzielo¬ nej ciezkiej frakcji materialowej w strone wylotu, przy czym drugi segment 15b uksztaltowanyjest korzystnie jako stozkowy przenosnik slimakowy.Uksztaltowanie drugiego segmentu lSb jako przenosnika slimakowego pozwala równiez na osiagniecie lepszego rozdzielania drobnoziarnistej mieszaniny mineralów. Poniewaz spowodo¬ wane przez zlozenie ruchów obrotowych, wokól glównej osi A oraz wokól podluznej osi B, uplynnienie i pulsacja drobnoziarnistej mieszaniny mineralów dziala równiez w drugim segmencie 15b elementu rozdzielajacego 14, i przede wszystkim na sciance rozdzielajacej l srubowych rowków lub zlobków 20, w których znajduje sie ciezka frakcja materialowa i pozostaje w nich przez znacznie dluzszy czas niz lezaca na niej warstwa lekkiej frakcji, nastepuje dalsza koncentracja ciezkiej frakcji materialowej.W ten sposób skoncentrowanaciezka frakcja materialowa dociera do znajdujacej sie wdrugim segmencie 15b elementu rozdzielajacego, nieco powyzej jego dna 15c, przestrzeni zbiorczej 21 utworzonej przez odstajaca do wewnatrz od scianki rozdzielajacej 16b pierscieniowa scianke 21a i i jest z niej odprowadzana przez, korzystnie przestawne, pierwsze otwory wylotowe 22, które rozmieszczone sa wzdluzprzestrzeni zbiorczej 21. Znajdujaca sie wdrugim segmencie 15b elementu rozdzielajacego 14, blizej podluznej osi B lekka frakcja materialowa, jak równiez wieksza czesc znajdujacego sie w srodku plynnego nosnika, na przyklad promieniowo poprzez rozmieszczone6 143 345 na obwodzie pustego korpusu 15 przy dnie 15c, korzystnie równiez przestawne, drugie otwory wyltowe 23. Dla ulatwienia wprowadzania lekkiej frakcji materialowej na dnie 15c umieszczony jest symetrycznie wzgledem podluznej osi B stozkowy korpus wypierajacy 24. Wyprowadzana lekka frakcja materialowa gromadzona jest w zwykly sposób w zbiornikach i usuwana.W innym korzystnym wykonaniu urzadzenia wedlug wynalazku kazdy rurowy element roz¬ dzielajacy 14 w obszarze drugiego segmentu 15b opasanyjest plaszczem zewnetrznym 25 wydziela¬ jacym wokól drugiego segmentu 15b pierscieniowa przestrzen 26. Pierscieniowa przestrzen 26 polaczona jest pewna liczba, na przyklad wewnetrzna drugiego segmentu pustego korpusu 15b.Za posrednictwem nie przedstawionego na rysunku przewodu, na przyklad wydrazenia walu srodkowego la, prowadzacego do pierscieniowej przestrzeni 26 doprowadzanyjest plynny nosnik, ciecz tub gaz, któryjest wtlaczany przez otwór 27 do drugiego segmentu 15b. Jezeli drugi segment 15b zaopatrzony jest w srubowe rowki lub zlobki 20, to otwory 27 rozmieszczone sa na ich dnie.Przy wirowaniu elementu rozdzielajacego przez otwory 27 plynny nosnik jest aktywny tylko w usuwanej przy uplynnianiu fazie, tak, ze przez zbierajaca sie na sciance rozdzielajacej 16b ciezka frakcje materialowa plynny nosnik przeplywa w zasadzie promieniowo oczyszczajacja z pozosta¬ lych jeszcze czastek lekkiego materialu, które sa przenoszone przez wtlaczany plynny nosnik do wewnatrz, w kierunku osi podluznej B, to znaczy do usuwanej lekkiej frakcji, i sa wraz z nia usuwane. Jeslijako wtlaczany plynnynosnik stosowane jest powietrze, to korzystnejest zaopatrze¬ nie zewnetrznego plaszcza 25 w szczeline podluzna 28 w poblizu krawedzi której, jak pokazano na fig. 4, scianka odchylonajest skosnie na zewnatrz, tak, ze przy wirowaniu elementu rozdzielajacego w kierunku strzalki powietrze z otaczajacej atmosfery jest wtlaczane do pierscieniowej przestrzeni 26 i niejestpotrzebny specjalnyprzewód doprowadzajacy powietrze do przestrzeni pierscieniowej.Opisane wyzej dodatkowe wtlaczanie gazu, zwlaszcza powietrza, do drugiego segmentu 15b pustego korpusujest szczególnie korzystne przy pracy z suchym strumieniem materialu, to znaczy z mieszaninadrobnoziarnista mineralów i gazu, zwlaszcza powietrza i przewiduje siejego stosowanie zawsze przy rozdzielaniu materialów suchych. Do rozdzielania tego rodzaju suchych mieszanin drobnoziarnistych mineralów stosuje sie zwykle urzadzenie uksztaltowane jak do rozdzielania mokrych, to znaczy sporzadzonych z uzyciem cieczy, zwlaszcza wody, drobnoziarnistych miesza¬ nin mineralów, z tajedynie róznica, ze jako rozdzielacz odsrodkowy 6 stosowanajest dmuchawa odsrodkowa w miejsce pompy odsrodkowej.Nieprzewidziane zmiany skladu materialu stalego w strumieniu moga w niektórych okoli¬ cznosciach doprowadzic do zaklócen w pracy, na przyklad do zaczopowania przewodów urzadze¬ nia. Aby wykluczyc tego rodzaju zaklócenia, w kolejnym wykonaniu urzadzenia wedlugwynalazku wirujace wokól glównej osi czastkowe strumienie materialu dodatkowo poddawane sa oscylacjom podluznym wzdluz ich osi podluznych B, tak, ze ogólnie biorac czastkowe strumienie materialu wykonuja oscylacje przestrzenne. Te oscylacje przestrzenne czastkowych strumieni materialu wplywaja równiez silnie na sam proces rozdzielania, tak, ze dzieki nim mozna osiagnac jeszcze wyzsza koncentracje ciezkich skladników materialowych. Dla umozliwienia takich przestrzennych oscylacji wirnik urzadzenia, to znaczy wal srodkowy la wraz z rozdzielaczem odsrodkowym 6 i elementami rozdzielajacymi 14 ulozyskowanyjest suwliwie wzgledem glównej osi A, przy czym na przyklad lozysko kulkowe 1 zamocowane jest elastycznie w obudowie i stosuje sie dodatkowe urzadzenie napedowe do nadawania oscylacji walowi srodkowemula. Przy pionowej pozycji walu srodkowegola do realizacji takich oscylacji mozna walsrodkowyla wraz z lozyskami kulkowymi 1 osadzic na elastycznych lozyskach zaopatrzonych w plaskie sprezyny i trzpienie prowadzace i osadzone w obudowie, a dolna powierzchnie czolowa opiera sie na niewywazonej tarczy, lub na krzywkowej tarczy 30 osadzonej na stale w obudowie.Jak wspomniano, urzadzenia napedowe walu srodkowego la i elementów rozdzielajacych 14 sa nastawialne zarówno w odniesieniu do kierunku, jak i predkosci ruchu obrotowego, tak, ze elementy rozdzielajace 17 moga wirowac w tym samym lubprzeciwnym kierunku co wal centralny la. Poniewaz nastawialnajest w ruchu zarówno predkosc wirowania wokól glónej osi A, okresla¬ jaca równoczesnie dozowanie strumieni czastkowych 2a, jak i predkosc obrotowa elementów rozdzielajacych 14, to dla kazdej drobnoziarnistej mieszaniny mineralów mozliwe jest dobranie optymalnych warunków procesu.143 345 7 Zastrzezenia patentowe l.Urzadznie do odwirowywania drobnoziarnistych mieszanin mineralów, wykorzystujace sile odsrodkowa, znamienne tym, ze na przytwierdzonych do srodkowego walu (la) wspornikach (12), rozmieszczone równomiernie wokól osi srodkowego walu, dalej zwanej glówna osia (A), osadzonych jest obrotowo wzgledem równoleglych wlasnych osi (B), kilka rurowych elementów, rozdzielajacych (14), a z centralnym walem (la) zintegrowany jest rozdzielacz odsrodkowy (6) o koncentrycznym wirniku (9) z koncentrycznym wlotem (5) i obwodowymi wylotami (8) z tym, ze kazdy z wylotów (8) polaczony jest z jednym z elementów rozdzielajacych (14) za posrednictwem lukowatego przewodu (11) i obrotowego uszczelniacza (17), a rozdzielacz odsrodkowy (6) usta¬ wiony jest na rozdzielanie podawanego przez wlot (5) strumienia mieszaniny rozdrobnionego materialu mineralnego z plynnym nosnikiem na równomiernie podawane do elementów rozdziela¬ jacych (14) strumienief czastkowe, ma takze jedno lub kilka urzadzen napedowych polaczonych trwale z walem srodkowym (la) i elementami rozdzielajacymi (14) lub przylaczanych do nich, pozwalajace na obrót wokól glównej osi (A) walu srodkowego (la) z rozdzielaczem odsrodkowym (6) i elementami rozdzielajacymi (14), ajednoczesnie elementów rozdzielajacych (14) wokól ich osi podluznych (B), zas kazdy rurowy element rozdzielajacy (14) ma powierzchnie boczna (16) syme¬ tryczna wzgledem osi podluznej (B), zawiera znajdujacy sie w pierwszym segmencie (15a), srodek nadawania (18) czesciowemu strumieniowi materialu w pierwszym segmencie predkosci obrotowej w przyblizeniu równej predkosci elementu rozdzielajacego (14) wokól osi podluznej (B) i ma przylegajacy, o donicowym ksztalcie, drugi segment (15b) zamkniety dnem (15c), oraz znajdujaca sie powyzej dna (15c) rozciagajaca sie na wewnetrznej powierzchni bocznej (16) pierscieniowa przestrzen zbiorcza (21) z pewna liczba wychodzacych na zewnatrz pierwszych otworów wyloto¬ wych (22) do odbierania i odprowadzania osadzajacej sie na wewnetrznej stronie powierzchni bocznej (16) i przesuwanej wzdluz niej do przestrzeni zbiorczej (21) ciezkiej frakcji, a w dnie (15c) ma równiez prowadzace na zewnatrz boczne drugie otwory wylotowe (23) do odprowadzania lekkiej frakcji i plynnego nosnika z przestrzeni srodkowej wokól osi podluznej (B). 2.Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze pierwsze i/lub drugie otwory wylotowe (22a,23) sa przestawne. 3.Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze w pierwszym segmencie (15a) kazdego elementu rozdzielajacego (14) umieszczony jest zabierak skrzydelkowy (18) do nadawania ruchu obrotowego strumieniowi czastkowemu. 4.Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze drugi segment (15b) kazdego elementu rozdzielajacego (14) ma powierzchnie boczna (16b) rozszerzajaca sie stozkowo od pierwszego segmentu (15a) ku dnu (15c).S.Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze drugi segment (15b) kazdego z elementów rozdzielajacych (14) uksztaltowany jest jako podajnik slimakowy zaopatrzony przynajmniej w jeden zwój srubowy rowka zlobka (20) wewnetrznej strony powierzchni bocznej (16b) prowadza¬ cego z pierwszego segmentu (15a) do przestrzeni zbiorczej (21) ciezkiej frakcji. 6.Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze na dnie (15c) drugiego segmentu (15b) kazdego z elementów rozdzielajacych (14) umieszczony jest osiowo wzgledem osi podluznej (B) korpus wypierajacy (24) sluzacy do prowadzenia lekkiej frakcji materialu i nosnika plynnego do drugich otworów wylotowych (23). 7.Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze drugi segment (15b) kazdego z elementów rozdzielajacych (14) zaopatrzony jest w plaszcz zewnetrzny (25) tworzacy wokól drugiego seg¬ mentu (25b) zewnetrzna wypelniona nosnikiem plynnym przestrzen pierscieniowa (26) polaczona z wnetrzem drugiego segmentu (15b) rurowego elementu rozdzielajacego za pomoca szeregu waskich otworów (27) rozmieszczonych wzdluz Towkówlub zlobków (20) tworzacych podajnik srubowy wewnatrz drugiego segmentu (15b).S.Urzadzenie wedlug zastrz. 7, znamienne tym, ze plaszcz zewnetrzny (25) ma promieniowo rozszerzajaca sie podluzna szczeline (28) sluzaca podczas obracania sie elementu rozdzielajacego8 143 34s (14) do dostarczania do przestrzeni pierscieniowej (26) powietrza jako plynnego nosnika i wdmu chiwania go poprzez otwory (27) do wnetrza drugiego segmentu (15b). 9.Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze do mokrych mieszanin rozdrobnionych mineralów z ciecza, zwlaszcza woda jako plynnym nosnikiem, ma rozdzielacz odsrodkowy (6) stanowiacy pompe odsrodkowa, której wirnik (9) osadzonyjest na wale srodkowym (la) z mozli¬ woscia wymiany i ustawiania. lO.Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze ma przewidziany do suchych mieszanin rozdrobnionych mineralów z gazem, zwlaszcza powietrzem jako plynnym nosnikiem, rozdzielacz odsrodkowy (6) stanowiacy wentylator odsrodkowy, którego wirnik(9) osadzony jest na wale srodkowym (la) z mozliwoscia wymiany i ustawienia. 11.Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze wal srodkowy (la) wraz z rozdzielaczem odsrodkowym(6) i elementami rozdzielajacymi (14) zamocowany jest suwliwie wzgledem glównej osi (A) i polaczony jest ze srodkami napedowymi (30) sluzacymi do wykonywania oscylacyjnego ruchu posuwistego zwrotnego. 12.Urzadzenie wedlug zastrz. 11, znamienne tym, ze wal srodkowy (la) ulozyskowany jest poziomo.143 345 Fig.3 I 1 PL PL PL