Przedmiotem wynalazku jest kompozycja deter¬ gentowa. Znajduje ona zastosowanie w chemii gos¬ podarczej i kosmetyce do sporzadzania wszelkiego rodzaju plynnych srodków do mycia i prania.Znane sa kompozycje detergentowe otrzymane wedlug sposobu podanego w polskim opisie paten¬ towym nr 48 481 zawierajace: alkilobenzenosulfo- nian metiili. alkalicznych, siarczanowane alkohole tluszczowo, mocznik oraz oksyetylowany alkilofe- nol. Polski opis patentowy nr 74 019 dotyczy sposo¬ bu wytwarzania surowca detergentowego w posta¬ ci plynnej, zawierajacego jako substancje aktyw¬ na alkilobenzasulfonian sodu o wielkosci rodnika alkilowego ,w granicach od C8 do C28 i oksyetyleno- wane alkohole tluszczowe zawierajace od 6 do 38 grup oksyetalowanych.Znane jest powszechnie stosowanie produktu nie- utralizacji siarczanowanych oksyetylenowanych al¬ koholi w recepturach szamponów do mycia wTlosów.Kompozycje detergentowe, zawierajace jako glów¬ ny skladnik alkilobenzenosulfonian metali alkalicz¬ nych maja zastosowanie jedynie w recepturach srodków do prania.Alkaliczny ich odczyn dyskwalifikuje stosowanie w recepturach preparatów do mycia wlosów, które wymagaja stosowania bardzo lagodnych zwiazków powierzchniowo-czynnych.Stosowane powszechnie w rcepturach prepara¬ tów do mycia wlosów neutralizowane siarczanowa¬ ne oksyetylenowane alkohole wykazuja lagodne 10 dzialanie na naskórek, ale mimo to powoduja wy¬ stepowanie uczulen.K. Lindner w ksiazce „Tenside-Textilhilfsmittel — Waschrohstoffe" tom I str. 750—751 podaje, ze estry kwasu sulfobursztynowego i alkanoloamidów wTyzszych kwasów tluszczowych wykazuja dobre wlasciwosci powierzchniowe i lagodne dzialanie dermatologiczne. W znanych zastosowaniach estrów kwasu sulfobursztynowego jako czynniki estryfiku¬ jace stosowane sa alkanoloamidy wyselekcjonowa¬ nych kwasów tluszczowych takich jak np. laurylo- wego, oleinowego.Ciekle preparaty myjace i piorace oparte na zna¬ nych syntetycznych zwiazkach powierzchniowo- -czynnych wymagaja udzialu w recepturze sub¬ stancji przeciwdzialajacej powstawaniu elektrycz¬ nosci statystycznej oraz dodatku srodka uplynniaja¬ cego. Polipropoksylowane czwartorzedowe zwiazki amoniowe stanowia grupe kationowych zwiazków powierzchniowo-czynnych, które przeciwdzialaja powstawaniu elektrycznosci statycznej w szampo¬ nach anionowych.Zadaniem wynalazku jest opracowanie cieklej, jednorodnej kompozycji detergentowej do sporza¬ dzania srodków do mycia i prania o antyelektro¬ statycznych wlasciwosciach i o ograniczonej moz¬ liwosci powstawania uczulen.Zgodnie z wynalazkiem kompozycja sklada sie z 85—94% wagowych soli dwusodowej monoestru kwasu sulfobursztynowego i monoetanoloamidu 107 8483 107 848 4 Przyklad II. Do mieszalnika jak w przykla¬ dzie pierwszym wprowadza sie kolejno 8900 kg soli dwusodowej monoestru kwasu sulfobursztynowego i monoetanoloamidu kwasów oleju kokosowego o 5 zawartosci 28°/o wagowych czystego skladnika, 300 kg roztopionych oksyetylenowanych alkoholi z tluszczu lojowego zawierajacych 18 grup oksyety¬ lenowych oraz 750 kg monoetanoloamidu kwasów z oleju kokosowego. io Zawartosc mieszalnika podgrzewa sie do tempe¬ ratury 90°C przy jednoczesnym mieszaniu oraz do¬ daje sie 50 kg wody utlenionej. Po dokladnym wy¬ mieszaniu zawartosc mieszalnika pozostawia sie do odstania na okres 1 godziny. 15 Przyklad III. Do mieszalnika jak w przykla¬ dzie pierwszym wprowadza sie kolejno 9200 kg soli dwusodowej monoestru kwasu sulfobursztynowego i monoetanoloamidu kwasów oleju kokosowego o zawartosci 35% wagowych czystego skladnika, 20 400 kg roztopionych oksyetylenowanych alkoholi z tliiszczu lojowego zawierajacych 18 grup oksyety- lenowych oraz 400 kg dwuetanoloamidu kwasów tluszczowych z oleju rzepakowego. Nastepnie za¬ wartosc mieszalnika podgrzewa sie do temperatury 25 okolo 85°C przy jednoczesnym mieszaniu. kwasów oleju kokosowego o zawartosci 28—40% wagowych czystego skladnika, 1—4% wagowych oksyetylenowanych alkoholi tluszczowych zawie¬ rajacych 6—25 grup oksyetylenowych oraz 0,5—12% wagowych alkanoloamidów kwasów tluszczowych.Jako alkanoloamidy kwasów tluszczowych moga byc stosowane monoetanoloamidy i dwuetanoloa- midy z oleju kokosowego. Stwierdzono, ze najlepsze wlasciwosci posiada kompozycja skladajaca sie z 94% wagowych soli dwusodowej monoestru kwasu sulfobursztynowego i monoetanoloamidu kwasów oleju kokosowego o zawartosci 28% wagowych czy¬ stego skladnika, 3% wagowych oksyetylenowanych alkoholi z tluszczu lojowego zawierajacych 18 grup oksyetylenowych oraz 3% wagowych dwuetanolo¬ amidu kwasów tluszczowych z oleju kokosowego.Wytwarzanie kompozycji polega na zmieszaniu komponentów w temperaturze 80—90°C i pozosta¬ wieniu do odstania na okres 1-nej godziny. W celu polepszenia barwy kompozycji detergentowej moz¬ na dodac w czasie mieszania srodków wybielaja¬ cych jak np. wody utlenionej.Podstawowa substancje powierzchniowo-czynna w kompozycji wedlug wynalazku stanowi monoes- ter kwasu sulfobursztynowego otrzymany w reakcji estryfikacji przy uzyciu alkanoloamidów kwasów tluszczowych oleju kokosowego.Zmieszanie tej bazy detergentowej z pozostalymi komponentami srodka wedlug wynalazku pozwala, na otrzymanie plynnej, jednorodnej kompozycji detergentowej.Kompozycja wykazuje bardzo dobre wlasnosci myjace, antyelektrostatyczne, stosowanie jej w re¬ cepturach srodków do mycia wlosów, plynów do kapieli ogranicza mozliwosc powstania uczulen.Przyklad 1. Do mieszalnika ze stali kwaso- odpornej o pojemnosci 10—12 m* zaopatrzonego w mieszadlo waz plaszcz grzejny wprowadza sie ko¬ lejno: 9200 kg. soli dwusodowej monoestru kwasu sulfobursztynowego i monoetanoloamidu kwasów oleju kokosowego o zawartosci 30% wagowych czystego skladnika, 400 kg roztopionych oksyetyle¬ nowanych alkoholi oleju rzepakowego zawieraja¬ cych 10 grup oksyetylenowych oraz 400 kg dwueta¬ noloamidu kwasów tluszczowych z oleju kokoso¬ wego. Nastepnie zawartosc mieszalnika podgrzewa sie do tempratury okolo 85°C przy jednoczesnym mieszaniu. Po dokladnym wymieszaniu, zawartosc mieszalnika pozostawia sie do odstania na okres 1 godziny. Otrzymuje sie 10 000 kg jednorodnej plynnej kompozycji detergentowej.Zastrzezenia patentowe 1. Kompozycja detergentowa zawierajaca ester kwasu sulfobursztynowego i alkanoloamidów kwa¬ sów tluszczowych, znamienna tym, ze zawiera 85—- 94% wagowych soli dwusodowej monoestru kwasu sulfobursztynowego i monoetanoloamidu kwasów oleju kokosowego o zawartosci 28—40% wagowych czystego skladnika oraz 1—4% wagowych oksyety¬ lenowanych alkoholi tluszczowych zawierajacych 6—25 grup oksyetylenowych i 0,5—12% wagowych alkanoloamidów kwasów tluszczowych. 2. Kompozycja wedlug zastrz. 1, znamienna tym,. ze jako alkanoloamidy kwasów tluszczowych za¬ wiera dwuetanoloamidy kwasów tluszczowych z oleju kokosowego. 3. Kompozycja wedlug zastrz. 1, znamienna fym, ze sklada sie z 94% wagowych soli d\jrusodówej mo¬ noestru kwasu sulfobursztynowego i monoetanolo¬ amidu kwasów oleju kokosowego o zawartosci 28% czystego skladnika, 3% wagowych tfksyetyleiiowa- nych alkoholi z tluszczu lojowego zawierajacych 18 crup oksyetylenowych oraz 3fl% wagowych dwtteta- noloamidÓw kwasów tluszczowych z oleju koko¬ sowego. ¦ 10 15 20 25 20 35 40 45 Cena 45 il OZGfaf. La. 96fc CW-f-lTjT PL