PL115806B1 - Clutch with double frictional disc - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest sprzeglo z podwój¬ na tarcza cierna, które w przypadku sprzegla z dwoma wyjsciami zwanego sprzeglem podwój¬ nym, ma kazda tarcze cierna zaklinowana na od¬ rebnym wale napedzanym, a w przypadku sprzegla dwutarczowego, dwie tarcze cierne, które to sprze¬ glo zawiera, sa zaklinowane na tym samym poje¬ dynczym wale napedzanym.Znane jest takie sprzeglo znajdujace zastosowa¬ nie w pojazdach samochodowych, a zwlaszcza w ciagnikach rolniczych, utworzone na ogól z dwóch zespolów sprzegajacych, z których kazde zawiera pierwsza plyte zwana kolem zamachowym sprze¬ zona z pierwszym walem na ogól walem napedza¬ jacym, tarcze cierna zamontowana przesuwnie w osi tego kola zamachowego i sprzezona z drugim wa¬ lem na ogól walem napedzanym, druga plyte zwana plyta dociskowa zmontowana przesuwnie w osi kola zamachowego i sprzezona z tym kolem, oraz srodki sprezyste dociskajace plyte dociskowa w polozenie sprzegniecia, w którym tarcza cierna jest zacisnieta miedzy plyta dociskowa i kolem zamachowym.W celu zmniejszenia wymiarów osiowych tych srodków sprezystych, z jednej strony laczy sie dwie plyty dociskowe, przy czym srodki sprezyste sa wówczas umieszczone osiowo miedzy plyta do¬ ciskowa pierwszego zespolu sprzegajacego i plyta dociskowa drugiego zespolu, a z drugiej strony Wykonuje sie je w postaci sprezyny talerzowej. it 15 Niestety taka sprezyna talerzowa nie jest zdolna przenosic duzych obciazen.Ponadto w przypadku sprzegla podwójnego' i uwzgledniajac charakterystyke o krzywej wkles¬ lej obciazenia sprezyny talerzowej, wysprzeganie jednej z dwóch tarcz ciernych prowadzi do zmniej¬ szenia obciazenia drugiej tarczy. Moze wynikac stad slizganie sie tej ostatniej tarczy, a wiec zle przeniesienie momentu, który jest do tej tarczy przylozony i przedwczesne przegrzewanie sie zes¬ polu.Natomiast, jesli w celu unikniecia takiego sliz¬ gania podczas wysprzegania jednej z tarcz cier¬ nych, wykona sie podkladke talerzowa o charakte¬ rystykach dostatecznych do przeniesienia spodzie¬ wanego obciazenia przylozonego w tych warunkach do drugiej tarczy ciernej, ta sprezyna talerzowa przeniesie nadmierne obciazenie z tych tarcz cier¬ nych na zewnatrz takiego sprzegla.Ponadto sprezyna talerzowa, poniewaz jest wspól¬ na dla dwóch sprzegiel, wynika stad, ze musi ona miec skok dwa razy wiekszy od skoku jednego z tych sprzegiel. Prowadzi to do poglebienia wkles¬ losci charakterystyki obciazenia tej sprezyny tale¬ rzowej.W wyniku w miare .zuzycia sie tarcz ciernych, wystepuje przemieszczenie w kierunku wiekszych obciazen, punktu tej charakterystyki obciazenia odpowiadajacego wlaczeniu obydwu sprzegiel z ry¬ zykiem umozliwienia jednemu z nich przeniesienia, 115 806115 806 3 4 bez slizgania, wiekszego momentu zdolnego do zniszczenia elementów obslugiwanych przez to sprzeglo.Podczas wysprzegania, to jest przejscia w po¬ lozenie wylaczenia jednego ze sprzegiel, obciazenie sprezyny talerzowej moze osiagnac wartosc tak mala, ze ta sprezyna nie jest w stanie przeniesc tarc wewnetrznych nieuniknionych w takim sprze¬ gle, i w wyniku sprzeglo moze powrócic w polo¬ zenie wylaczania tylko w zlych warunkach, mimo zwolnienia nacisku powodujacego jego wyscrze- ganie.W celu zapobiezenia tym niedogodnosciom, a zwlaszcza aby otrzymac charakterystyki obciazenia mniej wklesle stosowano tez laczenie dwóch spre¬ zyn talerzowych.W niektórych znanych rozwiazaniach tego typu, dwie sprezyny talerzowe sa, podobnie jak poprzed¬ nio, umieszczone miedzy dwiema plytami docisko¬ wymi. Wynika stad, podobnie jak poprzednio, ze wysprzeganie jednej tarczy ciernej prowadzi w sposób nieunikniony do zmniejszenia obciazenia drugiej tarczy ciernej z ryzykiem slizgania tej ostatniej.W celu unikniecia tej niedogodnosci nalezy badz ograniczyc calkowite obciazenie dwóch sprezyn talerzowych, a wiec moment maksymalny mozliwy do przeniesienia bez slizgania przez te sprzegla, badz zwiekszyc srednice a wiec gabaryty tych sprzegiel.Proponowano juz jednak wykonanie dwóch nie¬ zaleznych sprezyn talerzowych oddzielonych od siebie pierscieniowa rozporka, która jest zaklino¬ wana osiowo na kole zamachowym jednego z zes¬ polów sprzegajacych, a na dwóch przeciwstawnych powierzchniach tej rozporki, sa utworzone dwa odsadzenia podpierajace, na których sa oparte te sprezyny talerzowe swoim obwodem zewnetrznym.Ale przystosowane do tego celu rozwiazanie takie jak opisano we francuskim opisie patentowym nr 1120 930, narzuca w praktyce ze, aby umiescic osiowo mozliwie z jednej strony rózne elementy skladowe sprzegla, oslona podtrzymywana na ogól osiowo przez jedno kolo zamachowe tworzace pokrywe róznych elementów, musi byc koniecznie podzielona osiowo, a to komplikuje wykonanie i montaz zespolu.W wyniku, zgodnie z takim rozmieszczeniem, rozporka pierscieniowa oddzielajaca osiowo dwie sprezyny talerzowe jest polaczona zoslona bedac skutecznie zaklinowana osiowo na tej oslonie, a odsadzenia podpierajace, które ona zawiera dla tych sprezyn talerzowych, musza znajdowac sie we wnetrzu obszaru utworzonego przez te oslone, przy czym musi ona obowiazkowo tworzyc element odrebny od tej oslony tak, aby bylo mozliwe osio¬ we wlaczenie tej ze sprezyn talerzowych, która jest osiowo blizsza kola zamachowego, do którego nalezy ta oslona.Celem wynalazku jest takie rozmieszczenie ele¬ mentów, które umozliwialoby unikniecie tej niedo¬ godnosci i pozwalalo zwlaszcza wykonac jedna oslone kola zamachowego tworzaca pokrywe umoz¬ liwiajaca montaz z jednej strony róznych elemen¬ tów.W tym celu sprzeglo z podwójna tarcza cierna, zwlaszcza dla pojazdów samochodowych, jest utwo¬ rzone z dwóch zespolów sprzegajacych, z których kazde zawiera pierwsza plyte zwana kolem zama- 5 chowym, sprzezona z pierwszym walem, na ogól walem napedzajacym, tarcze cierna zmontowana przesuwnie w osi tego kola zamachowego i sprze¬ zona z drugim walem na ogól walem napedzanym, druga plyte zwana plyta dociskowa zmontowana przesuwnie w osi kola zamachowego i sprzezona z tym kolem, oraz podkladke sprezysta typu spre¬ zyny talerzowej, podparta jednym ze swoich obwo¬ dów na powierzchni podparcia polaczonej osiowo z kolem zamachowym, dociskajaca drugim ze swych obwodów plyte dociskowa w kierunku polo¬ zenia wlaczonego dla którego tarcza cierna jest zacisnieta osiowo miedzy plyta dociskowa i kolem zamachowym, z tym, ze podkladki sprezyste tych zespolów sprzegajacych sa umieszczone osiowo przeciwnie wzgledem siebie i oddzielone od siebie przez rozpórke pierscieniowa, która jest zaklino¬ wana osiowo na kole zamachowym jednego z zes¬ polów sprzegajacych, dla co najmniej jednego kie¬ runku osiowego, i na której sa utworzone dwie przeciwnie usytuowane osiowo, powierzchnie pod¬ parcia skojarzone z tymi podkladkami sprezystymi.Zgodnie z wynalazkiem, rozporka pierscieniowa tworzy niezalezny element, który w celu osiowego zaklinowania w tym kierunku na kole zamacho¬ wym zwanym pierwszym kolem zamachowym, jest podparty poprzez co najmniej jedna z podkladek sprezystych o pierscieniowe srodki oporowe umiesz¬ czone osiowo poza ta podkladka sprezysta na wprost pierscieniowej rozporki i polaczone z pierw¬ szym kolem zamachowym.Mechanizm zaopatrzony w takie sprzeglo zawiera caly zespól elementów tego sprzegla za wyjatkiem drugiego kola zamachowego przeciwnego do pierw¬ szego kola zamachowego, które jest zaklinowane na wale napedzanym silnika wyposazonego w ten mechanizm, i z którym ten mechanizm jest zwiazany, jak równiez za wyjatkiem tarczy ciernej polaczonej z tym drugim kolem zamachowym.Zgodnie z korzystnym przykladem wykonania, rozporka jest pierscieniem sprezystym umieszczo¬ nym swobodnie miedzy dwiema podkladkami spre¬ zystymi. Natomiast oslona, w która jest zaopatrzo¬ ne pierwsze kolo zamachowe moze stanowic jeden element. Polaczenie róznych elementów moze byc korzystnie dokonane osiowo z tej samej strony, przy czym rozporka jest równiez umieszczona osio¬ wo podczas montazu.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia sprzeglo w widoku wzdluz strzalki I oznaczonej na fig. 3 z miejscowym wykrojem, fig. 2 — czesciowo widok wzdluz strzalki II ozna¬ czonej na fig. 1, a czesciowo w przekroju wzdluz linii II—II oznaczonej na fig. 1, fig. 3 — przekrój wzdluz linii III—III oznaczonej na fig. 1, fig. 4 — przekrój wzdluz linii IV—IV oznaczonej na fig. 3, fig. 5 — przekrój wzdluz linii V—V oznaczonej na fig. 3, fig. 6 — przekrój wzdluz linii VI—VI oznaczonej na fig. 3, fig. 7 — widok wzdluz strzal¬ ki VII oznaczonej na fig. 3, przy czym na lewej 19 20 25 S0 35 40 45 50 §5 tft115 806 5 S polowie tej fig. usunieto kolo zamachowe i tarcze cierna, a na jej prawej polowie usunieto dodat¬ kowo plyte dociskowa, fig. 8 — przekrój wzdluz linii VIII—VIII oznaczonej na fig. 7, fig. 9, 10 i 11 przedstawiaja szczegól z fig. 8.w róznych przykla¬ dach wykonania.Na rysunku przedstawiono zastosowanie wyna¬ lazku do sprzegla z dwoma wyjsciami sterowany¬ mi niezaleznie, to jest do sprzegla podwójnego sprzegajacego w sposób niezalezny dwa odrebne waly napedzane z jednym walem napedzajacym.Na fig. 3 przedstawiono takie sprzeglo, które za¬ wiera dwa zespoly sprzegajace A, B umieszczone osiowo jeden za drugim.Kazdy z tych zespolów sprzegajacych zawiera kolejno z prawa ^na lewo (fig. 3) dla zespolu A i z lewa na prawo dla zespolu B, kolo zamachowe 10A, 10B, tarcze cierna HA i 11B polaczona z piasta 12A, 12B i przesuwna osiowo w stosunku do kola zamachowego 10A, 10B, oraz plyte docis¬ kowa 13A, 13B sprzezona z kolem zamachowym 10A, 10B i przesuwna osiowo wzgledem tego kola w celu mocowania tarczy ciernej 11A, 11B.Kolo zamachowe 10A zwane ponizej pierwszym kolem zamachowym, ma na obwodzie oslone 15 w przyblizeniu cylindryczna, która jest na ogól usytuowana osiowo wokól tarcz ciernych 11A, 11B i plyt dociskowych 13A, 13B, i której brzeg z po¬ wodów wyjasnionych poprzednio, ma w przedsta¬ wionym przykladzie wykonania wybrania 17 i 18, miedzy którymi sa rozmieszczone kolowo, wystepy 16 (fig. 7). Za posrednictwem brzegów tych wyste¬ pów 16 kolo zamachowe 10A styka sie osiowo z kolem zamachowym 10B, £rzy czym sruby, nie przedstawione, przechodzace w tym celu przez otwory 19 usytuowane osiowo w tych wystepach 16, umozliwiaja polaczenie kola zamachowego 10A z kolem zamachowym 10B.W praktyce wystepy 16 maja niewielka wyso¬ kosc zas oslona 15 ma wyciecia 14 (fig. 2) umozli¬ wiajace przewietrzanie wnetrza kola zamachowego 10A. W polaczeniu z oslona 15 kolo zamachowe 10A tworzy pokrywe dla tarcz ciernych HA, 11B i plyt dociskowych 13A, 13B.Kolo zamachowe 10B przedstawione tylko cze¬ sciowo na rysunku, jest polaczone z pierwszym walem na ogól walem napedzajacym lub walem wejsciowym podczas, gdy piasty 12A, 12B tarcz ciernych HA, 11B sa sprzezone z innym walem, na ogól walem napedzanym, przy czym piasty 12A, 12B maja w tym celu rowki na swoim zewnetrz¬ nym obwodzie w celu polaczenia z odpowiednim walem napedzanym.W sprzegle z dwoma wyjsciami kazda tarcza cierna HA, 11B jest zaklinowana na odrebnym wale napedzanym, natomiast w sprzegle z wyj¬ sciem pojedynczym, te dwie tarcze cierne sa zakli¬ nowane na tym samym wale napedzanym.W wybraniach 17 oslony 15 kola zamachowego 10A (fig. 3) sa usytuowane promieniowo lapy 20A, 20B umieszczone przesuwnie osiowo w tych wy¬ braniach 17 i zapewniajace sprzezenie plyt docis¬ kowych 13A, 13B z zespolem utworzonym przez kola zamachowe 10A, JOB zapewniajac przemiesz¬ czenie osiowe tych plyt dociskowych na wprost tych kól zamachowych.Miedzy plytami dociskowymi 13A, 13B, które sa otoczone przez kola zamachowe 10A, 10B i które sa umieszczone na wprost siebie, sa zastosowane srodki sprezyste zdolne do dociskania tych plyt dociskowych 13A, 13B w kierunku jednego z po¬ lozen wlaczenia, dla którego tarcze cierne HA, 11B sa zacisniete miedzy plytami dociskowymi 13A, 13B i kolami zamachowymi 10A, 10B (fig. 3).Dwie podkladki sprezyste 22A, 22B typu sprezyn talerzowych, sa usytuowane osiowo w kierunkach przeciwnych i sa oddzielone od siebie przez wspól¬ na rozpórke pierscieniowa 23, która jest zaklino¬ wana osiowo na kole zamachowym 10A i na której sa utworzone z dwóch przeciwnych stron, dwie powierzchnie podparcia dla podkladek sprezystych 22A, 22B.Kazda podkladka sprezysta 22A, 22B jest pod¬ parta zewnetrznym obwodem na rozpórce 23 za posrednictwem odsadzenia podpierajacego, a swoim obwodem wewnetrznym naciska na plyte docis¬ kowa 13A, 13B, przy czym plyta dociskowa ma w celu zetkniecia z ta podkladka sprezysta, wysta¬ jaca kryze pierscieniowa 24A, 24B, która w prak¬ tyce jest kolowo podzielona na odcinki.Zgodnie z wynalazkiem rozporka pierscieniowa 23 tworzy element niezalezny stanowiacy w prak¬ tyce zwykly pierscien sprezynujacy o kolowym przekroju poprzecznym, umieszczony swobodnie miedzy dwiema podkladkami sprezystymi 22A, 22B, a w celu zaklinowania osiowego na kole zamacho¬ wym 10A, podpórka ta poprzez co najmniej jedna ze sprezystych podkladek, jest podparta o pier¬ scieniowe srodki oporowe umieszczone osiowo poza ta podkladka sprezysta na wprost rozporki, i po¬ laczone z pierwszym kolem zamachowym 10A.Dla przykladu wykonania przedstawionego na fig. 1—8 zastosowano takie pierscieniowe srodki oporowe poza obydwoma podkladkami sprezysty¬ mi 22A, 22B. Poza sprezysta podkladka 22A, a wiec miedzy podkladkami sprezystymi 22A, 22B i kolem zamachowym 10A jest umieszczone odsadzenie 25 (fig. 2 i 8). To odsadzenie 25 tworzy korpus z kolem zamachowym 10A bedac uksztaltowanym na po¬ wierzchni wewnetrznej oslony 15 tego kola.W przykla4zie przedstawionym na fig. 1—8 przedstawiono odsadzenie^ na ogól poprzeczne* to jest w przyblizeniu prostopadle do osi zespolu.¦ * Poza podkladka sprezysta 22B, a wiec poza pod¬ kladkami sprezystymi 22A, 22B na wprost kola zamachowego 10A, pierscieniowe srodki oporowe wykonane dla rozporki 23 sa kolowo podzielone na segmenty 26, a kazdy z nich jest skierowany do Jfola zamachowego 10A przez wybrania 18, które zawiera oslona 15. W przykladzie przedstawionym znajduja sie trzy segmenty 26. Kazdy segment jest przymocowany nitami 27 do listwy 28 tworzacej dno wybrania 18 (fig. 2 i 8).:, Segmenty 26 tworza promieniowy wystep we wnetrzu oslony 15 kola zamachowego 10A w ten sposób* ze podkladki sprezyste 22A, 22B i rozporka 23, która one otaczaja, sa zacisniete miedzy seg¬ mentami 26 i odsadzeniem 25 kola zamachowego J0A oraz, ze docisk osiowy rozporki 23 na kolo za- 10 15 20 as 30 35 40 45 W 81 607 115 806 8 machowe 10A dokonuje sie z jednej strony przez segmenty 26, poprzez podkladke sprezysta 22B od jej strony, a z drugiej strony przez odsadzenie 25 poprzez podkladke sprezysta 22A od strony tej ostatniej.W przedstawionym przykladzie wykonania pod¬ kladka sprezysta 22B bezposrednio styka sie z seg¬ mentami 26, natomiast w innym przykladzie wy¬ konania pierscien sprezynujacy moze byc oczy¬ wiscie umieszczony miedzy ta podkladka sprezysta i tymi segmentami. Podobnie w przedstawionym przykladzie wykonania, podkladka sprezysta 22A bezposrednio styka sie z odsadzeniem 2S kola za¬ machowego 10A, ale w innym przykladzie wyko¬ nania pierscien sprezynujacy moze byc umiesz¬ czony miedzy ta sprezysta podkladka i tym odsa¬ dzeniem.Zespól sprzegajacy A jest skojarzony z komple¬ tem trzech dzwigien wysprzegajacych 32A. Kazda dzwignia 32A jest zaklinowana na czopie 33A pod¬ partym przez dwa wsporniki 34, które ma w tym celu na swojej powierzchni zewnetrznej kolo za¬ machowe 10A.Dzwignie wysprzegajace 32A sa usytuowane w przyblizeniu promieniowo od obwodu kola zama¬ chowego 10A w kierunku osi zespolu i w celu ich sterowania maja na jednym koncu zderzak wy- sprzegajacy wmontowany ruchowo wokól tej osi (nie przedstawione). Dzwignie wysprzegajace 32 maja ksztalt koryta wykonanego z wygietej blachy, w którego wnetrzu jest umieszczona plytka 35A osadzona na czopie 33A.Za pomoca takiej plytki 35A kazda dzwignia 32A styka sie z dzwignia posrednia 37A, która w celu takiego zetkniecia ma wspornik 38A, i która jest sama zaklinowana na czopie 39A podtrzymywa¬ nym przez te same wsporniki 34 kola zamacho¬ wego 16Aj które podtrzymuje czop 33A dzwigni wysprzegajacej 32A (fig. 3).Czop 39A dzwigni posredniej 37A jest .usytuowa¬ ny blizej osi zespolu niz czop 33A dzwigni wy¬ sprzegajacej 32A. Dzwignia posrednia 37A swoim koncem usytuowanym poza wspornikiem 38A, styka sie z popychaczem 40A, który przechodzi osiowo z luzem przez kolo zamachowe 10A, i który jest wkrecony w nagwintowany otwór 41A plyty do¬ ciskowej 13A, w której jest zablokowany przez nakretke 42A usytuowana za plyta dociskowa 13A.Ponadto miedzy kolem zamachowym 10A i kazda dzwignia wysprzegajaca 32A, na koncu tej ostat¬ niej, blizszym obwodu kola zamachowego, jest umieszczona sprezyna 44A osadzona na kolkach 45A i 46A umieszczonych odpowiednio w kole za¬ machowym 10A i dzwigni wysprzegajacej 32A.Podobnie z kazdym zespolem sprzegajacym B sa skojarzone trzy dzwignie wysprzegajace 32B, które sa odpowiednio skojarzone z dzwigniami wysprze- gajacymi 32A. Kazda dzwignia wysprzegajaca 32B jest zaklinowana na czopie 33B umieszczonym w jednym ze wsporników 34 zawierajacym czop 33A dzwigni wysprzegajacej 32A, przy czym kolo zamachowe 10A ma trzeci wspornik 34' równolegly do poprzednich wsporników 34 (fig. 1).Dzwignie wysprzegajace 32B sa usytuowane w przyblizeniu promieniowo od obwodu kola zama¬ chowego 10A w kierunku osi zespolu, przy czym kazda z nich jest równolegla do dzwigni wysprze¬ gajacej 32A, a w celu sterowania, sa one na ogól polaczone na jednym koncu przez zderzak wysprze- gajacy zmontowany ruchowo wokól osi, nie przed¬ stawiony.Swoim koncem blizszym obwodu kola zamacho¬ wego 10A dzwignie wysprzegajace 32B sa indywi¬ dualnie polaczone z lapa 20B za posrednictwem kotew 47B, które sa polaczone za posrednictwem osi 48B z dzwigniami wysprzegajacymi 32B, przy czym te kotwy przechodza osiowo z luzem przez kolo zamachowe 10A, lape 20A plyty dociskowej 13A i lape 20B plyty dociskowej 13B. Za ta ostatnia plyta kotwy maja zderzak 49B w postaci nakretki, z która jest skojarzona przeciwnakretka, za pos¬ rednictwem której stykaja sie one z lapa 20B plyty dociskowej 13B. Na kazdej kotwie 47B jest umiesz¬ czona sprezyna 44B miedzy kolem zamachowym 10A i dzwignia wysprzegajaca 32B.Montaz róznych elementów skladowych sprzegla wedlug wynalazku dokonany jest w sposób naste¬ pujacy: tarcza cierna 11A jest umieszczona osiowo w kole zamachowym 10A tworzacym pokrywe sty¬ kajac sie z nim, a w tym samym kierunku sa ko¬ lejno wlozone w to kolo zamachowe, plyta docisko¬ wa 13A, podkladka sprezysta 22A, rozporka 23 i podkladka sprezysta 22B.Segmenty 26 sa z kolei umieszczone w tym sa¬ mym kierunku osiowym w wybraniach 18 oslony 15 kola zamachowego 10A stykajac sie obwodem zewnetrznym z podkladka sprezysta 22B, a za po¬ moca nacisku zapewnionego ponadto przez nito¬ wanie z tymi segmentami, jest wywierany nacisk na obwód wewnetrzny podkladki sprezystej 22B, aby poprzez te podkladke sprezysta 22B i rozpórke 23 przeniesc obciazenie na podkladke sprezysta 22A i w ten sposób doprowadzic segmenty 26 do styku o listwy 28, przy czym te segmenty 26 sa wówczas przynitowane do tych listew.Wystarczy nastepnie umiescic plyte dociskowa 33B laczac ja kotwami 47B z dzwigniami wysprze¬ gajacymi 32B, a nastepnie umiescic tarcze cierna 11B, oraz polaczyc srubami tak utworzony zespól z kolem zamachowym 10B.Wówczas, gdy pod dzialaniem zderzaka wysprze- gajacego dzwignie wysprzegajace 32A sa sterowane wychylnie wzdluz strzalki FA oznaczonej na-fig. 3, te dzwignie wysprzegajace 32A steruja z kolei obrotem dzwigni posrednich 37A w kierunku prze¬ ciwnym do kierunku ich obrotu za posrednictwem popychaczy 40A, przy czym te dzwignie posrednie 37A powoduja z kolei osiowy ruchu cofajacy plyty dociskowej 32A, która odsuwajac sie od kola za¬ machowego 10A, wbrew podkladce sprezystej 22A, uwalnia tarcze cierna HA.Tarcza cierna 11A jest wówczas zwolniona a wal wyjsciowy nie jest sprzezony z walem wejscio¬ wym, na którym jest zaklinowane kolo zamachowe 10A . za posrednictwem kola zamachowego 10B.Wówczas, gdy zderzak wysprzegajacy przerywa swoje dzialanie na dzwignie wysprzegajace 32A, podkladka sprezysta 22A powoduje ponownie za¬ cisniecie tarczy ciernej 11A, jak równiez w polar 10 20 309 115 806 10 czeniu ze sprezynami 44A, powrót w polozenie po¬ czatkowe dzwigni wysprzegajacych 32A.Podobnie, podczas dzialania zderzaka wysprze- gajacego, który jest polaczony z dzwigniami wys- przegajacymi 32B, sa one sterowane wychylnie wzdluz strzalki FB oznaczonej na fig. 3, przy czym te dzwignie wysprzegajace 32B wywieraja za pos¬ rednictwem kotew 47B nacisk na plyte dociskowa 13B, która odsuwa sie wówczas od kola zamacho¬ wego 10B wbrew podkladce sprezystej 22B.Tarcza cierna 11B jest wówczas zwolniona a wal wyjsciowy nie jest sprzezony z walem wejsciowym, na którym jest zaklinowane kolo zamachowe 10B.Wówczas, gdy zderzak wysprzegajacy przerywa swoje dzialanie na dzwignie wysprzegajace 32B, podkladka sprezysta 22B powoduje ponownie za¬ cisniecie tarczy ciernej liB jak równiez lacznie ze sprezynami 44B, powrót w polozenie poczatkowe dzwigni wysprzegajacych 32B. Oczywiscie zderzaki wysprzegajace skojarzone z dzwigniami wysprze- gajacymi 32A, 32B moga dzialac jednoczesnie na te dzwignie.We wszystkich przypadkach, podkladki sprezyste 22A, 22B pracuja w sposób niezalezny od siebie z tego powodu, ze opieraja sie na rozpórce 23, która jest zaklinowana osiowo na kole zamacho¬ wym 16A.W celu ulatwienia ruchu wychylnego tych pod¬ kladek 22A, 22B stosuje sie pewien luz w zespole, które stanowia te podkladki sprezyste i rozporka 23, która je rozdziela, miedzy odsadzeniem 25 kola zamachowego 10 i segmentami 26 zapewniajacymi utrzymanie tego zespolu na wprost tego kola za¬ machowego.Ponadto zgodnie z przykladem wykonania przed¬ stawionym na fig. 9 stosuje sie w tym samym celu odsadzenie stozkowe 25 kola zamachowego 10A.Rozwiazanie podobne moze byc zastosowane do osadzenia odpowiednich segmentów 26, przy czym moze ono wynikac z odksztalcenia, które jest nie¬ uniknione podczas wykrawania tych segmentów.Zgodnie z innym przykladem wykonania, nie przedstawionym, pierscien sprezynujacy stanowiacy rozDÓrke 23 jest pofalowany majac jedna lub kilka fal prostopadlych do osi zespolu do którego on na¬ lezy, a przez to pochlania sprezyscie luz przewi¬ dziany w tym zespole.Jak wymieniono powyzej, w przykladzie wyko¬ nania przedstawionym na fig. 1—9, rozporka 23 jest pierscieniem sprezynujacym, który moze byc otwarty a jego konce 52 zakrzywione na zewnatrz promieniowo i równolegle do siebie sa umiesz¬ czone w otworze 53 wykonanym w oslonie 15 kola zamachowego 10A w celu utrzymania zarysu kolo¬ wego tej rozporki (fig. 7).W innym przykladzie wykonania takie podtrzy¬ manie moze byc zapewnione na przyklad w wy¬ niku tarcia lub za pomoca splaszczen wykonanych w tym celu na tej rozpórce, wspólpracujacych ze splaszczeniami wykonanymi na oslonie kola zama¬ chowego 10A, przy czym kolowe konce tej rozporki moga byc wówczas pozbawione zakrzywien pro¬ mieniowych lub osiowych i moga byc polaczone ze soba na przyklad przez spawanie. Zaklinowanie osiowe rozporki 23 jest zapewnione przez kazda podkladke sprezysta 22A, 22B a wiec W obydwu kierunkach.To rozwiazanie jest odpowiednia zwlaszcza wów¬ czas, gdy dwa zespoly sprzegajace musza miec te 5 same parametry, a dwie podkladki sprezyste 22A, 22B maja te sama charakterystyke, to jest sa zdolne wywrzec ten sam nacisk.W przypadku przeciwnym, to jest wówczas, gdy zespoly sprzegajace A, B maja miec rózne para- 10 metry, jedna z podkladek sprezystych musi wywie¬ rac wieksza sile. niz druga, wówczas wystarczy, zeby zaklinowanie osiowe rozporki 23 bylo zapew¬ nione tylko z jednej strony, to jest w jednym kie¬ runku poprzez slabsza podkladke sprezysta 22A, u 22B niezaleznie od wielkosci skoku, przy czym obciazenie mocniejszej podkladki sprezystej jest wieksze niz obciazenie slabszej podkladki spre¬ zystej. W wyniku, w takim przypadku, mocniejsza podkladka sprezysta, która nie jest podparta od M strony przeciwnej do rozporki pierscieniowej, za¬ pewnia staly docisk rozporki 23 o slabsza pod¬ kladke sprezysta, a poprzez nia, o srodki oporowe umieszczone w tym celu na zewnatrz niej. Taka mozliwosc jest przedstawiona na fig. 10 i 11.Na fig. 10 jest przedstawiona7 slabsza podkladka sprezysta 22A, segmenty oporowe 26 usytuowane poza pokdladka sprezysta 22B, natomiast odsadze¬ nie 25 kola zamachowego 10A jest usuniete.W przykladzie wykonania przedstawionym na fig. 11 jest przedstawiona mocniejsza podkladka sprezysta 22B i odsadzenie 25 kola zamachowego 10 A usytuowane poza podkladka sprezysta 22, a natomiast usuniete sa segmenty oporowe 26.We wszystkich tych przypadkach podkladki spre- zyste 22A, 22B sa umieszczone przeciwnie osiowo i dzialaja, to jest wywieraja nacisk niezaleznie od siebie. Oczywiscie niniejszy wynalazek nie jest ograniczony do przykladów wykonania przedsta¬ wionych i opisanych, ale obejmuje wszystkie inne przyklady wykonania lub kombinacje ich elemen¬ tów. Ponadto dziedzina zastosowania wynalazku nie jest ograniczona do sprzegla z dwoma wyjscia¬ mi, ale obejmuje takze przypadek sprzegla, którego dwie tarcze cierne sa zaklinowane na tym samym wale wyjsciowym.Ponadto elementy stanowiace zespól sprzegajacy A i zespól sprzegajacy B za wyjatkiem dla tego ostatniego, kola zamachowego 10A i tarczy ciernej 11 A, tworza wspólnie jednostke zwana mechaniz- M mem wysprzegajacym przystosowanym do polacze¬ nia z kolem zamachowym 10B, jak to wymieniono powyzej, po umieszczeniu tarczy ciernej tworzac w ten sposób poszukiwane sprzeglo.Zastrzezenia patentowe 1. Sprzeglo z podwójna tarcza cierna, zwlaszcza do pojazdu samochodowego, utworzone przez dwa zespoly sprzegajace, z których kazdy zawiera pierwsza plyte zwana kolem zamachowym, sprze¬ zona z pierwszym walem, na ogól walem napedza- jacym, tarcze cierna zmontowana przesuwnie w osi tego kola zamachowego i sprzezona z drugim wa¬ lem na ogól walem napedzanym, druga plyte zwa¬ na plyta dociskowa zmontowana przesuwnie w osi kola zamachowego i z nim sprzezona, oraz podklad- q ke sprezysta typu sprezyny talerzowej, podparta jed.11 115 806 12 nym ze swoich obwodów na powierzchni podparcia polaczonej osiowo z kolem zamachowym, dociska¬ jaca drugim ze swoich obwodów plyte dociskowa w kierunku polozenia wlaczonego, dla którego tar¬ cza cierna jest zacisnieta osiowo miedzy plyta do¬ ciskowa i kolem zamachowym, z tym, ze podkladki sprezyste tych zespolów sprzegajacych sa umiesz¬ czone osiowo przeciwne wzgledem siebie i oddzie¬ lone od siebie przez rozpórke pierscieniowa, która jest zaklinowana osiowo na kole zamachowym jednego z zespolów sprzegajacych, dla co naj¬ mniej jednego kierunku osiowego, i na której sa utworzone dwie przeciwnie usytuowane osiowo powierzchnie podparcia skojarzone z tymi pod¬ kladkami sprezystymi, znamienne tym ze rozporka pierscieniowa (23) tworzy niezalezny element, który w celu osiowego zaklinowania w tym kierunku na kole zamachowym (10A) zwanym pierwszym kolem zamachowym, jest podparty poprzez co najmniej jedna z podkladek sprezystych (22) o pierscieniowe srodki oporowe umieszczone osiowo poza ta pod¬ kladka sprezysta na wprost rozporki (23) i polaczo¬ ne z pierwszym kolem zamachowym (10A). 2. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze pierscieniowe srodki oporowe zawieraja wieksza ilosc odrebnych segmentów (26). 3. Sprzeglo wedlug zastrz. 2, znamienne tym, ze— segmenty (26) sa polaczone z pierwszym kolem za¬ machowym (10A) i umieszczone we wnetrzu wyb- ran (18). 4. Sprzeglo wedlug fcastrz. 1, znamienne tym, ze podkladka sprezysta (22B) umieszczona od strony segmentów (26) styka sie z nimi bezposrednio. ii 15 20 25 30 5. Sprzeglo wedlug zastrz. 2, znamienne tym, ze segmenty (26) sa umieszczone osiowo poza pod¬ kladkami sprezystymi (22A, 22B) na wprost pierw¬ szego kola zamachowego (10A). 6. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze pierscieniowe srodki oporowe zawieraja odsadzenie (25) pierwszego kola zamachowego (10A). 7. Sprzeglo wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze odsadzenie (25) jest umieszczone osiowo miedzy podkladkami sprezystymi (22A, 22B) i pierwszym kolem zamachowym (10A). 8. Sprzeglo wedlug zastrz. 7, znamienne tym, ze podkladka sprezysta (22A) umieszczona od strony odsadzenia (25) styka sie z nim bezposrednio. 9. Sprzeglo wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze odsadzenie (25) ma ksztalt stozkowy. 10. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze pierscieniowe srodki oporowe sa umieszczone poza podkladkami sprezystymi (22A, 22B), w celu osio¬ wego klinowania w dwóch kierunkach rozporki pierscieniowej (23). .11. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze zespól utworzony przez podkladki sprezyste (22A, 22B) i rozpórke pierscieniowa (23), która oddziela te podkladki, ma luz osiowy. 12. Sprzeglo wedlug zastrz. 11, znamienne tym, ze rozporka pierscieniowa (23) stanowiaca pier¬ scien sprezynujacy ma co najmniej jedna fale prostopadla do osi zespolu, do którego ona nalezy. i115 806 #B-? 19 * m ^wa *cj& M^ '«M PL PL PL PL PL PL

Claims (12)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sprzeglo z podwójna tarcza cierna, zwlaszcza do pojazdu samochodowego, utworzone przez dwa zespoly sprzegajace, z których kazdy zawiera pierwsza plyte zwana kolem zamachowym, sprze¬ zona z pierwszym walem, na ogól walem napedza- jacym, tarcze cierna zmontowana przesuwnie w osi tego kola zamachowego i sprzezona z drugim wa¬ lem na ogól walem napedzanym, druga plyte zwa¬ na plyta dociskowa zmontowana przesuwnie w osi kola zamachowego i z nim sprzezona, oraz podklad- q ke sprezysta typu sprezyny talerzowej, podparta jed.11 115 806 12 nym ze swoich obwodów na powierzchni podparcia polaczonej osiowo z kolem zamachowym, dociska¬ jaca drugim ze swoich obwodów plyte dociskowa w kierunku polozenia wlaczonego, dla którego tar¬ cza cierna jest zacisnieta osiowo miedzy plyta do¬ ciskowa i kolem zamachowym, z tym, ze podkladki sprezyste tych zespolów sprzegajacych sa umiesz¬ czone osiowo przeciwne wzgledem siebie i oddzie¬ lone od siebie przez rozpórke pierscieniowa, która jest zaklinowana osiowo na kole zamachowym jednego z zespolów sprzegajacych, dla co naj¬ mniej jednego kierunku osiowego, i na której sa utworzone dwie przeciwnie usytuowane osiowo powierzchnie podparcia skojarzone z tymi pod¬ kladkami sprezystymi, znamienne tym ze rozporka pierscieniowa (23) tworzy niezalezny element, który w celu osiowego zaklinowania w tym kierunku na kole zamachowym (10A) zwanym pierwszym kolem zamachowym, jest podparty poprzez co najmniej jedna z podkladek sprezystych (22) o pierscieniowe srodki oporowe umieszczone osiowo poza ta pod¬ kladka sprezysta na wprost rozporki (23) i polaczo¬ ne z pierwszym kolem zamachowym (10A).

2. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze pierscieniowe srodki oporowe zawieraja wieksza ilosc odrebnych segmentów (26).

3. Sprzeglo wedlug zastrz. 2, znamienne tym, ze— segmenty (26) sa polaczone z pierwszym kolem za¬ machowym (10A) i umieszczone we wnetrzu wyb- ran (18).

4. Sprzeglo wedlug fcastrz. 1, znamienne tym, ze podkladka sprezysta (22B) umieszczona od strony segmentów (26) styka sie z nimi bezposrednio. ii 15 20 25 305.

5.Sprzeglo wedlug zastrz. 2, znamienne tym, ze segmenty (26) sa umieszczone osiowo poza pod¬ kladkami sprezystymi (22A, 22B) na wprost pierw¬ szego kola zamachowego (10A).

6. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze pierscieniowe srodki oporowe zawieraja odsadzenie (25) pierwszego kola zamachowego (10A).

7. Sprzeglo wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze odsadzenie (25) jest umieszczone osiowo miedzy podkladkami sprezystymi (22A, 22B) i pierwszym kolem zamachowym (10A).

8. Sprzeglo wedlug zastrz. 7, znamienne tym, ze podkladka sprezysta (22A) umieszczona od strony odsadzenia (25) styka sie z nim bezposrednio.

9. Sprzeglo wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze odsadzenie (25) ma ksztalt stozkowy.

10. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze pierscieniowe srodki oporowe sa umieszczone poza podkladkami sprezystymi (22A, 22B), w celu osio¬ wego klinowania w dwóch kierunkach rozporki pierscieniowej (23). 11. .

11. Sprzeglo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze zespól utworzony przez podkladki sprezyste (22A, 22B) i rozpórke pierscieniowa (23), która oddziela te podkladki, ma luz osiowy.

12. Sprzeglo wedlug zastrz. 11, znamienne tym, ze rozporka pierscieniowa (23) stanowiaca pier¬ scien sprezynujacy ma co najmniej jedna fale prostopadla do osi zespolu, do którego ona nalezy. i115 806 #B-? 19 * m ^wa *cj& M^ '«M PL PL PL PL PL PL