Przedmiotem wynalazku jest uklad automatycz¬ nej regulacji czestotliwosci, zwlaszcza uklad tego rodzaju sluzacy do wytwarzania zaleznego od czes¬ totliwosci sygnalu korekcji bledu do strojenia ge¬ neratora lokalnego w odbiorniku superheterodyno- wym.Zadaniem glowicy telewizyjnej jest selekcja po¬ jedynczego waskiego pasma czestotliwosci sposród wielu czestotliwosci radiowych w pasmie wielkich czestotliwosci. Konwencjonalna glowica telewizyjna spelnia te funkcje za pomoca wzmacniacza wielkich czestotliwosci, mieszacza i lokalnego generatora heterodyny. Sygnal wyjsciowy generatora jest po¬ równywany, inaczej zdudmiany, z sygnalem tele¬ wizyjnym w.cz odbieranym przez mieszacz z an¬ teny odbiorczej. Zdudnianie to powoduje wytwa¬ rzanie czestotliwosci sumacyjnych, jak i róznico¬ wych, wzgledem poczatkowej czestotliwosci w.cz. i czestotliwosci generatora lokalnego. Wszystkie czestotliwosci róznicowe, zwane czestotliwosciami posrednimi (p.cz.) zostaja odfiltrowane. Omawiane sygnaly p.cz. sa wzmacniane i detekowane przez odbiornik telewizyjny celem odtworzenia wyma¬ ganej informacji wizyjnej i fonicznej.Dla uzyskania optymalnego obrazu na ekranie telewizyjnym lacznie z odpowiednim odtwarzaniem dzwieku, jest konieczne, aby generator lokalny od¬ biornika byl zestrojony w taki sposób, ze nosne wizji i fonii sa ulokowane w prawidlowych punk¬ tach w pasmie p.cz. odbiornika. Jest to szczególnie 10 15 20 25 30 sluszne przy strojeniu odbiorników telewizji kolo¬ rowej. Nosne wizji i fonii musza byc nie tylko umiejscowione w swych wlasciwych punktach w pasmie p.cz., ale podmosna chrominancji takze musi byc ulokowana wlasciwie dla zapewnienia odtwa¬ rzania kolorów przez kineskop z wlasciwymi cha¬ rakterystykami intensywnosci i 'nasycenia. Jezeli z jakiegos powodu generator lokalny nie jest wy¬ regulowany na wlasciwa czestotliwosc, czestotli¬ wosci sygnalu p.cz beda nieprawidlowe i moga wplywac szkodliwie na odtwarzany dzwiek i obraz.Niedostrojenie to moze powodowac niewlasciwa re¬ gulacje przez widza, dryf generatora lokalnego lub niedokladny powrót mechanicznego elementu stro¬ jacego. Celem przezwyciezenia tych problemów konwencjonalne odbiorniki sa wyposazone w ukla¬ dy sluzace do kompensacji zmian czestotliwosci posrednich.Kompensacja ta jest realizowana zwykle przez uzyskanie napiecia automatycznej regulacji cze¬ stotliwosci z wyjscia stopnia wzmacniajacego p.cz. odbiornika. Napiecie automatycznej regulacji cze¬ stotliwosci reprezentuje zna sygnalu p.cz. wzgledem wymaganego sygnalu p.cz.Napiecie to jest podawane na regulowany napiecio¬ wo element reaktarucyjny w generatorze lokalnym w celu korekty niedostrojenia generatora i dzieki temu optymalizacji odtwarzania fonii i wizji.Napiecie automatycznej regulacji czestotliwosci jest wytwarzane z sygnalu p.cz. przez uklad dys? 125 4773 kryminatora. Dyskryminator sklada sie z elemen¬ tów reaktancyjnych i zamienia przesuniecie czes¬ totliwosci sygnalu p.cz. na zmiany napiecia sygnalu wyjsciowego. Zwykle uklad dyskryminatora jest dostrojony do czestotliwosci nosnej wizji p.cz (45, 75 MHz w systemie NTSC), która znajduje sie na górnym bocznym nachyleniu pasma przepusto¬ wego p.cZi Zmiana poziomu napiecia sygnalu wyjs¬ ciowego dyskryminatora dla danego przesuniecia czestotliwosci nosnej wizji p.cz. okresla charakte¬ rystyke odpowiedzi ukladu dyskryminatora.Jest pozadane, aby ta charakterystyka odpowie¬ dzi byla symetryczna, tj. aby dla sygnalu wyjscio- pe^a-wyikaz^wala równe zmiany napiecia powyzej zi ponizej j^mSaalnej czestotliwosci srodkowej.' Oprócz tego poz|dAne jest, aby sygnal wyjsciowy dyskryminatora odpowiadal na male przesuniecia r czestotliwosci nosnej p.cz. na drodze wytwarzania ~duzych zmian poziomu napiecia sygnalu wyjscio¬ wego dyskryminatora. Odpowiedz ta okresla szyb¬ kosc, z jaika odbiornik telewizyjny bedzie regulo¬ wac czestotliwosc generatora lokalnego dla przesu¬ niec czestotliwosci sygnalu p.cz. i dokladnosc, z jaka nosna wizji p.cz. jest utrzymywana na okreslonej czestotliwosci i mierzona nachyleniem charakte¬ rystytei dyskryminatora. Im bardziej strome jest to nachylenie, tym szybsza jest odpowiedz i lepsza dokladnosc ukladu automatycznej regulacji czes¬ totliwosci.Obecnie stosuje sie powszechnie dwa typy ukla¬ dów automatycznej regulacji czestotliwosci: detek¬ tor typu kwadraturowego i detektor typu róznico¬ wej obwiedni. Uklad automatycznej regulacji czes¬ totliwosci typu detektora kwadraturowego prze¬ twarza przesuniecie czestotliwosci sygnalu modulo¬ wanego czestotliwosciowo na sygnaly przesuniete róznicowo w fazie przez podanie sygnalu modulo¬ wanego czestotliwosciowo do ukladu filtru, który wytwarza na swych wyjsciach dwa sygnaly rózni¬ cowo przesuniete w fazie, czyli opóznione. Sygnaly róznicowo przesuniete w fazie sa podawane do de¬ tektora kwadraturowego lub fazowego, który za¬ mienia wzgledna róznice faz pomiedzy sygnalami na wyjsciach filtrów na zmiany amplitudy sygnalu regulacji Uklad automatycznej regulacji czestotliwosci typu róznicowej obwiedni, taki jak opisany w niniej¬ szym zgloszeniu, wykorzystuje uklad filtru linio¬ wego do przetwarzania przesuniecia fazy sygnalu o zmiennej amplitudzie. Sygnaly te sa podawane na detektory obwiedni, które przetwarzaja sygnaly o zmiennej amplitudzie na sygnal regulacji. Uklad automatycznej regulacji czestotliwosci detektora obwiedni róznicowej wymaga na ogól zastosowania mniejszej liczby elementów niz detektor typu kwadraturowego i jest zalecany w wielu zastoso¬ waniach z powodu latwosci wytwarzania regulowa¬ nego dokladniej wezszego pasma automatycznej re¬ gulacji czestotliwosci. Wezsze pasmo zmniejsza wplyw szumu p.cz. na uklad regulacji i wytwarza ostrzejsza odpowiedz automatycznej regulacji czes¬ totliwosci w sasiedztwie nosnej p.cz. wizji regulo¬ wanej przez uklad.Dla minimalizacji wymiarów i liczby elementów wymaganych do zbudowania ukladu automatycznej regulacji czestotliwosci pozadane jest wykonanie ukladu w postaci ukladu scalonego na pojedynczej monolitycznej strukturze scalonej. Jednakze pewne elementy ukladu automatycznej regulacji czesto- 5 tliwosci, zwlaszcza reaiktancyjne elementy stoso¬ wane do konstrukcji ukladu dyskryminatora nie nadaja sie latwo do wykonania w postaci ukladu scalonego i musza byc umieszczone na zewnatrz struktury ukladu scalonego. Struktura ukladu io scalonego posiada jediynie ograniczona liczbe zewnetrznych punktów polaczeniowych czyli koncówek, sluzacych do laczenia z elementami zewnetrznymi. Dlatego tez jest pozadane zbudowa¬ nie ukladu automatycznej regulacji czestotliwosci n w sposób zmniejszajacy liczbe wymaganych pola¬ czen z elementami zewnetrznymi.Znany jest z opisu patentowego Stanów Zjedno¬ czonych nr 9 55 515 uklad automatycznej regulacji czestotliwosci, wymagajacy jedynie dwóch polaczen 20 ukladu scalonego z zewnetrznym ukladem dyskry¬ minatora. Ten znany uklad dyskryminatora wyko¬ rzystuje dwa strojone uklady, w których w jednym wymagane jest zastosowanie cewki indukcyjnej z odczepami. Wykorzystuje sie tu nowa technike 25 wytwarzania prostszego ukladu automatycznej re¬ gulacji czestotliwosci, posiadajacego dwa polaczenia ukladu scalonego z zewnetrznym ukladem dys-kry-r minatora, w którym nie wykorzystuje sie cewki z odczepami. 30 Znany uklad automatycznej regulacji czestotli¬ wosci zawiera pionowy obwód strojony i drugi obwód strojony oraz pierwszy tranzystor polaczony szeregowo z pierwszym obwodem strojonym i dru¬ gi tranzystor polaczony szeregowo z drugim obwo- 35 dem strojonym a ponadto uklady detektorów, co jest przedstawione na przyklad w opisie patento¬ wym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3 577 008 lub w opisie patentowym Wielkiej Brytanii nr 821484. 4fl Wedlug wynalazku obwody strojone stanowia elementy zewnetrzne wzgledem ukladu scalonego posiadajacego dwie zewnetrzne koncówki. Pierwszy obwód strojony o czestotliwosci rezonansowej niz¬ szej od czestotliwosci odniesienia jest dolaczony do 45 pierwszej zewnetrznej koncówki, a drugi obwód strojony o czestotliwosci rezonansowej wyzszej od czestotliwosci odniesienia i o impedancji róznej od impedancji pierwszego obwodu strojonego przy ich czestotliwosciach rezonansowych jest dolaczony do drugiej zewnetrznej koncówki. Pomiedzy punkt po¬ laczenia zewnetrznych obwodów strojonych i tran¬ zystorów zawartych w ukladzie scalonym sa wla¬ czone odpowiednio uklady detektorów szczytowych zawartych w ukladzie scalonym, które sa polaczone ze soba poprzez uklad wzmacniacza róznicowego W jednym z wykonan wynalazku do ukladu wzmacniacza róznicowego jest dolaczony uklad zwierciadla pradowego, przy czym uklad wzmac¬ niacza róznicowego i uklad zwierciadla pradowego sa zawarte w ukladzie scalonym. Uklad zawiera zewnetrzny wzgledem ukladu scalonego rezystor dolaczony do trzeciej koncówki ukladu scalonego.Uklad zawiera sterowane zródlo pradowe zawie¬ rajace korzystnie tranzystor, do którego emitera fll jest dolaczony rezystor, do bazy jest dolaczona /5 125 477 * dioda polaczona szeregowo z rezystorem. Sterowane zródlo pradowe jest zawarte w ukladzie scalonym i ma wejscie dolaczone do czwartej koncówki ukladu scalonego oraz wyjscie dolaczone do wzmac¬ niacza róznicowego.Zewnetrzne obwody strojone maja charakte¬ rystyki dajace wspólczynnik dobroci pierwszego obwodu strojonego równy wspólczynnikowi dobrjci drugiego obwodu strojonego.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przy¬ kladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia, czesciowo w postaci schematu bloko¬ wego i czesciowo w postaci schematu i5cowego, uklad automatycznej regulacji czestotliwosci wed¬ lug wynalazku, fig. 2 — charakterystyke odpowie¬ dzi ukladu automatycznej regulacji czestotliwosci z fig. 1, fig. 3a—3e — przebiegi ilustrujace dalszo cechy dzialania ukladu automatycznej re£ul:.e;i czestotliwosci z fig. 1, fig. 4a—4d — przebiegi ilustrujace dodatkowe cechy dzialania ukladu z fig. 1, fig. 5 i 6 — czesciowo w postaci schematu blokowego i czesciowo w postaci schematu ideo¬ wego, inne wykonanie ukladu automatycznej re¬ gulacji czestotliwosci wedlug wynalazku, fig. 7 — czesciowo w postaci schematu ideowego i czesciowo w postaci schematu blokowego uklad do podawa¬ nia sygnalu regulacji, zmieniajacego sie w spcsób ciagly, do elementu reaktancyjnego w generatorze lokalnym oraz fig. 8 — przedstawienie graficzne wplywu regulacji na element reaktancyjny z fig. 7.Na figurze 1 uklad automatycznej regulacji czes¬ totliwosci wedlug wynalazku jest przedstawiony w postaci schematu blokowego i ideowego Sygnal p.cz. zawierajacy nosna wizji o czestotliwosci no¬ minalnej 45,75 MHz jest podawany ze wzmacnia¬ cza p.cz. 10 na bazy dwóch tranzystorów 12 i 14 tworzacych zródla pradowe, które moga byc umieszczone w strukturze ukladu scalonego. Emi¬ tery tranzystorów 12 i 14 tworzacych zródla pra¬ dowe sa uziemione, a ich kolektory sa polaczone z flpwnetrznymi koncówkami 1 i 2 ukladu scalo¬ nego.Uklad dyskryminatora 20, który sie sklada z dwóch obwodów strojonych 22 i 26, jest polaczony zewnetrznie z koncówkami 1 i 2 ukladu scalonego.Obwód strojony 22 zawiera równolegle polaczenie cewki 21 i kondensatora 23 oraz jest strojony do czestotliwosci rezonansowej nieco mniejszej od czestotliwosci nosnej wizji 45,75 MHz.Obwód strojony 2£ jest wlaczony pomiedzy kon¬ cówke 1 ukladu scalonego a zródlo napiecia zasila¬ nia Vcc. Obwód strojony 26 podobnie sklada sie z równoleglego polaczenia cewki 25 i kondensatora 27 oraz jest strojony do czestotliwosci rezonansowej nieco wiekszej od czestotliwosci nosnej wizji 45,75 MHz. Obwód strojony 26 jest wlaczony po¬ miedzy koncówke 2 ukladu scalonego a zródlo na¬ piecia zasilania Vcc.Zewnetrzne koncówki 1 i 2 ukladu scalonego sa polaczone wewnetrznie z dworna detektorami szczy¬ towymi 30 i 40, które moga byc umieszczone w tej samej strukturze ukladu scalonego, co tranzystory .12 i 14 zródla pradowego. Detektor szczytowy 40 sklada sie z diody 42 o anodzie polaczonej z kon¬ cówka 1 i katodzie uziemionej przez kondensator 44 detektora szczytowego. Detektor szczytowy 30 po¬ dobnie sklada sie z diody 32 o anodzie polaczonej z koncówka 2 i katodzie uziemionej przez konden¬ sator 34 detektora szczytowego, s Detektory szczytowe 30 i 40 sa polaczone z dwo¬ ma wejsciami wzmacniacza róznicowego 50, który sklada sie z 'dwóch tranzystorów 52 i 54. Katoda diody 32 jest polaczona z baza tranzystora 52 i ka¬ toda diody 42 jest polaczona z baza tranzystora 54. 10 Emitery tranzystorów 52 i 54 sa polaczone razem i uziemione przez rezystor 48. Napiecia sterujace, zmieniajace sie w przeciwnych kierunkach, poja¬ wiaja sie na kolektorach tranzystorów 52 i 54 po¬ laczonych ze zródlem napiecia zasilania Vcc po- 15 przez rezystory obciazenia 56 i 58.Wówczas gdy sygnal wejsciowy p.cz. jest poda¬ wany na bazy tranzystorów 12 i 14 zródla prado¬ wego, prady sygnalowe o podoibnej fazie pojawiaja sia na kolektorach tych tranzystorów i sa poda- 20 wane do ukladu dyskryminatora 20 poprzez kon¬ cówki 1 i 2 ukladu scalonego. Prady te plyna do odpowiednich obwodów strojonych 22 i 26. Tor skladowej stalej dla tych pradów jest utworzony przez cewki 21 i 25 polaczone ze zródlem napiecia 25 nasilania Vcc .Obwody strojone 22 i 26 reaguja na przeplyw pradów sygnalowych podaniem zwrotnie sygnalów na koncówki 112, zmieniajacych sie wraz z czes¬ totliwoscia nosnej wizji p.cz. Wówczas gdy nosna 20 wizji p.cz. posiada wymagana czestotliwosc 45,75 MZz, wartosc wytwarzanego na koncówce J przez obwód strojony 22 jest równa wartosci syg¬ nalu wytwarzanego na koncówce 2 przez obwód strojony 26. Wówczas gdy czestotliwosc nosnej wizji 35 p.cz. oddala sie od wymaganego polozenia w pas¬ mie przepustowym p.cz. sygnaly na koncówkach 1 i 2 zmieniaja sie w przeciwnych kierunkach, gdy jeden wzrasta — drugi maleje.Dla odchylek czestotliwosci nizszych niz 45,75 MHz 40 wartosc sygnalu na koncówce 1 wzrasta, podczas gdy wartosc sygnalu na koncówce 2 maleje, dla odchylek czestotliwosci powyzej 45,75 MHz wartosc sygnalu na koncówce 1 maleje, * tosc sygnalu na koncówce 2 wzrasta. Uklad dys- 45 kryminatora 20. z tego wzgledu zamienia odchylki czestotliwosci nosnej wizji p.cz. na sygnaly zmie¬ niajace sie amplitudowo na koncówkach li 2.Róznicowe wzgledem siebie napiecia wytwarzane na koncówkach 1 i 2 sa podawane do detektorów 50 szczytowych 30 i 40, gdzie sa one detekowane szczytowo poprzez kondensatory 34 i 44. Napiecia detekowane szczytowo sa podawane na dwa wejs-. cia wzmacniacza róznicowego 50, gdzie sa one la¬ czone i wzmacniane celem wytworzenia róznicowo 55 zmieniajacych sie napiec regulacji na kolektorach tranzystorów 52 i 54.Charakterystyka odpowiedzi ukladu z fig. 1 jest przedstawiona na fig. 2. W tym przykladzie za¬ klada sie, ze sygnal podawany do tranzystorów 12 i 14 zródla pradowego przez wzmacniacz p. cz. 10 jest ograniczony co do amplitudy celem eliminacji wplywów zmian amplitudy nosnej wizji p.cz. na sygnal wyjsciowy ukladu automatycznej regulacji 65 czestotliwosci.7 125 477 8 Na figurze 2 jest przedstawiona charakterystyka odpowiedzi 200, .posiadajaca przeciecie z osia X (+6V) przy wymaganej czestotliwosci nosnej wizji 45,75 MHz. Obwody strojone 22 i 26 posiadaja punkty rezonansowe, które wytwarzaja maksima w charakterystyce odpowiedzi 200 odpowiednio przy 45,5 MHz i 46,0 MHz. Charakterystyka odpo¬ wiedzi 200 jest obcieta wokól tych punktów rezo¬ nansowych z powodu wlaczenia wzmacniacza^ róz¬ nicowego 50, który ma maksymalne dodatnie i ujemne napiecia rzedu +12V i 0V. Uklad auto¬ matycznej regulacji czestotliwosci najwieksza szyb¬ kosc odpowiedzi na zmiane czestotliwosci nosnej wizji w okolicy 45,75 MHz, pomiedzy 45,7 a 45,8 MHz. W tym zakresie czestotliwosci uklad automatycznej regulacji czestotliwosci bedzie wy¬ twarzal zmiane sygnalu równa jednemu woltowi dla kazdej zmiany czestotliwosci nosnej wizji p.cz. o 8333 Hz. Charakterystyka odpowiedzi 200 jest takze w sposób widoczny symetryczna w tym za¬ kresie czestotliwosci.Na figurze 3a charakterystyka 400 przedstawia górny fragment charakterystyki odpowiedzi pasma p.cz. Nosna wizji p.cz. jest zwykle umieszczona w punkcie posrednim górnego szczatkowego nachyle¬ nia pasma p.cz. przy 45,75 MHz. y Figura 3b przedstawia charakterystyki impe¬ dancji 402 i 404 obwodów strojonych 22 i 26. W tym przykladzie, impedancji i wartosci wspólczynnika dobroci Q dwóch obwodów strojonych sa identycz¬ ne i obwody posiadaja identyczne szerokosci pasana dokola ich czestotliwosci srodkowych fL i fH . Cha¬ rakterystyki impedancji 402 i 404 posiadaja punkt, przeciecia przy zadanej czestotliwosci srodkowej nosnej wizji p.cz. równej 45,75 MHz.Wówczas gdy nosna wizji p.cz., która jest umieszczona w punkcie posrednim górnego robo¬ czego nachylenia charakterystyki 400, jest poda¬ wana do ukladu automatycznej regoilacji czes¬ totliwosci, posiadajacego charakterystyke impe¬ dancji pokazana na fig. 3b, wytwarzana jest cha¬ rakterystyka odpowiedzi 406 jak na fig. 3c. Cha¬ rakterystyka odpowiedzi 406 jest w sposób widocz¬ ny niezirówniowazona z powodu umieszczenia nosnej wizji p.cz. na górnym szczatkowym nachyleniu pasma przenoszenia p.cz., kiedy uklad automatycz¬ nej regulacji czestotliwosci nie jest poprzedzany przez ogranicznik, co jest typowym ukladem.Bez ogranicznika nosna wizji p.cz. bedzie zmie¬ niac sie amplitudowo przy odchylkach od cze¬ stotliwosci nominalnej 45,75 MHz i bedzie posiadac wieksza amplitude przy nizszych czestotliwosciach niz przy wyzszych czestotliwosciach w wyniku na¬ chylenia pasma przenoszenia p.cz. Wynikajacy stad zakres reakcji ukladu powyzej czestotliwosci 45,75 MHz; jest mniejszy niz zakres reakcji ponizej tej czestotliwosci i sygnal wyjsciowy jest w sposób widoczny obciety dla maksymalnych wartosci ujemnych lub nie dodatnich..Niesymetryczna charakterystyka odpowiedzi 406 z fig. 3c moze byc polepszona przez zmiane impe¬ dancji obwodu strojonego 26, jak pokazano na fig. 3d i 3e. Na fig. 3d przebiegi przedstawiaja im¬ pedancje 410 i 412 obwodów strojnych 22 i 28 jak na fig. 3bj z wyjatkiem tego, ze impedancja obwodu strojonego 26 zostaje zwiekszona. Mozna to zreali¬ zowac przez wzrost stosunku L/C indukcyjnosci 25 i pojemnosci 27 (wieksze L, mniejsza C) lub przez wzrost wspólczynnika dobroci Q obwodu. Jednakze, 5 poirdewaz- obwody strojone 22 i 26 posiadaja nor¬ malnie duze wartosci wspólczynnika dobroci (tj. powyzej ICO), utrzymanie wlasciwego stosunku wspólczynnika Q pomiedzy obwodami strojonymi 22 i 26 dla duzych wartosci wspólczynnika dob- 10 roci Q jest trudne i indukcyjiruosc 25 o duzym wspólczynniku' dobroci Q jest kosztowna, z tego wzgledu pozadany jest zwykle wzrost stosunku L/C strojonego obwodu 26 przy utrzymaniu jego wartosci wspólczynnika dobroci Q. W^ ten sposób 15 utrzymane sa równe szerokosci pasma w punktach trzydecybelowych dla obwodów strojonych 22 i 26 i przeciecie przebiegów impedancji 410 i 422 moze byc utrzymane przy 45,75 MHz.Gdy 'nosna wizji p.cz. na górnym szczatkowym 20 nachyleniu charakterystyki 400 jest podawana do automatycznej regulacji czestotliwosci posiadaja¬ cego charakterystyke dyskryminatora pokazana na fig 3d, jest wytwarzana charakterystyka odpo¬ wiedzi 414 na fig. 3e. Charakterystyka odpowiedzi 25 414 w sposób widoczny jest symetryczna w swych maksymalnych wychyleniach amplitudowych po¬ wyzej i ponizej osi X.z powodu wiekszej impe¬ dancji 412 przy czestotliwosciach nosnej wizji p.cz. powyzej 45,75 MHz, 30 Przy tych wyzszych czestotliwosciach zmniejszona amplituda nosnej wizji p.cz. dla charakterystyki przenoszenia p.cz. jest kompensowana przez wyz¬ sza impedancje dyskryminatora 20, powodujaca wytwarzanie charakterystyki odpowiedzi 414, która 35 w sposób widoczny jest obcieta jednakowo dla maksymalnych wychylen dodatnich i ujemnych.Charakterystyki odpowiedzi 414 beda uwydatniac jednakowa regulacje ukladu automatycznej regu¬ lacji czestotliwosci dla dodatnich i ujemnych od¬ chylek p.cz. o wartosci zblizonej w. sasiedztwie wy¬ maganej czestotliwosci 45,75 MHz nosnej wizji p.cz.Wówczas gdy impedancja obwodu strojonego wzrasta jeszcze bardziej, uzyskuje sie dodatkowa ceche, poniewaz charakterystyka sygnalu wyjscio¬ wego odwraca sie i przecina os X w punkcie pos¬ rednim pomiedzy polozeniami nosnej wizji i fonii w pasmie p.cz. ma fig. 4a przebieg reprezentuje cha¬ rakterystyke odpowiedzi 420 pasma p.cz. z nosna wizji umieszczona przy 45,75 MHz, z punktem srodkowym górnego szczatkowego nachylenia pas¬ ma i nosna wizji umieszczona przy 41,25 MHz, co znajduje sie okolo 20 dB ponizej na dolnym szczat¬ kowym nachyleniu pasma przenoszenia. Na fig. 4b jeden przebieg przedstawia impedancje 422 obwodu strojonego 22, a drugi przebieg przedstawia wiek¬ sza impedancje 424 obwodu strojonego 26. Prze¬ biegi impedancji 422 i 424 posiadaja pierwszy punkt przeciecia przy 45,75 MHz, dla nosnej wizji, a drugi punkt przeciecia 5 w punkcie 426 polozonym pomie¬ dzy wymaganymi polozeniami nosnej fonii i wizji.W tym przykladzie impedancja i wspólczynnik dobroci Q obwodu strojonych 22 i 26 byly dobrane tak, ze drugi punkt przeciecia wystepuje przy 43,5 MHz, co jest w przyblizeniu puritem srodko- C5 wym przenoszenia p.cz. charakterystyki odpowiedzi125 477 9 10 420. Ponifcej 43,5 MHz przebieg impedancji 424 do¬ minuje nad przebiegiem impedancji 422, co tworzy charakterystyke odwrócona.Wówczas gdy sygnaly z pasma przenoszenia p.cz. charakterystyki odpowiedzi 420 sa podawane do ukladu automatycznej regulacji czestotliwosci, po¬ siadajacego charakterystyki impedancji jak na fig. 4b, uklad automatycznej regulacji czestotii-.. wosci ma charakterystyke odpowiedzi 430 przed¬ stawiona na fig. 4c. Powyzej czestotliwosci nosnej wizji 45,75 MHz przebieg 430 wykazuje maksy¬ malne dodatnie nachylenie w poblizu czestotliwosci rezonansowej obwodu strojonego 26, która maleje w kierunku osi X przy górnej granicy pasma prze ^ noszenia p.cz. okolo 47,1 MHz. Obszar 132 wska¬ zuje obszar pod fragmentem charakterystyki od¬ powiedzi 430, Charakterystyka odpowiedzi 430 posiada ujemr.o wartosci pomiedzy punktem przeciecia przy 43,5 MHz a czestotliwoscia nosna 45,75 MHz. Obszar 434 wskazuje obszar pomiedzy osia X, a frag¬ mentem charakterystyki odpowiedzi 430. Ostatecz¬ nie charakterystyka odpowiedzi 430 posiada male dodatnie wartosci pomiedzy wymagana czestotli¬ woscia nosna fonii 41,25 MHz a punktem prze¬ ciecia 438, z obszarem 436 pod tym fragmentem charakterystyki odpowiedzi 430.Gdy odbiornik telewizyjny odbiera slaby sygnal lub sygnal czysto szumowy, skladowe szumowe pas¬ ma przepuszczania p.cz. sa podawane do ukladu automatycznej regulacji czestotliwosci i moga wyplywac na sygnal wyjsciowy ukladu. Jesli prze¬ bieg sygnalu wyjsciowego ukladu nie wykazuje drugiego przeciecia, jak pokazano na fig. 4c, skla¬ dowa szumowa w obszarze 434 ponizej 45,75 MHz bedzie wnosic wiekszy wklad niz skladowe szumo¬ we z obszaru 432. Nierównowaga wkladu szumo¬ wego bedzie powodowac przesuniecie pierwszego punktu przeciecia przy 45,75 MHz do nizszej cze¬ stotliwosci, powodujac odstrajanie generatora lokal¬ nego.Jednakze, gdy charakterystyka odpowiedzi 430 wykazuje krzywa odwrócona, jak pokazano na fig. 4c, obszary 436 i 432 powyzej osi X beda w przyblizeniu równe obszarowi 434 ponizej osi X.Bedzie to wywolywac ujemne skladowe szumowe obszarów 436 i 432 i usuniecie wplywów szumów na charakterystyke odpowiedzi ukladu. Charakte¬ rystyka odpowiedzi 430 moze byc skonfrotnowana z charakterystyka odpowiedzi 414 na fig. 3e, która nie ma równych obszarów dodatnich i ujemnych pomiedzy osia X. Pierwsze przeciecie charakte¬ rystyki odpowiedzi 430 dla 45,75 MHz z tego po¬ wodu pozostanie ustalona i nie bedzie wplywac na zmiany stosunku sygnalu do szumu w sygnale p.cz.Charakterystyka odpowiedzi 430 ma nastepna korzysc z rozszerzonego zakresu sterowania. Jezeli nosna wizji p.cz. 440 przesuwa sie w kierunku lub jest poczatkowo umieszczona przy czestotliwosci powyzej 47,1 MHz w tym przykladzie, znajduje sie ona na zewnatrz pasma przenoszenia p.cz. charak¬ terystyki odpowiedzi 420 z fig. 4d i dlatego jest za¬ sadniczo tlumiona. Znajduje sie ona takze poza- obszarem 432 z fig. 4c i stad na zewnatrz zakresu normalnej regulacji ukladu. Jednakze nosna fonii 10 15 20 25 30 35 40 45 50 442, która lezy w ustalonym odstepie czestotliwosci od nosnej wizji (4,5 MHz w systemie NTSC), jest takze zasadniczo powyzej swego nominalnego po¬ lozenia przy 41,25 MHz w pasmie przenoszenia p.cz.Przy wyzszej czestotliwosci nosna fonii kokicyduje z obszarem odwróconej krzywej w charakterystyce odpowiedzi 430, gdzie przebieg wykazuje dodatnie wartosci powyzej osi X.Uklad automatycznej regulacji czestotliwosci bedzie odpowiadac na polozenie nosnej fonii 442 w obszarze 436 dodatnich wartosci przez przestro¬ jenie generatora lokalnego tak, ze sygnaly p.cz. maja zmniejszona czestotliwosc i nosna fonii 442 zneznie sie przesuwac w kierunku swego normal¬ nego polozenia przy 41,25 MHz w pasmie przeno- sijenia p.cz. W wyniku tego nosna wizji bedzie prze¬ suwac sie az do ewentualnego powrotu do obszaru '.32 na fig. 4c i powrotu do normalnej regulacji nosnej wizji. Z tego wzgledu widoczne jest, ze od¬ wrócona krzywa z fig. 4c moze rozszerzyc zakres ¦, efektywnej regulacji ukladu.O imienne wykonanie ukladu wedlug wynalazku przedstawiono na fig. 5 i 6. Na fig. 5 pokazano uklad automatycznej regulacji czestotliwosci, na¬ dajacy de zasadniczo do wykonania w postaci mo¬ relitycznego ukladu scalonego, który zawiera uklad , dyskryminatora umieszczony na zewnatrz. Uklad automatycznej regulacji czestotiiwosci odbiera syg¬ nal wejsciowy p.cz. ze wzmacniacza p.cz. 130, który moze byc umieszczony w tej samej strukturze sca¬ lonej, co uklad automatycznej regulacji czestótli-: wosci lub moze byc ulokowany na zewnatrz. Syg¬ naly wejsciowe p.cz. sa podawane do bazy tran¬ zystora 102, który posiada kolektor polaczony z na¬ pieciem zasilania Vcc i emiter polaczony z baza tranzystora 104.Tranzystor 104 posiada emiter polaczony ze zród¬ lem potencjalu odniesienia (ziemia) i podaje syg-i naly pradowe p.cz kolektora na emitery tranzysto¬ rów 152 i 154 odpowiednio przez rezystory 106 i 108.Tranzystory 152 i 154 sa polaczone w ukladzie wspólnej bazy i sa polaryzowane przez polaczenie baz z polaczeniem rezystora 120 z dioda 114. Re¬ zystor 120 podaje prad polaryzacji ze zródla na¬ piecia zasilania Vcc i dioda 114 wraz z diodami 116 i 118 utrzymuje napiecie na bazach tranzys¬ torów 152 i 154 przy trzech spadkach' napiecia baza- -emiter (8 Vbe ) powyzej ziemi za pomoca ich po¬ laczenia przy polaryzacji przewodzenia szeregowo od rezystora 120 do ziemi.Sygnaly pradowe p.cz o podobnej fazie sa po¬ dawane z zewnetrznych koncówek 110 i 112 z ko¬ lektorów tranzystorów 152 i 154. Uklad dyskrymi- natora 20 identyczny z pokazywanym na fig. 1 jest polaczony przez zewnetrzne koncówki 110 i 112 ukladu scalonego. Dla prostoty opisu, uklad dys- kryminatora 20 nie bedzie dalej omawiany szcze¬ gólowo.Napiecie wytwarzane na koncówce 110 przez ob¬ wód strojony 22 jest podawane do bazy tranzys¬ tora 122 wtórnika emiterowego, który posiada ko¬ lektor polaczony ze zródlem napiecia zasilania Vcc i emiter polaczony z ziemia przez rezystor 124.Tranzystor 182 posiada baze polaczona z emiterem tranzystora 122, kolektor polaczony ze zródlem na-11 125,477 12 piecia zasilania VqC i kondensator 134 wlaczony miedzy emiter i kolektor. Tranzystor 132 i. konden¬ sator 184 stanowia uklad detektora szczytowego 180, który detekuje szczytowo napiecie wytwarzane na koncówce 110 przez obwód strojony 22. Konden¬ sator 184 detekcji szczytowej jest odniesiony do napiecia zasilania Vcc, a nie do ziemi, celem skie¬ rowania pradu ladujacego kondensator 184 detekcji szczytowej do malej petli zawierajacej tranzystor 182 i kondensator 184. Wówczas gdy. kondesator 184 detekcji szczytowej jest odnoszony do ziemi, petla pradu ladujacego zawiera calkowity tor zasilania od ziemi do zródla napiecia zasilania Vcc, co moze wprowadzic do obwodu szumy. Uklad detektora szczytowego 180 unika tych problemów dzieki lado¬ waniu kondensatora 184 detekcji szczytowej w kie¬ runku od napiecia zasilania ycc do, poziomu na¬ piecia detekowanego szczytowego na emiterze tran¬ zystora 182.Podobny tranzystor 126 wtórnika emiterowego i uklad detektora szczytowego 170 sa polaczone z zewnetrzna koncówka 112 ukladu scalonego celem detekcji szczytowej napiecia wytworzonego w tym, punkcie przez obwód strojony 26. Poniewaz te ele¬ menty ukladu pracuja w sposób identyczny jak tranzystor 122 i u££ad detektora szczytowego 180, dalsze omówienie tych elementów bedzie pominiete.Odnosnie fig. 6, sygnaly Wekowane szczytowo sa podawanie na .wejscie wzmacniacza róznicowego 190. Poziom detekOLwany szczytowo, .zapamietany przez konideinsator 174 jest podawany na baze tran¬ zystora 192 i poziom kumulowany przez konden¬ sator 184 jest podawany na baze tranzystora 194.Emitery trajizystorów 192 i J.£J4 sa polaczone ze soba i z kolektorem tranzystora 250 zródla prado¬ wego. Emiter tranzystora jest polaczony z ziemia przez rezystor .£56. Baza tranzystora 250 jest po¬ laczona anoda -diody 352 i z zewnetrzna koncówka 263 .ukladu scalonego. Katoda diody 252 jest po¬ laczona z ziemia przez rezystor 254. Przez wlasciwy dobór wartosci rezystorów £54 i. 256 prad podawany do koncówki .260 .bedzie plynal przez diode 252 i rezystor £54 i bedzie. powtarzany przez obwód kolekto-r-emiter tranzystora 250.Róznicowe wzgledem siebie sygnaly uzyskiwane na kolektorach tranzystorów 19.2 i 194 sa zwiek¬ szone co do poziomu napiecia przez tranzystory 196 i 1B8. Emiter tranzystora 1£6 jest polaczony z kolektorem tranzystora 1^2 i emiter tranzystora 198 jest polaczony z kolektorem tranzystora 194.Bazy tranzystorów-196 i 198 ^a polaczone ze zród¬ lem napiecia zasilania VCC. Wzmocnione róznicowo wzgladem siebie sygnaly sna kolektorach tranzys¬ torów 196 i 198 sa podawane na dwa wejscia wyjs¬ ciowego ukladu zwierciadla pradowego S00. Uklad zwierciadla i .pradowego 300 sklada sie z identycz¬ nych polówek obwodu, ktcre 4aja zmieniajace sie loznicowo prady wyjsciowe na zewnetrznych kon¬ cówkach 33© i 380 „ukladu scalonego. Elementy ukladowe 302—324 po lewej stronie fig. 6 odpowia¬ daja bezposrednio elementom ukladowym 352—374 po prawej stronie fig. 6. Celem uproszczenia oma¬ wiania ukladu zwierciadla ^pradowego 300, jedynie elementy ukladowe 302^324 po lewej stronie fig. 6 zostana omówione szczególowo, ale nalezy przez to rozumiec, ze.,opis ,stosuje sie -ijów^iez. *io ¦ odpo¬ wiednich elementów ukladowych ; 352=^374.Kolektor tranzystora 198 jest polaczony z pola¬ czeniem kondensatora 208, kolektora tranzystora 5 202 i bazy tranzystora. 306.,-Emiter tranzystora 30?, jest polaczony przez: rezystor 304 ze zródlem na¬ piecia zasilania VDD poiniewaz :jest dr^ga okladzina kondensatora 3(18. Napiecie zasilania ¦¦&&£ dobiera sK normalnie tak, aby bylo w,o4pawie«dniej zgod- io nosci z napieciem zasilania , ^gene^ato^a ; lokalnego, do którego }est podawane. ^Epfiijter vti?$nzystoira ,3Q6 jest polaczony z bazami tranzystorów.£02,.310. L,3?2.Kolektor tranzystora 306. je§t polaczony z ciernia.Tranzystor wyjsciowy 310 posjacla ^ole^tor po- 15 laczony z zewnetrzna koncówka zewnetrzna wfcla4u scalonego i z kolektorem , tranzystora 364. Emiter tranzystora 310 jest polaczony ze zródlem; n^piiecia zasilania V DD pirzez rezystor 3.12. Tranzystor 3.22 posiada emiter polaczony ze zródlem napiecia za- 20 silandem Vw przez rezystor .334 i ;koIqktor pola¬ czony z anoda diody 31S ;ii baza, ;trainzystpga.,314.Katoda diody 3^.8 -jest polaczqna z .ziemia #rzez rezystor 320 a emiter tranzystora .314 jest polaczony z ziemia przez rezystor .316., Kolektor tranzystora 25 314 jest polaczony z cewa^ejtrzna koncówka 380 ukladu scalonego : i - kolektorem tranzystora wyjs¬ ciowego 360.W idealnym przypadku prad kolektora tranzysto¬ ra 198 powinien -byc powtarzany pczgL/uklad zwier- K ciadla pradowego 300 i- odtwarzany; przez kolektory tranzystorów 310 i 322. [Up^o^zony \iklad zwier¬ ciadla pradowego, który wytwarzalby prawie iden¬ tyczne wyniki pradowe, zawiera opisane powyzej elementy ukladowe z tranzystorem.306 zastapio- M nym bezposrednim polaczeniem od ,bazy do kolek¬ tora tranzystora 3,02. Jednane taki uklad powodo¬ walby bledne prady kolektorów tranzystorach ,310 i 322, gdy zwierciadlo pradowe jest .zbudowane z tranzystcirów pup o wzglednie niskim,../? (wzmoc- 40 nieniu). Jak pokazuje; fig. ,6, tor do..emitera tran¬ zystora 306 musi przewodzic prady bazy tranzysto¬ rów 302, 310 i 322 (3^). Wówczas gdy tranzystor 306 jest zastapiony bezposrednim polaczeniem po¬ miedzy baza i kolektorem tranzystpra 3Q2, prad 45 kolektora tranzystora 198 jest suma pradu kolek¬ tora I c tranzystora 302 i trzech pradów 3Ifi foazy tranzystorów 302, $10 i 322. Gdy tranzystory 3Q2, SIO i 322 charakteryzuja sde malym /?, trzy prady bazy sa znaczne w porównaniu z pradem Ic tran- 5o zystorów 310 i 328 beda sie róznic od pradu ko¬ lektora Jc •+¦ 3IB tranzystora, 198.Jednakze, kiedy uklad zwierciadla pradowego 300 jest zbudowany z ^tranzystorem $06 jako zródlem pradu bazy dla tranzystorów 302, 3*0 i 3£2, blad pradu 3IB jest zasadniczo mniejszy. Dzieje sie to z powodu przeplywu pradów 31B przez obwód emiter-kolektor tranzystora 3.0,6, który wymaga przeplywu pradu bazy tylko o wartosci 3JB//?, gdzie fi jest wzmocnieniem tranzystora 306. Stad, róz¬ nic 31B pomiedzy .odpowiednimi pradami kolek¬ tora tranzystorów 320 i 322 i pradem kolektora tranzystora 198 jest zmniejszona dp róznicy rów¬ nej 31//?- Wówczas gdy.fi tranzystora 306 wynosi . przykladowo 10, mozna zauwazyc, ze blad pradu 65 31 a jest zmniejszony o rzad wielkosci do 0,3 Ib . Taki13 125 477 14 uklad jest znany jako uklad zwierciadla prado¬ wego /?, poniewaz jego dokladnosc moze byc do¬ pasowana w obwodzie, który zastepuje tranzystor 306 bezposrednim polaczeniem, jezeli wzmocnienia tranzystorów 302, 320 i 322 sa kwadratami /5 tran¬ zystorów stosowanych w tym ukladzie.Prady wyjsciowe ukladu automatycznej legulacji czestotliwosci uzyskiwane na zewnetrznych kon¬ cówkach 330 i 380 ukladu scalonego zmieniaja si^ róznicowo, prad wyjsciowy koncówki 3£0 ukladu scalonego jest równy pradowi kolektora tranzys¬ tora 198 minus prad kolektora tranzystora 136 i prad wyjsciowy na koncówce 380 ukladu scalo¬ nego jest równy pradowi kolektora tranzystora 123 minus prad kolektora tranzystora 193.Figura 6 przedstawia w sposób widoczny, ze prad kolektora tranzystora 193 jest wywolywany przez tranzystory 302, 305 i 310 zwierciadla prado¬ wego celem wytworzenia zasadniczo identycznego pradu kolektora w tranzystorze 310. Prad kolek¬ tora tranzystora 196 jest podobnie powodowany przez tranzystory 352, 356 i 372 celem wytworzenia faktycznie identycznego pradu kolektora w tran¬ zystorze 372. Prad kolektora 372 jest przewodzony przez diode 368, która jest wlaczona w uklad zwierciadla pradowego npn o duzym wzmocnieniu z tranzystorem 364 celem wytworzenia pradu do¬ pasowujacego kolektora w tranzystorze 364. Prad wyjsciowy ukladu na koncówce 330 ukladu scalo¬ nego jest równy róznicy pomiedzy pradami kolek¬ torów tranzystorów 310 i 364, która jest równa róznicy pomiedzy pradami kolektorów tranzysto¬ rów 198 i 186. Prad wyjsciowy ukladu podany n.« koncówke 330 ukladu scalonego podobnie jest rów¬ ny róznicy pomiedzy pradami kolektora tranzystor rów 196 i 198.Wówczas gdy czestotliwosc nosnej wizji p.cz., podawanej pirzez wzmacniacz p.oz. na fig. 5, jost równa czestotliwosci przeciecia charakterystyki od¬ powiedzi obwodów strojonych 22 i 26, identyczne napiecia sa wytwarzane przez uklad dyskryminato- ra na zewnetrznych koncówkach 110 i 112 ukladu scalonego. Napiecia te sa detekowane przez uklady detektorów szczytowych 180 i 170 i podawane na wejscia wzmacniacza róznicowego 190. Powoduje to przeplyw zasadniczo identycznych pradów kolek¬ tora w tranzystorach 196 i 198, a ich róznica nie wytwarza zadnych pradów wyjsciowych na kon¬ cówkach 330 i 380 ukladu scalonego. Jednakze, kiedy sygnal wejsciowy p.cz. odsuwa sie od cze- -stotliwosci przeciecia obwodów strojonych 22 i 26, zasadniczo zmieniajace sie napiecia wytwarzane na zewnetrznych koncówkach 110 i 112 ukladu scalo¬ nego i detekowane przez detektory szczytowe ISO i 170 powoduja generacje róznicowych wzgledem siebie pradów kolektora w tranzystorach 136 i 198.Te prady kolektora sa laczone przez uklad zwier¬ ciadla pradowego 300, powodujacy przeplyw pradu o jednej biegunowosci na jednej z koncówek 330 lub 380 ukladu scalonego i identyczny przeplyw pradu o przeciwnej biegunowosci na drugiej kon¬ cówce ukladu scalonego. Te prady ukladu moga byc stosowane do zmiany reaktancji elementu sto¬ sujacego zmienna reaktancje w generatorze lokal¬ nym glowicy telewizyjnej.Prady wyjsciowe ukladu, odpowiadajace róznym przesunieciom czestotliwosci p.cz., sa sterowane przez uklad zwierciadla pradowego zawierajacego diode 252 i tranzystor 250, bedace zródlem pradu 5 zasilania dla wzmacniacza róznicowego 190. Wów¬ czas gdy prad wyjsciowy jest podawany na zew¬ netrzna koncówke 260 ukladu scalonego, jest on przewodzony do ziemi przez diode 252 i powtarzany na kolektorze tranzystora 250. Prad kolektora tran- io zystora 250 jest dzielony przez tranzystory 192 i 194 wzmacniacza róznicowego i podawany do tranzys¬ torów 196 i 198, gdzie podzielone prady pojawiaja sie na kolektorach tranzystorów 196 i 198. Stad calkowity prad dostarczany do ukladu zwierciadla i5 pradowego 300 jest sterowany przez prady dostar¬ czane do koncówki 260 ukladu scalonego i prady wyjsciowe ukladu sa sterowane zgodnie.W przypadku ukladu zwierciadla pradowego 300 pracujacego w szerokim zakresie wyjsciowych syg- 20 nalów pradowych, dwie petle okreslone przez tran¬ zystory 202 i 306 oraz tranzystory 352 i 356 posia¬ daja tendencje do oscylacji przy pewnych warun¬ kach nalozonych na sygnal i obciazenie. Aby za¬ pobiec tym niepozadanym oscylacjom, kondensato- 25 r/ o!8 i 358 byly dolaczone równolegle odpowied¬ nio do torów emiter-kolektor tranzystorów 302 i 352. Kondensatory te zapobiegaja oscylacjom w odpowiednich petlach tranzystorowych przez wy¬ tworzenie pojedynczego clominujacego bieguna na 30 wykresie pierwiastków funkcji przenoszenia petli, przez co stabilizowana jest praca ukladu zwier¬ ciadla pradowego 300.Uklad automatycznej regulacji czestotliwosci, opisany lacznie z fig. 5 i 6, moze byc stosowany 35 celem zmian pojemnosci strojenia diody warakto- rowej w odbiorniku telewizyjnym pokazanym na fig. 7. Na fig. 7 przedstawiono czesciowo uklad scalomy 1€4 z fig. 5 i 6 jedynie z zewnetrznymi elementami ukladowymi polaczonymi z zewnetrz- 40 nymi koncówkami 330 i 260 ukladu scalonego, po¬ kazanymi w czesci ideowej. W tym wykonaniu wynalazku stosuje sie dwie koncówki 330 i 260 ukladu. Pozostala koncówka 380 pozostaje nie po¬ laczona. 45 Napiecie strojenia dla diody waraktorowej 510 jest podawane przez zródlo napiecia strojenia 502; Napiecie strojenia zmienia sie w zaleznosci od wy¬ branego toru, do którego odbiornik telewizyjny jest dostrajany. Napiecie strojenia Vj podawane przez 50 zródlo strojenia 54)2 jest podawane przez rezystan¬ cje RT do katody diody waraktorowej 510. Na¬ piecie strojenia jest podawane takze na rezystor 504 celem wytworzenia pradu i2, który jest poda¬ wany do koncówki 260 ukladu scalonego, 1Q0. 55 Prad ia jest polaczony ze stalym pradem ii', który jest podawany ze zródla napiecia Vs na koncówke 260 przez rezystor 506. Suma pradów ii+i2 tran¬ zystora 250 jest dzielona przez wzmacniacz rózni¬ cowy 190 taki, jak opisano poprzednio celem wy- 60 tworzenia wyjscia róznicowego pradu i AFT auto¬ matycznej regulacji czestotliwosci i na zewnetrznej koncówce 330 ukladu scalonego.Prad iAFT jest podawany przez rezystancje RAFT gg celem wytworzenia skladowej napiecia regulacji15 125 477 16 na RT na katodzie diody waraktorowej 510. Dioda waraktorowa 510 bedzie z tego wzgledu wykazy¬ wac pojemnosc okreslona przez wypadkowe napie¬ cie powstajace ze strojenia i napiecia podanego na katodzie wzgledem ziemi. Pojemnosc ta jest laczona z glowica 500 celem strojenia zawartego w niej generatora lokalnego do czestotliwosci odpowied¬ niej dla przemiany sygnalu w.cz. na p.cz.Pojemnosc diody waraktorowej 510 nie zmienia sie liniowo wraz z przylozonym napieciem, lecz nieliniowo, jak pokazano za pomoca krzywej 600 na fig. 8. Jak pokazuje ten rysunek, w nizszym kanale mala zmiana napiecia A\avtl wynika z ma¬ lego napiecia przy pradzie wyjsciowym A iAFTL wytwarzajacego zmiane w zakresie A C pojemnosci diody waraktorowej. Jednakze celem wytworzenia takiego samego przyrostu pojemnosci w wyzszych kanalach, prad wyjsciowy musi wskazac wiekszy przyrost ^1afth celem wytworzenia duzego przy¬ rostu napiecia A Vafth . Uklad z fig. 7 bedzie po¬ siadac te charakterystyki z tego wzgledu, ze gdy odbiornik telewizyjny jest przelaczany na wyzsze kanaly, napiecie strojenia i prad 12 dane przez zródlo napiecia strojenia 502 wzrastaja. Suma pra¬ dów ii i i2 bedzie wzrastac, przez co powodowa¬ ny jest przeplyw wiekszego pradu do koncówek ukladu scalonego i ukladu zwierciadla pradowego zlozonego z diody 252 i tranzystora 250.Prad kolektora podany przez tranzystor 250 do wzmacniacza róznicowego 190 bedzie z tego wzgle¬ du wzrastac, prad ten zwieksza prad wyjscio¬ wy iAFT . Wiekszy prad iAFT bedzie powodowac wiekszy przyrost napiecia na katodzie diody 510, pozwalajac na zmiane pojemnosci diody warakto¬ rowej w zasadniczo stalym zakresie wartosci po¬ jemnosci C. Z tego wzgledu pojemnosc polaczona z glowica 500 moze sie zmieniac za pomoca ukladu automatycznej regulacji czestotliwosci w faktycz¬ nie stalym zakresie zmiennych granic podczas przestrajamia odbiornika telewizyjnego z kanalu na kanal.Podczas gdy uklad wedlug wynalazku moze byc korzystnie stosowany w wykonaniu takim, jak przedstawiono na fig. 7, w którym zakres wartosci pradu wyjsciowego jest zmieniany na drodze zmia¬ ny pradu podawanego na koncówke ukladu scalone¬ go 260, uklad moze byc latwo stosowany w wyko¬ naniu, w którym wymagany jest ustalony zakres ukladu automatycznej regulacji czestotliwosci. Na przyklad wykonanie ukladu wedlug wynalazku, moze byc zastosowane do wytwarzania sygnalu dla, odbiorników telewizyjnych, w których wykorzystu¬ je sie ustalony zakres sygnalu.Uklad z fig. 7 bedzie wytwarzac sygnal wyjscio¬ wy o okreslonym zakresie pradów, gdy ustalone zródlo pradowe jest polaczone z zewnetrzna kon¬ cówka 260 ukladu scalonego. Moze byc to zrealizo¬ wane przez przylaczenie zewnetrznego rezystora 392 od koncówki 390 do koncówki 260. Rezystor 392 bedzie przewodzic staly prad do diody 252 i tramzy-, stera 250, przez co podawany zostaje staly prad emi¬ tera do rozdzialu przez wzmacniacz róznicowy 190. 5 Zakres pradów jest okreslony przez wartosc dobra¬ na dla zewnetrznego rezystora 392, który umozli¬ wia precyzyjne dopasowanie sygnalu pradu wyjs¬ ciowego ukladu do wymagan glowicy sterowej przez sygnal regulacji. 10 Zastrzezenia patentowe 1. Uklad automatycznej regulacji czestotliwosci, zawierajacy pierwszy obwód strojony i drugi ob¬ wód strojony oraz pierwszy tranzystor polaczony szeregowo z pierwszym obwodem strojonym i drugi tranzystor polaczony szeregowo z drugim obwodem strojonym a ponadto uklady detektorów, znamien¬ ny tym, ze obwody strojone (22, 26) stanowia ele¬ menty zewnetrzne wzgledem ukladu scalonego po¬ siadajacego dwie zewnetrzne koncówki (1, 2), przy czym obwód strojony (22) o czestotliwosci rezonan¬ sowej nizszej od czestotliwosci odniesienia jest do¬ laczony do zewnetrznej koncówki (1), a obwód stro¬ jony (26) o czestotliwosci rezonansowej wyzszej od czestotliwosci odniesienia i o impedameji róznej od impedameji obwodu strojonego (22) przy ich cze¬ stotliwosciach rezonansowych jest dolaczony do drugiej zewnetrznej koncówki (2) oraz pomiedzy punkt polaczenia zewnetrznych obwodów strojo¬ nych (22, 26) i tranzystorów (12, 14) zawartych w ukladzie scalonym sa wlaczone odpowiednio uklady detektorów szczytowych (40, 30) zawartych w ukla¬ dzie scalonym, które sa polaczone ze soba poprzez uklad wzmacniacza róznicowego (50). 2. Uklad wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze do ukladu wzmacniacza róznicowego (190) jest do¬ laczony uklad zwierciadla pradowego (300), przy czym uklad wzmacniacza róznicowego (190) i uklad zwierciadla pradowego (300) sa zawarte w ukladzie scalonym oiraiz uklad zawiera zewnetrzny wzgle¬ dem ukladu scalonego rezystor (392) dolaczony do trzeciej koncówki (390) ukladu scalonego. 3. Uklad wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze zawiera sterowane zródlo pradowe zawierajace ko¬ rzystnie tranzystor (250), do którego emitera jest dolaczony rezystor (256), do bazy dolaczona dioda (252) polaczona szeregowo z rezystorem (254), przy czym sterowane zródlo pradowe jest zawarte w ukladzie scalonym i ma wejscie dolaczone do czwar¬ tej koncówki (260) ukladu scalonego oraz wyjscie dolaczone do wzmacniacza róznicowego (190). 4. Uklad wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zewnetrzne obwody strojone (12, 14) maja charakte¬ rystyki dajace wspólczynnik dobroci obwodu stro¬ jonego (22) równy wspólczynnikowi dobroci obwodu strojonego (26). 20 25 30 35 40 45 50125 477 j 20 J M 234 »3 Jf2T ^25 . f T S€^4 4/5a •cc 34 «ri AJL «** «? /*./.V 41.25 43.5 45 75 1 I 426 422v/V424 438 436) 420 1 434 430 47.1 Pi 4321! (420 I 442 Fig. 4. 440 NNi Ml NHz M (b) (c) (d) NHz Fig. 3. 'cc ,„ 'cc f // 23i 2I£ 127 k/25 MO /¦/* 5. -^ -112 -100 'cc 192125 477 Fig 6.V*H Fig. 8.OZGraf. Z.P. Dz-wo, z. 918 (95+15) 4.85 PL PL PL PL PL