NL8202417A - Inrichting en werkwijze voor het verwerken van roentgenbeelden. - Google Patents

Description

I.·..· *'&- V

ψ ΡΗΝ 10.380 1 N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven.

Inrichting en werkwijze voor het verwerken van röntgenbeelden.

De uitvinding heeft te trekking op een werkwijze voor het ver— verken van röntgenbeelden van een object, waarbij het object net röntgenstraling wordt doorstraald, uit de het object gepasseerde straling een electrisch beeldsignaal wordt gevormd, waarvan de logaritmische waarde 5 wordt bepaald, die op een weergeef inrichting wordt weergegeven. De uitvinding heeft verder betrekking op een inrichting voor het verwerken van röntgenbeelden van een object met een beeldvormende inrichting voor het opvekken van een beeldsignaal, met een cmzetterschakeling voor het vormen van een logaritmische waarde van het beeldsignaal en een weergeefin-10 richting voor het weergeven van het in logaritmische waarden omgezetbeeld.

Een dergelijke inrichting en werkwijze zijn bekend uit "Optical Engineering", J_7, no. 6, 1978, nov./dec., p 652-675. Het is bekend, dat de door het object verstrooide röntgenstraling (scatter) de kwaliteit van het röntgenbeeld nadelig beïnvloedt. Vooral in die gevallen, waarbij aan 15 de hand. van röntgenbeelden kwantitatieve berekeningen worden gemaakt (densitcmetrie, functionele beeldvorming, meten van bloed flow), beperkt de invloed van de strooistraling de nauwkeurigheid van die berekeningen.

Verder is gebleken, dat bij röntgenbeeldsubtractie zoals in de hiervoor genoemde literatuurplaats is beschreven, de kwaliteit van het verschil-20 beeld eveneens nadelig wordt beïnvloed door het optreden van strooistraling.

Het is het doel van de uitvinding cm in een werkwijze en inrichting te voorzien, die röntgenbeelden of röntgenverschilbeelden leveren, waarin de invloed van strooistraling in wezenlijke mate is gereduceerd.

25 Een werkwijze volgens de uitvinding heeft tot kenmerk, dat de logaritmische waarde wordt bepaald van het beeldsignaal verminderd met een constante, instelbare waarde. Een inrichting volgens de uitvinding heeft tot kenmerk, dat de inrichting rekenmiddelen bevat voor het bepalen van de logaritmische waarde van het beeldsignaal verminderd met 30 een constante instelbare signaalwaarde. Volgens de uitvinding wordt van het beeldsignaal een constante, instelbare signaalwaarde afgetrokken, voordat de logaritmische omzetting ervan plaats vindt. Het gevolg hiervan is dat het door de strooistraling opgewekte deel van het beeldsignaal 8202417 EHN 10.380 2 , r wordt verminderd zo niet wezenlijk ten opzichte van het overblijvende beeldsignaal wordt gereduceerd. De grootte van de in te stellen constante signaalwaarde hangt onder andere af van de hardheid van de röntgenstraling (KVp), de grootte van het bestraalde veld, eigenschappen van het te onder-5 zoeken object (dikte, samenstelling), de afstand tussen patient en beeldvormende inrichting, strooistralenrooster, etc.

Een voorkeursuitvoeringsvorm van een werkwijze volgens de uitvinding beeft daartoe tot kenmerk, dat voor het maken van röntgenbeelden in een programma keuze is voorzien, waarbij door middel van een keuze 10 verscheidene, van een af te heelden object afhankelijke opname parameters tegelijk worden gekozen en ingesteld en de constante instelbare waarde van de opname parameters afhangt. Bij een dergelijke werkwijze is de af te trékken constante signaalwaarde voor elk soort onderzoek optimaal te kiezen, zodat het beeldsignaalgedeelte, dat door strooistraling wordt 15 opgewekt, zo goed als volledig kan worden geëlimineerd, terwijl het werkelijke het schaduwbeeld van het object weergevende beeldsignaal niet wordt beïnvloed.

Qm dezelfde redenen heeft een voorkeursuitvoeringsvorm van een inrichting volgens de uitvinding tot kenmerk, dat de inrichting van keuze-20 en instelmidelen voor het simultaan kiezen en instellen van een groep van van bet object afhankelijke opname parameters is voorzien, waarbij een van de parameters de instelbare signaalwaarde is.

Het is van voordeel gebleken dat de voorkeursuitvoeringsvorm van de inrichting, waarbij de inrichting van ten minste een beeldgeheugen 25 is voorzien voor het opslaan van een beeld, dat uit ten minste een röntgen-beeld is gevormd, waarbij de uitgang van het geheugen is aangesloten qp een ingang van de rekenmiddelen, die een logaritmische omzetter bevatten, die instelbaar is, volgens'de uitvinding het kenmerk heeft, dat de logaritmische omzetter een lees- en schrijfgeheugen is, waarin een logaritmische 30 amzettingstabel is opgeslagen, waarbij de uitgang van het beeldgeheugen op de adresingang van het lees- en schrijf geheugen is aangesloten.'Bij een dergelijke inrichting is het mogelijk om bijvoorbeeld afhankelijk van de ingestelde opname parameters een daarop afgestemde logaritmische amr zettingstabel in het lees- en schrijf geheugen te plaatsen. Een verder 35 bijkomend voordeel is dat de beeldsignalen volledig (inclusief het aandeel van de strooistraling) in het beeldgeheugen zijn opgeslagen, zodat een visuele controle op de uitgevoerde correctie voor de invloed van de strooistraling mogelijk is, waardoor een overcorrectie (te grote af te 8202417 / ^ Λ.

EHN 10*380 3 trekken signaalwaarde, waardoor het relevante beeldsignaal in het zwart-nivean wordt af gesneden) zichtbaar wordt en kan worden hersteld.

De uitvinding zal aan de hand van in een tekening weergegeven voorbeelden worden toegelicht, in welke tekening : 5 figuur 1a en b een inrichting volgens de uitvinding weer geven; figuur 2a, b, c en d een theoretisch object, de invloed van de objectdikte op het beeldsignaal, een verschilbeeldsignaal en de invloed van 10 strooistraling op het beeldsignaal weergeven; figuur 3 de karakteristiek van een logaritmische omzetter volgens de stand van de techniek en karakteristieken van omzetters volgens de uitvinding weergeeft; 15 figuur 4 een voorkeursuitvoeringsvorm van een in richting volgens de uitvinding weergeeft, en figuur 5 een modificatie van de- inrichting uit figuur 4 toont.

20 De in figuur 1 weergegeven röntgenonderzoekinrichting voor ver- schilheeldbepaling van röntgenbeelden bevat een hoogspanningsbron G voor het voeden van een röntgenbuis B, een beeldversterker II, een opneem-tuis PU, een. verschilversterker OA, een analoog-digitaal omzetter ADC en twee qp logaritmische omzetters L1 en L2 aangesloten verwerkingsin-25 richtingen KF1 en RF2, die net schakelaars S1 en S2 met de uitgang van de analoog-digitaal omzetter ADC1 zijn verbonden. De uitgangen van de logaritmische omzetters L1 en L2fdie de logaritmische waarde van de in het geheugen MM opgeslagen beeldinhoud aan de aftrekschakeling VI (figuur 1a) toevoeren, zijn met rekenmiddelen in feite een aftrekschakeling V1 30 verbonden, waarvan een uitgang via een digitaal-analoog omzetter DAC1 en een optelschakeling A1 met een weergeef inrichting MDN is verbonden.

Het door omzetter ADC1 gedigitaliseerde videosignaal wordt via schakelaars S1 of S2 aan een van de verwerkingsimichting KF1 of RF2 toegevoerd, waarvan figuur 1b een blokschema EF toont. De verwerkings-35 inrichting EF bevat een recursief filter, bestaande uit een aftrekschakeling V, een vermenigvuldiger M, een optelschakeling A, en een geheugen MM. Van in de geheugens MM van de twee verwerkingsschakelingen opgeslagen teelden wordt met behulp van aftrekschakeling VI een verschilbeeld be- 8202417 EHN 10.380 4 I -Λ paald, dat via de craze tter DAC1 op de monitor zichtbaar wordt gemaakt, nadat aan het verschilbeeld met behulp van optelschakeling A1 een zoge-naaitde grijsstoep C is toegevoegd.

De verwerkingsschakeling RF (figuur 1b) bevat een recursief fil-5 ter, waaraan het gedigitaliseerde videobeeld wordt toegevoerd. Bat recursief filter bepaalt uit de aangeboden beelden een samengesteld beeld, dat uit een gewogen son van de aangeboden röntgenbeelden bestaat, volgens de formule 10 Vu(i+1)=K-Vi(i) + (1-K) * Vu(i) ' waarbij het ie aangeboden beeld is, 0

Vu(i) het 1 ^ ^ MM opgeslagen samengesteld beeld, 15

Vu(i+1) het ^ + sanengesteld beeld is, dat in het geheugen MM wordt opgeslagen en K een weegfactor (0 ^ K ^1) is.

Qn bovenstaand resultaat te bereiken wordt het ie samengesteld 20 beeld uit bet geheugen MM gelezen en aan de aftrekschakeling V toege-voerd, waar aan verder het ie videobeeld wordt aangeboden. Het verschil wordt door een vermenigvuldiger M net een factor K vermenigvuldigd en daarna bij het ie samengesteld beeld qpgeteld in een optelschakeling A, die daarvoor verbonden is met de uitgangen van de vermenigvuldigschake-25 ling M en van bet geheugen MM. Om de videobeelden op de juiste wijze (gewogen) bij elkaar qp te tellen worden videosynchronisatiepulsen SYNC aan een adresteller AT (figuur 1a) toegevoerd, die daardoor steeds eenzelfde beeldelement van bet videobeeld aan hetzelfde adres in bet geheugen MM toewijst (voor belde verwerkingsschakelingen RF1 en RF2). Er 30 wordt erop gewezen, dat ter verduidelijking van bet functioneren van de verwerkingsschakeling RF en omwille van de eenvoud een simpele adresteller AT is beschreven. Het is echter in te zien dat voor het ophalen van beeldinformatie op een adres in het geheugen MM en voor de verwerking van deze informatie en van de daaraan toe te toegen beeld-35 informatie van een volgend röntgenbeeld (door de schakeling V, M en A) enige tijd nodig is. Derhalve dient bij de verwerkingsschakeling RF van zogenaamde "pijplijnverwerkingstechnieken" gebruik te worden gemaakt.

Voor het bepalen van een verschilbeeld wordt bijvoorbeeld eerst 8202417 PHN 10.380 5 ¢.

t # via S1 een korte reeks röntgenbeelden (bijvoorbeeld vier) aan de ver-werkingsschakeling RF1 toegevoerd, die uit de korte reeks een sanenge-steld beeld (masker zonder contrastmiddel) vormt. Daarna wordt S1 geopend en S2 gesloten. Uit elke volgende reeks röntgenbeelden (na inspui-5 ten van contrastmiddel in bijvoorbeeld bet bloedvatenstelsel) wordt een samengesteld beeld bepaald door de verwerkingsschakeling RF2. Het verschilbeeld wordt gevormd uit de sequentieel elkaar opvolgende veranderende samengestelde beelden uit RF2 en bet masker uit RF1, zodat in principe slechts met bet contrastmiddel voorziene bloedvatenstelsel 10 op de monitor zichtbaar vrordt.

Opgemerkt dient te warden, dat de in een korte reeks elkaar sequentieel opvolgende röntgenbeelden ook simpelweg opgeteld kunnen worden (bijvoorbeeld voor het verminderen van de ruisinvloed in een röntgenbeeld, zie Optical Engineering, 17, no. 6, nov./dec. 1978, pagi-15 na's 652-657). Cm dit te realiseren is de verwerkingsschakeling HF

(figuur 1b) van een schakelaar S voorzien, zodat indien de weegfactor K de waarde 1 heeft en de schakelaar S is geopend, de röntgenbeelden warden opgeteld.

Qm de invloed van de strooistraling op de in de geheugens MM 20 van de verwerkingsschakelingen RF1 en/of RF2 opgeslagen beelden te verminderen wordt aan een ingang van de verschilversterker OA een instelbare constante signaalwaarde XS aangeboden, dat van bet beeldsignaal wordt afgetrokken. De instelbare signaalwaarde XS wordt op een nog nader te αητ-schrijven wijze aan de hand van de opname parameters bepaald, waarbij 25 een te verwerken röntgenbeeld wordt opgewekt.

Hoewel voorgaande beschreven inrichting 10_ en de in de nog volgende voorbeelden te beschrijven inrichtingen zijn bedoeld voor ver-schilbeeldbepaling kan de uitvinding op zich worden toegepast in röntgen-diagnostische onder zoekinrichtingen, waarbij met electronische middelen 30 (beeldversterkeropneembuis en TV monitor) een röntgenbeeld wordt weerge geven (en/of electronisch wordt opgeslagen).

In figuur 2a is een theoretisch object 0 weergegeven, dat in de richting van de pijl X met röntgenstraling wordt doorstraald. De ene helft van het object 0 is. 15 cm dik (weefsel, geen bot) en de andere 35 helft is 20 cm dik (weefsel, geen bot). In elke helft bevindt zich eenzelfde bloedvat 1 respectievelijk 2. Het röntgenbeeld geeft als functie van de plaats x een beeldsignaal dat in figuur 2b is weergegeven. De amplitude I1 van het beeldsignaal is "ter plekke van" de 15 cm dikke weefsellaag op 8202417 « * 'ψ ΡΗΝ 10.380 6 100 gesteld. De amplitude in de andere helft is dan bijvoorbeeld 33. Indien de bloedvaten 1 en 2 met een (verdund) contrastmiddel zijn gevuld, dan vertoont de amplitude 1^ ter plekke van de bloedvaten 1 en 2 negatieve (kleine) pieken en P2< Als geen contrastmiddel in de bloed-5 vaten aanwezig zou zijn dan waren de negatieve pieken en P2 afwezig.

De amplitude 1^ ter plaatse van de pieken P^ en P^ bedraagt respectievelijk 97 en 32 (0.97 x 100 respectievelijk 0.97 x 33). De verschilampli-tude I2 (bet verschil tussen de beeldsignalen, die zonder respectievelijk net contrastmiddel zijn verkregen) is in figuur 2c weergegeven. De 10 verschilamplitude bedraagt Δ = 3 voor bloedvat 1 en 4= 1 voor bloedvat 2, terwijl deze bloedvaten 1 en 2 hetzelfde zijn. Deze onbevredigende situatie is op te heffen door de amplitude , die ter plaatse van dikke objectdelen zijn gemeten meer te versterken dan de amplitude 1^, die ter plaatse van dunne objectdelen zijn gemeten. Derhalve worden volgens de 15 stand van de techniek deze amplitude 1^ logaritmisch versterkt (de ver-sterkingskarakteristiek is in figuur 3 met kromte LT1 weergegeven, waarbij Vi de ingangsarrplitude (1^) is en Vu de uitgangsamplitude is.).

Het in figuur 2c weergegeven amplitudeverschil I2 is dan duidelijk afwijkend van het verschil van de logaritmen van de amplitude I1.

20 In formulevorm is dat verschil ter plaatse van bloedvat 1 : log 100 - log 97 = 0.0132 en ter plaatse van bloedvat 2 is dat verschil : 25 log 33 - log 32 = 0.0132

In theorie lost een exact volgens de logaritme-werkende versterker voor-noemd probleem op, daar nu voor dezelfde bloedvaten 1 en 2 dezelfde signaalsterkten worden verkregen.

Indien bij het opwekken van de röntgenbeelden strooistraling op-30 treedt (die altijd optreedt als röntgenstraling materie op zijn weg treft) dan zal het amplitudeverloqp een vorm hebben zoals schematisch in figuur 2d is getoond. Er is aangenomen dat de verhouding tussen verstrooide röntgenstraling en niet verstrooide, directe straling bijvoorbeeld 1 : 3.3 is. Daaruit is af te leiden dat bij een amplitude I^ ter grootte van 130 35 de bijdrage in amplitude van de directe straling 100 en van de strooistraling 30 is. Van een object 0, dat in figuur 2a is weergegeven, ontstaat bij doorstraling een röntgenbeeld met een amplitude I^, die kan worden beschouwd alsof deze is opgebouwd uit een "schoon signaal" (amplitude 1^ , 8202417 ΡΗΝ 10.380 7 figuur 2b) waaraan een ruisamplitude I is toegevoegd. Na logaritmische

S

versterking (figuur 3/ kromte LT1) van de amplitude levert het verschil ter plaatse van bloedvat 1 de waarde log 130 - log 127 = 0.0101 5 en ter plaatse van bloedvat 2 log 63 - log 62 = 0.0069.

Ondanks een ideale, exacte logaritmische versterker is dus de signaal-grootte van het verschil voor de twee dezelfde bloedvaten niet hetzelfde (factor 1.5 afwijkend).. Ondanks de nog relatief gunstig gekozen verhouding 10 van strooistraling en niet-verstrooide straling ontstaat een ongewenste afwijking in de afbeelding van dezelfde delen in een object. In werkelijkheid zal de genoemde verhouding nog ongunstiger (meer strooistraling) zijn.

Volgens de uitvinding is de oplossing van het genoemde probleem 15 het aftrekken van een instelbare signaalwaarde XS waarvan de grootte is bepaald door de hoeveelheid bij het maken van een röntgenbeeld optredende strooistraling. In figuur 1a wordt deze signaalwaarde XS aan de verschilversterker OA toegevoerd, waaraan verder het videosignaal afkomstig van de beeldopneembuis PU wordt toegevoerd. In figuur 3 is met be-20 hulp van kromme LT2 weergegeven hoe in feite de omzetting van het videosignaal (Iy figuur 2d) plaatsvindt. Na aftrek van de instelbare signaalwaarde XS volgt omzetting in een logaritmische waarde van het geschoonde videosignaal (1^, figuur 2b). De instelbare signaalwaarde XS hangt onder meer af van 25 ~ de bij een röntgenopname toegepaste röntgenbuisspanning KVp, - de grootte van het bestraalde veld, - de aard van het te onderzoeken object (botten, weefsel), - de toegepaste röntgenbuis - object - beeldversterkeraf stand, - het tussen het object en beeldversterker toegepaste strooistralenraster.

30 Bij röntgenonderzoekinrichtingen met een programma keuze (op zich bekende orgaan-geprogrammeerde röntgentoestellen), waarbij door middel van een keuzeknop verscheidene van een object afhankelijke groep röntgenopname-parameters (als hiervoor genoemd) tegelijk gekozen en ingesteld worden is het voordelig tegelijktijd in een (experimenteel te bepalen) 35 instelbare signaalwaarde XS te voorzien, die dan aan de verschilversterker OA wordt toegeveerd.

In figuur 4 is een voorkeursuitvoeringsvorrn. van een inrichting 40 volgens de uitvinding weergegeven, waarbij de correctie voor de in- 8202417 PHN 10.380 8 vloed van strooistraling op een verdere manier wordt uitgevoerd. Het videosignaal (Ig) dat van de cpneembuis PU afkomstig is, wordt in het geheel na versterking door versterker OA (waar nu geen correctie met signaal XS wordt uitgevoerd) aan de omzetter ADC1 toegevoerd en op de aan de hand 5 van figuur 1a en b beschreven wijze door de verwerkingsschakelingen RF1 en/of RF2 verwerkt. Echter zijn nu zowel in de logaritmische omzetter L1 en L2 een logaritmische karakteristiek opgeslagen, die overeenkomt met kromme LT2 in figuur 3. Omdat de signaalwaarde XS instelbaar moet zijn, zijn de aanzetters L1 en L2 lees- en scbrijfgeheugens, zodat de in de ge-10 heugens opgeslagen amzettingstabellen (voor elk ingangssignaal Vi (adres) een uitgangssignaal Vu (irihoud op het adres Vi)) afhankelijk van de aard van de röntgenopname kunnen worden herschreven.

Bij het kiezen van een groep opname parameters voor een bepaald type röntgenonderzoek wordt op een bedieningsconsole 41 een van de keuze-15 knoppen 42 ingedrukt. Tegelijk met opname parameters (KV, patientdakte, patient BV afstand, etc.) wordt de instelbare signaalwaarde XS, die samen met de andere parameters in een geheugen (niet weergegeven) in de bedieningsconcole 41 zijn cpgeslagen, opgeroepen. De opname parameters zijn ook met de hand instelbaar met behulp van instelknoppen 44, waarmee 20 de röntgenhiisspanning, patientdikte, patient beeldversterker afstand, eet. gekozen kunnen worden. Uit de waarden van de ingestelde parameters kan met behulp van selectiemiddelen een adres worden gevormd, waarmee een bij de parameters passende instelbare signaalwaarde XS in een tabel in een geheugen wordt opgezocht. De signaalwaarde XS wordt aan een ge-25 heugenbesturingseenheid 46 aangeboden, die aan de hand daarvan de in-houd van de omzetter geheugens L1 en L2 wijzigt. De besturingseenheid 46 is derhalve via schakelaars S4 met de adresingangen van de omzetter-ge-beugens L1 en L2 te verbinden en via een verdere verbinding met de data in/uitgang van de omzetter geheugens L1 en L2. In afhankelijkheid van 30 de signaalwaarde XS of van de groep opanme parameters, wordt een kromme LT (figuur 3) geheel opnieuw in de omzetter geheugens L1 en L2 herschreven,hierbij dient er bij voorkeur over worden gewaakt dat het dynamisch bereik van de uitgangssignalen (Vu) op gener lie wijze wordt beperkt (bereik tussen zwartniveau en witniveau op de weergavemonitor).

35 Het is verder mogelijk de op de adressen opgeslagen waarden in afhankelijkheid van de grootte van de signaalwaarde XS een, twee of meer adresplaatsen te verschuiven (de kromme LT2, figuur 3 schuift naar LT1 toe als de signaalwaarde XS kleiner wordt en er verder daar vandaan als de 8202417 I t * PHN 10.380 9 signaalwaarde XS groter word. Hierdoor wordt het dynamisch bereik van het uitgangssignaal Vu (figuur 3) in het "wif'niveau (mogelijk) enigszins beperkt.

Het is van voordeel gebleken, indien de kronme LT2 geen abrupt 5 "begin" heeft zoals in figuur 3 is weergegeven maar een "aanloopfase" zoals deze met een streeplijn LT3 in figuur 3 is getekend. Bij een dergelijke krentte LT3 verloopt een eventuele afsnijding van het zwartniveau van het videosginaal (hetgeen gebeurt indien de instelbare signaalwaarde XS te groot in verhouding tot de werkelijk optredende strooistraling is ge-10 kozen) minder abrupt.

In figuur 5 is een modificatie 50 van de in figuur 4 weergegeven inrichting 40 getoond. De in de bedieningsconsole 41 met de keuzeknoppen 42 of instelkncppen 44 bepaalde signaalwaarde XS wordt direct aan aftrek-schakelingen M.1 en M3 aangeboden, waaraan verder de inhoud. van de ge-15 heugens MM van de verwerkingsschakelingen ΚΕΊ en RF2 worden aangeboden.

Het verschil tussen de signaalwaarde XS en de inhoud van de geheugens MM wordt aan de cmzetters L1 respectievelijk L2 aangeboden. De ómzetters L1 en L2 kunnen nu dood-geheugens (ROM) zijn, waar de kromme LT1 (figuur 3) of een lichte modificatie ervan (in de zin van kromme LT3) permanent 20 is opgeslagen.

Opgemerkt dient te worden dat bij de inrichting h) (figuur 1a) de kans bestaat dat enige beeldinformatie in het zwartniveau van het videosignaal wordt afgesneden door aftrekking van de signaalwaarde XS van het videosignaal. Bij de voorkeursuitvoeringsvorm van de inrichting 25 40 (figuur 4) en de modificatie 50 (figuur 5) ervan is dit venteden, daar door de verwerkingsinrichtingen RF1 en KF2 het gehele videosignaal (of gewogen somman ervan) worden opgeslagen en een correctie vanwege het optreden van strooistraling pas achteraf gebeurd, daarna weergegeven wordt en dus aangepast kan worden.

30 35 8202417

Claims (12)

1. Wferkwijze voor het verwerken van röntgeribeelden van een object, waarbij:het object net röntgenstraling wordt doorstraald, uit de het object gepasseerde straling een electrisch beeldsignaal woedt gevormd, waarvan de logaritmische waarde wordt tepaald, die op een weergeef in- 5 richting wordt weergegeven, met het kenmerk, dat de logaritmische waarde wordt bepaald van het beeldsignaal verminderd-met een constante, instelbare waarde.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat bij het bepalen van de logaritmische waarde aan de hand van het beeldsignaal 1Q een waarde in een logaritmische tabel wordt opgezocht, in welke tabel een omzettingskarakteristiek is opgeslagen, die instelbaar is.

3. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de constante instelbare waaide van het beeldsignaal wordt afgetrokken, voordat de logaritmische waarde ervan wordt bepaald.

4. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het ken merk, dat voor het maken van röntgenbeelden in een programma keuze is voorzien, waarbij door middel van een keuze verscheidene van een af te beelden object afhankelijke opname parameters tegelijk worden gekozen en ingesteld en de constante instelbare waarde van de opname parameters 2Q afhangt.

5. Inrichting voor het verwerken van röntgenbeelden van een object, met een beeldvormende inrichting voor het opwekken van een beeldsignaal, net een omzetterschakeling voor het vonten van een logaritmische waarde van het beeldsignaal en een weergeef inrichting voor het weergeven van het in logaritmische waarden omgezet beeld, met het kenmerk, dat de inrichting rekenmiddelen bevat voor het bepalen van de logaritmische waarde van het beeldsignaal verminderd met een constante instelbare signaalwaarde.

6. Inrichting volgens conclusie 5, net het kenmerk, dat de inrichting van keuze- en instelmiddelen voor het simultaan kiezen en ou instellen van een groep van van het object afhankelijke opname parameters is voorzien,waarbij een van de parameters de instelbare signaalwaarde is.

7. Inrichting volgens conclusie 6, met het kenmerkk, dat de inrichting verder is voorzien van selectiemiddelen voor het aan de 35 hand van de gekozen opname parameters selecteren van de instelbare signaalwaarde.

8. Inrichting volgens conclusie 5, 6 of 7, met het kenmerk, dat 8202417 ' · . '» . ΕΗΝ 10.380 11 de rekenmiddelen ten minste een aftrekschakeling bevatten, die op een uitgang van de beeldvormende inrichting is aangesloten en die op een verdere ingang de constante, instelbare signaalwaarde ontvangt voor het vormen van een gecorrigeerd beeldsignaal, dat aan de omzetterschakeling 5 wordt toegevoerd.

9. Inrichting volgens conclusie 5, 6 of 7, met het kenmerk, dat. de inrichting van ten minste een teeldgebeugen is voorzien voor het opslaan van een beeld, dat uit ten minste een röntgenbeeld is gevormd, waarbij de uitgang van het geheugen is aangesloten op een ingang 10 van de rekenmiddelen, die een logaritmische omzetter bevatten, die instelbaar is.

10. Inrichting volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de logaritmische omzetter een lees- en schrijf geheugen is, waarin een logaritmische cmzettingstabel is opgeslagen, waarbij de uitgang van het beeld- 15 geheugen op de adresingang van het lees- en schrijfgeheugen is aangesloten.

11. Inrichting volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de logaritmische omzetter een aftrekschakeling en een doodgeheugen cravat, waarbij de uitgang van het beeldgeheugen pp een eerste ingang van de aftrekschakeling is verbonden, aan een tweede ingang waarvan de instelbare sig- 20 naalwaarde wordt toegevoerd, en een uitgang waarvan pp de adresingang van het doodgeheugen is aangesloten, waarin een logaritmische opzoektabel is opgeslagen.

12. Inrichting volgens conclusie 9, 10 of 11, net 1st kenmerk, dat de inrichting van twee teeldgeheugens die elk pp een logaritmische cra- 25 zetter zijn aangesloten en van verdere rekenmiddelen is voorzien, waarop uitgangen van de logaritmische anzetters zijn aangesloten voor het bepalen van een verschilbeeld uit de in de teeldgeheugens opgeslagen r omgezette heelden. 30 35 8202417