NL9500640A - Werkwijze voor de bereiding van clavulanzuur. - Google Patents

Description

Werkwijze voor de bereiding van clavulanzuur.

Deze uitvinding betreft een nieuwe werkwijze voor het bereiden van clavulanzuur met formule I van het formuleblad en de farmaceutisch aanvaardbare zouten en esters daarvan.

Clavulanzuur wordt normaliter bereid door fermentatie van een microörganisme dat clavulanzuur maakt, zoals diverse microörganismen van de stam streptomyces, zoals S. clavuligerus NRRL 3585, S. jimoninensis NRRL 5741, S. katsurahamanus IFO 13716 en Streptomyces sp. P 6621 FERM P2804, die bijv. in JP Kokai 80-162993 beschreven zijn. De verkregen kweekfiltraten kunnen aan gebruikelijk zuiveren en concentreren onderworpen worden, bijvoorbeeld aan filtreren en chromatografische zuivering, zoals beschreven in GB 1.508.977 en JP Kokai 80-62993, voordat men de waterige oplossing met een organisch oplosmiddel uittrekt om een oplossing van ruw clavulanzuur in dat oplosmiddel te verkrijgen.

GB 1.508.977 onthult onder meer dat zouten van clavulanzuur verkregen kunnen worden door het anion clavu-lanaat uit het kweekfiltraat aan een anionenwisselaar te absorberen en het daaruit met een elektrolyt te elueren, de dan verkregen oplossing te ontzouten, die ontzoute oplossing op een andere kolom anionenwisselaar te brengen, die andere kolom chromatografisch met een elektrolyt te elueren, de dan verkregen oplossing te ontzouten en er tenslotte het oplosmiddel uit te verwijderen. Die werkwijze kan toegepast worden en geeft aanvaardbare opbrengsten aan zuiver materiaal, maar het gebruik van kolommen ionenwisselaar betekent een aanzienlijke investering en dat kan beperkingen opleggen aan het bereiden op grote schaal. Het zou daarom wenselijk zijn over een andere werkwijze te beschikken waarbij men minder met ionenwisselaars te maken heeft.

GB 1.543.563 beschrijft een werkwijze voor de bereiding van clavulanzuur-zouten via het neerslaan van lithiumclavulanaat. GB 1.578.739 beschrijft diverse amine-zouten van clavulanzuur als farmaceutische verbindingen.

EP 0.026.044 onthult het gebruik van het tert-butylammoni-um-zout van clavulanzuur als nuttig tussenprodukt bij de bereiding van clavulanzuur. Dat zout is in BE 862.211 genoemd, maar alleen als geschikt bestanddeel van farmaceutische preparaten. PT 94.908 beschrijft 'het gebruik van trialkylammonium-zouten en de dimethylanilinium-zouten van clavulanzuur bij het zuiveren van clavulanzuur, waarbij het triethylammonium-zout van clavulanzuur gevormd en dan in de disilyl-ester van clavulanzuur omgezet wordt. EP 0.887.178A onthult een werkwijze voor het zuiveren van clavulanzuur, waarbij de organische aminen gebruikt kunnen worden om uit een onzuivere oplossing het tussenprodukt ammonium-zout van clavulanzuur te vormen.

Deze uitvinding betreft een werkwijze voor de bereiding en/of zuivering van clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of ester daarvan, omvattende i) het in een organisch oplosmiddel in contact brengen van onzuiver clavulanzuur of labiel derivaat daarvan met t-octylamine (2-amino-2,4,4-trimethylpentaan) of labiel derivaat daarvan, ii) het isoleren van het gevormde zout van clavulanzuur met het amine en iii) het omzetten van het aldus gevormde zout in clavulanzuur of farmaceutisch aanvaardbaar zout of ester daarvan.

Bij de werkwijze volgens deze uitvinding kan het zout van clavulanzuur met t-octylamine gebruikt worden om onzuiver clavulanzuur tijdens zijn bereiding te zuiveren. Daarom kan het gevormde zout in oplossing (van clavulanzuur of labiel derivaat daarvan) verontreinigingen bevatten, en wordt het zout als afzonderlijke fase geïsoleerd, bijv. als vast neerslag, en blijven in de oplossing de onzuiverheden achter, waarna men het clavulanzuur weer doet ontstaan of men er een farmaceutisch aanvaardbaar zout of ester uit vormt.

Tot de geschikte labiele derivaten van het clavulanzuur behoren de zouten, bijv. alkalimetaal-zouten zoals die van lithium en natrium, en de clavulanaten of esters, zoals de silyl-esters. Tot de geschikte labiele derivaten van t-octylamine behoren zouten zoals het fosfaat, het bo-raat, het chloride, het chloraat, het perchloraat, het bromide, het tolueensulfonaat of de alkanoaten zoals acetaat en ethylhexanoaat. Geschikt wordt t-octylamine zelf in een organisch oplosmiddel met het onzuivere clavulanzuur in contact gebracht.

De beschreven werkwijze wordt geschikt in een organisch oplosmiddel uitgevoerd, dat - hoewel bij voorkeur in hoofdzaak droog, bijvoorbeeld minder dan 6 g/1 (dus 0,25-0,6 g/1) water, kan enig water bevatten ter bevochtiging van het clavulanzuur en t-octylamine. Een geschikte droogte kan met gebruikelijke wijzen van ontwatering, zoals centrifugeren, bereikt worden. In het oplosmiddel aanwezig water kan in de vorm van druppeltjes aanwezig zijn, of als afzonderlijke fase.

De oplossing van het clavulanzuur in een organisch oplosmiddel kan verkregen worden door extractie van een aangezuurde waterige oplossing van clavulanzuur, zoals het bovengenoemde kweekfiltraat. Als de oorspronkelijke bron van het clavulanzuur een kweekfiltraat is ten gevolge van de fermentatie van een clavulanzuur makend microörganisme, zoals de hierboven genoemde, dan kan het, voor het verkrijgen van een clavulanzuur-extract van geschikte concentratie, wenselijk zijn niet de kweek zelf te extraheren, maar er ten minste wat van de in gesuspendeerde stoffen uit te verwijderen, bijv. door vóór de extractie te filtreren. Ook kan het wenselijk zijn de bij fermentatie verkregen waterige clavulanzuur-oplossing vóór te concentreren, zodat de waterige clavulanzuur-oplossing bijvoorbeeld meerdere malen sterker is aan clavulanzuur dan de uitgangssoep, bijvoorbeeld voorgeconcentreerd tot een concentratie van ca 10-100 mg/ml, bijv. van 10-40 mg/ml, zoiets als 10-25 g/1 aan clavulanzuur.

Tot de geschikte wijzen van voorconcentreren behoort het absorberen van het clavulanzuur aan een anionen-nenuitwisselend hars, gevolgd door elutie van het clavulanzuur met een waterige oplossing van een elektrolyt zoals natriumchloride, en het eventueel ontzouten. Ook heeft het de voorkeur de waterige oplossing, bijv. de soep of de voorgeconcentreerde waterige oplossing vóór die extractie aan te zuren, bijv. tot een pH tussen 1 en 3, bijv. van omstreeks 1,5 tot 2,5. Ook heeft het de voorkeur de organische oplossing vóór de vorming van het zout met t-octylami-ne te drogen of te ontwateren, bijv. tot minder dan 6 g/1 water. Bij voorkeur gebeurt de extractie bij een temperatuur tussen 5° en 15°C.

Tot de geschikte organische oplosmiddelen waarin het onzuivere clavulanzuur met t-octylamine in contact gebracht kan worden behoren koolwaterstoffen zoals tolueen en hexaan, ethers zoals tetrahydrofuran, dioxaan en di-ethylether, halogeenkoolwaterstoffen zoals methyleenchlori-de en chloroform, ketonen zoals aceton en butanon, en esters zoals ethylacetaat. Tot de oplosmiddelen met een carbonyl-groep, bijv. tot die volgens formule II waarvan R8 een C1_6-alkyl-groep of een C-j.g-alkoxy-groep en R9 een C1-6-alkyl-groep is behoren eenvoudige organische ketonen en alkanoaten. Deze uitvinding omvat ook het gebruik van mengsels van zulke oplosmiddelen.

Het allerbeste is het organische oplosmiddel er één die direct gebruikt kan worden om de aangezuurde waterfase te extraheren, bijvoorbeeld organische esters, ketonen en bepaalde alifatische alkoholen of mengsels daarvan, zoals ethylacetaat, methylacetaat, propylacetaat, n-butylacetaat, butanon, 4-methylpentanon-2, tetrahydrofuran, butanol en mengsels van zulke oplosmiddelen. Daaronder blijken 4-methylpentanon-2, butanon en ethylacetaat nog het beste te zijn. Geschikte mengsels van oplosmiddelen zijn methylpentanon/butanon en tetrahydrofuran/methylpentanon.

Een bevoorkeurd oplosmiddel is ethylacetaat.

Tot de geschikte oplosmiddelen voor t-octylamine behoren de hierboven genoemde, waarin het clavulanzuur opgelost of waarmee het geëxtraheerd kan worden, bijvoorbeeld aceton, ethylacetaat, butanon en 4-methylpentanon-2.

Het blijkt bijzonder wenselijk te zijn ketonen, zoals aceton, in het oplosmiddelsysteem op te nemen, daar die de vorming van het zout van clavulanzuur met t-octyla-mine als olie schijnen af te remmen.

Bij het maken van het clavulanzuur-zout wordt in het algemeen één equivalent (2) of kleine overmaat daarvan per mol clavulanzuur gebruikt. Oplossingen van clavulanzuur en t-octylamine kunnen bijvoorbeeld langzaam onder roeren gemengd worden en het mengen wordt nog enige tijd voortgezet nadat het toevoegen voltooid is. De reactie van clavulanzuur of labiel derivaat daarvan gebeurt geschikt bij een temperatuur beneden kamertemperatuur, bijvoorbeeld tussen 0° en 15°C, bijv. 0° en 10°C, zeg tussen 0° en 5°C. Een geschikte concentratie van het clavulanzuur of labiel derivaat daarvan is ten minste 1,0 g/1, bijvoorbeeld tussen 1,0 en 4,0 g/1 aan clavulanzuur. Het kan voordelig zijn het concentraat nog verder te concentreren tot een concentratie wat boven 20 g/1.

Bijvoorbeeld kan in een andere procedure t-octylamine ingevoerd worden door dat te mengen met een stroom oplossing van clavulanzuur in dat oplosmiddel, zodat het zout in de stroom ontstaat, öf als oplossing, of als deeltjes, öf als gesuspendeerde druppeltjes. Het op die manier ingevoerde t-octylamine kan als zodanig ingebracht worden, maar ook kan het er als oplossing in een vloeistof ingebracht worden, bijvoorbeeld in het zelfde oplosmiddel als waarin het clavulanzuur zit.

Het gewenste zout van clavulanzuur met t-octylami-ne kan dan geïsoleerd worden. Op die wijze wordt het zout van het clavulanzuur met t-octylamine van het meeste van de of alle verontreinigingen gescheiden. Het isoleren kan dan op gebruikelijke wijze gebeuren, bijvoorbeeld door centrifugeren of filtreren.

Bij een alternatieve isoleringsprocedure kan het zout van het clavulanzuur met t-octylamine van het organische oplosmiddel gescheiden worden, als dat oplosmiddel ten minste geheel of gedeeltelijk met water niet mengbaar is, door het oplosmiddel met water in contact te brengen, zodat het zout, dat in oplossing of suspensie kan verkeren, uit het organische oplosmiddel geëxtraheerd wordt en dan een waterige oplossing van het zout geeft. Daar zouten van clavulanzuur met t-octylamine tamelijk goed in water oplosbaar zijn, kan zo'n waterige oplossing erg geconcentreerd zijn, bijv. tot omstreeks 20-30 gew.%.

Op die wijze blijft de grote massa van de organische verontreinigingen in het organische oplosmiddel, terwijl het clavulanzuur in de vorm van zijn zout met t-octylamine in betrekkelijk zuivere toestand in de waterfase verkregen wordt. De waterige oplossing -van het aldus gevormde clavulanzuur-zout kan dan aan gebruikelijk opwerken onderworpen worden, bijvoorbeeld zuivering of omzetting in clavulanzuur of farmaceutisch aanvaardbaar zout of ester daarvan, zoals nog te beschrijven.

Bij een andere alternatieve of aanvullende procedure kunnen het clavulanzuur en het amine opgelost in een eerste organische oplosmiddel met elkaar gemengd worden en kan men het zout dan uit die oplossing afscheiden door het toevoegen van een tweede organische oplosmiddel. Geschikt is het eerste organische oplosmiddel een organische ester zoals ethylacetaat en is het tweede oplosmiddel bijvoorbeeld een halogeenkoolwaterstof zoals chloroform, een ether zoals diethylether, een koolwaterstof zoals tolueen, een alkohol zoals ethanol of een mengsel volgens de genoemde formule II, zoals aceton of methylpentanon.

Bij een uitvoeringsvorm van de uitvinding kan het zout van clavulanzuur met t-octylamine als solvaat met aceton gebruikt worden. Aceton-solvaten hebben in sommige gevallen voordelige stabiliteits- en zuiverheidseigenschap-pen, vergeleken met de zouten van clavulanzuur met de aminen zelf. Zulke solvaten zijn bij deze uitvinding bijzonder nuttig doordat ze vaak als zeer zuivere en stabiele kristallijne verbindingen geïsoleerd kunnen worden.

Deze uitvinding verschaft dan ook zouten van clavulanzuur met t-octylamine in de vorm van een aceton-solvaat. Bij isoleren en/of drogen kan enig aceton verloren gaan daar de solvatering niet zo sterk kan zijn, maar de hoeveelheid aceton in het produkt is niet zo belangrijk.

Het aceton-solvaat kan gevormd worden door het clavulanzuur in aanwezigheid van aceton met t-octylamine in aanraking te brengen. In het algemeen kan een clavulanzuur bevattende oplossing met ten minste evenveel aceton gemengd worden, samen met t-octylamine, waarbij het zout neerslaat.

Tertiair-octylamine kan in aceton opgelost en met een oplossing van clavulanzuur in een organisch oplosmiddel gemengd worden. Bevoorkeurde organische oplosmiddelen zijn ethylacetaat, tetrahydrofuran, butanon, methylpentanon en mengsels van zulke oplosmiddelen, met voorkeur voor ethylacetaat. Alternatief wordt een waterige oplossing van het zout van clavulanzuur met t-octylamine verkregen door een hierboven geschetste extractie met water, en dan kan men dat zout met aceton mengen, zodat het solvaat ontstaat. Geschikt wordt een geconcentreerde waterige oplossing van het zout met overmaat aceton gemengd, waarbij het solvaat ontstaat.

Herkristalliseren van het zout van clavulanzuur of het aceton-solvaat daarvan wordt met voordeel uitgevoerd om het gehalte aan verontreinigingen nog verder te verlagen. Een geschikt oplosmiddel voor het herkristalliseren is waterige aceton. Zulk herkristalliseren gebeurt op gebruikelijke wijze; bijvoorbeeld wordt het zout of het solvaat in water opgelost en met een klein beetje aceton behandeld, gefiltreerd en dan met grotere hoeveelheden aceton behandeld, eventueel onder roeren en/of koelen, om het herkris-talliseerde produkt te verkrijgen.

Een ander aspect van deze uitvinding betreft een werkwijze voor het bereiden van clavulanzuur of farmaceutisch aanvaardbaar zout of ester daarvan, welke werkwijze het omzetten van het zout van clavulanzuur met t-octylamine in clavulanzuur of farmaceutisch aanvaardbaar zout of ester daarvan inhoudt.

Tot de met de werkwijze volgens de uitvinding te bereiden farmaceutisch aanvaardbare zouten en esters van clavulanzuur behoren die die in GB 1.508.977 en 1.508.978 beschreven zijn, waarnaar hierbij verwezen wordt.

Bijzonder geschikte farmaceutisch aanvaardbare zouten zijn de farmaceutisch aanvaardbare alkalimetaal- en aardalkalimetaal-zouten, bijvoorbeeld de natrium-, kalium-, calcium- en magnesium-zouten. Van die zouten zijn die van natrium en kalium het meest geschikt, en het kalium-zout heeft de voorkeur.

Geschikte esters zijn die die met chemische methoden zoals hydrogenolyse, of met biologische methoden tot clavulanzuur of zout daarvan te splitsen zijn.

Het zout van clavulanzuur met t-octylamine, eventueel in de vorm van een aceton-solvaat, kan in clavulanzuur of farmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan of ester daarvan omgezet worden, bijvoorbeeld door ionenuiwisseling in het geval van het vrije zuur of de zouten, of door verestering.

Ionenuitwisseling kan gebeuren met ionenuitwisse-lende harsen, bijvoorbeeld door een oplossing van het zout door een bed kationenuitwisselaar in natrium-, kalium- of calcium-vorm te leiden. Geschikte ionenwisselaars zijn Amberlite IR 120 en daarmee overeenkomstige harsen.

Alternatief kan de ionenuitwisseling gerealiseerd worden door reactie van het kation (het geprotoneerde amine) met een voorloper van het zout, dat een base kan zijn, bijvoorbeeld een carbonaat, bicarbonaat of hydroxyde van een farmaceutisch aanvaardbaar alkalimetaal of aardalkalimetaal, of met een zout van een organisch carbonzuur met een farmaceutisch aanvaardbaar kation zoals een alkalimetaal of aardalkalimetaal, bijvoorbeeld met een zout van een alkaanzuur volgens formule III, waarvan R10 een alkyl-groep is die bijvoorbeeld 1 tot 20 koolstofatomen heeft, bij voorkeur 1 tot 8 koolstofatomen. Voorbeelden van geschikte zouten zijn het acetaat, het propionaat en het ethylhexanoaat, met de meeste voorkeur voor kalium-2-ethyl-hexanoaat en natrium-2-ethylhexanoaat. In het typerende geval laat men het clavulanzuur-zout met t-octylamine in oplossing reageren met een zout van een alkalimetaal met zuur (III), dat in een geschikt oplosmiddel opgelost of gesuspendeerd is, welk oplosmiddel bijvoorbeeld een organische vloeistof, water of een mengsel van water met organische vloeistof zoals isopropanol kan zijn. Geschikte oplossingen van zouten van clavulanzuur met t-octylamine en van de voorloper van het zout kunnen gemengd worden, waarna men het farmaceutisch aanvaardbare zout laat kristalliseren. Geschikt kan de reactie uitgevoerd worden bij een lagere temperatuur dan kamertemperatuur, bijv. tussen 0° en 15°C, nog beter tussen 0° en 10°C en geschikt tussen 0° en 0,5°C. Als het zout van clavulanzuur met t-octylamine in waterige oplossing gevormd was kan het neergeslagen worden door de waterige oplossing met overmaat aceton te mengen.

Geschikte veresteringsmethoden zijn: a) de reactie van het zout van clavulanzuur met t-octylamine met een verbinding volgens de formule Q-R11 waarvan Q een vervangbare groep en R11 een organische groep is, b) reactie van het zout van clavulanzuur met t- octylamine met een alkohol of thiol in aanwezigheid van een condensatiemiddel zoals carbodiimide, en c) reactie van het zout van clavulanzuur met t- octylamine met een diazo-verbinding.

De bovengenoemde werkwijzen strekken zich uit over die uitvoeringsvormen waarbij het zout van clavulanzuur met t-ocytlamine eerst in clavulanzuur of ander zout daarvan omgezet wordt en vervolgens in de gewenste ester. Verdere details van deze veresteringen zijn beschreven in GB 1.508.977 en 1.508.978. Toepassing van deze uitvinding maakt het mogelijk zouten en esters van clavulanzuur gemakkelijker in zuivere vorm te verkrijgen dan met de werkwijzen volgens GB 1.508.977 en 1.543.563.

De uitvinding wordt nu alleen maar bij wijze van voorbeeld verder toegelicht.

Voorbeeld I

In al het nu volgende was de procedure het zelfde; t-octylamine werd in oplossing in THF met clavulanzuur gemengd en men zag een snelle kristallisatie van het vaste zout.

Voorbeeld II

In het nu volgende werd een zout van clavulanzuur met t-octylamine in oplossing in een eerste organisch oplosmiddel gevormd en werd het toen uit de oplossing als vaste stof afgescheiden door die met een tweede organisch oplosmiddel te mengen.

a. - Een voorraadoplossing van clavulanzuur in ethylacetaat werd aangemaakt die 28 g/1 onzuiver clavulanzuur bevatte, door een onzuiver kweekfiltraat van S. clavuligerus met ethylacetaat uit te trekken. Aan 46 ml hiervan werd 0,84 g t-octylamine toegevoegd. Na 10 minuten werd het mengsel troebel en kwamen er fijne zoutkristallen uit. Aan een portie van die oplossing werd chloroform toegevoegd, wat tot de vorming van grotere naalden leidde. Aan een andere portie werd aceton toegevoegd, wat opnieuw tot de vorming van naaldvormige kristallen leidde, maar kleiner en langzamer dan met chloroform. Aan de rest van de oplossing werd ca 20 ml chloroform toegevoegd en daarna een hoeveelheid tolueen overeenkomende met de beginopiossing, wat tot het neerslaan van een aanzienlijke hoeveelheid naaldvormige kristallen leidde.

b. - Aan 500 ml voorraadoplossing werd 6,7 g t-octylamine toegevoegd. De oplossing werd licht troebel. Er werd 20 ml aceton toegevoegd, wat de oplossing opklaarde. Aan een deel van die oplossing werd toen di-ethylether toegevoegd, wat direct tot kristallisatie leidde. Aan de hoofdmassa van de oplossing werd toen 55 ml diethylether toegevoegd, wat tot kristallisatie leidde. De kristallen werden afgefiltreerd en met aceton uitgewassen. De opbrengst van 12,9 g betekende een 77 % opbrengst aan clavulanzuur uit de oplossing.

Voorbeeld III

Een oplossing van clavulanzuur in ethylacetaat (ca 20 μg/Ί^l) werd met evenveel aceton verdund. Toen werd druppelsgewijs over een half uur bij 10°C een oplossing van 1,25 equivalent t-octylamine in aceton toegevoegd. Na nog een uur roeren werden de neergeslagen kristallen verzameld, met aceton uitgewassen en onder vacuum gedroogd. Er ontstond vlot een neerslag, dat wit van kleur was. Opbrengst (na correctie op zuiverheid) = 76 %.

Voorbeeld IV

Er werd 20 g (0,07 mol) benzylclavulanaat (gezuiverd door chromatografie over Sephadex) in tetrahydrofuran opgelost (400 ml, over calciumhydride gedestilleerd) en hieraan werd 5,7 g 10 % palladium-op-kool 'toegevoegd. Het mengsel werd in 20-30 minuten bij kamertemperatuur met l ato gehydrogeneerd. Het verloop van de reactie werd met dunlaagchromatografie beoordeeld (platen silicagel, ontwikkeld met ethylacetaat en zichtbaar gemaakt met opgesproeid trifenyltetrazoliumchloride; van clavulanzuur Rf = 0,0 en van de benzylester 0,4.

Dat reactiemengsel werd gefiltreerd en het filter-kussen werd goed uitgewassen. De clavulanzuur bevattende filtraten (~ 500 ml) liet men onder roeren reageren met 9,0 g (0,07 mol) 2-amino-2,4,4-trimethylpentaan in 50 ml droog tetrahydrofuran. Binnen 1 minuut zag men kristallisatie. Het mengsel werd een half uur bij kamertemperatuur en daarna 2 uur bij 5°C geroerd. Het produkt werd af gefiltreerd, met 100 ml droog tetrahydrofuran uitgewassen en 12 uur onder vacuum gedroogd, wat 23,0 g (100 % opbrengst) van het in de titel genoemde zout gaf, met smp. 160-170°C (ontl.).

Voorbeeld V

Een onzuivere oplossing van clavulanzuur, dat een ruw extract van een kweekfiltraat van S. clavuligerus was, werd na enige voorzuivering door ionenuitwisseling (500 ml ethylacetaat met 21 jug/ml) werd met 150 ml aceton gemengd en geleidelijk aan behandeld met een oplossing van 6,7 ml dimethylcyclohexylamine in 25 ml aceton. Er werd een portie uitgenomen en die werd met diethylether behandeld, wat direct tot kristallisatie leidde. Beenten van de hoofdportie hiermee leidde tot het snel uitkristalliseren van witte plaatjes, welk afscheiden vollediger gemaakt werd door er 110 ml ether aan toe te voegen. Het amine-zout werd af gefiltreerd en met 3 x 100 ml aceton uitgewassen en aan de lucht gedroogd. Opbrengst 13,4 g, 82 % opbrengst met 64,9 % pfa (berekend 61,0 %) .

Aan 500 ml van de ook hiervoor gebruikte onzuivere clavulanzuur-oplossing (met 21 Mg/ml) , die ook al 20 ml aceton bevatte, werd 7,6 g (1,0 equivalent) t-octyl-amine toegevoegd, wat tot een lichte troebeling leidde. Het toevoegen van 55 ml diethylether deed het amine-zout als fijne witte naaldjes afscheiden, die afgefiltreerd en met aceton uitgewassen werden. Opbrengst 12,9 g (77,2 % opbrengst) met 62,8 % pfa (berekend 60,6 %).

Voorbeeld VI

Een onzuivere waterige oplossing van clavulanzuur, uit een kweekfiltraat van S. clavuligerus verkregen door voorzuivering door ionenwisselingschromatografie (of zoals hierboven in het algemeen geschetst) met daarin ca 17,1 g/1, werd met 25 % zwavelzuur tot pH = 2,0 aangezuurd en toen continue met ethylacetaat uitgetrokken. Het ethylace-taat-extract werd tot 2°C afgekoeld, door centrifugeren ontwaterd en op MgS04 gedroogd, en toen door een kolom van CPG-kool geleid. In dit stadium bevatte het ethylacetaat-extract 6,02 g/1 clavulanzuur en toen werd het door indampen geconcentreerd tot 25,7 g/1 clavulanzuur; in die concentratie werd het gebruikt. Het vochtgehalte van het concentraat was ca 0,026 %.

Er werd 7,8 ml t-octylamine met 25 ml vers ethylacetaat gemengd. Dat mengsel werd langzaam onder snel roeren toegevoegd aan 2 liter aan clavulanaat rijk ethyl-acetaat-extract, dat met vers ethylacetaat tot 23,0 g/1 verdund was. De suspensie werd nog een uur bij 5°C geroerd.

Het t-octylammoniumclavulanaat werd vervolgens door filtreren geïsoleerd en met ethylacetaat uitgewassen. Tenslotte werd het overnacht in een vacuumoven met stikstof-lekstroom bij 20°c gedroogd. De opbrengst aan produkt was 6,13 g.

Voorbeeld VII

Van het in voorbeeld VI verkregen ammonium-zout werd 5 g in 97 ml isopropanol opgelost. Het produkt loste er niet vlot in op, en voor volledig oplossen bleek zacht verwarmen tot 24°C nodig te zijn. Over 10 minuten werd 14 ml 1,5 N kalium-2-ethylhexanoaat in isopropanol toegevoegd. De suspensie werd vervolgens l\ uur bij 5°C geroerd. Het produkt kaliumclavulanaat werd toen afgefiltreerd, met kleine beetjes isopropanol en toen aceton uitgewassen en overnacht onder vacuum met stikstof-lekstroom bij 20 °C gedroogd. Opbrengst aan produkt 3,16 g.

Voorbeeld VIII

Gefiltreerde fermentatievloeistof van S. clavuli-gerus, die 2 g/1 clavulanzuur bevatte, werd met 25 % zwavelzuur tot pH = 1,6 aangezuurd en continu met ethylacetaat uitgetrokken. Het extract werd tot 3°C afgekoeld en toen door centrifugeren ontwaterd en op MgS04 gedroogd, en ging toen door een kolom van CPG-kool. Het met kool behandelde extract werd toen ingedampt tot een clavulanzuurcon-centratie van ca 20 g/1 met een vochtgehalte van ca 0,06 %.

Er werd 13,5 ml t-octylamine met 43 ml vers ethylacetaat gemengd. Dat mengsel werd langzaam onder snel roeren toegevoegd aan 400 ml aan clavulanaat rijk ethylacetaat met sterkte van 20 g/1. De suspensie werd nog een uur bij 5°C geroerd. Het t-octylammoniumclavulanaat werd vervolgens door filtreren geïsoleerd en met ethylacetaat uitgewassen. Uiteindelijk werd overnacht in een vacuumoven met stikstof-lekstroom bij 20°C gedroogd. Opbrengst aan produkt 12,44 g.

Voorbeeld IX

Van het in voorbeeld VIII gemaakte ammonium-zout werd 11 g in 213 ml isopropanol opgelost. Dat produkt loste er niet vlot in op, zelfs niet bij zacht verwarmen tot 24°C. Om oplossen te bereiken werd 3,75 ml water toegevoegd. Toen eenmaal een oplossing verkregen was werd, voorafgaande aan het kristalliseren, 100 ml isopropanol toegevoegd. En over 15 minuten kwam er 30 ml 1,5 N kalium-2-ethylheptanoaat in isopropanol bij. De suspensie werd vervolgens 1\ uur bij 5°C geroerd. Het produkt kaliumcla-vulanaat werd afgefiltreerd, met kleine beetjes isopropanol en toen aceton uitgewassen, en overnacht onder vacuum met een stikstof-lekstroom bij 20°C gedroogd. Opbrengst aan produkt 7,29 g.

Claims (15)

1. Werkwijze voor de bereiding en/of zuivering van clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan welke werkwijze i) het in een organisch oplosmiddel in aanraking brengen van clavulanzuur of een alkalimetaalzout daarvan met tertiair-octylamine, ii) het isoleren van het gevormde tertiair-octyla-minezout van clavulanzuur, iii) het omzetten van het zo gevormde zout in clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of farmaceutisch aanvaardbare ester, omvat.

2. Werkwijze volgens conclusie 1 waarbij het alkalimetaalzout het natrium- of lithiumzout is.

3. Werkwijze voor de bereiding en/of zuivering van clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan, welke werkwijze i) het in een organisch oplosmiddel dat door ontwatering van het oplosmiddel door centrifugeren gedroogd is, in aanraking brengen van onzuiver clavulanzuur of een labiel derivaat daarvan met tertiair-octylamine, ii) het isoleren van het zo gevormde tertiair-octylaminezout van clavulanzuur, iii) het omzetten van het zo gevormde zout in clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan, omvat.

4. Werkwijze voor de bereiding en/of zuivering van clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan, welke werkwijze i) het in een organisch oplosmiddel met tertiair-octylamine in aanraking brengen van onzuiver clavulanzuur dat verkregen is door fermentatie van een clavulanzuur-producerend micro-organisme, waarbij de waterige oplossing van clavulanzuur die bij de fermentatie verkregen wordt, voor extractie wordt voorgeconcentreerd, ii) het isoleren van het gevormde tertiair-octyla-minezout van clavulanzuur, iii) het omzetten van het zo gevormde zout in clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan, omvat

5. Werkwijze volgens conclusie 4 waarbij de waterige oplossing van clavulanzuur wordt voorgeconcen treerd tot een concentratie van 10-100 mg/ml.

6. Werkwijze volgens conclusie 4 waarbij de waterige oplossing van clavulanzuur wordt voorgeconcen treerd tot een concentratie van 10-40 mg/ml

7. Werkwijze volgens conclusie 4 waarbij de waterige oplossing van clavulanzuur wordt voorgeconcen treerd tot concentratie van 10-25 mg/ml.

8. Werkwijze volgens één der 'Conclusies 4-7, waarbij het voorconcentreren er uit bestaat dat het clavulanzuur op een ionenwisselaarhars wordt geabsorbeerd, en vervolgens het clavulanzuur van de hars wordt geëlueerd met een waterige oplossing van een elektrolyt.

9. Werkwijze volgens conclusie 8, waarbij het elektrolyt natriumchloride is.

10. Werkwijze volgens conclusie 8 of 9 waarbij het verkregen concentraat ontzout wordt.

11. Werkwijze voor de bereiding en/of zuivering van clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of een farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan, welke werkwijze i) het in een organisch oplosmiddel gekozen uit de groep bestaande uit koolwaterstofoplosmiddelen, etheroplos-middelen, keton-oplosmiddelen en gehalogeneerde oplosmiddelen, in aanraking brengen van clavulanzuur of een labiel derivaat daarvan met tertiair-octylamine, ii) het isoleren van het gevormde tertiair-octyla-minezout van clavulanzuur, iii) het omzetten van het zo gevormde zout in clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan, omvat.

12. Werkwijze volgens conclusie 11 waarbij het oplosmiddel wordt gekozen uit de groep bestaande uit tolueen, hexaan, tetrahydrofuran, dioxine, diethylether, dichloormethaan, chloroform en aceton.

13. Werkwijze voor de bereiding en/of zuivering van clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of een farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan, welke werkwijze i) het in een organisch oplosmiddel in aanraking brengen van onzuiver clavulanzuur of een labiel derivaat daarvan met tertiair octylamine, waarbij het tertiair octylamine wordt ingevoerd door het te mengen in een stroom van het clavulanzuur in het organische oplosmiddel, ii) het isoleren van het gevormde tertiair-octyla-minezout van clavulanzuur, iii) het omzetten van het zo gevormde zout in clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of farmaceutische aanvaardbare ester daarvan, omvat.

14. Werkwijze voor de bereiding en/of zuivering van clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of een farmaceutisch aanvaardbare ester ervan welke werkwijze i) het in een organisch oplosmiddel in aanraking brengen van clavulanzuur of een labiel derivaat daarvan met tertiair-octylamine, ii) het isoleren van het gevormde tertiair-octylamine zout van clavulanzuur waarbij de isolatie van het tertiair-octylaminezout van clavulanzuur wordt uitgevoerd door het organisch oplosmiddel dat het tertiair-octylaminezout bevat, met water te extraheren zodat het zout geëxtraheerd wordt en vervolgens het omzetten van het tertiair-octylaminezout, iii) omzetten van het zo gevormde zout in clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan, omvat

15. Werkwijze voor de bereiding en/of zuivering van clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of een farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan, welke werkwijze i) het in een organisch oplosmiddel in aanraking brengen van onzuiver clavulanzuur of een labiel derivaat daarvan met tertiair-octylamine, ii) het isoleren van het gevormde tertiair-octyla-minezout van clavulanzuur, iii) het omzetten van het zo gevormde zout in clavulanzuur of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of farmaceutisch aanvaardbare ester daarvan, waarbij de omzetting wordt uitgevoerd door ionvervanging en de ionver-vanging wordt uitgevoerd door een oplossing van het terti-air-octylaminezout door een bed van een kationwisselaars-hars in de natrium-, kalium- of calciumvorm te voeren.