NL8900988A

NL8900988A - Karaktergenerator voor het weergeven op een beeldscherm van karakters met een schaduw.

Info

Publication number: NL8900988A
Application number: NL8900988A
Authority: NL
Original assignee: Philips Nv
Priority date: 1989-04-20
Filing date: 1989-04-20
Publication date: 1990-11-16
Also published as: DE69015862D1; KR0182809B1; EP0393756B1; DE69015862T2; KR910018894A; ES2068990T3; EP0393756A1; JPH02295382A; JP2988584B2

Description

N.V. Philips1 Gloeilampenfabrieken te Eindhoven.

Karaktergenerator voor het weergeven op een beeldscherm van karakters met een schaduw.

1. ACHTERGROND VAN DE UITVINDING

1.1 Gebied van de uitvinding

De uitvinding heeft betrekking op een karaktergenerator voor het weergeven van alfanumerieke en grafische karakters op een beeldscherm, waarbij de karakters simultaan met een videobeeld worden weergegeven. Een dergelijke karaktergenerator wordt bijvoorbeeld toegepast in televisie ontvangers voor de weergave van bedieningsinformatie (On Screen Display), en voor de weergave van informatie die in gecodeerde vorm wordt aangeleverd door een externe bron (Teletext). Tevens worden deze karaktergeneratoren in videocamera's en camerarecorders toegepast voor het maken van titels en dergelijke, en in Compact Disc spelers voor de weergave van op Compact Disc geregistreerde gegevens.

1.2 Beschrijving van de stand van de techniek

Een karaktergenerator voor het weergeven van karakters op een beeldscherm omvat in het algemeen een paginagéheugen voor het opslaan van de karaktercodes van de weer te geven karakters. Zo'n karaktercode bestaat bijvoorbeeld uit een 7-bits getal dat volgens een gestandaardiseerde tabel aan een karakter is toegekend. De karaktercodes worden toegevoerd aan een beeldpuntgenerator waarin elk karakter in de vorm van een aantal beeldpunten, bijvoorbeeld 6 beeldpunten horizontaal en 10 beeldpunten verticaal, is vastgelegd, en die per beeldpunt een kleurselectiebit opwekt. De successievelijk opgewekte kLeurselectiebits worden toegevoerd aan een selector waarmee een voorgrondkleursignaal of achtergrondkleursignaal wordt geselecteerd. Op deze wijze wordt aan elk beeldpunt van een karakter een kleur toegekend, waarbij de beeldpunten in de voorgrondkleur de vorm van het weer te geven symbool op het beeldscherm bepalen. Voor alfanumerieke symbolen zoals cijfers, letters en leestekens omvat de beeldpuntgenerator een geheugen waarin voor elk karakter een matrix van n * m, in dit voorbeeld 6 * 10, kleurselectiebits is opgeslagen. Voor eenvoudige grafische symbolen omvat de beeldpuntgenerator verder veelal een logisch netwerk, dat de kleurselectiebits rechtstreeks uit de karakteroode afleidt.

De voorgrcndkleur en achtergrondkleur kunnen vaste kleuren zijn, bijvoorbeeld zwart en wit. Zij kunnen ook per beeld, per regel, of zelfs per karakter programmeerbaar zijn. In het bijzonder kan hier worden genoemd de wijze waarop kleuren in de karaktergenerator van een teletext decoder warden opgewekt: scranige van de 7-bits karakteroodes zijn namelijk gereserveerd voor het definiëren van een kleur die dan geldig blijft tot het einde van de regel of tot op identieke wijze een nieuwe kleur wordt gedefinieerd.

Een karaktergenerator omvat verder middelen voor het opwekken van een cnderdrukkingssignaal met een voor elk beeldpunt gedefinieerde waarde, dat is bedoeld voor het onderdrukken van het normale beeldsignaal cp het beeldscherm teneinde het opgewekte karaktersignaal daarop weer te geven. Indien het beeldsignaal in het geheel onderdrukt dient te worden, zoals bijvoorbeeld bij de weergave van teletext pagina's, wordt het onderdruk-kingssignaal continu opgewekt. Vaak dienen echter een videobeeld en door de karaktergenerator opgewekte tekst simultaan te worden weergegeven. Dit is bijvoorbeeld het geval indien een IV programma met behulp van teletext ondertiteld wordt, of indien in de ontvanger opgewekte bedieningsinfor-matie, zoals een programma- of kanaalnummer, weergegeven wordt.

Voor het simultaan weergeven van een beeldsignaal en door de karaktergenerator opgewekte tekst zijn twee methoden bekend. De eerste methode omvat het onderdrukken van het beeldsignaal gedurende een kader dat een of meer regels of gedeeltes daarvan omvat, en waarin de karakters in zowel voor- als achtergrondkleur worden weergegeven. In deze zogenaamde 'baxed'-mode is de leesbaarheid bij een verstandige keuze van de twee kleuren gewaarborgd, doch het cnderdrukkingssignaal onderdrukt een relevant gedeelte van het videobeeld. De tweede methode omvat het onderdrukken van het beeldsignaal alleen gedurende de beeldpunten die ingevolge het corresponderende kleurselectiebit in de voorgrondkleur worden weergegeven. Bij deze zogenaamde 'mixed'-mode is de zichtbaarheid van de alfanumerieke of grafische symbolen sterk afhankelijk van kleur- en helderheidsverschillen tussen de karakters en het achterliggende videobeeld.

2. SAMENVATTING VAN DE UITVINDING

De uitvinding beoogt onder meer een karaktergenerator te realiseren voor het weergeven van karakters qp een beeldscherm met verbeterde leesbaarheid in geval van simultane weergave met een videobeeld, zonder overbodige onderdrukking van dat videobeeld.

Overeenkomstig de uitvinding is daartoe de actuele waarde van het onderdrukkingssignaal afhankelijk van zowel het kleurselectiébit van het actuele beeldpunt als van het kleurselectiébit van tenminste één vooraf bepaald naburig beeldpunt. Meer in het bijzonder wordt het beeldsignaal nu niet alleen onderdrukt tijdens een beeldpunt dat in de voorgrondkleur wordt weergegeven. Het beeldsignaal wordt ook onderdrukt tijdens de weergave van het actuele beeldpunt in de achtergrondkleur indien aan het naburige beeldpunt de voorgrondkleur is toegekend. Het actuele beeldpunt in de achtergrondkleur is dan als het ware de schaduw van dat naburige beeldpunt in de voorgrondkleur.

Het effect hiervan op het beeldscherm is dat de weergegeven karakters van een schaduw worden voorzien. De positie van de schaduw is afhankelijk van de keuze van het naburige beeldpunt. Zo kan de schaduw links, rechts, boven of beneden het oorspronkelijke karakter worden weergegeven. Maar ook kunnen meerdere schaduwen worden gecombineerd door meerdere naburige beeldpunten te selecteren. In het bijzonder is het mogelijk om op deze wijze een karakter in zijn geheel te amranden in een contrasterende kleur.

De weergegeven karakters zijn tegen elk achterliggend videobeeld duidelijk zichtbaar indien voor de voor- en achtergrondkleur twee contrasterende kleuren worden gekozen. Een bijzonder zinvolle uitvoeringsvorm van de karaktergenerator volgens de uitvinding wordt verkregen indien deze wordt toegepast in plaats van de ' boxed'-mode in een teletext decoder, waar voor- en achtergrondkleur door een externe bron worden gedefinieerd. Bij de weergave van bijvoorbeeld ondertitels wordt dan alleen het meest noodzakelijke gedeelte van het videobeeld onderdrukt, terwijl de bij ondertiteling veel voorkomende functionaliteit van voor- en achtergrondkleuren behouden blijft. Dit betékent een aanzienlijke verbetering ten opzichte van bestaande teletext decoders waar de ondertitels binnen een door de bron bepaald kader worden weergegeven en het videobeeld gedurende dat gehele kader wordt onderdrukt.

3. resfraijviNS vaw 3.1 Korte beschrijving van de figuren ïteneinde de uitvinding volledig te begrijpen, «orden in het hiernavolgende uitvoeringsvoorbeelden beschreven. Daarbij wordt verwezen naar de bijgevoegde figuren, waarvan:

Figuur 1 schematisch de cpbcuw van een televisie ontvanger met een teletext decoder weergeeft;

Figuur 2 een karaktergenerator weergeeft volgens de stand van de techniek;

Figuren 3A en 3B een voorbeeld geven van in een karaktergeheugen cpgeslagen karakters;

Figuur 4 een onderdrukkingsschakeling weergeeft volgens de stand van de techniek;

Figuur 5 een eerste uitvoeringsvoorbeeld weergeeft van een karaktergenerator volgens de uitvinding;

Figuren 6A t/m 6C een cnderdnikkingsschakeling tonen voor toepassing in de karaktergenerator die in figuur 5 is weergegeven;

Figuren 7A t/m 7D voorbeelden tonen van simultaan roet een videobeeld weergegeven karakters cp een beeldscherm;

Figuur 8 een tweede uitvoeringsvoorbeeld weergeeft van een karaktergenerator volgens de uitvinding.

3.2 Algemene orfoouw van een televisie ontvanger

Als uitvoeringsvoorbeeld is een televisie ontvanger met teletext decoder gencmen waarbij de karaktergenerator in de teletext decoder is geïntegreerd. In figuur 1 is schematisch de opbouw van een dergelijke televisie ontvanger weergegeven. De cp een antenne 1 ontvangen zender-signalen worden toegevoerd aan een afstem- en demodulatieschakeling 2. Het hieruit verkregen ccnposiet videosignaal CVBS van het geselecteerde televisie programma wordt enerzijds toegevoerd aan een kleurendecoder 3 en anderzijds aan een teletext decoder 4. In de normale bedrijfstoestand van de ontvanger wordt een door de kleurendecoder 3 gegenereerd beeldsignaal R'G'B* in de vorm van elementaire kleursignalen via een eerste ingang van een regelschakeling 5 toegevoerd aan een beeldscherm 6 opdat de gebruiker het ontvangen beeldsignaal kan bekijken.

Teletext decoder 4 bestaat uit een af snij schakeling 41 die uit het toegevoerde composiet videosignaal CVBS het digitale teletext datasignaal TED alsmede het bijbehorende kloksignaal TTC regenereert, een acguisitieschakeling 42 die tenminste één teletext pagina uit het teletext datasignaal TTD kan invangen, en een karaktergenerator 43 voor de opslag en weergave van de ingevangen teletext pagina. Tevens is teletext decoder 4 door middel van een ccmmandoibus 7 verbonden met een besturingsschakeling 8. Via ccmmandoibus 7, die bijvoorbeeld als een seriële bus uitgevoerd is, ontvangt teletext decoder 4 van besturingsschakeling 8 onder andere het nummer van de in te vangen en weer te geven teletext pagina. Meer in het bijzonder is het eveneens mogelijk om karakterinformatie, die door besturingsschakeling 8 is opgewekt, via ccmmandcbus 7 en acguisitieschakeling 42 aan karaktergenerator 43 toe te voeren, bijvoorbeeld voor de weergave van bedieningsmenu's en dergelijke.

Karaktergenerator 43 verwerkt de toegevoerde teletext pagina of bedieningsinformatie op een wijze die nog beschreven zal worden tot een karaktersignaal RGB in de vorm van elementaire kleursignalen, en voert dit karaktersignaal toe aan een tweede ingang van regelschakeling 5. Tevens genereert karaktergenerator 43 een onderdrukkingssignaal FBL waarmee regelschakeling 5 wordt bediend en waarmee de weergave van beeldsignaal R'G'B' uit kleurendecoder 3 wordt onderdrukt.

Bedieningsinstructies van de gebruiker worden in een (afstands-) -bedieningseeriheid 10 opgewekt en via een ontvangerschakeling 9 aan besturingsschakeling 8 toegevoerd. Op ccmmandobus 7 is verder aangesloten een interface 11 die besturingsschakeling 8 in staat stelt cm op zenders af te stemmen, beeldhelderheid en geluidsvolume te regelen en dergelijke. In de figuur is dit net geëigende symbolen aangegeven.

3.3 Algemene opbouw van een karaktergenerator

In figuur 2 is de opbouw van een bekende karaktergenerator 43 getekend die is ingericht om op het beeldscherm een pagina weer te geven bestaande uit 24 regels van 40 karakters. In een paginageheugen 12 zijn de 7-bits karaktercodes van de weer te geven karakters opgeslagen. Ten behoeve van de weergave wordt paginageheugen 12 via een géheugeninterface 13 geadresseerd door een kolamteller 14 en een regelteller 15. Kolamteller 14 wordt gestuurd door een kolamkloksignaal F1 met een frequentie van bijvoor- beeld 1 MHz zodat elke psec een kolannunmer 00L wordt opgewekt. Teneinde in paginageheugen 12 40 kolomen te adresseren bestaat kolomnummer cDL uit 6 bits. Regelteller 15 ontvangt een regelkldksignaa 1 R van een eerste uitgang van een lijnteller 16 die gestuurd wordt door een lijnkloksignaal H. In het i hier veronderstelde PAL-TV systeem bedraagt de frequentie van dit lij nkloksignaal 15625 Hz. Lijnteller 16 is een 10-deler zodat regelteller 15 steeds na 10 W-lijnen een nieuw regelnummer RCW opwekt. Teneinde in paginageheugen 12 24 regels te adresseren bestaat regelnummer RCW uit 5 bits. Kolomnummers COL en regelnummers RCW worden toegevoerd aan geheugeninter-face 13, die cp verder békende wijze het 6-bits kolcmnunmer en het 5-bits regelnummer converteert naar een 10-bits geheugenadres voor het successievelijk adresseren van de 24 * 40 = 960 karaktercodes in paginageheugen 12. De uit paginageheugen 12 gelezen karaktercodes worden successievelijk toegevoerd aan een eerste ingang van een karaktergeheugen 171 dat deel uitmaakt van een beeldpuntgenerator 17, en aan een kleursignaalgenerator 19.

In karaktergeheugen 171 is de vorm van alle weergeefbare karakters cpgeslagen in een zogenaamde dotmatrix van bijvoorbeeld 6 * 10 kleur-selectiebits, waarbij ieder kleurselectiebit een beeldpunt van het karakter op het beeldscherm representeert. Cp deze wijze is ieder karakter gedefinieerd in termen van 10 boven elkaar gelegen karaktersegmenten van 6 beeldpunten. De beeldpunten met kleurselectiebit '1' bepalen daarbij de vorm van het weer te geven symbool. Als voorbeeld toont figuur 3A de dotmatrix van de letter 'A' die in de praktijk karaktercode 65 heeft, alsmede de dotmatrix van de letter ’g' die in de praktijk karaktercode 103 heeft. Karaktergeheugen 171 is van het ' read-only1 -type zodat de opgeslagen lettervormen onveranderbaar zijn. Er zijn echter ook karaktergeneratoren waarin de kleurselectiébits programmeerbaar, en de lettervormen derhalve dynamisch herdefinieerbaar zijn.

Een regel tekst is cpgébousrct uit tien successievelijke beeldlijnen op het beeldscherm. Terwijl gedurende zo'n beeldlijn aan de eerste ingang van karaktergeheugen 171 40 opeenvolgende karaktercodes worden toegevoerd, genereert de als 10-deler uitgevoerde lijnteller 16 een beeldlijnnunmer L (L = 0..9) dat bepaalt welke van de tien beeldlijnen cp dat moment wordt weergegeven. Dit beeldlijnnunmer L wordt toegevoerd aan een tweede ingang van karaktergeheugen 171 voor het adresseren van het karaktersegraent dat correspondeert met de actuele beeldlijn.

De uitgang van karaktergeheugen 171 wordt toegevoerd aan een parallel-serie-omzetter 172, die eveneens deel uitmaakt van beeldpuntgene-rator 17. In deze parallel-serie-csnzetter 172 worden de 6 kleurselectiebits van het toegevoerde karaktersegment met behulp van een laadsignaal ID1 parallel geladen en vervolgens met een beeldpuntkloksignaal F6 serieel uitgelezen. Laadsignaal ID1 heeft hierbij dezelfde frequentie als het reeds eerder genoemde kolcmkloksignaal Fl, zodat in elke kolamklokperiode (1 /xsec) het karaktersegment van een nieuw karakter wordt geladen. Aan de uitgang van parallel-serie-omzetter 172 verschijnt nu een binair signaal waarvan de actuele waarde correspondeert met de successievelijke uit de parallel-serie-omzetter verkregen kleurselectiebits. Dit signaal wordt verder kleurselectiesignaal Y genoemd. De frequentie van beeldpuntkloksignaal F6 is een veelvoud van de frequentie van laadsignaal ID1 waarbij dit veelvoud gelijk is aan het aantal kleurselectiebits in een karaktersegment. In het onderhavige voorbeeld heeft beeldpuntkloksignaal F6 een frequentie van 6 MHz.

Kleurselectiesignaal Y wordt toegevoerd aan een selector 18, die verder uit kleursignaalgenerator 19 een voorgrondkleursignaal (RGB) f en een achtergrondkleursignaal (RGB)j-, ontvangt. Kleursignaalgenerator 19 decodeert daartoe die karaktercodes uit paginagéheugen 12 die voor het definiëren van karakterkleuren zijn gereserveerd. Heeft het kleurselectiesignaal Y een logische waarde '1* dan wordt in selector 18 het voorgrondkleursignaal geselecteerd; is het een logische '0' dan wordt het achtergrondkleursignaal geselecteerd. Het uitgangssignaal RGB van selector 18, dat verder karaktersignaal zal worden genoemd, wordt op reeds beschreven wijze via de tweede ingang van regelschakeling 5 toegevoerd aan beeldscherm 6. Een onderdrukkingssignaal FBL dat eveneens door de karaktergenerator wordt geleverd en dat eveneens aan regelschakeling 5 wordt toegevoerd, bepaalt of het beeldsignaal uit kleunendecoder 3 (FBL « '0') dan wel het karaktersignaal uit karaktergenerator 43 (FBL = Ί·) op beeldscherm 6 wordt weergegeven. Figuur 3B geeft weer hoe in het laatste geval de letters 'A' en 'g' achtereenvolgens op dit beeldscherm worden weergegeven. De voor-grondkleur is in deze figuur zwart en de achtergnondkleur wit getekend.

Het orderdrukkingssignaal FBL wordt opgewekt in een onderdruk-kingsschakeling 20, die bij een bekende karaktergenerator is uitgevoerd op de wijze zoals weergegeven in figuur 4. In een eerste (getekende) stand van een modeschakelaar 201 wordt het onderdrukkingssignaal FEL opgewekt door een kadergenerator 202. In deze zogenaamde 'boxed'-mode wordt het videobeeld onderdrukt gedurende een vooraf bepaald kader, dat bijvoorbeeld een of meer karakterregels of gedeeltes daarvan cravat. Figuur 7A geeft het effect hiervan cp een beeldscherm weer. In deze figuur is het videobeeld gearceerd weergegeven. In een tweede stand van schaloslaar 201 wordt het cnderdrtüddngssignaal opgewekt door kleurselectiesignaal Y uit parallel-> serie-cmzetter 172. In deze zogenaamde ♦mixed*-mode wordt het videobeeld alleen onderdrukt ten behoeve van de weergave van beeldpunten in de voor-grondkleur corresponderend met kleurselectiëbitwaarde '1'. Er worden nu geen beeldpunten in de achtergrondkleur weergegeven. Figuur 7B geeft het effect van deze mode cp een beeldscherm weer.

In de inleiding zijn de nadelen van deze twee methoden voor simultane weergave van karakters en videobeeld reeds genoemd: de 'boxed'-mode onderdrukt een relatief groot gedeelte van het videobeeld; de ' mixed'-mode geeft geen goede leesbaarheid indien voorgrondkleur en achterliggend videobeeld onvoldoende contrasterend zijn.

3.4 Uitvoerinosvoorbeeld van de karakteraenerator volgens de uitvinding

Figuur 5 geeft een uitvoeringsvoorbeeld weer van een karakter-generator volgens de uitvinding. De beeldpuntgenerator 17 voor het opwekken van kleurselectiebits is nu ingericht voor het opwekken van zowel de kleurselectiebits van de actuele beeldpunten als van de kleurselectiebits van vooraf bepaalde naburige beeldpunten ingevolge het afwisselend ontvangen van enerzijds het beeldlijnnuraner L en het laadsignaal UXL en anderzijds een verder beeldlijnnummer L-l en een verder laadsignaal ID2. Beeldlijn-nunmer Ir-1 wordt verkregen door beeldlijnnummer L van lijnteller 16 toe te voeren aan een cptelschakeling 21. Cptelschakeling 21 is bijvoorbeeld een ccrabinatorisch netwerk dat modulo-10 de waarde -1 optelt bij het aan de ingang ontvangen beeldlijnnunmer L. Het eerste beeldlijnnuraner L en tweede beeldlijnnuraner L-l werden toegevoerd aan een selector 22, die als selec-tiesignaal het kolankldksignaal F1 ontvangt. Door selector 22 wordt hierdoor gedurende elke kolcraklckperiode afwisselen beeldlijnnunmer L-l (ingevolge F1 = 'l') en beeldlijnnuraner L (ingevolge F1 = 'O') aan karak-tergeheugen 171 toegevoerd.

Aan de uitgang van karaktergéheugen 171 verschijn nu twee maal per kolctriklokperiode een karaktersegment dat 6 kleurselectiebits cravat. De karaktersegmenten uit karaktergeheugen 171 worden nu tevens toegevoerd aan een tweede parallel-serie-cmzetter 173. Het parallel laden van de 6 kleurselectiebits in deze parallel-serie-cmzetter 173 gebeurt met een laad- signaal LD2 dat ten opzichte van laadsignaal ID1 in fase verschoven is. In dit uitvoeringsvoorbeeld is verondersteld dat de faseverschuiving 180° bedraagt, hetgeen overeenkomt met 3 perioden van beeldpuntkloksignaal F6. Daarmee wordt bereikt dat per kolomklokperiode eerst het karaktersegment dat correspondeert met beeldlij nnummer L-l in parallel-serie-cmzetter 173 geladen wordt, en 3 beeldpuntperioden later het karaktersegment dat correspondeert met beeldlij nnummer L in parallel-serie-cmzetter 172. Hierbij dient bedacht te worden dat L het nummer van de actuele beeldlijn is en L-l het nummer van de daarboven gelegen beeldlijn.

De uitgang van parallel-serie-cmzetter 173 wordt in een vertra-gingselement 174 drie beeldpuntperioden vertraagd. Het uitgangssignaal hiervan is dan een exact één lijn vertraagde replica van kleurselectie-signaal Y en zal schaduwsignaal S worden genoemd. Heeft het kleurselectie-signaal Y de waarde corresponderend met die van het kleurselectiebit van het actuele weer te geven beeldpunt, dan heeft schaduwsignaal S de waarde corresponderend met die van het kleurselectiebit van het daarboven gelegen beeldpunt.

Het kleurselectiesignaal Y en het schaduwsignaal S worden toegevoerd aan onderdrukkingsschakeling 20. Een uitvoeringsvoorbeeld van deze onderdrukkingsschakeling is in figuur 6A weergegeven. Schaduwsignaal S wordt toegevoerd aan een verder vertragingselement 203 dat het ingangssignaal één beeldpuntperiode vertraagt. Het uitgangssignaal van dit vertragingselement is een schaduwsignaal SI dat ten opzichte van kleurselectiesignaal Y één lijn naar beneden en één beeldpunt naar rechts is verschoven. Met andere woorden: heeft het kleurselectiesignaal Y de waarde corresponderend met die van het kleurselectiebit van het weer te geven beeldpunt, dan heeft schaduwsignaal SI de waarde corresponderend met die van het kleurselectiebit van het linksboven daarvan gelegen naburige beeldpunt. Schaduwsignaal SI en kleurselectiesignaal Y worden beide aan een ingang van een OF-poort 204 toegevoerd. De uitgang van deze OF-poort is het nieuwe onderdrukkingssignaal FBL. Het onderdrukt het videobeeld nu niet alleen tijdens de weergave van een beeldpunt in de voorgrondkleur ,(Y = '1') doch ook tijdens de 'schaduw' van het naburige beeldpunt (SI = '1'). Tijdens het onderdrukken van het videobeeld wordt ieder beeldpunt weergegeven in de door selector 18 bepaalde voor- of achtergrondkleur. Figuur 7C toont het resultaat op het beeldscherm indien de successievelijke karakters 'A' en 'g' simultaan met een videobeeld worden weergegeven.

In het in figuur 6A weergegeven uitvoeringsvoorbeeld van onder- driflddngsschakeling 20 is gebruik gemaakt van één schaduwsignaal SI. Het is echter ock magelijk cm het onderdrukken van het videobeeld van méér dan één naburig beeldpunt afhankelijk te maken. Figuur 6B toont een uitvoer ings-voorbeeld van een hiervoor toepasbare cnderdrukkingsschakeling 20. Een 0F-i poort 205 heeft nu vier ingangen. Aan een eerste ingang wordt het kleur-selectiesignaal Y toegevoerd dat op reeds beschreven wijze zorgt voor onderdrukking van het beeldsignaal indien een beeldpunt in de voorgrond-kleur moet worden weergegeven. Aan een tweede ingang wordt schaduwsignaal SI toegevoerd dat cp eveneens r^eds beschreven wijze de schaduw van een linksboven gelegen beeldpunt opwekt. Aan een derde ingang wordt schaduwsignaal S toegevoerd. Dit signaal wekt de schaduw cp van een bovengelegen beeldpunt. Aan een vierde ingang van OF-poort 205 wordt tenslotte een derde schaduwsignaal S2 toegevoerd. Dit derde schaduwsignaal wordt verkregen door het kleurselectiesignaal Y in een vertragingselement 206 één beeldpunt-periode te vertragen, en wekt daardoor de schaduw cp van een links gelegen beeldpunt. Figuur 7D geeft het effect van deze maatregelen cp het beeldscherm weer.

Een attractieve uitbreiding van de onderdrukkingsschakel ing volgens de uitvinding is weergegeven in figuur 6c. Het uitgangssignaal FBL van de in figuur 6A of 6B weergegeven schakeling wordt dan toegevoerd aan een eerste ingang van een EN-poort 207, aan de tweede ingang waarvan het kadersignaal uit de reeds eerder (figuur 4) beschreven kadersignaalgene-rator 202 toegevoerd wordt. Door uitgangssignaal FBL' van deze EN-poort als onderdrukkingssignaal aan regelschakeling 5 toe te voeren wordt het videobeeld alleen cziderdrukt binnen een vooraf bepaald kader. Deze uitvoeringsvorm is daarom attractief omdat teletext ondertitels, die altijd door de redacteur aan de zendzijde in een kader worden geplaatst, nu met behoud van zoveel mogelijk videobeeld worden weergegeven, terwijl de bij deze toepassing vaak essentiële functionaliteit van voor- en achtergrondkLeuren volledig behouden blijft.

Bij het in figuur 5 weergegeven uitvoeringsvoorbeeld van een karaktergenerator volgens de uitvinding dient bedacht te worden dat tijdens het weergeven van het bovenste karaktersegment (corresponderend met beeldlij nnunmer L - 0) van een karakter ingevolge de modulo-10 operatie in cptelschakeling 21 het schaduwsignaal S verkregen wordt uit het onderste karaktersegment (corresponderend met beeldlijnnummer L = 9) van datzelfde karakter. Teneinde te voorkomen dat hierdoor aan de bovenkant van een karakter de schaduw van de onderkant wordt weergegeven, mag het onderste karaktersegment alleen logische waarden · 0' bevatten. Hieraan is in het algemeen voldaan omdat het onderste karaktersegment van een karakter tevens voor de noodzakelijke regelspatiëring zorgt. Dit is echter niet het geval bij de weergave van grafische symbolen, die bij teletext decoders gangbaar ; zijn. Zij strekken zich over de gehele karaktermatrix uit en kunnen aaneensluitend worden weergegeven.

Figuur 8 toont een uitvoeringsvoorbeeld van een mogelijke adressering van paginagéheugen 12 en karaktergéheugen 171, die ook onder deze omstandigheden een correcte schaduw opwekt. De ingang van géheugeninterface 13, waaraan het regelnummer wordt toegevoerd, is nu via een selector 23 en een cptelschakeling 24 met de uitgang van regelteller 15 gekoppeld. Optelschakeling 24 ontvangt het regelnummer ROW en genereert een regelnummer RCW-1, bijvoorbeeld door bij het aan de ingang toegevoerde regelnummer de waarde -1 op te tellen. Selector 23 wordt bestuurd door een selecties-ignaal dat in een vergelijkingsschakeling 25 zodanig wordt opgewekt, dat regelnummer RöW-1 wordt geselecteerd indien in karaktergéheugen 171 ten behoeve van de generatie van schaduwsignaal S het onderste karaktersegment van het karakter wordt geadresseerd (L-l = 9). Hiermee wordt bereikt dat tijdens het weergeven van het bovenste karaktersegment van het actuele karakter het schaduwsignaal S wordt verkregen uit het onderste karaktersegment van het daarboven gelegen karakter.

Verder zij vermeld dat schaduwgeneratie in meer variaties mogelijk is. Zo kan een karakter zcwel aan de onder- als aan de bovenzijde van een schaduw worden voorzien. In dat geval wordt voor het opwekken van de benodigde schaduwsignalen tijdens het weergeven van de beeldpunten van een karaktersegment niet alleen, zoals beschreven, het daarboven gelegen karaktersegment geadresseerd, doch tesvens het eronder gelegen karaktersegment. Ook kan de schaduw van een beeldpunt meer dan één beeldpunt breed, en meer dan één beeldlijn hoog zijn. Uitvoeringsvoorbeelden hiervan worden niet gedetailleerd beschreven cmdat het uitwerkingen betreft van de hiervoor beschreven uitvoeringsvoorbeelden die door de vakman qp basis van het voorafgaande geïmplementeerd kunnen worden.

Tenslotte dient opgemerkt te worden dat sommige functies op andere wijze gerealiseerd kunnen worden dan in de uitvoeringsvoorbeelden beschreven is. Zo kan de cptelschakeling 21 in de figuren 5 en 8 vervangen worden door een vertragingselement waarmee beeldlijnnummer L-l wordt verkregen door het aan de ingang toegevoerde beeldlijnnummer L één TV-lijn te vertragen. Op identieke wijze kan de optelschakeling 24 in figuur 8 worden vervangen door een vertragingseleinent dat regelnummer ROW-1 genereert door het toegevoerde regelnummer KCW met behulp van regelkloksignaal R 10 TV-lijnen te vertragen.

Claims

1. Karaktergenerator voor het genereren van uit n * m beeldpunten cpgebouwde karakters qp een beeldscherm dat tevens is ingericht voor de weergave van een beeldsignaal, omvattende: middelen voor het opwekken van karaktercodes van de weer te geven karakters; een beeldpuntgenerator cm per beeldpunt van een karakter een kleurselectiebit op te wékken ingevolge een ontvangen karaktercode en een beeldpuntadresseringssignaal; middelen voor het opwekken van een voorgrondkleursignaal en een achtergrondkleursignaal ; een selector die het voorgrondkleursignaal en achtergrondkleursignaal ontvangt, voor het beeldpuntsgewijs selecteren van het voor- of achtergrondkleursignaal ingevolge de aan de selector toegevoerde kleurselectie-bits? een onderdrukkingsschakeling, waaraan de kleurselectiébits worden toegevoerd, om een onderdrukkingssignaal op te wekken voor het onderdrukken van een weer te geven beeldsignaal ten behoeve van de weergave van het geselecteerde kleursignaal; met het kenmerk dat de actuele waarde van het onderdrukkingssignaal afhankelijk is van zcwel het kleurselectiebit van het actuele beeldpunt als van het kleurselectiebit van tenminste één vooraf bepaald naburig beeldpunt.

2. Karaktergenerator volgens conclusie 1 met het kenmerk dat het aan de beeldpuntgenerator toegevoerde beeldpuntadresseringssignaal wordt gevormd door het afwisselend optreden van een eerste beeldpuntadresseringssignaal voor het opwekken van het kleurselectiebit van een weer te geven beeldpunt, en tenminste één tweede beeldpuntadresseringssignaal voor het opwekken van het kleurselectiebit van het genoemde vooraf bepaalde naburige beeldpunt.

3. Karaktergenerator volgens conclusies 1 en 2 met het kenmerk dat het tweede beeldpuntadresseringssignaal wordt verkregen door bij het eerste beeldpuntadresseringssignaal een vooraf bepaalde waarde cp te tellen.

4. Karaktergenerator volgens conclusies 1 en 2 met het kenmerk dat zowel het eerste als het tweede beeldpuntadresseringssignaal onder meer een beeldlijnnummer crnvat voor het gelijktijdig adresseren van een vooraf bepaald aantal successievelijk op te wékken kleurselectiébits, waarbij het beeldlijnnummer van het tweede beeldpuntadresseringssignaal wordt verkregen door een vooraf bepaalde waarde cp te tellen bij het beeldlijnnummer van het eerste beeldpuntadresseringssignaal.

4. CONCLUSIES

5. Karaktergenerator volgens conclusies 1 en 2 roet het kenmerk dat zcwel het eerste als het tweede beeldpuntadresseringssignaal onder meer een beeldlijnnummer omvat voor het gelijktijdig adresseren van een vooraf bepaald aantal suecessieveli jk op te wekken kleurselectiébits, waarbij het beeldlijnnunmer van tweede beeldpuntadresseringssignaal wordt verkregen door het tenminste één maal vertragen van het beeldlijnnummer van het eerste beeldpuntadresseringssignaal met een tijd die correspondeert met het weergeven van een beeldlijn op het beeldscherm.

6. Karaktergenerator volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij de middelen voor het opwekken van karaktercodes van de weer te geven karakters een paginageheugen omvatten voor het ontvangen, opslaan, en ingevolge een toegevoerd adres uitlezen van genoemde karaktercodes, met het kenmerk dat aan dit paginageheugen het adres van de karaktercode van een vooraf bepaald naburig karakter wordt toegevoerd gedurende het toevoeren van geselecteerde tweede beeldpuntadresseringssignalen aan de beeldpunt-generator.

7. Karaktergenerator volgens conclusie 6 met het kenmerk dat het adres van de karaktercode van het vooraf bepaalde naburige karakter wordt verkregen door een vooraf bepaalde waarde op te tellen bij het adres van de karaktercode van het actuele karakter.

8. Karaktergenerator volgens conclusie 6, waarbij het aan het paginageheugen toegevoerde adres onder meer een regelnummer omvat, met het kenmerk dat het regelnummer van het adres van de karaktercode van het vooraf bepaalde naburige karakter wordt verkregen door een vooraf bepaalde waarde cp te tellen bij het regelnummer van het adres van de karaktercode van het actuele karakter.

9. Karaktergenerator volgens conclusie 6, waarbij het aan het paginageheugen toegevoerde adres aider meer een regelnummer omvat, met het kenmerk dat het regelnummer van het adres van de karaktercode van het vooraf bepaalde naburige karakter wordt verkregen door het tenminste één maal vertragen van het regelnummer van het adres van de karaktercode van het actuele karakter met een tijd die overeenkomt met het weergeven van een regel karakters cp het beeldscherm.

10. Karaktergenerator volgens een van de voorgaande conclusies, die verder is voorzien van middelen voor het opwekken van een kadersignaal gedurende de weer te geven karakters, met het kenmerk dat het opwekken van het onderdrukkingssignaal alleen gedurende het optreden van het kadersignaal plaats vindt.

11. Ontvanger van televisiesignalen die is voorzien van: een deco-deerschakeling voor het opwekken van een weer te geven beeldsignaal; een karaktergenerator voor het opwekken van een karaktersignaal ei een onder- dmkkingssignaal; een videoregelschakel ing met een eerste ingang voor het ontvangen van het beeldsignaal, een tweede ingang voor het ontvangen van het karaktersignaal, en een derde ingang voor het ontvangen van het onder-drukkingssignaal; een beeldscherm, gekoppeld aan een uitgang van de video-regelschakeling? met het kenmerk dat de karaktergenerator is uitgevoerd volgens een van de voorgaande conclusies.