PL129368B1 - Process for preparing 2-alkyl-2-p-chlorophenylacetonitrile - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest eposób wytwarzania 2-elkllo-2-p-chlorofenyloacetonltrylu 0 ogólnym wzorze 2, w którym R oznacza pierwezorzedowy lub drugorzedowy nizszy rodnik al¬ kilowy o 1-5 atomach wegla, wybrany z grupy obejmujecej metyl, etyl, propyl, izopryl, bu¬ tyl, izobutyl, waleryl i izcwaleryl. 2-metylo-2-p-chlorofenyloacetonltryl jeet przydatny jako produkt posredni do wytwarzania /£/»cyjano-/3-fenokeyfenylo/metylowego eetru kwasu /£/-2-metylo-l-/4-chlorofenylo/propenokarbokeylowego, stosowanego jako srodek owadobójczy 1 roztoczobójczy, o wzorze 1. Ten uzyteczny zwlezek o wzorze 1 mozna wytwarzac, poddajac reakcji chlorek kwasu 2-metylo-l-p-chlorofenylopropanokarbokaylowego z cyjanohydryna m-fenoksybenzaldehydu w obecnosci srodka wiezecego kwas, takiego jak trójetyloamina.Chlorek kwasu 2-metylo-l-chlorofenylopropenokarbokeylowego mozna z kolei wytwarzac z 2-metylo-2-p-chlorofenyloacetonitrylu przez hydrolize nitrylu do kwasu 1 przeksztalcanie kwasu w chlorek kwasowy w znany sposób.Znany sposób wytwarzania produktu wyjsciowego tej syntezy, 2*»alkllo-2-p-chlorofenylo- acetonitrylu, polega na alkilowaniu nitrylu kwasu p-chlorofenylooctowego chlorkiem niz¬ szego elkilu. Chlorki te odznaczaja sie duza lotnoscia, /ich temperatura wrzenia wynoel okolo 35 C/ tak, ze ich uzycie wymaga kosztownej aparatury cisnieniowej, co stanowi isto¬ tne wade tego sposobu.Obecnie nieoczekiwanie stwierdzono, ze 2-alkilo-2-p-chlorofenyloacetonitryl mozne wy¬ twarzac przez reakcje nitrylu kwasu p-chlorofenylooctowego z nizszym alkllosulfonlsnem nizszego alkoholu alkilowego w warunkach katalitycznego przenoszenia fazy w obecnosci od 40 % do naeyconego zasadowego roztworu, takiego jak np. 50 % roztwór NaOH lub KOH. Mozna stosowac dowolny sposród licznych katalizatorów przenoszenia fazy, taki Jak chlorek czterobutylofoefonlowy, chlorek benzylotrójetyloamonlowy, chlorek trójkaprylometyloamo- niowy, chlorek czterobutyloamoniowy lub kryptany bedz etery koronowe takie jak 18-koro- nowy-6. Ilosc obecnego katalizatora przenoszenia fazy moze wynosic od 0,5 do 10 % wago¬ wych.2 129 368 Reakcje prowadzi 9ie w temperaturze od 0°C do temperatury 200°C, korzystnie w tempera¬ turze od 50°C do 100°C. Czas reakcji wynosi od 0,5 - 48 godzin, korzystnie 2-3 godzin, w zaleznosci od temperatury reakcji. Szybkosc reakcji zalezy od temperatury reakcji. Reak¬ cja przebiega Jak przedstawiono na schemacie, w którym R oznacza pierwszorzeedowy lub dru¬ gorzedowy rodnik alkilowy o 1-5 atomach wegla, taki jak metyl, etyl, propyl, izopryl, bu¬ tyl, izobutyl, waleryl i izowaleryl, a R* oznacza pierwszorzedowy, drugorzedowy lub trze¬ ciorzedowy rodnik alkilowy o 1-5 atomach wegla, takich jak metyl, etylr propyl, izopryl, butyl, izobutyl, IHrzed. butyl, waleryl, izowaleryl lub Illrzed. waleryl.Zalete sposobu wedlug wynalazku jest to, ze stosowane w nim alkilosulfonieny alkoholi alkilowych se wysokowrzece /okolo 200°C/ i nie wymagaje wysokocisnieniowej aparatury do prowadzenia reakcji, jak to ma miejsce w przypadku znanego stosowania nizszych chlorków alkilowych /RC1, w których R ma wyzej podane znaczenia/, których temperatura wrzenia wy¬ nosi okolo 35°C.Sposób wedlug wynalazku jest wyjasniony w nastepujecym przykladzie.Przyklad. Wytwarzanie 2-izopropylo-2-p-chlorofenyloacetonitrylu. IV kolbie 0 pojemnosci 1 litra umieszcza sie 135 g /O,9 mola/m/ p~chlorofenyloacetonitrylu 1 138 g /l m/ metanosulfonlanu izopropylu* Do zawartosci kolby dodaje sie w jednej porcji 300 ml 50 % NaOH 1 30 ml 40 % wodorotlenku czterobutyloamlnlowego. Mieszanine ogrzewa sie na laz¬ ni parowej w clegu 3 godzin, intensywnie mieszajec. Nastepnie dodaje sie 2 litry wody 1 mieszanine ekstrahuje sie trzykrotnie porcjami po 200 ml CH2C12« Warstwy organiczne le- czy sie, suszy HgSO. i odparowuje. Otrzymuje sie 2-izopropylo~2-p'-chlorofenyloacetonitryl z ilosciowe wydajnoscie /172,4 g, 100 %/. Produkt identyfikuje sie Jako zwiezek tytulowy za pomoce widma w podczerwieni 1 jpidma magnetycznego rezonansu jedrowego.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania 2-alkilo-2-p-chlorofenyloacetonitrylu o ogólnym wzorze 2, w któ¬ rym R oznacza pierwszorzedowy lub drugorzedowy nizszy rodnik alkilowy o 1-5 atomach wegla wybrany z grupy obejmujecej metyl, etyl, propyl, izopropyl, butyl, izobutyl, waleryl 1 izowaleryl, znamienny tym, ze nitryl kwasu p-chlorofenylooctowego poddaje sie reakcji z nizszym alkilosulfonlanem nizszego alkoholu alkilowego o ogólnym wzorze 3, w którym R oznacza pierwszorzedowy lub drugorzedowy nizszy rodnik alkilowy o 1-5 atomach wegla wybrany z grupy obejaujecej metyl, etyl, propyl, izopropyl, butyl, izobutyl, waleryl i izowaleryl, a R' oznacza nizszy rodnik alkilowy o 1-5 atomach wegla, wybrany z grupy obejmujecej metyl, •tyl, propyl, izopropyl, butyl, izobutyl, III rzed. butyl, waleryl, izowaleryl lub III rzed. waleryl, w obecnosci zasady 1 katalizatora przenoszenia fazy. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie zasade wybrana z grupy obejmujecej 50 % NaOH i 50 % KOH, temperature reakcji od 0°C do 200°C i kataliza¬ tor przenoszenia fazy wybrany z grupy obejmujecej chlorek czterobutylofosfoniowy, chlorek benzylotrójetyloamonlowy, chlorek trójkaprylometyloamoniowy lub chlorek czterobutyloamo- nlowy.129 368 CHy /CH3 CH C=N __o/ ^ anf^CH-C-O-CH-f ^ W W*0r 7 OJ o I ROSR' Ó Wzór 3 0 CHfCH2CN + RÓSR* „5?* ^q0H \=/ * u katalizator przeno- 0 izenia fazy Cl"0~CHR + R'5°3 CN Schemat PL PL

Claims (2)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania 2-alkilo-2-p-chlorofenyloacetonitrylu o ogólnym wzorze 2, w któ¬ rym R oznacza pierwszorzedowy lub drugorzedowy nizszy rodnik alkilowy o 1-5 atomach wegla wybrany z grupy obejmujecej metyl, etyl, propyl, izopropyl, butyl, izobutyl, waleryl 1 izowaleryl, znamienny tym, ze nitryl kwasu p-chlorofenylooctowego poddaje sie reakcji z nizszym alkilosulfonlanem nizszego alkoholu alkilowego o ogólnym wzorze 3, w którym R oznacza pierwszorzedowy lub drugorzedowy nizszy rodnik alkilowy o 1-5 atomach wegla wybrany z grupy obejaujecej metyl, etyl, propyl, izopropyl, butyl, izobutyl, waleryl i izowaleryl, a R' oznacza nizszy rodnik alkilowy o 1-5 atomach wegla, wybrany z grupy obejmujecej metyl, •tyl, propyl, izopropyl, butyl, izobutyl, III rzed. butyl, waleryl, izowaleryl lub III rzed. waleryl, w obecnosci zasady 1 katalizatora przenoszenia fazy.

2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie zasade wybrana z grupy obejmujecej 50 % NaOH i 50 % KOH, temperature reakcji od 0°C do 200°C i kataliza¬ tor przenoszenia fazy wybrany z grupy obejmujecej chlorek czterobutylofosfoniowy, chlorek benzylotrójetyloamonlowy, chlorek trójkaprylometyloamoniowy lub chlorek czterobutyloamo- nlowy.129 368 CHy /CH3 CH C=N __o/ ^ anf^CH-C-O-CH-f ^ W W*0r 7 OJ o I ROSR' Ó Wzór 3 0 CHfCH2CN + RÓSR* „5?* ^q0H \=/ * u katalizator przeno- 0 izenia fazy Cl"0~CHR + R'5°3 CN Schemat PL PL