Przedmiotem wynalazku jest sprzeglo Kardana z panewkami i z plytkami oporowymi, przeznaczone do polaczenia konców dwóch obracajacych sie walów. Sprzeglo zawiera dwa kolnierze i krzyzak, przy czym kolnierze sa przeznaczone do zamontowania po jednym na koncach tych walów oraz zawieraja kazdy po parze panewek z plytkami oporowymi, zamocowanych na kolnierzu przy pomocy elementów mocujacych. Krzyzak sluzy do przekazywania momentu obrotowego z jednego kolnierza na drugi i posiada czopy osadzone w pane¬ wkach w ten sposób, ze moga w nich wykonywac pewne ruchy obrotowe. Kazdy kolnierz posiada odpowiednie miejsce do centrowania tych panewek, a kazda plytka oporowa panewki posiada wypust napedzajacy oraz wystep, usytuowany przy podstawie tej plytki oporowej co powoduje, ze kazdy wystep stanowi za posredni¬ ctwem swojej powierzchni obwodowej miejsce centrujace takiej plytki oporowej. Miejsca przylegania w kolnie¬ rzach i miejsca przylegania plytek oporowych sa dopasowane do siebie w taki sposób, zeby panewki nie mogly sie przemieszczac wzgledem osi sprzegla.Znane sprzeglo Kardana do polaczenia konców dwóch obracajacych sie walów posiada dwie szczeki, zamocowane odpowiednio na koncach kazdego z walów oraz krzyzak do przenoszenia momentu obrotowego pomiedzy tymi szczekami. Krzyzak jest zamocowany na nich za posrednictwem dwóch par wspólosiowych czopów, przy czym czopy tej samej pary moga wykonywac ruchy obrotowe w dwóch panewkach, osadzonych w tej samej szczece.W tych znanych sprzeglach panewki tworza w zasadzie jedna calosc ze szczekami, stanowiac niejako ich odgalezienie. Natomiast w sprzeglach bardziej zlozonych, na przyklad wyposazonych w panewki z plytkami oporowymi, które sa przedmiotem patentu francuskiego nr 756038, szczeki sa wykonane z trzech polaczonych czesci, przy czym kazda szczeka sklada sie z kolnierza, który jest osadzony na jednym z dwóch laczonych walów, z dwóch panewek, korzystnie z lozyskami igielkowymi, zaopatrzonych w lapy lub plytki oporowe do zamocowania przy pomocy srub na kolnierzu, z wypustu wystajacego ze scianki plytki oporowej, stanowiacego element do przenoszenia napedu w wyniku zaklinowania na kolnierzu, oraz z centrujacej prowadnicy, utworzo¬ nej przez czesc cylindryczna powierzchni, której fragment jest usytuowany na zewnetrznym obrzezu panewki.2 130938 Promieniowe polozenie kazdej panewki jest zapewnione dzieki wspólpracy tej prowadnicy z odpowiednim ele¬ mentem centrujacym kolnierza, który jest na ogól Wystepem na obrzezu tego kolnierza, wystajacym w kierunku powierzchni jego podparcia. Wystep ten jest podtóczony do wspomnianej prowadnicy w ten sposób, ze obejmuje ja i tak przytrzymuje panewki promieniowo, zapewniajac ich centryczne polozenie.Jednak fakt centrowania panewek z zewnatrz przez zaciskanie ich czesci brzegowych aby utrzymac je promieniowo pociaga za soba wiele niedogodnosci takich, jak na przyklad znaczne wymiary zewnetrzne sprzegla, zaleznosc z jednej strony pomiedzy jakoscia centrowania panewki i szerokoscia jej wypustu przenosza¬ cego naped, a z drugiej strony osiowymi wymiarami zewnetrznymi panewki, zaleznosc jej wytrzymalosci na i uderzenia od wymiarów, niekorzystne rozlozenie powierzchni oparcia lap na kolnierzu dookola jej otworów mocujacych. Powieksza to niekorzystny efekt odchylania sie panewek przy ich sciskaniu, stwarza trudnosci przy wykonywaniu powierzchni oporowych kolnierza, którego wystep centrujacy na obrzezu utrudnia zmontowanie sprzegla i praktycznie zmusza do stosowania techniki obróbki przez toczenie ze wszystkimi wadami z nim zwiazanymi, jak na przyklad niewielkie stozkowatosci, które powoduja zle ustawienie panewek, co pociaga ich przedwczesne zuzycie.Znane sa ponadto z opisów patentowych francuskich nr 690 313 i 866 450 srodki do promieniowego przytrzymywania panewek za posrednictwem kolnierza przy pomocy garbów, wystajacych z podstawy powierz¬ chni oparcia lap lub plytek oporowych tych panewek. Garby te jednak maja powierzchnie oparcia na obrzezach, która niezupelnie jest plaska i z tego powodu nie pozwala na dokladne wycentrowanie kolnierzy. Ponadto te niezupelnie plaskie powierzchnie bardzo znacznie utrudniaja operacje przy wykonywaniu panewek.Celem wynalazku jest wiec z jednej strony zapewnienie centrowania zewnetrznego panewek przez kolnierz tak, aby je utrzymac dokladnie promieniowo i centrowac w sposób dokladny bez zwiekszania zewnetrznych wymiarów sprzegla, a zwlaszczajego srednicy ponad wymiary panewek, z drugiej natomiast strony na zmniejsze¬ niu gabarytów prawidlowego centrowania takich, jak szerokosc wypustu zabierajacego, zewnetrznych wymiarów osiowych oraz wytrzymalosci panewki na uderzenia, otrzymujac jednoczesnie przy tym lepsze przyleganie powie¬ rzchni podparcia dookola otworów mocujacych i lepsza jakosc plaszczyzn przylegajacych powierzchni.Tym samym celem wynalazku jest opracowanie sprzegla Kardana posiadajacego panewki z plytkami opo¬ rowymi i udoskonalonymi kolnierzami przenoszacymi sily, które pozwala uniknac niedogodnosci sprzegiel zna¬ nych, bedac zarazem latwym i ekonomicznym w montazu.Cel ten zostal osiagniety dzieki rozwiazaniu konstrukcyjnemu sprzegla Kardana z panewkami i z plytkami oporowymi Wedlug niniejszego wynalazku, którego istota polega na tym. ze miejsca przylegania kazdego kolnie¬ rza stanowia wycinki powierzchni obrotowej, majacej wspólna os z obracajacym sie walem polaczonym z tym kolnierzem, a miejsca centrujace, utworzone przez powierzchnie obwodowe wystepów plytek oporowych sa dodatkowymi elementami powierzchni obrotowych miejsc przylegania odpowiedniego kolnierza, przy czym centrujace miejsca wystepów sa usytuowane po wewnetrznej stronie miejsc przylegania kolnierza w zmontowa¬ nym sprzegle, zas odleglosc promieniowa pomiedzy kazdym wypustem napedowym i osia walu, polaczonego z odpowiednim kolnierzem w zmontowanym sprzegle jest wieksza, anizeli odleglosc promieniowa miejsc centru¬ jacych od osi tego walu.Wedlug dalszej cechy wynalazku, kazde tworzace dodatkowy element miejsce centrujace plytki oporowej usytuowane jest promieniowo wzgledem wspólnej osi walu przy odpowiednim wypuscie, przy czym miejsca centrujace kazdego kolnierza sa rozmieszczone takze promieniowo przy wycieciach, przeznaczonych do osadza¬ nia wypustów. Zapewnia to prawidlowe osadzenie wypustów panewek w wycieciach kolnierza, wplywajac doda¬ tnio na jednoczesne jej unieruchomienie w kierunku promieniowym i w kierunku obwodowym.Korzystna cecha wynalazku jest równiez to, ze wystepy centrujace plytek oporowych, usytuowane u pod¬ stawy wypustów, wystaja z kazdego z tych wypustów, powiekszajac w ten sposób powierzchnie styku pomiedzy wystepami i odpowiednimi miejscami centrujacymi sprzegnietych kolnierzy.Sprzeglo wedlug wynalazku charakteryzuje sie takze tym, ze powierzchnie styku miejsc centrujacych maja ksztalt cylindryczny lub tez, w pewnych okreslonych przypadkach wykonania, powierzchnie styku tych miejsc centrujacych maja ksztalt stozkowy.Rozwiazanie takie, polegajace na przesunieciu centrowania panewek w kierunku do osi sprzegla Kardana pozwala zgodnie z wynalazkiem na zapewnienie tego centrowania w strefie srodkowej plytki oporowej, pionowo do wypustu i na zmniejszenie w ten sposób zaleznosci centrowania od szerokosci tego wypustu. Wynalazek pozwala ponadto na zmniejszenie wymiarów zewnetrznych sprzegla tak osiowych, jak i promieniowych oraz ulatwienie i ulepszenie wykonania powierzchni oporowych kolnierzy, a to ze wzgledu na zmniejszenie wszys¬ tkich wystajacych nad nie czesci.Przedmiot wynalazku pokazany jest dokladniej w przykladach wykonania w porównaniu do rozwiazan znanych na rysunku, na którym fig. 1 i 2 przedstawiaja znane sprzeglo Kardana w widoku z przodu i czesciowo130938 3 w przekroju wzdluznym, wyposazone w panewke z lapami centrowanymi od zewnatrz, fig. 3 - kolnierz sprzegla wedlug wynalazku, fig. 4 — dwie panewki z plytkami oporowymi wedlug wynalazku, które sa laczone z panewka z fig. 3, fig. 5, 6 i 7 - panewke znana w widoku z dolu, z tylu i z boku, fig..8, 9 i 10 — panewke wedlug wynalazku w widoku z dolu, z tylu i z boku posiadajaca cylindryczne powierzchnie centrujace, fig. 11 przedstawia panewke podobna do panewki z fig. 10, lecz posiadajaca stozkowa powierzchnie centrujaca, fig. 12 - kompletne urzadzenie do przeniesienia napedu, wyposazone w sprzegla Kardana na swoich koncach, fig. 13 - inne wykonania przeniesienia napedu z fig. 12, fig. 14 — czesciowy przekrój przez sprzeglo Kardana, w które jest wyposazone jedno z przeniesien napedu z fig. 12 i 13.- Znane sprzeglo 1 wyposazone w panewke z lapa oporowa (fig. 1 i 2) zawiera dwa kolnierze 2 i 3 skierowa¬ ne prostopadle do siebie i jest montowane na koncach dwu sprzeganych walów nie pokazanych na rysunku, przy czym kolnierz przedni 3 na fig. 1 nie jest uwidoczniony w celu uproszczenia. Sprzeglo zawiera równiez krzyzak 4, którego czopy lozyskowe sa zamontowane wychylnie w panewkach 5 korzystnie igielkowych, zaopatrzonych w lapy oporowe lub plytki oporowe 6, posiadajace otwory do mocowania 7, sluzace do osadzenia w nich srub 8 laczacych plytki 6 z kolnierzami. Kazda plytka oporowa 6 panewki 5 posiada zewnetrzna prowadnice centruja¬ ca 9 oraz wpust wprowadzajacy 10 obejmowany przez zlobek promieniowy 11, wykonany w odpowiedniej powierzchni oporowej 12 kolnierza, na której panewka jest zamocowana. Prowadnica centrujaca 9 kazdej plytki oporowej 6 wchodzi pod wystep 13 ciagnacy sie na powierzchni oporowej odpowiedniego kolnierza, przy czym wystep ten przykrywa podpierajaca prowadnice centrujaca 9 w ten sposób^ze z jednej strony ustala panewke w stosunku do osi, a z drugiej strony przytrzymuje ja promieniowo w stosunku od sil odsrodkowych.Odleglosc górnego obrzeza wystepów centrujacych 13 kazdego kolnierza do osi walu a tym samym od osi sprzegla jest wieksza, niz najwieksza odleglosc zakonczenia odpowiadajacej temu wystepowi panewki, przy czym sam wystep centrujacy 13 wystaje na zewnatrz oporowej powierzchni 12 kolnierzy.Jak pokazano na fig. 3, kolnierz sprzegla wedlug wynalazku posiada korpus 20, przez który przechodzi wytoczenie 21, sluzace do umieszczenia w nim konca sprzeganego walu nie pokazanego na rysunku, jak równiez tarcze oporowa 22 posiadajaca cztery otwory mocujace 23 rozmieszczone symetrycznie dookola osi tarczy, przy czym powierzchnia oporowa taiczy jest podzielona na cztery segmenty 24a, 24b oraz 25a, 25b przynalezne do siebie parami, które stanowia oparcie plytek oporowych panewek. Oba segmenty tej samej czesci oporowej 24a, 24b lub 25a, 25b sa rozdzielone przez wybrania 26 lub 27 stanowiace przestrzen dla odpowiedniego wpustu ryglujacego laczonej panewki. Cztery segmenty oporowe 24a, 24b oraz 25a, 25b sa od wewnatrz wytoczone tak, ze tworza srodkowa pusta przestrzen,w odniesieniu do plaszczyzny oparcia tarczy, przy czym przestrzen ta jest ograniczona dwoma cylindrycznymi przeciwleglymi powierzchniami 28, 29 usytuowanymi na przedluzeniu wyzlobien 26, 27 po ich wewnetrznych stronach, czyli blizej osi sprzegla. Obie panewki 30 i 31 z plytkami oporowymi 32, 33 przynaleznymi do kolnierza poprzednio opisanego i pokazanego na fig. 3, posiadaja na powie¬ rzchniach oparcia 34a, 34b oraz 35a i 35b opierajacych sie o powierzchnie 24a, 24b oraz 25a, 25b kolnierza, otwory 36 do mocowania dla nie pokazanych srub. Tepowierzchnie oparcia 34a, 34b; 35a, 35b sa oddzielone od siebie przez wystajace czopy tworzace wypusty 37 i 38, wchodzace w odpowiednie wyciecia 26 i 27 kolnierza w celu przeniesienia momentu obrotowego sprzegla. Kazda panewka 30, 31 posiada wiec takie wypusty 37,38 oraz umiejscowione blizej osi sprzegla wystepy 39, 40 których wypukle cylindryczne powierzchnie 41, 42 tworza prowadnice centrujace dla odpowiednich panewek. Prowadnice 41, 42 wchodza w umieszczone na prze¬ ciwko siebie wytoczenia kolnierza, co pokazano na fig. 3 i opieraja sie o dwie przeciwlegle powierzchnie cylin¬ dryczne 28 i 29 tego wytoczenia. Kazda panewka zawiera otwory 43, 44 przeznaczone, po wyposazeniu ich w igly lozyskowe, do wlozenia czopów krzyzaka zapewniajacego przeniesienie napedu pomiedzy kolnierzami zlacza.Nalezy zauwazyc, ze prowadnice centrujace 41, 42 panewek 30 i 31 mieszcza sie na calej szerokosci odpowiedniego wypustu 38, 39 tak, ze rozciagaja sie w bok zapewniajac dobre centrowanie zwlaszcza podstaw wypustów a nie tylko ich boków.W celu lepszego przedstawienia istoty wynalazku oraz korzysci które z niego wynikaja, konieczne jest szczególowe porównanie klasycznej i panewki wedlug wynalazku. Stan techniki jest przedstawiony na fig. 5, 6 i 7, umieszczonych z lewej strony planszy podczas gdy z prawej strony umieszczony jest model wedlug wynala¬ zku odpowiednio na fig. 8, 9 i 10.Z rozwiazania na fig. 1 i 2 wynika, ze ze wzgledu na produkcje, zlobki 11 wykonane w powierzchni oparcia kolnierzy otwarte sa na swych dwu koncach, a wiec wystepy centrujace 13 sa przerwane tymi zlobkami 11, co uniemozliwia centrowanie zewnetrzne w tej wlasnie strefie, w której jest najbardziej potrzebne. Azeby za bardzo nie zmniejszac tego dzialania i zapewnic dostateczne centrowanie, szerokosc zlobków 11 jest ograniczo¬ na do pewnej wielkosci t (fig. 5). Tak wiec, aby panewka zachowala dostateczna odpornosc na uderzenia,4 130938 zwlaszcza w plaszczyznie najmniejszego przekroju lozyska od strony plytki oporowej, musi byc koniecznie zachowana pewna minimalna grubosc tej panewki. Majac wiec te dwie wartosci t oraz e ustalone praktycznie, trzeba stwierdzic, ze w znanej panewce, przedstawionej na fig. 5, odleglosc minimalna D osi lozyska od powierz¬ chni oparcia lapy oporowej jest stosunkowo bardzo znaczna w porównaniu do srednicy otworu panewki.Natomiast w panewce wedlug wynalazku, z uwagi na fakt, ze centrowanie i promieniowe ustawienie tej panewki dokonuje sie nie na ich krancach lecz znacznie blizej osi przy pomocy wypustów przenoszacych moment obrotowy (fig. 4), prowadnice centrujace nie sa przerwane przez zlobki, wykonane w plaszczyznach oparcia kolnierzy i w wyniku tego szerokosc tych wypustów przenoszacych jest calkowicie niezalezna od prowadnic centrujacych, których odpowiednie wlasciwosci centrowania z kolei nie zaleza od wymiarów wypustów.Poniewaz szerokosc T wypustów (fig. 8) moze byc znacznie powiekszona, mozna zmniejszyc odleglosc powierzchni oparcia plytki oporowej od osi panewki do wielkosci d, zachowujac przy tym minimalna grubosc e, okreslona wyzej. W rezultacie zachodzi mozliwosc znacznego zmniejszenia wymiarów wzdluznych panewki.Ponadto dla tej samej sily poprzecznej Fy i promieniowej Fx przenoszonych przez czopy lozyskowe krzyzaka, momenty gnace Fy »d oraz Fx -d (fig. 8 i 10) dzialajace na panewke wedlug wynalazku sa duzo mniejsze niz Fy «D oraz Fx* D (fig. 5 i 7) przenoszone przez panewke znana. Prowadzi to do mozliwosci przenoszenia wiekszych sil na srubach mocujacych. Fig.6 i 9 pokazuja zmniejszenie wymiarów sprzegla uzyskane dzieki wynalazkowi. Dla panewek o tej samej wysokosci, majacych plytki oporowe, których otwory mocujace maja to samo rozstawienie L i sa usytuowane w tej samej odleglosci 1 od srodkowej plaszczyzny wzdluznej kolnierza mozna zauwazyc, ze przy zewnetrznym centrowaniu o promieniu R, powiekszonym przez wystep o grubosci c kolnierza, objetosc zajmowana przez obracajace sie sprzeglo jest walcem o srednicy H = R + c.Natomiast przy centrowaniu wewnetrznym o promieniu r (fig. 9) panewka, wyznaczajaca zewnetrzna srednice R, taka sama srednica panewki znanej, objetosc wyznaczana podczas obrotu sprzegla jest walcem o promieniu R mniejszym od H. Osiagniecie takiego efektu przy pomocy panewki znanej wymagaloby zmniejsze¬ nia promieniowego wymiaru tej panewki o grubosc c wystepu kolnierza, co prowadziloby do usuniecia zakres- kowanej powierzchni S dookola otworów mocujacych (z lewej strony na fig. 6) o czesc s, co wobec niejednolite¬ go rozlozenia stref oporowych wokól otworów powodowaloby, ze panewka mialaby tendencje do wychylen.W wyniku zmniejszenia wystepu centrujacego kolnierza w sprzeglach wedlug wynalazku oraz wobec tego, ze powierzchnie tiparcia 24a, 24b i 25a, 25b nie zawieraja zadnej czesci wystajacej, wykonanie tych powierzchni moze byc przeprowadzone inaczej niz przez toczenie, na przyklad przez wygladzanie lub obróbke plaszczyzn czolowych co pozwala na unikniecie wad plaskosci takich jak lekka stozkowatosc lub wkleslosc, powodujacych skrzywienia lub inne odksztalcenie panewek a wiec ich przedwczesne zuzycie.Nalezy zauwazyc, ze prowadnice centrujace lap usytuowane u podstaw wypustu moga byc szeioko rozcia¬ gniete z jednej i drugiej jego strony, co powieksza powierzchnie stykowa pomiedzy plytkami i kolnierzem.Chociaz prowadnice centrujace, aby byly latwe w produkcji, sa wykonane jako cylindryczne, to nie mniej moga one byc takze wykonane jako stozkowe na przyklad tak, jak prowadnice 45 pokazane na fig. 11.\ Fig. 12 i 13 pokazuja dwa przyklady wykonania przeniesienia napedu ze sprzeglem Kardana z plytkami oporowymi wedlug wynalazku.Urzadzenie do przenoszenia napedu, przedstawione na fig. 12, sklada sie z zespolu przenoszacego 51 i zespolu przenoszacego 52, których konce posiadaja odpowiednio sprzegla Kardana 53 i 54. Wal laczacy sklada sie z rury 55 dla zespolu 52, a dla zespolu przenoszacego 53 z walu pelnego 56, zamontowanego suwliwtó w tej rurze. Moment obrotowy jest przenoszony przykladowo przez wielowypust 57. W przedstawionym przykladzie wykonania pokazano wielowypust z rowkami o przekroju prostokatnym. Sprzegla Kardana 53 i 54 maja w tym przykladzie jednakowa ^konstrukcje, tak ze opis ich budowy mozna ograniczyc tylko do sprzegla Kardana 54.Sprzeglo Kardana 54 posiada szczeke-obejme 58 zlaczona zwalem 56. Szczeka 58 posiada wytoczenia 59, w których umieszczone sa czopy 60 krzyzaka 61, zamontowanego w obudowie 64. Dwa inne czopy 62 posiadaja panewki z plytkami oporowymi 63, które sa zmontowane przy pomocy srub na kolnierzu, nie pokazanym na rysunku. Wypust 65 zapobiega przemieszczaniu bocznemu i bierze w ten sposób udzial w przenoszeniu momentu obrotowego, przy czym jest on usytuowany w wybraniu kolnierza. Wzajemne przemieszczanie sie zespolów przenoszacych 51 i 52 jeden wzgledem drugiego jest mozliwe przy pomocy rowków wielowypustu 57, które sa wykonane w czesci pelnego walu 56. Dlugosc przemieszczenia zalezy w przedstawionym przykladzie od dlugo¬ sci rowków 67 w rurze 55. Dla wytworzenia korzystnych warunków tarcia podczas przemieszczania sie zespo¬ lów, rowki walu pelnego 56 lub rowki wielowypustu 67 rury 55 maja okladziny, na przyklad z tworzywa sztucznego.W celu ochrony rowków przed uszkodzeniami zastosowane zostalo uszczelnienie 66. Element 55 w ksztal¬ cie rury, zawierajacy rowki 67 na jednym ze swoich konców posiada gniazdo, sluzace do montazu rury 68. Rura130938 5 68 ma dlugosc, zalezna od calkowitej dlugosci przenoszenia napedu ze sprzeglamiKardana 53 i czesc zlobko¬ wana rury 55.Fig. 13 przedstawia dalszy przyklad przeniesienia napedu ze sprzeglami Kardana odpowiadajacy przykla¬ dowi z fig. 12 z ta róznica, ze dlugosc przemieszczenia zespolów jest uzalezniona od walu pelnego 56 a nie od rowków 67 rury 55. Rowki maja w przekroju zarys ewolwentowy przy czym rowki w rurze maja korzystnie wykladzine. Ponadto wal pelny 56 posiada oparta na szczece 58 rure 69, w której znajduje sie uszczelka 70.Rura 68 w tym przykladzie wykonania ogranicza calkowita dlugosc zestawu tak, ze tylko w wyniku ustalenia dlugosci rury 68 mozna otrzymac zestawy, przenoszace naped o róznej dlugosci.Czopy 62 krzyzaka 61, pokazanego na fig. 14, sa wprowadzone w oslony 64 po umieszczeniu elementów lozyskowych 71. Elementy lozyskowe 71 przemieszczaja sie z jednej strony na czopach 62, a z drugiej strony w oslonach lozyskowych 64, usytuowanych w wytoczeniach panewek 63, w których sa przytrzymywane przez pierscienie rozprezne 72.Uszczelnienie pomiedzy oslona 64 i krzyzakiem 61 stanowi pierscien uszczelniajacy 73. W celu regulacji luzów tulei lozyskowej 64 o cienkich sciankach, w której grubosc dna 75 jest bardziej znaczaca, anizeli grubosc scian 74, zostaly zastosowane i wycentrowane pierscienie sprezynujace 72 o róznej grubosci. Sprezynujace pier¬ scienie 72 sa umieszczone w wybraniach 76 wykonanych w wytoczeniach panewek 63, a wymiar tych wytoczen jest równy maksymalnej grubosci sprezynujacych pierscieni 72. Tak wiec montaz panewek jest bardzo latwy z powodu zastosowania sprezynujacych pierscieni 72 dzieki czemu krzyzak 61 jest prawidlowo wycentrowany.Przez uzycie sprezystych pierscieni o róznych grubosciach mozliwa jest bardzo dokladna regulacja luzów przy uzyciu tych pierscieni 72 o drobnej gradacji. Mozna bardzo dokladnie wyrównac zaistniale ewentualne odchylki wykonania panewek 63 jak równiez ich centrowania. W ten sposób wywazenie zespolu jest mozliwe nawet przy niekorzystnych tolerancjach. Dzieki zastosowaniu oslony tocznej 64, panewki 63 nie sa narazone na uszkodzenia ze strony elementów 71.Zastrzezenia patentowe 1. Sprzeglo Kardana z panewkami i z plytkami oporowymi, przeznaczone do polaczenia konców dwóch obracajacych sie walów, zawierajace dwa kolnierze i krzyzak, przy czym kolnierze sa przeznaczone do zamonto¬ wania po jednym na koncach tych walów oraz zawieraja kazdy po parze panewek z plytkami oporowymi, zamocowanych na kolnierzu przy pomocy elementów mocujacych, zas krzyzak sluzy do przekazywania momen¬ tu obrotowego z jednego kolnierza na drugi i posiada czopy, osadzone w panewkach w ten sposób, ze moga w nich wykonywac pewne ruchy obrotowe, przy czym kazdy kolnierz posiada odpowiednie miejsce do centro¬ wania tych panewek, a kazda plytka oporowa panewki posiada wypust napedzajacy oraz wystep usytuowany przy podstawie tej plytki oporowej co powoduje, ze kazdy wystep stanowi za posrednictwem swojej powierzchni obwodowej miejsce centrujace takiej plytki oporowej, natomiast miejsca przylegania w kolnierzach i miejsca przylegania plytek oporowych sa dopasowane do siebie w taki sposób, zeby panewki nie mogly sie przerhiesz- czac wzgledem osi sprzegla, znamienne tym, ze miejsca przylegania (28, 29) kazdego kolnierza stano¬ wia wycinki powierzchni obrotowej, majacej wspólna os z obracajacym sie walem polaczonym z tym kolnie¬ rzem, a miejsca centrujace (4l, 42) utworzone przez powierzchnie obwodowe wystepów (39,40) sa dodatkowy¬ mi elementami powierzchni obrotowych miejsc przylegania (28,29) odpowiedniego kolnierza, przy czym centru¬ jace miejsca (41, 42) wystepów (39, 40) sa usytuowane po wewnetrznej stronie miejsc przylegania (28, 29) kolnierza w zmontowanym sprzegle, zas odleglosc promieniowa pomiedzy kazdym wpustem napedowym (37, 38) i osia walu, polaczonego z odpowiednim kolnierzem w zmontowanym sprzegle jest wieksza, anizeli odleglo¬ sc promieniowa centrujacych miejsc (28,29,41,42) od osi tego walu. 2. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze kazde tworzace dodatkowy element miejsce centrujace (41, 42) plytki oporowej usytuowane jest promieniowo wzgledem wspólnej osi walu przy odpowie¬ dnim wypuscie (37, 38), przy czym miejsca centrujace (28, 29) kazdego kolnierza sa rozmieszczone takze promieniowo przy wycieciach (26, 27), przeznaczonych do osadzenia tych wypustów (37,38). 3. Sprzeglo wedlug jednego z zastrzezen 1 albo 2, znamienne tym, ze wystepy centrujace (39, 40) plytek oporowych (32, 33) usytuowane u podstawy wypustów (37, 38) wystaja z kazdego z nich, powieksza¬ jac w ten sposób powierzchnie styku pomiedzy tymi wystepami (39,40) i odpowiednimi miejscami centrujacymi (28, 29) sprzegnietych kolnierzy. 4. Sprzeglo wedlug jednego z zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienne tym, ze powierzchnie styku miejsc centrujacych (28, 29,41,42) maja ksztalt cylindryczny. 5. Sprzeglo wedlug jednego z zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienne tym, ze powierzchnie styku miejsc centrujacych (28,29,41,42) maja ksztalt stozkowy. l130 938 13 5 k 10 9 13 \6 FIG. 2 20 2ia 26 22 25a 27 FIG. 3 H=R+c /, f ,04 FIG.7 li p5fl- htt»R*c FI6.8 Fy (J -lL p4 ls r» x ! £J- FIG.10 Mr ^—r Ch-130 938 J L 45 FIG/11 58 67 55 69 70 56 57 68 63 62 75 72 FIG.tt PL PL PL PL PL