NL8304140A - Rechtgeleiding omvattende een eerste lichaam en een daarin axiaal verschuifbaar aangebracht tweede lichaam. - Google Patents

Description

9 » PHN 10.857 ! N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven "Rechtgeleiding omvattende een eerste lichaam en een daarin axiaal verschuifbaar aangébracht tweede lichaam".

De uitvinding heeft betrekking op een rechtgeleiding, omvattende een hol eerste lichaam en een daarin axiaal verschuifbaar aangébracht tweede lichaam, van welke lichamen de hartlijnen samenvallen ai tussen welke lichamen tenminste twee clusters van lagerelementen zijn aarsge-5 bracht, waarbij tenminste een van de lichamen axiaal lopende gelei-vlakken vertoont waarover de lagerelementen verplaatsbaar zijn.

Een dergelijke rechtgeleiding is bekend uit het Duitse Auslegeschrift 28 02 740. De bekende rechtgeleiding omvat een koker-vormig eerste lichaam en een cylindervormig tweede lichaam. Het koker-10 vormig lichaam vertoont een rechthoekige dwarsdoorsnede en is aan de binnenzijde voorzien van een aantal zich in axiale richting uit-strekkende geleivlakken. De geleivlakken dienen als glijvlakken voor de als glijscfaoenen uitgesoerde lagerelementen, die bevestigd zijn aan het cylindervormig lichaam. De glijvlakken maken deel uit van 15 strippen, die zodanig in de boekdelen van het kokervormig lichaam zijn aangébracht, dat elk van de glijvlakken loodrecht staat op de aangrenzende wand van het kokervormig lichaam.

Een bezwaar van de bekende rechtgeleiding is, dat de onderlinge positie van de hartlijnen van het eerste en tweede lichaam be-2o invloedbaar is door temperatuurveranderingen in de constructie van de rechtgeleiding. Zo kan bij een temperatuurverandering van één of beide lichamen speling ontstaan tussen de glijschoenen en de glijvlakken door ongelijke radiale uitzetting of inkrimping van de lichamen. Een te grote speling tussen de glij schoenen en de glijvlakken kan tot 25 een ontoelaatbare radiale verplaatsing van het ene ten opzichte van het andere lichaam leiden. Ook kan het voorkomen, dat bij een temperatuurverandering de ruimte tussen de glij schoenen en de glijvlakken zodanig wordt verkleind en dat bij een axiale verplaatsing van het tweede lichaam ten opzichte van het eerste lichaam de glij schoenen 30 vastlopen tegen de glijvlakken.

Door de temperatuurafhankelijkheid van de bekende rechtgeleiding is een nauwkeurig gedefinieerde en reproduceerbaar axiale verplaatsing van het tweede lichaam ten opzichte van het eerste 8304140 A.

PHN 10.857 2 .. * lichaam bij wisselende temperatuuromstandigheden niet mogelijk.

De uitvinding beoogt nu de bekende rechtgeleiding zodanig te verbeteren, dat een rechtgeleiding ontstaat, die in hoge mate ongevoelig is voor tanperatuurvariaties in de constructie van de 5 rechtgeleiding.

De rechtgeleiding volgens de uitvinding heeft daartoe als kenmerk, dat de geleivlakken in vlakken liggen, die door de samenvallende hartlijnen gaan.

Bij de rechtgeleiding volgens de uitvinding kunnen, evenals 10 bij de bekende rechtgeleiding, de lagerelementen bevestigd zijn aan het tweede lichaam en de geleivlakken voorkomen aan het eerste lichaam. Het eerste lichaam kan een polygonale dwarsdoorsnede hébben, doch heeft bij voorkeur een ronde dwarsdoorsnede. Het tweede lichaam kan hol of massief uitgevoerd zijn en is bij voorkeur cylindervormig.

15 Een voordeel van de rechtgeleiding volgens de uitvinding is, dat bij temperatuurveranderingen van een of beide lichamen de lagerelementen en/of de geleivlakken zich verplaatsen in vlakken die door de samenvallende hartlijnen gaan, waarbij de lichamen geen radiale verplaatsing ten opzichte van elkaar uitvoeren, waardoor een zuivere axiale 20 verplaatsing van het ene ten opzichte van het andere lichaam gewaarborgd is.

De rechtgeleiding volgens de uitvinding kan gunstig toegepast worden in inrichtingen, waarin constructie-onderdelen zeer nauwkeurig axiaal verplaatst moeten worden. Zo kan de rechtgeleiding bijvoorbeeld 25 toegepast worden in machines, zoals glaspersen, in optische apparatuur, zoals vergrotingsapparaten, en in meetinrichtingen.

Een voorkeursuitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding heeft het kenmerk, dat tussen de beide lichamen tenminste een veerkrachtig element is aangebracht, dat de lagerelementen en de gelei-30 vlakken tegen elkaar drukt.

Als veerkrachtig element kan bijvoorbeeld een schroef veer gebruikt worden die als trék- of drukveer is uitgevoerd en enerzijds gelagerd is aan het eerste lichaam en anderzijds bevestigd is aan.het tweede lichaam. Vanzelfsprekend kunnen ook andersoortige veren toegepast 35 worden.

Een voordeel van deze uitvoeringsvorm is, dat op een betrékkelijk eenvoudige wijze een spelingsvrije, en statisch volledig bepaalde constructie verkregen kan worden.

8 3 δ ή 1 A o HJN 10.857 3 > $ J¥

Eten andere vocrkeursuitvoeringsvorm heeft het kenmerk, dat de lagerelemsnten wentelelementen bevatten, die met de als loopvlakken uitgeleerde geleivlakken samenwsrken.

De wentelelementen kunnen uitgevoerd zijn als naalden, cylinders 5 of kogels, die op een op zichzelf békende wijze in de lagerelementen zijn aangebracht.

Een voordeel van deze uitvoeringsvorm is de grote axiale beweeglijkheid van de beide lichamen ten opzichte van elkaar, als gevolg van de geringe wrijving, met name de aanloopwrijving, tassen de lager-10 elementen en de geleivlakken.

De uitvinding zal hierna aan de hand van een uitvoerings voorbeeld en onder verwijzing naar de tekening nader worden toegelicht.

Figuur 1 is een langsdoorsnede volgens de lijn I-I in fig. 2 van een schematisch en niet op schaal weergegeven rechtgeleiding volgens 15 de uitvinding;

Figuur 2 is een dwarsdoorsnede volgens de lijn II-II in fig. 1;

Figuur 3 is een dwarsdoorsnede volgens de lijn III-III in fig 1;

Figuur 4 is een langsdoorsnede volgens de lijn IV-IV in fig. 2 en fig. 3; 20 Figuur 5 is een dwarsdoorsnede volgens de lijn V-V in fig. 4.

De in de figuren 1 tot ai met 5 weergegeven rechtgeleiding volgens de uitvinding omvat een eerste lichaam 1 en een daarin gelagerd tweede lichaam 2. Beide lichamen 1 en 2 zijn buisvormig en zodanig ten opzichte van elkaar gepositioneerd dat hun hartlijnen samenvallen. De samen-25 vallende hartlijnen zijn aangegeven met A. Het eerste lichaam 1 is voorzien van drie geleivlakken 4, 6 en 8. De geleivlakken 4, 6 en 8 liggen in de mathematische vlakken B, C resp. D, die elk door de hartlijnen A gaan. Omdat in deze uitvoeringsvorm de lichamen 1 en 2 buisvormig zijn kan men de vlakken B, C en D ook aanduiden als radiale vlakken. De 30 vlakken B, C en D maken een hoek cb van 120° met elkaar. Het lichaam 1 is voorts voorzien van drie rails 10, 12 en 14, waarop de geleivlakken 4, 6 resp. 8 zijn aangebracht. De rails 10 en 12 zijn bevestigd aan een drager 16 en de rail 14 is bevestigd aan een drager 18. Beide dragers 16 en 18 zijn door middel van spieën 17 en schematisch weergegeven schroef-35 verbindingen 19 bevestigd tegen de binnenzijde van het eerste lichaam 1.

Het tweefelichaam vertoont twee qp axiale afstand van elkaar gelegen flenzen 20 en 22, op elk waarvan een cluster van drie lagerelementen is bevestigd. De flens 20 draagt de lagaeLementen 24, 25 en 26 8304140 EHN 10.857 4 m , a en de flens 22 draagt de lagerlementen 27/ 28 en 29. De lagerelarenten 24 tot en met 29 zijn paarsgewijze tegenover de rails 10, 12 en 14 opgesteld, zodanig dat de lagerelementen 24 en 27, 25 en 28, en 26 en 29 samenwerken met de respectievelijke geleiviakken 4, 6 en 8.

5 In deze uitvoeringsvorm zijn de lagerelementen 24 tot en met 29 voorzien van wentelelementen 30, die langs de als loopvlakken dienende geleiviakken 4, 6 en 8 wentelbaar zijn. Het aantal wentelelementen wordt onder andere bepaald door de eisen die men stelt aan de lager-stijfheid.

10 De lagerelementen 24 tot en met 29 worden door een veerkrachtig element 32 tegen de geleiviakken 4, 6 en 8 gedrukt. Zoals in figuur 5 is weergegeven, ligt het veerkrachtig element 32 in een radiaal vlak E, dat een hoek β van 30° maakt met het vlak D. Uiteraard is hoek afhankelijk van het aantal geleiviakken en de plaats van de geleiviakken. 15 Het veerkrachtig element 32 bestaat uit een schotelveer 34, die vestigd is aan een nok 36 van het tweede lichaam 2 en die afsteunt tegen een lager 37, dat samenwerkt met een loopvlak 38 van een aan het eerste lichaam 1 bevestigde strip 40, (figuren 4 en 5).

Door êên van de lagerelementen 24 tot en met 29 verend te be-20 vestigen aan een van de flenzen. 20, 22 kan een statisch bepaalde constructie worden verkregen. Daartoe kan bijvoorbeeld tussen het lager-element 27 en de flens 22 (figuren 3 en 5) een bladveer 42 aangebracht werden.

Tijdens bedrijfsomstandigheden zijn de beide lichamen 1 en 2 25 ten opzichte van elkaar axiaal verplaatsbaar. Daarbij verplaatsen de lagerelsneiten 24 tot en met 29 zich over de geleiviakken 4, 6 en 8 onder handhaving van de onderlinge positie van de hartlijnen van beide lichamen 1 en 2, en beweegt het verend element 32 langs de strip 40. Treden temperatuurveranderingen in de rechtgeleiding op, waarbij een 30 van de lichamen 1 en 2 of beide lichamen 1 en 2 uitzetten of inkrimpen, dan vinden de opbedende verplaatsingen van de lagerelementen 24 tot en met 29 en/of de geleiviakken 4, 6 en 8 plaats in de radiale vlakken B, C en D. De co-axiale opstelling van beide lichamen 1 en 2 ondergaat daarbij geen verandering, waardoor bij wisselende tanperatuuromstandig*-35 heden een exacte axiale verplaatsing van de lichamen 1 en 2 ten opzichte van elkaar gewaarborgd is.

De uitvinding is nipt beperkt tot het in de tekening weergegeven uitvoeringsvoorbeeld. Zo omvat de uitvinding met name ook uitvoeringen, 8304140 v ESN 10.857 5 » waarbij de lager elementen bevestigd zijn aan het tweede lichaam en de geleivlakken aangehracht zijn qp het eerste lichaam.

5 10 15 20 25 30 35 8304140

Claims (3)

1. Rechtgeleiding, omvattende een hol eerste lichaam en een daarin axiaal verschuifbaar aangebracht tweede lichaam, van welke lichamen de hartlijnen samenvallen en tussen welke lichamen tenminste twee clusters van lagerelementen zijn aangebracht, waarbij : tenminste een e van de lichamen axiaal lopende geleivlakken vertoont waarover de lagerelementen verplaatsbaar zijn, met het kenmerk, dat de geleivlakken in vlakken liggen die door de samenvallende hartlijnen gaan.

2. Rechtgeleiding, volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat tussen de beide lichamen tenminste een veerkrachtig element is aan- 10 gebracht dat de lagerelementen en de geleivlakken tegen elkaar drukt.

3. Rechtgeleiding, volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de lagerelementen wentelelementen bevatten die met de als loopvlakken uitgevoerde geleivlakken samenwerken. 15 20 25 30 35 8304140