Przedmiotem wynalazku jest uklad wlaczania zasilania odbiornika telewizyjnego.Wyprostowane, przemienne napiecie miedzy- przewodowe jest filtrowane i regulowane wlasci¬ wie dla dostarczenia wysokiego napiecia roboczego do odbiornika telewizyjnego. Wysokie napiecie moze byc doprowadzone na przyklad do ukladu odchy¬ lania poziomego w celu wytwarzania pradu wybie¬ rania w uzwojeniu odchylania poziomego. Male napiecia musza byc równiez doprowadzane jako napiecia robocze do róznych obwodów odbiornika, takich jak stopnie generatora i zasilacza, samego ukladu odchylania poziomego.Czesto wymagane jest uzyskanie malych napiec z uzwojenia wtórnego wyjsciowego transforma¬ tora odchylania poziomego po rozpoczeciu dzia¬ lania ukladu odchylania poziomego, tak zeby odizo¬ lowac napiecie miedzyprzewodowe od podstawy montazowej. Jednakze podczas poczatkowego okre¬ su uruchamiania po wlaczeniu odbiornika przez wyjsciowy transformator odchylania poziomego nie sa wytwarzane zadne male napiecia dla uru¬ chamiania stopni generatora i zasilacza ukladu od¬ chylania poziomego. Podczas tego poczatkowego okresu uruchamiania musi byc zastosowane inne zródlo malego napiecia.Znany jest sposób dostarczania malego napiecia wlaczania, przedstawiony na przyklad w opisie pa¬ tentowym Stanów Zjednoczonych nr 3 947 632.Przemienne napiecie miedzyprzewodowe jest pros¬ towane w celu dostarczenia wysokiego napiecia.Po wlaczeniu odbiornika uklad wlaczania zapew¬ nia male napiecie robocze wlaczania dla ukladów odbiornika telewizyjnego, takiego jak uklad od- 5 chylania poziomego.Po uplynieciu okreslonego uprzednio okresu sam uklad odchylania poziomego bedzie dostarczal male napiecie robocze. Uklad wlaczania przestaje byc czynny, co powoduje odlaczenie ukladu wlaczania 10 od ukladów odbiornika telewizyjnego.Ze wzgledu na to, ze zgodnie z opisem patento¬ wym Stanów Zjednoczonych nr 3 947 032 male ro¬ bocze napiecie wlaczania jest uzyskiwane z cewki demagnesujacej, system moze miec dosc duze wy- 15 miary i byc drogi. Ponadto w pewnych zastosowa¬ niach poczatkowy prad rozruchowy moze nie byc zakonczony w czasie, gdy zakonczony zostanie okres demagnetyzacji, tak ze generator odchylania poziomego moze nie dzialac, gdy jest zasilane wyj- ao scie odchylania poziomego.Ponadto urzadzenie przedstawione w opisie pa¬ tentowym Stanów Zjednoczonych nr 3 947 032 moze nie byc uzyteczne w odbiorniku telewizyjnym, który nie wykorzystuje cewki demagnesujacej, x takim jak odbiornik monochromatyczny.Uklad wedlug wynalazku zawiera pierwotne uzwojenie dolaczone do elementów filtru, w któ¬ rych plynie poczatkowy prad rozruchowy, ele¬ menty dolaczone do pierwotnego uzwojenia i rea- jj gujace na poczatkowy prad rozruchowy dla uzys- 119 027119 027 3 4 kania drugiego potencjalu przemiennego podczas okresu poczatkowego oraz elementy do doprowa¬ dzania trzeciego napiecia do drugich elementów prostujacych, przy czym wartosc trzeciego napiecia zmienia sie od poczatkowego okresu do okresu stanu ustalonego w sposób zapewniajacy odlacze¬ nie drugiego potencjalu przemiennego od ukladu obciazenia podczas calego okresu stanu ustalonego.Wedlug wynalazku zródlo trzeciego napiecia za¬ wiera pierwsze uzwojenie wtórne wyjsciowego transformatora odchylania poziomego. Zródlo dru¬ giego napiecia zawiera drugie uzwojenie wtórne wejsciowego transformatora odchylania poziomego.Wedlug wynalazku uklad obciazenia zawiera uklad odchylania poziomego. Wedlug wynalazku drugie elementy prostujace sa dolaczone do tran¬ zystora sterujacego odchylaniem poziomym ukladu odchylania poziomego.Elementy dolaczone do pierwotnego uzwojenia za¬ wieraja wtórne uzwojenie sprzezone magnetycznie z pierwotnym uzwojeniem. Wedlug wynalazku trze¬ cie napiecie ma taka wartosc i biegunowosc, by spolaryzowac drugie elementy prostujace w kie¬ runku zaporowym. Prad wytwarzany przez drugie elementy prostujace jest doprowadzony do punktu o potencjale odniesienia uziemienia poprzez kon¬ densator.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia uklad odbiornika telewizyjnego obej¬ mujacy uklad wlaczania wedlug wynalazku i fig. 2—3 — przebiegi zwiazane z ukladem z fig. 1.Na figurze 1 przemienne napiecie miedzy prze¬ wodowe 120 V 60 Hz lub jakies inne przemienne napiecie zasilania, usytuowane na zaciskach 21, jest doprowadzane przez wylacznik 70 i rezystor 22 ograniczajacy prad do wejsciowych zacisków 24 i 25 prostownika mostkowego 23. Wyjsciowy za¬ cisk 26 prostownika mostkowego 23 jest dolaczony do jednego konca glównego kondensatora filtru¬ jacego 28 poprzez pierwotne uzwojenie 29a trans¬ formatora 29. Drugi koniec kondensatora 28 jest dolaczony do koncówki powrotnej 27 prostownika 23, a koncówka powrotna 27 jest dolaczona do po¬ tencjalu odniesienia uziemienia, który nie jest izo¬ lowany od napiecia przemiennego.Filtrowane stale napiecie na kondensatorze 28 jest doprowadzane do regulatora 30 napiecia B+, który moze miec konwencjonalna konstrukcje, dla dostarczania regulowanego uprzednio napiecia ro¬ boczego B+ na koncówce 31, przy czym wspólne napiecie robocze B+ zostalo przykladowo pokazane jako +110 woltów.Wysokie napiecie robocze B+ jest doprowadzone do pierwotnego uzwojenia 32a wyjsciowego trans¬ formatora 32 odchylania poziomego ukladu 33 od¬ chylania poziomego odbiornika telewizyjnego.Uklad 33 odchylania poziomego zawiera generator 34 odchylania poziomego, tranzystor 35 stero¬ wania odchylaniem poziomym z elementami 36—38 filtru, transformator laczacy 39, wyjsciowy uklad 40 odchylania poziomego oraz wyjsciowy transforma¬ tor 32 odchylania poziomego.Wyjsciowy uklad 40 odchylania poziomego za¬ wiera wyjsciowy tranzystor 41 odchylania pozio¬ mego, diode tlumiaca 42, kondensator powrotny 43 oraz polaczone szeregowo uzwojenie 44 odchylania poziomego i kondensator 45 ksztaltujacy „S".Wtórne uzwojenie transformatora laczacego 39 jest s dolaczone do zlacza baza-emiter wyjsciowego tran¬ zystora 41 odchylania poziomego poprzez uklad 46 filtrujacy i ksztaltujacy zawierajacy elementy 47^51.Uzwojenie trójne 32b wyjsciowego transforma¬ tora 32 odchylania poziomego jest dolaczone do ukladu wysokonapieciowego 52 w celu dostarczenia wysokonapieciowego potencjalu przyspieszajacego z koncówki U do elektrody przyspieszajacej kines¬ kopu, czego nie pokazano.Po rozpoczeciu pracy przez uklad 33 odchylania poziomego, napiecia wybierania i powrotu pozio¬ mego, wystepujace na wtórnym uzwojeniu 32c i wtórnym uzwojeniu 32d wyjsciowego transfor¬ matora 32 odchylania poziomego, sa prostowane odpowiednio przez diody 53 i 54, w celu dostar¬ czenia malych napiec roboczych B+ równych +27 V i —30 V odpowiednio z koncówek 55 i 56 do róznych obwodów odbiornika telewizyjnego, czego nie pokazano.Koniec kazdego z wtórnych uzwojen 32c i 32d jest dolaczony do potencjalu odniesienia uziemie¬ nia odizolowanego od napiecia przemiennego, takie¬ go jak podstawy montazowej odbiornika telewi¬ zyjnego. Dioda 53 prostuje napiecie na uzwojeniu 32c podczas wybierania, kondensatory 57 i 58 oraz cewka 59 zapewniaja filtrowanie dla napiecia ro¬ boczego +27 V. Dioda 54 prostuje napiecie na uzwojeniu 32d podczas wybierania a anoda diody 54 jest dolaczona do kondensatora 60 poprzez re¬ zystor 99 w celu dostarczenia odfiltrowanego na¬ piecia roboczego —30 V. Z koncówki 55 sa dopro¬ wadzane napiecie +27 V do regulatora 61 napie¬ cia +22 V, który moze miec konwencjonalna kons¬ trukcje, w celu dostarczenia napiecia roboczego +22 V na koncówce 62.Male napiecie robocze B+ dla samego ukladu odchylania poziomego sa równiez zapewnione przez wyjsciowy transformator 32 odchylania poziomego.Z katody diody 53 napiecie +27 V jest doprowa¬ dzane do kolektora tranzystora 35 sterujacego od¬ chylaniem poziomym poprzez diode 63, elementy filtru 64—66 i pierwotne uzwojenie transformatora laczacego 39. Z koncówki 62 napiecie 22 V jest do¬ prowadzane do generatora 34 odchylania pozio¬ mego poprzez diode 67. Do katody diody 67 jest dolaczony kondensator filtrujacy 68.Po pierwszym wlaczeniu odbiornika telewizyj¬ nego w wyniku zamkniecia wylacznika 70, uklad 33 odchylania poziomego jest nieczynny i nie sa uzyskiwane zadne male napiecia robocze B+, gdyz glówny kondensator filtrujacy 28 musi byc lado¬ wany. Musi byc zastosowane inne zródlo malego napiecia roboczego B+ dla wlaczenia ukladu od¬ chylania poziomego.Wtórne uzwojenie 29b jest sprzezone magnetycz¬ nie z pierwotnym uzwojeniem cewki 29a. Jeden koniec wtórnego uzwojenia 29b jest dolaczony do wspólnego punktu polaczenia anod diody 69 i diody 71. Katoda diody 69 jest dolaczona do katody diody 67 i katoda diody 71 jest dolaczona do ka- 19 20 15 30 35 40 45 50 55 60119 027 6 tody diody 63. Drugi koniec wtórnego uzwojenia 29b jest dolaczony do zacisku 56 — 30 V.Glówny kondensator filtrujacy 28 jest poczatko¬ wo rozladowany. Po zamknieciu wylacznika 70, podczas poczatkowego okresu, przez prostownik 23 plynie duzy poczatkowy prad rozruchowy w celu ladowania kondensatora 28 az do jego stanu usta¬ lonego. Ten poczatkowy prad rozruchowy plynie równiez przez pierwotne uzwojenie 29a transfor¬ matora 29. Na wtórnym uzwojeniu 29b jest odbie¬ rany podczas tego okresu poczatkowego pradu roz¬ ruchowego potencjal przemienny. Ten potencjal przemienny jest prostowany przez diody 69 i 71 i zapewnia male napiecie robocze wlaczania B+ podczas okresu poczatkowego pradu rozruchowego o wartosci wlasciwej do zastosowania przez gene¬ rator 34 odchylania poziomego i tranzystor 35 ste¬ rujacy odchylaniem poziomym. Uklad 33 odchyla¬ nia poziomego zaczyna pracowac i wtórne uzwo¬ jenie 32c wyjsciowego transformatora odchylania poziomego bedzie dostarczac male napiecie robo¬ cze B+ równe +27 V na katodzie diody 53 po uplywie okresu poczatkowego okresu rozrucho¬ wego.Podczas pracy w stanie ustalonym, gdy glówny kondensator filtrujacy 28 zostanie naladowany az do jego stalego napiecia stanu ustalonego diody 69 i 71 *zcstaja spolaryzowane w kierunku zaporo¬ wym a wtórne uzwojenie 32c wyjsciowego trans¬ formatora odchylania poziomego i zwiazane z nim prostowniki i filtry dostarczaja male napiecia ro¬ bocze B+ stanu ustalonego dla ukladu odchylania poziomego.Wlasnoscia wynalazku jest zapewnienie tego, zeby diody 69 i 71 pozostaly spolaryzowane w kie¬ runku zaporowym podczas calego okresu stanu ustalonego, skutkiem czego potencjal przemienny wystepujacy na wtórnym uzwojeniu 29b transfor¬ matora 29 zostaje odlaczony od ukladu odchylania poziomego. Wynik ten jest uzyskiwany przez do¬ laczenie wtórnego uzwojenia 29b do zacisku 56 — 30 V. Wówczas gdy napiecie —30 V jest uzyskiwane z wtórnego uzwojenia 32d wyjsciowego transfor¬ matora odchylania poziomego, wartosc napiecia na zacisku 56 wzrasta od 0 V przy poczatkowym wla¬ czeniu odbiornika do —30 V podczas pracy w sta¬ nie ustalonym, skutkiem czego jest zapewniona polaryzacja diod 69 i 71 w kierunku zaporowym.Zalózmy dla przykladu, ze jeden koniec uzwo¬ jenia 29b jest dolaczony do punktu o stalym na¬ pieciu takim, jak izolowane uziemienie, jak poka¬ zano przerywanymi liniami na fig. 1, zamiast do¬ laczenia tego konca do zacisku 56 —30 V. Zgodnie z poczatkowym pradem rozruchowym plynacym w pierwotnym uzwojeniu 29a, na wtórnym uzwo¬ jeniu 29b jest odbierany potencjal przemienny pod¬ czas poczatkowego okresu czasu Ti do T3, jak oznaczono przez napiecie 101 na fig. 2, reprezentu¬ jace napiecie na anodzie diody 69. Kondensatory filtrujace 64 i 65 sa ladowane przez dodatnie im¬ pulsy napiecia 101, jak oznaczono przez napiecie 102, reprezentujace napiecie na katodzie diody 69.Po pierwszym poczatkowym impulsie dioda 69 przewodzi jedynie w poblizu wartosci szczytowej dodatnich impulsów napiecia 101.Uklad 33 odchylania poziomego rozpoczyna prace, a jego elementy obwodowe, glównie tranzystor 35 sterujacy odchylaniem poziomym, reprezentuja obciazenie na kondensatorach 64, 65 i 68 filtru i na 5 transformatorze 29. Srednia wartosc napiecia 102 zaczyna malec w czasie Ti do T2. Po czasie T2 uklad 33 odchylania poziomego pracowal juz dosta¬ tecznie dlugo, zeby prad wtórnego uzwojenia 32c wyjsciowego transformatora odchylania poziomego io zaczal ladowac kondensatory 64 i 65 filtru do na¬ piecia +27 V poprzez diody 53 i 63 i zaczal ladowac kondensator 68 filtru poprzez regulator 611 napiecia +22 V i diode 67, jak oznaczono przez napiecie 102 od czasu T2 do T3. Diody 63 i 67 dzialaja w kie- 15 runku odlaczenia ukladów obciazenia dolaczonych do zacisków, 55 i 62 +27 V i +22 V od wtórnego uzwojenia 29b transformatora 29 podczas poczatko¬ wego okresu.Po czasie T3, podczas okresu stanu ustalonego, u znaczny potencjal przemienny wystepuje nadal na wtórnym uzwojeniu 29b zgodnie z drobna pulsacja pradu plynacego przez pierwotne uzwojenie 29a, który laduje glówny kondensator filtrujacy 28 z czestotliwoscia 120 Hz. Drobna pulsacja pradu 25 w zwiazku z tym równiez zmienia sie od wartosci maksymalnej do zera , z czestotliwoscia 120 Hz, skutkiem czegp wystepuje stosunkowo duza zmiana strumienia magnetycznego i napiecia indukowa¬ nego we wtórnym uzwojeniu 29b. 30 W przypadku niektórych odbiorników telewizyj¬ nych na przyklad tych, które posiadaja tranzystory wyjsciowe odchylania poziomego o stosunkowo malym /?, które wymagaja zastosowania stosunko¬ wo duzych pradów plynacych z tranzystora steru- 35 jacego , odchylaniem poziomym, ^ transformator^ 29 musi dostarczac stosunkowo duza energie obcia¬ zajaca do ukladu 33 odchylania poziomego podczas okresu poczatkowego pradu rozruchowego. Para¬ metry konstrukcyjne transformatora 29, takie jak 40 Je§0 przekladnia i wspólczynnik sprzezenia mag¬ netycznego, musza byc takie, zeby zapewnic sto¬ sunkowo duze impulsy napiecia podczas czasów Ti do T3 w tym celu, zeby prad obciazenia dostar¬ czany na przyklad przez tranzystor 35 sterujacy 45 odchylaniem poziomym nie powodowal zmniejsze¬ nia napiecia 102 ponizej, minimalnej wartosci potrzebnej do zadzialania ukladu 33 odchylania poziomego.Spelnienie powyzszych kryteriów bedzie równiez 50 powodowac powstawanie stosunkowo duzych do¬ datnich impulsów napiecia, 101 podczas okresu stanu ustalonego. W rzeczywistosci nagly wzrost dodatniej wartosci szczytowej napiecia 101 moze spowodowac przekroczenie +22 V, spolaryzowanie 55 diody 69 w kierunku przewodzenia w poblizu nag¬ lych wzrostów napiecia szczytowego i doprowa¬ dzenie drobnych pulsacji napiecia 102a do zakresu +22 V, który zapewnia generator 34 odchylania poziomego. Te drobne pulsacje zostana dodane do 60 wymaganego napiecia ' +22 V, które zapewnia zwykle regulator 61 i beda powodowac niepoza¬ dane znieksztalcenia rastra. Zauwazmy, ze gdy napiecie wyjsciowe stanu ustalonego wtórnego uzwojenia 29b transformatora przekroczy wartosc H szczytowa +27 V, pojawia sie równiez podobne119 027 8 drobne pulsacje pradu na kondensatorach 64 i 65.W celu wyeliminowania drobnych pulsacji pradu wywolywanych przez potencjal przemienny stanu ustalonego, uzwojenie, 29b nie jest dolaczone do uziemienia lecz do zacisku 56 —30 V, jak przed¬ stawiono na fig. 1. Napiecie na zacisku 56 jest równe zeru przez wieksza czesc okresu poczatko¬ wego pradu poczatkowego pradu rozruchowego, jak przedstawiono na fig. 3 przez napiecie 103 od czasu Ti do T'2. Po czasie T'2, gdy uklad 33 odchylania poziomego nadal dziala, napiecie 103 zaczyna malec do wartosci —30 V i< pozostaje równe —30 V w okresie stanu ustalonego po czasie T3.Napiecie na anodach diod 69 i 71 powstaje w wyniku nalozenia na siebie potencjalu przemien¬ nego na uzwojeniu 29b i napiecia na zacisku 56 równego —30 V. Po czasie T3 nagly wzrost dodat¬ niej wartosci szczytowej napiecia 101' jest mniejszy niz +22 V napiecia 102, jak przedstawiono na fig. 3, skutkiem czego diody 69 i 71 sa spolaryzowane w kierunku zaporowym i nastepuje odlaczenie poten¬ cjalu przemienego na uzwojeniu 29b od ukladu od¬ chylania poziomego podczas calego okresu stanu ustalonego., - . Energia wlaczania zapewniajaca zdolnosc dziala¬ nia transformatora 29 maleje nieznacznie w wy¬ niku dolaczenia wtórnego uzwojenia 29b do zacisku 56 ^—30 V, jezeli poczatkowe napiecie na zacisku 56 jest równe zeru i pelny wzrost dodatniej wartosci szczytowej potencjalu przemiennego moze,byc do¬ prowadzany poprzez diody 69 v 71, bez zmniejsze¬ nia go przez jakiekolwiek ujemne stale napiecie.Zastrzezenia patentowe ] r Uklad wlaczania zasilania odbiornika Helewi- zyjnego, zawierajacy pierwsze elementy prostu¬ jace reagujace na sygnaly zródla pierwszego po¬ tencjalu przemiennego dla dostarczenia napiecia tetniacego pradu stalego, elementy filtru dolaczone do pierwszych elementów prostujacych dla dos¬ tarczania pierwszego napiecia stalego i w których poczatkowy prad rozruchowy plynie podczas po¬ czatkowego okresu, uklad obciazenia, drugie ele¬ menty prostujace do wytwarzania pierwszego na¬ piecia roboczego dla ukladu obciazenia podczas poczatkowego okresu, elementy dolaczone do ukla- 15 du obciazenia dla dostarczania drugiego napiecia roboczego do ukladu obciazenia dla zastapienia/ pierwszego napiecia roboczego podczas okresu stanu ustalonego, znamienny tym, ze zawiera pier- 5 wotne uzwojenie (29a) dolaczone do elementów (28) filtru, w których plynie poczatkowy prad rozru¬ chowy, elementy (29b) dolaczone do pierwotnego uzwojenia (29a) i reagujace na poczatkowy prad rozruchowy dla uzyskania drugiego potencjalu przemiennego podczas okresu poczatkowego oraz elementy (29b) do doprowadzania trzeciego napie¬ cia (—30 V) do drugich elementów prostujacych (69, 71), przy czym wartosc trzeciego napiecia zmie¬ nia sie od poczatkowego okresu do okresu stanu ustalonego w sposób zapewniajacy odlaczenie dru¬ giego potencjalu przemiennego do ukladu obcia¬ zenia podczas calego okresu stanu ustalonego. 2. Uklad wedlug zastrz. 1, znamienny, tym, ze 2g zródlo trzeciego napiecia zawiera pierwsze uzwo¬ jenie wtórne (32d) wyjsciowego transformatora (32) odchylania poziomego. 3. Uklad wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze zródlo drugiego napiecia zawiera drugie 25 uzwojenie wtórne (32) wyjsciowego transformatora (32) odchylania poziomego. 4. Uklad wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze uklad obciazenia zawiera uklad (33) odchylania poziomego. 30 5. Uklad wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze drugie elementy prostujace (71) sa dolaczone do tranzystora (35) sterujacego odchylaniem po¬ ziomym ukladu (33) odchylania poziomego. 6. Uklad wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze 35 elementy dolaczone do pierwotnego uzwojenia (29a) zawieraja wtórne uzwojenie (29b) sprzezone mag¬ netycznie z pierwotnym uzwojeniem (29a). 7. Uklad wedlug zastrz. 6, znamienny tym, ze trzecie napiecie (—30 V) ma taka wartosc i biegu- 40 nowosc, by spolaryzowac drugie elementy prostu¬ jace (69, 71) w kierunku zaporowym. 8. Uklad wedlug zastrz. 7, znamienny tym, ze prad wytwarzany przez drugie elementy prostu¬ jace (69, 71) jest doprowadzony do punktu o po- 45 tencjale odniesienia uziemienia poprzez kondensa- ' tor (60).119 027 Fig.I Fig. 2119 027 -30Vh Fig. 3 OZGraf. Z.P. Dz-WO, Z. 984 (100+15) 7.83 Cena IM il PL PL PL PL PL PL PL PL PL