PL111237B1 - Pipe joint especially for petroleum drill pipes - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest zlacze rurowe, zwlaszcza do naftowych rur wiertniczych, zawiera¬ jace czesc wewnetrzna i czesc zewnetrzna z od¬ powiednimi zwojami gwintu, przy czym "czesci we¬ wnetrzne lub zewnetrzne gwintu sa umieszczone badz bezposrednio na koncach rur, badz na tu¬ lejach laczacych.Zlacza wedlug wynalazku moga byc stosowane zwlaszcza do laczenia ze soba konców rur w ko¬ lumny o bardzo duzej dlugosci, w celu utworze¬ nia np. rur przewodowych lub okladzinowych rur traconych w otworach wiertniczych nafty, gazu naturalnego lub naturalnej cieplej wody, wzgled¬ nie w celu doprowadzenia plynów w glab ziemi, lub do wszelkich innych zastosowan.W znanych kolumnach rurowych stosowanych np. do eksploatacji szybów naftowych, wystepuja trudnosci zwiazane ze zlaczami konców rur. Ze wzgledów oczywistych jest pozadane otrzymanie polaczen majacych takie same wlasnosci mecha¬ niczne jakie posiadaja pelne scianki rury.W celu uzyskania takich wyników, opracowa¬ no liczne zlacza posiadajace znacznie wieksza gru¬ bosc w stosunku do grubosci scianek rury, przy -czym to zwiekszenie grubosci powodowalo badz powiekszenie srednicy zewnetrznej, badz zmniej¬ szenie srednicy wewnetrznej, badz jedno i drugie.To powiekszenie grubosci wymaga specjalnych, skomplikowanych operacji technologicznych w cza- 10 15 20 30 sie wytwarzania rur, a poza tym zmiany wymia¬ rowe powstale w ten sposób bardzo przeszkadza¬ ja w rozlicznych zastosowaniach.Jezeli natomiast zada sie, aby- grubosc zlacza nie róznila sie od grubosci scianek rury oraz aby srednice byly równiez identyczne, to niezaleznie od stosowanego typu zwoju gwintu zewnetrznego lub wewnetrznego, walcowego wielozwojowego lub stozkowego, grubosci—kazdej czesci wewnetrznej i zewnetrznej sa znacznie mniejsze od grubosci scianki rury, a nawet suma grubosci czesci wew¬ netrznej i zewnetrznej nie jest równa grubosci scianki rury ze wzgledu na zmniejszenia grubos¬ ci wynikajace z usuniecia materialu oraz ze wzgle¬ du na obecnosc zaglebien zwojów gwintu. Po¬ wyzsze powoduje, ze wytrzymalosc kazdej z dwóch czesci, wewnetrznej i zewnetrznej, na dzialanie sil rozciagajacych wzdluznych, bedzie mniejsze od wytrzymalosci scianek samej rury.W wielu przypadkach zastosowan mozna dopu¬ scic takie zmniejszenie wytrzymalosci, ale zmniej¬ szenie grubosci konców wewnetrznego i zewnetrz¬ nego zlacza powoduje inne niedogodnosci o wie¬ le mniej-dopuszczalne.W istocie bowiem kazda z czesci, wewnetrzna i zewnetrzna, posiada równiez, ze wzgledu na swoja mniejsza grubosc, mniejsza wytrzymalosc na cisnienie plynów zewnetrznych i wewnetrznych, a raczej na róznice cisnien pomiedzy strona zew- 111237111237 netrzna i wewnetrzna, zwana cisnieniem róznico¬ wym. W zaleznosci od warunków pracy to cisnie¬ nie róznicowe dziala od wewnatrz na zewnatrz i w kierunku odwrotnym.Jezeli nie chce sie powiekszac grubosci scianki w strefie czesci wewnetrznej i zewnetrznej zla¬ cza, nalezy uzyskac absolutna szczelnosc na obu koncach gwintu laczacego czesc wewnetrzna z cze¬ scia zewnetrzna zlacza, w celu absolutnego unie¬ mozliwienia przenikania plynów w szczeliny po¬ laczenia. Jednakze, o ile jest stosunkowo latwe zapewnienie skutecznej szczelnosci w stosunku do nadcisnienia zewnetrznego lub w stosunku do nad¬ cisnienia wewnetrznego, to uzyskanie takiej sku¬ tecznej szczelnosci w obu kierunkach jest rzecza o wiele trudniejsza i spowodowalaby powstanie zlaczy o ksztalcie bardziej skomplikowanym oraz kosztownych,' takich jak to przykladowo opisano w patencie francuskim nr 2.047.274. Otóz istnieja liczne warunki pracy, w których w tej samej ko¬ lumnie rur, kierunek cisnienia róznicowego jest zmienny badz w czasie, badz w zaleznosci od gle¬ bokosci rozpatrywanego miejsca.Celem wynalazku jest rozwiazanie tych proble¬ mów i opracowanie zlacza do laczenia rur cylin¬ drycznych, zwlaszcza do wykonywania bardzo dlu¬ gich kolumn do otworów wiertniczych lub do eks¬ ploatacji szybów naftowych, które umozliwialyby zapobiezenie wspomnianym niedogodnosciom, a które nie wymagalyby miejscowego powiekszenia grubosci czesci wewnetrznej i/lub zewnetrznej zla¬ cza, to znaczy ze wewnetrzny i zewnetrzny pro¬ fil zlacza bedzie móigl przedluzyc cylindryczne scianki rur bez tworzenia wystepów.Celem wynalazku jest równiez utworzenie zlacz, w których przewiduje sie tylko niewielkie po¬ wiekszenie grubosci celem powiekszenia srednicy zewnetrznej lub niewielkie zmniejszenie wewne¬ trznej srednicy zlacza w stosunku do srednicy rury, i to bez zmiany geometrii powierzchni la¬ czonych. Ponadto, celem wynalazku jest opraco¬ wanie zlacz, które doskonale wytrzymalyby pod wzgledem mechanicznym cisnienie róznicowe, nie¬ zaleznie od tego czy byloby ono akierowane od wewnatrz na zewnatrz, czy tez od zewnatrz do wewnatrz. Kolejnym celem wynalazku jest opra¬ cowanie zlacza ^posiadajacego doskonala szczelnosc pomiedzy wnetrzem rury a otoczeniem zewnetrz¬ nym i odwrotnie.Innym jeszcze celem wynalazku jest opracowa¬ nie zlacza posiadajacego odsadzenie ograniczajace wkrecanie gwintu, w którym nadmierny docisk wkrecania powodowany nieprawidlowa manipula¬ cja, nie spowoduje znacznych odksztalcen konców czesci zlacza, tak aby uniemozliwic lub znacznie ograniczyc odksztalcenia i czesciowe lub calkowi¬ te zerwanie zwojów gwintu sasiadujacych z od¬ sadzeniem ograniczajacym. Cele te zostaly osiag¬ niete przez wykonanie zlacza rurowego, zawiera¬ jacego czesc wewnetrzna z gwintem zewnetrz¬ nym, polaczona z nia czesc zewnetrzna z gwintem wewnetrznym, które to gwinty maja na co naj¬ mniej wiekszej czesci ich dlugosci, zwoje odpo¬ wiednio sie uzupelniajace, oraz odsadzenia ogra¬ niczajace wkrecanie i zaglebianie czesci wewnetrz¬ nej w czesc zewnetrzna. Istota wynalazku polega na tym, ze zwoje gwintu maja zmniejszajaca sie wysokosc w kierunku odsadzenia ograniczajacego 5 wkrecanie jednej czesci w druga czesc.Pod nazwa zwojów gwintu w niniejszym opisie wynalazku, rozumie sie zwoje zewnetrzne i wew¬ netrzne, których wspólpracujace boki nosne, to znacz- -boki, które sa docisniete jedne dó drugich, 10 gdy czesc wewnetrzna i czesc zewnetrzna zlacza sa poddawane silom rozciagania osiowego stara¬ jacym sie odsunac je jedna od drugiej, tworza z osia podluzna zlacza kat mniejszy od 90° tak, ze jakiekolwiek rozdzielenie promieniowe gwintu !5 wewnetrznego od odpowiadajacego mu gwintu ze¬ wnetrznego jest niemozliwe, jezeli nie ma równo¬ czesnego przemieszczenia osiowego starajacego sie odsunac od siebie oba boki zwoju gwintu.W szczególnie korzystnym przykladzie wykona¬ nia wynalazku, zwoje gwintu zewnetrznego i we¬ wnetrznego maja w przekroju osiowym ksztalt równolegloboczny lub trapezowy zblizony do rów- noleglobocznego.Korzystnie, podzialka gwintu, to znaczy odstep miedzy dwoma bokami zwoju gwintu, czyli pod¬ stawa gwintu ma dlugosc 1,5 do 2,5, a korzystnie 1,8 do 2,2 uzytecznej wysokosci gwintu. Wartosci te sa podane dla gwintów nowych. Oczywiscie wartosci te moga byc mniejsze na skutek kolej¬ nego uzywania zlacza. Charakterystyki te umozli¬ wiaja zapewnienie wystarczajacej wytrzymalosci gwintów oraz utrzymanie polaczenia lub zaczepie¬ nia zwojów gwintów zewnetrznego i wewnetrzne¬ go o siebie w warunkach najbardziej niekorzyst¬ nych, to znaczy w warunkach gdy cisnienie róz¬ nicowe jest najwieksze, równoczesnie uniemozli¬ wiajac, aby odstepy pochodzace z tolerancji wy¬ twarzania zwojów gwintu, oraz odchylki sKoków gwintów na calej dlugosci gwintu, mogly byc u- suniete w czasie montazu zlacza i jego uzytko¬ wania,- przez odksztalcenie sprezyste boków zwo¬ ju, z tym jednak zastrzezeniem, aby te zwoje nie zostaly zbytnio oslabione.W najtrudniejszych warunkach eksploatacji, im wielkosc cisnienia róznicowego jest wieksza, tym korzystniejsze jest zmniejszenie kata nachylenia boku zwoju, to znaczy zwiekszenie kata pomiedzy jednym bokiem zwoju a plaszczyzna poprzeczna prostopadla do osi zlacza. Kat ten moze przykla¬ dowo wynosic okolo 38° w odniesieniu do plasz¬ czyzny prostopadlej do osi zlacza.Jednakze doswiadczalnie stwierdzono, ze zlacza wedlug wynalazku posiadaja wystarczajaca wy¬ trzymalosc dla katów mniejszych, np. 10 do 20°.W szczególnie korzystnym przykladzie wykona¬ nia wedlug wynalazku, odsadzenie ograniczajace jest utworzone przez odsadzenie zewnetrzne i od¬ sadzenie wewnetrzne, tworzace razem ogranicze- 60 nie zaglebienia i wkrecania, oraz powierzchnie u- szczelniajaca. Korzystnie odsadzenie ograniczajace jest utworzone na jednej laczonej czesci przez wklesla powierzchnie pierscieniowa otaczajaca wy¬ pukla powierzchnie pierscieniowa, oraz na dru- 65 giej laczonej czesci, przez wypukla powierzchnie 20 25 30 35 *5 50 55111 237 6 10 15 20 25 pierscieniowa oraz wklesla powierzchnie pierscie¬ niowa. Korzystnie, wszystkie powierzchnie piers¬ cieniowe sa stozkowe, przy czym druga laczona czesc ma ponadto wklesla powierzchnie walcowa.Wspomniane odpowiednie powierzchnie czesci we- 5 wnetrznej i zewnetrznej moga posiadac ksztalty scisle sie uzupelniajace, lub ksztalty dostosowane do tego, aby przylegac jedne do drugich, w celu uzyskania efektu ograniczenia i szczelnosci.Korzystnie, odsadzenie ograniczajace jest usytuo¬ wane na zewnatrz, to znaczy,' ze czesc zewnetrz¬ na ma odsadzenie umieszczone na jej koncu, pod¬ czas gdy czesc wewnetrzna ma odsadzenie uzupel¬ niajace. Wybór miedzy tymi dwoma rozwiazania¬ mi zalezy od róznych rozwazan dotyczacych dzia¬ lania, poniewaz w przypadku zewnetrznego od¬ sadzenia ograniczajacego, gdy czesc zewnetrzna jest osiowo przycisnieta do czesci wewnetrznej, to koniec czesci zewnetrznej ma sklonnosc do od¬ ksztalcania sie w ksztalcie barylki w kierunku promieniowym na zewnatrz tak. ze gwinty zewne¬ trzne maja sklonnosc do oddalania sie promienio¬ wo od gwintów" wewnetrznych, jednakze ta sklon¬ nosc do oddalenia sie jest uniemozliwiona w przy¬ padku niniejszego wynalazku. • W przypadku gdy odsadzenie ograniczajace jest wewnetrzne i jezeli zachodzi takie docisniecie, to czesc wewnetrzna równiez ma sklonnosc do rozsze¬ rzania sie w ksztalcie barylki, jednakze w tym 30 przypadku to dociskanie zwojów gwintu zewnetrz- ' nego do zwojów gwintu wewnetrznego jest jesz¬ cze silniejsze.Jednakze w obu przypadkach, w razie wadliwej czynnosci manipulacyjnej, wynalazek zapewnia nadmiar wytrzymalosci zapobiegajac lub opóznia¬ jac powstawanie tych odksztalcen, a w konsek¬ wencji, odksztalcenie ograniczania, a to zapobie¬ ga lub co najmniej znacznie opóznia czesciowe lub calkowite zerwanie zwojów gwintu .sasiadu¬ jacych z odsadzeniem ograniczajacym.Korzystnie, katy powierzchni wewnetrznych i zewnetrznych moga byc zwymiarowane w taki sposób, aby jedna z powierzchni o ksztalcie stoz- 45 kowym lub o ksztalcie zblizonym odgrywala glów¬ na role w utrzymaniu szczelnosci, a druga, glów¬ nie role ograniczajaca, jednakze zwykle powierz¬ chnie wewnetrzna i zewnetrzna moga sie tymi rolami zamienic, a to umozliwia utrzymanie szczel- 60 nosci tak w stosunku do cisnienia róznicowego ze¬ wnetrznego jak i wewnetrznego. Poza tym, korzy¬ stnie odsadzenie ograniczajace jest takie, ze tak w odsadzeniu wewnetrznym jak i w odsadzeniu zewnetrznym, powierzchnia stozkowa, która ma , 55 najdluzsza tworzaca, bedzie miala podstawe rów¬ na co najmniej 1,8 tworzacej tej powierzchni stoz¬ kowej. W wyniku czego, w przypadku gdy zlacze posiada tuleje zewnetrzna wyposazona w dwa od¬ sadzenia wewnetrzne umieszclzone jedno w sasiedz- a twie .drugiego w poblizu srodka tulei, to odstep pomiedzy tymi dwoma' odsadzeniami powinien bycv równy co najmniej 3,6 do 5 razy tworzacej po¬ wierzchni stozkowej.Równiez kat utworzony przez te powierzchnie 65 40 z plaszczyzna poprzeczna prostopadla do osi zla¬ cza moze byc przykladowo równy 15 do 20°.Kat utworzony pomiedzy druga powierzchnia a wspomniana plaszczyzna poprzeczna moze byc zna¬ cznie wiekszy i dochodzic az do 90°, w tym przy¬ padku powierzchnia staje sie praktycznie cylin¬ dryczna.Ograniczenie wykonane w ten sposób ma bardzo duza wytrzymalosc w kierunku promieniowym, do przeniesienia cisnienia róznicowego plynu i zapew¬ nienia szczelnosci. Wytrzymalosc ta sluzy równiez do skutecznego zabopiegamia odksztalceniu sie w ksztalt barylki w przypadku zbyt silnego nacisku wzdluznego pochodzacego np. z nadmiernego wkre¬ cenia. Poza tym, wytrzymalosc ta sluzy do zwiek¬ szenia nacisku styku na poziomie powierzchni stoz¬ kowej odsadzenia wewnetrznego, które ma naj¬ mniejszy wymiar promieniowy i nie dochodzi do scianek, w celu rozgniecenia chropowatosci obrób- czych i splaszczenia nierównosci powstalych na skutek uderzen, które moga miec miejsce w ru¬ rach w czasie manipulowania nimi, a zwlaszcza w czasie wiercenia szybów naftowych.We wspomnianym przykladzie wykonanie wy¬ nalazku wysokosc gwintu zmniejsza sie stopniowo lecz szybko, gdy zbliza sie do odsadzenia ograni¬ czajacego na czesci, na której sie znajduje. Ko¬ rzystnie, zwoje gwintu maja zmniejszajaca sie wy¬ sokosc na dlugosci od jednego do. siedmiu zwo¬ jów.Powyzsze umozliwia zwiejkszenie grubosci metalu w poblizu odsadzenia ograniczajacego, tak jak to jest zreszta juz znane w innych typach zlaczy.Powyzsze ma równiez i te dodatkowa zalete, ze z jednej strony przybliza do odsadzenia ograni¬ czajacego koniec czesci uzytecznej gwintów zew¬ netrznych i wewnetrznych. W istocie bowiem, ze wzgledu na istnienie kata zwoju gwintu, zacze¬ pianie sie boków nosnych o siebie pozostaje dlu¬ go skuteczne, nawet wówczas, gdy boki te juz maja bardzo mala wysokosc, podczas gdy, jezeli zwoje gwintu bylyby wykonane bez zmniejszenia wysokosci, to w niektórych maszynach moglaby zachodzic koniecznosc, ze wzgledu na wybieg na¬ rzedzia gwintujacego przy koncu zwoju gwintu w poblizu odsadzenia ograniczajacego, niepotrzeb¬ nego wykonywania zaglebienia zmniejszajacego sie na wiekszej dlugosci.Poza tym, ukosne wyjmowanie narzedzia, nie¬ mozliwe zreszta na wszystkich maszynach, wy¬ magaloby duzej odleglosci osiowej powodujacej od¬ dalenie konca zwoju od odsadzenia ograniczaja¬ cego. Z drugiej strony, zwlaszcza w przypadku, gdy wedlug korzystnego przykladu wykonania wy¬ nalazku, zwoje gwintu maja przekrój równoleglo- boku lub trapezu bardzo zblizonego do równole- globoku, gwinty moga byc wykonane na zwyklych maszynach dó gwintowania przez stopniowe zmniej¬ szenie promienia narzedzia, bez powodowania tym samym zmiany grubosci zwojów gwintu i row¬ ków, a to umozliwia wykonanie czesci zmniejsza¬ jacej sie gwintu zewnetrznego wspólpracujacego skutecznie z czescia zmniejszajaca sie gwintu we¬ wnetrznego. Z powodu przemieszczania osiowego111237 8 narzedzia w czasie gwintowania, moze utworzyc niewielkie przesuniecie osiowe boków zwojówT gwintu zewnetrznego i wewnetrznego, odpowiada¬ jace pewnej odchylce od podzialki gwintu. Wy¬ bierajac odpowiednio te z czesci wewnetrznych i zewnetrznych, która na poziomie czesci zanikajacej posiada pozorna dluzsza podzialke gwintu, mozna uzyskac wynik taki, ze w czasie wkrecania pier¬ wsze zetkniecie sie czynnych zwojów gwintu, bez uzycia sily, nastapi w miejscu odleglym od od¬ sadzenia ograniczonego, a tym samym sila, która zlikwiduje wspomniany odstep bedzie mniejsza i spowoduje tylko male naprezenie w metalu.W przykladzie wykonania czesc zanikajaca zwo¬ ju, która ma zmniejszajaca sie wysokosc, moze byc zakonczona rowkiem zwoju w chwili gdy zwój ma jeszcze wysokosc wystarczajaca na to aby byc skuteczna, np. wysokosc zawarta miedzy 15 a 40% wysokosci zwoju normalnego.W niektórych przypadkach mozna w s^posób ko¬ rzystny wykonac zlacze wedlug wynalazku tak, aby chronic gwinty przed dzialaniem plynu we¬ wnetrznego i uzyskac ciaglosc sciany wewnetrz¬ nej eliminujac tym samym przyczyny turbulencji i straty cisnienia, oraz zapewniajac szczelnosc wzgledem plynu wewnetrznego nawet w przypad¬ ku, gdy odsadzenie ograniczajace jest umieszczo¬ ne na stronie- zewnetrznej.W tym przykladzie wykonania stosuje sie rury, których konce stanowia czesci wewnetrzne zla¬ cza wedlug wynalazku i które wspólpracuja z tu¬ leja zewnetrzna tworzaca zlacza umieszczone po obu stronach srodkowej plaszczyzny poprzecznej, przy czym odsadzenia ograniczajace sa umieszczo¬ ne na stronie zewnetrznej, to znaczy na dwóch koncach tulei zewnetrznej. Kazdy koniec rury we¬ wnetrznej posiada wówczas wystajacy cienki brzeg w ksztalcie wydluzonego stozka lub korzystniej w ksztalcie cylindra ze scieciami ukosnymi, przy czym wspomniane brzegi wspólpracuja z powierz¬ chniami stozkowymi, lub odpowiednia, powierzch¬ nia cylindryczna czesci srodkowej tulei, w celu zapewnienia szczelnosci, a oba brzegi dwóch ko¬ lejnych rur moga sie wówczas zetknac ze soba, w celu zapewnienia ciaglosci.W kolejnym przykladzie wykonania oba brzegi moga byc odsuniete na pewna odleglosc, a miedzy dwoma koncami dwóch czesci wewnetrznych moz¬ na wówczas umiescic element uszczelniajacy. Ko¬ rzystne jest pozostawienie niewielkiej wolnej prze- strzeni obwodowej w strefie styku, w celu umoz¬ liwienia odksztalcenia metalu brzegów.W innym jeszcze przykladzie wykonania szczel¬ nosc moze byc uzyskana przez nalozenie powloki ciaglej na wewnetrzne powierzchnie czesci wew¬ netrznych oraz powierzchni zewnetrznej brzegów wspomnianych czesci wewnetrznych,- jak równiez powierzchni wewnetrznej tulei zewnetrznej w jej czesci srodkowej znajdujacej sie pomiedzy dwie¬ ma strefami, gdzie nastepuje styk uszczelniajacy z przylegajacymi brzegami dwóch czesci wewne¬ trznych.Korzystnie jest jezeli wystepujace brzegi maja niewielka grubosc, a to w celu ulatwienia ich odksztalcania. * Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia zlacze z zewnetrznym odsadzeniem o- graniczajacym, w przekroju podluznym, fig. 2 — zlacze z fig. 1 w strefie odsadzenia ograniczaja¬ cego w przekroju podluznym, fig. 3 — zlacze we¬ dlug drugiego przykladu wykonania z wewnetrz¬ nym odsadzeniem ograniczajacym, w przekroju po¬ dluznym, fig. 4 — zlacze z fig. 3 w strefie wew¬ netrznego odsadzenia ograniczajacego, w przekroju podluznym, fig. 5 — jeden zwój gwintu w prze- ,B kroju podluznym, fig. 6 — zlacze z gwintem 10 zmniejszajacym sie, w przekroju podluznym, fig. 7 — trzeci przyklad wykonania zlacza, w prze¬ kroju podluznym, fig. 8 — zlacze wedlug czwarte¬ go przykladu wykonania w przekroju podluznym, 20 fig. 9 do 12 — rózne przyklady wykonania umoz¬ liwiajace uzyskanie ciaglosci wewnetrznej, w prze¬ kroju podluznym. _ Zlacze, uwidocznione na fig. 1 i 2 jest utwo¬ rzone przez dwa konce dwóch rur wkreconych/ 25 jedna w druga, a mianowicie koniec wewnetrzny 1 pelniacy funkcje czesci wewnetrznej zlacza oraz koniec 2 pelniacy funkcje czesci zewnetrznej zla¬ cza.. Czesc 1 zawiera, w poblizu swojego konca 3, gwint 4 wykonany na swojej zewnetrznej po- 30 wierzchni stozkowej. Równiez czesc 2 ma gwint uzupelniajacy 5 wykonany na jej wewnetrznej powierzchni stozkowej poczawszy, od podstawy 6.Oba gwinty 4, 5 dochodza az w poblize odsadze¬ nia ograniczajacego 7, którego ksztalt jest lepiej 35 widoczny na fig._2. Odsadzenie ograniczajace jest utworzone przez dwa odsadzenia, a mianowicie od¬ sadzenie wewnetrzne na czesci wewnetrznej 1 i od¬ sadzenie zewnetrzne na czesci zewnetrznej 2. Odsa¬ dzenie wewnetrzne zawiera, w kierunku od zewnatrz 40 do wewnatrz pierwsza, wklesla powierzchnie 8 w postaci stozka scietego i tworzaca kat a z plasz- •czyzna prostopadla do osi zlacza. Wewnatrz wkle¬ slej powierzchni 8 stozka scietego jest utworzona wypukla powierzchnia 9 stozka scietego, tworzaca 45' z ta sama plaszczyzna kat b wiekszy od kata a.Równiez odsadzenie zewnetrzne posiada wypukla zewnetrzna powierzchnie 10 w postaci stozka scie¬ tego nachylona pod katem a oraz wklesla, we¬ wnetrzna powierzchnie 11, w postaci stozka scie- 50 tego nachylona pod katem b i dociskana do po¬ wierzchni 9. Powierzchnia 11 jest przedluzona w kierunku do wewnatrz przez powierzchnie o ma¬ lym nachyleniu lub walcowa 12 umieszczona na przeciw podobnej powierzchni 13 czesci wewnetrz- 55 nej, przy czym obie powierzchnie 12 i 13 sa od¬ suniete od siebie na pewna odleglosc. Jest oczy¬ wiste, ze w czasie wkrecania obu czesci jedna w druga, w pewnej chwili, oba odsadzenia opra sie o siebie i w tym przypadku uzyska sie styk opo- 60 rowy miedzy tymi róznymi powierzchniami. Poza tym, jest zrozumiale, ze w przypadku zewnetrzne¬ go cisnienia róznicowego, to znaczy nadcisnienia zewnetrznego, powierzchnie 11 i 9 zostaja jeszcze silniej docisniete do siebie, a tym samym zlacze 65 staje sie bardziej szczelne. W przypadku nadcisnie-ni2: 9 nia wewnetrznego zostaja docisniete do siebie po¬ wierzchnie 8 i 10.Zwoje 14 gwintu 4 i zwoje '15 gwintu 5 posia¬ daja ksztalt równolegloboku i jak widac na rysun¬ ku, ich boki nosne, to znaczy boki 16 i 17 two- 5 rza kat t wzgledem plaszczyzny prostopadlej do osi zlacza.W tych warunkach, w przypadku gdy z jakich¬ kolwiek powodów koniec czesci zewnetrznej bedzie sie staral odchylic promieniowi od czesci we¬ wnetrznej 1 przez powiekszenie srednicy czesci *, pod wplywem dowolnej przyczyny, np. zbyt. wiel¬ kich sil wzdluznych pochodzacych np. z nadmier¬ nej sily skrecania lub zaistnienia nacisku we¬ wnetrznego pomiedzy zwojami, lub z jakiejkolwiek innej przyczyny, to zwoje 14, 15 stanowia zakot¬ wienie sztywno laczace czesc wewnetrzna z cze¬ scia zewnetrzna w ten sposób, ze promieniowe roz¬ szerzanie sie czesci zewnetrznej 2 jest uniemozli¬ wione przez opór czesci wewnetrznej 1 z tego powocju, ze styk pomiedzy odsadzeniami ograni¬ czenia uniemozliwia jakiekolwiek przemieszczanie osiowe w kierunku, który umozliwilby rozlaczenie zwojów wewnetrznych i zewnetrznych. Przez to nowe rozwiazanie konstrukcyjne wynalazek odróz¬ nia sie zwlaszcza od zlaczy znanych dotychczas, • które moga, w niektórych przypadkach posiadac, na swoich koncach o zwiekszonej grubosci, gwinty nieco nachylone, wylacznie w celu powiekszenia tarcia pomiedzy bokami zwojów i opóznienia w ten sposób rozlaczenia zwojów w przypadku zbyt wielkich sil rozciagajacych w kierunku osiowym. „ Na figurze 3 i 4 widac zlacze wedlug innego przykladu wykonania wynalazku, w którym gwin¬ ty stozkowe 4, 5 majace zwoje, które w przekro¬ ju plaszczyzna osiowa maja ksztalt równoleglobo¬ ku, sa takie same jak poprzednio,* natomiast od¬ sadzenie ograniczajace 16' tym razem jest we¬ wnetrzne i umieszczone na koncu czesci wewnetrz¬ nej. Jak widac, tym razem czesc zewnetrzna 17' ma wypukla wewnetrzna powierzchnie stozkowa 19 wspólpracujaca z wklesla powierzchnia stozkowa 20 poprzedniego konca czesci wewnetrznej i po¬ chylona pod katem c, podczas gdy powierzchnia 21 czesci zewnetrznej ma ksztalt stozkowy wklesly i wspólpracuje z powierzchnia stozkowa wypukla 22 czesci wewnetrznej 18 tworzacej kat d.Równiez i w tym przykladzie wykonania obie czesci wewnetrzna i zewnetrzna, sa sztywno po- 50 laczone ze soba przez wspólprace zwojów z odsa¬ dzeniem ograniczajacym 16', jezeli jednak i tym razem pod wplywem dzialania sil dostatecznie du¬ zych, koniec czesci wewnetrznej 18 ma sklonnosc do wyginania sie w ksztalcie barylki, to bedzie sie 55 • on staral przyblizyc do czesci zewnetrznej i dzia¬ lanie calosci bedzie jeszcze lepsze. Na fig. 5 uwi¬ doczniono szczególnie wyraznie ksztalt zwoju we¬ wnetrznego 14 i zewnetrznego 15 gwintów na cze¬ sci wewnetrznej i na czesci zewnetrznej* 60 Wedlug wynalazku zwoje gwintu sa nachylone pod katem, którego wielkosc jest okreslona nie ze wzgledu na tarcie boków zwojów wzajemnie o siebie, lecz w celu uzyskania jak najwiekszej wy¬ trzymalosci czesci rury znajdujacej, sie za bokami 65 10 nosnymi zwojów. Ponadto zwoje sa zaprojektowa¬ ne tak, aby miec wytrzjonalosc wystarczajaca w warunkach najniekorzystniejszych, to znaczy w takich warunkach, które lacza najwiekszy nacisk osiowy na bok zwoju z najwieksza sila promienio¬ wa. ' Szerokosc 1 jednego zwoju jest okreslona w ten sposób, aby uzyskac wymagana* wytrzymalosc na osiowe sily. rozciagajace starajace sie odsunac obie czesci od siebie w kierunku osiowym.W istocie bowiem, aby wytrzymac dzialanie naj¬ wiekszych przewidzianych sil osiowych A, podsta¬ wa zwoju po obróbce moglaby miec wielkosc e przewidziana dla wytrzymania tych sil pomimo zuzycia i odksztalcen wynikajacych ze skrecania.Jednakze uwzgledniajac równiez najwieksze^ moz¬ liwe sily B dzialajace promieniowo*", sila wypad¬ kowa F bedzie skierowana ukosnie. Wedlug wy¬ nalazku bok nosny 16 bedzie wykonany pod ka¬ tem t, takim aby byl usytuowany prostopadle do sily wypadkowej F, jezeli ta ostatnia nie jest zbyt nachylona. Trzeba wiec bedzie powiekszyc szero¬ kosc zwoju poza wielkosc podstawy e i dac jej wartosc 1- uwzgledniajac to pochylenie boku. W ten sposób przekatna równolegloboku przebiega • równolegle do sily wypadkowej F, a zwój bedzie przedstawial najwieksza wytrzymalosc na dziala¬ nie tej sily. Jednakze nalezy zauwazyc, ze ze wzgledów technologicznych nie mozna nadmiernie powiekszac wielkosci kata t i w praktyce mozna dopuscic wielkosc kata t w granicach 10 do 25°, chociaz * moze on byc równiez wiekszy, jezeli sie tego zada.W praktyce mozna przyjac kat t jako mniejszy od wielkosci idealnej, prostopadlej do sily F tak, ze zaistnieje pewna sklonnosc do slizgania sie bo¬ ków 16, 17 jednego na drugim, lecz slizganie to, wedlug wynalazku jest uniemozliwione przez od¬ sadzenie ograniczajace.Jak to uwidoczniono na rysunku, wszystkie od¬ leglosci np.: 1, e lub wysokosc h sa dobrane w ten sposób, aby uwzglednic material rzeczywiscie przydatny, to znaczy nie uwzgledniajac czesci za¬ okraglonych lub zukosowanych, niezbednie potrze¬ bnych, zwlaszcza ze wzgledów obróbczych. Ponad¬ to, na fig. 5 zwoje sa uwidocznione jako wkreco¬ ne jeden w drugi w warunkach teoretycznych.Natomiast, jezeli wykonuje sie obróbke gwintu, to wiadomo, ze istnieja tolerancje i bledy doty¬ czace nie tylko skoku gwintu, lecz równiez gru¬ bosci zwojów tak, ze podczas obróbki podstawy e sa okreslone z nadmiarem, w ten sposób, aby po polaczeniu i odksztalceniu metalu otrzymac przypadek " ksztaltu uwidocznionego na fig. 5 z wielkoscia podstawy e wystarczajaca do wytrzy¬ mania przewidzianych sil. Na ogól, korzystnie, wielkosc podstawy e wynosi 1,8 do 2,2 wysokosci uzytecznej h zwoju gwintu.Na figurze 5 uwidoczniono zwój posiadajacy ksztalt prawie idealnego równolegloboku za wyjat¬ kiem zaokraglen, jednakze mozna, w innym przy¬ kladzie wykonania, zwlaszcza w celu unikniecia trudnosci obróbczych, przewidziec miedzy bokiem111 237 11 przednim 16 zwoju 14 a jego bokiem tylnym 23, kat, który moze korzystnie wynosic 6 do 10° za¬ miast 0°. Poza tym, ze wzgledu na tolerancje wy¬ sokosci zwojów i glebokosci rowków, mozna do¬ puscic luz promieniowy co najmniej na jednym z wierzcholków lub zaglebien zwoju, jak to uwidocz¬ niono na fig. 5.Przykladowo, zlacza wedlug wynalazku, wyko¬ nane na rurach walcowanych moga posiadac wy¬ miary podane w ponizszej tablicy: 12 10 Równiez, poczawszy od plaszczyzny poprzecznej 26 powierzchnia stozkowa 24 wierzcholków gwin¬ tu wewnetrznego przechodzi w powierzchnie stoz¬ kowa 34 'o znacznie mniejszym kacie wierzchol¬ kowym, a nawet w powierzchnie walcowa dzieki odpowiedniemu scieciu zwojów gwintu.Zbieznosc stozka geometrycznego okreslonego przez narzedzie do gwintowania zewnetrznego< jest wieksza od zbieznosci powierzchni stozkowej -25 tak, ze wysokosc ostatnich zwojów zewnetrznych Srednica zewnetrz¬ na rury walco¬ wanej w mm 101,6 114,3 127 • 139,7 152,4 168,3 177,8 193,7 219,1 244,5 273 298,45 Zakres grubosci mini¬ mum 7,3 7,15 9,7 - 9,8 10 11 11,5 12 13 10 10 13 " maksi¬ mum 10 10,2 17,5 17,5 17,5 17,5 19 22 22 23,5 23,5 25 Dlugosc czesci obro¬ bionej i "gwintowanej w zaleznosci od grubosci 30 do 80 3.0 „ 80 35 „ 140 35 „ 140 40 do 140 40 „ 140 40 „ 140 50 „ 18,0 50 do 180 50 „ 180 50 „ 180 50 „ 180 Zbiez¬ nosc gwintu i 1,2,5% do 17,5% w sto¬ sunku do sredni¬ cy Wymiary zwojów gwintu glebo¬ kosc 0,80 0,85 1,05 skok 3,175 4,233 5,08 W przykladzie wykonania przedstawionym na fig. 1 i 3 uwidoczniono zlacza,- w których wysokosc gwintu lub glebokosc rowka sa stale az w bez¬ posrednie poblize strefy ograniczajacej. Natomiast na fig. 6 uwidoczniono zlacza wedlug przykladu z fig. 1, w którym zwoje maja wysokosc stopnio¬ wo zmniejszajaca ,sie w miare zblizania sie.do od¬ sadzenia ograniczajacego. W wiekszej czesci gwin¬ tu wewnetrznego i zewnetrznego widac, ze zwoje wewnetrzny 14 i wewnetrzny 15 sa usytuowane równolegle do powierzchni stozkowych 24, 25.Natomiast za plaszczyzna 26 wyznaczajaca stre¬ fe ograniczenia, dla czesci zewnetrznej 2, powierz¬ chnia stozkowa 25 przechodzi w powierzchnie stoz¬ kowa 27 o wiekszym kacie wierzcholkowym, utwo¬ rzona przez sciecie zwojów gwintu. Jezeli wyko¬ nuje sie zwoje gwintów zewnetrznych w tej stre¬ fie scietej, to zmniejsza sie zbieznosc stozka geo¬ metrycznego okreslonego przez narzedzie gwintu¬ jace czesc wewnetrzna, a ostatnie zw7oje zewnetrz¬ ne 28, 29 i 30 zmniejszaja kolejno swoja wyso¬ kosc. Jednakze szerokosc kazdego zwoju pozosta¬ je stala i równa szerokosci zwojów 15, poniewaz zwoje te maja ksztalt równolegloboku. Poza tym dna 31, 32 rowków gwintu zewnetrznego pozosta¬ ja oczywiscie równolegle do den rowków oddziela¬ jacych zwoje 15, 45 50 55 60 65 35, 36 stopniow;o maleje. Zbieznosc, wedlug której sa wykonane dna 31, 32, to zbieznosc stozka geo¬ metrycznego okreslonego przez narzedzie, które wykonuje gwint zewnetrzny w jego czesci konco¬ wej, jest równa lub nieco wieksza od zbieznosci powierzchni stozkowej 34, tak samo jak zbieznosc powierzchni stozkowej 27 jest równa lub nieco mniej,sza od zbieznosci powierzchni stozkowej o- kreslonej przez narzedzie wykonujace gwinty ze¬ wnetrzne poczawszy od plaszczyzny 26.Ponadto nalezy zauwazyc, ze ze wzgledu na róz¬ ne zbieznosci powierzchni stozkowych, pomiedzy czesciami wewnetrznymi i czesciami zewnetrzny¬ mi powstanie niewielkie przesuniecie stoku pomie¬ dzy zwojami gwintu wewnetrznego i zwojami gwintu zewnetrznego. Oprócz tego, doswiadczenie wykazalo, ze przy stosowaniu obraibiarek zwy¬ klych z narzedziami wykonujacymi gwinty o prze¬ kroju równolegloboku, gwinty zmniejszajace sie wedlug wynalazku moga byc wykonane jedynie przez zmiane zbieznosci powierzchni okreslonej przez narzedzie, bez zmiany skoku larlT ustawienia narzedzia.W przykladzie wykonania przedstawionym na fig. 7, zmniejszenie wysokosci zwojów sasiaduja¬ cych ze strefa graniczna nastepuje, dla gwintu zewnetrznego bez zadnej zmiany zbieznosci, która12 odpowiada trasie narzedzia gwintujacego. Jak wi¬ dac, w ten sposób rózne dna zwojów zewnetrz¬ nych 37, 38 sa umieszczone na jednej linii na stoz¬ ku, po którym posuwa sie narzedzie. Zmniejszenie wysokosci otrzymuje sie po prostu przez utworze¬ nie powierzchni stozkowej 39 o wiekszym kacie' wierzcholkowym. Natomiast zmniejszenie gwintu wewnetrznego uzyskuje sie przez znaczne powiek¬ szenie zbieznosci powierzchni posuwu narzedzia gwintu wewnetrznego, a to daje dna 41, 42, 43 za¬ wsze równolegle do den innych zwojów pelnych, lecz stopniowanych wedlug zbieznosci, która jest taka sama jak zbieznosc sciecia.Oczywiscie, w przfypadku gdy wykonuje sie zla¬ cze z wewnetrznym odsadzeniem ograniczajacym, takim jak to pokazano przykladowo na fig. 3, to wlasnie zwoje o mniejszych srednicach usytuo¬ wane w strefie ograniczania, beda sie zmniejszaly.Poza tym mozna równiez, jesli jest to pozadane, zmniejszyc ostatnie zwoje gwintów wewnetrznych i zewnetrznych na koncach gwintów oddalonych od strefy ograniczenia tak, ze gwinty wewnetrzne i zewnetrzne zostana zakonczone "'ha swoich obu koncach przez zwoje zmniejszajace sie. Umozliwia to np. powiekszenie grubosci konca 3 na fig. 1 i usztywnienie podstawy 6 czesci zewnetrznej przez powiekszenie grubosci wynikajacej ze zwo¬ jów zmniejszajacych.Mozna równiez, w ramach wynalazku, wykonac zwoje gwintu trapezowego, w których oba boki nie. sa równolegle, poniewaz podstawa jednego zwoju jest szersza od jego wierzcholka. W tym przypadku jest rzecza zrozumiala, ze w strefie zwojów zmniejszajacych sie mala podstawa zwo¬ jów jednej z dwóch czesci, np. czesci zewnetrznej, powinna byc co najmniej tak szeroka jak duza podstawa zwoju drugiej czesci, -aby umozliwic wzajemne przenikanie. W tym przypadku jest ko¬ nieczne wyposazenie obu czesci w zwoje o róz¬ nych szerokosciach.Zlacza opisane poprzednio, za pomoca swojej powierzchni ograniczajacej, umozliwiaja uzyska¬ nie szczelnosci wystarczajacej do wytrzymania w sposób skuteczny cisnienia róznicowego, niezalez¬ nie od kierunku dzialania tego ostatniego i zapo¬ biegaja powstawaniu w metalu niedopuszczalnych naprezen. Mozna jednakze wykonac ciagla, szczel¬ na powierzchnie wewnetrzna zlacza, a to np. w celu odizolowania powierzchni gwintowanej, wy¬ konania wewnetrznej srednicy ciaglej bez powo¬ dowania turbulencji lub niebezpieczefj&twa zbiera¬ nia sie kondensatów materialów, ograniczenia strat cisnienia lub odizolowania metalu czesci we¬ wnetrznej zlacza od zracego plynu przeplywaja¬ cego wewnatrz.W przypadku omówionym na fig. 9 do 12 czesc zewnetrzna zlacza wykonuje sie na tulei 44, która pomaga w utworzeniu dwóch zlacz kolejnych, po¬ niewaz laczy dwie czesci wewnetrzne 45, 46. Od¬ sadzenie ograniczajace 47, umieszczone po stronie zewnetrznej zlacza, ma obwodowe odsadzenie stoz¬ kowe wklesle i wypukle 49, a wewnetrzna po¬ wierzchnia 51 odsadzenia zewnetrznego jest usy¬ tuowana prawie poziomo, lub pod malym katem [237 14 odpowiadajacym np. malemu katowi zbieznosci gwintu, podczas gdy odpowiednia powierzchnia 52 czesci zewnetrznej ma jeszcze mniejszy kat na¬ chylenia. 5 Kazda czesc wewnetrzna jest zakonczona poza swoim gwintem przez przedluzenie w ksztalcie sto¬ sunkowo cienkiego brzegu 53, 54 usytuowanego az do srodkowej strefy 55 tulei. Na fig. 10 uwidocz¬ niono, ze mozna wykonac brzeg 53 nadajac mu ze- 10 wnetrzna powierzchnie stozkowa 56 przeznaczona do wspóldzialania z powierzchnia stozkowa uzupel¬ niajaca 57, która styka sie ze strefa 55. 'Mozna jeszcze dodatkowo wykonac faze 58 na samym koncu brzegu 53, w celu ulatwienia jego przesu- 15 wania.W przykladzie wykonania przedstawionym na fig. 11, zewnetrzna powierzchnia 59 brzegu 53 moze byc wykonana jako walcowa majac faze 58, w celu wspóldzialania z wewnetrzna powierzchnia 20 walcowa 60 strefy 55.Oczywiscie w stanie rozlaczonym, zewnetrzna srednica powierzchni 59 jest nieco wieksza od we¬ wnetrznej srednicy powierzchni 60, a dopasowanie nastepuje w sposób latwy dzieki sprezystosci brze- 25 gu 53.- Jak widac na fig. 10 i 11 przewidziano po¬ zostawienie pewnego odstepu osiowego d pomie¬ dzy koncami obu brzegów 53 i 54. Na zyczenie uzytkownika mozna wykonac te zlacza w ten spo¬ sób, aby odstep d zawsze istnial i mial stosunko- 30 wo duza wielkosc, w celu umozliwienia np. u- ' mieszczenia miedzy obu koncami, elementu bar¬ dziej lub mniej* scisliwego, dajacego ciaglosc po¬ wierzchni wewnetrznej. Mozliwe jest równiez u- tworzenie malego odstepu d, badz jego calkowi- 35 te zlikwidowanie w zaleznosci od róznych pola¬ czen i rozlaczen wymienionych czesci zlacza, oraz w zaleznosci od tolerancji obróbczych.W innym przykladzie wykonania oba konce brzegów 53 i 54 stale beda sie opieraly o siebie, 40 a to na skutek sciskania osiowego, spowoduje roz- tloczenie promieniowe konców obu brzegów w kie¬ runku przestrzeni wolnej 61 znajdujacej sie mie¬ dzy dwiema fazami 58. Na zyczenie mozna, jak to uwidoczniono na fig. 12, zmienic ksztalt brze- 45 gów 53 i 54 dla utworzenia przestrzeni 62 ana¬ logicznej do przestrzeni 61, lecz wiekszej, przy równoczesnym dalszym zmniejszeniu grubosci kon¬ ców brzegów 53, 54, a to jeszcze bardziej ulatwi odksztalcenie plastyczne metalu bez znieksztalcenia 50 gladkiej powierzchni wewnetrznej rury.Ponadto na wewnetrznej powierzchni czesci zla¬ cza, w tym równiez i na brzegach 53, 54 oraz ko¬ rzystnie równiez na koncach brzegów i na ich po- 55 wierzchni zewnetrznej, mozna wykonac powloke odpowiedniego rodzaju, która moze równiez byc przewidziana na srodkowej czesci tulei. Powloki te moga miec dowolna zadana grubosc i byc wyko¬ nane z tworzywa organicznego, metalowego, ce- 60 ramicznego lub innego.. Zastrzezenia patentowe 1. Zlacze rurowe, zwlaszcza do naftowych rur 65 wiertniczych, zawierajace czesc wewnetrzna z •iii 15 gwintem zewnetrznym, polaczona z nia czesc ze¬ wnetrzna z gwintem wewnetrznym, które to gwin¬ ty maja na co najmniej wiekszej czesci ich dlu¬ gosci, zwoje odpowiednio sie uzupelniajace, oraz odsadzenia ograniczajace wkrecanie i zaglebianie czesci wewnetrznej w czesc zewnetrzna, znamien- ne tym, ze zwoje (14, .15) gwintu maja zmniejsza¬ jaca sie wysokosc w kierunku odsadzenia (7, 47) ograniczajacego wkrecanie jednej czesci (1) o dru¬ ga czesc (2). 2. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze zwoje (14, 15) #gwintu (4, 5) maja w przekroju o- siowym ksztalt równolegloboczny lub trapezowy zblizony do równoleglobocznego. 3. Zlacze wedlug zastrz. 2, znamienne tym, ze dlugosc podstawy gwintu (4, 5) jest równa 1,5— 2,5, a korzystnie 1,8—2,2 wysokosci uzytecznej gwintu. 4. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze kat (1) nachylenia boku zwoju- (14, 15) gwintu do plaszczyzny poprzecznej (26) jest wiekszy od 10°. 5. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze odsadzenie ograniczajace (7) jest utworzone na jednej laczonej czesci (1) przez wklesla powierzch¬ nie pierscieniowa (8) otaczajaca wypukla powierz¬ chnie pierscieniowa (9), oraz na drugiej laczonej czesci (2), przez wypukla powierzchnie pierscie¬ niowa (10) oraz wklesla powierzchnie pierscienio¬ wa (11). 6. Zlacze wedlug zastrz. 5, znamienne tym, ze druga laczona czesc (2) ma wklesla powierzchnie walcowa (12). 7. Zlacze wedlug zastrz. 5, znamienne tym, ze pierscieniowe powierzchnie (8, 9, 10, 11) odsadze¬ nia (7) sa stozkowe. 2S7 16 8. Zlacze wedlug zastrz. 7, znamienne tym, ze stozkowa powierzchnia (8) odsadzenia (7), o naj¬ dluzszej tworzacej, ma podstawe równa co naj¬ mniej 1,8 tworzacej tej powierzchni stozkowej (8). 5 9. Zlacze wedlug zastrz. 1, cnamienne tym, ze zwoje (14, 15) gwintu maja zmniejszajaca sie wy¬ sokosc na dlugosci 1 do 7 zwojów. - 10. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze odsadzenia ograniczajace (47) sa umieszczone od 10 strony zewnetrznej na koncach tulei (44), przy czym koniec kazdej czesci wewnetrznej (45, 46) zawiera cienki brzeg (53, 54) stykajacy sie z po¬ wierzchnia wewnetrzna tulei (44), w celu uszczel- nienia. 15 ,11. Zlacze wedlug za.strz. 10, znamienne tym, ze kazdy brzeg (53, 54) ma stozkowa powierzchnie zewnetrzna (56) stykajaca sie z powierzchnia stoz¬ kowa (57) tulei (44). ' • ¦12. Zlacze wedlug zastrz. 10, znamienne tym, ze 20 kazdy brzeg (53, 5l\ ma zewnetrzna powierzchnie * cylindryczna (59) stykajaca sie z wewnetrzna po¬ wierzchnia cylindryczna (60) tulei (44). 13. Zlacze wedlug zastrz. 10, znamienne tym, ze brzegi (53, 54) dwóch czesci wewnetrznych (45, 46) 25 sa oddalone od siebie na niewielka odleglosc, przy czym miedzy tymi brzegami (53, 54) jest umiesz¬ czony element uszczelniajacy. 14. Zlacze wedlug zastrz. 10, znamienne tym, ze brzegi (53, 54) czesci wewnetrznych (45, 46) sty- 30 kaja sie ze soba, przy czym na obwodzie strefy styku jest utworzona wolna przestrzen (61) miesz¬ czaca odksztalcone brzegi. 15. Zlacze wedlug zastrz. 10, znamienne tym, ze brzegi (53, 54) i/lub czesc srodkowa wewnetrznej 35 powierzchni (60) tulei (44) sa powleczone powloka ochronna (63).111 237 ^^Tf/Hfc. .U. )3 W 4 Bill 23f e3br7! 43 47 49 52 Flg-.B DN-3, z. 147/81 Cena 45 zl PL PL PL PL PL PL

Claims (15)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Zlacze rurowe, zwlaszcza do naftowych rur 65 wiertniczych, zawierajace czesc wewnetrzna z •iii 15 gwintem zewnetrznym, polaczona z nia czesc ze¬ wnetrzna z gwintem wewnetrznym, które to gwin¬ ty maja na co najmniej wiekszej czesci ich dlu¬ gosci, zwoje odpowiednio sie uzupelniajace, oraz odsadzenia ograniczajace wkrecanie i zaglebianie czesci wewnetrznej w czesc zewnetrzna, znamien- ne tym, ze zwoje (14, .15) gwintu maja zmniejsza¬ jaca sie wysokosc w kierunku odsadzenia (7, 47) ograniczajacego wkrecanie jednej czesci (1) o dru¬ ga czesc (2).

2. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze zwoje (14, 15) #gwintu (4, 5) maja w przekroju o- siowym ksztalt równolegloboczny lub trapezowy zblizony do równoleglobocznego.

3. Zlacze wedlug zastrz. 2, znamienne tym, ze dlugosc podstawy gwintu (4, 5) jest równa 1,5— 2,5, a korzystnie 1,8—2,2 wysokosci uzytecznej gwintu.

4. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze kat (1) nachylenia boku zwoju- (14, 15) gwintu do plaszczyzny poprzecznej (26) jest wiekszy od 10°.

5. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze odsadzenie ograniczajace (7) jest utworzone na jednej laczonej czesci (1) przez wklesla powierzch¬ nie pierscieniowa (8) otaczajaca wypukla powierz¬ chnie pierscieniowa (9), oraz na drugiej laczonej czesci (2), przez wypukla powierzchnie pierscie¬ niowa (10) oraz wklesla powierzchnie pierscienio¬ wa (11).

6. Zlacze wedlug zastrz. 5, znamienne tym, ze druga laczona czesc (2) ma wklesla powierzchnie walcowa (12).

7. Zlacze wedlug zastrz. 5, znamienne tym, ze pierscieniowe powierzchnie (8, 9, 10, 11) odsadze¬ nia (7) sa stozkowe. 2S7 16

8. Zlacze wedlug zastrz. 7, znamienne tym, ze stozkowa powierzchnia (8) odsadzenia (7), o naj¬ dluzszej tworzacej, ma podstawe równa co naj¬ mniej 1,8 tworzacej tej powierzchni stozkowej (8). 5

9. Zlacze wedlug zastrz. 1, cnamienne tym, ze zwoje (14, 15) gwintu maja zmniejszajaca sie wy¬ sokosc na dlugosci 1 do 7 zwojów. 10. -

10. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze odsadzenia ograniczajace (47) sa umieszczone od 10 strony zewnetrznej na koncach tulei (44), przy czym koniec kazdej czesci wewnetrznej (45, 46) zawiera cienki brzeg (53, 54) stykajacy sie z po¬ wierzchnia wewnetrzna tulei (44), w celu uszczel- nienia. 15 ,

11. Zlacze wedlug za.strz. 10, znamienne tym, ze kazdy brzeg (53, 54) ma stozkowa powierzchnie zewnetrzna (56) stykajaca sie z powierzchnia stoz¬ kowa (57) tulei (44). ' • 12. ¦

12. Zlacze wedlug zastrz. 10, znamienne tym, ze 20 kazdy brzeg (53, 5l\ ma zewnetrzna powierzchnie * cylindryczna (59) stykajaca sie z wewnetrzna po¬ wierzchnia cylindryczna (60) tulei (44).

13. Zlacze wedlug zastrz. 10, znamienne tym, ze brzegi (53, 54) dwóch czesci wewnetrznych (45, 46) 25 sa oddalone od siebie na niewielka odleglosc, przy czym miedzy tymi brzegami (53, 54) jest umiesz¬ czony element uszczelniajacy.

14. Zlacze wedlug zastrz. 10, znamienne tym, ze brzegi (53, 54) czesci wewnetrznych (45, 46) sty- 30 kaja sie ze soba, przy czym na obwodzie strefy styku jest utworzona wolna przestrzen (61) miesz¬ czaca odksztalcone brzegi.

15. Zlacze wedlug zastrz. 10, znamienne tym, ze brzegi (53, 54) i/lub czesc srodkowa wewnetrznej 35 powierzchni (60) tulei (44) sa powleczone powloka ochronna (63).111 237 ^^Tf/Hfc. .U. )3 W 4 Bill 23f e3br7! 43 47 49 52 Flg-.B DN-3, z. 147/81 Cena 45 zl PL PL PL PL PL PL