NL9002354A - Werkwijze voor het fileren van vissen en inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze. - Google Patents

Description

Titel: Werkwijze voor het fileren van vissen en inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze.

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het fileren van vissen die worden getransporteerd met het kopeinde naar voren en waarbij het visvlees wordt verkregen door het verwijderen van de buikzijdige en rugzijdige doornen alsook van de ribben en de ruggegraat, en verder heeft de uitvinding betrekking op een inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze welke inrichting is voorzien van een transporteur die de vis met het kopeinde naar voren verschuift en ook is voorzien van werktuigen voor het lossnijden van de buikzijdige doornen en de ribben tot en met de rugzijdige doornen.

Bij de verwerking van vissen moet, op grond van het schaarser en duurder worden van het te verwerken goed en bij een gelijktijdige verhoging van de vraag, steeds meer waarde worden gehecht aan het feit dat de ter verwerking aangevoerde vissen moeten worden verwerkt met een zo gering mogelijk verlies van voor menselijke consumptie geschikt visvlees. In het verleden werd volgens een groot aantal concepten gewerkt waaraan deze opgave ten grondslag lag.

Zo is bijvoorbeeld uit het Duitse octrooischrift 503 060 en het daarbij behorende aanvullingsoctrooi 509 733 een inrichting bekend voor het opensnijden, reinigen en fileren van vissen waarbij het transportmiddel een rondlopend aangedreven draagschijf omvat, die de vissen aan de staart trekkend vasthoudt en op de rug ondersteunt. Het fileren vindt hierbij plaats door de flanken aan beide zijden van de ruggegraat los te snijden van de ruggegraat door middel van een meslemmet 20 dat in de vis dringt, welke meslemmets een driehoekige vorm hebben met een naar voren wijzende punt en die in het gebied van de buikholte wigvormig onder de ribgraten schuiven en deze uit de buikwand schrapen. Het fileren wordt dan voltooid door een werktuig dat bestaat uit een paar cirkelmessen 21, 22, die dakvormig ten opzicht van elkaar zijn opgesteld, en die de ruggegraat uitsnijden en deze verwijderen uit de vis.

Volgens het aanvullingsoctrooi is, ter vervanging van het werktuig met de dakvormig ten opzichte van elkaar opgestelde. cirkelmessen, een tandschijf 22 aangebracht die wordt gevormd door een paar tandwielen met tanden 21 die op een bepaalde afstand van elkaar liggen, welke tanden zich uitstrekken buiten de zijlichamen van het tandwiel 22 en aan de omtrek zijn voorzien van snijkanten. In het omloopvlak van de punten van de tanden 21 is een mes 24 vast aangebracht waarvan de breedte overeenstemt met de afstand tussen de tandwielen en waarvan het naar voren gerichte deel scherp is.

Het mes 24 heeft tot doel de ruggegraat af te snijden bij de staartwortel en moet in het verdere verloop van het transport de ruggegraat vrijmaken waarna deze door de tandwielen moet worden opgeheven uit het vlees.

Dè boven genoemde inrichting moet volgens de publikaties geschikt zijn voor de verwerking van vissenin het algemeen en in het bijzonder voor haringen. Voor de vakman is het duidelijk dat deze werkwijze uitsluitend bij haringen respectievelijk haringachtige vissen kan worden toegepast vanwege de bijzondere anatomische bouw, waarbij het trekkende transport door middel van staartklemmen een beslissende voorwaarde is. Daarbij kan het resultaat van de toepassing van de bekende werkwijze niet voldoen aan de huidige eisen van de productkwaliteit, aangezien slechts in het gebied van de tanden 21 van het tandwiel 22 scheiding van het visvlees van de rugzijdige doornen optreedt en moeten de niet gescheiden vleesgedeelten bij het opheffen van de ruggegraat door afscheuren worden gescheiden. Dit heeft tot gevolg dat de gefileerde vissen zeer ruwe vlakken in het rugbied hebben, hetgeen niet acceptabel is. Tevens heeft de gedeeltelijke scheiding door de tanden 21 tot gevolg dat de samenhang tussen de flankgedeelten van het gefileerde vlees en de centrale vleesstroken die de rugzijdige doornen bevatten, zodanig wordt verzwakt dat deze vleesstroken bij het opheffen van de ruggegraat met de rugzijdige doornen worden meegenomen waardoor deze vleesdelen verloren gaan. Dit resultaat is ook het gevolg van de werking van de messen 24 die, zoals in fig. 5 weergegeven, het vlees dat de rugzijdige doornen bevat, afscheiden.

Het doel van de uitvinding is daarom het verschaffen van een werkwijze en een inrichting voor het fileren van vissen, waarmee visvlees kan worden verkregen met behoud van de natuurlijke struktuur en met weinig verlies.

Dit doel wordt volgens de uitvinding bereikt door het op de bekende wijze uitlichten van de ribben nadat het lossnijden van de buikzijdige doornen door het lossnijden van de ribben tot aan de rugzijdige doornen heeft plaats gevonden, waarna dan de rugzijdige doornen, door het afbuigen van het vrijgesneden skelet, uit het visvlees worden getrokken. Voor het uitvoeren van deze werkwijze is een inrichting geschikt die gekenmerkt is doordat achter het ribbenwerktuig een paar geleidingselementen zijn geplaatst die dakvormig zijn opgesteld en die geleidend ingrijpen in de inkeping tussen de ribben en het visvlees, welke geleidingselementen in de nok een spleet vrijlaten voor het doorlaten van de rugzijdige doornen, waarbij de kanten die de spleet begrenzen zijn gevormd als schaafkanten en waarbij in de spleet een afbuigelement is geplaatst dat de spleet overbrugt en dat is voorzien van een kant die tegen de transportrichting is gericht

De voornaamste voordelen die hiermee kunnen worden behaald zijn dat de opbrengst van vlees met een natuurlijke structuur wordt verhoogd door het vlees dat tussen de rugzijdige doornen is gelegen.

Voor het verkrijgen van visvlees in de vorm van aan de rugzijde verbonden dubbelfilets kan de fileerinrichting volgens de uitvinding met dat doel worden aangevuld, waarbij een scheidingssnede plaats vindt aan de buikzijde van het vislichaam in het gebied en in het vlak van de rugzijdige doornen.

Voor het verkrijgen van visvlees in de vorm van enkele filets kunnen de op de voorgenoemde wijze verwerkte vislichamen door het verwijderen van de rugvinnen en de vinaanhechtingen verder worden verwerkt waarbij de laatst genoemde bewerking ook kan worden uitgevoerd voordat de scheidingssnede heeft plaats gevonden.

De inrichting volgens de uitvinding wordt hierna met behulp van een in de tekening weergegeven uitvoeringsvoorbeeld verder verduideli jkt . :

Fig. 1 is een axonometrisch aanzicht van een schematisch totaaloverzicht van de inrichting volgens de uitvinding; fig. 2 is een gedeeltelijke langsdoorsnede door de inrichting van fig. 1 in het gebied van het ribbenwerktuig; fig. 3 is een dwarsdoorsnede over de lijn III-III van de inrichting van fig. 1 in het gebied van het ribbenwerktuig ; fig. 4 is een dwarsdoorsnede over de lijn IV-IV van de inrichting van fig. 1 in het gebied van het afbuigelement; fig. 5 is een dwarsdoorsnede over de lijn V-V van de inrichting van fig. 1 in het gebied van de scheidingsmessen.

In een niet nader weergegeven frame van een fileermachine voor vissen wordt door meerdere geleidingselementen een visbaan gevormd waarover aan de buik geopende vislichamen 25 op een bekende wijze worden voortgeschoven door bijvoorbeeld op de flanken aangrijpende niet getoonde transportmiddelen. Langs de visbaan is een reeks werktuigen geplaatst voor de bewerking van de visrompen 25.

Aldus komt de te bewerken visromp 25 eerst op een buikfileerwerktuig 1 dat bestaat uit een paar parallel snijdende . cirkelmessen 2 voor het insnijden van het vislichaam 25 aan beide zijden van de buikzijdige doornen 26. Ter ondersteuning en geleiding is direct voor het buikfileerwerktuig 1 een tegen veerkracht naar beneden drukbare buikbinnengeleiding 3 geplaatst, terwijl voor de zijdelingse geleiding bij voorkeur met stelmiddelen 5 uitgevoerde buitengeleidingen zorgen die synchroon ten opzichte van het visbaanmidden naar buiten kunnen uitzwenken.

Op het buikfileerwerktuig sluit een ondersteuningsgeleiding 6 aan die de achterwaarts gerichte snijkanten van de cirkelmessen 2 afdekt en die overloopt in een snede-aanligvlak 7 dat is gevormd door twee dakvormig opgestelde geleidingselementen 8 die zich voortzetten tot in het gebied van een ribbenwerktuig 9, welk ribbenwerktuig bestaat uit een paar op dezelfde wijze dakvormig opgestelde aangedreven cirkelmessen 10. Zoals ook uit fig 3 blijkt, is hierbij tussen de geleidingselementen 8 een regelbare afstand gelaten die ongeveer overeenstemt met de dikte van de ribben 28 die de buikholte omsluiten. Zoals verder uit fig. 3 blijkt zijn de cirkelmessen 10 zo geplaatst dat dat tussen de snijkanten in het toppunt een spleet 11 aanwezig is waarvan de breedte groot genoeg is om de rugzijdige doornen 27 door te laten zonder dat de cirkelmessen werkzaam zijn. Het snede-aanligvlak 7 wordt direct voor de cirkelmessen 10 aan beide zijden begrensd door gescheiden verende aandrukvingers 12 die een aandrukvlak vormen dat zich aanpast aan de flankvorm van de visromp 25. Het snede-aanligvlak is op bekende wijze verstelbaar afhankelijk van de stand van het vislichaam, zodat de aktivering van het ribbenwerktuig 9 kan worden beperkt tot de periode waarin de buikholte boven dit werktuig loopt. Het ribbenwerktuig 9 sluit aan op een dakvormige geleiding 13 die bestaat uit een paar geleidingsvlakken 14 die de achterwaartse snijkanten van de cirkelmessen 10 afdekken en die, zoals weergegeven in fig. 4, de spleet 11 tussen de cirkelmessen 10 voorzetten. In het eindgebied van de geleiding 13 is tussen de geleidingsvlakken 14 een cirkelvormig scheidingsmes 15 aangebracht dat zich door de spleet 11 uitstrekt tot aan de toppen van de rugzijdige doornen 27. Tussen het scheidingsmes 15 en het ribbenwerktuig 9 is een afbuigelement 16 aangebracht dat, overeenkomstig fign. 1 en 3, de spleet 11 tussen de geleidingsvlakken 14 overbrugt, waarbij een, in de nok van de geleidingsvlakken 14 liggende tegen de transportrichting wijzende, kant 17 is aangebracht die is uitgevoerd als een enigszins stompe snijkant. In het gebied direct voor de kant 17 van het afbuigelement 16 zijn de kanten die de spleet 11 zijdelings begrenzen uitgevoerd als schaafkanten 18. Het afbuigelement is verder uitgerust met een gebogen zich naar beneden uitstrekkend afbuigvlak 19.

Boven de geleiding 13 bevindt zich in de direkte omgeving voor of achter het scheidingsmes 15 een vinsnijwerktuig 20. Zoals in de figuren 1 en 5 weergegeven, bestaat dit werktuig uit een paar V-vormig ten opzichte van elkaar opgestelde aangedreven cirkelmessen 21 met elkaar in het laagste punt rakende omtreksranden. Het vinsnijwerktuig 20 is op een geschikte wijze vertikaal verstelbaar gelegerd en voorzien van een gaffelvormige tastschoen 22, die door het afsteunen op de visromp 25 de indringdiepte bepaalt van het vinsnijwerktuig 20. Vóór dit werktuig is afhankelijk van de behoefte een niet getoonde vinoprichter opgesteld die er voor zorgt dat de rugvinnen 30 rechtop in het gebied van de tastschoen 22 terecht komen (zie bijvoorbeeld het Duitse octrooischrift 1 454 094) .

De werkwijze van de inrichting volgens de uitvinding is als .. volgt: een op geschikte wijze machinaal of handmatig van de kop ontdane en aan de buik geopende vis wordt met het kopsnijvlak naar : voren op de buik-binnengeleiding 3 in het werkgebied van een buikfileerwerktuig 1 geschoven. Bij aankomst van de visromp 25 bij dit werktuig is de werking door de ruststand van de buik-binnengeleiding onderbroken, dit wil zeggen dat de vooruitlopende snijkanten van de cirkelmessen 2 worden afgedekt door de buik-binnengeleiding. Eveneens zijn door de aktivering van de stelmiddeien 5 de buitengeleidingen 4 niet in contact met de visromp 25. Bij aankomst van het einddeel van de buikholte worden de buitengeleidingen 4 in contact gebracht met de visromp 25 en wordt de buik-binnengeleiding 3 tegen de veerkracht in weggedrukt, zodat de cirkelmessen 2 kunnen snijden aan beide zijden van de zich in het staartgebied van de centrisch geleide visromp 25 bevindende buikzijdige doornen 26.

De zo voorbewerkte visromp wordt vervolgens naar het ribbenwerktuig 9 geleid, waarbij de snijkanten van de cirkelmessen 10 van het ribbenwerktuig 9 bij aankomst van het kopsnijvlak door de juiste stand van de snedeaanlegvlakken 7 vrij liggen. De cirkelmessen 10 kunnen dientengevolge boven de door de aandrukvingers 12 vlakgedrukte ribben 28 snijden en deze tot aan de. rugzijdige doornen 27 lossnijden van het visvlees. Deze bewerking zet zich voort tot de aankomst van het einddeel van de buikholte.

Op dat moment worden de geleidingselementen 8 van het snede-aanlegvlak 7 opgeheven waardoor de werking van de cirkelmessen 10 wordt beëindigd, zodat het reeds ingesneden staartdeel van de visromp 25 zonder verdere bewerking over het ribbenwerktuig 9 wordt weggevoerd.

De vrijgesneden ribben 28 bevinden zich nu binnen de "dakruimte" van het ribbenwerktuig 9, terwijl de van de ribben 28 losgesneden vleesdelen over de cirkelmessen 10 van het ribbenwerktuig 9 wegglijden en vervolgens op de geleidingselementen 14 glijden. Daarbij worden de in het gebied van het aanhechtingspunt van de op de ruggegraat 29 blootgelegde rugzijdige doornen 27 met deze aanhechtingspunten in de spleet 11 geleid en raken uiteindelijk de kant 17 van het afbuigelement 16. Dit heeft tot gevolg, dat de ruggegraat 29 met de pijlvormig naar het rompeinde van de vis wijzende rugzijdige doornen 27 door het afbuigvlak 19 wordt afgebogen uit de visbaan. Hierdoor ontstaat een op de rugzijdige doornen 27 aangrijpend trekmoment dat veroorzaakt dat de rugzijdige doornen 27 uit het door de geleidingselementen 14 tegengehouden ruggedeelte van het visvlees worden getrokken, waarbij de schaafkanten 18 het afstropen van het vlees van de rugzijdige doornen 27 bevorderen.

Door middel van scheidingmessen 15, die achter het afbuigelement 16 zijn aangebracht, kan nu zonder verlies van visvlees een splitsing plaats vinden tussen de visromp 25 in het vlak van de verwijderde rugzijdige doornen 27 tot in het topgebied, zodat een dubbelfilet ontstaat als eindproduct. Voor het verkrijgen van een enkelfilet kan voor of na het uitvoeren van de scheidingssnede door middel van het vinsnijwerktuig 20 de vinzoom en het vinaanhechtingspunt 31 worden verwijderd en kan de snedediepte van het scheidingsmes 15 zo worden ingesteld dat de scheidingssnede aansluit op de onstane ruggroef.

Claims (6)

1. Werkwijze voor het fileren van vissen, die mét het kopeinde naar voren worden getransporteerd, en waarbij het visvlees wordt verkregen door het verwijderen van de buikzijdige en de rugzijdige doornen alsook van de ribben en de ruggegraat, met het kenmerk, dat het verwijderen van de ribben ; op bekende wijze plaats vindt door na het lossnijden van de buikzijdige doornen de ribben (28) los te snijden tot aan de rugzijdige doornen (27), en waarbij dan de rugzijdige doornen (27) uit het visvlees worden getrokken door het afbuigen van het vrijgesneden skelet.

2. Inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze volgens conclusie 1, welke inrichting een transporteur omvat die de vissen met het kopeinde naar voren verschuift en werktuigen omvat voor het lossnijden van de buikzijdige doornen en van de ribben tot aan de rugzijdige doornen, met het kenmerk, dat na het ribbenwerktuig (9) geleidingselementen (14) zijn geplaatst die dakvormig ten opzichte van elkaar zijn opgesteld en geleidend reiken die in de insnijding tussen de ribben (28) en het visvlees, waarbij zich in de nok van de geleidingselementen (14) een spleet (11) bevindt voor het doorlaten van de rugzijdige doornen (27), waarbij begrenzende kanten van de spleet (11) zijn uitgevoerd als schaafkanten (18) en waarbij in de spleet (11) een afbuigelement (16) is geplaatst dat de spleet (11) overbrugt en een tegen de transportrichting gerichte kant (17) bevat.

3. Inrichting volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de kant (17) stomp is uitgevoerd.

4. Inrichting volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat achter de inrichting een scheidingsmes (15) is geplaatst dat werkzaam is vanaf de buikzijde van het vislichaam in het gebied en in het vlak van de rugzijdige doornen (27).

5. Inrichting volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat een op de rugzijde werkzaam vinsnijwerktuig (20), dat de rugvinnen (30) met de vinaanhechtingspunten (31) uit het vislichaam verwijdert, is geplaatst achter een scheidingsmes (15) dat werkzaam is vanaf de buikzijde van het vislichaam in het vlak van de rugzijdige doornen (27).

6. Inrichting volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat het vinsnijwerktuig (20) is geplaatst vóór het scheidingsmes (15).