NL8702318A - Weefselverzachter en antistatisch makend deeltjesvormig toevoegsel voor toepassing in het waswater tijdens de wascyclus van wasautomaten. - Google Patents

Description

4 * VO 9304

Weefselverzachter en antistatisch makend deeltjesvormig toevoegsel voor toepassing in het waswater tijdens de wascyclus van wasautomaten.

De uitvinding heeft betrekking op composities, die een complex van kationogene/anionogene capülaLractieve verbindingen en bentoniet omvatten. De uitvinding heeft in het bijzonder betrekking op agglomeraten van zulke complexen op bentoniet, die nuttige toevoegsels zijn voor 5 het waswater in wasautomaten ter verzachting van de weefsels van het wasgoed en om zulk wasgoed antistatisch te maken, waardoor "statisch kleven" zelfs na tuimeldroging van zulk wasgoed in een droogautomaat wordt voorkomen.

Er worden al sinds lange tijd diverse kationogene capillair 10 actieve verbindingen gebruikt voor de behandeling van gewassen wasgoed om het te verzachten en statische effecten, zoals vonkvorming en statisch kleven, te verminderen. Daar het bekend was dat zulke verbindingen in waswater op nadelige wijze reageren met anionogene materialen, zoals detergenten, werden zulke kationogene capillair actieve 15 verbindingen vele jaren alleen opgenomen in preparaten, bedoeld voor toevoeging aan spoelwater. Het wassen van wasgoed geschiedt tegenwoordig voor een groot deel in wasautomaten, die normaliter moet zijn uitgevoerd met hoorbare signalen die het begin van spoelcyclus aangeven, zodat dikwijls het wassen en spoelen wordt voltooid, waarbij de toe-20 voeging van de kationogene capillair actieve verbinding aan het spoelwater onbedoeld wordt nagelaten. Indien het verzachtende en antistatisch makende toevoegsel wel aan het spoelwater wordt toegevoegd, vereist zulke toevoeging een aparte gang naar de wasruimte door de degene, die de was doet. Er bestaat daarom grote behoefte aan de 25 mogelijkheid om kationogeen capillair actief materiaal, zoals een quaternair ammoniumzout of imidazoliniumzout,tezamen met de detergent-compositie in de wascyclus toe te voegen. Tot nu toe resulteerde dergelijke toevoeging in een reactie door ionische binding van het kationogene capillair actieve materiaal met diverse materialen 30 in het waswater, zoals met anionogeen detergent onder vorming van een wasachtig, in water onoplosbaar reactieprodukt, met anionogene fluorescerende glansmiddelen en met kleuranionen uit het leidingwater, welke reactieprodukten op het wasgoed kunnen worden afgezet.Door derge- §702318 -2- * lijke ionische bindingsreacties kan de detergentie worden verminderd, evenals de fluorescerende heldermaking van het wasgoed, en kunnen vettige afzettingen van het reactieprodukt op het wasgoed kleur vertonen (gewoonlijk vergeling).

5 Ondanks de nadelen van het gebruik van kationogene weefsel- verzachtende en antistatisch makende capillairactieve materialen in de wascyclus tezamen met anionogene detergenten, zijn anionogene deter-gentcomposities bereid, die zulke kationogene capillairactieve materialen bevatten. Dergelijke produkten vereisen de toepassing van extra 10 anionogeen detergent en fluorescerend glansmiddel (ter compensatie voor zulke verbindingen, die met het kationogene capillairactieve materiaal hebben gereageerd), terwijl afzetting van vettig reactieprodukt op het wasgoed blijft optreden. Dergelijke complexen van anionogene en kationogene capillairactieve verbindingen worden volgens de uitvinding met op-15 zet bereid en worden dan samengesteld met bentoniet, bij voorkeur als agglomeraat met zeer fijnverdeeld bentonietpoeder, en kunnen aan het water in de wascyclus worden toe gevoegd, daar het reeds gevormde complex van kationogene en anionogene capillairactieve verbindingen niet verder reageert met anionogeen detergent, fluorescerend glansmiddel, 20 anionogene kleurlichamen of andere anionogene materialen in het waswater. Het geagglomererde complex agglomereert niet verder en expandeert niet en toch wordt het fijnverdeelde complex effectief in fijn-verdeelde vorm afgezet op het wasgoed om het te verzachten en statisch kleven van gewassen artikelen te verminderen, welk statische effect 15 dikwijls wordt waargenomen wanneer het gewassen wasgoed geheel of gedeeltelijk is vervaardigd uit weefsels van synthetische polymeer-vezels, en na het wassen en spoelen wordt onderworpen aan tuimel-droging in een droogautomaat.

Volgens de uitvinding wordt een weefselverzachtend en anti-30 statisch makend deeltjesvormig toevoegsel voor toepassing in combinatie met een of meer anionogene detergenten in het waswater tijdens de wascyclus van wasautomaten voor het wassen, verzachten en antistatisch maken van wasgoed, dat in dergelijke machines is gewassen en vervolgens gedroogd in een droogautomaat, gekenmerkt door 10 gew.dln van een com-35 plex van een kationogene capillairactieve verbinding en een anionogene capillairactieve verbinding, in welk complex de molverhouding van £ Λ ^ Λ f- b i - » -3- het kationogene molecuulgedeelte tot het anionogene molecuulgedeelte gelegen is tussen 1:1 en 1:1,5, en 1-80 gew.dln bentoniet, welk complex zich in een bekleding op de bentonietdeeltjes bevindt waarbij de diameters van de gecombineerde deeltjes minder is dan de 250 micro-5 meter. In voorkeursuitvoeringsvormen van de uitvinding is de anionogene capillairactieve verbinding van het sulfonaattype, sulfaat-of carboxylaattype, dat een Kpofiel molecuulgedeelte omvat, of een mengsel van zulke dertergenten, is de kationogene capillairactieve verbinding een quaternair ammoniumzout of een imidazolinium-10 zout, of een mengsel daarvan, heeft het agglomeraat een deeltjesgrootte tussen 105 en 210 micrometer, heeft het bentoniet een deeltjesgrootte tussen 37 en 74 micrometer en is de verhouding van complex tot bentoniet 10 gew.dln complex op 3-15 gew.dln bentoniet. Verder omvat de uitvinding werkwijzen voor de bereiding van zulke bentoniet-complex 15 agglomeraatcomposities en voor het gebruik daarvan in de wascyclus van een wasautomaat, tezamen met een opgebouwde synthetische anionogene organische detergentcompositie.

Onderzoek van de stand van de techniek heeft de Amerikaanse octrooischriften 4.000.077 en 4.062.647 opgeleverd. Het Amerikaanse 20 octrooischrift 4.000.077 beschrijft een compositie voor het verzachten van textiel, die als essentiele componenten een kationogene weefsel-verzachter, zoals een imidazoliniumzout, en een ondergeschikte hoeveelheid van een sulfaat van een hogere alifatische alcohol bevat.

In het octrooischrift worden verscheidene imidazoliniumzouten en hogere 15 alifatische alcoholsulfaten genoemd, alsmede werkwijzen om zulke stoffen te laten reageren. Blijkens het octrooischrift kunnen de beschreven verzachtende composities worden bereid in vloeibare vorm of deeltjes-vorm, geadsorbeerd aan een drager, maar worden zij alleen in het spoelwater toegepast. Het Amerikaanse octrooischrift 4.062.647 be-30 schrijft opgebouwde detergentcomposities, die bentoniet en andere smectiet kleisoorten bevatten, waarvan wordt gezegd, dat zij nuttig zijn als weefselverzachtende en antistatisch makende middelen. Het is duidelijk dat geen van deze publikaties de uitvinding anticipeert of voor de hand doet liggen . Het Amerikaanse octrooischrift 35 4.000.077 beschrijft niet de toepassing van het bedoelde complex 8702318 9 -4- in een toevoegsel voor het waswater, en hoewel het melding maakt van het gebruik van het complex op een deeltjesvormige drager, wordt bentoniet niet als drager genoemd.Het Amerikaanse octrooischrift 4.062.647 heeft geen betrekking op de onderhavige complexen en bevat 5 geen vermelding of suggestie van de toepassing van een dergelijk complex met bentoniet als toevoegsel voor het waswater voor toepassing met opgebouwde synthetische organische anionogene detergentcomposities. Verder kunnen combinaties van de genoemde octrooischriften een deskundige niet de bijzondere voordelen doen vermoeden, die de onder-10 havige agglomeraten opleveren. Andere octrooischriften hebben betrekking op complexen van bentoniet en aminen en/of quaternaire ammonium-verbindingen in detergentcomposities, maar worden niet bijzonder relevant geacht omdat zij de toepassing van de onderhavige complexen niet beschrijven.

15 Volgens de uitvinding kan elke geschikte kationogene capillairactieve verbinding worden gebruikt, die weefselverzachtende en/of antistatische eigenschappen bezit. De meest geschikte kationogene materialen zullen worden aangeduid als quaternaire ammoniumzouten,waarin ten minste één hogermoleculaire groep en twee of drie lager 20 molecylaire groepen zijn gebonden aan een gemeenschappelijk stikstofatoom onder vorming van een kation en waarin het anion, dat voor het elektrische evenwicht zorgt een halogenide-, acetaat- of laag alko-sulfaation is, zoals chloride of methosulfaat. De hogermoleculaire substituent aan het stikstofatoom is bij voorkeur een alkylgroep met 25 12-18 of 20 koolstofatomen, zoals coco-alkyl, talloalkyl, gehydroge- neerd talloalkyl of gesubstitueerd alkyl, en de lagere moleculaire substituenten zijn bij voorkeur alkylgroepen met 1-4 koolstofatomen, zoals methyl of ethyl, of gesubstitueerde lage alkylgroepen.

Een of meer van de lager moleculaire substituenten kan een arylgedeelte 30 bevatten of kan vervangen zijn door een arylgroep, zoals benzyl, fenyl of andere geschikte substituent. Een bij voorkeur te gebruiken quaternair mmoniumzout is een di-hoog alkyl, di-laag alkylammonium-halogenide, zoals ditalloalkyldimethylammoniumchloride of di-gehydro-geneerd talloalkyldimethylammoniumchloride (dat ook distearyldi-35 methylammoniumchloride kan worden genoemd). Ook kunnen andere quaternaire ammoniumchloriden worden gebruikt.

8702318 -5-

Behalve de genoemde kationogene verbindingen kunnen als andere geschikte kationogene capillair actieve verbindingen worden genoemd de imidazoliniumzouten, zoals 2-heptadecyl-l-methy1-1-^(2-stearoylamido) ethyl7-imidazoliniumchloride, de overeenkomstige methyl-5 sulfaatverbinding, 2-methyl-l-(2-hydroxyethyl)-1-benzylimidazolinium-chloride; 2-coco-l-(2-hydroxyethyl)-l-benzylimidazoliniumchloride, 2-coco-l-(2-hydroxyethyl)-l-octadecenylimidazoliniumchloride, 2-heptadece-nyl-l-(2-hydroxyethyl)-l-(4-chloorbutyl)imidazoliniumchloride en 2-hepta-decyl-l-(hydroxyethyl)-l-octadecylimidazoliniumethylsulfaat. De voorkeur 10 verdienende imidazoliniumzouten zijn in het algemeen halogeniden (bij voorkeur chloriden) en lage alkylsulfaten (alkosulfaten).

Ook kunnen andere van de genoemde quaternaire ammonium-zouten en imidazoliniumzouten met weefselverzachtende en/of antistatische eigenschappen volgens de uitvinding worden toegepast; diverse voorbeelden 15 van zulke verbindingen zijn gegeven in het Amerikaanse octrooischrift 4.000.077.

Voor de vorming van complexen, die voor de bereiding van composities volgens de uitvinding worden toegepast kan elke geschikte anionogene capillairactieve verbinding worden gebruikt waaronder zulke 20 die om hun detersieve, bevochtigende of emulgerende vermogen worden toegepast, maar normaliter worden bij voorkeur anionogene detergenten gebruikt. Zulke detergenten bevatten een lipofiel anionogeen molecuulge-deelte met betrekkelijk hoog mclecuulgewicht, welk lipofiele gedeelte bij voorkeur een alkyl- of alkenylgroep met ten minste 12 koolstof-25 atomen, zoals 12-18 koolstofatomen, is of bevat. Een dergelijk lipofiel molecuulgedeelte bevat gewoonlijk een sulfonzuur-, zwavelzuur- of carbon-zuurgroep, zodat bij neutralisatie een sulfonaat, sulfaat of carboxylaat wordt gevormd, waarbij het kation bij voorkeur een alkalimetaal,ammonium-of alkanolamine, zoals triethanolamine is. De hoge alkylgroepen van 30 zulke capillairactieve verbindingen kunnen 10-20 koolstofatomen bevatten, maar hebben normaliter 12-18 koolstofatomen en bevatten volgens de uitvinding bij voorkeur 12-16 koolstofatomen. Voorbeelden van zulke anionogene capillairactieve verbindingen zijn natriumdodecylbenzeen-sulfonaat, natriumlineairtridecylbenzeensulfonaat, kaliumoctadecyl-35 benzeensulfonaat, natriumlaurylsulfaat, triethanolaminelaurylsulfaat, natriumpalmitylsulfaat, natriumcocoalkylsulfaat, natriumtalloalkyl-sulfaat, natrium (geethoxyleerde hogere vetalcohol) sulfaat met 1-30 ethyleenoxydegroepen per mol, zoals natriummonoethoxyoctadecanol- 8702318

If -6- sulfaat en natriumdecaethoxy cocoalkylsulfaat, natriumparaffine-sulfonaat, natriumolefinesulfaat (met 10-20 kodstofatomen in het olefine), natriumcocomonoglyceridesulfaat, natriumcoco-tallozeep (verhouding coco : tallo 1:4), en natriumcocozeep. Anionogene detergenten, die bij 5 voorkeur voor de complexvorming met de kationogene capillairactieve verbindingen worden toegepast, zijn de hogere alkylbenzeensulfonaten, de hogere vetalcoholsulfaten en de geëthoxyleerde hoge vetalcoholsulfaten, waarin het zoutvormenh kation bij voorkeur alkalimetaal, meer in het bijzonder natrium is.

10 Het te gebruiken bentoniet is liefst een zwellendbentoniet.

Het wordt normaliter toegepast in de vorm van een fijn poeder, dat geheel of nagenoeg geheel (meer dan 95%) wordt doorgelaten door een zeef met maasopeningen van 74 micrometer, bij voorkeur door een zeef met maas-openingen van 44 micrometer. In het algemeen is het ongewenst dat de 15 deeltjesgrootte van het bentoniet kleiner is dan 37 micrometer. Het bentoniet heeft liefst voor ten minste 95 gew.% een deeltjesgrootte van 37-74 micrometer, maar bentoniet dat voor 90 gew.% zulke afmetingen heeft, is eveneens zeer bruikbaar.

Hoewel bij voorkeur zwellend bentoniet van het type, dat 20 bekend staat als Wyoming bentoniet wordt gebruikt, kunnen ook andere bentonieten worden toegepast, zoals die gevonden worden in Canada,

Italië, Spanje, de Sovjet Unie en in andere staten van de Verenigde Staten dan Wyoming (voornamelijk Idaho, Missisipi en Texas).

De bij voorkeur toegepaste bentonieten zijn natrium - of kaliumbentonieten 25 en worden als zodanig gedolven. Bentonieten met geringe of verwaarloosbare zwelcapaciteiten kunnen worden omgezet of geactiveerd ter verhoging van de zwelcapaciteit door een bekende behandeling met alkalische materialen, zoals een waterige natriumcarbonaatoplossing. Ook kunnen mengsels van zwellende en niet-zwellende bentonieten worden gebruikt maar naarmate 30 meer niet-zwellend bentoniet aanwezig is zou de weefsel-verzachtende activiteit mindereffectief zijn.

Onder diverse leveranciers van bevredigende bentonieten zijn American Colloid Corporation en Georgia Kaolin Company. Een bevredigend produkt van Georgia Kaolin Company is hun Mineral 35 Colloid No. 101, vroeger in de handel gebracht als Thixogel No. 1.

67 0 2 3 1 S

-7- *

American Coloid Corporation levert een gelijkelijk aanvaardbare bentonietklei,aangeduid als AEG 325. In Italië wordt een geschikte geactiveerde klei op de markt gebracht onder de naam Laviosa AGB en, op de Filippijnen is een onder de merknaam Filgel verkochte 5 bentonietklei geschikt voor toepassing bij de uitvinding.

De molverhouding van kationogeen molecuulgedeelte tot anionogeen molecuulgedeelte in de kationogeèn/anionogeen complexen is normaliter gelegen tussen 1:1 en 1:1,5, bedraagt bij voorkeur ongeveer 1:1 en is liefst equimoleculair. Daar de anionogene en kationogene 10 molecuulgedeelten gewoonlijk eenwaardig zijn, zal de stoechiome- trische verhouding voor de vorming van eht gewenste complex equimoleculair zijn zonder enige overmaat van de kationogene of de anionogene capillairactieve verbinding.

Het kationogene/anionogene complex en het bentonietpoeder 15 kunnen worden gemengd onder vorming van een deeltjesvormige toevoegsel-compositie voor de wascyclus en een dergelijke compositie kan nuttige weefselverzachtende en antistatische effecten hebben. Het verdient echter normaliter de voorkeur dat het complex de vorm heeft van een bekleding of partiele bekleding op de bentonietdeeltjes en liefst is het 20 complex betrokken bij het binden van de bentonietdeeltjes tot agglomeraten met gewenste afmetingen. Dergelijke agglomeraten hebben gewoonlijk een deeltjesgrootte van minder dan 250 micrometer, bij voorkeur van minder dan 210 micrometer en liefst tussen 105 en 210 micrometer.

Het beste is als de agglomeraten voor ten minste 95 gew.% een deeltjes-25 grootte hebben van minder dan 177 micrometer.

De verhouding van complex tot bentoniet bedraagt 10 gew.dln complex op 1-80 gew.dln bentoniet, bij voorkeur 2-30 gew.dln bentoniet, in het bijzonder 3 tot 15 gew.dln bentoniet en liefst op 8-12 gew.dln bentoniet.

30 Omdat in een aspect van de uitvinding de eomplex-bentoniet compositie kan worden bereid door menging van een emulsie van het complex met bentoniet, bij voorkeur onder agglomerering van het bentoniet tot de eerder genoemde deeltjesgrootten, kan de compositie of het agglomeraat een emulgator bevatten. Geschikte emulgators 35 zijn in staat het complex van kationogene en anionogene capillhiractieve 870 2 ? 1 6

N

-8- verbindingen te emulgeren onder vorming van een emulsie of dispersie, die op de oppervlakken van de bentonietdeeltjes kan worden versproeid. Bij voorkeur te gebruiken emulgators zijn capillairactief en zijn in het bijzonder de geëthoxyleerde hogere alkylaminen, de geëthoxyleerde 5 hogere alcoholen en de geëthoxyleerde complexen van een hoger alkylamine en een hoger vetzuur. Dergelijke aminen bevatten normaliter 12-18 koolstof atomen in de alkylgroepen en 10-50 mol ethyleenoxyde per mol.

De hogere vetzuurcomplexen daarvan zijn bij voorkeur stearinezuur-complexen, zoals de stearinezuurcomplexen van tallo-alkyl geëthoxy-10 leerde aminen. De genoemde geëthoxyleerde aminen worden door Emery Industries in de handel gebracht onder de merknaam Ethomeens of TAM-15, TAM-20 en TAM-40. Andere geschikte emulgators zijn de condensa-tieprodukten van ethyleenoxyde met vetalcoholen, zoals zulke waarin de hogere vetalcohol gemiddeld 12-18 koolstofatomen, bij voorkeur 12-15 15 koolstofatomen bevat en die 3-20 mol ethyleenoxyde per mol alcohol bevatten.Een bij voorkeur te gebruiken emulgator wordt door Shell Chemical Company onder de merknaam Neodol 25-7 in de handel gebracht.

Wanneer met het complex een emulgator aanwezig is, zal het uiteindelijke toevoegsel voor de wascyclus volgens de uitvinding 20 eveneens een emulgator bevatten. De hoeveelheid daarvan bedraagt gewoonlijk 0,5-10 dln per 10 dln complex, bij voorkeur 2-5 dln per 10 dln complex.

Behalve een emulgator of mengsel van emulgators kunnen de composities volgens de uitvinding desgewenst diverse hulpstoffen be-25 vatten, zoals kleurmiddelen, parfums, antibacteriele middelen,enzymen en pigmenten, gewoonlijk in totaal minder dan twee delen per tien delen complex. Normaliter zullen echter alleen parfum en kleurmiddel aanwezig zijn.

De composities volgens de uitvinding kunnen worden bereid door 30 menging van bentonietpoeder en versproeien op de oppervlakken daarvan onder het voortdurend mengen van een smelt, oplossing, emulsie of dispersie van het complex van kationogene en anionogene capillairactieve verbindingen, gevolgd door voortgezet mengen tot een bevredigend mengsel van het complex en bentoniet is verkregen, bij voorkeur als agglo-35 meraat waarin de deeltjesgrootte kleiner is dan 250 micrometer.

17 0 2 3 1 8 «

V

-9-

Hoewel het complex kan worden verwarmd om het vloeibaar te maken en het gesmolten complex op het gemengd wordende bentoniet kan worden versproeidj en hoewel het complex de vorm kan hebben van een fijne dispersie in een continue vloeistoffase, verdient het de voorkeur 5 een oplossing of emulsie van het complex te gebruiken, bij voorkeur in een waterig medium, en het complex in die vormop de bewegende opper vlakken van het bentonietpoeder te versproeien. Voor de gewenste agglomeratie van het complex van bentoniet kunnen diverse typen van continue en ladingsgewijze inrichtingen worden gebruikt, maar dikwijls 10 verdient het de voorkeur een continue agglomeratiemenger van het hellende trommel- of huistype te gebruiken. De bereidingsmethoden volgens de uitvinding worden toegelicht aan de hand van de tekening.

Hierin is:

Fig. 1 is een enigsziis schematische weergave van een hellende 15 trommelagglomerator volgens de uitvinding inclusief hulpapparatuur en fig. 2 een aanzicht in doorsnede over de lijn 2-2 van fig. 1, dat het versproeien van het complex in vloeibare toestand op een vallend gordijn van bentonietdeeltjes toont.

In fig. 1 wordt bentoniet 45 vanuit een hopper 43 toegevoerd op 20 een transportband 49, waarvan het bovenste dragende oppervlak in de richting van pijl 57 beweegt, zodat het bentoniet valt in een trog 47, waaruit het stroomt in een roterende hellende trommel 11 die roteert in de door pijlen 13 en 15 aangegeven richting. De trommel 11 wordt gedragen door en geroteerd door bewegingen van rollen 17, 19 en 21.

25 Het in de trommel binnentredende bentoniet vormt een bed 23 in de trommel, waarbij als gevolg van de rotatie van de trommel een gedeelte van de bentonietdeeltjes door de tromelwand wordt meegevoerd en dan onder invloed van de zwaartekracht terugvalt onder vorming van een gordijn 61 (fig.2) waarop het complex in vloeibare toestand, bij voorkeur als 30 een geschikte waterige of ‘alcoholische oplossing of emulsie, in ver-sproeide vorm 35 wordt gericht. Het complex 39 wordt in vloeibare toestand vanuit vat 37 en leiding 41 toegevoerd aan sproeimondstukken 29,31 en 33, waaruit het wordt versproeid.

Nadat het complex met het bentoniet in aanraking is gebracht, 35 worden de met complex beladen bentonietdeeltjes verder gemengd in de 87 0 2-1 8 -10- \ onderste 1/2 of 1/3 van de trommel, in welke sectie agglomeratie blijft plaatsvinden totdat de gewenste agglomeraatgrootte is bereikt. De grootte van het agglomeraat kan worden geregeld door wijziging van de temperatuur of concentratie van het complex, de wijze van ver-5 sproeien, de versproeide hoeveelheid, de rotatiesnelheid van de trommel en de temperatuur in het gedeelte van de trommel, waar de agglomeratie plaatsvindt. Het gewenste agglomeraat 25 wordt uit de trommel verwijderd via hopper 27 en wordt desgewenst gedroogd (en/of van oplosmiddel bevrijd) zodat het vrij is van oplosmiddel 10 en in de meeste gevallen een vochtgehalte van niet meer dan 10% heeft, waarna het desgewenst wordt gezeefd of op andere wijze op afmetingen geklassificeerd ter verwijdering van fijne en/of grove deeltjes, zodanig dat het agglomeraat binnen het gewenste traject van deeltjesafmetingen is gelegen.

15 In een voorkeursmethode voor de bereiding van het geagglome- reerde toevoegsel voor de wascyclis volgens de uitvinding wordt het complex op het bentoniet gesproeid in de vorm van een waterige oplossing of emulsie, soms bij verhoogde temperatuur, bijvoorbeeld van 40-70°C en is de anionogene capillairactieve verbinding van het com-20 plex een sulfonaat, sulfaat en/of carboxylaat.Indien het agglomeraat 10% of meer vocht bevat, wordt het bij voorkeur gedroogd tot een vochtgehalte van minder dan 10%, bijvoorbeeld van 1-5%, en indien het agglomeraat te grote en/of te kleine deeltjes bevat, worden deze door zeven of op andere wijze verwijderd.

25 Volgens de uitvinding wordt wasgoed tegelijkertijd gewassen en behandeld om het te verzachten en antistatisch te maken door het wasgoed in waswater in beweging te houden bij een temperatuur van 30-95°C bij voorkeur van 30-60°C en liefst van 35-50°C, in de wascyclus van een wasautomaat met een opgebouwde synthetische orga-30 nische anionogene detergentcompositie, die in het waswater aanwezig is in een concentratie van 0,05-0,5%, bij voorkeur van 0,1-0,2%, bijvoorbeeld 0,13% of 0,15%, in tegenwoordigheid van 0,01-0,1%, bij voorkeur 0,01-0,04%, bijvoorbeeld 0,02% of 0,03% van het deeltjesvormige geagglomereerde toevoegsel voor de wascyclus in 35 het waswater, gevolgd door spoelen en drogen van het gewassen wasgoed.

8702318

J

9 -11-

Normaliter worden het wassen en het spoelen uitgevoerd in een wasautomaat bij normale was- en spoelcycli en wordt het drogen uitgevoerd in een droogautomaat waarin het wasgoed wordt getuimeld terwijl hetelucht tijdens het drogen door het wasgoed wordt geblazen.

5 De in de wascyclus gebruikte detergentcompositie.bevat 5-35% synthetisch anionogeen organisch detergent, 10-80% opbouwzout voor een dergelijk anionogeen detergent en 0-50% vulstofzout. Bij voorkeur is het synthetische anionogene organische detergent van de detergent-compositie een lipofiel sulfaat of sulfonaat gekozen uit hogere vet-10 alcoholsulfaten, hogere alkylbenzeensulfonaten, gesulfateerde ge- ethoxyleerde hogere vetalcoholen, alkeensulfonaten, alkaansulfonaten, monoglyceridesulfonaten en mengsels daarvan, en is het opbouwzout gekozen uit polyfosfaten, carbonaten, bicarbonaten, boraten, silicaten, zeolieten en mengsels daarvan, en bestaat het vulstofzout uit natrium-15 sulfaat. Meer in het bijzonder is het synthetische organische anionio-nogene detergent natrium lineair hoger alkylbenzeensulfonaat, natrium hoger vetalcoholsulfaat, natrium hoger vetalcohol ethoxylaatsulfaat of een mengsel daarvan, is het opbouwzout natriumtripolyfosfaat,natrium-pyrofosfaat, natriumcarbonaat, natriumbicarbonaat, natriumsilicaat, 20 natriumboraat of een mengsel daarvan, en bedragen de hoeveelheden synthetisch organisch anionogeen detergent, opbouwzout en vulstofzout resp. 15-30%, 25-70% en 0-40%. Wat het detergent betreft verdienen natrium lineaire tridecylbenzeensulfonaat en gedihydrogeneerd tallo-alkyldimethylammoniumchloride dikwijls de meeste voorkeur.

25 De voordelen van de uitvinding in haar aspecten van com positie, agglomeraat, bereidingswijze en wasproces zijn in vergelijking met de vroegere produkten en werkwijzen van grote betekenis. Hoewel op het volgens de uitvinding te gebruiken complex gelijkende complexen reeds eerder werden bereid, werden zij niet toegepast in de wascyclus 30 bij de behandeling van wasgoed. Degene, die de was deed, moest een speciale wandeling naar de wasmachine in de wasruimte maken om weefsel-verzachter/antistatisch middel aan het spoelwater toe te voegen. Zelfs al zou men het complex in de wascyclus gebruiken, zou enkele toevoeging van het complex een onbvredigend effect hebben gehad, omdat het 35 complex zou vervloeien en vettige afzettingen op het wasgoed zou vormen.

Indien men, zoals het Amerikaanse octrooischrift 4.000.077 schijnt.

8702318 -12- t \ voor te stellen, het complex had gemengd met deeltjesvormig drager-materiaal, zoals opbouwzouten, klei of zeolieten, zouden de alkalische opbouwzouten tijdens de opslag voor het gebruik chemisch met het complex hebben kunnen reageren, zouden de zeolieten hebben kunnen reageren 5 met componenten in het waswater onder vorming van kalkachtige afzettingen op het wasgoed (door reactie met silicaat) en zou de klei stofvorming hebben veroorzaakt, hetgeen voor de consument onaanvaardbaar zou zijn. Door de vorming van bentoniet met het complex en door vorming van agglomeraten van het complex en bentoniet met beheerste afmetingen 10 worden de onderhavige gewenste effecten bereikt. Het bentoniet wordt bedekt met het complex, dat de bentonietdeeltjes samenbindt, maar het bentoniet helpt bij dit samenbinden en bevordert de vorming van een gemakkelijk vloeiend produkt. Wanneer het agglomeraat aan het waswater wordt toegevoegd "explodeert", het bentoniet als het ware onder snelle 15 dispersie van het complex in het waswater, waar het snel in aanraking komt met het in beweging zijnde wasgoed, waaraan het zich hecht.

Het bentoniet hecht zich eveneens aan het wasgoed en verleent aan het wasgoed zijn weefselverzachtende eigenschappen, alsmede de anti-statische eigenschappen die het kan bezitten. Indien het bentoniet 20 niet een snelle dispersie van het complex in het waswater zal veroorzaken, zou het complex samenvloeien onder vorming van grotere mycellen of conglomeraten, die op het wasgoed vettige vLe&en of vegen kumen vormen. Het bentoniet verhindert echter zulk samenvloeien tijdens opslag voor het gebruik en in het waswater en door eveneens aan het wasgoed ?5 te hechten zorgt het voor afscheiding van geringe afzettingen van het complex en verhindert het samenvloeien van het complex en vlek- en veeg-vorming daarvan op het wasgoed. Tevens voegt het weefselverzachtende werking toe aan de beschreven agglomeraten. Verdere voordelen van de uitvinding zijn het weefselverzachtende en anti-statische effect 30 als gevolg van de aanwezigheid van de geëthoxyleerde amine-emulgator, die behalve als emulgator te fungeren tevens bij draagt aan de weefselverzachtende en antistatische eigenschappen van de composities volgens de uitvinding. Analoge effecten worden toegeschreven aan de hogere vetzuurcomplexen van zulke geëthoxyleerde amine-emulgatoren en aan 35 andere verbindingen van soortgelijke structuur.

8702318 * -13-

De uitvinding wordt toegelicht aan de hand van de volgende voorbeelden waarin alle delen en percentages, evenals in de beschrijving en in de conclusies, betrekking hebben op het gewicht, tenzij anders wordt vermeld.

VOORBEELD I

5 Bereiding van kationogeen/anionogeen complex

Een molaire hoeveelheid van di-gehydrogeneerd talloalkyldimethyl-ammoniumchloride (572 g/mol) en een molaire hoeveelheid natrium-tridecylbenzeensulfonaat (362 g/mol) worden tot reactie gebracht onder vorming van een kationogeen/anionogeen complex volgens de uit-10 vinding. Eerst wordt het quaternaire ammoniumzout verwarmd tot ongeveer 65°C, waarbij het smelt. Vervolgens wordt onder voortdurende verwarming van de smelt van het quaternaire zout de genoemde anionogene capillairactieve verbinding langzaam onder roeren toegevoegd. De temperatuur wordt dan trapsgewijze tot 160°C verhoogd, waarbij eventueel 15 aanwezig water en oplosmiddel worden uitgedreven. Het verkregen hete complex wordt voorzichtig door decanteren overgebracht in een ander vat, zodanig dat het precipitaat van uit het bijprodukt verkregen natriumchloride in het eerste vat achterblijft. Men laat het gezuiverde complex dan tot kamertemperatuur afkoelen.

20 In een modificatie van deze bereiding worden in plaats van zuivere kationogene en anionogene capillairactieve verbindingen in de handel verkrijgbare bronnen daarvan gebruikt, Arquad 2HT-75 en natrium lineair tridecylbenzeensulfonaat in de vorm van een suspensie, die normaliter wordt gebruikt voor de bereiding van commerciële gesproeidroogde opge-23 bouwde synthetische organische anionogene detergentcomposities. Het Arquad 2HT-75 is voor 75% actief en de suspensie van de anionogene capillairactieve verbinding is voor 48% actief, zodat 1,01 gew.dl van het Arquad 2HT-75 per gew.dl van het natrium lineair tridecylbenzeen sulfonaatsuspensie wordt gebruikt. Bij gebruik van de in de handel ver-30 krijgbaiB materialen in plaats van de voor 100% actieve verbindingen moet langer op 160°C worden verhit om het water uit de suspensie van het anionogene capillairactie\e materiaal) en oplosmiddel (uit het Arquad 2HT-75) uit te drijven, en wordt bij de reactie meer precipitaat verkregen , maar na het decanteren zijn de verkregen complexen in wezen 35 equivalent.

Op soortgelijke wijze als hierboven beschreven worden andere complexen bereid door toepassing van molaire hoeveelheden (op basis van 8702318 ¥ -14- actief ingredient, A.I.) natriummonoethoxydodecylsulfaat, natrium-laurylsulfaat, en natriumcocaat (natriumzeep van cocovetzuren). Ook worden verdere complexen bereid door gebruik van de genoemde anionogene 5 capillairactieve materialen en afzonderlijke reactie daarvan in equi-moleculaire hoeveelheden met di-C-j^C-^g a^kyldimethylammoniumbromide, distearyldimethylammoniumchloride, vetzuuramidoalkylammoniumchloride, (Culversoft WS), methyltallo-alkylaminoethylalkylimidazolinium-methosulfaat (Varisoft 475) en dimethyldicocoalkylammoniumchloride 10 (Adogen 462).Hierbij wordt nagenoeg dezelfde bereidingswijze toegepast en de complexen die worden verkregen, zijn geschikt voor opname in de deeltjesvormige geagglomereerde complex/bentoniet weefselverzachtende en antistatische emulsies volgens de uitvinding voor toepassing in de wascyclus. Alle complexen zijn vaste stoffen bij kamertemperatuur en 15 hebben een wasachtig vettig of olieachtig uiterlijk, of het nu zuivere complexen zijn of mengsels van complexen. Representatief voor de complexen die bereid werden zijn ditalloalkyldimethylammoniumlauryl-sulfaat; distearyldimethylammoniumtalloalcoholsulfaat; di-C-j^C^g-dimethylammoniumtricbtylbenzeen sulfonaat en methyltalloamidoethyl-20 talloimidazoliniumlauryl sulfaat.

VOORBEELD II

Bereiding van complex/bentoniet agglomeraten

Het complex van di-gehydrogeneerd talloalkyldimethylammonium-chloride en natriumtridecylbenzeensulfonaat (di-gehydrogeneerd tallo-25 alkyldimethylammoniumtridecylbenzeensulfonaat) van Voorbeeld I, in fijnverdeelde vorm, wordt verwerkt tot een compositie zoals de agglomeraten volgens de uitvinding door menging met bentonietpoeder in een hellend opgestelde trommelmenger.Deze "controle" compositie wordt bereid door menging van gelijke gewichtshoeveelheden van het 30 complex en een zwellend "Wyoming natriumbentoniet in poedervorm, met een deeltjesgrootte (ten minste 95%) van 37-74 micrometer. Het mengsel wordt bereid in de inrichting, zoals afgeheeld in fig.1 en 2, waarbij het bentonietpoeder uit de hopper 43 in de trommel 11 wordt gevoerd en het complex in de vorm van deeltjes (bijvoorbeeld in 35 koude toestand gemalen) uit een soortgelijke hopper op een andere, niet-afgebeelde transportband wordt geleid, die het materiaal via trog 47 in de trommel 11 voert. Hierbij wordt geen materiaal op het 8702318 -15- tuimelende mengsel versproeid. Het verkregen produkt heeft voor tenminste 95% een deeltjesgrootte tussen 37 en 250 micrometer.

Uit hetzelfde complex en hetzelfde bentoniet wordt in de inrichting, zoals afgeheeld in de fig. 1 en 2, een agglomeraat volgens de uit-5 vinding bereid. Het complex wordt met een temperatuur van ongeveer 85°C in gesmolten toestand op het tuimelende bentonietpoeder versproeid in de vorm van druppeltjes met ongeveer dezelfde afmetingen als die van de bentonietdeeltjes. Het mengen wordt na het besproeien nog ongeveer 5 minuten voortgezet, gedurende welke tijd de agglomeraten 10 worden gevormd en afgerond onder vorming van nagenoeg bolvormige deeltjes met afmetingen van 105-210 micrometer. Eventuele te fijne of te grove deeltjes worden door zeven verwijderd. Op analoge, wijze worden agglomeraten van hetzelfde type en met dezelfde eigenschappen gemaakt door gebruik van een hete (85°C) waterige suspensie van het 15 complex (1 gew.dl complex op 2 gew.dln water), een alcoholische oplossing van het complex met kamertemperatuur (1 gew.dl complex of 3 gew.dln alcohol) en een emulsie van het complex in water bij kamertemperatuur (1 gew.dl complex, 0,5 gew.dl Neodol 25-7, een niet-ionogeen capillairactief condensatieprodukt van een vetalcohol met gemiddeld 20 12-15 koolstofatomen per molecuul, met 7 mol ethyleenoxyde en 3 gew.dln gedeïoniseerd water). Na vorming van het gewenste agglomeraat wordt een eventuele overmaat water verwijderd door verhitten en drogen aan lucht, zodanig dat het vochtgehalte tot ongeveer 5% wordt verlaagd. Eventueel aanwezige alcohol wordt geheel vervluchtigd en wordt terugge-25 wonnen voor hernieuwd gebruik.

In variaties van deze proeven worden de procedures herhaald met andere kationogene/anionogene complexen zoals di-talloalkyldimethyl-ammoniumlaurylsulfaat, distearyldimethylammoniumtalloalcoholsulfaat, di-C,_—C10 alkyldimethylammoniumdodecylbenzeensulfonaat en methyl-LL lo 30 talloalkylamidoethyltalloimidazoliniumlaurylsulfaat. Ook kan in de emulsie de emulgator geheel of gedeeltelijk, bijvoorbeeld voor 50%, worden vervangen door tallo-alkylamineethoxylaten, zoals Ethomeen, TAM-8, TAM-15, TAM-20 en TAM-40. De diverse geagglomereerde produkten zijn fysisch en chemisch stabiel bij opslag, desintegreren niet en 35 ondergaan geen vermindering van deeltjesgrootte van enige betekenis, terwijl uit uitgevoerde proeven blijkt, dat het complex zijn weefsel-

670 2 r 1 P

* * -16- verzachtende en antistatische effecten door de agglomeratie met het bentoniet niet heeft verloren. De agglomeraten zijn vrij vloeiend en zien er niet onaantrekkelijk uit, welke eigenschappen belangrijk zijn voor de beoogde toepassing als toevoegsel in de wascyclus bedoeld voor 5 de detailverkoop en voor huishoudelijk gebruik.

VOORBEELD III

Wassen van weefsels en vergelijkende resultaten

De in voorbeeld II beschreven toevoegsels worden beproefd op hun effect als weefselverzachtende en antistatische toevoegsels in waswater 10 onder toepassing van wasautomaten met waswater met geringe hardheid en een temperatuur van ongeveer 39°C, welk "warm" wassen geacht wordt een strenge, maar praktische beproeving te zijn van detergentcomposities en hulpcomposities en componenten daarvan. Voor een huishoudelijke wasautomaat met bovenlading worden 85 g deeltjesvormig detergent en 64 liter 15 waswater gebruikt. Desgewenst kunnen ook vloeibare detergenten worden gebruikt in plaats van de deeltjesvormige produkten. Ook kunnen niet-ionogene detergentcomposities worden gebruikt, maar de voordelen van de toevoegsels volgens de uitvinding zijn het belangrijkst wanneer het gebruikte detergent van anionogene aard is (bij voorkeur opgebouwd 20 met een of meer anorganische opbouwzouten). De hoeveelheid toevoegsel, die in de wascyclus aan het waswater wordt toegevoegd is 13 g en kan worden afgemeten met een doseerdop of kan voorverpakt zijn. Voor het wassen wordt leidingwater gebruikt, dat een gemnegde calcium- en magne-siumhardheid heeft van ongeveer 100 dln per miljoen. Het gebruikte deter-25 gent is een in de handel verkrijgbare opgebouwde synthetische organische anionogene detergentcompositie, die ongeveer 4 % natrium lineair cbcfecylbeiasn sulfonaat, 12% natrium vetalc°h°l ethoxylaat (1-3 ethoxygroepen per molecuul), 35% natriumtripolyfosfaat, 5% natriumsilicaat,25% natrium-sulfaat, 5% water en voor het overige diverse functionele hulpstoffen 30 bevat. Dit produkt is in de handel verkrijgbaar onder de merknaam TIDE.

De waslading bevat vijf monsters van elk van de volgende materialen: katoenbatist, 65% Dacron /35% katoen, Dacron dubbel breisel, Dacron enkel breisel, Banion nylon, acetaat jersey en nylon tricot, alle monsters van 36 x 38 cm. De monsters van synthetisch en gemengd 35 synthetisch materiaal zijn nuttig voor het evalueren van accumulaties van statische elektriciteit na tuimeldroging in een droogautomaat.

Verder zijn in de wasmachine vier katoenen wasdoekjes (badstof)aanwezig, 8702318 * f * -17- geschikt voor het evalueren van verzachtingseffecten en Soil Removal Index (S.R.I.) monsters van diverse verschillende textielmaterialen, gevlekt met verschillende "moeilijke" vlekmaterialen, waaronder drie monsters elk van: Testfabrics nylon- en katoenmaterialen, elk gevlekt 5 met een olieachtig vuil/deeltjesvormig vlekmateriaal, klei op' katoen, klei op een mengsel van 65% Dacron en 35% katoen, en EMPA 101 (olieachtig vuil/deeltjesvormig vlekmateriaal). Eerst wordt het waswater in de waskuip van de machine gebracht, gevolgd door detergent en deeltjesvormig complex/bentoniettoevoegsel en deze materialen 10 worden in de waskuip gedurende ongeveer 1 minuut gemengd onder wascyclusroering, waarna de diverse monsters werden toegevoegd en een gewone wascyclus van 10 minuten begint. Het wassen wordt gevolgd door conventioneel automatisch spoelen en na het voltooien van de spoel-cycli worden de diverse monsters overgebracht naar een droogautomaat 15 waarin zij 1 uur worden gedroogd.

Analoge proeven worden uitgevoerd met dezelfde hoeveelheden van de kationogene capillairactieve verbindingen als in de deeltjesvormige toevoegsels aanwezig zijn, en in andere vergelijkingen onder toepassing van de equivalenten van de kationogene/anionogene complexen 20 zonder bentoniet. Voor het overige zijn de proef omstandigheden dezelfde.

De complex/bentoniet agglomeraten blijken alle de monsters aanmerkelijk te verzachten en antistatisch te maken, geen nadelige invloed te hebben op de detergentie en leiden niet tot afzetting van vettige vlekken op het gewassen goed. De wasbehandelingen waarbij de kationogene 25 capillairactieve verbindingen direct in het waswater worden gebracht blijken niet zo effectief te zijn voor het verzachten en antistatisch maken, terwijl de detergentie in aanmerkelijke mate nadelig wordt be-invloed. Wanneer zich in het waswater kleurlichamen en fluorescerende glansmiddelen aanwezig zijn wordt bij de controleproeven verkleuring 30 geconstateerd, maar niet met de composities volgens de uitvinding, terwijl bij de controleproeven verlies van het effect van fluorescerende glansmiddelen wordt waargenomen maar niet volgens de composities volgens de uitvinding.Bij de controleproeven waarbij kationogene-anionogene capillairactieve complexen worden gebruikt in plaats van de kationogene 35 verzachtingsmiddelen, worden wat afzetting van vettige vlekken·op de gewassen monsters betreft soortgelijke resultaten verkregen. De agglome- ¢702 :-1 6 -18- ï raten en wasprocedures volgens de uitvinding zijn derhalve beter dan de bekende produkten en processen.

VOORBEELD IV Experimentele variaties 5 Wanneer de hoeveelheden van de componenten van de agglomeraten van de voorgaande voorbeelden, de hoeveelheden van de componenten van de detergentcomposities, de concentraties van de detergentcomposities en toevoegsels in het waswater en de molaire verhoudingen van kationogene en anionogene capillairactieve verbindingen voor de vorming van het 10 complex in de eerder beschreven proeven ± 10%, ± 20% en ± 30% worden gevarieerd zonder buiten de in de beschrijving vermelde trajecten te komen, worden evengoede resultaten met de agglomeraten volgens de uitvinding verkregen. Zulks is ook het geval wanneer de temperaturen en concentraties op analoge wijze worden gevarieerd, maar binnen de 15 gespecificeerde trajecten worden gehouden.

i 2 31 g

Claims (15)

1. Weefselverzachtend en antistatisch makend deeltjesvormig toevoegsel voor toepassing in het waswater tijdens de wascyclus van wasautomaten tezamen met een of meer anionogene detergenten voor het wassen, verzachten en antLstatisch maken van wasgoed,dat in zulke 5 machines wordt gewassen en vervolgens in een droogautomaat wordt gedroogd, gekenmerkt door ongeveer 10 gew.dln van een complex van een kationogene capillairactieve verbinding en een anionogene capillair-actieve verbinding, in welk complex de molverhouding van kationogene tot anionogene molecuulgedeelten is gelegen tussen 1:1 en 1:1,5, en 10 1-80 gew.dln bentoniet, welk complex zich bevindt in een bekleding op de bentonietdeeltjes, waarbij de deeltjesgrootte van de gecombineerde deeltjes minder is dan 250 micrometer.

2. Toevoegsel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de kationogene capillairactieve verbinding een quaternair ammoniumzout 15 en/of een imidazoliniumzout is, de anionogene capillairactieve verbinding een sulfonaat, sulfaat en/of carboxylaat is, waarbij de molverhouding van kationogene component tot anionogene component in het complex ongeveer 1:1, en de verhouding van kationogeen/anionogeen complex tot bentoniet 10 gew.dln complex op 2-30 gew.dln bentoniet 20 bedraagt.

3. Toevoegsel volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat het bentoniet een deeltjesgrootte heeft van minder dan 74 micrometer en de deeltjes van het kationogene/anionogene complex en bentoniet agglomeraten zijn van bentonietdeeltjes, die door het complex bijeen worden 25 gehouden, welke agglomeraten een kleinste diameter van minder dan 210 micrometer hebben.

4. Toevoegsel volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat het quaternaire ammoniumzout ëen quaternair ammoniumchloride is, het imidazoliniumzout een chloride of laag alkylsulfaat is, de anionogene 30 capillairactieve verbinding een hoger alkylbenzeensulfonaat, hoger vetalcoholsulfaat, geethoxyleerd hoger vetalcoholsulfaat met 1-30 mol ethyleenoxyde per mol of een mengsel daarvan is, waarbij de verhouding van kationogeen/anionogeen complex tot bentoniet 10 gew.dln complex op 3-15 gew.dln bentoniet bedraagt, het bentoniet 35 nagenoeg geheel een deeltjesgrootte tussen 37 en 74 micrometer heeft 8702518 r -20- en het agglomeraat van het complex en bentoniet nagenoeg geheel een deeltjesgrootte tussen 105 en 210 micrometer heeft.

5. Toevoegsel volgens conclusie 4, gekenmerkt door een agglomeraat van 10 dln van een complex van natrium lineair tridecylbenzeensulfonaat 5 en di-gehydrogeneerd talloalkyl dimethylaramoniumchloride in equimo-laire hoeveelheden met 8-12 gew.dln bentoniet, welk agglomeraat geen deeltjesgrootte heeft van minder dan 177 micrometer.

6. Toevoegsel volgens conclusie 5,gekenmerkt door 0,5-10 gew.dln van een emulgator voor het kationogene/anionogene complex.

7. Werkwijze ter bereiding van het toevoegsel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het bentonietpoeder wordt vermengd en op de oppervlakken van het bentonietpoeder tijdens voortgezet mengen een smelt, oplossing, emulsie of dispersie wordt versproeid van een complex van kationogene en anionogene capillairactieve verbindingen, waarbij de 15 molverhouding van kationogene tot anionogene molecuulgedeelten in het complex gelegen is tussen 1:1 en 1:1,5 en het mengen na het sproeien wordt voortgezet totdat een agglomeraat van bentoniet en het complex is gevormd, dat een deeltjesgrootte van minder dan 250 micrometer bezit.

8. Werkwijze volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat het complex in de 20 vorm van een oplossing of emulsie op het bentoniet wordt versproeid in een hoeveelheid van 10 gew.dln van het complex op 2-30 gew.dln bentoniet.

9. Werkwijze volgens conclusie 8, met het kenmerk, dat de kationogene component van het complex een quaternair ammoniumzout en/of een imidazo- 25 liniumzout is, de anionogene component van het complex een sulfonaat, sulfaat en/of carboxylaat is, de molverhouding van de kationogene component tot de anionogene component in het complex ongeveer 1:1 bedraagt en het complex de vorm heeft van een waterige oplossing of emulsie, wanneer het op de oppervlakken van het bentonietpoeder wordt 30 versproeid.

10. Werkwijze volgens conclusie 9 met het kenmerk, dat het quaternaire ammoniumzout een quaternair ammoniumchloride is, het imidazoliniumzout een chloride of laag alkylsulfaat is, de anionogene capillair actieve verbinding een hoger alkylbenzeensulfonaat, hoger 35 vetalcoholsulfaat geethoxyleerd hoger vetalcoholsulfaat met 1-30 mol ethyleenoxyde per mol, of een mengsel daarvan is, waarbij de verhouding van het complex tot bentoniet 10 gew.dln complex op 3-15 gew.dln bento- 87023U >? * -21- niet, het bentoniet een deeltjesgrootte tussen 37 en 74 micrometer heeft, het agglomeraat wordt gedroogd tot een vochtgehalte van minder dan 10% wanneer het na de vorming een vochtgehalte van 10% of meer hééft, en te grove en/of te fijne deeltjes uit het verkregen agglomeraat 5 worden verwijderd, zodanig dat nagenoeg alle deeltjes daarvan een grootte hebben tussen 105 en 210 micrometer.

11. Werkwijze volgens conclusie 10,met het kenmerk, dat het agglomeraat bestaat uit 10 dln van een complex van natrium lineair tridecylbenzeen-sulfonaat en di-gehydrogeneerd talloalkyldimethylammoniumchloride in 10 equimolaire verhouding, en 8-12 gew.dln bentoniet en dat het agglomeraat wordt gezeefd of op andere wijze geklassificeerd, zodanig dat nagenoeg alle deeltjes daarvan een deeltjesgrootte hebben van minder dan 177 micrometer.

12. Werkwijze voor het gelijktijdig wassen van wasgoed en behandelen 15 van het wasgoed om het te verzachten en antistatisch te maken, met het kenmerk, dat het wasgoed wordt gewassen in waswater bij een temperatuur tussen 30 en 95°C met een opgebouwde synthetische anionogene organische detergentcompositie, bevattende 5-35 % van een synthetisch anionogeen organisch detergent, 10-80% opbouwzout voor het anionogene 20 detergent en 0-50% van een vulstofzout, welke detergentcompositie in het waswater aanwezig is in een concentratie van 0,05-0,5% in tegenwoordigheid van 0,01-0,1% van het deeltjesvormige toevoegsel voor de wascyclus volgens conclusie 1 in het waswater, en het gewassen wasgoed wordt gespoeld en gedroogd.

13. Werkwijze volgens conclusie 12, met het kenmerk, dat het waswater zich in een wasautomaat bevindt en een temperatuur heeft van 30-60°C, het synthetische anionogene organische detergent van de detergentcompositie wordt gekozen uit hogere vetalcoholsulfaten,hogere alkyl-benzeensulfonaten, gesulfateerde geethoxyleerde hogere vetalcoholen, 30 alkeensulfonaten, alkaansulfonaten, monoglyceridesulfaten en mengsels daarvan, het opbouwzout wordt gekozen uit polyfosfaten, carbonaten, bicarbonaten, boraten, silicaten, zeolieten en mengsels daarvan, en het vulstofzout natriumsulfaat is,het antistatisch makende en weefselverzach-tende toevoegsel voor de wascyclus een complex van een kationogene capil-35 lairactieve verbinding,zijnde een quaternair ammoniumzout of een imidazo-liniumzout of een mengsel daarvan, en een anionogene capillairactieve 8702318 -22- ψ verb inding, zijnde een sulfonaat, sulfaat of carboxylaat of een mengsel daarvan, en bentoniet omvat, waarbij de verhouding van complex tot bentoniet gelegen is tussen 10:1 en 10:80, en het drogen wordt uitgevoerd in een droogautomaat.

14. Werkwijze volgens conclusie 13, met het kenmerk, dat de temperatuur van het waswater 35- 50°C bedraagt, het synthetische anionogene organische detergent van de detergentcompositie natrium-lineair hoger alkylbenzeensulfonaat, natrium hoger vetalcoholsulfaat, natrium hoger vetalcohol ethoxylaatsulfaat of een mengsel daarvan 10 is, het opbouwzout natriumtripolyfosfaat, natriumpyrofosfaat, natrium-carbonaat, natriumbicarbonaat, natriumsilicaat, natriumboraat of een mengsel daarvan is, de hoeveelheden synthetisch anionogeen organisch detergent, opbouwzout en vulstofzout respectievelijk 15-30%, 25-70% en 0-40% bedragen, het antistatisch makende en weefselverzachtende 15 toevoegsel voor de wascyclus een agglomeraat is van een complex van ongeveer equimolaire hoeveelheden van een kationogeen capillair-actief quaternair ammoniumzout en een anionogeen capillairaktief hoger alkylbenzeensulfonaat detergent, met bentoniet, dat nagenoeg geheel een deeltjesgrootte van 37-74 micron heeft, waarbij het 20 agglomeraat nagenoeg geheel een deeltjesgrootte heeft van 105-210 micrometer.

15. Werkwijze volgens conclusie 14, met het kenmerk, dat het agglomeraat 10 dln van een capillairactief complex van equimoleculaire hoeveelheden natrium lineair tridecylbenzeensulfonaat en di-gehydroge-25 neerd talloalkyldimethylammoniumchloride met 8-12 gew.dln bentoniet omvat, welk agglomeraat nagenoeg geheel een deeltjesgrootte heeft van minder dan 127 micrometer, en de concentraties van de opgebouwde detergentcompositie en van het weefselverzachtende en antistatisch makende toevoegsel in het waswater respectievelijk 0,1-0,2% 30 en 0,01-0,4% bedragen. 8702318