NL8203691A

NL8203691A - Werkwijze voor de vervaardiging van getufte tapijttegels.

Info

Publication number: NL8203691A
Application number: NL8203691A
Authority: NL
Original assignee: Heuga B V
Priority date: 1982-09-23
Filing date: 1982-09-23
Publication date: 1984-04-16
Also published as: EP0107221A1; US4578132A; JPH0160109B2; DE3362801D1; ATE18923T1; EP0107221B1; JPS59130384A

Description

* ' .. ·*~ " "ϊΐ

Werkwijze voor de vervaardiging van getufte tapijttegels.

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor de vervaardiging van getufte, tapijttegels, waartoe men * een getufte tapijtbaan maakt, door op een gebruikelijke wijze een poolgaren in een prikdoek te tuften, het getufte prikdoek 5 aan de achterzijde van een voorstreek van een rubberlatex en van een ruglaag te voorzien, de zo gevormde ruwe tapijtbaan te verven, te Stomen, te wassen en te drogen, en uit de tapijtbaan tegels stanst.

Een dergelijke werkwijze is in hoofdzaak 10 algemeen bekend, In het boek "Textielwaren" door P.J.M van Gorp en A.J.G.M. Hombergen, Wolters-Noordhoff, 1974, wordt, in het bijzonder op blz. 400 - 405, de vervaardiging van geverfd, getuft tapijt beschreven. In de Nederlandse octrooiaanvrage 7201565 komt op blz. 2 tot uiting, dat een gebruikelijke 15 methode voor de vervaardiging van tapijttegels bestaat uit het stansen uit een, van een ruglaag voorziene, tapijtbaan.

Zowel voor (kamerbreed) tapijt als voor tapijttegels gelden algemeen aanvaarde, door het "Deutsches Teppich Institut" te Aken vastgestelde, normen voor de dimensionele 20 stabiliteit, die hierop neerkomen, dat de maximale dimensie- veranderingen bij de proeven beschreven in DIN 54318, binnen de volgende tolerantiegrenzen moeten blijven: kamerbreed tapijt tapijittegels groei + 0,4 2 + 0,2 % 25 krimp - 0,8 % - 0,4 %.

é

De gangbare getufte tapijttegels voldoen aan die normen en geven daardoor bij hun gebruik geen problemen.

Er bestaat tegenwoordig niet alleen vraag naar geverfde, getufte tapijttegels, maar ook naar rapporterende, 30 gedessineerde, getufte tapijttegels. Wanneer men dergelijke % 8203691 2

S-. C

s tegels probeert te vervaardigen, door op een gebruikelijke wijze (zie Textielwaren l.c. blz. 405, 406) een geverfde en bedrukte, getufte tapijtbaan te maken en uit die gedessineerde, getufte tapijtbaan tegels te stansen, is het percentage uitval in de vorm 5 van tegels waarop het rapporterende patroon ten opzichte van de tegelranden is verschoven of vervormd, of tegels waarbij het rapporterende patroon zelfs ten dele is afgesneden, onaanvaardbaar hoog.

De opzichzelf hoge eisen die aan de dimensionele stabiliteit van tapijttegels worden gesteld, zijn in dat geval 10 nog onvoldoende.

Gevonden werd nu, dat dit probleem wordt ondervangen, wanneer men de tapijtbaan voor het verven, vrij liggend op een hulpdrager, aan een speciale warmtebehandeling onderwerpt.

De werkwijze volgens de uitvinding wordt derhalve 15 daardoor gekenmerkt, dat men gedessineerde tegels vervaardigt door de tapijtbaan tussen het verven en het stomen met een patroon te bedrukken, waarbij men de tapijtbaan v6or het verven, vrijliggend op een hulpdrager, gedurende 1 - 8 min. blootstelt aan een temperatuur van 120 - 200 °C gevolgd door afkoelen tot een 20 temperatuur beneden 50 °C.

Wat er precies bij de warmtebehandeling gebeurt, is niet bekend. Het makroscopische effect is, dat de tapijtbaan in het algemeen enigszins krimpt en na de warmtebehandeling een uitzonderlijk goede dimensionele stabiliteit heeft.

25 De genoemde bewerkingen zijn algemeen toepasbaar, op elk type getuft tapijt, ongeacht de aard van het prikdoek (weefsel uit synthetische draden of bandjes, niet-geweven vlies uit synthetische filamenten of vezels), het type poolgaren dat werd toegepast (wollen garen, polyamidegaren, gemengd wol en 30 polyamidegaren), het type pool (gesneden pool, lussenpool), de pooldichtheid, de aard van de voorstreek en van de ruglaag.

Opgemerkt wordt hierbij, dat tegenwoordig getuft tapijt (en ook tapijttegels) in hoofdzaak wordt (worden) gemaakt op prikdoek dat bestaat uit een pp-bandjes 35 weefsel of een niet-geweven vlies uit 8203691 - 3 - ’ synthetische filamenten, waarbij voor de ruglaag met name of zonder dikwijls mengsels van bittonen met/vulstoffen, of mengsels van ataktisch polypropeen (APP) met vulstoffen, of PVC worden gebruikt.

De warmtebehandeling volgens de uitvinding 5 dient v66r het verven van de tapijtbaan plaats te vinden; de tapijtbaan is dan op het tijdstip van bedrukken, stomen, wassen èn drogen zo sthbiel, dat er geen hinderlijke variaties in het gedrukte patroon of in de plaats van het gedrukte patroon op het tapijt optreden.

10 Bij voorkeur vindt de warmtebehandeling plaats na het voorstrijken en in het bijzonder na het aanbrengen van de ruglaag. Bij het aanbrengen van de voorstreek en van de ruglaag (maar vooral bij het aanbrengen van de voorstreek) staat de getufte "tapijt"-baan namelijk bloot aan mechanische span-15 ningen en als dit gebeurt nl de warmtebehandeling, doet dit afbreuk aan het effekt dat met de warmtebehandeling wordt bereikt.

De tijdsduur van de warmtebehandeling kan tussen 1 en 5 min. variëren., waarbij naarmate de temperatuur waaraan 20 de tapijtbaan wordt bloot gesteld, hoger is, de tijdsduur korter kan zijn. Een tijdsduur korter dan 1 min. geeft geen voor de praktijk bruikbaar resultaat. Een langere tijdsduur dan fl min. geeft geen verbetering van het resultaat. De beste resultaten worden bereikt bij een tijdsduur tussen 3 en 5 min., in het 25 bijzonder wanneer de temperatuur waaraan de tapijtbaan wordt blootgesteld, tussen 140 en 170 °C ligt. Bij voorkeur wordt daarom aan beide voorwaarden tezamen voldaan.

De warmtebehandeling moet plaatsvinden, terwijl de tapijtbaan vrij ligt op een hulpdrager. Hiermede wordt 30 bereikt, dat de tapijtbaan vrij kan krimpen onder invloed van de warmte.

Dit kan geschikt worden bereikt, door de tapijtbaan die uit de voorstrijktrap of uit de bekledingstrap, waar de ruglaag werd opgebracht, komt, op te vangen op een band 35 zonder einde die door een oven met een lucht temperatuur tussen 8203691 - 4 - 120 en 200 °C, in het bijzonder tussen 140 en 170 °C, heen loopt. Die band zonder einde bestaat daarbij geschikt uit een zeefgaas.

Na de warmtebehandeling wordt de tapijtbaan dan 5 van de band zonder einde afgenomen en geverfd, bedrukt, gestoomd, gewassen en gedroogd.

Zeer geschikt kan men voor de warmtebehandeling de tapijtbaan eerst tot vellen (platines) snijden.

Dergelijke vellen of platines zijn gemakkelijker 10 te hanteren en kunnen daardoor gemakkelijker vrij-liggend op een hulpdrager aan de warmtebehandeling worden onderworpen.

Die vellen of platines kunnen bijvoorbeeld eveneens op een (zeef)band zonder einde worden gelegd en zo door de verhittingsoven worden gevoerd, of, bijvoorbeeld in een 15 patemosterlift (met bodems en wanden van gaas) worden gelegd en daarmee door de verhittingsoven worden gevoerd.

Het verven en bedrukken van de tapijtbaan of de tapijtvellen (platines) vindt bij de werkwijze volgens de uitvinding op een opzichzelf gebruikelijke wijze plaats.

20 Naast de in "Textielwaren" l.c. genoemde druktechnieken, kunnen als zeer geschikte druktechnieken met name worden genoemd drukken volgens het "schuimdrukprincipe" en drukken volgens het "chromotronic jet dye principe".

Het stomen, wassen en drogen van de geverfde 25 en bedrukte tapijtbaan (de vellen) vindt eveneens op een ge bruikelijke wijze plaats.

Voor het stomen kan bijvoorbeeld geschikt verzadigde stoom onder atmosferische druk worden gebruikt, waarmee wordt bereikt dat de geverfde en bedrukte tapijtbaan 30 (vellen) wordt (worden) blootgesteld aan een atmosfeer met een relatieve vochtigheid (RH) van 100% en een temperatuur van 98 - 100 °C. De behandelingsduur is geschikt 2-8 min., in het bijzonder 4-6 min.

Na het stomen wordt de tapijtbaan (worden de 35 vellen) geschikt in drie trappen gewassen bij steeds lagere 9”0 o 691 . ' ' ”5* .--^ ' 5 temperatuur, in de eerste trap bij 70 °C en in de laatste koud (dat wil zeggen bij 10 - 18 °C).

Het drogen vindt in het algemeen plaats bij temperaturen tussen ca. 75 °G en 130 °C, waarbij de droogtijd 5 wordt aangepast aan-de gebruikte temperatuur. Zeer geschikt is gebleken hetzij a. drogen bij 120 + 2 °C gedurende 3-5 min.

b. drogen bij 80 + 2 °C gedurende 50 a 70 min.

Het effect dat mat de werkwijze van de uitvinding jq wordt bereikt, wordt in de volgende voorbeelden toegelicht.

Voorbeeld I

In een gebruikelijke tufting-installatie werd een "halffabrikaatr,-tapijtbaan gemaakt, door een prikdoek bestaande 35 uit een niet-geweven vlies uit bicomponent-filamenten met een mantel die voor 30% bestaat uit polyhexamethyleenadipamide en een kern. die voor 70% bestaat uit polyethyleentereftalaat breedte 418 cm, te tuften met een poolgaren uit polyhexamethyleenadipamide, onder vorming van een lussenpool en op de rugzijde van de ge- 20 tufte baan een "voerstreek" aan te brengen van een met krijt gevulde latex van gecarboxyleerde styreen-butadieen-rubber (SBR).

Samenstelling van de latex gecarboxyleerde SBR 12,5 gew.% krijt 62,5 gew.% 25 water 25 gew.%

Opgehechte hoeveelheid latex: 1067 g/m^ 2 (overeenkomend met 800 g totaal vaste stof per m ).

Temperatuur tijdens het aanbrengen van de voorstreek: rugzijde van de baan 120 °C; poolzijde 180 °C.

30 De ’’half fabrikaat "-baan met een breedte van 4J8 cm werd in twee banen, elk 209 cm breed, gesneden.

Beide banen werd volgens het UBL-systeem voorzien van een bitumenruglaag. Uit de geragde banen werden platines gesnede van 154 x 209 cm.

35 8203691

^ N

- - 6 -

De helft van de platines werd met de pool naar boven op een zeefband zonder einde gelegd en door een op 150 + 2 °C verwarmde oven gevoerd, verblijftijd 5 min.

Na het verlaten van de oven werden de platines 5 afgekoeld tot 40 °C.

De platines waren in de lengterichting ca. 1,2% en in de breedterichting ca. 2,6% gekrompen.

De aan deze warmtebehandeling onderworpen platines werden volgens het schuimdrukprincipe bedrukt, vervolgens 5 min.

10 gestoomd met verzadigde stoom (temperatuur 98 - 100 °C.; rel.

vochtigheid 100%), in drie trappen met afnemende temperatuur (1Ê trap 70 °C, derde trap 16 °C) gewassen en bij 120 °C gedurende 4 min. gedroogd.

Deze platines gaven bij beproeving volgens 15 DIN 54318 een gemiddelde krimp te zien van - 0,095% in de lengte richting en - 0,052% in de breedterichting.

Uit de platines werden tegels gestansd. Het patroon lag bij deze tegels precies binnen de snijranden.

De andere groep platines werd,zonder dat ze 20 de warmtebehandeling volgens de uitvinding had ondergaan, op de bovengenoemde wijze bedrukt, gestoomd, gewassen en gedroogd. De krimp na al deze bewerkingen bedroeg: lengterichting - 0,39 % breedterichting - 0,72 %.

Uit deze platines werden eveneens tegels gestansd. 25 Bij meer dan 25% van de tegels was het patroon ten dele afgesneden.

Voorbeeld II

De werkwijze van voorbeeld I werd herhaald, 30 waarbij alleen een poolgaren uit poly-s-caprolactam wordt gebruikt en een halffabrikaat met een gesneden pool werd gemaakt.

Bij het aanbrengen van de "voorstreek" was de temperatuur aan de rugzijde 135 °C in plaats van 120 °C.

Dit halffabrikaat werd, net als in voorbeeld I 35 van een ruglaag uit bitumen voorzien. Uit de gerugde banen werden 3203691 1 !;θ# ν -* - 7 - weer platines gesneden van 154 x 209 cm, waarvan de helft aan dezelfde warmtebehandeling werd onderworpen als in voorbeeld I en de andere helft geen warmtebehandeling kreeg.

De platines werden alle bedrukt, gestoomd, gewassen en gedroogd, 5 als beschreven in voorbeeld I.

De beide typen platines gaven een krimp te zien van dezelfde orde van grootte als werd gemeten bij de overeenkomstige platines uit voorbeeld I.

10 Voorbeeld III

De werkwijze van voorbeeld I werd herhaald, waarbij alleen de platines werden bedrukt volgens het "chromotronie jet dye principe".

Het resultaat kwam overeen met het resultaat 15 verkregen in voorbeeld I.

8203691

Claims

1. Werkwijze voor de vervaardiging van, getufte, tapijttegels, waartoe men een getufte tapijtbaan maakt, door op een gebruikelijke wijze een poolgaren in een prikdoek te tuften, het getufte prikdoek aan de achterzijde van een voorstreek van 5 een rubberlatex en van een ruglaag te voorzien, de zo gevormde ruwe tapijtbaan te verven, te stomen, te wassen en te drogen, en uit de tapijtbaan tegels stanst, met het kenmerk, dat men gedessineerde tegels vervaardigt door de tapijtbaan tussen het verven en het stomen met een patroon te bedrukken, waarbij men 10 de tapijtbaan vöör het verven, vrij liggend op een hulpdrager, gedurende 1-8 min. blootstelt aan een temperatuur van 120 -200 °C, gevolgd door afkoelen tot een temperatuur beneden 50 °C.

2. Werkwijze volgens conclusie I, met het kenmerk, 15 dat de warmtebehandeling plaats vindt na het voorstrijken.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de warmtebehandeling plaats vindt na het aanbrengen van de ruglaag. 20

4. Werkwijze volgens conclusie 1-3, met het kenmerk, dat de tapijtbaan 3-5 min. wordt blootgesteld aan een temperatuur van 140 - 170 °C. 25

5. Werkwijze volgens ëén der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de warmtebehandeling plaats vindt aan uit de tapijtbaan gesneden vellen (platines). 8203691