Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do pomiaru cisnienia krwi zwlaszcza noworodków, na nieinwazyj¬ nej drodze. Oprócz tego urzadzenie korzystnie stosuje sie do okreslania stanu tetniczego izylnego ukladu krwionosnego konczyn oraz naczyn wloskowatych za pomoca tak zwanego badania pletyzmograficznego z zam¬ knieciem zyl, które mozna przeprowadzic w warunkach ambulatoryjnych. Urzadzenie w zasadzie stanowi kom¬ pleksowy uklad pomiarowy, sluzacy do równoczesnego pomiaru parametrów uzaleznionych i uzupelniajacych sie wzajemnie.Wiadomo, ze skutkiem zanieczyszczen srodowiskowych i innych wplywów liczba noworodków o slabym zdrowiu i wymagajacych nadzoru lekarskiego rosnie z dnia na dzien. Z tej przyczyny istnieje potrzeba opracowa¬ nia takich przyrzadów lekarsko-diagnostycznych, które nadawalyby sie do szybkiego i dokladnego okreslania funkcji zyciowych noworodków, korzystnie na drodze nieinwazyjnej. Jedna z najwazniejszych funkcji zyciowych organizmu jest wartosc cisnienia krwi. Czyniono liczne próby pomiaru tej.,wartosci. Do dzisjednak nie jest znany sposób pewny, wygodny i bezpieczny. Pomiar polegajacy na otwarciu jakiejkolwiek arterii nie moze byc brany pod uwage ze wzgledu na wymiary naczyn krwionosnych noworodka i niebezpieczenstwa, nawet równiez przy podwiazaniu przez preparacje sznurka pepkowego.Inny sposób, tak zwany „flush" nadaje sie do pomiaru wielkosci cisnienia systolicznego. Jego istota polega na tym, ze na konczyne zaklada sie manszet, który pompuje sie do cisnienia o wartosci wiekszej niz cisnienie systoliczne. Nastepnie cisnienie to zmniejsza sie. Wartosc cisnienia systolicznego okresla sie na podstawie warto¬ sci cisnienia wmanszecie, przy którym czesc konczyny znajdujaca sie za manszetem zarózowia sie. Niedoklad¬ nosc i subiektywnosc tego sposobu jest oczywista.Dalszy sposób pomiaru systolicznego i diastolicznego cisnienia krwi polega na tym, ze manszet zaklada sie na konczyne noworodka i pompuje do cisnienia wiekszego niz systoliczne. Tym samym przerywa sie doplyw krwi do czesci konczyny za manszetem. Nastepnie zmniejsza sie powoli cisnienie wmanszecie. Kiedy osiagnie ono wartosc cisnienia systolicznego krew zaczyna ponownie plynac i pierwotna objetosc znajdujaca sie w distal- nej czesci konczyny za manszetem zaczyna sie powiekszac. Zmiany objetosci okresla sie czujnikiem lub rejestru-i 2 119631 je przyrzadem rejestrujacym. Cisnienie wmanszecie wystepujace przy poczatku zmiany objetosci jest równe systolicznemu cisnieniu krwi.Cisnienie diastoliczne okresla sie w nastepujacy sposób. Manszet pompuje sie do cisnienia mniejszego niz znane cisnienie systoliczne, stopniowo zmniejszanego, przy czym rejestruje sie krzywa opisujaca zmiany obje¬ tosci. Cisnienie wmanszecie, które pomimo zmniejszenia nie powoduje zmiany objetosci, odpowiada w chwili poczatkowej wartosci diastolicznego cisnienia krwi. Zjawisko to wyjasnic mozna tym, ze tak dlugo jak cisnienie wmanszecie jest równe lub mniejsze od cisnienia diastolicznego to manszet nie stanowi przeszkody dla przeply¬ wu krwi w badanej konczynie.Opisany sposób jest niewygodny, czasochlonny, a przede wszystkim niedokladny. Z jednej strony nie mozna zapewnic dokladnego stopniowania cisnienia manszetu, poniewaz wielokrotne napompowywanie i wypu¬ szczanie powietrza z manszetu oznacza jaskrawe wkroczenie w warunki obiegu krwi, co pozwala watpic w praw¬ dziwosc mierzonych wartosci, z drugiej zas reczne okreslanie stalosci krzywej zmian objetosci utrudnia naklada¬ jace sie na krzywa tetno.Wymienione wady usuwa urzadzenie wedlug wynalazku. Nadaje sie ono do dokladnego, automatycznego mierzenia wartosci systolicznej tetniczego cisnienia krwi oraz zylnego cisnienia krwi na nieinwazyjnej drodze, a oprócz tego do przeprowadzania badan pletyzmograficznych przy zamknieciu zyl.Urzadzenie do pomiaru cisnienia krwi zwlaszcza noworodków na nieinwazyjnej drodze nadajace sie rów¬ niez do przeprowadzania badan pletyzmograficznych z zamknieciem zyl, zawierajace manszet, umieszczony distalnie w stosunku do manszetu na konczynie czujnik objetosci, umieszczony w dowolnym miejscu ciala czuj¬ nik p^ulsu i czujnik cisnienia, sluzacy do pomiaru cisnienia manszetu, wedlug wynalazku charakteryzuje sie tym, ze wyjscie czujnika cisnienia jest polaczone z wejsciem pierwszego ukladu czujnikowo-pamieciowego, wyjscie czujnika objetosci jest polaczone z wejsciem drugiego ukladu czujnikowo-pamieciowego. Do wejscia ukladu analizujacego sluzacego do ciaglego okreslania równofazowych punktów krzywej pulsu lub krzywej EKG jest przylaczone badz wyjscie czujnika pulsu lub kanalu EKG. Wyjscie pierwszego ukladu czujnikowo-pamieciowego jest przylaczone do pierwszego wejscia multipleksera, a wyjscie drugiego ukladu czujnikowo-pamieciowego jest przylaczone do drugiego wejscia tego multipleksera, przy czym wyjscie multipleksera jest przylaczone do wejscia przetwornika analogowo-cyfrowego, którego wyjscie jest przylaczone do wejscia demultipleksera, którego wyj¬ scie jest przylaczone do pierwszego wejscia ukladu pamieci zapisowo-odczytowej, którego drugie wejscie poprzez dwukierunkowy uklad adresowy i przesylania danych jest polaczone z wejsciem ukladu liczacego, którego wyjscie jest polaczone z co najmniej jednym przyrzadem wskaznikowym. Do pierwszego wejscia zespolu steruja¬ cego jest przylaczone wyjscie ukladu analizujacego, a do jego drugiego wejscia - wyjscie generatora czasu. Do pierwszego zas wyjscia tego zespolu sterujacego jest przylaczone wejscie przyrzadu pneumatycznego, którego wyjscie polaczone jest z manszetem. Drugie wejscie zespolu sterujacego jest polaczone z drugim wejsciem pierw¬ szego ukladu czujnikowo-pamieciowego, do trzeciego wyjscia zespolu sterujacego jest przylaczone drugie wejscie drugiego ukladu czujnikowo-pamieciowego, do czwartego wyjscia tego zespolu jest przylaczone trzecie wejscie multipleksera, do piatego wyjscia tego zespolu jest przylaczone drugie wejscie przetwornika analogowo-cyfrowe¬ go, a do szóstego wyjscia zas tego ukladu jest przylaczone drugie wejscie demultipleksera. Zespól sterujacy jest poprzez dwukierunkowy uklad przenoszenia adresów i danych przylaczony do ukladu pamieci zapisowo-odczy¬ towej i ukladu liczacego.Korzystnie wyjscie czujnika cisnienia jest polaczone z wejsciem przetwornika analogowo-cyfrowego, wyjscie czujnika objetosci jest przylaczone do wejscia dalszego przetwornika analogowo-cyfrowego, a wyjscia obu przetworników sa przylaczone do oddzielnych wejsc ukladu pamieci zapisowo-odczytowej.Wyjscie czujnika cisnienia i czujnika objetosci sa przylaczone do oddzielnych wejsc multipleksera.Uklad pamieci zapisowo-odczytowej, zespól sterujacy, zasobnik programu,, uklad zadajaco-odczytowy i generator czasu sa korzystnie polaczone z dwukierunkowym ukladem przekazywania adresów i danych, przy czym do tego ukladu jest przylaczony co najmniej jeden przyrzad wskaznikowy. Do pierwszego wejscia ukladu zadajaco-odczytowegó jest przylaczone wyjscie czujnika cisnienia, do drugiego wejscia-wyjscie czujnika objeto¬ sci, do trzeciego zas - wyjscie ukladu analizujacego. Wyjscie ukladu zadajaco-odczytowegó jest polaczone z wejsciem przyrzadu pneumatycznego.Istote wynalazku wyjasniono blizej w przykladach wykonania uwidocznionych na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia umieszczenie manszetu i czujnika sluzacego do pomiaru zmiany objetosci, fig. 2 - wykres w funkcji czasu zmian cisnienia wmanszecie, przy okreslaniu cisnienia systolicznego, fig. 3 - zmiany objetosci wdistalnym w stosunku do manszetu odcinku konczyny, przy czym zaznaczono wartosc pojemnosci poczatko¬ wej odcinka konczyny, fig. 4 - program zmian cisnienia manszetu przy okreslaniu cisnienia diastolicznego, fig. 5 - zmiane gradientu zmian objetosci przy pomiarze diastolicznego cisnienia krwi, mierzonego czujnikiem objeto-119631 3 sci, fig. 6 — zmiane cisnienia w manszecie wedlug wynalazku i krzywa zaleznosci czasowej cisnienia krwi, fig. 7 — charakterystyke zmiany objetosci distalnej w stosunku do manszetu czesci konczyny (mierzone czujnikiem objetosci), przy czym uwidoczniono nalozona na wykres fale tetnien, fig. 8 - przyklad wykonania urzadzenia wedlug wynalazku, fig. 9 - zmieniony program cisnieniowy, fig. 10 - inny program cisnieniowy, fig. 11 - charakterystyke zmian objetosci dla programu cisnieniowego wedlug fig. 10, z uwidocznieniem nakladania sie fali tetnien pulsu, fig. 12 - w powiekszonej skali program cisnieniowy wedlug fig. ip, fig. 13 - 15 zas dalsze przyklady wykonania urza4zenia wedlug wynalazku.Urzadzenie wedlug wynalazku uwidoczniono na fig. 8. Czujnik cisnienia GM jest polaczony z manszetem M przeznaczonym do osadzania na konczynie i wypelniania powietrzem. Wyjscie tego czujnika jest polaczone z wejsciem ukladu odczytujaco-zapamietujacego SI.Za manszetem M jest umieszczony distalnie czujnik objetosci G, którego wyjscie jest polaczone z wejsciem drugiego ukladu czujnikowo-pamieciowego S2.Na dowolna' czesc ciala naklada sie czujnik pulsu GP, którego wyjscie jest polaczone z wejsciem ukladu analizujacego PA, sluzacego do ciaglego okreslania punktów krzywej pulsu lub krzywej EKG, które znajduja sie w tej samejfazie. ¦'¦*%¦ Wyjscia ukladów czujnikowo-pamieciowych SI i S2 sa polaczone z pierwszym lub drugim wejsciem ukla¬ du multipleksowego Cl, przy czym wyjscie tego ukladu jest polaczone z wejsciem analogowo-cyfrowego prze¬ twornika D. Wyjscie przetwornika D jest polaczone z wejsciem ukladu demultipleksowego C2, którego wyjscie jest polaczone z ukladem pamieci zapisowo-odczytowej (RAM) R. Do drugiego wejscia pamieci zapisowo-odczy- towej jest przylaczony uklad matematyczny PR z zespolem adresów i danych oraz co najmniej jednym przyrzadem wskaznikowym K na wyjsciu.W urzadzeniu jest oprócz tego wbudowany zespól sterujacy VI, wyposazony w liczne wejscia i wyjscia.Z jednym z wyjsc zespolu sterujacego VI jest polaczony przyrzad pneumatyczny N, którego wyjscie jest pola¬ czone z manszetem M. Do jednego z wejsc zespolu sterujacego VI jest przylaczone wyjscie wymienionego ukladu analizujacego PA, do drugiego zas z wejsc - wyjscie generatora czasu T. Drugie wyjscie zespolu sterujace¬ go VI jest przylaczone do drugiego wejscia pierwszego ukladu czujnikowo-pamieciowego SI, trzecie wyjscie - do drugiego wejscia drugiego ukladu czujnikowo-pamieciowego S2, czwarte wyjscie jest polaczone z trzecim wejsciem ukladu multipleksera Cl, piate wyjscie - z drugim wejsciem przetwornika analogowo-cyfrowego D, szóste wyjscie zas - z drugim wejsciem wymienionego ukladu demultipleksera C2. Zespól sterujacy VI jest równoczesnie polaczony z ukladem matematycznym PR i ukladem pamieci zapisowo-odczytowej R poprzez dwukierunkowy uklad przesylania adYesów i danych. Wyjscie ukladu analizujacego PA jest polaczone z jednym z wejsc zespolu sterujacego VI, a drugie wejscie tego ukladu analizujacego PA jest polaczone z wyjsciem E kanalu EKG.Podstawowa funkcje opisanego ukladu realizuje sie jak nizej. Manszet M pompuje sie do cisnienia o warto¬ sci przekraczajacej cisnienie systoliczne, (PmPs)- Nastepnie cisnienie zmniejsza sie, na przyklad z predkoscia 1 mm slupa rteci na sekunde. W chwili, gdy cisnienie osiaga wartosc cisnienia systolicznego zaczyna powiekszac sie objetosc Vo odcinka konczyny, polozonego distalnie w stosunku do manszetu, jak przedstawiono na fig. 6 i 7, chwila to jest Gradient przyrostu objetosci mierzonego czunikiem G, czemu odpowiada nachylenie krzywej wedlug fig. 7, wzrasta monotonicznie, poniewaz skutkiem obnizanego cisnienia manszetu coraz wieksza ilosc krwi moze doplywac do odcinka konczyny polozonego distalnie za manszetem, czemu odpowiada na fig. 6 zakreskowany obszar krzywej cisnienia krwi. Gdy cisnienie w manszecie osiagnie wartosc cisnienia diastolicznego lub mniejsza, nachylenie krzywej przyrostu objetosci pozostaje niezmienione, jak przedstawiono na fig. 7, odci¬ nek krzywej za chwila tfc, poniewaz cisnienie manszetu nie tamuje juz doplywu krwi.Zadaniem wynalazku jest oprócz tego podanie cisnienia manszetu odpowiadajacego chwili tj, równego cisnieniu systolicznemu PS i odpowiadajacego chwili t^, równego cisnieniu distoliczneimi Pj). Poniewaz w istocie chodzi o okreslenie nachylenia odcinka krzywej wedlug fig. 7, ewentualnie o porównanie z poprzednim odcin¬ kiem, to potrzebne jest urzadzenie umozliwiajace pomiar wymienionych wartosci z eliminacja zaklócen wynikaja¬ cych z tetnien pulsu. Urzadzenie wedlug wynalazku nadaje sie do powyzszego celu, postawione zadanie realizuje sie w sposób nastepujacy.Na poczatku pomiaru manszet M na rozkaz z zespolu sterujacego VI zostaje napompowany przez przyrzad pneumatyczny N do cisnienia przewyzszajacego wartosc systoliczna (fig. 6, Pm Ps)- Nastepnie cisnienie w man¬ szecie zmniejsza sie powoli. Cisnienie w manszecie M mierzy sie czujnikiem cisnienia GM, zas krzywa o narastaja¬ cej stromosci, opisujaca zmiany pojemnosci zaczynajace sie w chwili tj i coraz bardziej strome, az do chwili t^ - czujnikiem objetosci G. W tym samym czasie mierzy sie krzywa tetnien pulsu w dowolnej czesci ciala za pomoca czujnika pulsu GP i wprowadza na wejscie ukladu analizujacego PA. Przez uklad analizujacy PA w kazdym4 119631 okresie krzywej pulsu wybiera sie punkt znajdujacy sie w tej samej fazie i podaje odpowiadajacy temu punktowi sygnal synchronizacyjny w odpowiedniej chwli do zespolu sterujacego VI. Dla uproszczenia mozna zalozyc, ze wybrane punkty stanowia systoliczne punkty systolicznego odcinka krzywej pulsu, oraz ze fazy krzywej pulsu nalozonej na krzywa zmian objetosci (fig. 7) sa zgodne calkowicie z fazami krzywej pulsu, zdjetej czujnikiem pulsu GP. Warunek ten jest spelniony, o ile fala cisnieniowa wychodzaca z lewej komory serca dociera do czujnika objetosci G i,czujnika pulsu GP w tym samym czasie. Z tego przejsciowo wynika pewne ograniczenie miejsca osadzenia czujnika pulsu. Zespól sterujacy VI w chwilach odpowiadajacych systolicznym punktom krzywej pulsu wydaje rozkazy czujnikowania i zapamietywania do ukladów czujnikowo-pamieciowych SI i S2.W ukladzie multipleksera Cl przelacza sie kazdy z sygnalów pochodzacy z jednej strony z ukladu czujnikowo- pamieciowego SI ewentualnie czujnika cisnienia GM, z drugiej zas od drugiego ukladu czujnikowo-pamieciowego S2, ewentualnie od czujnika objetosci.Na rozkaz zespolu sterujacego VI uklad multipleksera Cl przylacza sygnal wyjsciowy ukladu czujniko¬ wo-pamieciowego SI i S2 przemiennie na wejscie przetwornika analogowo-cyfrowego D. Sygnal wyjsciowy prze¬ twornika analogowo-cyfrowego zostaje rozdzielony przez sterowany z zespolu sterujacego VI uklad demultiplek- sera C2 na dwa sygnaly, które sa proporcjonalne odpowiednio do cisnienia manszetu i zmian objetosci konczyny.Sygnaly te sa nastepnie przylaczone do wejsc ukladu pamieci zapisowo-odczytowej R i zapamietane w wyniku zadzialania sygnalu sterujacego z zespolu sterujacego VI.Równolegle do wymienionych funkcji z sygnalu generatora czasu T tworzy sie w zespole sterujacym VI sygnaly proporcjonalne do okresu krzywej pulsu, odpowiednio do sygnalów synchronizacyjnych przychodza¬ cych z ukladu analizujacego PA. Nastepnie sygnaly te sa przelaczane na wejscie ukladu zapisowo-odczytowego R i zapamietywane. W ukladzie pamieci zapisowo-odczytowej znajduja sie wiec nastepujace, wspólzalezne war¬ tosci dla chwil .... U—\, U + \ ».., tk--l *k+l —-stanowiace wartosci cisnienia manszetu P: _ j, Pj. Pj + j .... Pk-b Pfc, Pfc+i i objetosci konczyny Vj_j, Vj, Vj + j .... Pk-i Pfc, P^+j, jak równiez czasy trwania okresów pulsu nastepujacych bezposrednio po tych chwilach: Atj_i =(tj-tj+i) Atj =(tj +i-tj) Atk =(^+1-^) Z wartosci tych na rozkaz z zespolu sterujacego VI w ukladzie matematycznym PR przylaczonym do pamieci zapisowo-odczytowej R okresla sie zmiany objetosci, które nastepuja w okresach pulsu wystepujacych po wyzej podanych chwilach.Do tego celu sluzy nastepujacy wzór: ...AVhl =Vj-Vj_i; ...AV; =Vj + 1-Vi...AVk_1=Vk-Vk_1; Ten sam uklad matematyczny oblicza zmiany nachylenia krzywej opisujacej zmiany objetosci, wedlug nastepujacego wzoru: AVj_i=o ¦¦" Atk+l Atj Atj+i ""Atk_i Atk Atk+1 Uklad matematyczny porównuje nachylenia w oddzielnych chwilach i okresla chwile tj, jako poczatek zmiany objetosci. Okresla równiez chwile tk, od której gradient zmiany objetosci konczyny nie powieksza sie, lecz pozostaje niezmienny. Cisnienie manszetu Pj wystepujace w chwili tj jest równe cisnieniu systolicznemu, a cisnienie manszetu Pk wystepujace w chwili tk odpowiada diastolicznemu cisnieniu krwi, (fog. 6 i 7). Wskazania wartosci Pj i Pk nastepuja na przyrzadzie wskaznikowym K, polaczonym z ukladem matematycznym PR (fig. 8).Krzywa wedlug fig. 7 moze byc wykorzystana równiez w ten sposób, ze dla okreslenia nachylenia bierze sie pod uwage liczne punkty, przy czym punkty te sa oddalone od siebie o wiele okresów pulsu. Przyklad takiego wykorzystania mozna przedstawic dla okreslenia cisnienia diastolicznego w postaci nastepujacej zaleznosci: < Vk - Vk_2 < Vk+1 - Vk_i < Vk+2 - Vk = Vk+2 - Vk+1 tk - Tfc-2 tfc+l - tk-l tk+2 - tk tk +3 - tk+1 Równiez w tym sposobie naturalne cisnienie manszetu Pk odpowiada diastolicznemu cisnieniu krwi.119631 5 Latwo mozna zauwazyc, ze okreslenia nachylenia krzywej nie zaklóca równiez przesuniecie fazowe mie¬ dzy fala pulsu nalozona na krzywa i sygnalem czujnika pulsu GP, tojest, gdy badane przez uklad analizujacy PA, na przyklad systoliczne punkty nie zgadzaja sie w pelni z punktami systolicznymi fali pulsu nalozonej na krzywa. Od razu mozna zauwazyc, ze przesuniecie fazy wynosi tfc — tfc (fig. 7). W tym przypadku obliczone nachylenie krzywej nie rózni sie, poniewaz tfc = tfc i Vfc = Vk. W chwili jednak tfc wystepuje inne cisnienie manszetu i zmierzona wartosc cisnienia diastolicznego nie zgadza sie w pelni z wartoscia okreslona jak wyzej (fig. 6 Pk^Pk)- Ten uchyb jest jednak pomijalny, poniewaz jego maksymalna wartosc praktycznie wynosi polowe zmiany cisnienia manszetu, przypadajacego na jeden okres pulsu. Wartosc ta wynosi u noworodka w przypadku spadku cisnienia manszetu wynoszacego 1 mm Hg/sek i przy zwyklej czestotliwosci pulsu 120/min wynosi 0,25 mm slupa rteci.Wymieniony wyzej sposób sluzy równiez do okreslenia wartosci cisnienia systolicznego. Z powyzszego wynika równiez, ze czujnik pulsu GP mozna umiescic w dowolnym miejscu ciala. Do synchronizacji mozna wykorzystac sygnal EKG. Zgodnie z powyzszym do ukladu analizujacego PA mozna przylaczyc karial EKG (fig. 8 blok E). Pomiar mozna precyzowac lub skrócic czas pomiaru przez modyfikacje zmian czasowych cisnie¬ nia manszetu wedlug fig. 9. Pomiar przeprowadza sie w nastepujacy sposób, zilustrowany na fig. 9. Na rozkaz z zespolu sterujacego VI przyrzad pneumatyczny N podnosi cisnienie manszetu do wartosci Pm^S i nastepnie szybko, na przyklad z predkoscia 3 mm slupa rteci na sekunde zmniejsza sie je, a w tym czasie uklad liczacy PR okresla w przyblizeniu chwile osiagniecia cisnienia diastolicznego i wysyla odpowiedni sygnal do zespolu steruja¬ cego VI. Zespól sterujacy VI podnosi sterujac przyrzadem pneumatycznym N cisnienie manszetu impulsowo do wartosci nieco, na przyklad 3 mm Hg wiekszej niz cisnienie diastoliczne i nastepnie obniza je powoli, na przy¬ klad z predkoscia 0,5 mm Hg/sek. Na tej drodze powolnej zmiany cisnienia nastepuje okreslenie dokladnej wartosci cisnienia diastolicznego (fig. 9).Dalsza metoda dla okreslania zylnego cisnienia krwi jest wyjasniona za pomoca fig. 10 i 11. Jesli cisnienie manszetu bedzie wzrastac, na przyklad z predkoscia 1 mm Hg/sek, to utrudniac sie bedzie zylny odplyw krwi z czesci konczyny lezacej distalnie za manszetem, az do chwili tj zacznie sie powiekszac objetosc konczyny (fig. 11). Cisnienie manszetu w chwili tj jest równe zylnemu cisnieniu krwi. Równiez dalszy wzrost cisnienia manszetu nie zatrzymuje doplywu krwi arteriami i zmiana objetosci konczyny jest nadal równomierna, az do chwili tj, w której cisnienie osiagnie wartosc cisnienia diastolicznego. Nastepnie nachylepie krzywej opisujacej zmiany objetosci stopniowo zmniejsza sie stosownie do ilosci krwi, która w czasie okresu serca coraz slabiej doplywa do konczyny. To uzasadnia, ze cisnienie manszetu w chwili tj jest równe diastolicznemu cisnieniu krwi.W toku dalszego wzrostu cisnienia manszetu, w chwili tfc, gdy cisnienie osiagnie wartosc systoliczna, doplyw krwi zatrzymuje sie i krzywa zmian objetosci staje sie pozioma, lub w przyblizeniu pozioma. Tak wiec cisnienie manszetu w chwili tfc jest zgodne z systolicznym cisnieniem krwi. Okreslenie cisnienia manszetu w chwilach tj, tj i tfc przeprowadza sie w wyzej podany sposób.Pomiar mozna uprecyzyjnic przez modyfikacje zmiany w czasie cisnienia manszetu, ewentualnie mozna zmniejszyc czas pomiaru. Przyklad takiego postepowania uwidoczniono na fig. 12. W tym przypadku na rozkaz z zespolu sterujacego VI przyrzad pneumatyczny N zwieksza cisnienie manszetu stosunkowo szybko, na przyklad o 3 mm Hg/sek. W tym czasie nachylenie krzywej zmiany objetosci oblicza sie w sposób ciagly na podstawie danych, doprowadzanych do pamieci zapisowo-odczytowej R i z przyblizona dokladnoscia okresla sie chwile, w której osiaga sie cisnienie zylne. Nastepnie uklad matematyczny wysyla sygnal do zespolu sterujacego VI, który uruchamia przyrzad pneumatyczny N zmniejszajac impulsowo cisnienie manszetu na przyklad o 3 mm Hg/sek, a nastepnie zwiekszajac je powoli, na przyklad z predkoscia 0,5 mm Hg/sek. Na tym powoli rosnacym odcinku nastepuje okreslenie wartosci cisnienia zylnego (fig. 12, chwila tj cisnienie Pr) wedlug opisane¬ go sposobu. Nastepnie przyrzadem pneumatycznym N zwieksza sie szybko cisnienie manszetu, na przyklad z predkoscia 3 mm Hg/sek i ukladem liczacym PR okresla sie w przyblizeniu chwile, w której osiaga sie cisnienie diastoliczne. W tym samym czasie uklad liczacy PR wysyla sygnal do zespolu sterujacego VI, który wysyla odpowiedni rozkaz do przyrzadu pneumatycznego N, który zmniejsza impulsowo, np. o 3 mm Hg cisnienie manszetu, a nastepnie podnosj je powoli, na przyklad z predkoscia 0,5 mm Hg/sek. Na tym stopniowo wznosza¬ cym sie odcinku okresla sie (fig. 12, chwila tj, cisnienie Pd) diastoliczna wartosc cisnienia, za pomoca znanej metody. Nastepnie szybko podnosi sie cisnienie manszetu, na przyklad z predkoscia 3 mm Hg/sek i tak jak to opisano wyzej, po osiagnieciu systolicznego cisnienia — ponownie zmniejsza impulsowo, na przyklad o 3 mm Hg.Nastepnie zwieksza sie powoli, na przyklad z predkoscia 0,5 mm Hg/sek cisnienie manszetu.Na tym stopniowo rosnacym odcinku nastepuje okreslenie cisnienia systolicznego w sposób podany wyzej (fig. 12, chwila tk, cisnienie Ps).Programy cisnieniowe opisane w zwiazku z fig. 6,9,10 i 12 stanowia jedynie przyklady wykonania. Mozli¬ we jest równiez utworzenie nowego programu cisnieniowego w drodze kombinacji tych programów, oraz zastapie¬ nie prostoliniowych zmian cisnienia przez dowolne zmiany krzywoliniowe.6 119631 Dalszy przyklad wykonania urzadzenia wedlug wynalazku uwidocznionego na fig. 13. W tym przykladzie wykonania uklady czujnikowo-pamieciowe SI i S2, multiplekser Cl i demultiplekser C2 sa pominiete. Wyjscie czujnika cisnienia GM i wyjscie czujnika objetosci G sa przylaczone do wejsc przetwornikówDl i D2, przy czym wyjscia tych ostatnich sa polaczone z wejsciami pamieci zapisowo-odczytowej R. Dzialanie urzadzenia wedlug fig. 13 jest takie samo, jak przedstawionego na fig. 8.W dalszym przykladzie wykonania, uwidocznionym na fig. 14 brak jest ukladów czujnikowo-pamiecio- wych SI i S2. Czujnik cisnienia GM i czujnik objetosci G sa polaczone bezposrednio z multiplekserem Cl, sterowanym zespolem sterujacym VI. Poniewaz chodzi o przetwarzanie sygnalów wolnozmiennych, wymienione rozwiazanie jest dopuszczalne, poniewaz przy zastosowaniu przetwornika analogowo-cyfrowego lub multipleksera Cl o sredniej szybkosci dzialania nie moze wyniknac zadna istotna asynchronicznosc miedzy obydwoma sygna¬ lami, które wynikaja z przetwarzania sekwencyjnego.Trzeci przyklad wykonania wynalazku oparty na technice mikroprocesowej, uwidoczniono na fig. 15.W tym ukladzie wystepuja: uklad danych HI i uklad adresowy H2, uklad liczacy PR, wykonujace analogiczne funkcje do opisanych wyzej, pamiec zapisowo-odczytowa R, generator czasu T, zespól sterujacy V2, pamiec programu Q i uklad zadawania i odczytu J.Zespól sterujacy V2 wykonuje w zasadzie takie same funkcje, co zespól sterujacy VI, nie dziala jednak samodzielnie, lecz prowadzi sterowanie ukladu liczacego, i tym podobne, zgodnie z programem z pamieci progra¬ mu Q. Na kazdym z wejsc ukladu zadawania i odczytu J sa przylaczone odpowiednio czujnik cisnienia GM, czujnik objetosci G i uklad analizujacy PA, a na wyjsciu tego ukladu — przyrzad pneumatyczny N. Do ukladu przetwarzania danych jest przylaczony przyrzad wskaznikowy K.Oddzielny uklad danych i adresów w zastosowanym mikroprocesorze stanowi jedynie jeden z mozliwych przykladów wykonania. Istota wynalazku nie moze ulec zmianie, jesli przeplyw danych miedzy podzespolami o znanych funkcjach zostanie rozwiazany w inny sposób.Oczywiste jest równiez, ze urzadzenie wedlug wynalazku nadaje sie do przeprowadzania badan pletyzmo¬ graficznych z zamknieciem zyl. Jesli mianowicie na rozkaz z jednego z zespolów sterujacych VI lub V2 pneuma¬ tyczny przyrzad N impulsowo napompuje manszet M do wartosci cisnienia wiekszej niz cisnienie zylne, lecz mniejszej niz cisnienie diastoliczne, to objetosc odcinka konczyny za manszetem M rosnie, skutkiem zamkniecia odplywu zylnego. Krzywa opisujaca zmiane objetosci mierzonej czujnikiem G i wywolana wzrostem cisnienia w manszecie M jest zalezna jedynie od przeplywu tetniczego, to jest zalezna wylacznie od stanu tetnic. Wielkosc zmiany objetosci mozna okreslic, bez efektu zaklóceniowego fali pulsu, na podstawie fig. 8.Po zdjeciu na rozkaz z jednego z zespolów sterujacych VI lub V2 cisnienia manszetu przez przyrzad pneumatyczny N, rozpoczyna sie odplyw zylny z odcinka za manszetem M. Zmniejszenie objetosci tego odcinka obserwuje sie czujnikiem G. Odplyw zylny nie jest tamowany przez zyly, znajdujace sie przed manszetem M, tak wiec poczatkowe nachylenie krzywej zmiany objetosci charakteryzuje stan obiegu zylnego. To nachylenie po¬ czatkowe mozna, podobnie jak na fig. 8 okreslone bez zaklócen tetnicza fala pulsu.W przypadku badan pletyzmograficznych z zamknieciem zyl zawsze potrzebne jest prawidlowe zmierzenie kazdorazowej, absolutnej wartosci objetosci za pomoca czujnika.Zastrzezenia patetowe 1. Urzadzenie do pomiaru cisnienia krwi zwlaszcza noworodków, na nieinwazyjnej drodze, nadajace sie równiez do przeprowadzania badan pletyzmograficznych z zamknieciem zyl, zawierajace manszet, umieszczony distalnie w stosunku do manszetu na konczynie czujnik objetosci, umieszczony w dowolnym miejscu ciala czuj¬ nik pulsu i czujnik cisnienia, sluzacy do pomiaru cisnienia manszetu, z n,a m i e n n e tym, ze wyjscie czujnika cisnienia (GM) jest polaczone z wejsciem pierwszego ukladu czujnikowo-pamieciowego (SI), wyjscie czujnika objetosci (G) jest polaczone z wejsciem drugiego ukladu czujnikowo-pamieciowego (S2), do wejscia ukladu analizujacego (PA) sluzacego do ciaglego okreslania równofazowych punktów krzywej pulsu lub krzywej EKG jest przylaczone badz wyjscie czujnika pulsu (GP) lub kanalu EKG (E), wyjscie pierwszego ukladu czujni¬ kowo-pamieciowego (SI) jest przylaczone do pierwszego wejscia multipleksera (Cl), a wyjscie drugiego ukladu czujnikowo-pamieciowego (S2) jest przylaczone do drugiego wejscia tego multipleksera (Cl), przy czym wyjscie multipleksera (Cl) jest przylaczone do wejscia przetwornika analogowo-cyfrowego (D), którego wyjscie jest przylaczone do wejscia demultipleksera (C2), którego wyjscie jest przylaczone do pierwszego wejscia ukladu pamieci zapisowo-odczytowej (R), którego drugie wejscie poprzez dwukierunkowy uklad adresowy i przesylania danych jest polaczone z wejsciem ukladu liczacego (PR), którego wyjscie jest polaczone z co najmniej jednym przyrzadem wskaznikowym (K), przy czym do pierwszego wejscia zespolu sterujacego (VI) jest przylaczone119631 7 wyjscie ukladu analizujacego (PA), a do drugiego wejscia - wyjscie generatora czasu (T), do pierwszego zas wyjscia tego zespolu sterujacego (VI) jest przylaczone wejscie przyrzadu pneumatycznego (N). którego wyjscie polaczone jest z manszetem (M), drugie wejscie zespolu sterujacego (VI) jest polaczone z drugim wejsciem pierwszego ukladu czujnikowo-pamicciowego (SI), do trzeciego wyjscia zespolu sterujacego (VI) jest przylaczo¬ ne drugie wejscie drugiego ukladu czujnikowo-pamieciowego (S2), do czwartego wyjscia tego zespolu jest przylaczone trzecie wejscie multipleksera (Cl), do piatego wyjscia tego zespolu jest przylaczone drugie wejscie przetwornika analogowo-cyfrowego (D), do szóstego wyjscia zas tego ukladu jest przylaczone drugie wejscie demultipleksera (C2), przy czym zespól sterujacy (VI) jest poprzez dwukierunkowy uklad przenoszenia adresów i danych przylaczony do ukladu pamieci-zapisowo-odczytowej (R) i ukladu liczacego (PR). 2. Urzadzenie wedlug zastrz. I, znamienne tym, ze wyjscie czujnika cisnienia (GM) jest polaczo¬ ne z wejsciem przetwornika analogowo-cyfrowego (Dl), wyjscie czujnika objetosci (G) jest przylaczone do wejscia dalszego przetwornika analogowo-cyfrowego (D2), a wyjscie óbu przetworników (Dl, D2) sa przylaczone do oddzielnych wejsc ukladu pamieci zapisowo-odczytowej (R). 3. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze wyjscie czujnika cisnienia (GM) i czujnika objetosci (G) sa przylaczone do oddzielnych wejsc multipleksera (Cl). 4. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, z n a m i e n ,e tym, ze uklad pamieci zapisowo-odczytowej (R), zespól sterujacy (V2), zasobnik programu (Q), uklad zadajaco-odczytowy (J) i generator czasu (T) sa polaczone z dwukierunkowym ukladem przekazywania adresów i danych, przy czym do tego ukladu jest przylaczony co najmniej jeden przyrzad wskaznikowy (K), a do pierwszego wejscia ukladu zadajaco-odczytowego (J) jest przylaczone wyjscie czujnika cisnienia (GM), do drugiego wejscia - wyjscie czujnika objetosci (G), do trzeciego zas - wyjscie ukladu analizujacego (PA), przy czym wyjscie ukladu zadajaco-odczytowego (J) jest polaczone z wejsciem przyrzadu pneumatycznego (N).* 119 631 Fig.1 Fig.Z Fig. 3 *pM5 q<^ PL