NL8104475A

NL8104475A - Drie-dimensionaal televisiesysteem en daarvoor geschikte zender.

Info

Publication number: NL8104475A
Application number: NL8104475A
Authority: NL
Original assignee: Philips Nv
Priority date: 1981-10-01
Filing date: 1981-10-01
Publication date: 1983-05-02
Also published as: EP0076015B1; US4480263A; DE3264438D1; JPS5871787A; EP0076015A1

Description

• - * i λ PHN 10.169 1 N.V. PHILIPS1 GDOEILAMPENFABRIEKM.

"Drie-dimensionaal televisiesysteem en daarvoor geschikte zender".

De uitvinding heeft fcetrekking qp een drie-dimens ionaal televis iesysteem dat is uitgevoerd met een zender voorzien van een beeld-opneeminr ichting, een ontvanger voorzien van een beeldweergeefinrichting en een signaaloverdrachtsstelsel tussen zender en ontvanger, in welke 5 beeldopneeminrichting een eerste en tweede beeldopnemer aanwezig zijn voor het uit verschillende posities opnemen van een scene en welke beeldweergeefinrichting is voorzien van een kleurenbeeldweergeefscherm voor het in twee verschillende kleuren weergeven van informatie bestemd voor een linker respektievelijk rechter oog van een waamemer, 'welke 10 informaties in respektieve eerste en tweede, in de lijnaftastrichting verschoven deelbeelden aanwezig zijn, hetgeen bij een integrale, via een bril met verschillend gekleurde glazen plaatsvindende, waameming met twee ogen tot een drie-dimensionaal beeld leidt.

Dr ie-dinensionale televisiesystemen zijn beschreven in een 15 artikel in het tijdschrift "Journal of the SMFTE", juli 1971, bladzijden 539 tot en met 545. In het artikel zijn diverse, mogelijke uitvoeringen beschreven, waaronder de oplossing berustend op de twee-kleurenbasis, waarvoor de kleuren rood en groen zijn genoemd.

De uitvinding beoogt cm onder gebruikmaking van de twee-20 kleurenbasis te konen tot een drie-dimensionale beeldweergave net be-hulp van qp de markt verkrijgbare opneem- en weergeefinrichtingen die bestemd zijn voor toepassing in gestandaardiseerde televisie-cmroep-systamen. Deze inrichtingen kunnen verder warden toegepast in gesloten televisiesystemen die hierbij aan de standaard voldoen. Een drie-dimen-25 sionaal televisiesysteem volgens de uitvinding vertoont hiertoe het kenmerk dat indien het genoemde signaaloverdrachtsstelsel geschikt is voor signaaloverdracht gekodeerd volgens de PAL-, NTSC- of SECAM-stan-daard waarvoor in de zender een matrix-kodeerschakeling en in de ont-vanger een dekodeermatrixschakeling aanwezig zijn die beide signaalkana-30 len voor de verwerking van kleurverschilsignalen en een helderheidssig-naal bevatten, een uitgang van de eerste beeldopnemer in de beeldopneemr inrichting via een laagdoorlaatfilter met ten minste §en ingang van de matrix-kodeerschakeling is gekoppeld, waarbij een uitgang van'de tweede 8104475

PfiN 10.169 2 f, \

' I

beeldopnerner met ten minste een andere ingang van de matrix-kodeer-schakeling is gekoppeld, weik laagdoorlaatfilter een bandhreedte heeft die ten hoogste gelijk is aan de bandhreedte van de kleurverschil-signaalkanalen in de dekodeer-matrixschakeling aanwezig in de ontvanger. 5 De uitvinding berust op het inzicht dat het mogelijk is cm, onder gebruik making van de standaard ontvanger , een aanvaardbare drie-dimensionale beeldkwaliteit te verkrijgen wanneer de drie-dimensionale infconatie over twee signaalkanalen met verschillende bandbreedten wordt overgedragen. Hierbij dient de frekwentiebeperking in het ene signaal-1° kanaal zo groot te zijn dat de hoogste signaalfrekwentie of te wel de bandhreedte niet groter is dan die in de kleurverschilsignaalkanalen in de ontvanger, opdat gegarandeerd is dat vanuit dit in frekwentie beperkte kanaal geen storende overspraak optreedt naar het andere signaalkanaal.

15 Een beeldkwaliteitsverbetering kan worden verkregen in een systeem volgens de uitvinding dat het kenmerk vertoont dat in de zender behalve het genoemde, eerste laagdoorlaatfilter een tweede laagdoorlaatfilter aanwezig is, dat is aangebracht tussen de uitgang van de tweede beeldopnerner en de genoemde, ten minste ene, andere ingang van 20 de matrixkodeerschakeling waarbij het tweede laagdoorlaatfilter een grotere bandhreedte heeft. dan het eerste laagdoorlaatfilter, waarbij geldt dat de son van de hoogste frekwentie in de bandbreedten van het eerste en tweede laagdoorlaatfilter kleiner is dan respektievelijk min of meer gelijk is aan de frekwentie van de kleurhulpdraaggolf 25 gegeven in de standaard.

Hierdoor is bereikt dat overspraak vanuit het helderheids-kanaal die uiteindelijk in de kleurverschilkanalen van de ontvanger terecht kcmt, wordt beperkt zodat geen storende verkleuringeffekten (cross-colour) bij weergave optreden.

30 Een systeem volgens de uitvinding waarin rekening wordt ge- houden met verschillende signaallooptijden in de signaalkanalen, vertoont het kenmerk, dat tussen de uitgang van de tweede beeldopnerner en de genoemde ten minste ene, andere ingang van de matrixkodeerschakeling een signaalvertragingsinrichting aanwezig is met een vertr agings tijd 35 ter kampensatie van althans een deel van de signaallooptijd optredend in het genoemde laagdoorlaatfilter dat is gekoppeld met de eerste beeld-opnemer, 8104475 * Λ ΕΗΝ 10.169 3

Een verdere beeldkwaliteitsverbetering kan warden verkregen in een systeem volgens de uitvinding dat het kenmerk vertoont, dat tussen de uitgang van de eerste beeldopnetner en de daarme gekoppelde ten minste ene ingang van de matrixkodeerschakeling een signaalverwer-5 kingsschakeling aanwezig is voor het ten opzichte van het signaal op-tredend aan de ten minste ene, andere ingang van de matrixkodeerschakeling verkrijgen van een relatieve versterking van het signaal aan de eerst genoende ten minste ene ingang ervan.

Door het relatief vergroten van de signaalwaarde van het in 10 frekwentie beperkte signaal wardt in de praktijk een verbeterde drier· dimensionale indruk verkregen.

Een in de praktijk goed werkende keuze bij de toevoer van de drie-diirensicnale signaalkomponenten aan de diverse signaalingangen van de matrixkodeerschakeling, is in een systeem volgens de uitvinding aan-15 wezig dat het kenmerk vertoont dat de uitgang van de tweede beeldop-nemer is gekoppeld met de ingang van de matrixkodeerschakeling die bestend is voor de toevoer van een rood kleursignaal en de uitgang van de eerste beeldopnemer is gekoppeld met de ingang van de matrixkodeerschakeling die bestend is voor de toevoer van een groen kleur-20 signaal respektievelijk de ingangen van de matrixkodeerschakeling die bestend zijn voor de toevoer van groene en blauwe kleursignalen.

Bij de toepassing van het tweede laagdoorlaatfilter zijn er bepaalde keuzen voor de bandbreedte die afhangen van de keuze van de standaard.

25 De uitvinding zal aan de hand van de volgende figuren als voorbeeld nader warden toegelicht, waarbij:

Fig. 1a blokschematisch een bekende zender en

Fig. 1b evenzo een bekende cntvanger geeft, die beide deel uit ireken van een in een standaard vastgelegd kleurentelevisiesysteem, 30 en

Fig. 2a blokschematisch een zender volgens de uitvinding geeft en

Fig. 2b een bekende kleurentelevisieontvanger als in Fig. 1b geeft, op een weergeefscherm waarvan een drie-dimensionaal beeld waar-35 neembaar is.

Fig. 1a illustreert blokschematisch een bekende kleurentele-visie zender 1 en Fig. 1b een bekende kleurentelevisie ontvanger 2.

810 4-::.

t t PHN 10.169 4

In de zender 1 is een kleurentelevisiekamera (CCAM) 3 aanwezig die aan , uitgangen drie. kleursignalen R, G en B afgeeft. De kleursignalen R, G en B korresponderen met de respektieve rode, groene· en blauwe licht-kcmr poneaten die aanwezig zijn in het licht dat afkcmstig is van een niet-5 getekende scene. De kamera 3 geeft de kleursignalen R, G en B af aan kleursignaalingangen van een matrixschakeling (M) 4 die hieruit signalen Y, R-Y en B-Y vormt. Het signaal Y is een helderheidssignaal waarvoor op in televisiestandaarden vastgelegde wijze geldt: Y=0/30R+0,59G+0,11B.

De signalen R-Y en B-Y zijn standaard kleurverschilsignalen. De 10 matrixschakeling 4 geeft de signalen Y, R-Y en B-Y af aan ingangen van een kodeerschakeling (MC) 5 die aan een uitgang een samengesteld video-signaal CVBS afgeeft aan een overdrachtskanaal 6. Het aldus door een matrix-kodeersehakeling (4, 5) gevormde signal CVBS bevat op de in standaarden vastgelegde wijzen de kleur (C)-video (V) informatie en de 15 lijn- en raster-onderdrukkings-(B) -en -synchroniseer- (S) informatie.

Bij de kodeerschakeling 5 is aangegeven dat deze werkzaam kan zijn vol-gens de PAL-, NTSC- of SECAM-standaard.

Het overdrachtskanaal 6 kan deel uit maken van een televisie-oonroepsysteem of een gesloten televisiesysteem waarin de signaalver-, 20 -werking en opslag of overdracht volgens de desbetreffende standaard plaatsvindt. Afgezien van de specifieke uitvoering van het overdrachts-kanaal 6 is slechts relevant dat het naar de ontvanger 2 van Pig. 1b voert. In de ontvanger 2 is het overdrachtskanaal 6 verbonden met een ingang van een dekodeerschakeling (DEC) 7 die is ingericht volgens de 25 PAL-, NTSC- of SECAM-standaard, afhankelijk van de keuze voor de kodeerschakeling 5. De dekodeerschakeling 7 geeft aan drie uitgangen de teruggekodeerde signalen Y, R-Y en B-Y af aan drie ingangen van een matrixschakeling (M) 8 die de teruggevormde signalen R, G en B afgeeft aan een kleurenbeeldweergeef inrichting (CTV) 9. De aldus door een 30 dekodeer-matrixschakeling (7, 8) gevormde signalen R, G en B warden in de inrichting 9 bijvoorbeeld toegevoerd aan drie kathodes van een elektronenkanon. In de inrichting 9 warden drie elektronenbundels lijn-en rastergewijze afgebogen waardoor op een weergeefscherm TO van de inrichting 9 een gekleurde scene-afbeelding waameembaar is.

35 Het kleurentelevisiesysteem volgens fig. 1a en 1b is volgens έθη der standaarden opgebouwd en bevat tussen de zender 1 en de ontvanger 2 een signaaloverdrachtsstelsel (5, 6, 7) waarin een helderheidssignaal- 8104475 EHN 10.169 5 .-- kanaal (Y) en twee kleurverschilsignaalkanalen (R-Y, B-Y) voorkomen, welke twee gekoppeld zijn met een chrcminantiesignaalkanaal waarin de kleurverschilinformatie in gemoduleerde vorm qp een kleurhulpdraaggolf pf op twee draaggolven bij SECAM)aanwezig is.

5 Volgens de onderhavige uitvinding kan het bij de fig. 1a en lb beschreven kleurentelevisiesysteem warden benut voor een drie-dimans iona-le beeldweergave. Hiervoar is in fig. 2a een aangepaste zender 11 gegevsi waarbij in fig. 2b de cntvanger 2 van fig. 1b onveranderd is getekend. Daar de beeldweergeefinrichting 9 van fig. 2b een drie-dimensionaal beeM 10 weergeeft, is dit met 3 HTV bij de inrichting 9 aangegeven, Dezelfde, reeds bij fig 1a en 1b genumtierde konponenten zijn met dezelfde verwij-zingscijfers aangeduid.

In fig. 2a is bij de zender 1' een op te nemen scene met 11 aangegeven. De sc£ne 11 wordt door een eerste en een tweede beeld-15 cpnemer (CAM) 12 respektievelijk 13 opgencmen. De beeldopnemers 12 en 13 nemen de scale 11 op uit verschillende posities en representeren hierbij de ogen van een denkbeeldige waamemer. Debeelcbpnamgcs12 en 13 zijn uitgevoerd als zwart-wit televisiekamera1 s en vormen tezamen een beeldcpneaninrichting (12, 13) voor het op drie-dimensicnale wijze op-20 nemen van de scdne 11.

De uitgang van de cpnemer 12, die met het linker oog LL (Fig. 2b) van een waamemer korrespondeert, is verbonden met een ingang van een laagdoorlaatfilter 14. Een uitgang van het filter 14 ligt aan een ingang van een signaalverwsrkingsschakeling 15 waarvan een uitgang 25 is verbonden met een kleursignaalingang (G) van de matrixschakeling 4. Verder ligt de uitgang van de schakeling 15 via een in/uitschakelaar 16 aan een andere kleursignaalingang (B) van de matrixschakeling 4.

In de in fig. 2a getekende, gesloten stand van de schakelaar 16 is de uitgang van de schakeling 15 met beide kleursignaalingangen (G+B) 30 verbonden. Bij de opnemer 12 is aangegeven dat de met het linker oog LL korrespcnderende informatie in het kleurentelevis iesysteem verwsrkt wordt als het groene en blauwe kleursignaal (LL—G+B). De zender 11 is aldus uitgevoerd met een signaalkanaal (13, 14, 15) voor het opnemen en verwerken van de drie-dimensicnale informatiekonponsit bestemd voor 35 het linker oog LL.

De uitgang van de opnemer 13, die net het rechter oog RR (Fig. 2b) van een waamemer korrespondeert, is verbonden met een ingang 8104475 PHN 10.169 6 van een laagdoorlaatfilter 17. Een uitgang van het filter 17 ligt aan een ingang van een verstelbare signaalvertragingsinrichting (T) 18, waarvan een uitgang is verbonden met de overblijvende kleursignaal-ingang (R) van de matrixschakeling 4. De sender 1' is aldus uitgevoerd 5 met een signaalkanaal (13, 17, 18) voor het opnemen en verwerken van de drie-dimens ionale informatiekomponent bestemd voor het rechter oog RR. Bij de opnemer 13 is aangegeven dat de met het rechter oog RR korresponderende informatie in het kleurentelevisiesysteem verwerkt wordt als het rode kleursignaal (RR—> R).

10 De aan de raatrix-kodeerschakeling (4, 5) van fig. 2a toegevoer- de informaties warden daarin als kleurinformaties verwerkt en als helder-heids- en kleurverschilinformatie doorgegeven aan de kodeerschakeling 5, die volgens de standaard het signaal CVBS afgeeft dat echter nu geen kleur (C) -video (V) bevat, maar in plaats daarvan de dr ie-dimens ionale 15 beeldinformatie hetgeen met CVBS = 3DBS is aangeduid. Het signaal CVBS = 3DBS dat volgens de PAL-, NTSC- of SECAM-standaard is opgebouwd wordt via het overdrachtskanaal 6 overgedragen naar de ontvanger 2 van fig. 2b.

In fig. 2b zijn bij de ontvanger 2 de ogen LL en RR van een 20 denkbeeldige waamemer (LL, RR) getekend .. Voor de ogen LL en RR zijn brilleglazen 19 en 20 aanwezig via welke het scherm 10 wordt waarge- nomen. Het brilleglas 20 laat alleen rood gekleurd licht (R) door, terwijl het brilleglas 19 alleen groen gekleurd licht (G) of daarbij ook blauw gekleurd licht (G+B) doorlaat. Via de bril (19, 20) wordt het 25 scherm 10 waargencmen, waarbij met een pijl H de lijnaftast- ofwel hori- zontale richting is aangegeven, in welke richting de ogen EL en RR zich bevinden. De drie-dimensionale informatiekcmponenten voor de beide ogen RR en EL konen op het weergeefscherm 10 voor in twee, in de lijnaf- tastinrichting H verschoven deelbeelden. Het rechter oog RR neernt via het 30 het brilleglas 20/rood gekleurde denkbeeld waar, terwijl het linker oog EL via het brilleglas 19 het groen of groen-blauw gekleurde denkbeeld waameemt, dat in de lijnaftastrichting H is verschoven.

In de zender 1' is essentieel voor de uitvinding de toepassing van het laagdoorlaatfilter 14. De afsnijfrekwentie ofwel de hoogste fre-35 kwentie in de bandbreedte van het filter 14 is bij gebruik van de PAL-, NTSC- of SECAM-standaard ongeveer gelijk aan 750, 500 of 750 kHz. De bandbreedte van het filter 14 is hierbij min of meer gelijk aan de band- 8104473 mu 10.169 7 *r j.

a breedte van de kleurverschilsignaalkanalen In de dekodeer-matrixscha-keling (6, 8) van de ontvanger 2. De gegeven frekwantiewaarden kcmen in de praktijk voor waarbij volledigheidshalve wcordt opgemerkt dat de _ in de desbetreffende standaard vastgelegde, verschillend zijnde band^ 5 breedten van de kleurverschilsignaalkanalen in de iratrix-kodeerschake-ling (4f 5) van de zender 1 of 1' groter zijn, zodat uitgezonden hoger frekwente kleurverschid informatie in de praktijk niet bij weergave tot uiting kctnt.

De toepassing van het laagdoorlaatfilter 14 met een band-10 breedte die ten hoogste gelijk is aan die van de kleurverschilsignaalkanalen in de dekodeer-matrixschakeling (7, 8) geeft dat vanuit de informatie afkamstig uit het in frekwentie beperkte signaalkanaal (12, 14, 15) geen storende overspraak kan optreden naar de informatie die voortkant uit het signaalkanaal (13, 17 , 18). Bij weergave konrt aldus 15 de voor het linker oog LL bestemde infarmatie alleen in dit oog terecht en is er geen overspraak naar het rechter oog KR.

Wei is er hoogfrekwsnte overspraak vanuit de infoonatie afkanstig uit het signaalkanaal (13, 17, 18) naar die afkanstig uit het signaalkanaal (12, 14, 15) . Hierdoor kcrat bij weergave de voor het 20 rechter oog RR bestemde informatie ook voor een deel terecht in het linker oog LL. In de praktijk blijkt dit enigermate toelaatbaar, maar een beeldkwaliteitsverbetering kan warden verkregen door de informatie afkcmstig vanuit het signaalkanaal (12, 14, 15) bij weergave relatief versterkt weer te geven ten qpzichte van de informatie afkanstig vanuit 25 het (oversprekende) signaalkanaal (13, 17, 18). Hiertoe is de signaal-verwarkingsschakeling 15 in de zender 1' aanwezig.

Uit de betrekking Y = 0,30R + 0,59 G + 0,11 B volgens de standaard en de in de zender 1' getekende koppelingen volgt dat het in de matrixschakeling 4 gevarmde helderheidssignaal Y gelijk is aan 30 Y = 0,3RR+0,7 LL. Het blijkt dat de informatie afkanstig vanuit .het signaalkanaal (12, 14, 15) een faktar ^/3 groter is dan die vanuit het signaal (13, 17, 18). Voor het bij weergave verkrijgen van even sterkte informaties voor het linker oog LL en rechter oog RR zou het signaal qp de kleursignaalingangen (G) en (B) van de matrixschakeling 4 3 35 met een faktor /7 of cngeveer 7 dB moeten worden verzwakt. In fig.

2a is bij de schakeling 15 aangegeven dat hiermede een verstelbare ver-zwakking van 3dB wardt verkregai, zodat het signaal op de kleursignaalin- 8104475 4 » PHN 10.169 8 gangen (G) en (B) van de matrixschakeling 4 relatief versterkt" is ten opzichte van het signaal op de kleursignaalingang (R) van de schake-ling 4. Een beeldkwaliteitsverbetering is het resultaat.

In het laagdoorlaatf ilter 14 kan een signaallooptijd aan-5 wezig zijn die de beeldkwaliteit bij weergave vermindert. Ter kcmpensatie hiervan is de signaalvertragingsinrichting 18 voorzien, die een verstel-bare signaalvertragingstijd T heeft.

Voor het verkrijgen van een verder verminderde overspraak die een beeldkwaliteitsverbetering inhoudt, is in de zender 11 voor-10 zien in het laagdoorlaatfilter 17. Bij het laagdoorlaatfilter 17 is aangegeven dat de afsnijfrekwentie ofvel de hoogste frekwentie in de filterbandbreedte, bij toepassing van de PAL-, NTSC- of SECAiyL-standaard ongeveer gelijk is aan 3,7, 3 of 3,5 MHz. Voor de keuze van deze hoogste frekwentiewaarde geldt dat de scm van de hoogste frekwenties in 15 de bandbreedten van het eerste en tweede laagdoorlaatf ilter 14 en 17 kleiner is dan respektievelijk min of meer gelijk is aan de frekwentie van de kleurhulpdraaggolf gegeven in de desbetreffende standaard. Zo geldt bij de PAL-standaard dat de scmfrekwentie van 4,45 MHz ongeveer gelijk is aan de kleurhulpdraaggolffrekwentie van ongeveer 4,43 MHz 20 en bij de NTSC-standaard volgt dat de scmfrekwentie van 3/5 MHz kleiner is dan de kleurhulpdraaggolffrekwantie van ongeveer 3,,58 MHz, Bij de SECAM-standaard waarbij twee kleurhulpdraaggolven van 4,250 en 4,406 MHz warden toegepast, geldt dat de scmfrekwentie van 4,25 MHz niet groter is dan de kleinste draaggolffrekwentie.

25 De toepassing van het laagdoorlaatfilter 17 met zijn aan gegeven bandbreedte geeft dat bij de dekodering hoogfrekwente overspraak vanuit het helderheidssignaalkanaal naar de kleurverschilsignaal-kanalen wordt beperkt, zodat geen storende verkleuringseffekten (cross-colour) bij weergave optreden. Deze verkleuringseffekten geven een 30 verschillende indruk bij de ogen RR en LL en dit kan worden vermeden door de toepassing van het filter 17. In het geval dat de beeldopnemer 13 is uitgevoerd als een zwart-wit televisiekamera die een videosignaal met een bandbreedte tot slechts ongeveer 3 MHz kan afgeven, is het filter 17 vanzelfsprekend overbodig. Bij toepassing van het filter 17 35 met zijn signaallooptijd die korter is dan die bij het filter 14 met zijn lagere bandbreedte, dient de signaalvertragingsinrichting 18 ter kompensatie van het looptijdverschil.

8104475 EHN 10.169 . 9 3*

Bij het gesloten zijn van de schakelaar 16 in de zender 1' zou het hrilleglas 19 groen en blauw gekleurd licht (G en B) moeten doorlaten. Daar in de praktijk een hrilleglas dat alleen groen gekleurd licht doorlaat, goedkqper is te vervaardigen, kan het hrilleglas 5 19 als zodanig zijn uitgevoerd. Hierbij wordt van de drie-dimensicnale informatiekcnponent die afkomsig is vanuit het signaalkanaal (12, 14, 15) en de waarde (0,59 + 0,11) LL heeft, bij weergave alleen de (groene) kempcnent 0,59 LL waargencmen. Het openen van de schakelaar 16 heeft hierbij voar de weergave in principe geen gevolgen. Echter 10 signaaltoevoer aan de kleursignaalingang (B) van de matrixschakeling 4 van de zender 1' is te prefereren daar hierbij deze ingang minder staringsgevoelig is. In plaats dat het signaalkanaal (12, 14, 15 met twee van de ingangen van de matrixsehakeling 4 is verbonden, kan het signaalkanaal (13, 17, 18) een dergelijke aansluiting hebben.

15 In de praktijk blijktde keuze cm het signaalkanaal (13, 17, 18) met de grote bandbreedte aan te sluiten op de kleursignaalingang (R) van de matrix-kodeerschakeling (4, 5) en het signaalkanaal (12, 14, 15) met de kleine bandbreedte aan te sluiten op de kleursignaalingang (G) of -ingangen (G en B) tot een goede beeldkwaliteit bij weergave te 20 leiden. Hierbij is bij weergave geen overspraak aanwezig van de drie-dimensicnale sterkere (0,59 of 0,7) informatiekonponent met de kleine bandbreedte naar de zwakkere (0,3) inforrratiekcmponent met de grote bandbreedte. Ctogekeerd is er wel hoogfrekwente overspraak die echter acceptabel is door de zwakkere invloed op de eigen, sterkere informatie.

25 30 35 8104475

Claims

1. Drie-dimensionaal televisiesysteem dat is uitgevoerd met een zender voorzien van een beeldopneeminrichting, een ontvanger voor-zien van een beeldweergeefinrichting en een signaaloverdrachtsstelsel tussen zender en ontvanger, in welke beeldopneeminrichting een eerste 5 en tweede beeldopnemer aanwezig zijn voor het uit verschillende po-sities qpnemen van een scene en welke beeldweergeefinrichting is voorzien van een kleurenbeeldweergeefscherm voor het in twee verschillende kleuren weergeven van infonnatie bestemd voor een linker respektieve-lijk rechter oog van een waamemer, welke informaties in respektieve 10 eerste en tweede, in de lijnaftastrichting verschoven deelbeelden aanwezig zijn, hetgeen bij een integrale, via een bril met verschillende gekleurde glazen plaatsvindende, waameming met twee ogen tot een drie-dimensionaal teeld leidt, met het kenmark, dat indien het genoemde sig-naaloverdrachtsstelsel geschikt is voor signaaloverdracht gekodeerd 15 volgens de PAL·-, NTSC- of SECAM-standaard waarvoor in de zender een > matrix-kodeerschakeling en in de ontvanger een dekodeer-matrixschake-ling aanwezig zijn die beide signaalkanalen voor de verwerking van kleurverschilsignalen en een helderheidssignaal bevatten, een uitgang van de eerste beeldopnemer in de beeldopneeminrichting via een laag- on doorlaatf ilter met ten minste e4n ingang van de matrix-kodeerschakeling is gekoppeld, waarbij een uitgang van de tweede beeldopnemer met ten minste een, andere ingang van de matrix-kodeerschakeling is gekoppeld, welk laagdoorlaatfilter een bandbreedte heeft die ten hoogste gelijk is aan de bandbreedte van de kleurverschilsignaalkanalen in de deko-25 deer-matrixschakeling aanwezig in de ontvanger.

2. Systeem volgens konklusie 1, met het kenmerk, dat in de zender behalve het genoerrde, eerste laagdoorlaatf ilter een tweede laagdoorlaatf ilter aanwezig is, dat is aangebracht tussen de uitgang van de tweede beeldopnemer en de genoemde, ten minste ene, andere ingang 30 van de matrix-kodeerschakeling, waarbij het tweede laagdoorlaatf ilter een grotere bandhreedle heeft dan het eerste laagdoorlaatf ilter, waarbij geldt dat de son van de hoogste frekwenties in de bandbreedten van het eerste en tweede laagdoorlaatf ilter kleiner is dan respektievelijk min of meer gelijk is aan de frekwentie van de kleurhulpdraaggolf 35 gegeven in de standaard.

3. Systeem volgens konklusie 1 of 2, met het kenmerk, dat tussen de uitgang van de tweede beeldopnemer en de genoemde ten minste ene, 5 1 0 4-4 7 3 » PBN 10.169 11 •9» .-, andere ingang van de iratrix-kodeerschakeling een s ignaalvertragings-inrichting aanwezig is net een vertragingstijd ter kanpensatie van althans een deel van de signaalloqptijd qptredend in het genoemde laagdoorlaatfilter dat is gekqppeld net de eerste beeldopnemer.

4. Systeem volgens een der voorafgaande konklusies, met het kenmerk, dat tussen de uitgang van de eerste beeldopnener en de daamee gekoppelde ten minste ene ingang van de matrix-kodeerschakeling een signaalververkingsschakeling aanwezig is voor het ten opzichte van het signaal qptredend aan de ten minste ene, andere ingang van de to matrix-kodeerschakeling verkrijgen van een relatieve versterking van het signaal aan de eerstgenoemde ten minste ene ingang ervan.

5. Systeem volgens een der voorafgaande konklusies, met het kenrrerk, dat de uitgang van de tweede beeldppnemer is gekqppeld met de ingang van de matrix-kodeerschakeling die bestend is voor de toe- 15 voer van een rood kleursignaal en de uitgang van de eerste beeldopnemer is gekqppeld met de ingang van de matrix-kodeerschakeling die bestend is voor de toevoer van een groen kleursignaal respektievelijk de in-gangen van de matrix-kodeerschakeling die bestend zijn voor de toevoer van groene en blauwe kleursignalen.

6. Systeem volgens konklusie 2 en konklusie 3, 4 of 5, met het kenmerk, dat bij toepassing van de kodeer- en dekodeerschake-ling volgens de PAL-standaard de hoogste frekwentie in de bandbreedte van het eerste respektievelijk tweede laagdoorlaatfilter ongeveer 750 kHz respektievelijk 3,7 MHz is.

7. Systeem volgens konklusie 2 en konklusie 3, 4 of 5, met het kenmerk, dat bij toepassing van de kodeer- en dekodeerschakeling volgens de NTSC-standaard de hoogste frekwentie in de bandbreedte van het eerste respektievelijk tweede laagdoorlaatfilter ongeveer 500 kHz respektievelijk 3 MHz is.

8. Systeem volgens konklusie 2 en konklusie 3, 4 of 5, net het kenmerk, dat bij toepassing van de kodeer- en dekodeerschakeling volgens de SECSM-standaard de hoogste frekwentie in de bandbreedte van het eerste respektievelijk tweede laagdoorlaatfilter ongeveer 750 kHz respektievelijk 3,5 MHz is.

9. Zender geschikt toot toepassing in een drie-dimensionaal tele- visie-systeem volgens een der voorafgaande konklusies. 8104475