Przedmiotem wynalazku jest sprzeglo cierne stosowane w urzadzeniach, w których zachodzi potrzeba wyprowadzenia ze sprzegla glównego napedu pomocniczego. Takie rozwiazanie jest stosowane w róznych maszynach rolniczych, wieloczynnosciowych kombajnach do robót drogo¬ wych i tym podobnych.Znane konstrukcje sprzegiel tarczowych zawieraja element pokrywowy, tarcze dociskowa zamocowana odpowiednio do elementu pokrywowego i sprezyne tarczowa posiadajaca zewnetrzna pierscieniowa czesc i skierowane do wewnatrz palce umieszczone pomiedzy elementem pokrywo¬ wym a tarcza dociskowa. W czasie pracy sprzeglo jest osadzone na kole zamachowym, zas plyta napedzana jest wprowadzona pomiedzy kolo zamachowe a tarcze dociskowa. Sprezyna tarczowa wprowadza tarcze dociskowa do ciernego sprzezenia z plyta napedzana, zas plyte napedzana do ciernego sprzezenia z kolem zamachowym. W rozwiazaniu sprzegla ciernego znanym na przyklad z opisu patentowego Wielkiej Brytanii nr 1 347 485 sprezyna tarczowajest umiejscawiana w stosunku do elementu pokrywowego za pomoca klapek przechodzacych przez otwory montazowe przy podstawie palców sprezyny tarczowej i wygietych odpowiednio dla utrzymywania sprezyny tarczo¬ wej w jej polozeniu.W wielu rozwiazaniach maszyn rolniczych lub wieloczynnosciowych maszyn lub pojazdów, niezbednym jest uzyskanie dodatkowo do napedu glównego napedu pomocniczego wyprowadzo¬ nego ze sprzegla za pomoca napedzanej plyty. Ten naped pomocniczy jest zwykle polaczony pustym wewnatrz walem wspólsrodkowym z walem napedowym napedu glównego. W takich sytuacjach pozadanym jest umozliwienie polaczenia elementu pokrywowego sprzegla z walem napedu pomocniczego bez zmiany ksztaltu elementu pokrywowego lub tez innych elementów sprzegla. Dotychczas znane konstrukcje i rozwiazania sprzegiel ciernych uniemozliwialy jednak zastosowanie takiego prostego polaczenia napedu pomocniczego.Celem wynalazku bylo wyeliminowanie wad i niedogodnosci znanych rozwiazan poprzez opracowanie konstrukcji sprzegla pozwalajacej na proste wyprowadzenia ze sprzegla napedu pomocniczego.Sprzeglo cierne wedlug wynalazku zawiera element pokrywowy, tarcze dociskowa zamoco¬ wana odpowiednio do elementu pokrywowego i sprezyne tarczowa posiadajaca zewnetrzna pier-2 140808 scieniowa czesc i skierowane do wewnatrz palce umieszczone pomiedzy elementem pokrywowym a tarcza dociskowa odpowiednio dla dociskania tarczy dociskowej do plyty napedzanej i utrzymywa¬ nie w ciernym sprzezeniu z nia dla przeniesienia napedu glównego poprzez plyte napedzana, przy czym sprezyna tarczowa jest odpowiednio ustawiona wzgledem elementu pokrywowego za pomoca klapek przechodzacych przez otwory montazowe przy podstawie palców sprezyny tarczo¬ wej i wygietych odpowiednio dla utrzymywania sprezyny tarczowej wjej polozeniu. Cel wynalazku zostal osiagniety w tym sprzegle ciernym przez to, ze zawiera ono zespól napedu pomocniczego, dla wyprowadzenia dodatkowego napedu ze sprzegla, posiadajacy lapki osadzone w otworach monta¬ zowych i zagiete w punktach dla ustawienia zespolu napedu pomocniczego w stosunku do elementu pokrywowego.Zespól napedu pomocniczego korzystnie zawiera, zasadniczo pierscieniowy docisk, przy czym lapki zespolu napedu pomocniczego sa integralnie zlaczone z tym dociskiem.Zespól napedu pomocniczego zawiera skierowane na zewnatrz wystepy rozmieszczone pomie¬ dzy jego lapkami, które ustawiaja wahliwy pierscien pomiedzy klapkami elementu pokrywowego.Klapki utrzymuja wahliwy pierscien dostosowany do umiejscawiania sprezyny tarczowej wzgle¬ dem elementu pokrywowego sprzegla.Korzystnie, zasadnicza czesc zespolu napedu pomocniczego jest umieszczona po tej samej stronie sprezyny tarczowej co tarcza dociskowa, przy czym lapki sa wysuniete poprzez sprezyne tarczowa na jej przeciwna strone. Dzieki takiemu rozwiazaniu uzyskano mozliwosc wyprowadze¬ nia ze sprzegla napedu pomocniczego bez potrzeby zmiany uksztaltowania elementu pokrywowego lub innych czesci sprzegla.Sprzeglo cierne wedlug wynalazku jest uwidocznione w przykladzie jego wykonania na rysunku, na którym fig. 1 — przedstawia sprzeglo wedlug wynalazku w widoku z tylu, a fig. 2 — to samo sprzeglo zamocowane na kole zamachowym i z plyta napedzana wprowadzona pomiedzy sprzeglo a kolo zamachowe.Sprzeglo cierne wedlug wynalazku, w przykladzie jego wykonania pokazanym na rysunku, zawiera tloczony ze stali pokrywowy element 11, tarczowa sprezyne 12 i dociskowa tarcze 13.Sprezyna tarczowa zawiera zewnetrzna pierscieniowa czesc 14 i skierowane do wewnatrz palce 15.Sprezyna tarczowa jest zamontowana przegubowo na elemencie pokrywowym wzdluz pierscienio¬ wej linii wahliwego obsadzenia pokrywajacej sie z podstawami palców 15 pomiedzy dwoma wahliwymi pierscieniami 16,17, które w czasie dzialania sa osadzona na elemencie pokrywowym za pomoca klapek 18. Te klapki przechodza poprzez montazowe otwory 19 pomiedzy podstawami przyleglych palców tarczowej sprezyny, a zewnetrzne zakonczenia klapek 18 sa zagiete wokól wahliwego pierscienia 16 na zewnatrz.Tarcza dociskowa jest zamontowana odpowiednio dla uzyskania mozliwosci jej obracania wzgledem elementu pokrywowego za pomoca trzech prowadzacych nakladek 21, które sa wysu¬ niete pomiedzy ucha 22 na tarczy dociskowej i zamocowania 23 na pokrywowym elemencie.Nakladki prowadzace ustawiaja tarcze dociskowa wspólosiowo do elementu pokrywowego i zapewniaja obwodowe prowadzace polaczenie, ale pozwalaja na ograniczony osiowy ruch tarczy dociskowej w stosunku do elementu pokrywowego.Na fig. 2 uwidoczniono sprzeglo wedlug wynalazku na zamachowym kole 24 za pomoca zewnetrznego mocujacego kolnierza 25 pokrywowego elementu 11 i srub 26. Napedzana plyta jest umieszczona pomiedzy sprzeglem a kolem zamachowym i ma pierscieniowe powierzchnie cierne 28 umieszczone pomiedzy plaskimi prowadzacymi powierzchniami czolowymi dociskowej tarczy 13 a zachowym kolem 24. Sprzezenie cierne pomiedzy tarcza dociskowa a pierscieniowa powierzchnia cierna i pomiedzy kolem zamachowym a druga powierzchnia cierna osiagniete za pomoca sily osiowej wywieranej przez tarczowa sprezyne 14 jest dostateczne dla wyprowadzenia napedu glównego ze sprzegla i kola zamachowego na napedzana plyte 27. Ten naped glówny moze byc odlaczany, albo czesciowo odlaczany poprzez odginanie wewnetrznych zakonczen palców 15 w kierunku kola zamachowego dla uwolnienia nacisku wywieranego na tarcze dociskowa przez sprezyne tarczowa. Takwiec, konstrukcja sprzegla jak i jego montaz sa calkowicie znane. Rozwia¬ zanie wedlug wynalazku dotyczy wyprowadzenia ze sprzegla napedu pomocniczego. Zespól pomocniczego napedu 29 wedlug wynalazku jest utworzony zasadniczo przez w zasadzie pierscie¬ niowy docisk 31 i wielowypustowa piaste 32, przy czym te dwa elementy sa polaczone szeregiem140808 3 nitów 33. Wielowypustowa piasta 32 jest dostosowana do sprzegania i napedzania walu napedu pomocniczego, czesto zwanego walem napedu wspomagajacego, który ma ksztalt pustego wew¬ natrz walu wspólosiowego z walem napedu glównego, który jest polaczony przez wielowypust i napedzany przez piaste napedzanej plyty 27. Taki uklad walów wspólosiowych jest powszechnie znany i nie wymaga szczególowego opisu.Pierscieniowy docisk 31 zawiera zespól dwunastu lapek 34, które sa wygiete prostopadle do glównej powierzchni docisku. Docisk 31 jest ustawiony na stronie tarczy dociskowej tarczowej sprezyny 12, zas lapki 34 sa tak uksztaltowane, ze przechodza odpowiednie montazowe otwor\ 19 sprezyny tarczowej do jej wnetrza stykajac sie z klapkami 18 elementu pokrywowego 11. Zewnetrz¬ ne zakonczenia 35 lapek 34 sa nastepnie wygiete w kierunku na zewnatrz tak, ze stykaja sie z pokrywowym elementem 11 w okolicy podstawy klapek 18. Docisk 31 zawiera takze wysuniete na zewnatrz wystepy 36 pomiedzy lapkami 34. Te wystepy sa dostosowane do spoczywania na wahliwym pierscieniu 16. Te zewnetrzne wystepy zawieraja wygiecie zewnetrznych krawedzi dla ulatwienia tego osadzenia.Dzieki takiemu rozwiazaniu mozna uzyskac w zwyklym sprzegle wyprowadzenie napedu pomocniczego bez zasadniczych zmian jego konstrukcji. Naped dla docisku 31 jest uzyskany przez oparcie bocznych krawedzi klapek 18 o boczne krawedzie wystepów 36.Zastrzezenia patentowe 1. Sprzeglo cierne posiadajace element pokrywowy, tarcze dociskowa zamocowana odpo¬ wiednio do elementu pokrywowego i sprezyne tarczowa posiadajaca zewnetrzna pierscieniowa czesc i skierowane do wewnatrz palce umieszczone pomiedzy elementem pokrywowym a tarcza dociskowa odpowiednio dla dociskania tarczy dociskowej do plyty napedzanej i utrzymywania w ciernym z nia sprzezeniu dla przeniesienia napedu glównego poprzez plyte napedzana, przy czym sprezyna tarczowa jest odpowiednio ustawiona wzgledem elementu pokrywowego za pomoca klapek, przechodzacych przez otwory montazowe przy podstawie palców sprezyny tarczowej i wygietych odpowiednio, dla utrzymywania sprezyny tarczowej w jej polozeniu, znamienne tym, ze zawiera pomocniczy zespól napedowy (29), dla wyprowadzenia dodatkowego napedu ze sprzegla, posiadajacy lapki (34) osadzone w otworach montazowych (19) i zagiete w punktach (35) dla ustawienia pomocniczego zespolu napedowego (29) w stosunku do pokrywowego elementu (11). 2. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze zespól (29) napedu pomocniczego zawiera docisk (31) zasadniczo pierscieniowy, a lapki (34) tego napedowego zespolu (29) sa integralnie zwiazane z tym dociskiem. 3. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze zespól (29) pomocniczego napedu zawiera skierowane na zewnatrz wystepy (36) rozmieszczone pomiedzy jego dzwigienkami, dla wahliwego ustawiania pierscienia (16) pomiedzy klapkami (18) elementu pokrywowego, przy czym klapki (18) utrzymuja wahliwy pierscien (16) dostosowany do umiejscawiania tarczowej sprezyny (12) wzgle¬ dem pokrywowego elementu (11). 4. Sprzeglo wedlug zastrz. 1 albo 3, znamienne tym, ze zasadnicza czesc zespolu (29) napedu pomocniczego jest umieszczona po tej samej stronie tarczowej sprezyny (12) co dociskowa tarcza (13), a lapki (34) sa wysuniete poprzez sprezyne tarczowa na jej przeciwna strone. i140808 FIG ^ 23 21 18 22140808 13 / ,36,11 PL