NL8303497A

NL8303497A - Voorwerp geheel of gedeeltelijk vervaardigd uit een polymeermengsel en voorzien van een polyurethaanlaklaag of een polyurethaanlijmlaag.

Info

Publication number: NL8303497A
Application number: NL8303497A
Authority: NL
Original assignee: Gen Electric
Priority date: 1983-10-12
Filing date: 1983-10-12
Publication date: 1985-05-01
Also published as: EP0137545A2; EP0137545B1; EP0137545A3; DE3464501D1

Description

v »

» I

3-CB-10.124 -1-

General Electric Company te Schenectady, New York, Verenigde Staten van Amerika.

Aanvraagster noemt als uitvinder: Roelof van der Meer.

5 Voorwerp geheel of gedeeltelijk vervaardigd uit een polymeermengsel en voorzien van een laklaag of een lijmlaag.

De uitvinding heeft betrekking op een voorwerp 10 uit een polymeermengsel, dat een polyfenyleenether, eventueel een polystyreen of een met rubber gemodificeerd polystyreen, bevat en is voorzien van een laklaag of een lijmlaag.

15 Voorwerpen vervaardigd uit een polyfeny leenether en voorzien van een polyurethaanlaklaag zijn bekend uit de Franse octrooiaanvrage 2 293 892. De bekende voorwerpen zijn vervaardigd uit een polyfenyleenether zonder verdere toevoegingen. Bij dergelijke 20 voorwerpen is een goede hechting tussen de poly-urethaan lak- of lijmlaag van belang.

De uitvinding voorziet in voorwerpen met een goede hechting tussen de lak- of lijmlaag en het 25 eigenlijke voorwerp.

De uitvinding voorziet in het bijzonder in voorwerpen, die zijn voorzien van een laklaag op basis van een polyurethaan of een alkyd/melamine of die zijn 30 voorzien van een polyurethaan- of epoxylijmlaag.

Het voorwerp volgens de uitvinding heeft het kenmerk, dat het is vervaardigd uit een polymeermengsel dat een polyfenyleenether en een epoxyverbinding bevat.

8 v 0 o “ï 9 / 35 ♦ % , * 8-CB-10.124 -2-

Polymeermengsels, die een polyfenyleenether, eventueel een polystyreen of een met rubber gemodificeerd polystyreen en een epoxyverbinding bevatten, zijn op zich bekend uit de Japanse octrooiaanvrage 5 45/120514, ter inzage gelegd onder nummer 48/39017.

Verder is uit de Duitse octrooiaanvrage. 30.39201 bekend dat de hechting van polyurethaanschuim op voorwerpen gevormd uit een polyfenyleenether-10 polystyreen mengsel verbeterd kan worden door de toepassing van een speciaal slagvast gemodificeerd polystyreen zoals beschreven in de Duitse octrooiaanvrage 25 25 019* 15 Een goede hechting met lakken en lijmen kan men verkrijgen wanneer het voorwerp is vervaardigd uit een polymeermengsel dat bovendien een blokcopolymeer bevat met blokken afgeleid van een geconjugeerd dieen •en van een vinylaromatische verbinding. Dit geldt in 20 het bijzonder voor de hechting met lakken zoals poly-urethaanlakken en alkyd/melaminelakken.

De voorwerpen volgens de uitvinding zijn vervaardigd uit een polymeermengsel, dat de volgende 25 bestanddelen bevat: A. een polyfenyleenether B. een epoxyverbinding

Verder kan dit polymeermengsel nog bevatten: 30 C. een verzadigd of onverzadigd blokcopolymeer D. een polystyreen of een met rubber gemodificeerd polystyreen E. gebruikelijke additieven voor polymeer-mengsels die een polyfenyleenether bevatten 35 8303497 * * 3-CB-10.124 -3- A. Polyfenyleenether.

Polyfenyleenethers en hun bereiding vindt men in talloze octrooipublikaties beschreven zoals de Amerikaanse octrooischriften 3,306,874; 3,306,875; 5 3,257,357 en 3,257,358. Het polymeermengsel volgens de uitvinding kan een of meer van alle bekende polyfenyleenethers bevatten, met name ook homopolymeren, copo-lymeren en entcopolymeran. De polyfenyleenether in de polymeermengsels volgens de uitvinding bevat bij 10 voorkeur eenheden afgeleid van 2,6-dimethylfenol.

B. Epoxyverbinding

Als epoxyverbinding kunnen de volgende verbindingen gebruikt wordens 15 (1) Epoxide harsen, welke bereid zijn door fenolen met twee of meer OH-groepen met epichloorhydrine in verschillende verhoudingen te kondenseren.

20 (2) Epoxide harsen, welke bereid zijn door alkoholen met twee of meer OH-groepen (« polyalkoholen) met epichloorhydrine te kondenseren.

(3) Glycidylethers afgeleid van fenolen of alkoholen met één OH-groep.

25 (4) Glycidylethers afgeleid van araineverbindingen.

(5) Geëpoxideerde hogere olefinen of cycloalkanen.

Typische voorbeelden van epoxide harsen genoemd onder (1) zijn de condensatieprodukten van 30 bisfenol A of bisfenol P met epichloorhydrine (bij voorbeeld Araldit GT 7071, Araldit GY 266, en Araldit GT 6099 van Ciba Geigy), condensatieprodukten van recorcinol en epichloorhydrine, condensaten van tetrabroombisfenol A en epichloorhydrine en de glyci-35 dyletherprodukten van fenol novolak of kresol novolak, 83 0 3 4 S7 * Λ 8-CB-10.124 -4- zoals bijvoorbeeld Ciba EPN 138 van Ciba Geigy. Ook kondensaten van fenolen met twee OH-groepen en epi-cbloorbydrine met een redelijk hoog moleculair gewicht, bijvoorbeeld de fenoxy resins, geproduceerd door Union 5 Carbide Corp., kunnen worden gebruikt.

Als voorbeelden van de epoxide harsen, genoemd onder (2) kunnen worden vermeld de kondensaten van ethyleenglycol, propyleenglycol, butyleenglycol, poly-10 ethyleenglycol, glycerine, trimethylolethaan, trimethylolpropaan, of pentaerythritol met epichloor-hydrine.

Als voorbeelden van de van glycidylether-15 achtige produkten (3) kunnen worden genoemd fenyl-glycidylether, n-butylglycidylether, cresylglycidyl ether, en 2-ethylhexyl glycidylether.

Als voorbeeld voor (4) wordt genoemd een 20 diglycidylether afgeleid van aniline.

Als voorbeeld van de onder (5) genoemde verbindingen kunnen worden vermeld geëpoxideerde onverzadigde oliën zoals sojaboonolie en lijnzaadolie 25 (respectievelijk Edenol D 81 en Edenol B 316 van Henkel).

Vanwege de geringe plastificerende werking in polymeermengsels, die een polyfenyleenether bevatten 30 worden bij voorkeur epoxy harsen met een moleculair gewicht van meer dan 1000 gebruikt.

35 8303497 * » 8-CB—10.124 -5- C. Verzadigd of onverzadigd blokcopolymeer.

Als blokcopolymeer kunnen in de polymeer-mengsels blckcopolymeren van het. type A-B, A-B-A' of ook radiale teleblokcopolymeren en zogenaamde tapered 5 blokcopolymeren, dwz. blokcopolymeren waarbij tussen de blokken copolymeren van het geconjugeerd dieen en de vinylaromatische verbinding aanwezig zijn, worden toegepast. Het blok opgebouwd uit het geconjugeerd dieen kan bij alle hier bedoelde soorten blok-10 copolymeren geheel of gedeeltelijk gehydrogeneerd zijn, waarbij men verzadigde blokcopolymeren verkrijgt. In de blokcopolymeren A-B en A-B-A' bestaat B uit een blok van een geconjugeerd dieen zoals butadieen, isopreen of pentadieen-1,3 en bestaan blokken A en A' uit vinylaro-15 maten zoals styreen, alpha-methylstyreen, vinyltolueen, vinylxyleen en/of vinylnaftaleen. Bij voorkeur bestaat B uit polybutadieen en bestaan A en A' uit polystyreen.

Met radiale teleblokcopolymeren worden vertakte polymeren bedoeld met blokken, die gevormd worden door een 20 polymeer van een geconjugeerd dieen, bij voorkeur butadieen, blokken van een vinylaromatische verbinding, bij voorkeur styreen en een koppelingsmiddel. In deze copo-lymeerstructuur gaan verscheidene ketens van het dieen-polymeer, gewoonlijk drie of meer, uit van een koppe-25 lingsmiddel, waarbij elke keten aan het andere uiteinde een blok van het aromatische vinylpolymeer bevat. De genoemde blokcopolymeren zijn alle op zich bekend.

D. Polystyreen of met rubber gemodificeerd polystyreen.

30 Als polystyreen kan een verbinding worden toegepast voor meer dan 25 mol % opgebouwd uit eenheden van een verbinding met formule R-C(CgH(5-p)zp) =» CH2, 35 8303497 * « 8-CB-1Q.124 -6- waarin R een waterstofatoom, een lagere alkylgroep (met bijvoorbeeld 1-6 koolstofatomen) of een halogeenatoom voorstelt, Z een waterstof- of een chlooratoom of een lagere alkylgroep of een vinylgroep voorstelt en ρ«ο of 5 een geheel getal van 1-5 voorstelt. Geschikte polystyreen verbindingen en geschikte met rubber gemodificeerde polystyreen verbindingen (slagvast polystyreen) zijn homopolymeren zoals polystyreen zelf, polychloor— styreen en poly-alphamethylstyreen, met rubber gemodi-10 ficeerde polystyrenen zoals de in de handel verkrijgbare "high-impact polystyreen" polymeren en ook de styreen bevattende copolymeren zoals styreen - acrylo-nitril copolymeren, styreen-butadieen copolymeren, styreen -acrylonitril - butadieen terpolymeren, copoly-15 meren van ethylvinylbenzeen en divinylbenzeen en dergelijke.

Wanneer het polymeermengsel een polystyreen of een met rubber gemodificeerd polystyreen bevat kan de 20 verhouding tussen de gewichtshoeveelheid polyfeny-leenether en polystyreen binnen ruime grenzen gevarieerd worden bij voorbeeld tussen 1:4 en 20:1.

E. Gebruikelijke additieven voor polymeermengsels op 25 basis van polyfenyleenether.

Voorbeelden van gebruikelijke additieven zijn kleurstoffen en pigmenten, middelen om het polyraeer-mengsel antistatisch te maken, middelen om de polymeermengsels betere vlamwerende eigenschappen te verlenen, 30 stabilisatoren, vulstoffen, versterkende vezels en minerale olie.

De voorwerpen volgens de uitvinding worden vervaardigd volgens gebruikelijke technieken voor het 35 verwerken van kunststoffen bij voorbeeld door spuit- 83 0 3 4 9 7 « * β 8-CB-10.124 -7- gieten, extrusie en dergelijke. Op de voorwerpen kunnen laklagen of lijmlagen op basis van een polyurethaan worden aangebracht. Ook kan men lakken op basis van een alkyd/melamine systeem of epoxylijmen aanbrengen.

5

Met polyurethaanlakken of lijmen worden lakken en lijmen bedoeld, die in de uiteindelijke beschermlaag of verbinding urethaangroepen bevatten. Urethaangroepen worden gevormd door de reaktie van een aktief water-10 stofatoom van een hydroxyIgroep met een isocyanaat-groep.

In de meeste gevallen bestaat een polyure-thaanlak of lijm uit twee komponenten (2K), welke 15 direkt voor het gebruik met elkaar worden gemengd. De twee komponenten zijn meestal een prepolymeer met iso-cyanaateindgroepen en een hars met reaktieve OH-groepen. In Verfkroniek, 42[ (1970), pag. 269-276 worden als voorbeelden van geschikte reaktieve harsen 20 genoemds a. polyacrylaat-polyol b. polyester-polyol c. polyether-polyol 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 8303497

De OH-waarde van de lak of lijm bepaalt de 2 uiteindelijke vernettingsgraad van de lak of lijm. De 3 lak of lijm bevat meestal een of meer van de volgende 4 opmiddelens ethylacetaat, butylacetaat, tolueen en 5 xyleen.

6 7

Alkyd/melamine lakken zijn moffellakken. Door 8 temperatuursverhoging (moffelen) vindt de uitharding 9 plaats. De twee komponenten, enerzijds de alkydhars met 10 vrije carboxylgroepen en anderzijds de melamine hars 11 met vrije OH-groepen, worden als één systeem geleverd.

' 4 4 Μ S-CB-10.124 -8-

Geschikte epoxylijmen zijn twee komponenten systemen, welke direkt voor het verlijmen gemengd worden. De hoofdkomponent is een epoxyhars met een bepaald epoxy equivalent getal, terwijl de tweede kom-5 ponent, "de harder" door reaktie met de epoxygroepen voor uitharding zorgt.

In de hieronder volgende voorbeelden zijn uit de daarin genoemde polymeermengsels dunne schijfvormige 10 plaatjes gevormd door spuitgieten. Op deze plaatjes zijn laklagen en/o£ lijmlagen op basis van een poly-urethaan aangebracht. De hechting tussen de poly-urethaanlaklaag is - voor zover niet anders aangegeven - bepaald volgens de zogenaamde "Gitterschnittprüfung 15 von Anstrichen und ahnlichen Beschichtungen" ("cross-cut test on paint coatings and similar coatings") volgens DIN 53 151. De proeven zijn uitgevoerd met een Ericsen type 295 testapparaat. Met behulp van dit testapparaat wordt een ruitjespatroon in 20 de deklaag gekrast. Over dit patroon wordt een kleef- band geplakt; deze wordt goed aangedrukt. Dan wordt het kleefband losgetrokken. Het uiterlijk van het ruitjespatroon wordt dan visueel beoordeeld. Bij een beoordeling Gto is de deklaag nog volkomen intact. Bij een 25 beoordeling Gt5 heeft meer dan 65% van het oppervlak van het ruitjespatroon losgelaten. Bij tussengelegen beoordelingen Gtl, Gt2, Gt3, Gt4 is een in deze volgorde steeds slechter resultaat verkregen. 1 2 3 4 5 6 8303497

De hechting van de lijmlaag wordt als volgt 2 bepaald. Uit de polymeermengsels wordt door spuitgieten 3 een genormeerde trekstaaf vervaardigd. Op de trekstaaf 4 wordt een PVC-foelie met lijm vastgeplakt (voorbeeld 5 III). De lijm wordt uitgehard. Dan wordt de aftrek- 6 weerstand bepaald (N/mm). De aftrekweerstand ("peel < · 8-CS-10.124 -9- resistance”) is gedefinieerd als de gemiddelde kracht per lengte eenheid van de hechtingslijn om de twee op elkaar gelijmde delen verder van elkaar los te trekken wanneer het lostrekken eenmaal op gang is gekomen. Voor 5 deze wijze van bepaling van de aftrekweerstand kan verwezen worden naar International Standard ISO 4578-1979(E) en naar DIN 53 282. Bij voorbeeld IV is de hechting van de lijm bepaald door twee trekstaven met een overlap van 1 cm op elkaar vast te lijmen. De 10 kracht, nodig om de trekstaven langs elkaar te schuiven, wordt dan gemeten als aftrekweerstand (N/imn^).

Voorbeeld I

15 Er werden polymeermengsels bereid (monsters A, B en C) met een samenstelling zoals aangegeven in de hieronder volgende tabel I. Uit deze mengsels werden door spuitgieten dunne schijfvormige plaatjes vervaardigd. De plaatjes werden onder verschillende ora-20 standigheden met drie verschillende in de handel verkrijgbare polyurethaanlakken met een spuitpistool gelakt. De hechting tussen de plaatjes en de laklaag werd na zeven dagen bepaald volgens de "Gitterschnitt-prüfung" (DIN 53151). De toegepaste lakomstandigheden 25 en de verkregen resultaten zijn weergegeven in de hieronder volgende Tabellen II, III, IV, V en VI. De proeven werden steeds in vijfvoud uitgevoerd.

8303497 « . k 8-CB-10.124 -10-

Tabel I

(samenstelling gewichtsdelen)

5 Monster ABC

Poly (2,6-dimethyl-l,4- fenyleen ether) 44 40 53

Slagvast polystyreen 56 51 38 10 ZnO + ZnS 0.3 0.3 0.3

Organisch fosfiet 0.7 0.7 0.7 B lokcopolymer^· - 6.5 6.5

Epoxyverbinding3 - 2.5 2.5 15 1) een blokcopolymer van het type A-B-A', waarin A en A' polystyreenblokken voorstellen en B een niet-gehydrogeneerd polybutadieenblok voorstelt, verkrijgbaar onder het handelsmerk Cariflex TRKX-65 2) een epoxyverbinding in de vorm van een vast epoxide 20 hars op basis van bisfenol A, verkrijgbaar onder het handelsmerk Araldit GT 7071

Tabel II

25 Omstandigheden bij het spuiten van de polyurethaanlak - afstand spuitpistool-substraat 0.3 m - druk in spuitpistool 0.3 megapascal (MPa)

- temperatuur substraat 30° C

- uitharding lak 30 minuten op 80° C

30

Resultaten:

Monster Lak'I3 Lak II4 A lx GT4;4x Gto 5 x Gto 35 B 5 x Gto 5 x Gto C 5 x Gto 5 x Gto 8303497 I · 8-CB-10.124 -11-

Tabel III

Omstandigheden bij het spuiten van de polyurethaanlak - afstand spuitpistool-substraat 0.6 m 5 - druk in spuitpistool 0.4 megapascal (MPa)

- temperatuur substraat 30" C

- uitharding lak 30 minuten 80* C

Resultaten; 10 Monster Lak Lak II^ A 5 x Gt4 1 x Gt2;4 x Gto B 5 x Gto 5 x Gto C 5 x Gto 5 x Gto

15 Tabel IV

Omstandigheden bij het spuiten van de polyurethaanlak - afstand spuitpistool-substraat 0.6 m - druk in spuitpistool 0.4 megapascal (MPa)

20 - temperatuur substraat 20' C

- uitharding lak 30 minuten 80* C

Resultaten:

Monster Lak Lak II^ 25 A 5 x Gt4 4 x Gt2 B 5 x Gt4 5 x Gto C 5 x Gt4 5 x Gto

Tabel V 30

Omstandigheden bij het spuiten van de polyurethaanlak.

Als bij Tabel IV, met uitzondering van:

- uitharding lak 30 minuten 120* C

83 0 3497 35 0 t · 8-CB-10.124 -12-

Resultaten:

Monster Lak 1^ A 5 x Gto B 5 X Gto 5 C 5 x Gto

Tabel VI

Omstandigheden bij het spuiten van de polyurethaanlak. 10 - afstand spuitpistool-substraat 0.6 m - druk in spuitpistool 0.6 megapascal (MPa)

- temperatuur substraat 35® C

- uitharding lak 30 minuten 80® C

15 Resultaten:

Monster Lak Lak 114 A 5 x Gt4 4 x Gt2/3;lxGto B 5 x Gt4 5 x Gto C 5 x Gt4 5 x Gto 20 3. Lak I is een twee komponenten polyacrylaat-polyol/ isocyanaatlak met een OH-waarde van 4%, in de handel verkrijgbaar als "Autocryl" van firma Sikkens.

4. Lak II is een twee komponenten polyacrylaat-polyol/ 25 isocyanaatlak met een OH-waarde van 4%, in de handel verkrijgbaar als "Cellioster 1834" van firma La Celliose.

Uit de tabellen blijkt dat de omstandigheden 30 bij het lakken van belang zijn voor de verkregen hechting. In praktijk is echter van wezenlijk belang, dat men ook bij minder optimale omstandigheden een goede hechting verkrijgt.

35 8303497 * ♦ 8-C3-10.124 -13- üit de tabellen blijkt dat men met de monsters B en C volgens de uitvinding een beter of gelijk resultaat verkrijgt als met monster A (referentie-monster).

5

Voorbeeld II.

Er werden twee polymeermengsels bereid overeenkomend met monsters A en B uit tabel I. Uit de poly-10 meermengsels werden door spuitgieten schijfvormige plaatjes vervaardigd. De plaatjes werden onder verschillende omstandigheden met een polyurethaanlak gelakt. Als polyurethaanlak werd een twee komponenten polyacrylaatpolyol/isocyanaat lak toegepast, verkrijg-15 baar als "Cellioster 2400 Alu Nacre 3387 HU" van La Celliose.

Alle proeven werden in vijfvoud uitgevoerd. De hechtingssterkte werd bepaald volgens de “Gitter- m 20 schnitt" proef. Bovendien werd de slagsterkte vóór en na verven bepaald volgens de zogenaamde "falling dart impact" proef, (dikte schijf 3.2 mm; valhoogte 2.15 m; mass 10.378 kg). De resultaten zijn weergegeven in Tabel VII.

25

Tabel VII

Monster A Monster B

Eigenschappen vóór 30 het verven "Falling dart impact strength" (J) 60 95

Toegepaste omstandigheid bij het spuiten van de Gitterschnitt Gitterschnitt 35 polyurethaanlak waarde waarde 8303497 8-CB-10.124 -14-

vervolg tabel VII

I afstand spuitpistool substraat 0.3 m; druk in spuitpistool 0.3 mega- 5 x Gto 5 x Gto 5 pascal; temperatuur

oppervlak 20 eC; uithar-ding lak 30 min. op 80°C

II afstand spuitpistool 1 x Gto 5 x Gto 10 substraat 0.6 m; druk 3 x Gt2 in spuitpistool 0.6 lx Gt4 megapascal; temperatuur oppervlak 20eC; uit-harding lak 30 min*

15 op 80° C

III afstand spuitpistool substraat 0.6 m; druk. in spuitpistool 0.6 20 megapascal; tempera- 5 x Gt4 5 x Gto

tuur oppervlak 35eC? uitharding lak 30 min. op 80° C

25 Eigenschappen na verven volgens II. "Falling dart impact strength” (J) 10 50

Uit tabel VII kan men zien, dat monster B 30 volgens de uitvinding een betere of gelijke hechting met polyurethaanlak vertoont dan monster A. (referentie monster).

83 0 3 4 9 7 35 *· 8-CB-10.124 -15-

Voorbeeld III.

Er werden drie polymeermengsels vervaardigd met de samenstelling zoals aangegeven in de hieronder volgende tabel VIII.

5

Tabel VIII

(Samenstelling in gewichtsdelen) 10 Monster D E F

poly (2,6-dimethyl- 1, 4-fenyleen ether) 32 32 32 15 slagvast polystyreen 64 64 64

ZnO + ZnS * 0.3 0.3 0.3 organisch fosfiet 0.9 0.9 0*9 20 blockcopolymeer1 555 epoxyverbinding^ - 3 6 25 1) en 2): In dit voorbeeld werd hetzelfde blok-copolymeer en dezelfde epoxyverbinding toegepast als aangegeven bij voorbeeld I, tabel I.

30 Uit de verkregen polymeermengsels werden door spuitgieten genormeerde staven voor een trekproef vervaardigd. Op de staven werd een PVC-foelie vastgeplakt met een polyurethaanlijm namelijk een twee kom-ponenten polyurethaanlijm met de merknaam "Herberts 35 7550".

83 0 3 4 9 7 <* m 8-CB-10.124 -16-

De lijmverbinding werd 5 minuten op 80° C verhit. Na 5 dagen werd de aftrekweerstand bepaald. De resultaten zijn weergegeven in de hieronder volgende tabel IX.

5 Tabel IX.

Monster D E F

Gemiddelde aftrek-10 weerstand (drie metingen) N/mm 2.8+0.05a) 3.6+0.1a) 3.7+0.1a) a) Standaarddeviatie.

15 Voorbeeld IV.

Uit ieder van de polymeermengsels volgens monsters A, B en C van voorbeeld I werd een groot aantal trekstaven gevormd (spuitgietenj. Steeds twee staven uit eenzelfde polymeermengsel werden met een over-20 lap van 1 cm aan elkaar gehecht met een polyurethaan-lijm of een epoxylijm. De lijm werd deels bij 20° C uitgehard, deels bij 80° C (60 minuten) en deels bij 120° C (60 minuten). Er werden twee verschillende poly-urethaanlijmen en één epoxylijm toegepast. Zeven dagen 25 na het vastlijmen werd de aftrekweerstand bepaald. Iedere proef werd vier maal herhaald. De verkregen resultaten zijn weergegeven in de hieronder volgende Tabel X.

30 83C34S7 35 9 Ψ 8-CB-10.124 -17-

Tabel X.

Aftrekweerstand (N/mm2) na uit-harding bij

5 Monster A 20* C 80° C 120“ C

Lijm l5 3?3?3;3 7;7?4;4

Lijm II6 1·<1;<1? <1 3;2;1;1 6?6;5?4

Lijm III7 2;2;2;1 2;2y<l?<l

10 Monster B

Lijm l5 4?3?3?2 7;9;3;3

Lijm II6 3;2?2?2 4,-3,-3,-3 4 x >10

Lijm III7 3;3;3;2 8,-8,-8,-5

15 Monster C

Lijm I5 6?5?4;4 >10;10;9;4

Lijm II6 3;3,·2?2 6?4;4?3 4 x >10

Lijm III7 3;3?2;2 4;4,*4?2 20 5) Een twee komponenten polyurethaanlijm in de handel verkrijgbaar onder het merk Bison van Perfekta.

6) Een twee komponenten polyurethaanlijm in de handel verkrijgbaar onder het merk Macroplast UK 8210 van Henkel.

25 7) Een twee komponenten epoxylijm in de handel ver krijgbaar onder de aanduiding "XB-7838 B/A” van 3M Company.

Uit de tabel kan men zien dat met de monsters 30 B en C volgens de uitvinding een betere of gelijke aftrekweerstand wordt verkregen in vergelijking met monster A (niet volgens de uitvinding).

8303497 35 . * 9 8-CB-10.124 -18-

Voorbeeld V.

Er werden polymeermengsels bereid (monsters G, Η, J en K) met een samenstelling zoals aangegeven in de hieronder volgende Tabel XI. Spuitgieten, lakken en 5 hechtingsbepaling werden uitgevoerd zoals aangegeven in voorbeeld I. De verkregen resultaten staan vermeld in Tabel XII.

Tabel XI.

10 (Samenstelling gewichtsdelen)

Monster G H J K

Poly (2,6-dimethyl- 15 1/4-fenyleenether) 44 44 44 44

Slagvast polystyreen 56 56 56 56

ZnO +ZnS 0.3 0.3 0.3 0.3 20

Organisch- fosfiet 0.8 0.8 0.8 0.8

Blokcopolymeer-1· - - 6.5 6.5 25 Epoxyverbinding^ - 2.5 - 2.5 1) en 2) zie Tabel I.

30 8303497 35 3-CB-10.124 -19-

Tabel XII.

ï 9 (Gi tters chnittwaarde)

Monster G H J K

5 I Afstand spuit- pistool substraat 0.45 my druk in spuitpistool*0.6 4xGt4 4xGto 4xGt4 4xGto

MPay temperatuur 10 vervolg tabel XII

substraat*35 eCy uitharding lak 75 minuten op 80eC

15 II Afstand spuit- pistool substraat 0.6 my druk in spuitpistool=0.6 2xGt4 2xGto 2xGto 2xGto MPa? temperatuur 20 substraat*20eCy

uitharding 30 minuten op 120“C

III Afstand spuit- 25 pistool substraat 0.6 my druk in spuitpistool=0.6 3xGt4 2xGt4 lxGt4 lxGt4 MPay temperatuur lxGto 2xGto 2xGto s ubs traat=20 * C; 30 uitharding lak

30 minuten op 80eC

Uit tabel XII blijkt/ dat onder kritische lak-omstandigheden het monster met het blokcopolymeer een 35 betere of gelijke hechting vertoont dan het referentie- 8303497 ·♦ 8-CB-10.124 -20- monster, terwijl het monster met alleen de epoxidever-binding een betere hechting en het monster met zowel het blokcopolymeer als de epoxide verbinding de beste hechting vertoont.

5

Voorbeeld VI.

Er werden polymeermengsels bereid met een samenstelling als van monster A, waaraan echter 2.5 gew.delen van verschillende epoxyverbindingen worden 10 toegevoegd (Tabel XIII). Zo werden de monsters L, Μ, N en P verkregen (Tabel XIII). Spuitgieten, lakken en hechtingsbepaling werden uitgevoerd zoals aangegeven in voorbeeld I. De waargenomen hechting staat vermeld in Tabel XIV.

15

Tabel XIII.

(Samenstelling gewichtsdelen) Monster A L M N P

20

Epoxyverbinding:

Edenol B 359 - 2.5 - - -

Edenol D 819 - - 2.5 -

Edenol B 31610 - - - 2.5 - 25 ERL 422111 - - - 2.5 8) Edenol B 35 is een iso-alkylepoxystearaat van Henkel.

9) Edenol D 81 is een geëpoxideerde sojaboonolie van 30 Henkel 10) Edenol B 316 is een geëpoxideerde lijnzaadolie van Henkel.

11) ERL 4221 is 3,4-epoxycyclohexylmethy1-3,4-epoxy1-cyclohexylcarboxylaat en wordt door Union Carbide 35 Corporation onder de handelsnaam Bakelite Cyclo aliphatic Epoxy Resin ERL 4221 op de markt gebracht.

8303497 8—CB—10.124 -21-

Tabel XIV.

P

(Gitterschnittwaarde)

Monster A L Μ N P

5 I Afstand spuit- pistool substraat =0.6 m? druk in spuitpistool=0.6 MPa? temperatuur 10 substraat*3 5 eC ? 3xGt4 3xGto 3xGto 3xGto 3xGto uitharding lak 30 minuten op 80e C.

15 XI Afstand spuit- pistool substraat =0.6 m? druk in spuitpistool=0.6 MPa? temperatuur 20 substraat=35eC? 3xGt4 2xGto 3xGto 2xGto 3xGto uitharding lak lxGt2 lxGt2 30 minuten op 120° C.

25 Voorbeeld VII.

Er werden proefplaatjes vervaardigd uit poly-meermengsels volgens de monsters A en C van voorbeeld I. De monsters werden door spuiten gelakt met twee verschillende alkyd/melamine lakken. De omstandigheden 30 bij het lakken en de gevonden hechtingsresultaten zijn weergegeven in de hieronder volgende Tabel XV.

8303407 35 Γ 8-CB-10.124 -22-

Tabel XV.

» (Gitterschnittwaarde)

Monster

A C

Omstandigheden bij het lakken 5 -afstand spuitpistool substraat 0.3 m.

-druk in spuitpistool 0.3 MPa -temperatuur substraat 20*0 10 -uitharding lak 80 °C, 30 minuten

Lak III11 2xGt4;lxGto 3xGto

Lak IV12 3xGt4 3xGt4 15 Omstandigheden bij het lakken als boven, echter: -uitharding lak 120°C, 30 minuten

Lak III11 3xGt4 3xGto 20 Lak IV12 3xGt4 2xGt4,· lxGto

Omstandigheden bij het lakken 25 -afstand spuitpistool substraat 0,6 m -druk in spuitpistool 0.6 MPa -temperatuur substraat 20°C -uitharding 80°C 30

Lak III11 3xGt4 3xGto

Lak IV12 3xGt4 3xGt4 8303407 35 8-CB—10.124 -23-

Omstandigheden als boven# echter:

-uitharding 120°C

5 Lak XII11 3xGt4 3xGt4

Lak IV12 3xGt4 3xGt4 11} Een alkyd/melamine verf met een hoge vrije car-boxylwaarde, verkrijgbaar onder aanduiding C3E577 10 van Schaepman Lakfabrieken.

12) Een alkyd/melamine verf (code C4E34) met een vrij anorganisch zuur (code H4E15) van Schaepman Lakfabrieken.

15 Uit de resultaten zoals weergegeven in tabel XV kan men zien# dat men met een polymeermengsel volgens de uitvinding B een betere of gelijke hechting verkrijgt als met polymeermengsel A (referentie-monster).

20 25 1 8303497 35

Claims

8-CB-10.124 -Zi" Conclusies.
1. Voorwerp geheel of gedeeltelijk vervaardigd uit een polymeermengsel dat een polyfenyleenether, eventueel een polystyreen of een met rubber gemodifi- 5 ceerd polystyreen bevat en is voorzien van een laklaag of een lijmlaag, met het kenmerk, dat het voorwerp is vervaardigd uit een polymeermengsel dat een polyfeny-leenether en een epoxyverbinding bevat.
2. Voorwerp volgens conclusie 1, met het kenmerk, 10 dat het voorwerp is vervaardigd uit een polymeermengsel dat bovendien een verzadigd of onverzadigd blokcopoly-meer bevat met blokken afgeleid van een geconjugeerd dieen en van een vinylaromatische verbinding.
3. Voorwerp volgens conclusies 1-2, met het ken-15 merk, dat het voorwerp is vervaardigd uit een polymeermengsel, dat berekend ten opzichte van de totale hoeveelheid polyfenyleenether, eventueel aanwezig polystyreen of met rubber gemodificeerd polystyreen, eventueel aanwezig blokcopolymeer, 0.2 tot 7.5 gew % 20 epoxyverbinding en 0 tot 25 gew% blokcopolymeer bevat.
4. Voorwerp volgens conclusies 1-3, met het kenmerk, dat het voorwerp is vervaardigd uit een polymeermengsel dat een epoxyverbinding bevat met een moleculair gewicht van meer dan 1000.
5. Voorwerp volgens conclusies 1-4, met het ken merk, dat het voorwerp is vervaardigd uit een polymeermengsel dat een blokcopolymeer bevat met blokken afgeleid van butadieen en van styreen, waarvan de poly-butadieenblokken gehydrogeneerd kunnen zijn.
6. Voorwerp volgens conclusies 1-5, met het ken merk, dat het voorwerp is voorzien van een poly-urethaan- of alkyd/melamine laklaag of van een poly-urethaan- of epoxylijmlaag. 83 0 3 4 9 7 35
8-CB-10.124 S amen va t ting - ~ De uitvinding betreft voorwerpen vervaardigd uit een polymeermengsel, dat een polyfenyleenether bevat, De voorwerpen zijn voorzien van een lak- of 5 lijmlaag. Wanneer men de voorwerpen vervaardigt uit een polymeermengsel, dat bovendien een epoxyverbinding bevat, wordt een betere hechting met de lak- of lijmlaag verkregen. Dit geldt in het bijzonder wanneer als lak een polyurethaan- of alkyd/melamine lak en als 10 lijm een polyurethaan- of epoxylijm wordt toegepast. 15 20 30 35 8303497 i