Przedmiotem wynalazku jest uklad filtrujacy sygnaly telewizyjne, zwlaszcza uklad do separacji telewizyjnych sygnalów luminancji i chrominancji dla kolejnego przetwarzania informacja wizyjnych.Detektor wizyjny odbiornika telewizyjnego wy¬ twarza calkowity sygnal wizyjny pasma podstawo¬ wego. W celu uzyskania sygnalów potrzebnych do wytwarzania obrazu na ekranie kineskopu tele¬ wizyjnego konieczne jest rozdzielenie skladowych sygnalów luminacji i chrominacji calkowitego sygnalu. Sygnaly luminancji i chrominancji sa od¬ dzielnie przetwarzane, nastepnie laczone w celu wytworzenia zwyklych sygnalów koloru czerwo¬ nego, zielonego i niebieskiego.Sygnaly luminancji i chrominancji moga byc czesciowo rozdzielone przy uzyciu filtrów pasmo- wo-przepustowych i dolnoprzepustowych lub moga byc korzystniej rozdzielone z wieksza dokladnoscia przez filtr grzebieniowy, jak opisano w artykule zatytulowanym „Filtr grzebieniowy typu CCD do polepszenia obrazu odbiornika telewizji koloro¬ wej", który byl opublikowany w ,*BCA Review", tom 41, marzec 1980 na stronach 3 i kolejnych.Filtr grzebieniowy wykorzystuje zalete posiadania wlasnosci miedzyliniowosci przez informacje o sy¬ gnalach luminancji i chrominancji w sygnale ko¬ loru w standardzie NTSC w celu separacja dwóch skladowych sygnalu informacji w calym pacanie wizyjnym. Poza tym filtr grzebieniowy opisany w wyiej wzmiankowanym artykule zapewnia po- ii 15 lepszenie odtwarzania szczególów pola dla skla¬ dowej luminancji.Znane sa techniki separacji sygnalów luminancji i chrominancji za pomoca filtru grzebieniowego, korzystanie zastosowane w ukladzie filtru grze¬ bieniowego przedstawionego w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 096510.W pokazanym tam ukladzie sygnal wizyjny jest opózniony przy pomocy linii opózniajacych z przy¬ rzadami o sprzezeniu ladunkowym w ukladzie scalonym do separacji przeplatajacych sie sygna¬ lów luminancji i chrominancji w sposób mentarny na dwie koncówki wyjsciowe scalonego. Jednakze filtrowanie odfiltrowanych grzebieniowo sygnalów wyjsciowych jest potrzeb¬ ne przed przetwarzaniem sygnalów w celu od¬ twarzania obrazu kolorowego.W szczególnosci odfitrowany grzebieniom* sy¬ gnal chrominancji musi byc filtrowany przez filtr pasmowo-przepustowy lub gómoprzepustowy, przy¬ stosowany do przepuszczania skladowych sygnalu chrominancji przy odrzuceniu pewnych czestotli¬ wosci poza pasmo sygnalu chrominancji. Filtr pa¬ smowo-przepustowy pokasany przykladowo wwy¬ mienionym opisie patentowym sklada sie z dy¬ skretnych elementów ukladowych umieszczonych na zewnatrz ukladu scalonego i wytwarza prze¬ puszczany pasmowo sygnal chrominancji dla ukla¬ du przetwarzania sygnalów chrominancji.Sygnal luminancji jest równiez filtrowany 136 338136 338 zewnetrzny filtr dolnoprzepustowy. Sygnal chro¬ minancji na koncówce wyjsciowej jest filtrowany przez zewnetrzny filtr dolnoprzepustowy w celu uzyskania informacji o szczególach pola dla lu- minancji, która to informacja jest zawarta w ni- skrczestotliwosciowej czesci (tan. miedzy 0 i oko¬ lo 1,5 MHz) odfiltrowanego grzebienio sygnalu wyjsciowego chrominancji. Odfiltrowany sygnal luminancji i informacja o szczególach pola sa na¬ stepnie laczone w celu zapewnienia przywróco¬ nego' sygnalu luminancji dla kolejnego przetwa¬ rzania sygnalów.W celu eliminacji pewnych omawianych wyzej skladowych,* pozadane jest zapewnienie filtrowa- go dwóch sygnalów w plytce ukladu scalonego z filtrem grzebieniowym. Jest równiez pozadane przywrócenie informacji o wysokoczestotliwoscio- wych~ szczególach linii dla sygnalu luminancji, która jest niekorzystnie usuwana przez filtr dol¬ noprzepustowy sygnalów luminancji.Ponadto jest pozadane umozliwienie uzytkow¬ nikowi regulacji wielkosci szczególów linii i pola zawartych w sygnale luminancji przez zastosowa¬ nie wspólnego sterowania uwydatnianiem pewnych czestotliwosci przenoszonego pasma.Wówczas gdy w odbiorniku telewizyjnym jest wykorzystany uklad filtru grzebieniowego, infor¬ macja o chrominancji bedzie poddawana znacz¬ nym opóznieniom w zwiazku z filtrowaniem za¬ pewnionym w ukladzie przetwarzania sygnalów chrominancji. Te opóznienia sygnalów chromi¬ nancji sa zwykle dopasowywane przez linie opóz¬ niajaca w torze sygnalu luminancji tak, ze prze¬ twarzane sygnaly luminancji i chrominancji beda wystepowaly we wlasciwym zwiazku czasowym, gdy beda przetwarzane razem w ukladzie w celu wytworzenia sygnalów koloru.Zgodnie z tym jest dalej pozadane zapewnienie elementów do przyspieszenia regulacji w czasie sygnalu chrominancji w ukladzie filtrowania grzebieniowego w celu eliminacji znacznej czesci lub calego wymaganego opóznienia dopasowania sygnalu luminancji w systemie telewizyjnym.Uklad filtrujacy wedlug wynalazku zawiera li¬ nie opózniajaca zawierajaca pierwsza grupe za¬ czepów wyjsciowych i druga grupe zaczepów wyjsciowych, przy czym okreslone zaczepy wyj¬ sciowe drugiej grupy maja opóznienia równe cza¬ sowi trwania calkowitej wielokrotnosci jednej li¬ nii sygnalu telewizyjnego wzgledem okreslonych zaczepów wyjsciowych pierwszej grupy, pierwszy filtr poprzeczny, który zawiera uklad funkcji wa¬ gowych i dolaczony do niego uklad róznicowy oraz który jest dolaczony do zaczepów wyjscio¬ wych pierwszej grupy, drugi filtr poprzeczny, któ¬ ry zawiera uklad funkcji wagowych i dolaczony do niego uklad róznicowy oraz który jest dola¬ czony do zaczepów wyjsciowych drugiej grupy i uklad laczacy, którego wejscia sa dolaczone do wyjsc pierwszego i drugiego filtru poprzecznego.Uklad laczacy jest korzystnie ukladem odejmu¬ jacym.Linia opózniajaca zawiera trzecia grupe zacze¬ pów wyjsciowych umieszczonych miedzy pierwsza grupa zaczepów wyjsciowych i druga grupa za¬ czepów wyjsciowych, oraz czwarta grupe zacze¬ pów wyjsciowych oddzielona od trzeciej grupy zaczepów wyjsciowych przez druga grupe zacze¬ li pów wyjsciowych.Okreslone zaczepy wyjsciowe czwartej grupy maja opóznienie równe czasowi trwania jednej linii telewizyjnej wzgledem okreslonych zaczepów wyjsciowych trzeciej grupy zaczepów wyjscio- 10 wych. Uklad zawiera trzeci filtr poprzeczny, który zawiera uklad funkcji wagowych i dolaczony do niego uklad sumujacy oraz który jest dolaczony do zaczepów wyjsciowych trzeciej grupy. Uklad zawiera czwarty filtr poprzeczny, który zawiera 15 uklad funkcji wagowych i dolaczony do niego uklad sumujacy oraz który jest dolaczany do za¬ czepów wyjsciowych czwartej grupy. Uklad za¬ wiera tez uklad laczacy, którego wejscia sa do¬ laczone do wyjsc trzeciego i czwartego filtru. 20 Uklad ^wedlug wynalazku zawiera uklad lacza¬ cy sygnaly ujemne, którego wejscia sa dolaczone do wyjsc trzeciego, i czwartego filtru poprzeczne¬ go oraz drugi uklad laczacy sygnaly dodatnio, któ¬ rego wejscia sa dolaczone do wyjscia ukladu la- 25 ozacego sygnaly ujemnie i wyjscia tego ukladu laczacego.W korzystnym wykonaniu wynalazku linia opóz¬ niajaca zawiera równiez trzecia grupe zaczepów wyjsciowych i czwarta grupe zaczepów wyjscio- 30 wych, przy czym zaczepy wyjsciowe pierwszej i drugiej grupy maja opóznienia równe czasowi trwania jednej linii sygnalu telewizyjnego wzgle¬ dem okreslonych zaczepów wyjsciowych trzeciej i czwartej ^rupy. 35 W jednym z wykonan uklad zawiera uklad filtru grzebieniowego majacego koncówke wyj¬ sciowa chrominancji i koncówke wyjsciowa lumi¬ nancji, pierwszy filtr dolnoprzepustowy, którego wejscie jest dolaczone do koncówki wyjsciowej 40 chrominancji, pierwszy element opózniajacy ma¬ jacy wejscie dolaczone do koncówki wyjsciowej chrominancji, pierwszy uklad laczacy sygnaly ujemne, którego pierwsze wejscie jest dolaczone do wyjscia pierwszego filtru dolnoprzepustowego 45 i drugie wejscie jest dolaczone do wyjscia pierw¬ szego elementu opózniajacego, drugi filtr dolno¬ przepustowy, którego wejscie jest dolaczone do koncówki wyjsciowej luminancji, drugi element opózniajacy, którego wejscie jest dolaczone do gjj koncówki wyjsciowej luminancji, drugi uklad la¬ czacy sygnaly ujemnie, którego pierwsze wejscie jest dolaczone do wyjscia drugiego filtru dolno¬ przepustowego i drugie wejscie jest dolaczone do wyjscia drugiego elementu opózniajacego, pierw- M szy uklad laczacy sygnaly dodatnio, którego pierw¬ sze wejscie jest dolaczone do wyjscia pierwszego filtru dolnoprzepustowego i drugie wejscie jest dolaczone do wyjscia drugiego elementu opóznia¬ jacego, drugi uklad laczacy sygnaly dodatnio, któ- M rego pierwsze wejscie jest dolaczone do wyjscia pierwszego filtru dolnoprzepustowego i drugie wejscie jest dolaczone do drugiego ukladu lacza¬ cego sygnaly ujemnie, uklad laczacy sygnaly do¬ datnio, którego wejscia sa dolaczone do wyjsc & pierwszego ukladu laczacego sygnaly dodatnio i136 388 5 drugiego ukladu laczacego sygnaly dodatnio.W innym wykonaniu uklad zawiera uklad filtru gtizebiemiowego majacego koncówke wyjsciowa chrominancji i koncówke wyjsciowa luminancji, pierwsza linie opózniajaca, którego wejscie jest dolaczone do koncówki wyjsciowej chrominancji, pierwsza gdrupe (kolejnych zaczepów wyjsciowych i druga grupe kolejnych zaczepów wyjsciowych majacych opóznienia wieksze niz zaczepy pierw¬ szej grupy wzgledem wejscia, wiele ukladów funkcji wagowych dolaczonych do poszczególnych zaczepów wyjsciowych, uklad róznicowy, majacy wejscia pierwsze i drugie dolaczone do ukladów funkcji wagowych zaczepów wyjsciowych pierw¬ szej grupy i szerokopasmowe wyjscie chromi¬ nancji, pierwszy uklad laczacy sygnaly dodatnio majacy wiele wejsc dolaczonych do iposzczegól¬ nych zaczepów wyjsciowych drugiej grupy, druga slinie opózniajaca, której wejscie jest dolaczone do koncówki wyjsciowej luminancji i grupe ko¬ lejnych zaczepów wyjsciowych majacych poszcze¬ gólne opóznienia .równe poszczególnym opóznie¬ niom drugiej grupy zaczepów wyjsciowych pierw¬ szej lindd opózniajacej, wiele ukladów funkcji wa¬ gowych dolaczonych do poszczególnych zaczepów -wyjsciowych drugiej linii oflói&niajacej, drugi uklad laczacy sygnaly dodatnio, ^majacy wiele wejsc do¬ laczonych do poszczególnych zaczepów wyjscio¬ wych drugiej linii opózniajacej, uklad laczacy sy¬ gnaly ujemnie, którego pierwsze wejscie jest do¬ laczone do wyjscia drugiego ukladu laczacego sy¬ gnaly dodatnio i cLrugie wejscie jest dolaczone do srodkowego zaczepu wyjsciowego drugiej linii opózniajacej, pierwszy tuklad laczacy sygnaly do¬ datnio, którego ;pierwsze wejscie jjest dolaczone do -wejscia pierwszego ukladu laczacego sygnaly do¬ datnio i drugie wejscie jest dolaczone do srodko¬ wego zaczepu wyjsciowego drugiej linii opóznia¬ jacej, drugi uklad laczacy sygnaly dodatnio, któ¬ rego wejscia pierwsze i drugie sa dolaczone do wyjsc (ukladu laczacego sygnaly ujemnie ;i pierw- ¦szego ukladu laczacego sygnaly dodatnio oraz uklad laczacy sygnaly dodatnio, którego wejscia sa dolaczone do iwyjsc pierwszego ukladu lacza- jcego sygnaly dodatnio i drugiego ukladu lacza¬ cego sygnaly dodatnio.W imiym wykonaniu wynalazku pierwszy uklad laczacy jest dolaczony równiez do srodkowego za¬ czepu.Zaleta wynalazku jest unikniecie koniecznosci -zaglosowania linii opózniajacej w znacznym stop¬ niu sygnaly luminancji. Odfiltrowane grzebienio- wo sygnaly luminancji i chrominancji o ograniczo¬ nej szerokosci pasma, uzyskiwane wedlug wyna¬ lazku, moga byc wytwarzane przez uklad skon¬ struowany w pojedynczym ukladzie scalonym bez koniecznosci zastosowania -zewnetrznych elemen¬ tów ukladu filtru.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym iig. la przedstawia znany uklad filtru grzebie¬ niowego 1-H w schemacie (blokowym, fig. Ib i lc i— przebiegi charakterystyk odpowiedzi ukladu ffiltru grzebieniowego z fig. la, fig. 2a — znany uklad filtru grzebieniowego 2-H w schemacie blo- ?6 kowym, fig. 2b i 2c — przebiegi .charakterystyk odpowiedzi ukladu filtru grzebieniowego z fig. 2a, fig. 3 — uklad do filtrowania odfiltrowanych grzebieniowo sygnalów luminancji i chrominancji 5 i do uzyskiwania sygnalu uwydatniania pewnych czestotliwosci luminacji wedlug wynalazku, czescio¬ wo w schemacie blokowym i czesciowo w schema¬ cie ideowym, fig. 4 i 5 — filtry poprzeczne stosowa¬ ne w ukladach separacji sygnalów z fig. 3,6, 7 i 9, io fig. 6 — uklad filtrowania i uwydatniania z fil¬ trami poprzecznymi, czesciowo w schemacie blo¬ kowym i czesciowo w schemacie ideowym, fig. ,7 — uklad separacji sygnalów z filtrem grzebienio¬ wym 1-H, czesciowo w schemacie blokowym i cze- 15 sciowo w schemacie ideowym, fig. 8 — przebiegi wyjasniajace dzialanie ukladu z fig, 7, .fig. .0 — uklad separacji sygnalów z -filtrem grzebienio¬ wym 2-H, czesciowo w schemacie blokowym i czesciowo w schemacie ideowym i fig. 10 — prze- 20 biegi wyjasniajace dzialanie ukladu z fig. 9.Na fig. la jest przedstawiony typowy uklad se¬ paracji sygnalów filtru grzebieniowego 1-H. Sy¬ gnal wizyjny jest dostarczany do koncówki wej¬ sciowej 10, z której jest on dostarczany do wej- 35 scia linii opózniajacej 1-rH 12, do wejscia ukladu laczacego 14 dodatnio sygnaly i do wejscia ukla¬ du laczacego 16 ujemnie sygnaly. Wyjscie linii opózniajacej 1-H 12 jest dolaczone do drugich wejsc dwóch ukladów laczacych 14 i 13. so Odfiltrowany grzebieniowo sygnal luminancji jest wytwarzany na wyjsciu ukladu laczacego 14, a odfiltrowany grzebieniowo sygnal chrominancji jest wytwarzany na wyjsciu ukladu laczacego 16.Uklad laczacy 16 moze byc skonstruowany w ,ten 35 sam sposób jak uklad laczacy 14, ,przy czym na jednym wejsciu jest wykorzystany inwerter do od¬ wracania jednego z sygnalów wejsciowych.Sygnaly wyjsciowe ukladów laczacych 14 i 16 maja charakterystyki odpowiedzi takie, jak poka- 40 zano na fig. Ib i lc. Fig. Ib przedstawia odpo¬ wiedz na wyjsciu sygnalów luminancji, która wy¬ kazuje szereg charakterystyk odpowiedzi z wierz¬ cholkami i punktami «o maksymalnym tlumieniu, oddalonymi o odwrotnosc ;czasu opóznienia £1-H 45 jest równe 15 734 Hz w systemie NTSC). odfiltro¬ wana grzebieniowo odpowiedz luminancii ma punkt o minimalnym tlumieniu- w zeraae Hz i nastepnie powtarzajace sie wartosci szczytowe p minimal¬ nym tlumieniu w odwrotnosciach *czasu opósnie- ^ nia 1-H. Przeplatajace sie sygnaly chrominancji sa usuwane przez uklad saczacy 14 dzieki fakto¬ wi, ze skladowe sygnalu t, chrominancji ,na wej¬ sciach ukladu laczacego iH maja przeciwne fazy odpowiednio do opóznienia 1-*H i -zmiany lazy sy<- 55 gnalu chrominancji dla kolejnych linii.W sposóib komplementarny odejmowanie opóz¬ nionych i nieopóznionycji sygnalów wizyjnych w ukladzie laczacym 16 daje odpowiedz taka jak pokazana ,na fig. lc dla wyjscia sygnalów chro- 60 minancji. Dzieki odejmowaniu sygnaly chromi¬ nancji, które maja przeciwne fazy na vwejsciacji ukladu laczacego wzmacniaja sie wzajemnie w sygnale wyjsciowym a skladowe sygnalu lumi¬ nancji kasuja sie wzajemnie. Wynikiem jest uzy- 65 skanie charakteryistyki odpowiedzi z wierzcholka-136 338 7 mi i punktami o maksymalnym tlumieniu, rozpo¬ czynajacymi sie w zerze herców i oddalonymi o odwrotnosc czasu opóznienia 1-H.Fig. 2a przedstawia zasade dzialania ukladu separacji sygnalu filtrowanego grzebieniowo 2-H.Sygnal wizyjny jest dostarczany do koncówki wejsciowej 18, która jest dolaczona do wejscia linii opózniajacej 1-H 20 i wejscia ukladu lacza¬ cego 24 dodatnio sygnaly. Wyjscie linii opóznia¬ jacej 1-H 20 jest dolaczone do wejscia drugiej linii opózniajacej 1-H 22 i do wejsc ukladu lacza¬ cego 26 dodatnio sygnaly i ukladu laczacego 28 ujemnie sygnaly. Wyjscie drugiej linii opózniaja¬ cej 1-H 22 jest dolaczone do drugiego wejscia ukladu laczacego 24, którego wyjscie jest dola¬ czone do drugich wejsc ukladów laczacych 26 i 28.Uklad laczacy 24 laczy sygnaly wizyjne, które sa opózniane wzgledem siebie o dwa okresy trwa¬ nia linii 2-H. Te sygnaly zawieraja informacje o chrominancji w synchronizmie fazowym odpo¬ wiednio do opóznienia dwóch linii. Polaczony sy¬ gnal wytworzony przez uklad laczacy 24 jest su¬ mowany z sygnalem o opóznieniu 1-H w ukladzie laczacym 26 w celu uzyskania przesunietej sinu¬ soidalnej charakterystyki odpowiedzi na wyjsciu ukladu laczacego 26, jak pokazano na fig. 2b.Przeplatajace sie skladowe sygnalu chrominancji sa skutkiem tego tlumione na wyjsciu.Podobnie jak charakterystyka odpowiedzi z wierzcholkami z fig. Ib, przesunieta charaktery¬ styka sinusoidalna z fig. 2b zapewnia minimalne tlu¬ mienie w zerze Hz i powtarzajace sie zera sygnalu, oddalone o odwrotnosc czasu opóznienia 1-H.W komplementarny sposób uklad laczacy 28 po¬ woduje wzmocnienie skladowych chrominancji do¬ starczanych sygnalów i usuwanie przeplatajacych sie skladowych sygnalu luminancji.Uzyskana charakterystyka odpowiedzi chromi¬ nancji jest pokazana na fig. 2c. Charakterystyka odpowiedzi z fig. 2c ma ksztalt przesunietej sinu- soidy, z zerami rozpoczynajacymi sie w zerze Htf i powtarzajacymi sie w okresach oddalonych o odwrotnosc czasu opóznienia 1-H.Sinusoidalna charakterystyka odpowiedzi jest korzystna, poniewaz zapewnia szersze filtrowanie grzebieniowe w poblizu czestotliwosci zerowych sygnalu i dlatego zostaje usuniete wieksze tlu¬ mienie sygnalów.W celu zapewnienia maksymalnego filtrowania grzebieniowego sygnaly dostarczane do ukladu la¬ czacego 24 maja zwykle amplitudy o wartosci jednej czwartej wzgledem odfiltrowanych grze¬ bieniowo sygnalów wyjsciowych ukladów lacza¬ cych 26 i 28. Polaczenie ich zapewni wiec pozio¬ my sygnalów odpowiadajace polowie amplitudy.Sygnaly wyjsciowe pierwszej linii opózniajacej 20 beda podobnie mialy polowiczne amplitudy wzgle¬ dem poziomów odfiltrowanych grzebieniowo sy¬ gnalów wyjsciowych, powodujac dostarczenie sy¬ gnalów o polowicznych amplitudach do ukladów laczacych 26 i 28. Wytwarzane w ten sposób od¬ filtrowane grzebieniowo sygnaly wyjsciowe beda mialy wiec nominalne amplitudy jednostkowe o maksymalnym tlumieniu przy czestotliwosciach zerowych charakterystyki odpowiedzi. 8 Fig. 3 przedstawia uklad czuly na filtrowane grzebieniowo sygnaly luminancji Y i chrominan¬ cji C oraz dostarczajacy sygnal ograniczajacy sze¬ rokosc pasma i regulujacy uwydatnianie pewnych 5 'Czestotliwosci przenoszonego pasma. Uklad z iig. 3 moze byc korzystnie zastosowany wedlug wyna¬ lazku do wytwarzania filtrowanego grzebieniowo i przepuszczanego pasmowo sygnalu chrominancji oraz filtrowanego grzebieniowo i uwydatnianego io czestotliwosciowo sygnalu luminancji.Na fig. 3 odfiltrowane grzebieniowo sygnaly lu¬ minancji i chrominancji sa dostarczane odpowied¬ nio do koncówek wejsciowych 30 i 32. Sygnal lu¬ minancji jest dostarczany do ukladu filtru 40 za- 15 wierajacego element opózniajacy 42, filtr dolno- przepustowy 44 i uklad laczacy 46 sygnaly ujem¬ nie. Opóznienie elementu opózniajacego 42 jest dobrane jako zasadniczo równe opóznieniu wpro¬ wadzanemu do dostarczanych sygnalów przez filtr 20 dolnoprzepustowy 44.Wejscia elementu opózniajacego 42 i filtru dol- noprzepustowego 44 sa dolaczone do koncówki 30, a ich wyjscia sa dolaczone do wejsc ukladu la¬ czacego 46. Jezeli uklad laczacy 46 odejmuje fil- 25 trowany dolnoprzepustowy sygnal od sygnalu sze¬ rokopasmowego, bedzie on mial na wyjsciu cha¬ rakterystyke filtru górnoprzepustowego.Wyjscie ukladu laczacego 46 jest dolaczone po¬ przez potencjometr 64 do wejscia ukladu laczace- 30 go 36 sygnaly dodatnio. Wyjscie elementu opóz¬ niajacego 42 jest równiez dolaczone do wejscia ukladu laczacego 34 sygnaly dodatnio.Sygnal chrominancji na koncówce 32 jest do¬ starczany do wejscia drugiego ukladu filtru 50 35 zawierajacego drugi filtr dolnoprzepustowy 52, drugi element opózniajacy 54 i drugi uklad lacza¬ cy 56 sygnaly ujemnie. Opóznienie elementu opóz¬ niajacego 54 jest dobrane jako zasadniczo równe opóznieniu wprowadzanemu do dostarczanych sy- 40 gnalów przez filtr dolnoprzepustowy 54. Wejscia elementu opózniajacego 52 i filtru dolnoprzepu- stowego 54 sa dolaczone do koncówki 32 i ich wyjscia sa dolaczone do wejsc ukladu laczacego 56.Podobnie jak laczacy uklad 46, uklad laczacy 56 45 bedzie mial na wyjsciu charakterystyke filtru górnoprzepustowego. Wyjscie filtru dolnoprzepu- stowego 52 jest dolaczone, poprzez potencjometr 60, do drugiego wejscia ukladu laczacego 34 i, po¬ przez potencjometr 62, do drugiego wejscia ukla- 50 du laczacego 36.Polaczone sygnaly na wyjsciu ukladu laczace¬ go 34 sa dostarczane do wejscia ukladu laczace¬ go 38 sygnaly dodatnio. Polaczone sygnaly na wyj¬ sciu ukladu laczacego 36 sa dostarczane do dru- 55 giego wejscia ukladu laczacego 38 poprzez poten¬ cjometr 66 sterujacy uwydatnieniem pewnych cze¬ stotliwosci przenoszonego pasma. Odfiltrowany grzebieniowo i przywrócony sygnal luminancji jest wytwarzany na wyjsciu ukladu laczacego 38 oraz 60 odfiltrowany górnoprzepustowo i odfiltrowany grzebieniowo sygnal chrominancji jest wytwarza¬ ny na wyjsciu ukladu laczacego 56.Ndskoczestotliwósciowa informacja o luminancji, omawiana jako informacja o szczególach pola, jest w zawarta w niskoczestotliwosciowej czesci charak-130 338 9 10 terystyki odpowiedzi filtrowanego grzebieniowo sygnalu chrominancji. Ta informacja o szczególach pola jest dostarczana na wyjscie filtru dolnoprze¬ pustowego 52 i jest odejmowana od szerokopas¬ mowego sygnalu chrominancji przez uklad lacza¬ cy 56 dla uzyskania sygnalu przepuszczanego w górnym pasmie, zawierajacego wymagana infor¬ macje o filtrowanym grzebieniowo sygnale chro¬ minancji w pasmie przepustowym chrominancji.Informacja V o szczególach pola, pokazana na fig. 3, jest wprowadzana do filtrowanego grzebie¬ niowo sygnalu luminancji na wyjsciu elementu opózniajacego 42 przez uklad laczacy 34 w celu wytwarzania sygnalu lumiinancji, w którym infor¬ macja o szczególach pola zostala przywrócona.Wysokoczestotliwosciowa informacja YH o filtro¬ wanym grzebieniowo sygnale luminancji na wyj¬ sciu ukladu laczacego 46 dostarcza informacje o szczególach linii w odtwarzajacym obrazie i jest dodawana do informacji o szczególach pola przez uklad laczacy 36. Uzyskany odfiltrowany grzebie¬ niowo sygnal zawiera zarówno informacje o szcze¬ gólach linii jak i pola oraz jest dodawany do przy¬ wróconego sygnalu lumiinancji przez uklad lacza¬ cy 38 w stopniu zaleznym od ustawienia poten¬ cjometru 66 sterujacego uwydatnianiem pewnych czestotliwosci przenoszonego pasma.Sygnal luminancji na wyjsciu ukladu laczace¬ go 38 zawiera wiec przywrócony sygnal luminan¬ cji z informacja o uwydatnianiu pewnych czesto¬ tliwosci przenoszonego pasma dodawana tak, aze¬ by zapewnic odtwarzany obraz z wymagana ilos¬ cia szczególów zarówno pola jak i linii. Potencjo¬ metry 60, 62 i 64 okreslaja ilosc szczególów za¬ wartych w przywróconym sygnale luminancji i sy¬ gnale z uwydatnianiem pewnych czestotliwosci.Uklady filtrów 40 i 50 moga korzystnie byc skonstruowane jak pokazano na przykladzie ukla¬ du filtru poprzecznego z fig. 4. Sygnal wizyjny jest dostarczany do koncówka wejsciowej 71, któ¬ ra jest dolaczona do wejscia linii opózniajacej 70.Linia opózniajaca 70 zawiera wiele zaczepów wyj¬ sciowych 72. Srodkowy zaczep jest przylaczony tak, aby dostarczac szerokopasmowy (o pelnym pasmie przepustowym) sygnal wyjsciowy do ukla¬ du laczacego 78 sygnaly ujemnie. Uklad W funk¬ cji wagowej jest polaczony szeregowo z kazdym zaczepem wyjsciowym 74.Kazdy uklad funkcji wagowej modyfikuje dany sygnal wyjsciowy na zaczepie o okreslona wiel¬ kosc, która moze zmieniac sie dla kolejnych za¬ czepów. Zwykle kazdy sygnal wyjsciowy na za¬ czepie jest mnozony przez ulamkowa stala war¬ tosc funkcji wagowej w celu uzyskania sygnalu wazonego. Sygnaly wazone sa sumowane ze soba przez uklad laczacy 76 sygnaly dodatnio, który posiada na wyjsciu charakterystyke filtru dolno- przepustowego.Dobór liczby zaczepów, odleglosc zaczepów i war¬ tosc funkcji wagowej okreslaja charakterystyke poprzecznego filtru dolnoprzepustowego, np. jego czestotliwosc odciecia, nachylenia itd. Uklad la¬ czacy 78 odejmuje sygnal dolnopasmowy od sy¬ gnalu szerokopasmowego w celu uzyskania na wyjsciu odfiltrowanego sygnalu górnoprzepusto- wego. Srodkowy zaczep 73 jest dobrany wlasciwie dla zapewnienia sygnalu szerokopasmowego, po¬ niewaz sygnaly na tym zaczepie maja srednie opóznienie wzgledem zaczepów z sumowanymi sygnalami wyjsciowymi.W zasadniczo podobny sposób uklad filtru po* przecznego z fig. 5 moze byc stosowany do za¬ pewnienia pasmowo-przepustowej charakterystyki filtru. Sygnaly wizyjne sa dostarczane do kon¬ cówki wejsciowej 81, która jest dolaczona do wej¬ scia linii opózniajacej 80 z zaczepami. Zaczepy wyjsciowe 82 sa dolaczone do ukladów 84 funkcji wagowych w celu uzyskania na zaczepach sygna¬ lów wazonych, jak w przypadku ukladu z fig. 4.Inne sygnaly wazone sa sumowane i zsumowane sygnaly sa nastepnie laczone róznicowo przez uklad róznicowy 86. Uklad róznicowy 86 ma na wyjsciu charakterystyke szerokopasmowa, której szczególne wlasnosci sa okreslone przez dobór pewnej liczby zaczepów, odleglosci zaczepów (tzn. opóznienia miedzy zaczepami) i wartosc funkcji wagowych.Na fig. 6, zasady dzialania ukladów filtrów z fig. 4 i 5, sa wykorzystane, zgodnie z zasadami ukladu z fig. 3, w celu uzyskania odfiltrowanego grzebieniowo, przywróconego i uwydatnionego cze¬ stotliwosciowe sygnalu luminancji i przepuszczo¬ nego pasmowo sygnalu chrominancji. Oznaczenia z fig. 3, 4 i 5 zostaly zachowane w celu identyfi¬ kacji podobnych elementów z fig. 6. Na fig. 6 uklady funkcji wagowych usunieto z zaczepów linii opózniajacej w celu uproszczenia rysunku, lecz nalezy rozumiec, ze sygnaly na zaczepach sa wlasciwie wazone przed ich polaczeniem, zgodnie z dzialaniem ukladów z fig. 4 i 5.Na fig. 6 odfiltrowane grzebieniowo sygnaly lu¬ minancji i chrominancji sa dostarczane do kon¬ cówek wejsciowych 30 i 32. Koncówka 30 jest do¬ laczona do wejscia linii opózniajacej 70, która zawiera wyjsciowe linie 72 z zaczepami. Sygnaly wyjsciowe na zaczepach linii opózniajacej 70 sa wazone i sumowane przez uklad laczacy 76 w ce¬ lu wytworzenia dolnoprzepustowego odfiltrowane¬ go grzebieniowo sygnalu luminancji YL. Sygnal lu¬ minancji YL jest odejmowany od szerokopasmo¬ wego sygnalu odebranego ze srodkowego zaczepu linii opózniajacej 70 przez uklad laczacy 78. Uklad laczacy 76 bedzie wiec wytwarzac sygnal górno»- pasmowy YH, który zawiera informacje o szcze¬ gólach linii, zawarta w filtrowanym grzebieniowo sygnale luminancji. Informacja o szczególach linii jest dostarczana do ukladu laczacego 36, jak po¬ kazano na fig. 3.Filtrowany grzebieniowo sygnal chrominancji na koncówce 32 jest dostarczany do wejscia linii opózniajacej 88. Pierwszy szereg sygnalów z za¬ czepów wyjsciowych 82 linii opózniajacej 88 jest wazony i odmiennie laczony na wejsciach ukladu róznicowego 86. Uklad róznicowy 86 bedzie dla¬ tego wytwarzal na wyjsciu odfiltrowany grzebie¬ niowo, szerokopasmowy sygnal chrominancji.Linia opózniajaca 88 zawiera równiez drugi sze¬ reg zaczepów wyjsciowych 72'. Sygnaly na tych zaczepach sa wazone i sumowane przez uklad la¬ czacy 76' sygnaly dodatnio w celu wytwarzania 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60136 niskopasimowego, odfiltrowanego grzebieniowo sy¬ gnalu chrominancji. Jak wyjasniono powyzej, przy niskich czestotliwosciach filtrowany grzebieniowo sygnal chrominancji zawiera informacje o szcze¬ gólach pola dla sygnalu luminancji. Informacja o szczególach pola jest dostarczana do ukladu la¬ czacego 34 w celu wytwarzania w pelni przywró¬ conego sygnalu luminancji i do ukladu laczacego 36 w celu wytwarzania sygnalu z uwydatnieniem pewnych czestotliwosci przenoszonego pasma. Uklad laczacy 34, 36 i 38 oraz potencjometry 60, 62, 64 i 66 dzialaja w ten sam sposób jak odpowiednio oznaczone elementy z fig. 3.Jezeli zamiast sygnalu szerokopasmowego jest wymagany górmopasimowy sygnal chrominancji, moze byc zastosowany uklad laczacy 78 sygnaly ujemnie, oznaczony przerywana linia. Uklad la¬ czacy 78' odejmuje niskopasmowy sygnal chromi¬ nancji (zawierajacy informacje o szczególach po¬ la) od szerokopasmowego sygnalu na srodkowym rzaczepde 72* w celu wytworzenia górnopasmowe- go sygnalu chrominancji.Na fig. 6 zaczepy wyjsciowe 82, które sa sto¬ sowane do uzyskiwania szerokopasmowego sygna¬ lu luminancji, poprzedzaja zaczepy wyjsciowe 72,', które sa stosowane do uzyskiwania informacji o szczególach pola. Zaczepy 72' sa wyregulowane wzgledem zaczepów 72 linii opózniajacej 70 talc, ze skladowe sygnalu dostarczane do ukladów la¬ czacych 34 i 36 sa zasadniczo w synchronizmie fazowym.Ze wzgledu na to, ze zaczepy 82 sygnalów chro¬ minancji poprzedzaja zaczepy 72 i J2' sygnalów luminancji, szerokopasmowy sygnal chrominancji bedzie przyspieszany w czasie wzgledem sygnalu luminancji na wyjsciu ukladu laczacego 38. Przy¬ spieszenie sygnalu chrominancji jest zapewnione z uwagi na opóznienia wprowadzane przez sygnal chrominancji, gdy jest on przetwarzany .przez ko¬ lejny uklad o ograniczonej szerokosci pasma w odbiorniku telewizyjnym (nie pokazanym) przed tym, jak sygnaly iluminancji i chrominancji sa la¬ czone ze soba w ukladzie macierzowym. Przez dobór zaczepów 82 sygnalów chrominancji tak, by sygnaly byly wystarczajaco przyspieszone w cza¬ sie wzgledem sygnalów luminancji z zaczepów 72 i '72', mozliwe jest wyeliminowanie koniecznosci zastosowania zwyklej linii opózniajacej sygnaly luminancji w odbiorniku telewizyjnym.Na fig. 7 jest przedstawiony uklad separacji sygnalów telewizyjnych 1-H wedlug wynalazku, w którym sygnaly luminancji i chrominancji sa filtrowane i rozdzielane przez filtrowanie grzebie¬ niowe oraz jest zapewniona calkowita korekcja apertury (tzn. ?uwydatnianie pewnych czestotli¬ wosci przenoszonego pasma zarówno linii Jak i po¬ da). Poza .potencjometrem sterujacym uwydatnia¬ niem pewnych czestotliwosci przenoszonego pasma, caly uklad moze byc korzystnie skonstruowany na .pojedynczej monolitycznej plytce ukladu scalo¬ nego. v Sygnal wizyjny jest dostarczany do koncówki wejsciowej 90, która jest dolaczona do wejscia linii opózniajacej 100. Linia opózniajaca 100 moze stanowic linie opózniajaca z przyrzadami o sprze- 338 12 zeniu ladunkowym, w której próbki sygnalu wi¬ zyjnego sa synchronizowane przez kolejne przy¬ rzady linii opózniajacej* Jezeli sygndl wizyjny jest w postaci cyfrowej, linia opózniajaca 100 moze * zawierac rejestr przesuwajacy. Linia opózniajaca 100 ma dlugosc, która zapewnia calkowite opóz¬ nienie, które jest nieznacznie wieksze od czasu trwania jednej linii telewizyjnej 1-4L tLinia opóz¬ niajaca sklada sie z trzech glównych sekcji 102, io 104 i 106. Sekcje 102 i 106 zawieraja poczatkowe i koncowe stopnie linii opózniajacej 100 i zawie¬ raja zaczepy wyjsciowe 108, 110, 112 i 114.Pomiedzy sekcjami 102 i 106 wystepuje sekcja 104, która zapewnia glówna czesc opóznienia 1JH. 15 Na zaczepach wyjsciowych 112 -wystepuja sygnaly opóznione o 1-H wzgledem sygnalów zaczepów 108. Podobnie sygnaly na zaczepach 114 sa opóz¬ nione o 1-*H wzgledem sygnalów na zaczepach HO.Zaczepy wyjsciowe 108, HO, 112 i 114 sa do- 20 laczone odpowiednio do uklaidów 120, 122, 124 i 126 funkcji wagowych. Inne 'sygnaly z zaczepów ukladu 120 funkcji wagowej ^a sumowane na wej¬ sciach ukladu róznicowego 130, który laczy róz¬ nicowo sumowane sygnaly w celu wytworzenia 25 na jego wyjsciu charakterystyki filtru pasmowo- -pirzepustowego. Sygnal ^przepuszczony pasmowo na wyjsciu komparatora 130 jest dostarczany do jednego wejscia ukladu ilaczacego 140 sygnaly ujemnie. 80 iPodobnie inne sygnaly z zaczepów ukladu 124 sa sumowane na wejsciach ukladu róznicowego 136, który ma na wyjsciu charakterystyke filtru pasmowonprzepustowego. Wyjscie ukladu róznico¬ wego 136 jest dolaczone do drugiego -wejscia ukla- 35 du laczacego 140.Sygnaly z zaczepów wyjsciowych 110 sa wazo¬ ne i dostarczane do ukladu sumujacego 134, któ¬ ry ma na wyjsciu charakterystyke odpowiedzi filtru dolnopasmowego. Wyjscie ukladu sumuja- 40 cego 134 jest dolaczone do wejscia [Ukladów lacza¬ cych 137 i 160 sygnaly ujemnie oraz Ukladu laczacego 150 sygnaly dodatnio.Zaczep wyjsciowy 111 jest umieszczony w srod¬ ku wzgledem zaczepów 110 i jest dolaczony do 45 drugiego wejscia ukladu laczacego 137. Uklad la¬ czacy 137 odejmuje sygnal filtru dolnopasmowego na wyjsciu ukladu sumujacego 134 od sygnalu szerokopasmowego na zaczepie wyjsciowym itm i dlatego ma na wyjsciu charakterystyke filtru jo górnoprzepustowego, które to wyjscie jest dola¬ czone do wejscia ukladu laczacego 152 sygnaly dodatnio.Sygnaly z zaczepów wyjsciowych 114 sa wazone ii dostarczane do ukladu sumujacego 132, który :)55 ma na wyjsciu charakterystyke odpowiedzi 'filtru dolnoprzepustowego. Wyjscie ukladu sumujacego 132 jest dolaczone do wejsc ^ukladów saczacych 135 i 160 sygnaly ujemnie i do drugiego wejscia ukladu laczacego 150.^ Zaczep wyjsciowy 115 jest umieszczony w srod¬ ku wzgledem zaczepów 114 i jest dolaczony do •drugiego wejscia ukladu laczacego 135. Uklad la¬ czacy 135 odejmuje dolnoprzepustowo odfiltrowa¬ ny sygnal na wyjsciu ukladu sumujacego 132 od n$5 sygnalu szerokopasmowego ma zaczepie wyMwo-186 386 ra U wym 114 i dlatego ma na wyjsciu charakterystyke 111tru górnoprzepustowego, które to wyjsciu jest dolaczone do drugiego wejscia ukladu laczace¬ go (152.Wyjscie ukladu laczacego 152 jest dolaczone do wejsc ukladów laczacych 154 i 162 sygnaly do¬ datnio. Wyjscie ukladu laczacego 150 jest dola- -czone do drugiego wejscia ukladu laczacego 154.Wyjscie ukladu laczacego 160 jest dolaczone do .drugiego wejscia ukladu laczacego 162 i ,do trze¬ ciego wejscia ukladu laczacego 154.Wyjscie ukladu laczacego 154 jest dolaczone do \wejscia .ukladu jezacego 156 sygnaly dodatnio i wyjscie ukladu laczacego 162 jest *dolaczone, po- ;przez potencjometr sterujacy uwydatnieniem pew¬ nych czestotliwosci przenoszonego pasma, do dru¬ giego wejscia ukladu laczacego 156.Bteialanie ukladu z ;fig. .7 jest przedstawione za ipomoca przebiegów z ;fig. 8. Fig. 8a ^przedstawia przecietny rozklad informacji o sygnalach lumi¬ nancji i chrominancji ^w ;pasmie wizyjnym. Fig. 8a przedstawia jedynie przecietny rozklad sygnalów; -rzeczywista zawartosc sygnalu bedzie zmieniac sie w funkcji tresci obraju. Fig. 8a przedstawia przy¬ kladowo informacje o luininanoji oznaczonej li¬ niami ciaglymi, ze .zmniejszajaca sie amplituda od linii 200 wraz ze zwiekszaniem sie czestotliwosci.Przeplatajace sie z informacja o »luminancji li¬ nie oznaczone przerywanymi strzalkami oznaczaja informacje o chrominancji w danej fazie. Infor¬ macja o chrominancji ma szczytowe amplitudy 202 w poblizu .czestotliwosci podnosnej chrominancji 3,58 MHz w systemie telewizji kolorowej NTSC.W tym przykladzie zaklada sie, ze sygnal wizyj- ,ny o wlasnosciach z iig. 8a jest dostarczany do koncówki wejsciowej 90.Fig. 8b .przedstawia charakterystyke odpowiedni pasmowo-przepustowej 204 na wyjsciu ukladu róz¬ nicowego 130. Jak w przypadku ukladów z fig. 5 i 6, ksztalt charakterystyki odpowiedzi jest okres¬ lony przez liczbe zaczepów stosowanych w ukla¬ dzie filtru, odleglosci zaczepów i wartosci funkcji wagowych.Zwykle zastosowanie od pieciu do pietnastu za¬ czepów da wymagane odpowiedzi dla Ukladów su¬ mujacych i róznicowych. Fig. 8c przedstawia po¬ dobna charakterystyke odpowiedzi pasmowo-prze- pustowej 266, wystepujaca na wyjsciu ukladu róz¬ nicowego 136. Jednakze zaczepy 112 maja sygnal 'O 1-H pózniej niz zaczepy 108, skladowe sygnalu chrominancji z fig. 8c maja faze odwrotna wzgle¬ dem skladowych sygnalu chrominancji z fig. 8b, co wskazano przez odwrócenie kierunku przery¬ wanych strzalek. 4Wówczas gdy sygnaly na wyjsciach dwóch ukla¬ dów róznicowych sa odejmowane przez uklad la¬ czacy 140, faza sygnalów chrominancji na jednym iwyjseiu ukladu róznicowego zostanie odwrócona •tak, ze skladowe sygnalu chrominancji beda do¬ dawane. Skladowe sygnalu luminancji o zasadni- azo równych amplitudach skasuja sie, dajac od- rfiltrowana jgrzebieniowo, szerokopasmowa odpo¬ wiedz 208 chrominancji na wyjsciu ukladu lacza¬ cego 140, jak pokazano /na fig. 8d.Uklad laczacy JS2 laczy dwa górnopasmowe sy¬ gnaly dostarczane przez uklady laczace 135 i 137.Poniewaz te sygnaly sa oddalone od siebie w cza¬ sie o 1-H, ich sumowanie da skasowanie sklado¬ wych sygnalu chrominancji o przeciwnych fazach 5 i wzmocnienie przeplatajacych sie miedzy 'nimi skladowych sygnalu luminancji. -Uklad laczacy 132 bedzie wiec mial odfiltrowana grzebieniowo gó*no- przepustowa charakterystyke odpowiedzi 210, któ¬ ra zawiera wysOkoozestotliwosciowe skladowe sy- 10 gnalu luminancji ITh, jak pokazano na fig. 8e.Podobnie sumowanie sygnalów wyjsciowych ukla¬ dów sumujacych 132 i '134 przez uklad -laczacy '150 daje dolnopasmowa odfiltrowana grzebieniowo 'od¬ powiedz 212 na wyjsciu Ukladu laczacego 150, ^któ- 15 ra zawiera niskoczestotliwosciowa informacje tto luminancji "¥L, jak pokazano na fig. 8f.Uklad laczacy 160 odejmuje dolnopasmowe sy¬ gnaly wyjsciowe ukladów sumujacych 192 i 134.Wówczas gdy te sygnaly sa odejmowane, sklado- 20 we sygnalu luminancji sa skutecznie odfiltrowy- wane grzebieniowo od przeplatajacej sie 1informa¬ cji o szczególach pola, ;która jest zawarta w za¬ cienionych obszarach 214 z fig. 8g.Uklad laczacy 154 laczy wysokoczestoUiwoscio- ;25 we, rlisfkoczestótliwosciowe i zawierajace szczególy ipdla sygnaly irifoi?irtiaojd o luminancji we wlasci¬ wych zwiazkach .amplitud w celu wytworzenia standardowego sygnalu luminancji Ystd, jak po¬ kazano na fig. 6h, zawierajacego zasadniczo cala 30 irifbrmacje o luminancji sygnalu telewizyjnego.Sygnal z uwydatnianiem pewnych • czestotliwosci przenoszonego pasma jest uzyskiwany iprzez la¬ czenie wysOkoczesiróliwosciowej informacji o lu¬ minancji 1£H z informacja o szczególach póla w 35 ukladzie laczacym 162. Sygnaly dostarczane na wyjsciu ukladu laczacego 102 zapewniaja calko¬ wita (zarówno 'linii jak i pola) korekcje '(uwydat¬ nienie) apertury przy pomocy ukladu majacego Charakterystyke odpowiedzi -216, jak pokazano na 40 fig. 8i. Regulacja potencjometru 164 sterujacego uwydatnianiem pewnych czestotliwosci .przenoszo¬ nego pasma okresla wielkosc sygnalu korekcji apertury, który jest laczacy ze .standardowym sy¬ gnalem luminancji cw ukladzie laczacym *56 w ce- 45 lu dostarczania sygnalu wyjsciowego luminancji w Ukladzie laczacym 156 w celu dostarczania sy^- gnalu wyjsciowego luminancji t) wyiwaganym sfcep- niu korekcji apertury.Na fig. 7 filtrowany grzebieniowo i przepuszczo¬ no ny pasmowo sygnal chrominancji jest uzyskiwany z zaczepów 108 i 112, którydh sygnaly sa przy¬ spieszone w czasie z poszczególnych zaczepów HD i 114 stosowanych do uzyskania sygnalu luminan¬ cji. Sygnal wyjsciowy jGhiromdnancji jest wiec pvzy- l55 spieszany w czasie wzgledem sygnalu wyjsciowe¬ go luminancji z uwagi na opóznienia* wprowadza¬ ne przez sygnal chrominancji w czasie kolejnego przetwarzania sygnalów. Przez dobór zaczepów :I06 i 112 sygnalów chrominancji, z których sygnaly ^0 sa wlasciwie przyspieszone wzgledem sygnalów luminancji i zaczepów 110 i 114, mozna zapobiec koniecznosci zastosowania linii opózniajacej lumi¬ nancji w odbiorniku telewizyjnym, przy czym przetworzona informacja o luminancji i chroma- «5 nancji wystepuje w prawidlowym zwiazku czaso-136 388 15 16 czacy 348 sygnaly dodatnio ma wejscia dolaczone do wyjsc ukladów laczacych $37 i 324 i wyjscie dolaczone do wejscia ukladu laczacego 352 sygna¬ ly dodatnio. Uklad laczacy 352 ma drugie wejscie 5 dolaczone do wyjscia ukladu laczacego 335 i wyj¬ scie dolaczone do wejsc ukladów laczacych 354 i 362 sygnaly dodatni**. wym po przetwarzaniu macierzowym na wyjscia ukladu przetwarzania.Fig. 9 przedstawia uklad separacji sygnalów fil¬ tru grzebieniowego 2-H z korekcja apertury. Sy¬ gnal wizyjny jest dostarczany do koncówki wej¬ sciowej 290, która jest dolaczona do wejscia linii opózniajacej 300. Informacja o sygnale wizyjnym przechodzi szeregowo przez sekcje 302, 304, 306, 316 i 318 linii opózniajacej, których calkowite opóznienie jest nieznacznie wieksze niz dwa okre¬ sy trwania linii <2-H). Sekcje 302, 304 i 306 linii opózniajacej odpowiadaja podobnym sekcjom 102, 104 i 106 linii opózniajacej 100 z fig. 7 i maja calkowite opóznienie w nadmiarze 1-H, przy czym grupy zaczepów wyjsciowych 308, 310, 312 i 314 odpowiadaja grupom zaczepów 108, 110, 112 i 114 z fig. 7. Linia opózniajaca 300 zawiera ponadto sekcje 316 i 318 z opóznieniami odpowiadajacymi opóznieniom sekcji 304 i 306. Poszczególne zacze¬ py 326 dostarczaja sygnaly opóznione o 1-H wzgle¬ dem odpowiednich zaczepów 312 oraz poszczegól¬ ne zaczepy 328 dostarczaja sygnaly opóznione za¬ sadniczo o 1-H wzgledem odpowiednich zacze¬ pów 314.Uklady róznicowe 330, 336 i 320 sa dolaczone w celu odbioru innych sygnalów wazonych na ich dwóch wejsciach z zaczepów wyjsciowych 308, 312 i 326, w ten sam sposób jak komparatory 130 i 136 z fig. 7. Uklady sumujace 332, 334 i 322 sa dola¬ czone w celu odbioru sygnalów wazonych z za¬ czepów 314, 310 i 328 w ten sam sposób jak ukla¬ dy sumujace 132 i 134 z fig. 7.W ukladzie z fig. 9 symbole funkcji wagowej na zaczepach wyjsciowych linii opózniajacej 300 zostaly usuniete dla uproszczenia ilustracji; jed¬ nakze nalezy rozumiec, ze sygnaly wyjsciowe z za¬ czepów maja byc wlasciwie wazone przed dostar¬ czeniem do wejsc ukladów sumujacych i ukladów róznicowych, w ten sam spos6b jak sygnaly z za¬ czepów pokazanych na fig. 7. Uklady róznicowe 330, 336 i 320 maja dlatego na wyjsciach odpo¬ wiedzi pasmowo-przepustowe, a uklady sumujace 332, 334 i 322 maja dolnoprzepustowe charaktery¬ styki odpowiedzi. Uklad laczacy 337 sygnaly ujem¬ nie ma wejscia dolaczone do wyjscia ukladu su¬ mujacego 334 i srodkowy zaczep 311 sposród za¬ czepów 310 do zapewniania na wyjsciu charakte¬ rystyki filtru górnoprzepustowego. W podobny spo* sób uklady laczace 335 i 324 sygnaly ujemnie sa dolaczone do ukladów sumujacych 332 i 322 i do zaczepów 315 i 329 w celu zapewnienia górno- przepustowych charakterystyk odpowiedzi wyj¬ sciowych.Uklad laczacy 338 sygnaly dodatnio ma wejscia dolaczone do wyjsc ukladów róznicowych 320 i 330 i wyjscie dolaczone do wejscia ukladu laczacego 340 sygnaly ujemnie. Uklad laczacy 340 ma dru¬ gie wejscie dolaczone do wyjscia ukladu róznico¬ wego 336 i wyjscie, na którym jest wytwarzany filtrowany grzebieniowo i szerokopasmowo sygnal chrominancji.Wyjscie ukladu sumujacego 334 jest dolaczone do wejscia ukladu laczacego 358 sygnaly dodatnio.Wyjscie ukladu sumujacego 322 jest dolaczone do drugiego wejscia ukladu laczacego 858. Uklad la- Uklad laczacy 360 sygnaly ujemnie ma pierw¬ sze wejscie dolaczone do wyjscia ukladu laczace- 10 go 358 i drugie wejscie dolaczone do wyjscia ukla¬ du sumujacego 332. Wyjscie ukladu laczacego 360 jest dolaczone do drugiego wejscia ukladu lacza¬ cego 362. Uklad laczacy 354 ma drugie wejscie dolaczone do wyjscia ukladu sumujacego 332 15 i wyjscie dolaczone do wejscfe ukladu laczacego 356 sygnaly dodatnio. Wyjscie ukladu laczacego 362 jest dolaczone poprzez potencjometr 364 ste¬ rujacy uwydatnianiem pewnych czestotliwosci przenoszonego pasma do drugiego wejscia ukladu laczacego 356.Dzialanie ukladu separacji sygnalów z fig. 9 mozna rozumiec przez równoczesne omówienie przykladowych przebiegów z ipg. 8 i 10. Sygnal wizyjny dostarczany do koncówki wejsciowej 290 moze zawierac skladowa sygnalu nominalnego, jak pokazano na fig. 8a. Uklady róznicowe 330 i 320 maja charakterystyki pasmowo-przepustowe, jak pokazano na fig. 8b.Ze wzgledu na to, ze sygnaly na wyjsciach dwóch ukladów róznicowych sa oddalone w cza¬ sie o 2-H, sygnaly luminancji i chrominancji beda oba wzmacniac sie wzajemnie w ukladzie lacza¬ cym 338, który przy wlasciwym wzorcowaniu ainplitudy bedzie mial charakterystyke odpowie¬ dzi, jak pokazano na fig. 8b. Uklad róznicowy 336 ma równiez pasmowo^przepustowa charakterysty¬ ke odpowiedzi, ze skladowymi sygnalu chromi¬ nancji o przeciiwnych fazach wzgledem sygnalu wyjsciowego ukladu laczacego 338, jak pokazano na fig. 8c odpowiednio do separacji w czasie 1-H miedzy sygnalami wyjsciowymi ukladu róznico¬ wego 336 wzgledem ukladów róznicowych 320 i 330.W ukladzie laczacym 340 usuwanie skladowej sygnalu luminancji i wzmacnianie sygnalu chro¬ minancji wystapi, gdy dostarczane sygnaly sa la¬ czone we wlasciwym zwiazku amplitudowym w ukladzie laczacym 340 majacym odfiltrowana grze- bieniowo, pasmowo^przepustowa charakterystyke odpowiedzi, jak pokazano na fig. lOa. Odfiltro¬ wana grzebieniowo charakterystyka odpowiedzi 220 z fig. lOa jest sinusoidalna w zwiazku z fil¬ trowaniem grzebieniowym 2-H, porównujac z od¬ filtrowana grzebieniowo odpowiedzia wyjsciowa 1-H pokazanft na fig. 8d.Uklady laczace 337 i 324 maja górnoprzepusto- we charakterystyki odpowiedzi, jak pokazano na fig. lOib. Sygnaly wyjsciowe z tych dwóch ukla¬ dów sa laczone przez uklad laczacy 348 we wlas¬ ciwych zwiazkach amplitud, które beda dawaly charakterystyke odpowiedzi 222, jak pokazano na fig. Ib. Uklad laczacy 335 ma gómoprzepustowa charakterystyke odpowiedzi 224, jak pokazano na fig. lOc, ze skladowymi sygnalu chrominancji o 25 30 35 40 45 50 55 60lttSK 17 18 przeciwnych fazach wzgladem fig. lOb, co wska¬ zano przez przeciwnie skierowane strzalki.Sygnaly z ukladów laczacych 348 i 335 sa do¬ dawane we wlasciwym zwiazku amplitud przez uklad laczacy 352, który wytwarza odfiltrowana grzebieniowo, górnoprzepustowa odpowiedz wyj¬ sciowa 226, jak pokazano na fig. lOd. Wyjscie ukladu laczacego 352 zawiera wiec filtrowane grzebieniowo, wysokoczestotliwosciowe sygnaly lu- minancjd YH.Kazdy z ukladów sumujacych 334, 332 i 322 po¬ siada dolnoprzepufltowa charakterystyke odpowie¬ dzi 228, jak pokazano na fig. lOe. Na tej figurze linie ciagle reprezentuja skladowe sygnalu lumi¬ nancji i przerywane linie reprezentuja przeplata¬ jaca sie informacje o szczególach pola. Sygnaly z ukladów sumujacych 334 i 322 sa laczone przez uklad laczacy 358, który posiada podobna charak¬ terystyke odpowiedzi wyjsciowej 228.Ze wzgledu na to, ze sygnaly dostarczane na wyjsciu ukladu sumujacego 332 zawieraja zarów¬ no niskoczestotiiwosoiowa informacje luminancji jak i informacje o szczególach pola, sygnaly te sa okreslane jako niskoczestdtliwosciowe sygnaly luminancji YL na fig. 9. Te sygnaly sa laczone z wysokoczestotliwoscdowa informacja o luminan¬ cji YH we wlasciwym zwiazku amplitud przez uklad laczacy 354 w celu wytwarzania standardo¬ wego sygnalu informacji o luminancji YStd. Wyj¬ scie ukladu laczacego 354 posiada charakterystyke odpowiedzi 230, jak pokazano na fig. lOf.Uklad laczacy 360 laczy sygnaly zwiazane z cha¬ rakterystykami odpowiedzi, jak pokazano na fig. lOe. Odejmowanie zapewnione przez uklad lacza¬ cy 360 bedzie zapewniac wytwarzanie odfiltrowa¬ nej grzebieniowo odpowiedzi wyjsciowej 232, jak pokazano na fig. lOg, w której przeplatajace sie skladowe sygnalu luminancji zostaly usuniete z in¬ formacji o szczególach pola. Informacja o szcze¬ gólach pola zajmuje zacienione obszary 234. Infor¬ macja o szczególach pola jest laczona z wysoko- czestotliwosciowa informacja o luminancji YH przez uklad laczacy 362, który posiada odpowiedz wyjsciowa 240, jak pokazano na fig. lOh.Wyjscie ukladu laczacego 362 zawiera informa¬ cje sygnalu z uwydatnianiem pewnych czestotli¬ wosci przenoszonego pasma, która jest dodawana do standardowego sygnalu lumiinancji YStd przez uklad laczacy 356 w stopniu okreslonym przez na¬ stawienie potencjometru 364 sterujacego uwydat¬ nianiem pewnych czestotliwosci przenoszonego pas¬ ma. Na wyjsciu ukladu laczacego 356 jest wiec zapewniony sygnal luminancji z korekcja apertury zarówno linii jak i pola.Tak jak w przypadku ukladu z fig. 7, sygnaly z zaczepów 308, 312 i 326, które sa stosowane do uzyskiwania rozdzielonej informacji o chrominan¬ cji, sa przyspieszane w czasie wzgledem sygnalów z zaczepów 310, 314 i 328, które sa wykorzysty¬ wane do uzyskiwania rozdzielonej informacji lu¬ minancji. Jak wyjasniono w polaczeniu z fig. 7, wyjsciowe sygnaly chrominancji beda przyspie¬ szane w czasie wzgledem sygnalów luminancji w celu wziecia pod uwage opóznien wprowadzanych przez informacje o chrominancji podczas kolejne¬ go przetwarzania sygnalów.Zastrzezenia patentowe 1. Uklad filtrujacy sygnaly telewizyjne w od¬ biorniku telewizyjnym, zawierajacym zródlo cal¬ kowitych sygnalów wizyjnych i linie opózniajaca, której wejscie jest dolaczone do zródla calkowi¬ tych sygnalów wizyjnych, znamienny tym, ze li¬ nia opózniajaca zawiera pierwsza grupe zaczepów wyjsciowych (108) i druga grupe zaczepów wyj¬ sciowych (112), przy czym okreslone zaczepy wyj¬ sciowe drugiej grupy maja opóznienia równe cza¬ sowi trwania calkowitej wielokrotnosci jednej linii sygnalu telewizyjnego wzgledem okreslonych za¬ czepów wyjsciowych pierwszej grupy, pierwszy filtr poprzeczny, który zawiera uklad (120) funk¬ cji wagowych i dolaczony do niego uklad rózni¬ cowy (130) oraz który jest dolaczony do zacze¬ pów wyjsciowych (108) pierwszej grupy, drugi filtr poprzeczny, który zawiera uklad (124) funk¬ cji wagowych i dolaczony do niego uklad rózni¬ cowy (136) oraz który jest dolaczony do zaczepów wyjsciowych (112) drugiej grupy i uklad laczacy (140), którego wejscia sa dolaczone do wyjsc pierw¬ szego i drugiego filtru poprzecznego. 2. Uklad wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze uklad laczacy (140) jest ukladem odejmujacym. 3. Uklad wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze linia opózniajaca (100) zawiera trzecia grupe za¬ czepów wyjsciowych (110) umieszczonych miedzy pierwsza grupa zaczepów wyjsciowych (108) i dru¬ ga grupa zaczepów wyjsciowych (112), oraz czwar¬ ta grupe zaczepów wyjsciowych (114) oddzielona od trzeciej grupy zaczepów wyjsciowych (110) przez druga grupe zaczepów wyjsciowych, okres¬ lone zaczepy wyjsciowe (114) czwartej grupy ma¬ ja opóznienie równe czasowi trwania jednej linii telewizyjnej wzgledem okreslonych zaczepów wyj¬ sciowych trzeciej grupy zaczepów wyjsciowych (110) oraz zawiera trzeci filtr poprzeczny, który zawiera uklad (122) funkcji wagowych i dolacza¬ ny do niego uklad sumujacy (134) oraz który jest dolaczony do zaczepów wyjsciowych (110) trzeciej grupy, czwarty filtr poprzeczny, który zawiera uklad (126) funkcji wagowych i dolaczony do nie¬ go uklad sumujacy (132) oraz który jest dolaczo¬ ny do zaczepów wyjsciowych (114) czwartej gru¬ py oraz uklad laczacy (150), którego wejscia sa dolaczone do wyjsc trzeciego i czwartego filtru. 4. Uklad wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze zawiera uklad laczacy (160) sygnaly ujemnie, któ¬ rego wejscia sa dolaczone do wyjsc trzeciego i czwartego filtru poprzecznego oraz drugi uklad laczacy (154) sygnaly dodatnio, którego wejscia sa dolaczone do wyjscia ukladu laczacego (160) sy¬ gnaly ujemnie i wyjscia tego ukladu laczacego (154). 5. Uklad wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze linia opózniajaca (100) zawiera równiez trzecia grupe zaczepów wyjsciowych (110) i czwarta gru¬ pe zaczepów wyjsciowych (114), przy czym zacze¬ py wyjsciowe pierwszej i drugiej grupy maja opóznienia równe czasowi trwania jednej linii sy- 10 15 20 25 30 35 40 45 50 li WISB.StS 09 T20 dow funkcji .wagowych zaczepów < wyjsciowych pierwszej grupy i szerokopasmowe .wyjscie chro¬ minancji, pierwszy uklad laczacy (76l) sygnaly dodatnio imajacy wiele wejsc ^dolaczonych do po- 5 szczególnych zaczepów wyjsciowych drugiej gni- py, druga linie opózniajaca (7Q), której wejscie jest dolaczone do koncówki ^wyjsciowej luminan- cji i grupe kolejnych zaczepów wyjsciowych t$72) majacych poszczególne opóznienia równe poszcze- io gólnym opóznieniom drugiej grupy zaczepów wyj¬ sciowych pierwszej iinii ,qpóiniajaeej, wieje ukla¬ dów (W) lunkcji wagowych dolaczonych do po¬ szczególnych zaczepów wyjsciowych drugiej linii opózniajacej (70), drugi uklad laczacy (76) sygnaly 15 dodatnie, majacy wiele wejsc dolaczonych do ipo- szczególnych zaczepów wyjsciowych drugiej linii opózniajacej, uklad laczacy (78-) sygnaly ujemnie, którego pierwsze wejscie jest dolaczone do wyjscija drugiego ukladu laczacego (7fl) ^sygnaly dodatnio 320 i drugie wejscie jest dolaczone do srodkowego za¬ czepu wyjsciowego drugiej linii opózniajacej (70), pierwszy uWlad laczacy (34) sygnaly dodatnio, któ¬ rego pierwsze wejscie jest dolaczone do wejscia .pierwszego ukladu laczacego (76;) : sygnaly clodat- .25 ,nio i sdrugie wejscie jest dolaczone do srodkowe¬ go zaczepu wyjsciowego drugiej linii opózniajacej (70), drugi uklad laczacy .(34) ^jfgnaly dodatnio, którego wejscia pierwsze i drugie sa dolaczone .dp wyjsc ukladu laczacego (78) ^sygnaly ujemnie 30 i pierwszego ukladu laczacego ,(7#) sygnaly .do¬ datnio oraz uklad laczacy (38) sygnaly .dodatnio, którego wejscia sa dolaczone do wyjsc pierwszego ukladu laczacego 034) sygnaly dodatnio i drugie¬ go ukladu laczacego (36) sygnaly dodatnio. gnalu 'telewizyjnego .wzgledem 'Okreslonych zacze¬ pów wyjsciowych trzeciej i czwartej grupy. 6. Uklad wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera uklad tfiltru grzebieniowego majacego koncówke wyjsciowa (32) chrominancji i konców¬ ke wyjsciowa (30) lurninancji, pietrwszy filtr dolno- 'Przepustowy (52), którego wejscie jest dolaczone do koncówki wyjsciowej (32) chrominancji, pierw¬ szy element opózniajacy (54) majacy wejscie do¬ laczone dó koncówki wyjsciowej (32) chrominan¬ cji, pierwszy uklad laczacy (56) sygnaly ujemnie, którego pierwsze -wejscie jest dolaczone do wyj¬ scia pierwszego filtru dolnoprzepustowego (52) i drugie wejscie jest dolaczone do wyjscia pierw¬ szego elementu opózniajacego '(54), drugi filtr dol- -noprzepustowy (44), którego wejscie jest dolaczo¬ ne do koncówki wyjsciowej fl30) lurninancji, drugi element opózniajacy (42), którego wejscie jest do¬ laczone do koncówki wyjsciowej (30) lurninancji, drugi uklad laczacy (46) sygnaly ujemnie, któiFego ?pierwsze »wejscie jest dolaczone do 'wyjscia dru¬ giego filtru • dolnoprzepustowego (44) a drugie wej¬ scie dolaczone do wyjscia drugiego elementu opóz¬ niajacego {42), 'pierwszy Uklad laczacy ($4) sygna¬ ly dodatnio, którego pierwsze wejscie jest dola- trzone do wyjscia pierwszego tiltru 'dolnoprzepu- stowego (52) i drugie wejscie jest dolaczone do WyjScia drugiego elementu opózniajacego'(42), dru¬ gi uklfrd laczacy (36) sygnaly dodatnio, którego pierwsze wejscie jest dolaczone 'do wyjscia pierw¬ szego filtru dolnoprzepustowego (52) i drugie wej¬ scie jest dolaczone do drugiego ukladu laczacego (!46) sygnaiy ujemnie, ufeiad laczacy (38) sygnaly dodatnio, którego wejscia sa dolaczone do wyjsc tpierwszego Uteladu laczacego (34) sygnaly dodatnio i drugiego ukladu laczacego (36) -sygnaly dodatnio. 7. -zawiera uklad filtru grzebienfowego majacego Lkoncówke wyjsciowa (32) chrominancji i konców¬ ke wyjsciowa (30) lurninancji, pierwsza 1linie opóz- *ndajaca (88), której wejscie jest dolaczone do kon¬ cówki wyjsciowej (08) chrominancji, pierwsza gru¬ pe kolejnych zaczepów wyjsciowych (88) i druga 'grupe kolejnych zaczepów wyjsciowych (72*) ma- ijacych opóznienia wieksze niz zaczepy pierwszej 'grupy *wzgledeni wejscia, wiele ukladów (W) funk¬ cji wagowych dolaczonych do poszczególnych za¬ czepów wyjsciowych, uklad róznicowy (86), maja¬ cy *wejscia pierwsze i drugie dolaczone do ukla- 8. Uklad filtrujacy sygnaly telewizyjne, zawie¬ rajacy zródla sygnalów wejsciowych, linie opóz¬ niajaca dolaczona do zródla sygnalów wejscio¬ wych i zawierajace wiele zaczepów wyjsciowych wraz z zaczepem srodkowym, uklady funkcji wa¬ gowych dolaczone do zaczepów wejsciowych, pierw¬ szy Uklad laczacy majacy wiele wejsc dolaczo¬ nych do poszczególnych .ukladów funkcji wago¬ wych, drugi uklad laczacy majacy ^pierwsze wej¬ scie dolaczone do wyjscia pierwszego ukladu la¬ czacego i drugie wejscie dolaczone do srodkowe¬ go zaczepu, znamienny tym, ze pierwszy uklad laczacy jest dolaczony równiez do srodkowego zaczepu. 10 15 320 25 30 35 •40136 338 CI2 'rWll Fig. Ib fYYY.Fig. la 1 /hTY.I 20-M X 22iy Si r24 ^26 .JAAA., ^r9^ Fig. 2a Fig 2c 40; ^30! ^=3 t42 44, -1 ,Y 46 Y ^<34 ^,38 50- i 64 36 5- 76-, <^-G $- 14 ^B(i ii] ii] E [ ^71 F/5-. 4 /*¦/£. J eo 82xIM MS f30 y^o: rTO f-f^ 34 ^38 + kV. 66 36 62^ ,32 «i 1—72' 82— iiiUKC^ Fig. 6 102- R cH Lfc K! <£L (8d) Z^. 7138*38 '1 i l«lllihi;.i.. '1 /f/lllil!i\iN <-206 U- mfiili tiyim e. 206 2101 H A f- f 2ML f2l4 rM mm iii m F/g* HiM_ 358 M M+ Fig. 9136 338 /JIMaa* f * c. ^v-W 1 . 1 1 1 t , t f 222yTT7 lil'.» d. 226-y -^226 230 iMAAv. 234s r234^ g. h. ^. /0 WZGraf. Z-d 2 — 187/86 — 90 Cena 100 zl PL PL PL