Opis patentowy opublikowano: 1986 05 30 129 459 Int CK H04N' 9/535 Twórca wynalazku: Jack Selig Fuhrer Uprawniony z patentu: RCA Corporation, Nowy Jork /Stany Zjednoczone Ameryki/ NIELINIOWY UKLAD PRZETWARZANIA INFORMACJI WIZYJNEJ DOTYCZACEJ SZCZEGÓLÓW PIONOWYCH OBRAZU Niniejszy wynalazek dotyczy ukladu zapewniajacego odtwarzanie, uwydatnianie oraz wygla¬ dzanie informacji dotyczacej szczególów pionowych obrazu w telewizyjnych odbiornikach koloro¬ wych, zawierajacych filtr grzebieniowy lub podobny uklad, przeznaczony do rozdzielania sklado¬ wych luminancji i chrominancji svgnalu telewizyjnego.W systemach telewizji kolorowej takich, jaki jest opracowany dla Stanów Zjednoczonych Ameryki, skladowe luminancji i chrominancji sygnalu telewizyjnego obrazu kolorpwego mieszcza sie wewnatrz pasma czestotliwosciowego, zajetego przez sygnal wizyjny. Przy tym te skladowe sa rozmieszczone w pasmie czestotliwosciowym w taki sposób, ze skladowe luminancji o czestot¬ liwosciach stanowiacych wielokrotnosci czestotliwosci odchylania linii sa przeplatane ze skla¬ dowymi chrominancji stanowiacymi nieparzyste wielokrotnosci czestotliwosci równej polowie czestotliwosci odchylania linii. Znane sa rózne uklady filtrów grzebieniowych, przeznaczonych do odBeparowywania skladowych luminancji i chrominancji sygnalu wizyjnego. Niektóre z takich filtrów sa opisane w opisie patentowym etanów Zjednoczonych Ameryki nr *t 143397 wydanym na rzecz D.D. Holmes*s oraz w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr "396516 wydanym na rzecz D.H. Pritchard'a, jak równiez w publikacjach, zacytowanych w tych opisach patentowych.Sygnal luminancji uzyskiwany po przetworzeniu sygnalu wizyjnego przez filtr grzebieniowy, który to sygnal pojawia sie na wyjsciu filtru grzebieniowego, poddawany jest tak zwanemu "grzebieniowaniu" w calym zajetym przez ten sygnal pasmie, "Grzebieniowanie" w górnej czesci pasma czestotliwosciowego, która to czesc sygnal luminancji dzieli ze skladowymi chrominancji sygnalu, w wymagany sposób wplywa na eliminowanie skladowych chrominancji. Przedluzeni* tego "grzebieniowania" na dolna czesc pasma czestotliwosciowego, która nie jest dzielona ze sklado¬ wymi chrominancji, jednakze nie wplywa na wymagane oddzielenie skladowych chrominancji i powo¬ duje tylko niepotrzebne usuniecia skladowych luminancji. Skladowe w dolnej czesci tego nie- dzielonego pasma, które w ten sposób eliminowane, zawieraja informacje o szczególach pionowych obrazu przenoszonych przez sygnal luminancji. Zachowanie tych szczególów pionowych jest poza¬ dane ze wzgledu na koniecznosc zapobiegania pogorszeniu sie rozdzielczosci pionowej, który to parametr zalezy od calosci informacji przenoszonej przez skladowa luminancji odtwarzanego obrazu.2 129 4*59 Jedno z rozwiaza* zapewniajace zachowania informacji o Szczególach pionowych przewi¬ duje zastoso^^anie filtru dolnoprzepustowego, zalaczonego na wejsciu filtru grzebieniowego, na.którym pojawiaja sie poddana obróbce grzebieniowej .skladowe chrominancji, ^órna czestot¬ liwosc graniczna tego filtru lezy ponizej pa?ma, zajmowanego przez skladowe chrominancji, na przyklad, ta górna czestotliwosc moze wrosió 2 MHs. Filtr powoduje, ze skladowe o czestotliwosciach mniejszych od czestotliwosci mieszczacych sie w panmie zajetym przez skladowe chrominancji, uzyskiwane na wyjsciu filtru grzebieniowego, sa selektywnie dopro¬ wadzane do obwodu sumujacego, w którym selektywnie doprowadzane sygnaly na sumowane z pod¬ danymi obróbce grzebieniowej skladowymi luminancji uzyskiwanymi na wyjsciu filtru grzebie¬ niowego. Sygnal wyjsciowy wzyskiwany na wyjsciu obwodu sumujacego zawiera poddane obróbce grzebieniowej skladowe wielkosci czestotliwosci, zajmujace pasmo czestotliwosciowe, lezace powyzej górnej czestotliwosci granicznej filtru, z którego usuniete sa skladowe chrominan¬ cji oraz nie poddane obróbce grzebieniowej skladowe luminancji malej czestotliwosci o "plaskim" widmie czestotliwosciowym, które mi ja byó zachowane* Czasem pozadane jest uwydatnienie informacji dotvczacej szczególów pionowych odtwa¬ rzanego obrazu poprzez dodanie na powrót do sygnalu luminancji wiekszego sygnalu niosace¬ go Informacje o szczególach pionowych, niz to jest wymagane do odtwarzania sygnalu, lumi¬ nancji do jego postaci pierwotnej, to znaczy sygnalu luminancjl o plaskiej charakterystyce amplitudowo-czestotliwosolowej. Dodatkowy sygnal zawierajacy informacje o szczególach pio¬ nowych obrazu sluzy nastepnie do przeksztalcania charakterystyki widmowej, polegajacego na uwydatnianiu skladowych przenoszacych informacje o szczególach pionowych tak, aby zwleka szyc rozdzielczosc obrazu odtwarzanego. W przypadku sygnalów luminancji o malym poziomie, jednakze, takie uwydatnienie powoduje wytwarzanie widzialnych efektów w warunkach, gdy obecne sa produkty interferencji szumowej nakladane na informacje dotyczaca szczególów pionowych w sygnale luminancji. Równiez w tyra przypadku w sposób niepozadany uwydatniane sa zmiany odstepu czerni w kolejnych liniach, o ile sa obecne w sygnale wizyjnym. Zjawisko zmiany odstepu czerni w kolejnych liniach jest wyrazem interferencji sygnalów o malym po¬ ziomie przejawiajacej sie przy zmianie poziomu czerni sygnalu wizyjnego w kolejnych li¬ niach i moze byc, na przyklad, wvwolane wzajemnym odstrojeniera sie obwodów przetwarzania sygnalów w urzadzeniu nadawczym transmitujacym program telewizyjny. Interferencja wywola¬ na zmianami odstepu czerni w kolejnych liniach jest szczególnie zauwazalna w przypadku sygnalów wizyjnych o malvm poziomie wynoszacym okolo 5% wartosci maksymalnej amplitudy sygnalu wizyjnego i powoduje wytworzenie obiektywnie widocznych efektów na odtwarzanym obrazie, które sa w sposób-niepozadany wzmacniane, jezeli ma miejsce uwydatnienie szczegó¬ lów pionowych.Technika minimalizacji zaklócajacych efektów szumowych i innych skladowych niepozada¬ nych w sygnale wizyjnym przewiduje zastosowanie srodków zwykle odnoszacych sie do tak zwa¬ nego "wygladzania", polegajacego na eliminowaniu malych skoków amplitudy sygnalu zawiera¬ jacego skladowe szumowe, jak tb zostalo opisane, na przyklad, w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3715*77.Jeden z przykladów zastosowania techniki "wygladzania" sygnalu zawierajacego informa¬ cje o szczególach pionowych, nie powodujacy pogorszenia, to znaczy "zamazywania" informa¬ cji o szczególach pionowych, w szczególnosci z punktu widzenia poziomu informacji o szcze¬ gólach pionowych, która jest odtwarzana sygnalem luminancji, jest opisany w zgloszeniu patentowym nr 03820? dokonanym w Stanach Zjednoczonych Ameryki przez W.A. Lagoni^go i J.S. Puhrer»a pod tytulem "Odtwarzanie i uwydatnianie szczególów pionowych obrazu prze¬ noszonych sygnalem wizvjnyra". Uklad opisany w tym zgloszeniu równiez korzystnie moze byc zastosowany do uwydatniania informacji dotyczacej szczególów pionowych zasadniczo bez jednoczesnego uwydatniania powstajacych z powodu interferencji skladowych szumowych i zmialj' odstepu czerni w kolejnych liniach.129459 3 Przedmiotem w«*nalarV*: jest nieliniowy uklad przetwarzania Informacji wizyjnej doty¬ czacej szczególów piono ych obrazu przeznaczony dla urzadzenia przetwarzajacego sygnal wizyjny, zawierajacy zródlo sygnslu wizyjnego wytwarzajace sygnal wizyjny zawierajacy skladowe luminancji 1 chrominancji rozmieszczone wewnatrz pasma czestotliwosciowego zajmo¬ wanego przez sygnal wizyjny w aposól? przeplatany, filtr grzebieniowy polaczony z wyjsciem zródla sygnalu wizvjnego, przeinaczony do wytwarzania na pierwszym wejsciu przetworzonego sygnalu luminancji o charakterystyce amplitudowo-wldmowej, której maksima odpowiadaja czestotliwosciom równym calkowitym wielokrotnosciom czestotliwosci odchylania linii, a zera - nieparzystym wielokrotnosciom polowy czestotliwosci odchylania linii i do wytwa¬ rzania na drugim wvjeciu przetworzonego sygnalu chrominancji o charakterystyce amplitudo¬ wo-wldmowe jr której maksima odpowiadaja nieparzystym wielokrtonosciom polowy czestotliwos¬ ci odchylania linii, a zera - calkowitym wielokrotnosciom czestotliwosci odchylania linii, przy czym sygnaly uzyskiwane na drugim wyjsciu filtru grzebieniowego zawieraja skladowe odwzorowujace informacje luminancyjna dotyczaca szczególów pionowych usunieta z przetwo¬ rzonego sygnalu luminancji uzyskiwanego na pierwszym wyjsciu filtru grzebieniowego, uklad przetwarzajacy sygnal chrominancji dolaczony do drugiego wyjscia filtru grzebieniowego przeznaczony do wytwarzania sygnalów róznicowych kolorów R-Y, B-Y, G-Y, uklad przetwarza¬ jacy sygnal luminancji dolaczony do pierwszego wyjscia filtru grzebieniowego poprzez filtr doInoprzepustowy, macierz, której wejscia sa polaczone z wyjsciami ukladu przetwarzajacego sygnal chrominancji i z wyjsciem ukladu przetwarzajacego sygnal luminancji, i lctórej wyjs¬ cia sa polaczone z elektrodami sterujacymi kineskopu kolorowego. Zgodnie z wynalazkiem uklad ten zawiera nielinearny obwód sygnalowy, którego pierwsze wejscie jest polaczone z drugim wyjsciem filtru grzebieniowego, drugie wejscie - z pierwszym wyjsciem filtru grze¬ bieniowego poprzez filtr dolnoprzepustowy, i którego wyjscie jest polaczone z wejsciem ukladu przetwarzajacego sygnal luminancji. Przy tym nielinearny obwód sygnalowy ma charak¬ terystyke przenoszenia zapewniajaca przesylanie sygnalów zawierajacych informacje o szcze¬ gólach pionowych majacych m=»le amplitudy ze wzmocnieniem wiekszym od zera, sygnalów zawie¬ rajacych informacje o szczególach pionowych inajacych srednie amplitudy ze wzmocnieniem wiekszym od pierwszego wzmocnienia, a sygnalów zaiwerajacych informacje ;o szczególach pio¬ nowych majacych duze amplitudy ze ^wzmocnieniem mniejszym od pierwszego wzmocnienia.Obwód nielinearny zawiera dolnoprzepustowy filtr wejsciowy, obwód sygnalowy odtwarza¬ jacy szczególy pionowe, którego wejscie jest polaczone z wyjsciem doInoprzepustovego filt¬ ru wejsciowego, obwód sygnalowy uwydatniajacy szczególy pionowe, którego wejscie jest po¬ laczone z wyjsciem dolnoprzepustowego filtru wejsciowego, pierwszy obwód sumujacy, którego dwa wejscia sa polaczone z wyjsciami pierwszego obwodu sygnalowego i drugiego obwodu syg¬ nalowego odpowiednio, i którego wyjscie jest polaczone z drugim wyjsciem drugiego obwodu sumujacego, którego pierwsze wejscie jest polaczone z wejsciem ^iltru dolnoprzepustowego i którego wyjscie jest polaczone z wejsciem ukladu przetwarzajacego sygnal luminancji, przy czym pierwszy obwód sygnalowy odtwarzajacy szczególy pionowe obrazu ma liniowa charak4 teryetyke przenoszenia, a drugi obwód sygnalowy uwydatniajacy szczególy pionowe obrazu ma charakterystyke przenoszenia zapewniajaca zerowe wzmocnienie sygnalów zawierajacych infor¬ macje o szczególach pionowych majacych male amplitudy, przesylanie sygnalów zawierajacyeh informacje o szczególach pionowych majacych srednie amplitudy ze wzmocnieniem wiekszym od zera i przesylanie sygnalów zawierajacych informacje o szczególach pionowych majacych duze amplitudy ze wzmocnieniem mniejszym od drugiego wzmocnienia. Pierwszy obwód sygnalowy od¬ twarzajacy szczególy pionowe zawiera polaczony szeregowo filtr dolnoprzepustowy i rezystor wazacy, a drugi obwód sygnalowy uwydatniajacy szczególy pionowe zawiera polaczone szerego¬ wo nieliniowy obwód przetwarzajacy, filtr dolnoprzepustowy oraz rezystor wazacy.Przedmiot wynalazku w przekladzie jego realizacji jest odtworzony na rysunku, na któ¬ rym fi*. 1 przedstawia schemat blokowy czesci kolorowego odbiornika telewizyjnego, w któ¬ rym zastosowany jest uklad wedlug wynalazku, gdzie fig. 2 przedstawia schemat ideowy obwo¬ du nadajacego sie do zastosowania w ukladzie z fig. 1, fig. 3, fig. 4 i fig# 5 sa wykresami4 129 459 odwzorowujacymi charakterystyki przenoszenia ukladu z fig. 1, które sa podane celem lepsze¬ go zrozumienia dzialania ukladu wedlug vrvnalazku. Przedstawione na fig. 1 zródlo 10 calko¬ witego sygnalu wizyjnego obrazu kolorowego zawierajacego skladowe luminancji i chrominan¬ cji dostarcza s^naly wizyjne do wejscia filtru grzebieniowego 15 zrealizowanego w znanym ukladzief który jest zrealizowany z *rvkorzlataniem przyrzadów o sprzezeniu ladunkowym.Skladowe luminancji i chrominancji rn^ja widma czestotliwosciowe mieszczace sie w sposób przeplatany w pasmie czentotlrwosciowym sygnalu wizy.inego. Skladowa luminancji zajmuje sto¬ sunkowo szerokie pasmo czestotliwosciowe od zera /skladowa stalopradowa/do okolo 4 MHz.Górna czestotliwosc graniczna skladowej luminancji jest oddalona od skladowej chrominancji, która obejmuje skladowa podnosnej o czestotliwosci równej 3,58 MHz zmodulowanej amplitudo¬ wo i fazowo informacja o kolorze.Charakterystyka amplitudowo-czestotliwosciowa filtru grzebieniowego 1? z punktu widze¬ nia przetwarzania skladowej luminancji nte maksima w punktach odpowiadajacych czestotliwos¬ ciom równym calkowitym wielokrotnosciom czestotliwosci odchylania linii równej okolo 15 734 Hz i obejmuje skladowe stalopradowe, lub skladowe o czestotliwosci zerowej, a zera w punktach odpowiadajacych nieparzystym wielokrotnosciom polowy czestotliwosci odchylania linii, lacznie z czestotliwoscia podnosnej koloru równa okolo 3#58 MHz, Charakterystyka amplitudowo-czestotliwosciowa filtru grzebieniowego 15 z punktu widzenia przetwarzania skladowej chrominancji ma maksima w punktach odpowiadajacych wielokrotnosciom polowy czesto¬ tliwosci odchylania linii lacznie z czestotliwoscia 3,58 MHz i zera w punktach odpowiadaja¬ cych wielokrotnosciom czestotliwosci odchylania linii.Sygnal luminancji Y uzyskiwany po przetworzeniu sygnalu wizyjnego przez filtr grzebie¬ niowy 15 jest doprowadzany przez filtr dolnoprzepustowy 22 i rezystor wazacy 28 do jednego z wejsc obwodu sumujacego 30. Filtr 27 jest przeznaczony do przepuszczania wszystkich skla¬ dowych luminancji o czestotliwosciach mniejszych od czestotliwosci granicznej równej okolo 4 MHz i sluzy do.eliminowania skladowych szumowych i skladowych sygnalów zegarowych pelnia¬ cych funkcje sygnalów przelaczajacych potrzebnych do zapewnienia wlasciwego dzialania filt¬ ru grzebieniowego 15 w przypadku, gdy ten filtr jest zbudowany z wykorzystaniem przyrzad ów o sprzezeniu ladunkowym* Sygnal chrominancji C, uzyskiwany po przetworzeniu svgnalu wizyjnego przez filtr grzebieniowy, jest doprowadzany do ukladu przetwarzania svgnalu chrominancji 64, wytwarza¬ jacego róznicowe sygnaly koloru R-Y, B-Y, G-Y, i do wejscia filtru doInoprzepustowego 35 przeznaczonego do odtwarzania informacji odwzorowujacej szczególy pionowe obrazu.Uklad 64 zawiera filtr przeznaczony do przepuszczania tylko svgnalów i takich czestotli¬ wosciach, które mieszcza sie w pasmie czestotliwosciowym odpowiadajacym widmu czestotli¬ wosciowemu svgnalu chrominancji« Filtr 35 ma charakterystyke przenoszenia, której górna czestotliwosc graniczna wyno¬ si okolo 1,8 MHz. Filtr ten selektywnie przepuszcza tylko te ze skladowych obecnych na drugim wyjsciu filtru grzebieniowego 15, których czestotliwosci sa mniejsze od górnej czestotliwosci granicznej jego cherakter^stvki przenoszenia. Skladowe majace czestotliwos¬ ci mieszczace sie w tym obszarze pp.sma czestotliwosciowego odwzorowuja szczególy pionowe obrazu przenoszone przez skladowa luminancji, które nie wystepuja w sygnale luminancji uzyskiwanym na pierwszym wyjsciu filtru grzebieniowego i które musza byc odtworzone sygna¬ lem luminancji, aby zapobiec stratom rozdzielczosci pionowej przy odtwarzaniu obrazu.Takie odtworzenie szczególów pionowych oraz uwydatnienie szczególów pionowych realizowane jest w sposób nastepujacy.Sygnaly przenoszace informacje o szczególach pionowych sa doprowadzane, z wyjscia filtru 35, przez obwód A sygnalowy, przeznaczony do odtwarzania szczególów pionowych, skla-[ dajacy sie z filtru dolnoprzepustowego 4? i rezystora wazacego 48, do jednego z wejsc obwodu sumujacego 60. Czestotliwosc gmniczna filtru dolnoprzepustowego 4? wynosi okftlo 2 MHz. Charaktervetvka przenoszenia obwodu A. jest liniowa i swiadczy o tym, ze ten obwód ma uprzednio ustalone wzmocnienie dla sygnalów o biegunowosci dodatniej i ujemnej. Wartosc129459 / . wspólczynnika wzmocnienia obwodu odtwarzania szczególów pionowych korzystnie odpowiada - takiej wartosci wspólczynnika, który w dar^m ukladzie jest wymagany do odtwarzania malych skoków amplitudy skladowych odwzorowujacych szczególy pionowe w sygnale luminsri:\ji tak, iz odtworzony sygnal luminancji ma zasadniczo plaska charakterystyke widmowa w zakresie malych sygnalów przenoszacych informacje o sz^zetfól.^ch pionowych* Nalezy przv tym zazna¬ czyc, ze wartosc wzmocnienia w obwodzie odtwarzania szczególów Tronowych jpst funkcja wielu róznych czynników, w tym równiez charakterystyk przenoszenia obwodów zalaczonych na wyjsciach filtru grzebieniowego 15 i toru 32 przetwarzania sygnalów luminancji, w którym sa przetwarzane sygnaly z odtworzonymi skladowymi szczególów pionowych oraz wzglednych wartosci sygnalów pojawiajacych sie na wyjsciach filtru grzebieniowego 15, na przyklad.Sygnaly odwzorowujace szczególy pionowe doprowadzane z filtru 35 sa równiez doprowa¬ dzane o^o wejscia obwodu B zapewniajacego uwydatnienie szczególów pionowych. Ten obwód B sklada sie z polaczonych szeregowo nieliniowego obwodu przetwarzania sygnalu 50, filtru doInoprzepustowego 52 i rezystora wizacego 58* sygnaly przetwarzane w obwodzie B sa dopro¬ wadzane do drugiego wejscia obwodu sumujacego 60, który sumuje sygnaly z odtworzonymi szczególami pionowymi przesylane obwodem A. oraz sYgn^iy z uwydatnionymi szczególami piono¬ wymi przesylane obwodem B. W wyniku uzyskuje sie sygnal wyjsciowy bedacy wlasciwa odpowie¬ dzia na informacje wejsciowe.Polaczenie filtru 35 szczególów pionowych z filtrem 42 odtworzenia szczególów piono¬ wych tworzy obwód pasmowy odtwarzania szczególów pionowych Af a polaczenie filtru 35 szczególów piono\ przez co osiaga sie silne tlumienie skladowych chrominancji, W tym przykladzie filtr dolno- przepustowy 52 ma górna czestotliwosc graniczna równa okolo 1,8 MHz, przez co uzyskuje sie tlumienie sygnalów majacych czestotliwosci mieszczace sie w pasmie czestotliwosciowym prze¬ znaczonym dla sygnalu chrominancji i powyzej granic tego pasma. Filtr 52 sluzy do polei- szenia wyrazistosci obrazu w szczególnosci z punktu widzenia efrktów, jakie moga^pojawic sie jako widoczne zaklócenia w obszarach przylegajacych do konców przekatnych wyswietlanej tablicy kontrolnej.Uklad 50 przetwarzania sygnalów zawiera diodowy obwód ograniczajacy segregacvjny , którego schemat ideowy jest przedstawiony na fig, 2, skladajacy sie z diod 51 i 53, które sa polaczone ze soba równolegle z tym, ze kierunki przewodzenia tych.diod sa przeciwne tak, iz kazda z tych diod przewodzi prad elektryczny w odpowiedzi na sygnaly o przeciwnych biegunowosciach, odpowiednio, Amplitudowo-czestotliwosciowa charakterystyka przenoszenia ukladu przetwarzania sygnalów 50 jak równiez charakterystyka przenoszenia dla sygnalów doprowadzanych do drugiego wejscia obwodu sumujacego 60 przesylanych przez obwód B jest przedstawione na fig. 4« Ponizsze wyjasnienia dotyczace odpowiedzi na sygnaly o dodatniej biegunowosci + dotycza równiez sygnalów o biegunowosci ujemnej - • Obwody ograniczajace, wygladzajace i wzmacniajace, wchodzace w sklad ukladu przetwa¬ rzania sygnalów 50, zapewniaja charakterystyke przenoszenia wzmocnienia , jak na fig. 4, w trzech obszarach I, II i III dla sygnalów o trzech uprzednio ustalonych zakresach ampli¬ tudy sygnalów przenoszacych informacje o szczególach, pionowych. Obwód ograniczajacy ma charakterystyke przenoszenia odpowiadajaca wzmocnieniu zerowemu w pierwszym obszarze dla sygnalów o malych poziomach, to zniczy dla sygnalów, których amplituda wynosi nie wiecej niz 5% amplitudy maksymalnie mozliwej. Oznacza to, ze obwód ograniczajacy zapobiega uwydat¬ nieniu sygnalów o malych poziomach w obwodzie B wraz z szumami i innymi skladowymi zakló¬ cajacymi. Stopien wzmacniajacy wchodzacy w sklad ukladu przetwarzania sygnalów 50 wzmacnia sygnaly, przenoszace informacje o s-zczególach pionowych, majace srednie amplitudy, to zna¬ czy sygnaly, których amplitudy wynosza od 5% do 4096 amplitudy maks-malnie mozliwej, we¬ wnatrz obszaru II przy wspólczynniku wzmocnienia równym na przyklad okolo 3, celem uwydat¬ nienia informacji o szczególach pionowych i zwiekszenia kontrastowosci obrazu wyznaczonej tym obrazem.6 129 459 Sygnaly przenoszace informacje o szczególach pionowych majace wzglednie duze amplitudy, to znaczy sygnaly odpowiadajace duzej kontrastowosci fragmentów obrazu takich, jak napisy, sa wygladzane, to znaczy amplitudy sa zumiejszane lufo tlumione, jak wynika z charakterystyki amplitudowej w obszarze III, celem wyeliminowania nadmiernej kontrastowosci obrazu i zapo¬ biezenia zamazaniu obrnzu na ekranie kineskopu, które, mówiac inaczej, niszcza lub pogar¬ szaja szczególy pionowe.Sygnal sumaryczny przenoszacy informacje o szczególach pionowych uzyskiwany na wyjs¬ ciu obwodu sumujacego 60 odznacza sie charakterystyka amplitudowo-widmowa odpowiadajaca charakterystyce przenoszenia przedstawionej na fig, 5. Charakterystyka przenoszenia przed¬ stawiona na fig. 5 reprezentuje calkowita charakterystyke przenoszenia, uwzgledniajaca charakterystyke przenoszenia przedstawiona na fig. 3 /dla obwodu A odtwarzania szczególów pionowych/oraz charakterystyke przedstawiona na fig. 4 /dla obwodu B uwydatniania szcze¬ gólów pionowych/.Nalezy zaznaczyc, ze w obszarze I/odtwarzanie szczególów pionowych/informacja o szczególach pionowych przenoszona sygnalami o malym poziomie moze zostac odtworzona do wartosci wystarczajacej dla zachowania normalnej rozdzielczosci w kierunku pionowym, za¬ pewnianej trescia luminancyjna odtwarzanego obrazu• Wybór wzmocnienia obwodu odtwarzania szczególów pionowych, jaki wynika z charakterystyki przenoszenia dla obszaru I /patrz fig. 1 i 3/opiera sie o wyniki rozwazania, jakie wyniki sa do zaakceptowania w danym sys¬ temie przetwarzania sygnalu wizyjnego. Na przyklad, jezeli wzmocnienie obwodu odtwarzania szczególów pionowych jest zbyt duze, interferencja skladowych o malym poziomie odwzorowu¬ jacych zmiany odstepu czerni w kolejnych liniach staje sie latwo zauwazalna. Jezeli wzmocnienie w obwodzie odtwarzania szczególów piono\^vch jest zbyt male, znaczny wplyw su¬ mowania, to znaczy maksima i zera na róznych czestotliwosciach, przejawia sie wówczas w obszarze czestotliwosciowym ponizej 2 MHz zajetym przez skladowe przenoszace informacje o szczególach pionowych, co powoduje straty informacji o szczególach pionowych, przenoszonej sygnalami majacymi maly poziom. Tak wiec nachylenie charakterystyki przenoszenia w obsza¬ rze I odpowiada takiej wartosci wspólczynnika wzmocnienia sygnalu, jaka jest niezbedna do uzyskania pozadanej charakterystyki widmowej sygnalu odpowiedzi, to znaczy plaskiej cha¬ rakterystyki widmowej sygnalu lurainsncji, bez wprowadzenia bedacych nie do przyjecia efek¬ tów ubocznych. Charakterystyka amplitudowo-widmowa sygnalu odpowiedzi dla obszaru I, jaka jeat wyznaczona obwodem A odtwarzania szczególów pionowych, korzystnie odwzorowuje ustalo¬ ne wspólzaleznosci z charakterystyka przenoszenia obwodu sygnalowego, który doprowadza poddany obróbce "grzebieniowania" sygnal luminancji z wyjscia filtru grzebieniowego 15 do obwodu sumujacego 30.W obszarze II/uwydatnienia szczególów pionowych/wprowadza sie odpowiednie uwydatnie¬ nie szczególów pionowych poprzez zapewnienie dodatkowego wzmocnienia sygnalów, majacych srednie amplitudy, w sposób, który jeat uwazany za korzystny z punktu widzenia polepszenia rozdzielczosci odtwarzanego obrazu* Poniewaz tylko sygnaly poddawane przetwarzaniu przez obwód uwydatnienia aa wygladzane pod wzgledem wartosci amplitudy, a sygnaly przetwarzane przez obwód A odtwarzania szczególów pionowych sa przesylane ze wzmocnieniem, zapewniaja- oym odtworzenie szczególów pionovych "zamazania" w obrazie informacji dotyczacej szczegó¬ lów pionowych, przekazywanej sygnalami o malym poziomie, jest eliminowane, a uwydatnienie skladowych zaklócajacych o malych poziomach obejmujacych produkty interferencji szumów i zmian odstepu czerni w kolejnych liniach w sposób istotny ograniczono do dopuszczalnego minimum. Nachylenie krzywej wzmocnienia dla sygnalów o amplitudach mieszczacych sie w ob¬ szarze III jest mniejsze od nachylenia krzyvej wzmocnienia dla sygnalów mieszczacych sie w obszarze II, i korzystnie jest takie, aby bylo zapewnione wzmocnienie sygnalów o ampli¬ tudach mieszczacych sie w obszarze III. Sygnaly przenoszace Informacje o szczególach pio¬ nowych poddawanych wygladzaniu amplitudowemu wewnatrz obszaru III sa sygnalami, które ma¬ ja amplitudy równe od okolo 40% amplitudy maksymalnie mozliwej do amplitudy maksymalnie mozliwej•129 4'59 7 Sygnaly o malym poziomie poddawano od.tvarsani.il liniowemu w obszarze I czesto zawiera¬ ja informacje o subtelnych szczególach pionowych, które nie sa wystarczajace na to, aby mogly zostac uwydatnione, a które nie' beda zauwazone przez "telewidza, jezeli nie zostana uwydatnione, lub które stana sie obiektywnie zauwazalne dla telewidza, jezeli zostana pod¬ dane uwydatnieniu. Przekladem sygnalów tego rodzaju aa sygnaly odwzorowujace r^sr twarzy.Ogólne konfiguracje i charakteryotyczne rysy twarzy aa rzadko rozpoznawalne bez uwydatnie¬ nia szczególów. Obraz twarzy moze zawierac niewielkie-nieregularnedci, takie jak zmarszcz¬ ki lub skazy, które, jezeli sa uwydatnione na skutek uwydatnienia szczególów, rcoea bvó obiektywnie widoczne dla telewidza, który preferuje ogladanie przyjemnych twarzy bez skaz.Dodatkowa korzyscia jest to, ze sygnaly interferujace, takie jak szumy, nie sa uwydatniane.Korzysci uzyskiwane w wyniku przetwarzania s^nalcw w obszarze I, jak zauwazone, sa uznawa¬ ne za przewyzszajace jakiekolwiek braki uwydatniania informacji o szczególach pionowych dla sygnalów poddawanych ]rzetwarzaniu w obszarze I.Sygnaly zawierajace informacje o szczególach pionowych poddawanych przetwarzaniu wewnatrz obszaru II sa zwiazane z taka informacja przenoszona przez sygnaly wizyjne, która jest uznawana za korzystna dla uwydatnienia szczególów pionowych. Sygnaly tej kategorii sa sygnalami, majacymi umiarkowanie duze amplitudy, przenoszacymi informacje, zwiazana, z no¬ minalna lub srednia kontrastowoscia obrazu. Takie sygnaly sa charakterystyczne, na przyklad, dla odtwarzania fragmentów obrazu dotyczacych krajobrazów, kwiatów, rysunków. S-renaly za¬ wierajace informacje o szczególach pionowych poddawane przetwarzaniu w obszarze III sa zwiazane z ta informacja przenoszona sygnalami wizyjnymi, która jest uwazana za najmniej korzvstna dla uwydatniania. Sygnaly tego tvpu sa sygnalami, majacymi duze amplitudy i od¬ wzorowuja fragmenty obrazu majace duza kontrastowosó, na przeklad, takie, jakie odwzoro¬ wuja napisy lub czarno-biale pasy. Dodatkowa korzysc uzyskuje sie, gdy przewidziana jest mozliwosc zmiany amplitudowych charakterystyk przenoszenia w obszarach II i III bez wplywu na amplitudowe charakterystyki sygnalów poddawanych przetwarzaniu w obszarze I. Takie ste¬ rowanie moze bvc zrealizowane albo automatycznie albo za pomoca regulowanego przez tele¬ widza potencjometru fto znaczy poprzez zapewnienie mozliwosci regulacji "szczytowej"/ • Nalezy równiez zaznaczyc, ze dzialanie opisanego ukladu przetwarzania sygnalów, za¬ wierajacych informacje o szczególach pionowych nie zalezy od zmian poziomu stalopradowego skladowej luminancji* Dzieki sposobowi wytwarzania przez filtr grzebieniowy sygnalu chro¬ minancji, polegajacemu na zastosowaniu znanego procesu sumowania-odejmowania e^fnalów, uzyskiwany w wyniku przetwarzania przez filtr grzebieniowy sygnalu wizyjnego, svenal chro¬ minancji zawiera skladowa stalopradowa. Skladowa stalopradowa sygnalu chrominancji dlatego nie wplywa na zmiane stalopradowej skladowej polaryzacji na wejsciu filtru grzebieniowego, z którego wyprowadzany jest sygnal chrominancji« Ograniczenie sygnalu zawierajacego infor¬ macje o szczególach pionowych od sygnalu wejsciowego chrominancji, uzyskiwanego na wyjsciu filtru grzebieniowego, moze byc dlatego zrealizowane w sposób uprzednio ustalony wzgledem skladowej staloprad owej* która odpowiada "srodkowemu" poziomowi ograniczenia. Poniewaz po¬ ziom odniesienia, wzgledem którego realizowane jest ograniczenie, jest ustalony uprzednio, zakres ograniczania sygnalów jest dobrze zdefiniowany i sluzy do zapewnienia dobrze zdefi¬ niowanych zakresów odtwarzania, uwydatniania 1'ograniczania, jak opisano powyzej.Przetworzony sygnal, zawierajacy informacje o szczególach pionowych, pojawiajacy sie na wyjsciu obwodu sumujacego 60, jest sumowany w obwodzie sumujacym 30, z przetworzonym przez filtr grzebieniowy sygnalem luminancji, doprowadzanym poprzez filtr 22. Sygnal wyjs¬ ciowy z obwodu sumujacego 30 odpowiada zrekonstruowanej skladowej luminancji sygnalu wi¬ zyjnego, zawierajacego Informacje o szczególach pionowych, odtworzonych i uwydatnionych w opisany powyzej sposób; Zrekonstruowana skladowa luminancji nastepnie doprowadza sie do ukladu 32 przetwarzania sygnalu luminancji I z ukladu 32 i sygnaly róznicowe koloru z ukla4 du przetwarzania sygnalu chrominancji 64 sa sumowane w ukledzie macierzowym 68, w wyniku. czego uzyskuje sie sygnaly kolorów podst*v-ovrych" R, B, G. Te sygnaly sa nastepnie w sposób odpowiedni doprowadzane do elektrod sterujacych kineskopu kolorowego 70.8 129 459 Rezystory wazace 28. 48 I 58 maja rezystancje, ktcrvch wartosci sa proporcjonalne do wartosci sygnalu luminancji, uzyskiwanego no wyjsciu filtru grzebieniowego oraz sygnalów zawierajacych informacje o szczególach pionowych, które to sygnaly sa sumowane celem uzys¬ kania wymaganego poziomu skladowej luminancji, która pojawia sie na wyjsciu obwodu sumuja¬ cego 30. Opóinienia w obwodach przesylania s-rsnalów A i B sa wyrównywane filtrami 4? i 52, odpowiednio. Natomiast opóznienia s-gn^lów przesylanych z wyjscia sygnalu luminancji filt¬ ru grzebieniowego 15 do pierwszego wejscia ot-wodu sumujacego 30 przesylanych obwodem-A i opóznienia sygnalów przesylanych z wyjscia sygnalu chrominancji filtru grzebieniowego 15 do drugiego wejscia obwodu sumujacego 30 obwodem B sa odpowiednio wyrównywane filtrem 22 oraz filtrami 35, A? i 5?, zalaczonymi w obwodzie sygnalowym odparzania i uwydatniania szczególów pipnovrvch. Chociaz obwody sumujace 60 i 30 sa pokazane na fig. 1 jako osobne zespoly, nalezy miec na uwadze, ze te dwa obwody sumujace moga zostac zastapione jednym ukladem sumujacym, majacym trzy wejscia, przeznaczonym do cumowania sygnalu luminancji uzyskiwanego na wyjsciu filtru grzebieniowego 15 z sygnalami zawierajacymi informacje o szczególach pionowych doprowadzanymi obwodami A i B. PL PL PL PL