NL8204865A - Geluidsdetectieschakeling voor op het "intercarrier"-principe gebaseerde geluidsdetectie bij een televisieontvanger. - Google Patents

Description

~~............ '7·' Γ " ^ * '^Λ- ' * Ν '"* · V.

• ·3· •s:.

C/Ca/lh/1493

Geluidsdetectieschakeling voor op het "intercarrier"-. principe gebaseerde geluidsdetectie bij een televisie-ontvanger. ' X

De uitvinding heeft betrekking op een geluids-dètectieschakeling voor op het "intercarrier"-principe gebaseerde geluidsdetectie bij een televisie-ontvanger.

Voor toepassing bij televisie-ontvangers kent 5 men reeds geluidsdetectieschakelingen van uiteenlopend type. Bij een op het zogenaamde "split-carrier"-principe gebaseerde geluidsdetectieschakeling wordt bijvoorbeeld onafhankelijke bewerking van het videosignaal en het geluidssignaal toegepast. Bij een dergelijke schakeling 10 kan echter vervorming van het geluidsuitgangssignaal optreden als vervolg van schommelingen van de lokale oscilla-» tiefrequentie. Voorts kan bij een dergelijke geluidsdetectie schakeling storing door van het voedingsapparaat en van het afbuigstelsel van de kathodestraalbuis afkomstige 15 straling optreden. Tenslotte geldt voor een op het "split-carrier"-principe gebaseerde geluidsdetectieschakeling het nadeel van een betrekkelijk gecompliceerde uitvoering, welke tot gevolg heeft, dat de kosten van een dergelijke schakeling aanzienlijk hoger liggen dan die van andere 20 geluidsdetectieschakelingen met een meer eenvoudige constructie. In verband daarmede geeft men ter verkrijging van een goede geluidsweergave bij ontvangst van geluidsmultiplex-^ omroepsignalen de voorkeur aan de toepassing van andere "7 geluidsdetectieschakelingen, zoals een op het "intercarrier"-25 prinoipé gebaseerde geluidsdetectieschakeling. „

Bij een bekende schakeling van het laatstgenoemde type wordt het via een antenne ontvangen televisie-omroepsignaal via een afstemeenheid en een filter voor extractie van het videomiddenfrequentsignaal toegevoerd 30 aan enige, bijvoorbeeld drie, videoraiddenfrequentverster-kingstrappen. Het uitgangssignaal van de laatste trap daarvan wordt toegevoerd aan een met een diode uitgeruste

8204865 I

-2- » Η omhullende-detectieschakeling, welke een zwevingssignaal afgeeft, waarvan de frequentie van 4,5 MHz wordt gevormd door het verschil tussen de frequentiewaarde 54,25 MHz van de geluidsdraaggolfsignaalcomponent en de frequentie-5 waarde 58,75 MHz van de videodraaggolfsignaalcomponent.

Het door de omhullende-detectieschakeling afgegeven zwevingssignaal van 4,5 MHz wordt toegevoerd aan een bandfilter, dat slechts het signaal met' de frequentie van 4,5 MHz doorlaat naar een geluidsmiddenfrequentversterker, gevolgd 10 door een amplitudebegrenzer en een frequentiediscriminator, welke het laagfrequentgeluidssignaal afgeeft. Bij een dergelijke geluidsdetectieschakeling wordt derhalve het zwevingssignaal van 4,5 MHz als frequentieverschilsignaal uit het videodraaggolfsignaal en het geluidsdraaggolfsignaal afge-15 leid en vervolgens aan frequentiediscriminatie onderworpen.

Aangezien bij een geluidsdetectieschakeling van het zojuist beschreven type het zwevingssignaal van 4,5 MHz uit de beide genoemde draaggolfsignaalcomponenten wordt afgeleid, kan echter door de amplitudecomponent van 20 het videodraaggolfsignaal een ongewenst stoorsignaal (buzz, buzz beat) worden geïnduceerd. In dat geval zal het door middel van een dergelijke geluidsdetectieschakeling van het "intercarrier"-type bij ontvangst van een geluidsmultiplex-signaal afgegeven geluidssignaal een bijvoorbeeld in één 25 van de geluidssubkanalen merkbaar stoorsignaal (buzz, buzz beat) vertonen.

De uitvinding stelt zich ten doel, hierin verbetering te brengen en een geluidsdetectieschakeling van het "intercarrier"-type voor toepassing bij een televisie-30 ontvanger te verschaffen, waarbij deze problemen zich niet voordoen.

Voorts stelt de uitvinding zich ten doel, een geluidsdetectieschakeling van het genoemde type voor toepassing bij een televisie-ontvanger te verschaffen, waarbij 35 de door de amplitudecomponent van het videodraaggolfsignaal veroorzaakte stoorcomponent (buzz, buzz beat) minimaal is.

Daartoe verschaft de uitvinding een geluids-detectie-inrichting voor toepassing bij een televisie- 8204865 . ' -3- * 4 ontvanger roet een videomiddenfrequentversterkingsschakeling voor afgifte van een uit een ontvangen televisiesignaal afgeleid videomiddenfrequentsignaal roet een amplitude-gemoduleerde videodraaggolfsignaalcomponent; volgens de 5 uitvinding dient een dergelijke geluidsdetectieschakeling te zijn voorzien van een als fasevergrendelde lus uitgevoerde schakeling voor fasevergrendeling van de amplitude-gerooduleerde videodraaggolfsignaalcomponent van het video-middenfrequentsignaal en voor afgifte van een daarop 10 gebaseerd uitgangssignaal, en voorts van een geluidssignaal-generator voor vorming van een geluidssignaal op basis van dat uitgangssignaal.

De uitvinding zal worden verduidelijkt in de nuvolgende beschrijving aan de hand van de bijbehorende 15 tekening van een uitvoeringsvoorbeeld, waartoe de uitvinding zich echter niet beperkt. In de tekening tonen:

Fig. 1 een blokscheroa van een voor toepassing bij een televisie-ontvanger bestemde geluidsdetectieschake-_ ling van bekend type en 20 Fig. 2 een blokschema van een voor toepassing bij een televisie-ontvanger bestemde geluidsdetectieschakeling volgens de uitvinding.

Bij de in fig. 1 in blokschema weergegeven geluidsdetectieschakeling van op het "intercarrierw-principe 25 gebaseerd, bekend type wordt een via een antenne 1 ontvangen televisie-omroepsignaal toegevoerd aan een afstem-eënheid 2, welke een bij het ontvangen televisie-omroepsignaal behorend frequentiegebied kiest en het ontvangen signaal zodanig versterkt, dat daaruit met behulp van een 30 filter 3 een videomiddenfrequentsignaal kan worden afgescheiden, dat vervolgens wordt toegevoerd aan een serie-schakeling van drie midden frequentve rs te rkin gs trappen 4a, 4b en 4c, waarvan het videoroiddenfrequentuitgangssignaal enerzijds wordt toegevoerd asin een invangschakeling 5, 35 welke de geluidsdraaggolfsignaalcomponent met een frequentie fs van bijvoorbeeld 54,25 MHz invangt, resp. uit het videomiddenfrequentsignaal elimineert. Het aldus door de invang-schsüceling 5 bewerkte videomiddenfrequentsignaal wordt 8204865 * * -4- toegevoerd aan een videodetector 6, welke de momentane variaties van de piekwaarden van het videomiddenfrequent-signaal in een variërende spanning van positieve of negatieve polariteit omzet. Aan de uitgangsaansluiting van de 5 videodetector 6 verschijnt de beeldinformatie, waaruit onderdrukkings- en synchronisatie-impulsen reeds zijn afgescheiden, benevens een signaal van 4,5 MHz. Het uitgangssignaal van de videodetector 6 wordt vervolgens toegevoerd aan een videoversterker 7, welke de video-uitgangs-10 spanning van de videodetector 6 tot een voor toevoer aan en rechtstreekse bekrachtiging van een als beeldbuis dienende kathodestraalbuis voldoende hoog niveau versterkt. Voorts dient de videoversterker voor levering van de video-spanning in de korrekte fase aan het stuurrooster van de 15 kathodestraalbuis. Met de uitgangsaansluiting van de videoversterker 7 is een invangschakeling 8 gekoppeld voor invang of eliminatie uit de videospanning van het genoemde ‘ signaal van 4,5 MHz; de invangschakeling 8 doet het op deze wijze bewerkte en voor toevoer aan de kathodestraalbuis 20 geschikte video-uitgangssignaal aan een uitgangsaansluiting 8a verschijnen.

Bovendien wordt het video-uitgangssignaal van de invangschakeling 8 via een ruiseliminatieschakeling 9 toegevoerd aan een schakeling 10 voor automatische verster-25 kingsregeling van de videomiddenfrequentschakeling; de schakeling 10 levert daartoe een geschikt versterkings-regelsignaal aan de videomiddenfrequentversterkingstrappen 4a en 4b. Het door de automatische versterkingsregelschake-ling 10 geleverde regelsignaal wordt bovendien toegevoerd 30 aan een voor automatische versterkingsregeling van de afstemeenheid 2 dienende schakeling 11, welke op zijn beurt een regelsignaal voor versterkingsregeling van de afstemeenheid 2 levert.

Behalve aan de invangschakeling 5, levert de 35 derde videomiddenfrequentversterkingstrap 4c het midden-frequentuitgangssignaal tevens aan een met een diode uitgeruste omhullende-detectieschakeling 12, welke als frequentieverschilsignaal tussen de geluidsdraaggolfsignaal- 8204865 I ..

* » - ·. « 'ï -5- 1 component met een frequentiewaarde fg * 54,25 MHz van het videomiddenfrequentsignaal en de videodraaggolfsignaalcomponent met een frequentiewaarde fp = 58,75 MHz van het videomiddenfrequentsignaal een zwevingssignaal met een 5 frequentiewaarde f ..- fc = 4,5 MHz af geeft. Het zal duide- P .» lijk zijn, dat de genoemde geluidsdraaggolfsignaalcomponent en videodraaggolfsignaalcomponent door de omhullende-detectieschakeling 12 aan een zodanige menging of heterodyne bewerking worden onderworpen, dat een frequentie-10 verschilsignaal met een frequentie 58,75 MHz - 54,25 MHz e 4,5 MHz resulteert. Het door de detector 12 afgegeven zwevingsslgnaal met een frequentie fp - fg wordt vervolgens toegevoerd aan een bandfilter 13, dat slechts het deel met een frequentie van 4,5 MHz van het uitgangssignaal van de 15 detectorschakeling 12 doorlaat naar een geluidsmidden-frequentversterker 14, waarmee een amplitudebegrenzer 15 is gekoppeld. Het uitgangssignaal van de amplitudebegrenzer k 15 wordt vervolgens toegevoerd aan een frequentiediscrimina- tieschakeling 6 voor frequentiediscriminatie van het 20 zwevingsslgnaal van 4,5 MHz tot een uitgangsgeluidssignaal of uitgangsaudiosignaal, dat aan een uitgangsaansluiting 16a ter beschikking komt.

Het voorgaande laat zien, dat door middel van de betrekkelijk eenvoudige schakeling volgens fig. 1 25 gemakkelijk het geluidssignaal uit het televisie-omroep-signaal kan worden afgescheiden. Bij een geluidsdetectie-schakeling van bekend type volgens fig. 1, waarbij het zwevingssignaal met een frequentie van 4,5 MHz als frequen-tieverschilsignaal uit de videodraaggolfsignaalcomponent 30 met een frequentiewaarde fp en de geluidsdraaggolfsignaal-component mèt een frequentiewaarde fg wordt afgeleid, wordt echter door de araplitudecomponent van het video-draaggolfsignaal met de frequentiewaarde f een stoorsignaal (buzz, buzz beat) gegenereerd. Bij ontvangst van een geluids-35 multiplexomroepsignaal heeft dit tot gevolg, dat de geluidsdetectieschakeling volgens fig. 1 een dergelijke stoorsignaal afgeeft, dat in een geluidssubkanaal hoorbaar wordt.

8204865 I

** * -β-

Fig. 2 toont op soortgelijke wijze het blok-schema van een geluidsdetectieschakeling van het "inter-carrier"-type volgens de uitvinding, waarbij het zojuist genoemde optreden van een dergelijk door de amplitude-5 component van het videodraaggolfsignaal veroorzaakt stoor-signaal wordt verhinderd. In het blokschema volgens fig. 2 zijn voor de met die volgens fig. l overeenkomende componenten zoveel mogelijk steeds dezelfde verwijzingssymbolen gebruikt. Het videogedeelte van het blokschema volgens 10 fig. 2 is identiek aan dat van het blokschema volgens fig. 1 en wordt hier niet opnieuw beschreven.

Voor het geluidsdetectiegedeelte van het blokschema volgens fig. 2 geldt, dat het door de derde video-middenfrequentversterkingstrap 4c afgegeven videomidden-15 frequentsignaal wordt toegevoerd aan een als fasevergreridelde lus uitgevoerde schakeling 17, welke de amplitudegemoduleerde videodraaggolfsignaalcomponent met een frequentie f van 1 het videomiddenfrequeritsignaal aan fasevergrendeling onderwerpt. Meer in het bijzonder wordt het door de derde 20 videomiddenfrequentversterkingstrap 4c afgegeven video- middenfrequentsignaal daartoe toegevoerd aan de ene ingangs-aansluiting van een tot de schakeling 17 behorende fase-vergelijkingsschakeling 17a, waarvan het vergelijkings-uitgangssignaal het uitgangssignaal van de als fasevergren-25 delde lus werkende schakeling 17 vormt en via een gelijk-spanningsversterker 17b wordt toegevoerd aan een laagdoorlaatfilter 17c met een afsnijdfrequentiewaarde, welke lager ligt dan 31,5 kHz, bijvoorbeeld bij 1 kHz. Het uitgangssignaal van het laagdoorlaatfilter 17c wordt als spannings-30 regelsignaal aan een spanningsgeregelde oscillator 17d toegevoerd voor regeling van de oscillatiefrequentie daarvan. Het door de spanningsgeregelde oscillator 17d afgegeven oscillatiesignaal heeft een frequentie van 58,75 MHz, welke derhalve gelijk is aan de frequentie van de videodraaggolf-35 signaalcomponent van het videomiddenfrequentsignaal. Dit oscillatiesignaal wordt toegevoerd aan de andere ingangs-aansluiting van de genoemde fasevergelijkingsschakeling 17a. De'toepassing van het laagdoorlaatfilter 17c maakt het 8204865 « * -7- mogelijk, een ongewenst frequentieverloop tegen te gaan, zodat de frequentie van het oscillatiesignaal nauwkeurig komt samen te vallen met die van de videodraaggolfsignaal-component. Op die wijze wordt zeker gesteld, dat het uit-5 gangssignaal van de als fasevergrendelde lus werkende schakeling 17, en meer in het bijzonder het vergelijkings-uitgangssignaal van de fasevergelijkingsschakeling 17a van de schakeling 17, met de videodraaggolfsignaalcomponent van het videomiddenfrequentsignaal fasevergrendeld is.

10 Aangezien de amplitude van de videodraaggo1fsignaalcomponent aanzienlijk groter is dan de amplitude van de geluidsdraag-golfsignaalcomponent, zal het uitgangssignaal van de als fasevergrendelde lus werkende schakeling 17 met de frequentie van de videodraaggolfsignaalcomponent vergrendeld zijn.

15 In de vergrendelde toestand van de schakeling 17 vormt deze derhalve een fasedetectieschakeling, welke een fasevergrendeld uitgangssignaal afgeeft, dat het genoemde zwevingssignaal van 4,5 MHz bevat. Het uitgangssignaal van de fasevergelijkingsschakeling 17a wordt toegevoerd aan een 20 bandfilter 13 voor de reeds genoemde extractie van het voor de geluidsmiddenfrequentversterker 14 bestemde zwevingssignaal met een frequentie van 4,5 MHz.Het uitgangssignaal van de geluidsmiddenfrequentversterker 14 wordt, zoals reeds is opgemerkt, via de amplitudebegrenzer 15 en de frequentie-25 discriminator 16 op dezelfde wijze als bij de geluidsdetec-tieschakeling volgens fig. 1 aan de geluidsuitgangsaanslui-ting 16a toegevoerd.

Bij de zojuist beschreven geluidsdetectie-schakeling volgens de uitvinding van het "intercarrier 30 type wordt derhalve het door de laatste videomiddenfrequent-versterkingstrap (4c) afgegeven videomiddenfrequentsignaal voor geluidsdetectie toegevoerd aan de als fasevergrendelde lus werkende schakeling 17 voor fasevergrendeling van de amrblitudegemoduleerde videodraaggolfsignaalcomponent van 35 het videomiddenfrequentsignaal. Het uitgangssignaal van de fasevergelijkingsschakeling 17a van de fasevergrendelde lus wordt toegevoerd aan het bandfilter 13, dat slechts het zwevingssignaal van 4,5 MHz doorlaat naar achtereenvolgens 8204865 t -8- de geluidsmiddenfrequentversterker 14, de amplitudebegrenzer 15 en de frequentiediscriminator 16; deze laatstgenoemde doet dan het gedemoduleerde geluidssignaal aan de uitgangs-aansluiting 16a verschijnen.

5 Bij de door de uitvinding voorgestelde geluids- detectieschakeling voert de als fasevergrendelde lus werkende schakeling 17 fasevergrendeling van de amplitudegemoduleerde videodraaggolfsignaalcomponent van het door de laatste videomiddenfrequentversterkingstrap 4c afgegeven video-10 middenfrequentsignaal uit. Dit wil zeggen, dat de als fasevergrendelde lus werkende schakeling 17 zelf de gewenste fasedetectie uitvoert. Het uitgangssignaal van de schakeling 17 bevat derhalve geen amplitudecomponenten, doch slechts fasecomponenten, zodat geen door de amplitudecomponent 15 van de videodraaggolfsignaalcomponent van het videomidden-frequentsignaal veroorzaakte stoorcomponenten, zoals "buzz" of "buzz beat" in het geluidssignaal blijven bestaan, * zoals bij de bekende geluidsdetectieschakeling volgens fig. 1 wel het geval is. Aangezien voor de afsnijdfrequentie 20 van het laègdoorlaatfilter 17c een frequentiewaarde van minder dan 31,5 kHz is gekozen, welke laatstgenoemde waarde 2 maal de beeldregelaftastfrequentie fH bedraagt, is de als fasevergrendelde lus werkende schakeling 17 ongevoelig voor hogere frequenties dan 31,5 kHz. Dit heeft tot gevolg, 25 dat mening met componenten met een hogere frequentie dan 2fH, bijvoorbeeld menging van het videosignaal met het detectie-uitgangssignaal van 4,5 MHz, wordt verhinderd, waardoor een verdere vermindering of eliminatie van ongewenste stoorgeluiden wordt verkregen.

30 De uitvinding beperkt zich niet tot het in het voorgaande beschreven en in de tekening weergegeven uit-voeringsvoorbeeld. Verschillende wijzigingen kunnen in de beschreven componenten en in hun onderlinge samenhang worden aangebracht, zonder dat daarbij het kader van de 35 uitvinding wordt overschreden.

8204865

Claims (7)

1. Geluidsdetectieschakeling voor een televisie-ontvanger, welke is uitgerust met een afstemeenheid voor ontvangst van een televisiesignaal en met een videomidden-frequentversterkingsschakeling voor afgifte van een raidden-5 frequentsignaal, dat een amplitudegemoduleerde videodraag- golfsignaalcomponent en een frequentiegemoduleerde geluids-draaggolfsignaalcomponent bevat, gekenmerkt door een als fasevergrendelde lus uitgevoerde, aan de videomidden-frequentversterkingsschakeling aangesloten schakeling voor 10 fasevergrendeling van het middenfrequentsignaal op de frequentie van de videodraaggolfsignaalcomponent en voor afgifte van een uitgangsgeluidsdraaggolfsignaal van het ”intercarrier"-type in reaktie op de genoemde geluids-draaggolfsignaalcomponent.

2. Geluidsdetectieschakeling volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de als fasevergrendelde lus * uitgevoerde schakeling is voorzien van een f asevergeli jkings- schakeling voor afleiding van het uitgangsgeluidsdraaggolf-signaal van het ”intercarrier"-type uit het videomidden-20 frequentsignaal en een van een spanningsgeregelde oscillator afkomstig oscillatiesignaal, een regelschakeling voor levering van een van het videomiddenfrequentsignaal afhankelijk regélsignaal, en van de met dat regelsignaal spanningsgeregelde oscillator.

3. Geluidsdetectieschakeling volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de regelschakeling een laagdoor-laatfilter bevat.

4. Geluidsdetectieschakeling volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat het laagdoorlaatfilter een lager 30 dan 31,5 kHz gelegen afsnijdfrequentie heeft.

5. Geluidsdetectieschakeling volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de regelschakeling is voorzien van een gelijkspanningsversterker, waaraan het uitgangssignaal van de fasevergelijkingsschakeling wordt toege-35 voerd voor omzetting tat een versterkt gelijkspannings-signaal, en van een laagdoorlaatfilter voor omzetting van hetversterkte gelijkspanningssignaal tot een voor de 8204865 -10- spanningsgeregelde oscillator bestemd regelsignaal.

6. Geluidsdetectieschakeling volgens conclusie 1/ waarbij het uitgangssignaal van de als fasevergrendelde lus werkende schakeling een zwevingssignaalcomponent met 5 een frequentie van 4/5 MHz bevat, gekenmerkt door een bandfilter voor doorlating van slechts de zwevingssignaal-conponent van 4,5 MHz, en door een frequentiediscriminator voor demodulatie van het uitgangsgeluidsignaal uit de zwevingssignaalcomponent van 4,5 MHz.

7. Geluidsdetectieschakeling volgens conclusie 6, gekenmerkt door een versterker voor versterking van de door het bandfilter doorgelaten zwevingssignaalcomponent van 4,5 MHz, een begrenzer voor amplitudebegrenzing van de door de versterker afgegeven zwevingssignaalcomponent 15 van 4,5 MHz en door een frequentiediscriminator voor demodulatie van het uitgangsgeluidssignaal uit het aan amplitudebegrenzing onderworpen uitgangssignaal van 4,5 MHz 1 van de versterker. 8204865