Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia nowych pochodnych hydrazonu o ogólnym wzorze 1, w którym A, B i C oznaczaja wspólnie grupe antracenowa lub grupe 9,10-dwuwodoroan- tracenowa, Z oznacza grupe o wzorze 4 lub 5, w którym n oznacza liczbe 0, 1, 2 lub 3, a R o- znacza atom wodoru, grupe alkilowa o 1—4 ato¬ mach wegla, grupe cykloalkilowa o 3—6 atcmach wegla, grupe fenylowa lub grupe benzylowa, Ri oznacza atom wodoru lub grupe alkilowa o 1—4 atomach wegla, R2 oznacza atom wodoru, grupe alkilowa o 1(—4 atomach wegla, grupe fenylowa lub grupe o wzorze 6 lub 7, w którym ni oznacza liczbe 2, 3, 4 lub 5, R7 oznacza grupe aminowa, anilinowa, hydrazynowa, monohydroksyalkiloaniii- nowa o 2j-h4 atomach wegla, w której grupa hy¬ droksylowa nie moze znajdowac sie przy atomie wegla alfa w stosunku do atomu azo nowa o 1—4 atomach wegla, dwualkiloaminowa, w której kazda z grup alkilowych sklada sie z 20 Ir—4 atomów wegla, cykloalkttoaminowa o 3—6 a- tomach wegla), benzyloamiinowa, a-tenetyloamino- wa, ^-fenefcyloaminowa, 2-furfuryloaimiinowa, 3-fur- fuiryiloarmiinowa, a-tienyloaminowa, /?-tiienyloamino- wa, a-pirydyiametyloaminowa, ^-pirydylometylca- 25 minowa y-pirydylometyi-oamiinowa, indaanyloamino¬ wa, piiralidynowa, piperydynowa, morfolinowa, tio- moriolinowa, N-metylcpiperazytnowa, alkokisylowa o 1^4 atomach wegla lub tiaalkilowa o lf—4 ato¬ mach wegla, X oznacza atom tlenu (O—), siarki 30 (S=) lub grupe iminowa o wzorze B.'—N=, w którym R' oznacza atom wodoru lub grupe alkilo¬ wa o 1—4 atomach wegla, a Y oznacza atom tlenu (—O—), siarki [(—S—) lub dwuwartosaiowa grupe o wzorze B, w którym Rs oznacza atom wodoru, grupe alkilowa o 1—4 atomach wegla lub grupe manohydroksyalkilowa o 2—4 atomach wegla, w której grupa hydroksylowa nie moize znajdowac sie przy atomde wegla alfa w stosunku do atomu a- zotu, R3, R4, R5 i Re oznaczaja, kazdy z osoJbna, atom wodoru, fluorai, chloru, bromu,, jodu, grupe hydroksylowa, nitrowa, aminowa, sulfonamidowa, alkilowa o \V—4 atomach wegla lub grupe alko¬ kisylowa o 1—4 atomach wegla, przy czym R8 i R4 moga wspólnie z atomami wegla do których sa przylaczone tworzyc grupe fenlowa z zastrze¬ zeniem, ze w tym przypadku Ri musi oznaczac atom wodoru ,a R2 grupe o wzorze 9, w którym m i R8 maja podane wyzej znaczenie, oraz ich dopuszczalnych farmaceutycznie soli addycyjnych z kwasami i czwartorzedowych soli amonowych.Podstawniki hydrazonowe zwiazane z grupa 9,10- -bis-karibonyloantracenowa moga byc takie same lub rózne i moga wystepowac w konfiguracji syn lub anty. Ponadto, w przypadku gdy atomy wo¬ doru lub innie podstawniki znajdujace isie w pozy¬ cjach 1, 4, 5 i 8 pierscienia antracenowego u- trudniaja rotacje wiazan grup rozbudowanych w pozycjach 9 i ii©' pierscieniia antracenowego, wó¬ wczas cale podstawniki ,0 wzorze 1K znajdujace 116 499116 499 sie w pozycjach 9 i ll0 moga tworzyc zarówno kon¬ figuracje cis (obie grupy znajduja sie po tej sa¬ mej stronnie pierscienia antracenowego) jak i trans (obie grupy znajduja sie po przeciwnych stronach pierscienia antracenowego). Wyniki uzyskane na podstawie analizy widmowej NMR dla chlorowo¬ dorku produktu z przykladu III (w D20) wskazuja w temperaturze 29°C na mieszanine izomerów ro¬ tacyjnych (cztery piki grupy —N(CH3)2: d 3,02, 3,05, 3,18 i 3,20), które w temperaturze 85?C prze¬ chodza w ostry singlet o 8 = 3,20. Podczas schla¬ dzania pojawia sie ponownie uklad kwadruplek- sowy tzn. cztery piki o których mowa wyzej.Analiza metoda chromatografii cienkowarstwo¬ wej w temperaturze 24°C wykazuje dwie plam¬ ki. Podobny wynik uzyskuje sie równiez dla pro¬ duktów z przykladów VII, VIII i XIV. Wyniki a- nalizy widmowej w ultrafiolecie uzyskane dla pro¬ duktów z przykladów III i IV wskazuja iz po¬ dwójne wiazania znajdujace sie w poblizu pier¬ scienia antracenowego zostaly odepchniete od pla¬ szczyzny pierscienia.Zgodnie z wynalazkiem nowe zwiazki uzyskuje sie przez reakcje przedstawiona schematem, na którym w wystepujacych wzorach A, B, C, Z, Ri, Ro, R3, R4, R5 i Re maja podane wyzej znaczenie.Zgodnie ze sposobem wedlug wynalazku, odpo¬ wiednio podstawiony 9,10-dwuformyloantraoen lub dwuketon o wzorze 3 poddaje sie reakcji z po¬ chodna hydrazyny o wzorze H^N—'NRiR2, uzysku¬ jac bis-hydrazony 9,10'-antracenu o wzorze 1. Re¬ akcje prowadzi sie w nizszym alkanolu, w obec¬ nosci kwasu takiego jak kwas chlorowodorowy, jo- dowodorowy lub octowy (jako podstawowego roz¬ puszczalnika mozna uzyc lodowatego kwasu octo¬ wego) i zwykle w temperaturze wrzenia miesza¬ niny pod chlodnica zwrotna.Posród zwiazków o wzorze 1 korzystna grupe stanowia zwiazki o ogólnym wzorze 2, w którym m, Y, R3, R4, R5, Re, A, B i C maja podane wy¬ zej znaczenie.Nowe zwiazki wytworzone sposobem wedlug wy¬ nalazku otrzymuje sie w postaci zóltego, krystali¬ cznego osadu o charakterystycznej temperaturze topnienia i widmie charakterystycznym absorpcyj¬ nym, który mozna oczyszczac metoda przekrystali- zowahiia ze zwyklych rozpuszczalników organicz¬ nych takich jak nizsze alkainole, dwumetyloforma- mid, czterowodorofuran, mietyloizobutyloketon itp.Zasady organiczne, wytwarzane sposobem wedlug wynalazku tworza nietoksyczne soile addycyjne z róznymi, farmakologicznie dozwolonymi, organicz¬ nymi i nieorganicznymi, odczynnikami tworzacy¬ mi sole. I tak, kwasne sole addycyjne wytwarzane za pomoca zmieszania organicznej wolnej zasady z li luib kilkoma równowaznikami kwasu, korzyst¬ nie w srodowisku obojetnego rozpuszczalnika, 0- trzymuje sie przy uzyciu takich kwasów jak kwas siarkowy, fosforawy, solny, bromowodorowy, ami- dosulfonowy, cytrynowy, mlekowy, jablkowy, bur¬ sztynowy, winowy, octowy, benzoesowy, glifcono- wy, alskorbinowy • itp. L. ¦ Czwartorzedowe sole amonowe uzyskuje, sie na drodze reakcji wolnych zasad z jednym lub wiecej równowaznikiem róznych estrów organicznych kwasu siarkowego, chlorowcowodorowego lub a- romatycznosulfonowego. Jako reagenty organiczne stosuje sie korzystnie nizsze halogenki alkilu, lecz mozna tu uzyc równiez chlorku benzylu, chlorku * fenetylu, chlorku naftymetylu, siarczku metylu, benzenoSuIfonianu metylu, toluenosuilfonianu ety¬ lu, chlorku alMlu, bromku mietyloallilu i bromku krotylu. W sensie niniejszego wynalazku wolne za¬ sady sa równowazne ich nietoksycznym solom afd- 10 dycyjnym z kwasami i czwartorzedowym solom a- monowym. Czwartorzedowe sole amonowe i sole addycyjne zasad organicznych z kwasami otrzy¬ mywane sposobem wedlug wynalazku sa na ogól substancjami krystalicznymi,, odznaczaja sie wzgle- 15 dnie dobra rozpuszczalnoscia w wodzie, metanolu i etanolu oraz slaba rozpuszczalnoscia w organi¬ cznych rozpuszczalnikach niiepolarnych, takich jak •eter etylowy, benzen, toluen i/tp.Nowe zwiazki wytwarzane sposobem wedlug wy- 20 nalazku sa uzyteczne jako srodki przeciwbakteryj- ne o szerokim spektrum aktywnosci in vitro wobec róznych, typowych drobnoustrojów laboratoryj¬ nych. Dla zwiazków tych oznacza sie minimalne stezenie inhibitujace (MIC) uzywajac dwukrotnie 25 rozcienczonych zwiazków w agarowym srodowi¬ sku odzywczym. 1 ml kazdego roztworu umieszcza sie na jalowej plytce Petriego i dodaje 9 ml od¬ zywki agarowej. Pieciogodzinne hodowle wskaza¬ nych organizmów w Trypticase Soy Broth roz- 30 cieneza sie HO^-2 raza w odzywce hodowlanej i u- mieszcza na powierzchniach plytek za pomoca u- rzadzeniia Steersa, iinkubujac je w ciagu 24 godzin w temperaturze 37°C. MIC oznacza sie dla kazde¬ go organizmu jako najnizsze stezenie zwiazku, któ- 35 re powoduje calkowite zahamowanie wzrostu ma¬ kroskopowego w mikrogramach na mililitr.W tabelach I i II podane sa MIC typowych zwia¬ zków wytwarzanych sposobem wedlug wynalazku w stosunku do wymienionych tam organizmów. 40 W tabeli III podano MIC uzyskane dla dwu- chlorowodorku 74'2-bis-i2-imijdazolin-2-ylohydrazonu 7,|l(2Hdwuformylobenzo[a]-antracenu uwazanego za typowy zwiazek wytworzony sposobem wedlug wy¬ nalazku. Uzyto tu replikatora Steersa, prowadzac 45 irkubcwanie w ciagu 1(8 godzin ,na agarze Mueller- Nintona w temperaturze 18°C. Minimalne steze¬ nie inhibitujace (MIC) podano w mikrogramach na mililitr.Nowe zwiazki wytwarzane sposobem wedlug wy- 50 nalazku pos'adaja takze wlasciwosci hamowania wzrostu przeszczepialnych nowotworów mysich, jak to ustalono na podstawie nastepujacych testów standardowych.Test bialaczki limfatycznej P 388. 55 Uzytymi zwierzetami sa myszy DBA/2, wszy¬ stkie jednej plci, wazace minimiuim 17 g, przy czym róznice wagi wszystkich myszy nie przekraczaja 3 g. W grupach badanych znajduje sie po 5 lub 6 zwierzat. Nowotwór przaszczepiia sie za pomoca do- 60 otrzwnowego wstrzykniecia 0,1 ml rozcienczone¬ go plynu puchlinowego zawierajacej 106 komórek bialaczkowych bialaczki limfatycznej P 388.Badany zwiazek podaje sie dootrzewnowe w dniu pierwszym, piatym i dziewiatym w stosunku do 65 Lnokulacji tócwotworu, w róznych dawk&ch. Zwie-5 Mi 4*9 6 Tabela I Organizm Mycobacterium smegmatis ATCC 607 Staphylococcuis auireujs Rose ATCC 14|li54 Streptococcus pyogenes C203 Enterobacter aerogemes 75 Escherichia coli 311 Klebsiella pneumoniae AD Proteus yulganis ATCC 9484 Pseudomonais aeruginosa ATCC .161415 Salmonella enteritidis K-»12 Minimalne stezenie inhilbitujace (mcg./ml.) (1) 11 25 0,5 25 1100 50 10 (2) 1 25 1 25 26 <3) 50 25 <4) 50 25 1 (5) 10 26 5 (6) 1 2,5 10 2,6 50 (1) dwuchiorojwodorek l;l'H[/9tjl0^£in!trylend1^ (2)Bis-l,4,5,6ntetrahydro-2-pirymidynylohydrazon 9,10^dwufonnyloantracenu (3) dwuisemikarbaizoin 9,10-dwufomyloantracenu (4) bis^iosemikarbazyd 9,10Hdwufo(nmy4oantracenu (5) dwujodowodorek l;l%baB-/3HbemyloguaruVdyeo/9A^ (6) dwujodowodorek tois^-imidazolin-^-ylometylohydmzo-iiu ^ilO-dwufoonmyloainltraceinu Tabela II Organizm Mycobacterium smegmaitis ATCC W Staphyloccoccuis aureuis Rotse ATOC 1)4154 Strejptoooccuis pyogenes O203 Eniterobacter aerogene9 7i5 Escherichia coli 311 Klebsiella pnjeumoraiae AD Proteus vulgaris ATOC 9484 Paeudomonas aeruginiosa ATOC 10145 Salmonella enteritidis K-il2 (1) 110 — 25 — — — — — — Minimalne stezenie inhibitujace (2) 100 -~ -~ — — -~ — —» — <3) *fi 25 0,5 — • — — -^ —. 25 <4) 10 — 10 — — —. — — — imcg*/ml.) (5) 5 • — — — — — — — — <6) 0,1 2,5 0,1 25 25 25 10 — 2,5 (1) dwuazyma 9,10-dwufoonyloaintraceinu wraz z dwujodowodoirkiem i,3^wurnetyloiinidazolidynoTiuH2 (2) dwujodowodorek estru metylowego kwasu 3;3'n[9,10Hbis/metyMdyiK)(ndtrylo/anfr^ wego (3) dwujodowodorek l\,l'-[9,10-bis/metyUdenoTntrylo/aint^ <4) dwucrriorowodorek dwuhydrazydu N^^wu'metyloglicyriio^9,,10-dwum (5) dwuchiorowodorek bisHmetylohydrazoinu 9,10-dwufotrmyloamtraceniu (6) dwuchiorowodorek bns^-imkiazolm^-ylohydrazoTiud^O^wuformyloantraceilu rzeta wazy sie i rejestruje sde w jednolity spo¬ sób ilosc przezywajacych przez 30 dni. Oblicza sie mediane czaisu przezycia oraz stosunek czasu prze¬ zycia zwierzat leczonych (T) do kontrolnych (C).Dodatnim zwiazkiem kontrolnym jest 5-fluoro- uracyl, podawany we wstrzyknieciach w ilosci 60 mg&g. Wyniki tego testu przy uzyciu reprezento¬ wanych zwiazków wytworzonych sposobem wedlug wynalazku zamieszczono w ponizszej tablicy 1.Krjrterdum stotecmosci Jest T/C X 100 VS&h.Tabela III Badamy organizm Staphylococcuis aureus, OSU 76-2 Staphylococcuis aureus, Q 74-11 Staphylococous auireus, St. Paul <(NYC 7S—.1) EniteroCoccus, SM 77-15 MBC 8 8 <8ilc 464 T Test bialaczl Zwiazek 1 Dwuchlorowodorek bis-2-imidazolin- -2-ylohydrazonu 9,10-dwuformylo- antracenu Kontrola 5-Fluorouracyl dwuchlorowodorek l,l'n[9,10-bis/mety- lidynonitryloan- trylenoj-dwuguani ny Kontrola 5-Fluorouracyl Dwuchlorowodorek bis-l,4,5,6-tetrahy- dro-2-pirymidyny- lohydrazonu 9,10- -dwufenyloantra- cenu Kontrola 5-Fluorouracyl dwujodowodorek l,l'H[9,10-bis/mety- lidynonitrylo/an- tryleno]-bis-3-ben- zyloguanidyny Kontrola 5-Fluorouracyl dwujodowodorek bis-2-imidazolin-2- -ylometylohydrazo- nu 9,10-dwuformy- loantracenu Kontrola 5-Fluorouracyl dwujodowodorek l,l'-[9,10-bis/mety- lidynonitrylo/an- tryleno]-bis-3Hme- tyloguanidyny Kontrola 5-Fluorouracyl dwujodowodorek bis-4,5,6,7-tetrahy- dro-lH-l,3-dwuaze- pin^2-ylohydrazo- nu 9,10-dwuformy- loantracenu Kontrola 5-Fluorouracyl | abela IV ki limfatycznej P Dawka png/kg) 1 2 6 3 1,5 0,75 0,37 0 60 25 12 6 3 1,5 0 60 123 6,25 3,12 1,56 0,78 0 60 25 12,5 3,12 1,56 0,78 0 60 5,26 3,12 1,56 0,78 0 60 25 12,5 6,25 3,12 1,56 0,78 60 12,5 6,25 3,12 1,56 0,78 ° 40 [ 388 Mediana | czasu przezy¬ cia (dni) 1 ^ 23,5 17,0 20,0 19,0 17,5 11,0 1 25,5 20,0 18,5 17,0 16,0 11,0 20^0 17,5 ' 18,0 16,5 16,0 11,0 18£ 17,0 16,0 14,5 14,0 11,0 2^5 20,0 17,5 16,0 11,0 29 j 25 22 17 19 15,5 11 19,0 18,0 17,0 16,5 16,0 10 20 . \ 1 T7CX10ol (°/o) "| 4 214 155 182 173 159 146—236 1 232 182 168 155 145 — 146—236 T82~~ 159 164 150 145 — 146—236 168 155 145 132 1 125 146-H236 214 182 • 159 145 146—236 ~~264~_ 227 200 155 173 141 146—236 190 180 170 165 160 200 - 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 [ 60 11 1 1 dwubromowodorek l,l'n[9,10-bis/mety- J ?_ 1 12,5 6,25 lidynonitrylo/antryld 3,12 no]-bis-l-metylo- guanidyny Kontrola 5-Fluorouracyl dwuchlorowodorek l,l'H[9,10-bis/mety- lidynonitrylo/an- tryleno]-bis-3,3- -dwumetyloguani- dyny Kontrola 5-Fluorouracyl dwujodowodorek l,l'H[9,10-bis/mety- lidynonitrylo/an- tryleno]-bis-l,3- -dwumetyloguani- dyiny Kontrola 5-Fluorouracyl dwujodowodorek l,l%[9,10-bis/mety- lidynonitrylo/an- tryleno]-bis-3-/2- -hydroksyetylo/gua- nidyny Kontrola 5-Fluorouracyl dwuchlorowodorek bis-2-imidazolin- -2-ylohydrazonu 2-chloro-9,10-dwu- formyloantracenu Kontrola 5-Fluorouracyl dwuchlorowodorek bis-2^imidazolin- -2-lyohydrazonu 2-metylo-9,10-dwu- formyloantracenu Kontrola 5-Fluorouracyl dwujodowodorek 2^2'-/9,10- tylidynoantryleno/ /hydrazydu kwasu 4Hmorfolinokarbo- nimidowego Kontrola 5-Fluorouracyl dwujodowodorek bis-l-/2-hydroksy- propylo/-2-imida- zolin-2-ylo-hydra- zonu 9,10-dwufor- myloantracenu Kontrola 5-Fluorouracyl 1 0 40 " 6,25 3,12 1,56 0,78 0 40 6,25 3,12 1,56 0,78 0 40 25 12,5 6,25 3,12 0 40 1^5 6,25 3,12 1,56 0,78 0 40 12^5 6,25 3,12 1,56 0 40 50 " 25 12,5 0 40 ~as-~" 12,5 0 40 1 3 1 21,0 17,5 15,0 11 17,5 22fi 21,5 18,0 19,0 11 19 24^0 19,0 19,0 17,5 11 1 19 MM) 19,0 16,0 15,0 10 16,5 2U) 20,0 20,5 19,0 18,5 10,5 22^0 20,0 21,0 18,0 10,5 19,0 18^0 " 16,0 15,5 11,5 19,0 13,5~" 13,0 10 18 c.d. tab. IV 1 4 I ~i 191 159 136 159 1 205 195 164 173 165 218" 173 173 159 165 190 190 160 150 165 ~200 190 195 181 176 181 210 190 200 171 181 157 139 135 165 135 130 180116499 9 c.d. tab. IV 1 i i 2 dwuchlorowodorek bis/2-imidazolin- -2-lyo-hydrazonu 1,4-dwumetoksy- -9,10-dwuformylo- antracenu Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwuchlorowodorek l,l'-[9,10-bis/mety- Udyno/antryleno]- -bis-3-furfurylo- guanidyny Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwujodowodorek l,l'-[9,10-bis/mety- lidynonitrylo/an- tryleno]bis-2,3-dwu- izopropyloguanidy- ny Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwuchlorowodorek l,l'H[9,10-bis/mety- lidynonitryloan- tryleno]bis-3-/2- tienylo/guanidyny Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwujodowodorek l,l'-i[9,10-bis/mety- lidynonitrylo/-an- tryleno]bis-3-/l-in- danylo/guanidyny Kontrola 5-Fluorouracyl j czterojodowodórek l,l'H[9,10-bis/mety- lidynoinitrylo/^an- tryleno]bis-3-/4^pi- rydylometylo/gua- nidyny Kontrola 5-Fluorouracyl 1 bis-tiosemikarbazon 1 9,10-dwuformyloan- tracenu Kontrola 5-Fluorouracyl dwujodowodorek 1 l,l'H[9,10-bis/mety- lidynoniitrylo/an- tryleno]-bis-3-cy- kloheksyloguani- dyiny Kontrola i 5-Fluorouracyl dwuchlorowodorek 1 bis-i2-imidazolin- -2-ylohydrazonu i 50 0 40 25 12,5 6,25 3,12 0 40 50 25 0 . 60 25 12,5 6,25 3,12 1,56 0 60 200 100 50 25 0 60 25 12,5 6,25 3,12 0 60 100 50 0 60 50 25 12,5 6,25 3,12 0 60 | 12,5 6,2'5 I 3 1 17,5 11 17,5 17,5 17,5 17,5 16,0 11 17,5 16,0 13,5 10,5 14,5 19,0 18,0 18,0 16,5 16,0 10 20,5 18,0 16,5 14,0 14,0 10 20 18,5 19,0 18,0 16,0 10 20 16,0 15 11 15 19 18 18 15,5 15 11 16 13 1 4 1 159 1 159 1 159 159 159 145 159 | 152 129 138 | 190 180 180 v 165 160 205 1 180 165 140 140 200 1 185 190 180 160 200 1 145 136 136 | 173 164 164 141 136 146—2361 152 129 ió c.d. tab. IV 1 1 9,10-dwuwodoro- -9,10-dwuformylo- antracenu Kontrola 5-Fluorouracyl bis-2-imidazolin- -2-ylohydrazon 9,10-dwuwodoro- -9,10-dwuformylo- antracenu 5-Fluorouracyl Kontrola dwuchlorowodorek l-chloro-bis-2-imi- dazolin-2-ylohydra- zonu 9,10-dwuwo- doro-9,10-dwufor- myloantracenu Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwuchlorowodorek 2-metylo-bds-2- -imidazolin-2-ylo- hydrazonu 9,10- -dwuwodoro-9,10- -dwuformyloantra- cenu 1 Kontrola 1 5-Fluorouracyl 1 dwuchlorowodorek 2-chloro-bis-2- -imidazolimH2-ylo- hydrazonu 9,10- -dwuwodoro-9,10- -dwuformyloantra- cen Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwuchlorowodorek bis-2-imidazolin- -2-ylohydrazonu 5,12-dwuformylo- benzo b antracenu Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwuchlorowodorek bis-2-iniidazolin- -2-ylohydrazonu 7,12-dwuformylo- benzo a antracenu | Kontrola 5-Fluorouracyl bis-2-imidazolin- 1 ^2-ylohydrazon 7,12-dwuwodoro- -7,12-dwuforrnylo- benzo[a]antraicenu | 1 2 -^ 40 400 200 100 50 25 12,5 6,25 3,12 40 • |' — 25 12,5 6,25 3,12 ' ° 60 50 25 12,5 6,25 3,12 0 60 50 25 12,5 6,25 3,12 0 60 12,5 6,25 3,12 1,56 0,78 0 60 12,5 6,25 3,12 1,56 0,78 0 . 60 25 12,5 6,25 3,12 1,56 1 1 3 10,5 19,0 25 23 19,5 '20 17,5 16,5 16,5 14 18 11 21,0 19,5 16,5 15,5 9,5 15,0 19,0 16,0 16,0 14,5 13,5 9,5 15,0 20,0 18,0 18,0 18,5 17,5 10,0 18,5 22,0 18,5 18,0 15,5 15,0 11,5 12,5 19,0 19,0 17,5 16,0 15,0 10,0 20,0 | 20 18 16 14 14,5 1 * -^ 181 227 209 177 182 159 150 150 127 164 — . | \'"L 221 205 174 163 158 | 200 168 168 153 142 158 | 200 180 180 185 175 185 | 191 161 157 135 130 ~ 109 | 190 190 175 160 150 -" 200 | 182 164 145 127 13211649$ 12 c.d. tab. IV 1 5-Fluorouracyl kontrola dwuchlorowodorek bis-2-imidazolin- -2-ylohydrazanu 7,12-dwuwodoro- -7,12-dwuformylo- benzo[b]antracenu 5-Fluorouracyl Kontrola 2 j 3 | 4 | 40 25 12,5 6,25 3,12 1,56 0,78 40 18 11,0 17 17,5 16,5 16,5 13,5 13,0 18,5 10,0 164 170 175 165 165 135 A 130 154 Test bialaczki limfatycznej L 1210.Stosuje sie -taki sam sposób postepowania jak w poprzednio opisanym tescie bialaczki limfaty¬ cznej P 388 z podawaniem dootrzewnowym, z ta róznica, ze przeszczep nowotworowy Sklada sie z komórek bialaczkowych bialaczki limfatycznej L 1210 inokulowariych w ilosci 10* komórek/mysx Oblicza sie mediane czasu przezycia. Wyniki tego tes tworzonego sposobem wedlug wynalazku zamie¬ szczono w ponizszej tablicy V.Tabela V Test bialaczki limfatycznej L 1210 Zwiazek dwuchlorowodorek bis-2-imidazolin- -2-ylohydrazonu 910-dwuformylo- antracenu Kontrola 5-Fluorouracyl • Dawka (mg/kg) 100 50 25 12 1 6 0 200 Mediana czasu przezy¬ cia (dni) 10,2 11,6 10,4 10,4 10,8 7,6 14,4 T/CX100 (%) 134 153 137 137 142 — 189 Test czerniaka nieubarwionego B 16. tJzytymi zwierzetami sa myszy C 57 DC/6, wszy¬ stkie tej samej plci, wazace minimum 17 g, przy czyim róznice wagi wszystkich myszy nie przekra¬ czaja 3 g. W grupach badanych znajduje sie za¬ zwyczaj po 10 zwierzat. 1 g tkanki nowotworowej czerniaka nieubarwionego D 16 homogenizuje sie w 10 ml zimnego zrównowazonego roztworu soli, po czym 0,5 ml porcje homogenatu implantuje sie dootrzewnowo kazdej z badanych myszy.Zwiazki poddawane badaniu podaje sie do- otrteewnowo w dniu pierwszym i nastepnych w ciagu 9 dni (w stosunku do inokulacji nowotworu) w róznych dawkach. Zwierzeta wazy sie i reje¬ struje sie w jednolity sposób ilosc przezywajacych przez 60 dni. Oblicza sie mediany czasu przezycia oraz .stosunek czasu przezycia zwierzat leczonych (T) do kontrolnych (C). Dodatnim zwiazkiem kon¬ trolnym Jest 5-fluonraracyl, podawany we wstrzy¬ knieciach w ilosciach 20 mg/kg. Wyniki tego testu przy uzyciu reprezentatywnych zwiazków wytwo¬ rzonych sposobem wedlug wynalazku zamieszczo¬ no w ponizszej tablicy VI. Kryterium skutecznosci 5 jest TCXl00^125*/t.Tabela VI Test czerniaka nieubarwionego B 16 Zwiazek | 1 1 dwuchlorowodorek bis-2-iimidazolin- -2-ylohydrazonu 9,10-dwuformylo- antracenu Kontrola 5-Fluorouracyl dwuchlorowodorek l,l'-[9,10-bis/mety- lidynonitrylo/an- tryleno]-dwugua- nidyny Kontrola 5-Fluorouracyl dwuchlorowodorek bis-l,4,5,6-tetrahy- dTO-2-pirymidyny- lohydrazonu 9,10- Klwuformyloantra- canu Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwujodowodorek tyis-2-imidazolin- n2-ylometylohy- 9,10-dwuformylo- drazonu antracenu Kontrola 5-Fluorouracyl dwujodowodorek l,l'H[9,10-metyli- dynonitrylo/antry- leno]-bis-3n/2-hy- droksyetylo/guani- dyny Kontrola 5-Fluorouracyl dwuchlorowodorek bis-2-imidazolin- -2-ylohydrazonu 2-metylo-9,10-dwu- fenyloantracenu Kontrola 5-Fluorouracyl dwuchlorowodorek bis-2-imidazólin- -2-ylohydrazonu Dawka (mg/kg) 2 1 3,1 1,5 0,78 0,3 0 20 12,5 ,1,5 0 20 6,2 3,1 1,5 0 50 3 1,5 0,7 0 20 12 6 3 1,5 0 20 62 3,1 1,56 0,5 0 20 6,2 1 3,1 1,56 Mediana czasu przezy¬ cia (dni) 3 1 35,5 31,0 26,5 23,5 16,0 26,0 21,0 21,0 16,0 27,5 31,0 32,0 33,5 21,0 29,5 37,5 36,0 32,5 17,0 28 30,0 29,5 ,25,5 22,0 17,4 28,0 49,0 43,0 44,0 27,0 18,0 32,5 50,5 45,0 i 33,0 i T/CX100 <•/# 1 1 4 1 222 194 166 147 163 135 ¦ 131 v 172 148 152 160 140 221 212 191 165 | 172 170 147 126 161 | 272 239 244 150 181 | 306 273 200116 499 c.d . tab.VI 1 1 2-chloro-9,10-dwu- formyloantracenu Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwujodowodorek l,l'^9,'10-bis/mety- lidynonitrylo/antry- leno]-bis-3-metylo- guanidyny Kontrola 5-Flucrouracyl 1 dwuchlorowodorek l,l'-[9,10-bis/mety- lidynonitrylo-antry- leno]-bis-l,3-dwu- metyloguanidyny Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwujodowodorek l,l'-[9,10-bis/mety- lidynotrylo/antry- leno]-bis-3,3-dwu- metyloguanidyny Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwujodowodorek bis-4,5,6,7-tetrahy- dro-lH-l*,3-diaze- pin-2-ylohydrazo- ¦nu 9, 10-dwufor- myloantracenu Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwuchlorowodorek l,l'-{9,20-bis/mety- lidyno/antryleno]- -bis-3-fufrufylogua- nidyny Kontrola 5-Fluorouracyl 1 dwuchlorowodorek 2-metylo-bis-2- -imidazolinn2-ylo- hydrazonu 9,10- ] -dwuwodoro-9,10- dwuformyloantra- cenu Kontrola 5-Fluorouracyl dwuchlorowodorek l-chloro-bis-2-imi- dazolin-2-ylohydra- zonu 8,10-dwuwo- doro-9,10-dwufor- myloantracenu Kontrola 5-Flucrouracyl dwuchlorowodorek bis-2-imidazolin- -2-ylohydrazonu 9,10-dwuwodo-9,10- 2 3 0,5 0,25 20 12,5 &,2 3A 1,56 0 20 3,1 1,5 0,5 0,25 0,1 0 20 3,1 1,5 0,5 0,25 0 20 12,5 6,2 3,1 1,56 0,5 0 20 12,5 6,2 3,1 1,56 0 20 12 6 3 1,5 0 20 12 6 3 0 20 12 6 3 1,5 1 35,5 28,0 16,5 1 27,5 41,5 32,5 13,0 33,0 17,0 27,0 36,5 40,0 35,0 31,5 29,0 19,0 29,0 43,5 40,5 35,5 : 26,0 19,0 29,0 45,0 40,5 36,0 30,5 26,0 16,5 27,5 60 47 42 31 22,5 30,0 33,5 28,0 25,0 24,0 17,0 28,5 31,0 25,5 22,0 17,0 28,5 32,0 25,0 22,0 21,0 1 4 215 170 167 244 191 76 194 159 | 192 211 184 166 'l53 153 229 213 187 137 153 | 273 1 245 218 ,185 A58 ,167 | 267 1 209 1 187 138 133 | 197 165 147 ,141 ,168 | ¦' 182 150 129 ,168 | 200 (156 138 131 1 14 c.d . tab.YI 1 1 -dwuformyloantra- cenu Kontrola 5-Fluorouracyl 1 bis-2-imidazolin-2- ylohydrazonu 7,12- -dwuformyloben- zo[a]-antracenu Kontrola 5-Fluorouracyl J 2 0 20 3 1,5 0,5 0,2 20 3 r 16,0 30 31,0 30,5 25,0 22,0 16,5 25,5 4 187 J8B ,185 152 133 ,155 Nowe zwiazki wytwarzane sposobem wedlug wynalazku wykazuja dzialanie przeciwbakteryjne iinhibitujace wzrost róznych, typowych bakterii w 20 próbie prowadzonej w zwykly sposób. Do badan uzywa sie replikatora Steersa, inkubujac próbki w ciagu 18 godzin w temperaturze 37°C na agarze Mueller-Nintona. Uzyskane wyniki przedstawione sa w tabeli VII, w postaci minimalnego stezenia 25 inhibitujacego w mikrogramach na mililitr.Nowe zwiazki o wzorze 1 i ich dopuszczalne farmakologicznie sole addycyjne z kwasami oraz czwartorzedowe sole amonowe powinny skutecz¬ nie zwalczac rózne przypadki raka, a zwlasz- 30 cza przypadki raka krwi, *akie jak bialaczka, w dawkach znacznie mniejszych od dawek tok¬ sycznych. Rozwazane sposoby podawania leku o- graniczaja sie w zasadzie do podawania pozajeli¬ towego i dootrzewnowego. 35 Roztwory substancji aktywnej w postaci wol¬ nej zasady lub soli mozna przygotowywac w wo¬ dzie lub korzystnie w wodzie zawierajacej srod¬ ki powierzchniowo czynne. Preferowany zwiazek o wzorze 2, w którym m oznacza liczbe 2, a Y 40 oznacza grupe iminowa rozpuszcza sie w pew¬ nym stopniu w wodzie. Mozna go przeprowadzic np. w octan o pH w roztworze wodnym okolo 7,4. W takim octanie na jedna grupe antracenowa przypada okolo jednej grupy octanowej. Mozna 45 równiez utworzyc (jctan o pH w roztworze wod¬ nym okolo 6,2. W takim octanie na jedna gru¬ pe antracenowa przypadaja dwie grupy octano¬ we. Dwuoctan rozpuszcza sie w wodzie w ilosci okolo 400 mg na 1 ml wody. Mozna zwiekszyc bo rozpuszczalnosc zasady lub soli dodajac do kom¬ pozycji srodków powierzchniowo czynnych, ta¬ kich jak hydroksypropyloceluloza. Zawiesiny moz¬ na równiez przygotowywac w glicerynie, cieklym poliglikolu etylenowym, w ich mieszaninach i ole- 55 jach. W zwyklych warunkach przechowywania i stosowania, w celu zapobiezenia wzrostowi drób- noustrój ów, preparaty te zawieraja srodki kon¬ serwujace.Postacie farmaceutyczne odpowiednie do uzycia 60 przy wstrzykiwaniu sa to jalowe roztwory wod¬ ne lub zawiesiny i jalowe proszki przeznaczone do przygotowania jalowego roztworu lub zawie¬ siny do wstrzykiwan- bezposrednio przed poda¬ niem. We wszystkich tych przypadkach srodafc •* musi byc jalowy, a takze ciekly w takim stop-15 116 499 Tabela VII 16 Zwiazek bis-2-imidazolin-2-ylohydrazon 9,10-dwuwodoro-9,10-dwufeny- loantracenu l,4^dwumetoksy-bis-2-imidazo- lin-2-ylohydrazon 9,10-dwuwo- doro-9,10-dwuformyloantrace- nu dwuchlorowodorek 1,4-dwume- toksy-bis-2-imidazolin-2-ylo- hydrazonu 9,10-dwuwodoro- -9,10-dwuformyloantracenu Minimalne stezenie inhibitujace badany organizm (mcg/ml) Staphylococcus aureus OSU 75—2 1128 |128 .128 Staphylococcus aureus Q 74—11 32 64 128 Staphylococcus aureus SI Paul (NYC 78—1) 64 128 128 Enterococcus SM 77—15 16 256 256 niu, aby mozna bylo latwo napelnic i opróznic strzykawke. Musi on byc stabilny w warunkach wytwarzania i przechowywania i musi byc chro¬ niony przed zmianami wywolywanymi drobno¬ ustrojami, takimi jak bakterie i grzyby. Nosnik 30 moze byc rozpuszczalnikiem lub srodowiskiem roz¬ praszajacym, zawierajacym np. wode, etanol, al¬ kohol wdelowodorotlenowy, taki jak gliceryna, gli¬ kol propylenowy lub ciekly poliglikol etylenowy itp., ich odpowiednie mieszaniny oraz oleje ros- 35 linne.Odpowiednia plynnosc mozna utrzymac np. przez uzycie czynnika pokrywajacego, takiego jak lecy¬ tyna, przez utrzymanie wymaganej wielkosci cza¬ stek w przypadku zawiesiny, a takze przez uzy¬ cie substancji powierzchniowo czynnych. Zabez¬ pieczenie przed dzialaniem drobnoustrojów mozna zapewnic za pomoca róznych czynników przeciw- bakteryjnych i przeciwgrzybowych, takich jak pa- rabaniany, chlorobutanol, fenol, kwas jarzebino¬ wy, timerosal itp. W wielu przypadkach korzy¬ stne okazuje sie wprowadzenie czynników powo¬ dujacych izottonie, takich jak cukry lub chlorek sodowy. Przedluzone wchlanianie kompozycji do wstrzykiwan mozna osiagnac za pomoca wlacze¬ nia w jej sklad czynników opózniajacych wchla¬ nianie, takich jak stearynian glinowy i zelaty¬ na.Jalowe roztwory do wstrzykiwan przygotowuje sie przez wprowadzenie skladnika czynnego w zadanej ilosci do odpowiedniego rozpuszczalnika . zawierajacego, jesli jest to niezbedne, rózne inne, wyzej wyliczone skladniki, a nastepnie wyjalo¬ wienie za pomoca saczenia. Ogólnie, zawiesiny przygotowuje sie przez wprowadzenie wyjalowio¬ nego w ten czy inny sposób skladnika czynnego do jalowego vehiculum zawierajacego podstawo- we podloze rozpraszajace i potrzebne inne sklad¬ niki sposród wyzej wyliczonych. W przypadku ja¬ lowych proszków do przygotowania jalowych roz- 40 45 50 55 60 65 tworów do wstrzykiwania korzystnymi metodami ich przygotowywania sa: suszenie prózniowe i lio¬ filizacja. Metodami tymi otrzymuje sie z uprzed- dnio wyjalowionego roztworu skladnik czynny wraz z dodatkowym, zadanym skladnikiem w po¬ staci proszku.W niniejszym opisie termin „farmakologicznie dozwolony nosnik" obejmuje wszystkie rozpusz¬ czalniki, podloza rozpraszajace, czynniki pokrywa¬ jace, czynniki przeciwbakteryjne i przeciwgrzy- bowe, czynniki powodujace izotonie i opózniajace wchlanianie itp. Uzycie tych podlozy i czynni¬ ków przy stosowaniu farmaceutycznych sifbstan- cji czynnych jest znane. Z wyjatkiem tych przy¬ padków, gdy zwykle podloza lub czynniki sa nie¬ zgodne ze skladnikiem czynnym, przewidywane jest ich uzycie w srodlkach leczniczych. W sklad srodków mozna równiez wlaczyc uzupelniajace skladniki czynne.Szczególnie korzystne jest przygotowanie srod¬ ków do podawania pozajelitowego w postaci daw¬ ki jednostkowej w celu ulatwienia podawania i ujednolicenia dawkowania. Dawka jednostkowa w niniejszym opisie odnosi sie do fizycznie oddziel¬ nej jednostki dostosowanej do jednostkowego do¬ zowania osobnikom nalezacym do ssaków w celu ich leczenia, przy czym kazda jedonstka zawie¬ ra, lacznie z koniecznym nosnikiem farmaceuty¬ cznym, substancje czynna w uprzednio ustalonej ilosci, tak wyliczonej, aby wywolywac pozadany efekt leczniczy. Sprecyzowanie nowej dawki jed¬ nostkowej srodków wytwarzanych sposobem we¬ dlug wynalazku podyktowane jest i bezposrednio zalezy od: a) unikalnych wlasciwosci substancji czynnej i osiaganego szczególnego efektu leczniczego i b) ograniczen wlasciwych sposobowi wlaczania aktywnej substancji czynnej do leczenia zywych osób znajdujacych sie w stanie choroby, o nad-17 116 499 18 watlonym zdrowiu fizycznym, jak to szczególowo opisano w niniejszym opisie.Ilosc podstawowego skladnika czynnego w kom¬ pozycji stosowanej do leczenia róznych, wymie¬ nionych wyzej przypadków zalezy od wieku, wagi i kondycji pacjenta, a zwlaszcza rodzaju i stop¬ nia zaawansowania choroby oraz postaci leku i sposobu podawania. Dzienna dawka leku wynosi od okolo 1 do okolo 100 mg^kg masy ciala i moze byc podawana w calosci lub w czesciach, do 5 razy dziennie. W zakresie tym miesci sie nieto¬ ksyczna dawka skutecznie leczaca wiekszosc cho¬ rób, wobec których dzialanie nowych zwiazków wedlug wynalazku jest. efektywne. Tak wiec, dla pacjenta o wadze 75 g dzienna dawka wynosi od okolo 75 do okolo 7500 mg. Jesli dzienna daw¬ ka zostaje podzielona na czesci np. na 3 czesci, kazda z nich powinna zawierac od okolo 25 do okolo 2500 mg substancji czynnej. Korzystna wiel¬ kosc dawki wynosi 2 do okolo 50 mg/kg masy ciala/dzien, a jeszcze korzystniejsza — od okolo 2 do okolo 30 mg/kg/dzien.Podstawowy skladnik aktywny wziety w od¬ powiedniej ilosci miesza sie z korzystnym, do¬ puszczalnym farmaceutycznie nosnikiem tworzac opisana wyzej dawke jednostkowa. Dawka taka moze zawierac od okolo 0,1 do okolo 400 mg, ko¬ rzystnie 30 mg podstawowego skladnika czynne¬ go. Wyrazajac to w proporcjach, na 1 ml nosni¬ ka przypada od okolo 0,1 do okolo 400 mg sklad¬ nika czynnego. W przypadku, gdy kompozycje zawieraja dodatkowe skladniki aktywne, ilosc ich zalezy od stosowanej zwykle dawki i sposobu po¬ dawania.Regresje i zlagodzenie nowotworów uzyskuje sie np. przy zastosowaniu dootrzewnowego sposobu podawania. Mozna podac np. pojedyncza dawke dozylna, albo tez powtarzac dawkowanie codzien¬ nie. Czesto wystarczajace jest dawkowanie co¬ dzienne przez okres do okolo 5 lub 10 dni. Cze¬ sto mozna takze opuscic jedna dawke dzienna, lub jedna dawke co drugi dzien lub rzadziej. Jak widac z tego sposobu dawkowania, ilosc podawa¬ nego zasadniczego skladnika czynnego jest iloscia skuteczna, która powoduje regresje lub zlagodze¬ nie bialaczki lub chorób podobnych bez nadmier¬ nych szkodliwych objawów ubocznych o charak¬ terze cytotoksycznym u chorego, którego orga¬ nizm jest siedliskiem nowotworu. Ilosc ta jest traktowana w niniejszym opisie jako ilosc sku¬ teczna.W niniejszym opisie choroba nowotworowa oz¬ nacza zlosliwe choroby krwi, takie jak bialaczka, a takze inne zlosliwe choroby powodowane przez nowotowory lite lub nie, takie jak miesakonraki, raki pluc i nowotwory gruczolu sutkowego. Przez regresje i zlagodzenie rozumie sie zatrzymanie lub opóznienie wzrostu guza lub innych objawów cho¬ roby w porównaniu z przebiegiem choroby nie leczonej.Wynalazek objasniaja bardziej szczególowo po¬ dane nizej przyklady.Przyklad X Dwuchlorowodorek bis-2-imida- zolinylo-2-hydrazonu 9,10-dwuformyloantracenu Przedstawiony w opisie patentowym St, Zjedn.Am. nr 3,931.152 chlorowodorek 2-hydrazyno-2-imi- dazoliny przeprowadza sie w dwuchlorowodorek na drodze reakcji z etanolem i stezonym kwasem chlorowodorowym. 3,46 g uzyskanego dwuchloro- 5 wodorku i 2,34 g 9,10-dwuformyloantracenu dys¬ perguje sie w 100 ml etanolu i utrzymuje w ciagu 2 godzin, mieszajac, w stanie wrzenia pod chlod¬ nica zwrotna.Nastepnie mieszanine schladza sie i odsacza wy- 10 tracony osad, który przemywa sie' etanolem, u- zyskujac pozadany produkt w postaci pomaran¬ czowego, krystalicznego osadu o temperaturze top¬ nienia 288—289°C (z rozkladem).Przyklad II. Dwuchlorowodorek bis-dwume- 15 tylohydrazonu 9,10-dwuformyloantracenu Zawiesine 4,68 g 9,10-dwuformyloantracenu w 200 ml etanolu zawierajacego 2,40 g niesymetry¬ cznej dwumetylohydrazyny i dwie krople lodo¬ watego kwasu octowego utrzymuje sie w ciagu 20 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrot¬ na, po czym przesacza na goraco.Pozadany produkt uzyskuje sie w postaci po¬ maranczowego osadu o temperaturze topnienia 177—nl78°C. 25 Przyklad III. Dwuchlorowodorek N,N-dwu- metyloglicynodwuhydrazydu 9,10-dwumetylidynoa- ntrylenu Zawiesine 4,68 g 9,10^dwuformyloantracenu i 6,14 g chlorowodorku N,N-dwumetyloglicylohydrazydu 30 w 200 ml etanolu miesza sie i utrzymuje w cia¬ gu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrot¬ na, po czym schladza i odsacza wytracony poma¬ ranczowy osad, który przemywa sie dwukrotnie etanolem. 35 Osad rozpuszcza sie w 400 ml goracego meta¬ nolu, przesacza i zateza do objetosci 150 ml, po czym dodaje 150 ml eteru etylowego i pozosta¬ wia w ciagu nocy do odstania. Wytracony po¬ maranczowy osad odsacza sie i przemywa aceto- 40 nem, po czym rozpuszcza w 200 ml metanolu i rozdziela metoda chromatograficzna na zelu krzemionkowym, eluujac metanolem. Eluat po¬ zostawia sie w ciagu 4 godzin do odstania. W tym czasie wytraca sie niewielka ilosc zóltego 45 osadu o temperaturze topnienia 276—i279°C (rozkl.). bedacego wolna zasada pozadanego produktu.Przesacz uzyskany po odsaczeniu zóltego osadu odparowuje sie, uzyskujac pomaranczowy osad, który rozpuszcza sie w 150 ml goracego metano- 50 lu, przesacza, zateza do objetosci 50 ml, czescio¬ wo schladza, dodaje zarodków krysztalów i stop¬ niowo rozciencza '50 ml eteru etylowego. Wytra¬ cony osad odsacza sie i przemywa etanolem, u- zyskujac pozadany dwuchlorowodorek w postaci 53 pomaranczowego osadu o temperaturze topnienia 277—279°C (rozkl,).Przyklad IV. Dwuchlorowodorek l,l'-i[9,10- -bis/metytttaynonitrylo/antryleno}dwuguanidyiny ^Zawiesine 3,51 g 9,10-dwuformyloantracenu i 60 4,08 g kwasnego weglanu aminoguanidyny w mie- • szaninie 100 ml etanolu i 5,4 ml 8 n etanolowe- go roztworu HC1 miesza sie i utrzymuje w ciagu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrot¬ na, po czym schladza i odsacza wytracony osad, 65 który przemywa sie czterokrotnie zimnym eta-1* ft 26 nolem i suszy, uzyskujac pozadany produkt w postaci pomaranczowego, drobnego osadu o tem¬ peraturze topnienia 298—301°C.Przyklad V. Dwuchlorowodorek bis-1,4,5,6- -czterowodoró-2-pirymidynylohydrazoinu 9,10-dwu- formyloantra cenu Jodowodorek 2-hydrazyno-l,4.5,6-czterowodoropi- rymidyny wedlug opisu patentowego Stanów Zjed¬ noczonych Ameryki nr 3.931.152 przeprowadza sie w dwuchlorowodorek na drodze reakcji z nad¬ miarem silnie zasadowego anionitu Dowex 2X8 od¬ miana chlorowodorowa. Po zakwaszeniu nadmia¬ rem stezonego kwasu chlorowodorowego z wod¬ nego roztworu przesaczu wytraca sie dwuchloro¬ wodorek. ' Mieszanine 5.61 g dwuchlorowodorku i 3,51 g 9,10-dwuformyloantracenu w 100 ml etanolu mie¬ sza sie i utrzymuje sie w ciagu 2 godzin w sta¬ nie wrzenia pod chlodnica zwrotna, no czym prze¬ sacza. Wytracony z przesaczu do schlodzeniu osad odsacza sie i przemywa trzykrotnie etanolem, uzyskujac pozadany produkt w postaci zóltego, krystalicznego osadu o temperaturze topnienia 215—230°C (rozkl.).Przyklad VI. Dwojodowodorek bis-4,5,6.7- -czterowodoro-lH-l,3-diazepin-2-ylohydrazonu 9,10.- -dwuformyloantracenu Mieszanine 7,68 g jodowodorku 2-hydraz?yno- -4',5,6,7-czterowodoro-lH-l,3-diazepiny wedlug pa¬ tentu St. Zjedn. Am. mr 3.931.H52, 3,51 g 9,10-dwu¬ formyloantracenu i 7,57 ml 4 n etanolowego roz¬ tworu jodowodoru poddaje sie reakcji sposobem z przykladu V, uzyskujac pozadany produkt w postaci pomaranczowego osadu o temperaturze top¬ nienia 301—302°C (rozkl.).Przyklad VII. Dwujodowodorek 1,1'49,10-bis/ /metylidynonitrylo/antryleno]bis-3-benzyloguanidy- ny Mieszanine 216 g tiosemikarbazydu i 360 g jo- dometanu w 2,4 1 absolutnego etanolu utrzymuje sie w ciagu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlod¬ nica zwrotna, po ezym pozostawia w ciagu nocy da schlodzenia, uzyskujac krystaliczny, bezbarwny osad jodowodorku s-metyloizotiosemikarbazydu.Mieszanine 11,65 g uzyskanego produktu i 10,9 ml benzyloamifly w 25 ml absolutnego etanolu utrzy¬ muje sie w ciagu 1 godziny w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna w temperaturze 100°C. Nastep¬ nie mieszanine schladza sie/ i dodaje zarodki kry¬ stalizacji, 'U&yskujac jodowodorek l-amino-3-ben- zyl©guanidynyx w postaci bezbarwnego, krystalicz¬ nego osadu o temp; topnienia 279-h282°€, Zstwiesine 2,34 g 9,10-dwuformyloantracenu, 5,92 g jodowodorku l-amino^-berizytogu^fc^pTij i 5,8 ml 3,47 n etanolowego roztworu HJ w 100 ml etanolu miesiza sie i utrzymuje w ciagu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, pc* czym pozostawia do schlodzenia w ciagu nocy. Wytra¬ cony osad przemywa sie trzykrotnie eterem etylo¬ wym uzyskujac pozadany produkt zóltego osadu o temperaturze topnienia 279—282°C (razikl.).Przyklad VIII. Bwujodowodorek l,rH[9,10- -bis/metylidynonitrylo9antryleno)bis-3-cykloheksy- loguanidyny Roztwór 2,8 g jodowodorku l-amino-3-cyklohe- ksyloguanidyny wedlug W. G. Finnegana, R. A.Henry'ego i E. Liskera, J. Org. Chem., 18, 779 (1952) i 2,34 g 9,10-dwuformyloantracenu w 200 ml etanolu i 20 ml kwasu octowego utrzymuje sie w ciagu 18 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym przesacza na goraco.Przesacz odparowuje sie uzyskujac 5,0 g pomaran¬ czowego osadu, z którego, po przefkrystalizowa- w niu z mieszaniny etanolu i eteru, uzyskuje sie ty¬ tulowy zwiazek o temperaturze topnienia powyzej 2f00°C.Przyklad IX. Dwujodowodorek biS-2-imida- zolin-12-ylohydrazonu 9,10-dwuformyloantracenu Roztwór 48,8 g jodowodorku 2Hmetylotio-2-imi- dazoliny i 10,0 g metylohydrazyny w 200 ml eta¬ nolu utrzymuje sie w ciagu kilku godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym klaruje i schladza do temperatury —10°C. Wytracony osad odsacza sie, przemywa eterem etylowym i suszy, uzyskujac jodowodorek 2-,/1-metylohydrazyno/imi- dazoliny.Zawiesine 5,08 g 9,10-dwuformyloantracenu, 23 10,2 jodowodorku 2-/l-metylohydrazyno/imidazoli- ny i 12,1 ml 3,47 n etanolowego roztworu jodowo¬ doru w 135 ml etanolu utrzymuje sie w ciagu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym mieszanine pozostawia w ciagu nocy do odstania. Wytracony osad przemywa sie trzykrot¬ nie acetonem uzyskujac pozadany produkt o tem¬ peraturze topnienia 298—300°C (rozkl.).Przyklad X. Dwujodowodorek l,l'-[9,10-bis/ /metylidynonitrylo/antryleno]bis-3-metyloguan:idyny 3j Zawiesine 3,0'5 g 9,10-dwuformyloantracenu, 5,63 g jodowodorku l-amino-3-metyloguanidyny (Kirsten i inn., J.A.C. S. 58, 800 (1936)) i 7,50 ml 3,47 n etanolowego roztworu HJ w 100 ml eta¬ nolu utrzymuje sie w ciagu 2 godzin w stanie ^ wrzenia pod chlodnica, zwrotna, po czym schladza w ciagu nocy i odparowuje do sucha.Do pozostalosci dodaje sie 40 ml metanolu i calosc umieszcza w ciagu 15 minut w mieszaninie wody z lodem. Wytracony osad przemywa sie trzykrot- 41 nie metanolem, uzyskujac pozadany produkt o temperaturze topnienia 247—265°^ (rozkl.).Przyklad XI. bis-tiosemikarbazon 9,10-dwu¬ formyloantracenu Mieszanine 2,34 g 9,10-dwuformyloantracenu i w 3,6S g tiosemikarbazydu w 250 ml absolutnego etanolu zawierajacego 2,0 ml lodowatego kwasu octowego ogrzewa sie w ciagu 24 godzin na lazni wodnej, po czym pozostawia w ciagu nocy do schlodzenia i odstania.** Wytracany osad przemywa sie absolutnym eta¬ nolem, suszy i przekrystalizowuje z wodnego roz¬ tworu dwumetyloformamidu uzyskujac pozadany produkt w postaci pomaranczowego, krystaliczne¬ go osadu o temperaturze topnienia 275—277°C.•• Przyklad XII. Dwusemikarbazon 9,10-dwu¬ formyloantracenu Mieszanine 2,34 g 9,10-dwuformyloantracenu, 4r,46 g chlorowodorku semikarhazydii i 5,44 g octa¬ nu sodowego w 250 ml absolutnego etanolu utrzy- «s muje sie w ciagu 24 godzin w stanie wrzenia pod11*499 21 22 chlodnica zwrotna, po czym schladza i pozostawia do odstania w temperaturze pokojowej.Wytracony osad przekrystalizowuje sie z mie¬ szaniny dwumetyloformamidu i dwumetylosulfo- tlenku uzyskujac pozadany produkt w postaci zól¬ tego, krystalicznego osadu o temperaturze topnie¬ nia 300°C.Przyklad XIII. l,l'-/9,10-dwumetylidynoan- tryleno/bis-3-tiokarbohydrazyd Mieszanine 2,34 g 9,10-dwuformyloantracenu i 4,25 g tiokarbohydrazydu w 250 ml absolutnego etanolu zawierajacego 2,0 ml lodowatego kwasu octowego utrzymuje sie w ciagu 24 godzin w sta¬ nie wrzenia ood chlodnica zwrotna, po czym pozo¬ stawia do odstania w temperaturze pokojowej.Odsaczony osad przemywa sie, etanolem, suszy i przekrystalizowuje z dwumetyloformamidu, uzy¬ skujac pozadany produkt o temperaturze topnienia 252—258°C (rozkl.).Przyklad XIV. Dwujodowodorek estru dwu- metylowego kwasu 3,3'49,10-bis/metylidynonitrylo/ /antryleno]-bis-tiokarbazydoimidowego Mieszanine 2,34 g 9,10-dwuformyloantracenu i 4,66 jodowodorku S-metylotiosemikarbazydu w 250 ml absolutnego etanolu zawierajacego 2,0 ml lodowatego kwasu octowego ogrzewa sie w ciagu 24 godzin na lazni wodnej, po czym schladza i po¬ zostawia w ciagu kilku godzin do odstania.Wytracony osad przemywa sie etanolem, suszy i przekrystalizowuje z mieszaniny dwumetylofor- imamadu, etanolu i eteru etylowego oraz eteru naftowego uzyskujac pozadany produkt w postaci czerwonopomaranczowego, krystalicznego osadu o temperaturze topnienia 225^227°C (rozkl.).Przyklad XV. Bis-metylohydrazon 9,10-dwu¬ formyloantracenu Zawiesine 4,68 g 9,10-dwuformyloantracenu i 1,84 g metylohydrazyny w 200 ml etanolu zawie¬ rajacego 2,0 kropli kwasu octowego miesza sie i utrzymuje sie w ciagu 1,5 godziny w stanie wrze¬ nia pod chlodnica zwrotna, po czym schladza i od¬ sacza wytracony osad, który przemywa sie eta¬ nolem uzyskujac pozadany produkt w postaci po¬ maranczowego, iglastego, krystalicznego osadu o temperaturze topnienia 172—174°C (rozkl.).Przyklad XVI. N,N''-/9,10-dwumetylidyno- antryleno/bis-N',N'-dwumetyloetylenodwuamina Zawiesine 4,68 g 9,10-dwuformyloantracenu i 5,29 g N,N-d'Wumetyloetylenodwuaminy w 100 ml toluenu miesza sie i utrzymuje w ciagu 30 minut w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym odprowadza produkt uboczny za pomoca nasadki Dean-Starka, a roztwór przesacza i zateza do ob¬ jetosci 25 ml. Po schlodzeniu tworzy sie pólstala mieszanina, która dysperguje sie w 75 ml eteru naftowego o zakresie temperatur wrzenia 35—60°C.Wytracony osad przemywa sie eterem naftowym uzysikujac pozadany produkt w postaci zóltego osa¬ du o temperaturze topnienia 108—109°C.Przyklad XVII. Dwubromowodorek 1,1'- -it9,)10^bis/metylidynonitrylo/antryleno]biis-l-metylo- guanidyny Mieszanine 2,3 g 9,10-dwuformyloantracenu, 3,4 g dwubromowodorku 1-amino-1-metyloguanidy- ny, 200 ml etanolu i 1,3 ml 7,4 n roztworu HBr w 10 15 20 25 35 40 49 50 60 65 etanolu miesza sie i utrzymuje w ciagu 17 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, *po czym przesacza na goraco uzyskujac 4,5 g produktu o temperaturze topnienia 324—325°C (rozkl.).Przyklad XVIII. Dwujodowodorek 1,1'h[9,10- -bis/metylidynonitrylo/antryleno]bis-3,3-dwumetylo- guamidyny Mieszanine 4,60 g jodowodorku l-amino-3,3-dwu- metyloguanidyny (Finnegan i inn., J. Org. Chem. 18, 779 (1953)), 2,34 g 9-10-dwuformyloantracenu i 5,04 ml 4 n etanolowego roztworu jodowodoru w 100 ml etanolu miesza sie i utrzymuje w ciagu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym pozostawia do ochlodzenia. Wytracony (pomaranczowy osad przemywa sie etanolem, uzy¬ skujac produkt o temperaturze topnienia 320— 322°C.Przyklad XIX. Dwujodowodorek l,l'-i[9,10- -bis/metylidynonitrylo/antryleno]bis-l,3-dwumetylo- guanidyny Do roztworu 10,4 g N,N'-dwumetylotiomocznika w 50 ml etanolu dodaje sie 14,5 g jodku metylu i calosc utrzymuje sie w ciagu 70 minut w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym przesacza •na goraco i schladza, uzyskujac jodowodorek 3-metylo-N,N'-dwumetyloizotiomoczniika o tempe¬ raturze topnienia 202—212°C.Do roztworu 17,5 g jodowodorku 5-metylo-N,N'- ^dwumetyloizotiomocznika w 20 ml etanolu i 10 ml wody dodaje sie 10 ml wodzianu hydrazyny i u- trzymuje sie w ciagu 20 minut w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym schladza i odsa¬ cza wytracony osad, który przemywa sie miesza¬ nina etanolu i wody w stosunku 2:1, a nastepnie eterem. Uzyskane 13 g produktu przekrystalizuje sie z 150 ml wrzacego etanolu dodajac do uzupel¬ nienia roztworu wody.Po ochlodzeniu uzyskuje sie jodowodorek 1-ami- no-2,3Hdwumetyloguanidyny o temperaturze top¬ nienia 296—298°C. Poddajac te sól reakcji sposo¬ bem z przykladu XVIII, a nastepnie przekrystali- zuwujac ja z wody uzyskuje sie pomaranczowy osad tytulowego zwiazku o temperaturze topnienia 281—283°C.Przyklad XX. Dwujodowodorek l,l'n[9,10- -bis/metylidynonitrylo/antryleno]bis-3^/2-hydro'ksy- etylo/guanidyny Roztwór 11,6 g jodowodorku s-metylotiosemikar¬ bazydu i 3,2 ml etanoloaminy w 50 ml etanolu u- tnzymuje sie w ciagu 3 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym schladza, dodaje 15 ml 8 n etanolowego roztworu HC1, ponownie schladza i rozciencza eterem etylowym, uzyskujac gesta gume. Warstwe wierzchnia mieszaniny de- kantuje sie, a pozostalosc rozpuszcza w 60 ml goracego etanolu, dodaje okolo 1' ml wody i schla¬ dza: Po odsaczeniu wytraconego w niewielkiej ilosci osadu, do przesaczu dodaje sie ponownie etanolo¬ wego roztworu HC1, uzysikujac w wyniku lepika gume. Warstwe wierzchnia mieszaniny dekantuje sie, a 4,8 g pozostalosci rozpuszcza sie w 65 ml etanolu, do roztworu dodaje 1,9 g 9,10-dwuformy¬ loantracenu i calosc utrzymuje sie w ciagu 2,5 go¬ dziny w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po116 499 23 24 czym przesacza i schladza, uzyskujac 1,7 g pro¬ duktu.Produkt przekrystaiizowuje sie z 15 ml dwume- tyloformamidu. Uzyskane 1,0 g osadu rozrabia sie w 6 ml metylocellosolwu, uzyskujac 450 mg poma¬ ranczowego, krystalicznego osadu produktu o tem¬ peraturze topnienia 234—235°C.Przyklad XXI. Dwujodowodorek l,l'-[9,10- ^bistoetylidynoniitrylo/antryleno]bis-3-/2^hydroiksy- propylo/-guanidyny Roztwór 32,0 g W2-hydro;ksypropylo/imidazolidy- notionu-2 i 15 ml jodku metylu w 250 ml izopro- panolu miesza sie i utrzymuje w ciagu 4 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym schladza do temperatury —10°C i odsacza wytra¬ cony osad, który przemywa sie zimnym izopropa- nolem i eterem etylowym, uzyskujac jodowodorek l-/2-hydroiksyipropylo/-2-/metylotio/-2-imidazoliny o temperaturze topnienia 114—1160C. Roztwór 30,2 g uzyskanej soli i 5,2 ml wodzianu hydrazyny w 200 ml izopropanolu utrzymuje sie w ciagu 4 go¬ dzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym przesacza i schladza do temperatury —10°C.Wytracony osad przemywa sie zimnym propano- lem i eterem, uzyskujac jodowodorek 2-hydrazyno- -l-/2-hydroksypropylo/-2-imidazoliny o temperatu¬ rze topnienia 140—142°C. Mieszanine 2,86 g uzy¬ skanej soli, 1,17 g 9,10-dwuformyloantracenu i 2,5 ml 4 n etanolowego roztworu HJ pozostawia sie do przereagowania sposobem z przykladu XVIII, uzyskujac zólty osad tytulowego zwiazku o temperaturze topnienia 249—l251°C (rozkl.).Przyklad XXII. Dwujodowodorek 2,2'-/9,10- -dwumetylidynoantraceno/hydrazydu kwasu 4-mor- folinokarbonimidowego Roztwór 4,65 g 4-morfolinotiokarbonamidu (W.G. Finnegan i inn., J. Org. Chem. 18, 779 (1952)) i 4,54 g jodometanu w 50 ml etanolu pozostawia sie do odstania w ciagu 48 godzin w temperaturze pokojowej, po czym rozciencza 250 ml eteru, uzy¬ skujac bezbarwny, krystaliczny osad jodowodorku estru metylowego kwasu 4-morfolinotiokarbonimi- dowego.Roztwór 5,76 g uzyskanego produktu i 1,1 g wo¬ dzianu hydrazyny w etanolu utrzymuje sie w cia¬ gu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwro¬ tna, po czym dodaje 2,1 g 9,10-dwuformyloa/ntra- cenu w 200 ml etanolu i 2 ml lodowatego kwasu octowego utrzymuje sie w ciagu 3,5 godziny w sta¬ nie wrzenia pod chlodnica zwrotna. Uzyskany roz¬ twór przesacza sie i odparowuje, uzyskujac poma¬ ranczowy osad, z którego, po przekrystalizowaniu z mie&zainmy etanolu i eteru uzyskuje sie tytulo¬ wy zwiazek o temperaturze topnienia 280°C.Przyklad XXIII. Bis-2npirydylohydrazon 9,10Hdwuformyloantracenu Zawiesine 4,68 g 9,10-dwuformyloantracenu w 200 ml etanolu zawierajacego 4,37 g 2-hydrazy- noipirydyny i 2 krople kwasu octowego utrzymuje sie w ciagu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlod¬ nica zwrotna, po £zym schladza i odsacza wytra¬ cony osad, który przemywa sie etanolem.Pozadany produkt uzyskuje sie w postaci po¬ maranczowego osadu, który spieka sie w tempera¬ turze 267^2;72°C (rozkl.). 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 Przyklad XXIV. Bis-4,4-dwumetylotiosemi- karbazonu 9,10-dwuformyloantracenu Mieszanine 2,34 g 9,10-dwuformyloantracenu i 3,0 g 4,4-dwumetylotiosemikarbazydu w 250 ml ab¬ solutnego etanolu zawierajacego 2,0- ml lodowatego kwasu octowego utrzymuje sie w ciagu 24 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym pozostawia do schlodzenia do temperatury pokojo¬ wej. Po odsaczeniu surowego produktu uzyskuje sie 1,87 g pomaranczowoczerwonego osadu o tem¬ peraturze topnienia: 241—24i2°C Przyklad XXV. Dwuchlorowodorek 1,1'- -[2,3,6,7-czterometoiksy-9,10-bis/metylidynonitrylo/ /antryleno]dwuguanidyny Zawiesine 3,54 g 2,3,6,7-czterometoksy-9,10-dwu- formyloantracenu (CA. 66, 2405 n (1967)) i 2,72 g kwasnego weglanu aminoguanidyny w 100 ml eta¬ nolu i 3,6 ml 8 n etanolowego roztworu HC1 mie¬ sza sie i utrzymuje w ciagu 18 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym schladza i odsacza osad tytulowego zwiazku o temperaturze topnienia 314°C (rozkl.).Przyklad XXVI. Dwuchlorowodorek bis-2- jimidazolin-2-ylohydrazonu 2^chloro-9,10-dwufor- myloantracenu Mieszanine 1,34 g 2-chloro-9,10-dwuformyloan- tracenu i 1,73 g dwuchlorowodorku 2-hydrazyno- imidazoliny w 80 ml etanolu utrzymuje sie w cia¬ gu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwro¬ tna, po czym przesacza na goraco i schladza, uzy¬ skujac 0,7 g pomaranczowego, krystalicznego osa¬ du produktu o temperaturze topnienia 280°C.Przyklad XXVII. 2-chloro-9,10-dwuformylo- antracen Roztwór 15,0 g 2-chloroantracenu w 60,8 g we¬ glanu winylenu utrzymuje sie w ciagu 20 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym odpedza pod próznia nadmiar rozpuszczalnika, a pozostalosc w postaci brazowego osadu przekrysta¬ iizowuje z miesizaniny chlorku metylenu i metano¬ lu uzyskujac cykliczny weglan 2-chloro-9,10-dwu- wodoro-9,10-etanoantracenodiolu^ll,12 o temperatu¬ rze topnienia 200—230°C.Mieszanine 12,0 g uzyskanego produktu i 9,2 g wodorotlenku potasowego w 100 ml wody i 12 ml etanolu ogrzewa sie w ciagu 2 godzin w tempera¬ turze 75°C, po czym zateza pod próznia do obje¬ tosci 50 ml i dodaje 4Q0 ml wody. Osad odsacza sie i przekrystaiizowuje z toluenu uzyskujac 2- -chloro-9,10-dwuwod,oro-9,10-etanoantracenodiol-ll, 12 o temperaturze topnienia 195—ftl0oC.Do zawiesiny 2,73 g powyzszego diolu w 70 ml kwasu octowego dodaje sie w temperaturze 35°C w ciagu 5 minut 8,8 g czterooctanu potasowego i calosc* miesza w tej temperaturze w ciagu dal¬ szych 2 godzin, uzyskujac 1,5 g pomaranczowego, krystalicznego osadu. Po odpedzeniu lugu macie¬ rzystego uzyskuje sie dodatkowo 0,5 g zwiazku.Polaczone osady przekrystaiizowuje sie z 50 ml toluenu uzyskujac tytulowy zwiazek o temiperatu- rze topnienia 193—196°C.Sposobem z przykladu XXVII 13 g 2-metyloan- tracenu przeprowadza sie w 2-metylo-9y10-dwufor- myloantracen o temperaturze topnienia 162—tl64°C.Analogicznie 15 g 1-chloroantracenu przeprawa-116 499 25 26 dza sie w l-chloro-9,10-dwuformyloantracen o tem¬ peraturze topnienia 186—189°C, oraz 14 g 2-etyloantracenu przeprowadza sie w 2-ety- lo-9,10-dwuformyloantracen o temperaturze top¬ nienia 99—100ÓC, 15 g 2,6-dwufluoroantracenu przeprowadza sie w 2,6-dwufluoro-9,10-dwuformyloantracen o tem¬ peraturze topnienia 240^242°C, 14 g 2,3-dwumetyloantracenu przeprowadza sie w 2,3-dwumetylo-9,10-dwuformyloantracen o tem¬ peraturze topnienia 203—304°C, 16 g 1,4-dwumetyloantracenu przeprowadza sie w 1,4 dwumetylo-9,10-dwuformyloantracen o tem¬ peraturze topnienia Ii5i8e—J162°C.Przy'klad XXVIII. 9,10-dwuformyloantracen Roztwór 2,38 g tj. 0,01 mola cis-9,10-dwuwodoro- -9,10-etanoantracenodiolu-ll,12 (Newman i inn., J.Am. Chem. Soc, 77, 3789 (1955)) w 50 ml lodowa¬ tego kwasu octowego miesza sie mieszadlem ma¬ gnetycznym i utrzymuje w temperaturze 30^3'5°C, po czym dodaje porcjami 8,9 g tj. 0,02 mola czte- rooctanu olowiu, ewentualnie taka jego ilosc az papierek skrobiowo-jodowy zabarwi sie na niebie¬ sko. Calosc miesza sie w ciagu 2 godzin, a nastep¬ nie odsacza wytracony krystaliczny, pomaranczowy osad, który przekrystalizowuje sie z chlorku mety¬ lenu uzyskujac, z wydajnoscia 65°/o, 1,5 g pomaran¬ czowego osadii o temperaturze topnienia 245— 247°C.Przyklad XXIX. Dwuchlorowodorek 1,1'- -[9,104)is/metylidyno(niitrylo/antryleno]bis-3-(furfury- loguanidyny Mieszanine 1,0 g 9,10-dwuformyloantracenu, 2,0 g dwuchlorowodorku l-amino-3-furyloguanidyny i 100 ml etanolu utrzymuje sie w ciagu 1,5 godziny w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym odparowuje, uzyskujac szklista pozostalosc, która rozciera sie z eterem etylowym. Uzyskuje sie 2,0 g pomaranczowego proszku o temperaturze topnie¬ nia 135^140°C (rozkl.).Przyklad XXX. Dwuchlorowodorek 1,1'- -C9,10Hbis/metylidynonitrylo/antryleno]bis-3-furfury- lo/guanidyny Mieszanine 2,0 g g^O-dwuformyloantracenu, 2,0 g dwuchlorowodorku l-amino-3-tienyloguanidyny, 75 ml etanolu i 0,3 ml stezonego HC1 utrzymuje sie w ciagu 2,5 godziny w stanie wrzenia pod chlo¬ dnica zwrotna, po czym schladza, odsacza wytra¬ cony osad i odparowuje do sucha. Pozostalosc de¬ styluje sie trzykrotnie z -metanolem, a nastepnie roz¬ puszcza w niewielkiej ilosci metanolu i dodaje wieksza ilosc eteru etylowego. Po zlaniu wierzch¬ niej warstwy mieszaniny pozostalosc rozciencza sie dodatkowa iloscia eteru, uzyskujac 2,2 g zóltego osadu o temperaturze topnienia 190—200°C (rozkl.).Przyklad XXXI. Dwujodowodorek 1,1'- ^[9,10-bis/metylidynonitrylo/antiryleno]biis-2,3-dwui- zopropyloguanidyny Mieszanine 4,0 g jodowodorku l-amino-2,3-dwu- izopropyloguanidyny, 1,6 g 9,10-dwuformyloantra¬ cenu, 100 ml etanolu i 2 ml 4 n etanolowegó roz¬ tworu HJ utrzymuje sie w ciagu 4 godzin w sta¬ nie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym prze¬ sacza na goraco i zateza az do wytracenia sie po¬ maranczowego, krystalicznego osadii. Uzyskarfa za- 10 u wiesine schladza sie i przesacza, uzyskujac 4,4 g produktu o temperaturze topnienia 278—'280°C.Przyklad XXXII. Dwujodowodorek 1,1'- ^[gylO^bis/metylidynonitrylo/antrylenolbis-S/l-inda- nylo/-guanidyny Roztwór 1,14 g 9,10-dwuformyloantracenu i 3,1 g l-amino-3-/l-indanylo/guanidyny w 50 ml etanolu zawierajacego 3 ml 4 n etanolowegó roztworu HJ utrzymuje sie w ciagu 3 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym schladza w ciagu nocy, uzyskujac 2,3 g pomaranczowego, krystali¬ cznego osadu o temperaturze topnienia 262—263°C.Przyklad XXXIII. Czterojodowodorek l,l'[9- -10-bis/metylidynonitrylo/antryleno]bis-3-/4-pirydy- lometyloZ-guanidyny Mieszanine 2,3 g 9,10-dwuformyloantracenu, 6,4 g l-amino-3-/4-pirydylometylo/guanidyny, 9,0 ml 4 n roztworu HJ i 100 ml etanolu utrzymuje sie w ciagu 3 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym schladza, uzyskujac 6,3 g osadu. 3,9 g tego osadu rozrabia sie 160 ml etanolu, pod¬ grzewa do wrzenia i wkrapla wode tak dlugo, az utworzy sie roztwór. Do roztworu dodaje sie nie- J wielka ilosc Darco, calosc przesacza i schladza, uzyskujac 2.2 g produktu o temperaturze topnie¬ nia 235—240°C (rozkl.).Przyklad XXXIV. 2-metylo-9,10-dwuformy- loantracen 30 2.1 g mieszaniny izomerów 2^metylo-ll,12-dwu- hydroksy-9,10-etanoantracenu rozpuszcza sie w 45 ml lodowatego kwasu octowego i dodaje w tem¬ peraturze pokojowej 7,45 g czterooctanu olowiu az uzyska sie pozytywny wynik w próbie skro- 35 biowo-jodowej. Po uplywie 2,3 godzin w tempe¬ raturze pokojowej i schlodzeniu, wytraca sie po¬ maranczowy, krystaliczny osad, który przekrysta¬ lizowuje sie z mieszaniny chlorku metylenu i me¬ tanolu uzyskujac 1,1 g pomaranczowego osadu o 40 temperaturze topnienia 162—164°C.Przyklad XXXIV. Jednowodzian dwuchloro¬ wodorku bis-2-imidazo -9.10-dwuformyloantracenu Do roztworu 2,2 g 2-metylo-9,10-dwuformyloan- « tracenu w 150 ml wrzacego n-propanolu dodaje sie 3,1 g 2-imidazolin-2-ylohydrazyny i calosc o- grzewa do wrzenia, a nastepnie zateza do obijeto* sci 100 ml, przesacza i schladza. Po dluzszym od¬ staniu wytraca sie 2,2 g pomaranczowego, krysta- 50 licznego osadu o temperaturze topnienia 300— 302°C.Alkalizujac lub macierzysty wodnym roztworem kwasnego weglanu sodowego mozna uzyskac" czer- wohopomaranczowy, krystaliczny osstd wolnej za- 53 sady o temperaturze topnienia 295—298PC.Przyklad XXXVI. l,4-dwumetoksy-$,10-dwu-" formyloantracen 10 g mieszaniny izomerów l,4-dwumetoksy-il,12- -dwuhydroksy-9,10-etanoantracenu rozpuszcza sie 60 w 150 ml lodowatego kwasu octowego i w tempe¬ raturze 50°C dodaje porcjami 30 g czterooctanu olowiu. Po uplywie 2 godzin W temperaturze 50°C roztwór przesacza sie i schladza. Wytracony pomaranczowy, krystaliczny osad przemywa sie w lodowatym kwasem oetówym i suszy, uzyskujac27 ll«4ft* 26 tytulowy zwiazek o temperaturze topnienia 208— 212°C.Przyklad XXXVII. Dwuchlorowodorek bis- -l,4~dwumetoksy-bisn2-imidazolin-2-ylohydrazonu 9,10-dwuformyloantracenu Roztwór 1,7 g l,4^dwumetoksy-9,10-dwuformylo- antracenu w 100 ml n^propanolu poddaje sie dzia¬ laniu 2,06 g 2-imidazolin-2-ylohydrazyny, po czym ogrzewa w ciagu 2 godzin do wrzenia i zateza do objetosci, 50; mL Goracy roztwór przesacza sie uzyskujac zólty osad, który przemywa sie n-pro- panolem i suszy, otrzymujac tytulowy zwiazek o temperaturze topnienia 300-^30&°C.Przyklad XXXVIII. Bls-2-imidazolin-2-ylohy- drazon 2,6^dwufkioro^940-dwuiformyloanitracenu Zawiesine 2,74 g 2,6-dwuiluoro-9,10-dwuformyl©- antracenu i 3,46 g dwuchlorowodorku 2-hydrazyno- -2-imidazoliny w 100 ml etanolu miesza sie i u- trzym-uje w ciagu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czyim schladza i odsacza wy¬ tracony osad o temperaturze topnienia 300°C.Przyklad XXXIX. Bis-2-imddazolin-2-ylohy- dra-zon 2,6-dwuf1liUQro-9,10^dwuformyloantracenu Zawiesine 2,7 g 2,3-dwumetylo-9,10-dwuformylo- antracenu i 3,46 g dwuchlorowodorku 2-hydrazy- no-2-imidazoliny w 100 ml etanilu miesza sie i u- trzymuje w ciagu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym schladza i odsacza wytracony osad o temperaturze topnienia 300— 305°C.Przyklad XL. Dwuchlorowodorek bis-2-imi- dazolin-2-ylohydrazonu 1,4-dwumetylo-940-dwufor- myloantracenu Zawiesine 2,6 g l,4-dwumetylo-9,10-dwuformylo- aritracenu i 3,46 g dwuchlorowodorku 2-hydrazyno-. -2-imidazoliny w 100 ml etanolu miesza sie i u- trzymuje sie w ciagu 2 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym schladza i odsa¬ cza wytracony osad o temperaturze topnienia 185— 196°C.Przyklad XLI. O,10-dwuwodoro-9,10-dwufor- myloantracen Meiszanine 21,3 g weglanu winylenu przedesty¬ lowanego w celu uzyskania bezbarwnej cieczy o temperaturze wrzenia 71—73°C pod cisnieniem 28 mm i 4,4 g suchego antracenu utrzymuje sie w ciagu 20 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna w temperaturze 165—'17Q°C, po czym de¬ styluje pod próznia w temperaturze 62—64°C i pod cisnieniem 17 mm, uzyskujac 10,2 g brazowej po*- zostalpsoj* Pozostalosc te rozpuszcza sie w IGO ml chl^^^metylenu, dodaje wegla drzewnego i prze¬ sacza. Po przesaczu dodaje sie 100 ml metanolu i calosc schladza, uzyskujac bezbarwny, krystali¬ czny psa4 cyklicznego weglanu cis-9,10-dwuwodo- ro-9,10-etanoantracenodiolu-ll,12 o temperaturze topnienia 2pQ^Z6Z?C.Mieszanine 5,6 g powyzszego produktu, 4,9 g wo¬ dorotlenku potasowego, 6,4 ml wody i 53 ml eta- nojft* miesza sie w ciagu 2 godzin w temperaturze 79^-t7'5^C, a nastepnie caly dwuskladnikowy uklad przesacza. Przesacz rozciencza sie dwukrotna ob- jetescja wody i schladza, uzyskujac bezbarwny, kJOTtgljLezny osad cis^l0^wuwodoro-9,10^etano- antracenodiolu-11,12 o temperaturze topnienia 202— 204°C.Do mieszaniny 2,38 g powyzszego produktu i 40 ml lodowatego kwasu octowego dodaje sie por- 5 cjami w temperaturze .pokojowej, 4,8 g czteroocta- nu olowiu mieszajac mieszanine w ciagu 10 minut.Nastepnie calosc schladza sie do temperatury 15°C.Wytracony osad przemywa sie lodowatym kwasem octowym, a nastepnie dokladnie woda, uzyskujac 10 bezbarwny osad pozadanego produktu o tempera¬ turze topnienia 144—146°C.Przyklad XLII. Cis-l,4-dwumetoksy-9,10- -dwuwodoro-9,10-dwuformyloantracen 1 g l,4-dwumetoksy-9,10-dwuwodoro-9,10-etano- antracenodiolu-11,12 dysperguje sie w 30 ml wod¬ nego roztworu zawierajacego 0,77 g nadjodanu po¬ tasowego i 1 ml etanolu, po czym calosc pozosta¬ wia w ciagu 24 godzin w temperaturze pokojowej.Wytracony osad przemywa sie dokladnie woda i suszy, uzyskujac zólty osad produktu o temperatu¬ rze topnienia 129—132°C.Przyklad XLIII. Bis-2-imidazolin-2-ylohy- drazon 9¦,10-dwuwodoro-9,10-dwuformyloantracenu % Mieszanine 2,36 g 9,10-dwuwodoro-9,10-dwufor- myloantracenu i 3,46 g dwuchlorowodorku 2-hy- drazynoimidazoliny w 200 ml n^propanolu ogrzewa sie na goracej plycie w ciagu 1,5 godziny, po czym zateza do objetosci 100 ml. Nastepnie mieszanine schladza sie i pozostawia w ciagu nocy do odsta¬ nia. Wytracony osad przemywa sie n^propanolem i suszy. 0,4 g uzyskanego osadu przekrystalizowu* je sie z wody uzyskujac pozadany produkt w po¬ staci bezbarwnych platków o temperaturze topnie¬ nia 258-H262°C. 31 Przyklad XLIV. 2-chloro-0,10-dwuwodoro- -9,10-dwuformyloantracen Roztwór 15,0 g 2-chloroantracenu w 60,8 g we¬ glanu winylenu utrzymuje sie w ciagu 20 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym ** destyluje pod próznia. Pozostalosc przekrystalizo- wuje sie z mieszaniny chlorku metylenu i meta¬ nolu, uzyskujac cykliczny weglan cis-2-chloro-9,10- -dwuwodoro-9,10-etanoantracencdiolu-l'l,12, w po¬ staci szarego, krystalicznego osadu o temperaturze 45 topnienia 200—230°C.Mieszanine 12,0 g powyzszego produktu, 9,2 g wodorotlenku potasowego, 12 ml wody i 100 ml etanolu ogrzewa sie w ciagu 2 godzin w tempera¬ turze 75?C, po czym zateza pod próznia do 50 objetosci 50 ml. Do pozostalosci dodaje sie 400 ml wody i odsacza wytracony osad, który przekrysta- lizowuje sie z toluenu i odbarwia weglem drzew¬ nym. Uzyskuje sie bezbarwny, krystaliczny osad cisH2-chloro-9f,10-dwuwodoror9,10-etanoantraceno- M diolu-11,12 o temperaturze topnienia 105—2(10oC.Do roztworu 2,7 g powyzszego produktu w 20 ml kwasu octowego dodaje sie porcjami w tempera¬ turze pokojowej, 5,0 g czterooctanu olowiu zawie¬ rajacego 10*/* kwasu octowego i calosc miesza w M ciagu 1X minut, a nastepnie schladza w mieszani¬ nie wody z lodem. Wytracony osad przemywa sie zimnym kwasem octowym uzyskujac bialawy, kry¬ staliczny osad produktu o temperaturze topnienia 113^H15°C, ** Przyklad XLIV. Dwuchlorowodorek 2-chlorori* ^bis-2-imidazoiin-2-ylohydrazonu 9,10-dwuwodoro- -9,10-dwuiormyloantraeenu Mieszanine zawierajaca 0,7 g 2-chloro-9,10-dwu- wodoro-9f10-dwufo(rmyloantraceniu i 0,88 g dwu- chlorowodorku 2-hydrazynoimddazoliny w 20 ml n-propanolu utrzymuje sie w ciagu 1 godziny w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, odpedzajac w tym czasie poprzez chlodnice zwrotna okolo 10 ml n-propanolu. Nastepnie mieszanine schladza sie i dodaje eteru, uzyskujac zólty, krystaliczny osad produktu o temperaturze topnienia 190°C (rozkl.).Przyklad XLVI. l^chloro-9,10-dwuwodoro- -9,10-dwuformyloantracen Mieszanine 29,5 g l-chloroantracenu i 126 g weglanu winylu poddaje sie reakcji w sposób opi¬ sany w przykladzie IV, uzyskujac brazowy, krysta¬ liczny osad cyklicznego weglanu cis-1-chloro-^,10- -dwuwc^oro-d,10*etsinoantracenodiolu^ll,12 o temp. topnienia 242^250°C.Mieszanine 27,9 g powyzszego produktu, 21,4 g KOft, 28 ml wódy i 230 ml etanolu ogrzewa sie ^n ciagu 2 godzin w temperaturze ^5°C, a nastep¬ nie zateza pod próznia do objetosci 8U ml.pPozo- stalosc rozpuszcza sie w 500 ml chloroformu i przemywa trzykrotnie porcjami po 70 ml wody, po czym odbarwia weglem drzewnym i odpedza chloroform. Zólta pozostalosc rozpuszcza sie w 150 ml toluenu, uzyskujac, po ochlodzeniu, cis-1- -chloro-9,10-dwuwodoro-9ylO-etanoantracenodioWl, 12 w postaci bezbarwnego, krystalicznego osadu o temperaturze topnienia 180-^182°C.Do roztworu 0/54 g powyzszego produktu w 5 ml kwasu octowego dodaje sie porcjami, w tempera¬ turze 35°C i 1,0 g czterooctanu olowiu i calosc miesza w ciagu 10 minut, a nastepnie schladza w mieszaninie lodu z woda. Wytracony osad przemy¬ wa sie zimnym kwasem octowym, uzyskujac bez¬ barwny, krystaliczny osad pozadanego produktu o temperaturze topnienia 144—146°C.Przyklad XLVII. Dwuchlorowodorek 1-chlo- ro-bis-2-imidazolin-2-ylohydrazonu 9,10-dwuwodo- ro-9,10-dwuformyloantracenu ^ Mieszanine 3,7 g l-chloro-9,10-dwuwodoro-9,10- -dwuformyloantracenu i 4,64 g dwuchlorowodonku 2-hydrazynoimidazoliny w 100 ml n-propanolu u- trzymuje sie w ciagu 1 godziny w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, usuwajac w tym czasie przez chlodnice zwrotna okolo 50 ml n-propanolu.Po schlodzeniu i dodaniu do mieszaniny eteru u- zyskuje sie zólty, krystaliczny osad produktu o temperaturze topnienia 200°C (rozkl.)..Przyklad XLVIII. 2^metylo-9,10-dwuwodoro- -9,10-dwuformyloantracen 10 £ 2-metyloantracenu w 50 ml weglanu winy¬ lami utrzymuje sie w ciagu 20 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna w temosferze azo¬ tu, po czyim odpedza pod zmniejszonym cisnieniem 11—12 mm, w temperaturze 55°C nadmiar wegla¬ nu wiaylenu, a do pozostalosci dodaje 100 ml chlorku metylenu, przesacza i rozciera z trzy¬ krotna objetoscia metanolu. Uzyskuje sie kremo¬ wy, krystaliczny osad odmiany syn i anty cykli¬ cznego weglanu cis^2-rnetylo*9,ie*dwuwodoro-9,10- -etanoantracenodiolu-11,12 o temperaturze topnie¬ nia, odpowiednio, 225h^227°C i 183^185°C. 2,8 g jednej z odmian uzyskanego produktu o temperaturze topnienia 225—227°C, 2,5 g weglanu 5 potasowego, 2,3 ml wody i 27 ml etanolu miesza sie w ciagu 2 godzin w temperaturze 70°C, a na¬ stepnie dodaje trzykrotnej objetosci wody, uzy¬ skujac odpowiednio odmiane syn lub anty cis-2- -metylo-9,10-dwuwodoro-9,10-etanoantracenodiolu- 10 -11,12 w postaci jasnozóltego, krystalicznego osadu o temperaturze topnienia 227-^228°C 7,4 g drugiej z odmian uzyskanego poprzednio produktu o temperaturze topnienia 183—185°C, 6y15 g wodorotlenku potasowego, 8,1 ml wody i 15 70 ml etanolu poddaje sie reakcji w opasany wy¬ zej sposób, uzyskujac odpowiednia odmiane (syn lub anty) cis-2-metylo-9y10-dwuwodOro-9,10-etano- antracenodiolu-11,12 w postaci kremowego osadu o temperaturze topnienia 153—156°C. . < 20 2,5 g uzyskanego powyzej zóltego, krystaliczne¬ go osadu dysperguje sie w 100 ml roztworu wod¬ nego zawierajacego 2,14 g nadjodanu sodowego i 1 ml etanolu, po czym calosc miesza w ciagu 2 godzin w temperaturze pokojowej. Wytracony £8 osad przemywa sie woda i suszy, uzyskujac ja- snozólty osad pozadanego produktu o temperaturze topnienia 125—12$°C.Przyklad XLIX. Dwuchlorowodorek 2-mety- lo-bis-2-iinidazolin-»2^ylohydrazonu 9,10-dwuwodo- so ro-9,10-dwuformyloantracenu Mieszanine 1,9 g 2-metylo-9yl0-dwuwodoro-9,10- -dwuformyloantracenu i 2,63 g dwuchlorowodorku 2-hydrazynoimidazoliny w 150 ml n-propanolu o- grzewa sie do wrzenia i zateza do okolo 50 ml 35 w ciagu ponad 1—2 godzin, po czym przesacza na goraco i schladza. Po dodaniu 2-3 ml acetonu i 200 ml eteru wytraca sie zólty osad pozadanego zwiazku o temperaturze topnienia 210—22Q°C (rozkl.). 40 Przyklad L. 2,3-dwumetylo-9,10-dwuwodoro- -9,10-dwuformyloantracen Mieszanine 35,4 g weglanu winylena i 8,5 £ 2,3-dwumetyloantracenu (Jaylord N. G., Stepan, V. Collect. Czek. Chem. CommM 39, 1700 (1974)). 45 utrzymuje sie w ciagu 20 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym schladza, dodaje 100 ml metanolu, podgrzewa, odbarwia weglem drzewnym, przesacza i schladza, uzyskujac 7,1 g bezbarwnego, krystalicznego osadu cyklicznego we- 50 glanu 2,3-dwumetylo-9,'lO-dwuwodoro-0lO-etanoan- tracenodiolu-11,12 o temperaturze topnienia 207— 212°C.Mieszanine 6,4 g powyzszego produktu, 5 g KOH, 6,6 ml wody i 60 ml etanolu miesza sie w tem- *3 peraturze pokojowej w ciagu 56 godzin. Wytraco¬ ny osad odsacza sie, rozpuszcza w lodowatym kwasie octowym i wytraca z roztworu nadmiarem wody, uzyskujac 4,0 g bezbarwnego osadu 2,3^dwu- metylo-9,10-dwuwodoro-9,10-etanoantracenodiolu- *o -11,12 o temperaturze topnienia 240—245°C.Do zawiesiny 0,3 g uzyskanego powyzej produk¬ tu w 10 ml wody i 0,1 ml etanolu dodaje sie: 0,243 g nadjodanu sodowego i calosc miesza w cia¬ gu 2,5 godziny w temperaturze 20°C. Wytracony 45 osad przemywa sie woda i suszy, uzyskujac 0,2 g.3i 116 499 S2 tytulowego zwiazku o temperaturze topnienia 113— 117°C.Przyklad LI. Dwuchlorowodorek 2,3-dwume- tylo-bds-2-imidazolin-2-ylohydrazonu 9,10-dwuwo- doro-9,,10HdwufOrmyloantracenu 5 Mieszanine 0,2 g 2,3-dwumetylo-9,10-dwuwodoro- -9,10-dwuformyloantracenu i 0,3 g dwuchlorowo- dorku 2-hydrazynoimidazoliny w 30 ml n-propa- nolu ogrzewa sie do wrzenia i zateza w ciagu 2 godzin do objetosci 10 ml. Do uzyskanego, zól- 10 tego roztworu dodaje sie 0,5 ml acetonu i 20 ml eteru wytracajac zólty osad. Po odsaczeniu, prze¬ myciu acetonem i wysuszeniu uzyskuje sie 0,15 g produktu o temperaturze topnienia 285—290°C.Przyklad LII. l,4-dwumetylo-9,10-dwuwodo- 15 ro-9,10-dwuformyloantracen Mieszanine 4,12 g 1,4-dwume'tyloantracenu i 17,2 g weglanu winylenu utrzymuje sie w ciagu 18 godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna w atmosferze azotu, po czym schladza, dodaje 20 czterokrotna objetosc metanolu, miesza i schladza.Wytracony osad przemywa sie metanolem i suszy, uzyskujac bezbarwny osad cyklicznego weglanu l,4-dwumetylo-9,10-dwuwockro-9,10-etanoantrace- nodiolu-11,12. 25 Mieszanine 4,4 g uzyskanego powyzej produktu, 3,45 g wodorotlenku potasowego, 4,5 ml wody i 40 ml etanolu miesza sie w ciagu 16 godzin w temperaturze 20°C. Uzyskana dwuwarstwowa mie¬ szanine przesacza sie przez celit i dodaje cztero- 30 krotna objetosc wody, uzyskujac 3,8 g bezbarw¬ nego osadu l,4-dwumetylo-9,10-dwuwodoro-9,10- etanoantracenodiolu-11,12 o temperaturze topnienia 158—160°C.Mieszanine 1,5 g uzyskanego wyzej produktu i 35 1,22 g nadjodanu sodowego w 50 ml wody i 1 ml etanolu miesza sie w ciagu 2 godzin w temperatu¬ rze 20°C. Wytracony osad przemywa sie woda i suszy, uzyskujac 1,45 g tytulowego zwiaziku o tem¬ peraturze topnienia 159—160°C. *° Przyklad LIII. Dwuchlorowodorek 1,4-dwu- ' metylo-bis-2-imidazolin-2-ylohydrazonu 9,10-dwu- wodoro-9,10-dwuformyloantracenu Mieszanine 1,15 g l,4-dwumetylo-9,10-dwuwodo- ro-9,10-dwuformyloantraeenu i 1,53 g dwuchloro- ^ wodorku 2-hydrazynoimidazoliny w 50 ml n-pro- panolu ogrzewa sie do wrzenia i zateza w ciagu ponad 2 godzin do objetosci 20 ml, po czym do¬ daje 1 ml acetonu i 75 ml eteru. Wytracony ja- snozólty osad odsacza sie, przemywa acetonem i 50 suszy, uzyskujac 1,8 g produktu o temperaturze topnienia 230^235°C (rozkl.).Przyklad LIV. Izomery syn i anty cykliczne¬ go weglanu cis-l,4-dwumetoksy-9,10Kiwuwodoro- -9,10-etanoantracenodiolu-ll,12 55 15 g 1,4-dwumetoksyantracenu i 55 g weglanu winylenu utrzymuje sie w ciagu 16 godzin w sta¬ nie wrzenia pod chlodnica zwrotna w atmosferze azotu, po czym odpedza pod próznia 12 mm w temperaturze 55°C nadmiar weglanu winylenu, a 60 pozostalosc rozrabia z chloroformem i przesacza, uzyskujac 13 g mieszanego osadu zóltych i bez¬ barwnych krysztalów. Podgrzewajac powyzsza mieszanine wraz z chlorkiem metylenu do wrze¬ nia i przesaczajac, uzyskuje sie 10,5 g bezbarwne- 65 go, krystalicznego osadu jednego z izomerów syn lub anty o temperaturze topnienia 283—285°C.Drugi izomer wytraca sie z roztworu chlorofor¬ mowego za pomoca metanolu, a nastepnie przekry- stalizowuje z mieszaniny chlorku metylenu i me¬ tanolu, uzyskujac 5 g bezbarwnego, krystaliczne¬ go osadu o temperaturze topnienia 255—i260°C. Oba izomery daja takie samo widmo w podczerwieni, a w mieszaninie wykazuja obnizona temperature topnienia 233—245°C.Przyklad LV. Izomery syn i anty cis-1,4- -dwumetoksy-9,10-dwuwodoro-9,10-etanoantraceno- diolu-11,12 Mieszanine 10,5 g cyklicznego weglanu cis-1,4- -dwumetoksy-9,10-dwuwodoro-9,10-etanoantraceno- diolu-11,12 o temperaturze topnienia 283—285°C, 8,5 g KOH, 12 ml wody i 85 ml etanolu miesza sie w ciagu 16 godzin w temperaturze pokojowej.Wytracony osad przemywa sie woda i suszy, uzy¬ skujac 5,0 g jednego z izomerów o temperaturze topnienia 187—188°C.Drugi izomer, syn lub anty, uzyskuje sie w ten sam sposób z 4,0 g odpowiedniego, cyklicznego weglanu o temperaturze topnienia 238—245°C.Uzyskuje sie 2,1 g produktu o temperaturze top¬ nienia 183—185°C. Oba izomery daja takie samo widmo w podczerwieni, a w mieszaninie wykazuja obnizona temperature topnienia 155—158°C.Przyklad LVI. Dwuchlorowodorek bis-2-imi- dazolin-2-ylohydrazonu l,4-dwumetoksy-9,10-dwu- wodoro-9,10-dwuformyloantracenu Mieszanine 1,5 g l,4-dwumetoksy-9,10-dwuwodo- ro-9,10-dwuformyloantracenu i 1,8 g dwuchlorowo- dorku 2-hydrazyno-2-imiidazoliny w 100 ml n-pro- panolu ogrzewa sie do wrzenia i zateza w ciagu ponad 2 godzin do objetosci 50 ml, po czym prze¬ sacza w celu sklarowania, alkalizuje nasyconym roztworem kwasnego weglanu sodowego i rozcien¬ cza trzykrotna objetoscia wody.Uzyskuje sie 1,5 g wolnej zasady w postaci zóltego osadu o temperaturze topnienia 235—240°C.Dwuchlorowodorek uzyskuje sie rozpuszczajac 1 g wolnej zasady w 40 ml n^propanolu i dodajac 1 ml 7 normalnego, bezwodnego roztworu HC1 w etanolu. Uzyskany roztwór zateza sie do oleju i przekrystalizowuje z n^propanolu uzyskujac 0,3 g bezbarwnego osadu tytulowego zwiazku o tempe¬ raturze topnienia 250—255°C.Przyklad LVII. Bis-2^imidazolin-2-ylohydra- zon 7,12-dwuwodorobenzo a dwuformyloantracenu 1,43 g 7,12-dwuwodoro-7,12-dwuformylobenzo a antracenu (Neuman i Din, J. Org. Chem., 36, 966 (1971)) rozpuszcza sie w 100 ml wrzacego n-propa- nolu, do roztworu dodaje 1,73 g dwuchlorowodorku 2-hydrazynoimidazoliny i ogrzewanie kontynuuje w ciagu 3 godzin. Nastepnie mieszanine przesacza sie na goraco w celu sklarowania i oziebia. Wy¬ tracony pomaranczowy osad odsacza sie i przemy¬ wa n-propanolem. Przesacz i popluczyny n^propa- nolowe laczy sie i zateza do 1/2 objetosci, po czym rozciencza woda do objetosci 200 ml i alkalizuje nasyconym roztworem weglanu sodowego.Uzyskana gumiasta pozostalosc przemywa sie wo¬ da, przesacza, rozpuszcza w metanolu i straca wo¬ da. Uzyskuje sie wolna zasade w postaci osadu oSS 116 m u temperaturze topnienia lflOMias^. Zasade ta prze¬ prowadza sie w chlorowodorek na drodze rozpusz¬ czenia w n-propanolu, dodania do roztworu 6 n roztworu HC1 w * n-propanolu i schlodzenia. Uzy¬ skuje sie osad dwuchlorowodorku o temperaturze 8 topnienia 245—i250°C.Przyklad LVIII. 5,12-dwuwodoro-5,l2-dwu- formylobenzo[b]-antracen Mieszanine 7,0 g benzo[b]antracenu i 26 g we¬ glanu winylenu utrzymuje sie w ciagu 20 godzin 10 w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna w atmo¬ sferze azotu, po czyim odpedza pod próznia (9 mm), w temperaturze 57°C weglan winylenu, a do po¬ zostalosci dodaje 25 ml chlorku metylenu i prze¬ sacza. Do przesaczu dodaje sie dwukrotna obje- 1S tosc metanolu i schladza. Wytracony osad odsacza sie (zachowujac lug macierzysty), przekrystalizo¬ wuje z 60 ml 1,2-dwuchlorometanu i przemywa metanolem. Lug macierzysty zateza sie, uzyskujac gumiasty osad, który przekrystalizowuje sie z 20 mieszaniny chlorku metylenu i metanolu, uzy¬ skujac ^zary osad. Polaczone osady przekrystali¬ zowuje sie z octanu etylu, dodajac wejgla drzew¬ nego.Uzyskuje sie bezbarwny osad cyklicznego wegla- a nu 5,12-dwuwodoro-5,12-etanobenzo[b]antracenodio- lu-13,14. Mieszanine 1,3 g cyklicznego weglanu, 1,05 g KOH, 1 ml wody i 15 ml etanolu miesza sie w ciagu 2 godzin w temperaturze 60—65°C. Mie¬ szanine rozciencza sie 1—2 objetosciami wody _i so przesacza. Osad przemywa sie woda i suszy, uzy¬ skujac cis-5,12-dwuwodoro-5,12-etanobenza[b]antra- cenodiolu-13,14 w postaci bezbarwnego osadu. Do roztworu 2,6 g cis-5,12-dwuwodoro-5,12-etanoben- zo[b]antracenodiolu-13,14 w 400 ml lodowatego M kwasu octowego dodaje sie w temperaturze 20°C, porcjami, 4,4 g czterooctanu olowiu i mieszanine miesza w ciagu 45 minut, po czym odsacza wytra¬ cony, lekkopurpurowy osad, który przemywa sie lodowatym kwasem octowym, woda i suszy. Uzy- tt skuje sie 1,0 g tytulowego zwiazku o temperaturze topnienia 170^172°C.Przyklad LIX. Dwuchlorowodorek bis-2-imi- dazolinn2-ylohydrazonu 5,12-dwuwodoro-5,12-dwu- formylobenzo[b]-antracenu 45 Mieszanine 0,85 g 5,12-dwuwodoro-5,12-dwufor- mylobenzo[b]antracenu i 1,04 g dwuchlorowodorku 2-hydrazynoimidazoliny w 60 ml n-propanolu o- grzewa sie do wrzenia i zateza w ciagu 2,5 go¬ dziny do objetosci 30 ml, po czym przesacza w 50 celu sklarowania i pozostawia w ciagu 48 godzin do schlodzenia. Wytraca sie 0,12 g ciemnoczerwo¬ nego, krystalicznego osadu produktu o tempera¬ turze topnienia 290—295°C. Dodatkowa ilosc pro¬ duktu mozna uzyskac w postaci wolnej zasady, M rozcienczajac lug macierzysty woda i alkalizujac go roztworem weglanu sodowego. Wytracony suro¬ wy produkt przekrystalizowuje sie z metanolu, uzyskujac 0,15 g ciemnoczerwonego, krystalicznego osadu o temperaturze topnienia 230—233°C. 60 Przyklad LX. 7,12-dwuibrmylobenzo[a]an- tracen Mieszanine izomerów 7,12-dwuwodoro-7,12-dwu- formylobenzo[a]aniracenu (Newman i Din, J, Org.Chem., 36, 967 (1971)) dysperguje sie w 75 ml lo- 65 dowatego kwasu octowego, dodajac 6 g szesciowo- dzianu chlorku zelazowego i miesza w ciagu 3 go¬ dzin w temperaturze pokojowej. Wytracony zólty osad odsacza sie, przemywa kwasem octowym i woda, uzyskujac produkt o temperaturze topnie¬ nia 197—)198°C.Przyklad LXI. Dwuchlorowodorek bis-2nimi- dazolin-2-ylohydrazonu 7,12-dwuformylobenzo[a]- antracenu Roztwór 0,57 g 7,12^dwuformylobenzo[a]antrace- nu i 0,70 g 2-imidazolinn2^1yohydrazyny w 50 ml n-propanolu ogrzewa sie do wrzenia i zateza w ciagu 3 godzin do objetosci 20 ml, po czym schla¬ dza w ciagu 3 dni. Wytracony pomaranczowy osad odsacza sie, przemywa n^propanolem i suszy, uzy¬ skujac produkt o temperaturze topnienia 240— 245°C.Rozcienczajac lug macierzysty dwukrotna obje¬ toscia wody i alkalizujac roztworem kwasnego weglanu sodowego uzyskuje sie wolna zasade pro¬ duktu w postaci pomaranczowego osadu o tempe¬ raturze topnienia 210—215°C Przyklad LXII. 5,12-dwuformylobenzo[ib]an- tracen Do roztworu 5 g 13,14-dwuhydroksy-5,12-etano- benzeno[b]antracenu w 110 ml lodowatego kwasu octowego dodaje sie w jednej porcji 15,4 g cztero¬ octanu olowiu, po czym calosc miesza w ciagu 3 godzin w" temperaturze 30—40°C. Wytracony pur¬ purowy osad przemywa sje kwasem octowym, wo¬ da, suszy i przekrystalizowuje z mieszaniny chlor¬ ku metylenu i metanolu, uzyskujac purpurowy osad produktu o temperaturze topnienia 215— 217°C.Przyklad LXIII. Dwuchlorowodorek bis-2- -iimidazolin-2-ylohydrazonu 5,12-dwuformylobenzo- [b)antracenu Zawiesine 1,0 g 5,12-dwuformylobenzo[b]antrace- nu i 1,2 g 2-imidazolin-2-ylohydrazyny w 75 ml n-propanolu ogrzewa sie do wrzenia i zateza do objetosci 50 ml. Wytracony osad odsacza sie na goraco i przemywa n^propanolem, uzyskujac pur¬ purowy osad produktu o temperaturze topnienia 320—325°C.Przyklad LXIV. Dwuchlorowodorek bis-/2- -imidazolin-2-ylohydrazonu/-l,5-dwu;fluoro-9,10-an- tracenodwukarboksyaldehydu Mieszanine 1,0 g l,5-dwufluoro-9,10-antraceno- dwukarboksyaldehydu, 1,3 g dwuchlorowodorku 2- -hydrazynoimidazoliny i 150 ml izopropanolu o- grzewa sie do wrzenia przez 4 godziny i chlodzi uzyskujac lf75 g produktu o temperaturze topnie¬ nia 309°C z rozkladem.Przyklad LXV. Dwuchlorowodorek bds-/2- -imidazoliin-2-ylohydrazonu/-i2-fIuoro-9ylO-antrace- nodwukarboksyaldehydu Mieszanine 0,6 g 2-fluoro-9,10-arntracenodwukar- boksyaldehydu, 0,84 g dwuchlorowodorku 2-hydra- zynodmidazoliny i 70 ml n-propanolu ogrzewa sie pod chlodnica zwrotna przez 2,5 godz. Roztwór odparowuje sie do 1/2 objetosci i chlodzi uzysku¬ jac 1,0 g produktu o temperaturze topnienia 300°C z rozkladem.Przyklad LXVL Dwuchlorowodorek bis-/2-tt -imidazolin-2-yiohydrazonu/-l-fluoro-9,10-antrace- no-dwukarbaksyaldehydu Mieszanine 0,6 g l-fluoro-9,10-antracenodwukar- boksyaldehydu, 0,84 g, dwuchlorowodorku 2-hydra¬ zynoimidazoliny i 70 ml n-propanolu ogrzewa sie pod chlodnica zwrotna przez 2,5 godz., odparowuje do 1/2 objetosci, Chlodzi i traktuje "heksanem uzy¬ skujac 1,0 g produktu o temperaturze topnienia 215^220°C.Przyklad LXVII. Dwuchlorowodorek bis-/2- -imidazolin^2-ylohydrazonu^l-chloro-9,10-antrace- nodwukarfooksyaldehydu Mieszanine 2,2 g l-chloro-9,i0-antracenodwukar- boksyaldehydu, 2,84 g 2-hydrazynoimidazoliny i 25t) ml 1-propanolu ogrzewa sie pod chlodnica zwrotna przez 1,5 godziny, odparowuje do objeto¬ sci 125 ml i chlodzi uzyskujac 2,7 g produktu w formie pomaranczowych krysztalów o temperatu¬ rze topnienia 230°C z rozkladem.Przyklad LXVIII. Dwuchlorowodorek bis-/2- -imidazolin-2-ylohydrazonu/Hl-chloro-2^metylo^9,10- -antracenodwukarboksyaldehydu Mieszanine 0,43 g l-chloro-2-metylo-9,10-antrace- nodwukarboksyaldehydu, 0,53 g dwuchlorowodorku 2-hydrazynoimidazoliny i 40 ml n-propanolu o- grzewa sie do wrzenia przez 1,5 godziny, odparo¬ wuje do 20 ml ^objetosci, chlodzi i zadaje eterem uzyskujac 0,75 g produktu o temperaturze topnie¬ nia 215—220°C.Przyklad LXIX. Czterochlorowodorek 1,1'- -[9,10-antryleno^bis/metylidenonitryloJbis-J3-/4-piry- dylometylo/guanidyny Mieszanine 3,5 g 9,10-antracenodwukarboksyal- dehydu, 7,4 g dwuchlorowodorku l-amino-2-/piryd- -4-ylometylo/-guanidyny, 150 ml etanolu i 10 ml . wody ogrzewa sie flxd chlodnica zwrotna przez 4 godziny. Mieszanine chlodzi sie do temperatury pokojowej i zbiera produkt uzyskujac 9,5 g pro¬ duktu o temperaturze topnienia 299—302°C.Przyklad LXX. Czterochlorowodorek 1,1'- -([9,10-antryleno-bis/metylidenonitrylo|[/ibis-'[3-/3-pi- rydylometylo/guanidyny Mieszanine 0,98 g 9,10-antracenodwukarboksyal- dehydu, i2,3 g dwuchlorowodorku l-amino-3-/piryd- -3-ylometyilo/guanidyn, 40 ml etanolu i 2 ml wo¬ dy ogrzewa sie pod chlodnica zwrotna przez 2,5 godziny, chlodzi do temperatury pokojowej i odsa¬ cza uzyskujac 2,6 g produktu o temperaturze top¬ nienia 298—302°C.Przyklad LXXI. Czterochlorowodorek 1,1'- -(9,10-atryleno^bis/metylidenonitrylo/ibis]3-/2-piry- dylometylo/guanidyny Mieszanine 3,5 g 9,10-antracenodwukarboksyal- dehydu, 7,4 g dwuchlorowodorku l-amino-2n/piryd- -2-ylometylo/-guanidyny i H50 ml etanolu ogrzewa sie pod chlodnica zwrotna przez 4 godziny, chlodzi i odsacza uzyskujac 9,9 g produktu o temperaturze topnienia 285^290°C. « Przyklad LXXII. Dwuchlorowodorek bis-/2- -imidazolin-2-yIohydrazonu/-2-etylo-9,10-antraceno- dwukarboksyaldehydu Mieszanine 3,0 g 2-etylo-9,10-antracenodwukarbo- ksyaldehydu 4,0 g dwuchlorowodorku S^hydrazy- noimidazoliny i 200 ml n-propanolu ogrzewa sie -do wrzenia przez 2 godziny i zateza do objetosci 116 409 50 ml. Mieszanine chlodzi sie uzyskujac 3,1 g produktu (pomaranczowe krysztaly) o temperatu¬ rze topnienia 287—290°C.Przyklad LXXIII. Dwuchlorowodorek 1,1'- n[2-chloro-9,10-antrylenobis/metyllidenonitrylo[/dwu- guanidyny Mieszanine 2,7 g 2-chloro-9,10-antracenodwukar- boksyaldehydu, 2,7 g ikwasnego weglanu arhinogua- nidyny, 3,0 ml 6,55 N chlorowodorku w n-propa- nolu i 250 ml n-propanolu ogrzewa sie pod chlod¬ nica zwrotna przez 1,5 godziny. Rotzwór odparo¬ wuje sie do 1/2 objetosci i chlodzi uzyskujac 1,0 g produktu w formie pomaranczowych krysztalów o temperaturze topnienia 322—324°C. 19 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 Zastrzezenie patentowe Sposób wytwarzania nowych pochodnych hydra- zonu o ogólnym wzorze 1, w którym A, B i C oznaczaja wspólnie grupe antracenowa lub grupe 9,10-dwuwodoroantracenowa, Z oznacza trójwarto¬ sciowa grupe o wzorze 4 lub 5, w którym n ozna¬ cza liczbe 0, 1, 2 lub 3, a R oznacza atom wodoru, grupe alkilowa o 1—4 atomach wegla, grupe cy- kloalkilowa o 3—6 atomach wegla, grupe fenylo- wa lub grupe benzylowa, Ri oznacza atom wodoru lub grupe alkilowa o 1—4 atomach wegla, Rj ozna¬ cza atom wodoru, grupe alkilowa o Jl—4 atomach wegla, grupe fenylowa lub grupe o wzorze 6 lub 7, w którym m oznacza liczbe 2, 3, 4 lub '5, R7 ozna¬ cza grupe aminowa, anilinowa, hydrazynowa, mo- nohydroksyalkiloaminowa o 2—4 atomach wegla, w której grupa hydroksylowa nie moze znajdowac sie przy atomie wegla alfa w stosunku do atomu azotu, alkiloaminowa o 1—4 atomach wegla, dwu- alkiloaminowa, w której kazda z grup alkilowych sklada sie z 1—4 atomów wegla, cykloalkiloami- nowa o 3—6 atomów wegla, benzyloaminowa, a-fe- netyloamdnowa, ^-fenetyloaminowa, 2-furfuryloa- minowa, 3-furfuryloaminowa, a^tienyloaminowa, /?- -tienyloaminowa, «Hpirydylometyloaminowa, fi-pi- rydylometyloaminowa, y-pirydylometyloaminowa, indanyloaminowa, pirolidynowa, piperydynowa, morfolinowa, tiomorfolinowa, N-metylopiperazyno- wa, alkoksyIowa o 1—4 atomach wegla lub tioal- kilowa o 1—4 atomach wegla, X oznacza atom tle¬ nu, siarki lub grupe iminowa o wzorze R'—N = , w którym R' oznacza atom wodoru lub grupe al¬ kilowa o 1—4 atomach wegla, a Y oznacza atom tlenu, siarki lub dwuwartosciowa grupe o wzorze 8, w którym Rg oznacza atom wodoru, grupe alki¬ lowa o 1—4 atomach wegla lub grupe monohydro- ksyalkilowa o 2—4 atomach wegla, w której gru¬ pa hydroksylowa nie moze znajdowac sie przy ato¬ mie wegla alfa w stosunku do atomu azotu, R3, R4, R5 i Re oznaczaja, kazdy z osobna, atom wo¬ doru, fluoru, chloru, bromu, jodu, grupe hydroksy¬ lowa, nitrowa, aminowa, sulfonamidowa, alkilowa o 1—4 atomach wegla lub grupe alkoksylowa o 1—4 atomach wegla, przy czyim Rj i R4 moga wspólnie z atomami wegla do których sa przyla¬ czone tworzyc grupe fenylowa z zastrzezeniem, ze w tym przypadku Ri musi oznaczac atom wodo¬ ru, a Rj -grupe o wzorze 9, w którym m i R$ maja podane wyzej znaczenie, ccaz ich dopuszczal-116 499 37 38 nych farmaceutycznie soli addycyjnych z kwasa¬ mi i czwartorzedowych soli amonowych, znamien¬ ny tym, ze zwiazek o ogólnym wzorze 3, w któ¬ rym R3, R4, R5 i R6 oraz A, B, C i Z maja podane o ogólnym wzorze H2N—N/Ri/R2, w którym Ri i R2 maja wyzej podane znaczenie oraz w razie potrzeby, tworzy sie dopuszczalne farmakologicznie sole addycyjne z kwasem lub czwartorzedowe sq- wyzej znaczenie, poddaje sie reakcji z hydrazyna 5 je amonowe, WZÓR 1 N-(CHJ i L m WZÓR 2 N-(CH2)m116 499 (CH2)n-.C = R I -CH -CH = ! -N - R 8 WZÓR 8 WZÓR H WZÓR 5 X II -C - R, N — (CHJ II I -C — N -R, 8 WZÓR 6 WZÓR 9 N - (CH2)m II I l -C - Y - z = n - n; -R, SR.WZÓR ?• WZÓR 10 Z=0 Z=0 WZÓR 3 rl\H- NRe /?, £ N -N WZÓR 1 -R.SCHEMAT DN-3, zam. 252/82 Cena 100 zl PL PL PL PL PL PL PL