NL7907746A

NL7907746A - Kleurenanalysator.

Info

Publication number: NL7907746A
Application number: NL7907746A
Authority: NL
Original assignee: Harmen Broersma
Priority date: 1979-10-19
Filing date: 1979-10-19
Publication date: 1981-04-22
Also published as: JPS56501541A; DE3049990A1; US4518258A; WO1981001203A1

Description

- 1 - K1eurenanalysato r.

De uitvinding betreft een kleurenanalysator waarvan het aanwysinstrument bestaat uit drie lichtschalen. De hoofdfunctie van het apparaat is een indicatie te geven van de kleurcorrectie die bij een kleuropname of -weergave nodig is. Het toepassings-5 gebied omvat onder meer de kleurenfotografie en -televisie.

De beschreven inrichting is in de eerste plaats bedoeld om gebruikt te worden naast een vergrotingsapparaat waarmee negatieven en dia-positieven vergroot worden. Dergelijke vergrotingsapparaten hebben over het algemeen drie kontinu in densiteit regelbare 10 kleurcorrectie-filters. De kleurenanalysator dient om door meting te bepalen welke van de drie correctie-filters ingesteld moeten worden en op welke densiteit, om de kleurafwijking van het negatief of de dia op te heffen. Bovendien kan de analysator, door toevoeging van een tydmeetschakeling de juiste belichtingstijd voor een 15 vergroting bepalen.

Kleurena$alysators werken meestal met één lichtgevoelige cel, waar achtereenvolgens een blauw, een groen en een rood filter voorgezet worden, voor meting van respectievelijk de geel, magenta en cyaan correctie-filtering. Sen dergelijke uitvoering wordt onder 20 andere beschreven in het amerikaans octrooischrift 4»125,350.

Sen bezwaar van deze meetmethode is dat de meting en correctie veel työ kost doordat steeds omgeschakeld moet worden en doordat neven-absorbties van de correctiefilters een of twee herhalingen van de gehele meetcyclus noodzakelyk maken. Deze bezwaren worden onder-25 vangen doordat de analysator volgens de uitvinding werkt met drie of meer meet cellen, waarvan de signalen gelijktijdig worden verwerkt.

Ben kleurenanalysator die eveneens met drie meetcellen werkt is bekend uit het amerikaans octrooischrift 3,819,275· Een bezwaar van de uitvoering volgens dat octrooischrift, alsmede van andere 50 bekende uitvoeringen van kleurenanalysators is echter gelegen in de noodzaak een of meer meetinstrumenten af te lezen. 7an de gebruiker wordt verlangd dat hy voor elke vergroting opnieuw, in een ruimte die maar zeer zwak verlicht mag zijn, drie meetresultaten moet aflezen en interpreteren, om tot de juiste correctie-filtering te 35 komen. De ingewikkeldheid hiervan wordt by de inrichting volgens de uitvinding op een nieuwe wijze opgelost, en wel door de filter-aanduidingen weer te geven in een oplichtende kleurenster, die het 790 7 7 46 - 2 - "beeld geeft van telkens een of twee vectoren van gekleurd licht die de gehele kleurendriehoek beschrijven.

De kleurenster bestaat daarbij uit drie rijen gekleurde lichtbronnen, bijvoorbeeld lichtemitterende diodes, elke rij in een 5 toepasselijke kleur , en onder onderlinge hoeken van 120 graden, zoals bijvoorbeeld aangegeven in figuur 1.

De gebruiker ziet bij het begin van de meting reeds in êên oogopslag welke filterknoppen van de vergroter hij moet bedienen, door het oplichten van êên of twee lichtindicatoren. De lichtjes 10 doven geleidelijk, een voor een, uit naarmate de filterdensiteit verhoogd wordt, totdat bij de juiste filtering alle lichtjes uit zijn.

Het aantal lichtjes per indicator is niet van belang, en ook behoeft er niet noodzakelijk een lineair verband te zijn tussen het 15 aantal lichtjes en de filterdensiteit. Slechts een nauwkeurige nulpunts-indicatie is van belang, zodat in het uiterste geval slechts êên lichtje per indicator minimaal vereist is. Hieruit volgt ook dat de kleurenster niet als een bizonder geval van een stelsel van drie aanwijzende meetinstrumenten beschouwd moet worden, 20 maar als een enkel instrument dat een vectorische aanduiding in drie richtingen geeft. De kleurenster kan danook slechts functioneren tezamen met de signaalverwerkings-schakeling waardoor hij gestuurd wordt. In deze schakeling worden de oorspronkelijke drie gemeten signalen herleid tot drie nieuwe signalen die, vectorisch 25 weergegeven, een zinvolle en onmiddelijk herkenbare aanduiding geven voor de benodigde correctie-filtering.

De werking van de kleurenanalysator volgens de uitvinding wordt beschreven aan de hand van het blokschema van figuur 2.

. . De vier meetcellen 1,2,3 en 4 kunnen bijvoorbeeld fotodiodes 30 zijn of fotomultiplicatorbuizen. De cellen zijn voorzien van respectievelijk een blauw, een groen, een oranjerood en een donkerrood filter. By gebruik van fotodiodes als meetcellen dient elke cel een gevoelige voorversterker te hebben, aangeduid met 5>6,7 en 8. Met schakelaar 9 wordt gekozen tussen de twee roodgevoelige 55 cellen. Voor negatief vergroten wordt de donkerrood gevoelige cel 4 ingeschakeld’en voor dia-positief vergroten de oranjerood gevoelige meetcel 3. Hierdoor wordt de kleurgevoeligheid van de analysator telkens gelijk gemaakt aan die van het gebruikte vergrotingspapier, hetgeen voor een nauwkeurige filtermeting ”790 7 7 46 - - 3 - noodzakelijk is.

De drie signalen van de voorversterkers, respectievelijk te noemen 3, G en R, worden door de logarithmische versterkers 10, 11 en 12 omgezet in drie signalen logB, logG en logR. Bij de signalen 5 logB en logG worden konstante spanningen log P, en logP opgeteld, V £ instelbaar met de programma-regelaars 13 en 14. Deze regelaars dienen door de gebruiker zodanig geprogrammeerd te worden dat aan de gelijkheid logB.P. =logG.P =logR voldaan wordt als de belichting u g die op de meetcellen 1, 2, 3 en 4 valt op de gewenste wijze voor 10 kleur gecorrigeerd is. De reden dat de gebruiker dit zelf moet programmeren ligt in het feit dat elk fabrikaat vergrotingspapier een verschillende gevoeligheids-verhouding heeft tussen de drie emulsie-lagen, terwijl deze verhouding bovendien nog gewijzigd wordt, afhankelijk van de soort ontwikkelaar die gebruikt wordt. Voor het 15 programmeren heeft de gebruiker één negatief nodig waarvan proefondervindelijk de juiste filtering en belichtingstijd bepaald zijn.

In een analoge vergelykings-schakeling 15 worden de termen log3.P,D en logG.P^ en IcgR met elkaar vergeleken en wordt zodanig geschakeld dat het kleinste van de drie signalen steeds doorgelaten 20 wordt. Dit signaal wordt aangeduid met de term: Kleinste log Kleur. In de optelpunten 16, 1? en 18 wordt de Kleinste log Kleur afgetrokken van de drie signalen logB.P^ en logG.P^ en logR, zodat drie nieuwe signalen ontstaan, te noemen Y, M en C. Minstens één van deze signalen is nul, omdat dit ontstaan is door een term van 25 zichzelf af te trekken. Indien bijvoorbeeld logR kleiner is dan logB.?. en logG.P zal logR de Kleinste log Kleur zijn en daardoor ^ g levert het optelpunt 18 een uitgangssignaal C=0. De betekenis hiervan is dat de kleur rood relatief het zwakst vertegenwoordigd is in het gemeten licht en dat deze kleur dus niet verder verzwakt 30 hoeft te worden door het komplementaire correctie-filter cyaan.

Be signalen Y en M zijn dan evenredig met het logarithmische verschil in sterkte tussen de blauwe respectievelijk groene komponent en de rode komponent van het licht, en daarmee zijn deze signalen evenredig met de geel (Yellow) en magenta filter-densi-35 teiten die nodig zijn om de drie kleur-komponenten even sterk te maken. Zodra deze filterdensiteiten ingesteld zijn worden automatisch alle drie signalen Y, M en C gelijk aan nul.

De gebruiker krijgt hiervan direct een duidelijk beeld doordat elk dezer signalen via een stuurversterker 19, respectievelijk 20 790 77 46

i*»S V

- 4 - en 21 in een glijdende lichtschaal zichtbaar gemaakt wordt door middel van de indicatoren 25» 24 en 25 die tezamen de kleurenster vormen.

In een voorkeursuitvoering van de kleurenanalysator volgens 5 de uitvinding is een automatische belichtingstyd-meter ingebouwd. Deze wordt hierna eveneens beschreven aan de hand van het blok-schema van figuur 2.

De meetsignalen van de analysator kunnen tevens gebruikt worden als meetsignalen voor de belichtingstyd-meter. Aangezien de 10 analysator zodanig werkt dat tussen B, G en R steeds een vaste verhouding ingesteld wordt is het voldoende als slechts één van de drie signalen gebruikt wordt, in plaats van de som of het gemiddelde van de drie. By de beschreven inrichting wordt hiervoor het signaal logR uit de logarithmische omzetter 12 gebruikt.

15 Bit signaal logR wordt door een inverter en exponentiële

* -losH S

versterker 28 omgezet in S.10 s , hetgeen gelijk is aan ^ .

De evenredigheidsfactor S kan door de gebruiker ingesteld worden met de gevoeligheids-regelaar 26. Deze regelaar moet evenals de regelaars 15 en 14 door de gebruiker ingesteld worden om voor de 20 eigenschappen van het vergrotingspapier en de ontwikkelaar te corrigeren.

Bij veel fotografische materialen is de belichtingstijd voor een bepaalde densiteit omgekeerd evenredig met de verlichtings- g sterkte. Het signaal ^ is dan recht evenredig met de benodigde 25 belichtingstijd. Deze belichtingstijd wordt afgebeeld op een, bij voorkeur digitale, uitleeseenheid 29, die gestuurd wordt door een analoog-digitaal omzetter 50· Deze AD-omzetter is voorzien van een houdsohakelaar 51 waarmee de gebruiker een gemeten belichtingstijd in een geheugen kan plaatsen by het beëindigen der meting.

50 Dit geheugen geeft het signaal door aan een tijdschakelaar 52 die een relais 54 bekrachtigt gedurende een belichtingstijd, g evenredig aan ^ , zodra met de knop 55 een start-puls gegeven wordt. Met de schakelaar 55 kan de vergroter aangeschakeld worden voor de instelling en meting, dan wel uitgeschakeld om in volledig 55 duister het vergrotingspapier neer te leggen. Alleen in laatstgenoemde stand van schakelaar 55 functioneert het relais 54 als schakelaar voor de vergroter 56. Op de punten 57 wordt de voedingsspanning voor de vergroter aangesloten, meestal is dat de netspanning.

790 77 46 - 5 - 3e inverter en exponentieële versterker 28 is bovendien nog voorzien van een reciprociteitschakelaar of -regelaar 27» waardoor het signaal logR met een factor 1,0 a 1,25 versterkt kan worden voordat de exponent ervan genomen wordt.

5 By een schaalfactor 1,0 is de belichtingstijd omgekeerd evenredig aan de verlichtings-sterkte, zoals hiervoor beschreven. 7eel vergrotingspapieren hebben echter een zekere extra verlenging nodig van de belichtingstijd om bij zwakker licht een gelyke dekking te houden. De gevoeligheid neemt dus af bij zwakkere verlichting.

10 In de praktijk is gebleken dat by deze papieren een goede gelijkmatige densiteit behouden blijft over een groot bereik, te weten van circa 2 tot 100 seconden belichtingstijd, door een schaalfactor van circa 1,2 in te stellen by de reciprociteits instelling 27.

79077 46

Claims

1. Kleurenanalysator bestaande uit tenminste drie foto-electrische cellen die gevoelig zijn voor tenminste drie verschillende lichtkleuren welke cellen een meetapparaat sturen, met het kenmerk dat het meetresultaat vectorisch aangeduid wordt door drie 5 licht-indicators, elk bestaande uit een of meer in een ry geplaatste lampjes of lichtemitterende halfgeleiders in een toepasselijke kleur.

2. Kleurenanalysator volgens conclusie 1 met het kenmerk dat de drie licht-indicators in een ster geplaatst zijn, met onderlinge 10 hoeken van 120 graden.

3. Kleurenanalysator volgens conclusie 1 of 2 met het kenmerk dat de electronische schakeling van het meetapparaat zodanig is dat de aanduiding van elke lichtindicator evenredig toeneemt met de benodigde kleurcorrectie in de corresponderende kleur en nul is 15 indien de juiste kleurcorrectie aanwezig is.

4. Kleurenanalysator volgens conclusie 3 met het kenmerk dat de gevoeligheid voor rood licht omschakelbaar is op minstens twee verschillende golflengtes, overeenkomend met de golflengtes waarvoor de cyaangekoppelde emulsie van respectievelijk negatief werkend 20 en diapositief werkend vergrotingspapier gevoelig is.

5. Kleurenanalysator volgens conclusie 3 met het kenmerk dat een of meer signalen van de kleurenanalysator tevens worden verwerkt tot een digitale of analoge aanduiding van de belichtingstijd, zonder dat de gebruiker hiervoor enige extra handeling hoeft 25 te verrichten.

6. Kleurenanalysator volgens conclusie 5 met het kenmerk dat de aangeduide belichtingstijd overgenomen kan worden in een tijd— schakelaar waarmee een uitwendig vergrotingsapparaat geschakeld kan worden zodra een start-puls gegeven wordt, 30

7· Kleurenanalysator volgens conclusie 5 met het kenmerk dat de verhouding tussen de logarithme van de gemeten verlichtings-sterkte en de logarithme van de berekende belichtingstijd mét behulp van een bedieningsorgaan ingesteld kan worden op minstens twee verschillende waarden, te weten -1 en -1,2 . 35

8. Kleurenanalysator volgens een of meer van de conclusies 1 tot en met 7 met het kenmerk dat zodanige bedieningsorganen zijn aangebracht dat het meetapparaat geprogrammeerd kan worden naar de behoefte van de gebruikssituatie. 790 7 7 46