NL7903340A - Foutcorrectieschakeling voor een beeld- en/of tekstontvanger. - Google Patents

Description

/ ^ * '*

•4 τ' -W

t 25-04-1979 1 PHN.9442 "Foutcorrectieschakeling voor een beeld- en/of tekst ontvanger"

De uitvinding heeft betrekking op een fout-correctieschakeling voor een ontvanginrichting voor het ontvangen van digitaal overgedragen beeld- en/of tekstinforma-tie, welke informatie een of meermalen herhaald wordt over-5 gedragen, welke ontvanginrichting is voorzien van een deco-deerschakeling voor het decoderen van de ontvangen informatie, van een beeldgeheugen voor het opslaan van de beeldinformatie, van een schakeling voor het opwekken van synchronisaties ignalen en van een video-omzetschakeling voor het 10 omzetten van beeldinformatie en synchronisatiesignalen voor het toevoeren van een gecombineerd videosignaal aan een standaard televisie-ontvanger, waarbij een symbooladres in het beeldgeheugen correspondeert met een symboolpositie op een televisiebeeldscherm en waarbij een symboolpositie een deel 15 is van een beeldregel welke weergegeven wordt met een aantal televisiebeeldlijnen groter dan één, welke foutcorrectie-schakeling middelen bevat voor het controleren van nieuwont-vangen symboolinformatie tegen in het beeldgeheugen opgeslagen symboolinformatie voor de corresponderende symboolposi-20 tie en voorts is voorzien van een schrijf-schakelaar met schrijf-instelschakeling welke bepaalt of de nieuwontvangen informatie al dan niet in het beeldgeheugen wordt ingeschreven, waarbij de stand van de schakelaar wordt bepaald op grond van het resultaat van het controleren.

7903340 *»„ -f β 25-04-1979 2 PHN.9442 $

Dergelijke foutcorrectieschakelingen worden toegepast in voorzetapparaten voor het ontvangen van Tele-textuitzendingen of daarmede vergelijkbare uitzendingen, welke voorzetapparaten worden aangesloten op een standaard tele-5 visie-ontvanger, betzij door het leveren van videosignalen voor een zogenaamde video-ingang, hetzij door deze videosignalen op een draaggolf gemoduleerd aan een antenne-ingang van het televisietoestel toe te voeren. Ook zijn er reeds televisie-ontvangers mét een ingebouwde teletextontvanger, 10 eveneens voorzien van een foutcorrectieschakeling van de bovengenoemde soort.

Het huidige teletextsysteem zoals dat reeds op grotere schaal wordt toegepast in Engeland, is gebaseerd op een 8-bits Teletextcode bestaande uit 7 informatiebits en 1 15pariteitsbit, dit pariteitsbit wordt zodanig gekozen dat elk 8-bits symbool in de code een zogenaamde oneven pariteit bevat, dat wil zeggen, dat het aantal enen in een symbool oneven is, evenals dus het aantal nullen.

In het beeldgeheugen worden alleen "oneven" 20 symbolen opgeslagen. Elk symbool stelt of een grafisch teken op het beeldscherm voor ofwel een besturingssymbool.

Hordt in een volgende uitzendcyclus voor dezelfde beeldplaats van dezelfde pagina een foutief symbool gevonden, dan zal dit, wanneer alleen rekening gehouden wordt 25 met enkelvoudige fouten binnen een symbool, een even pariteit vertonen, dat wil zeggen er is ten gevolge van een fout een "een" in een "nul" veranderd of andersom. In dit geval wordt niet weggeschreven naar het beeldgeheugen en de oude informatie op deze adresplaats blijft staan, 30 Daar deze oudere informatie een zeer grote kans heeft juist te zijn, levert de pariteitscontrole dus niet alleen en foutdetectie op maar ook een foutcorrectie mede dankzij het feit, dat via de voorgeschiedenis al meer bekend was. Uiteraard geldt dit niet voor de eerste uitzendronde.

35 Hordt dan een even pariteit gevonden dan wordt bij de betreffende plaats bij gebrek aan beter in het algemeen een spatie ("blank") genoteerd en bij de weergave dus ook als spatie weergegeven. Het gemakkelijkst geschiedt dit door bij een 7903340 t s 25-04-1979 3 # PHN.9^2 aanvrage van een nieuwe Teletextpagina meteen het gehele beeldgeheugen met spatie-symbolen te vullen, zodat ook in de eerste ronde kan worden volstaan met niets weg te schrijven bij ontvangst van een "even" symbool.

5 Voor een slechte overdrachtstoestand neemt men meestal aan een foutenkans van, 0,01 dat wil zeggen dat een op de honderd symbolen verkeerd overkomt. In een geheel beeld met 960 Teletext symboolposities toont het beeld dan na de eerste ronde gemiddeld 9 a 10 ontemschte spaties. In de tweede 10 ronde zullen die in het huidige systeem nagenoeg volledig zijn gecorrigeerd.

Bij betere ontvangstcondities wordt deze situatie in de eerste ronde meteen al overeenkomstig gunstiger.

Zelfs bij de slechtste ontvangcondities blijkt het aantal 15 dubbele fouten verwaarloosbaar klein te zijn. Hiermede wordt geen in het volgende dan ook nagenoeg/rekening gehouden.

Het is duidelijk dat in dit systeem elk symbool een zekere mate van redundantie bezit in de vorm van het pa- riteitsbit. Daar staat als nadeel tegenover, dat de 8-bits 8 20 code met 256 (= 2 ) plaatsen maar voor de helft wordt gebruikt, n.l. de 128 symbolen met oneven pariteit.

Hoewel voor Engeland alleen een dergelijke code voldoende groot is om alle gewenste symbolen voor besturing, beeldelementen, letters, cijfers, leestekens, en dergelijke, 25 zoals die in Teletext en ook bij voorbeeld Viewdata vereist zijn, te bevatten, is het niet mogelijk hierin ook alle bijzondere lettertekens die in verschillende talen voorkomen een eigen symbool toe te kennen.

Voor diverse Europese talen voor zover in la-30 tijns schrift geschreven, komen allerlei "extra” letters voor zoals Umlautletters, accentletters en dergelijke. Zoekt men deze tezamen, onder andere ook rekening houdend met iJslands, Maltees en Turks, dan blijken in totaal ongeveer 220 symbolsi nodig te zijn, de 128 bekende plus een aantal van deze 33 "extra" symbolen.

Hiervoor zijn verscheidene oplossingen voorgesteld die tot nog toe geen van alle bevredigen doordat zij ofwel zeer omslachtig zijn, dan wel per pagina maar één taal 7903340 25-0^-1979 k t PHN.9^2 «r ·* toelaten, zodat bij voorbeeld in een Nederlandse pagina namen van vreemdelingen niet of moeilijk kunnen worden aangehaald.

Ook is voorgesteld om - zoals op zichzelf ook voor de hand ligt - de gehele 8-bits code te gaan gebruiken.

5· Doordat de redundantie in de code nu geheel nul is, kan in de tweede ronde nog niet worden gecorrigeerd. Als de twee codes voor een beeldplaats van elkaar verschillen is het theoretisch onmogelijk om met zekerheid vast te stellen welk van beide goed is. Slechts met een extra beeldgeheugen wordt 10 het mogelijk om een nieuwontvangen symbool in de derde ronde te vergelijken met die uit de tweede en eerste ronde en dan de veel toegepaste meerderheidsbeslissing te nemen. Dit is mogelijk, maar vereist drie rondes lezen voordat het aantal fouten in redelijke mate is gereduceerd. Daar elke ronde bij 15 een volledig gevuld dagblad ("magazine") ca 25 seconden duurt, is de juiste tekst pas na ca 75 seconden bekend.

Daar het huidige systeem de tekst reeds na ca 50 seconden goed weergeeft is dit een vergroting van de zogenaamde acces -tijd.

20 Zou men aan de 8-bits code een nieuw pariteits- bit toevoegen dan vereist elk symbool 8+1=9 bits waardoor het niet langer mogelijk is de symbolen voor één regel van kO tekens in één TV-lijn onder te brengen, terwijl anderzijds de gemiddelde transmissiesnelheid afneemt wanneer meer TV-25 lijnen zouden worden gebruikt voor de informatie-overdracht. Dit laatstgenoemde hulpmiddel wordt algemeen als onaanvaardbaar beschouwd, mede doordat de compatibiliteit met bestaande ontvangers dan geheel verloren zou gaan.

Hoewel de weer te geven taal voor teksten zo-wel als beelden zelf redundant is, zodat de gebruiker over veel fouten als het ware "heen kan lezen", biedt dit geen volledige uitkomst, net zo min overigens als in het bestaande Teletext-systeem.

De uitvinding beoogt een foutcorrectieschake-35 ling voor een ontvanginrichting voor Teletext en daarmede vergelijkbare systemen te verschaffen, die voor het geschetste probleem een zodanige oplossing geeft, dat ook bij een 8-bits code zonder pariteitsbit, practisch alle eventuele 7903340 £ -? 25-04-1979 5 phn.9442 t fouten in de tweede ontvangstronde kunnen worden gecorrigeerd.

Een foutcorrectieschakeling volgens de uitvinding heeft daartoe tot kenmerk, dat de foutcorrectieschake-ling is voorzien van ten minste één klassificatieschakeling 5 voor het klassificeren van een nieuw-ontvangen en gedecodeerd symbool in één van ten minste twee klassen op grond van de waarschijnlijkheid van voorkomen van het nieuwontvangen symbool, waarbij een uitgang van de klassificatieschakeling is gekoppeld met een ingang van de schrijf-instelschakeling.

10 Met de klassificatieschakeling wordt gebruik gemaakt van het tot nog toe niet onderkende feit, dat de "taal” toegepast voor het Teletextsysteem en voor daarmee verwante systemen nog een derde vorm van redundantie bevat, gegeven door de frequentie van voorkomen van de diverse mo-15 gelijke symbolen in een willekeurige tekst.

Tellingen verricht op langere teksten in verscheidene talen, ook teksten waarin woorden of namen uit andere taalgebieden werden aangehaald, toonden aan, dat de teksten gemiddeld niet meer dan ca 5$ "extra" symbolen be-20 vatten, ondanks het feit, dat de extra symbolen ongeveer 50$ van de code vormen. De overige 95$ zijn symbolen uit de "oude" 50$ van de code, dat wil dus zeggen besturings-, beeld- en tekstsymbolen die in het bestaande systeem al werden toegepast. Deze symbolen worden in het volgende eenvou-25 digheidshalve als A-symbolen aangeduid, de "extra" symbolen als B-symbolen.

Als nu in de eerste ronde een "A" wordt ontvangen, en in de tweede een "B", of andersom, dan kan reeds met een grote mate van zekerheid worden beslist welke van de 30 twee de juiste is.

Nemen wij aan dat van de zijde van de zender voor dezelfde beeldplaats in beide rondes uiteraard een gelijk symbool is uitgezonden, te weten een aantal malen A, terwijl de ontvanger een A ontvangt in de eerste ronde en 35 een B in de tweede.

Men weet nu, dat in de ontvanger een A wordt verkregen, als een echte A goed wordt ontvangen of een echte B foutief. De eerste heeft, uitgaande van een foutkans 0,01 7903340 25-04-1979 6 β ΡΗΝ.9442 * * , 1 .*» een totale kans van 0,95 x 0,99 = 0,9405, de tweede van 0,05 x 0,01 = 0,0005, zodat in totaal het ontvangen van een A 0,941-kans heeft. Een B ontstaat uit een echte B (0,05 x 0,99 = 0,0495) of' een foute A (θ,95 x 0,01 = 0,0095) tezamen een 5 kans 0,059· Uiteraard is 0,941 + 0,059 = 1,000, overeenkomstig de aanname dat dubbele fouten niet optreden zodat nimmer een A als een A uit dezelfde klasse wordt ontvangen.

x y 0 9405

Eeen ontvangen A heeft een kans van ^ ^— = 0,9995 juist te zijn. Op dezelfde manier heeft een ontvangen B een kans van 10 = °’839 juist te zijn.

In het gegeven geval wordt terecht aangenomen dat de eerste A juist is, de tweede B niet.

In beide rondes staat er dus een A in het beeldgeheugen. In de tweede ronde mag de B niet worden inge-schreven, de A uit de eerste ronde verkregen moet blijven staan.

Treedt eerst een B op, dan wordt wel een B in het beeldgeheugen geschreven (er is nog steeds ca 84fo kans dat deze juist is), maar deze blijft in de tweede ronde niet staan, er dient nu de in de tweede ronde ontvangen A in het beeldgeheugen te worden genoteerd.

Na afloop van de tweede ronde blijkt op deze wijze reeds minder dan een fout op ca vijf volle pagina’s over te blijven. Een dergelijk aantal fouten is zo gering, 25 dat het door de gebruiker niet meer blijkt te worden onderkend .

Als in de eerste ronde en tweede ronde A,A dan wel B,B werd ontvangen dan is men zeer zeker van zijn zaak, na A,B, dan wel Β,Α- vrij zeker maar men kan het nu ^ in het beeldgeheugen genoteerde symbool nog in beperkte mate als verdacht beschouwen. Evenzo elk in de eerste ronde genoteerd B-symbool. Ook dit kan bij het nemen van een beslissing tot een verdere verbetering leiden.

Een andere gunstige uitvoeringsvorm van een 3S

foutcorrectieschakeling volgens de uitvinding heeft daartoe tot kenmerk, dat de foutcorrectieschakeling een betrouwbaarheids schakeling bevat en het beeldgeheugen voor elke symbool-plaats in het beeldgeheugen steeds een extra geheugenelement 7903340 25-04-1979 7 PHN.9442 Μ bevat voor het opslaan van een bij die symboolplaats behorend betrouwbaarheidsgegeven, waarbij ingangen van de betrouwbaar-heidsschakeling zijn gekoppeld met de klassificatieschakeling en met een uitleesschakeling voor het extra geheugenelement 5 corresponderend met de symboolpositie van de nieuw-αηfcvangen informatie voor het vaststellen van een nieuw betrouwbaarheidsgegeven, welk nieuw betrouwbaarheidsgegeven ten minste dan in het corresponderende extra geheugenelement wordt ingeschreven als het betrouwbaarheidsgegeven voor deze symbool-10 positie een andere waarde aanneemt.

Zendt de zender een A uit en worden achtereenvolgens ABA ontvangen, dan kunnen we na de eerste ronde no teren A met "onverdacht”, verder aangeduid met R (reliable), na de tweede (A) een R', de haakjes duiden op een blijven 15 staan (niet inschrijven) en in de derde ronde een A en R, de A in het beeldgeheugen nemen we nu weer als betrouwbaar aan.

Evenzo wordt als de zender een B uitzendt voor een bepaalde beeldplaats bij achtereenvolgen ontvangen van B, A, B, B als volgt genoteerd B.R*, A.R’, B.R' en B.R.

20 Een en ander hangt af van de gekozen beslis- singslogica.

Hier gaan we er van uit, dat voor dezelfde beeldplaats een fout in twee achtereenvolgende rondes eveneens extreem klein is, als de zender A, A, A, A uitzendt 25 wordt de kans dat de ontvanger bij voorbeeld A, B, B, A zou ontvangen op nul gesteld. Bij proefnemingen in de practijk bleek ook deze vorm van een dubbele fout geheel verwaarloosbaar te zijn.

Uiteraard vergt deze verbetering, dat de R of 50 R» tezamen met het symbool in het beeldgeheugen wordt bewaaid en iedere ronde zo nodig herzien. Elke geheugenplaats telt nu 9 bits in plaats van 8. Dit heeft nauwelijks enige prijs-consequentie daar een standaard-RAM van 1kx9 kan worden toegepast .

55 De beslissing over al dan niet inschrijven van een nieuwontvangen symbool kan soms, zoals in de hierboven gegeven voorbeelden al bleek, in de opeenvolging BA na een tweede ronde beter anders luiden dan na een eerste ronde, 7903340 * « ' r 1 25-04-1979 8 PHN.9442 *

Een verdere gunstige uitvoeringsvorm van een foutcorrectieschakeling heeft daartoe tot kenmerk, dat de foutcorrectieschakeling is voorzien van een telschakeling voor het tellen van op een nieuwe aanvrage volgende rondes 5 van overdracht van informatie voor steeds een volledig beeld van de aangevraagde beeldinformatie, van welke te?lschakeling een teluitgang ten minste is gekoppeld met een andere ingang van de betrouwbaarheidsschakeling, waarbij bij voorbeeld de teluitgang is gekoppeld met een verdere ingang van de schrijf-10 instelschakeling.

Zoals al eerder in de historie van datatransmissie en van informatie verwerkende apparatuur werd gezien, ontstond ook bij Teletext en verwante systemen de behoefte de uitbreiding met nieuwe symbolen uit te voeren door een 15 verdubbeling van het aantal symbolen in de code op een zodanige wijze dat de "oude” symbolen zoveel mogelijk hun oude bitcombinatie in de nieuwe code behouden.

Dit levert onder meer als resultaat, dat uitzendingen in de nieuwe, uitgebreide, code ook door reeds be-20 staande ontvangers nog redelijk goed worden weergegeven. De oude ontvanger geeft ca 95f° of meer van de beeldplaatsen het goede symbool. Er is dus nog een beperkte compatibiliteit mogelijk, en zelfs een volledige als een gewone "Engelse'1 tekst wordt overgedragen.

25 Xn het beschouwde voorbeeld zijn dus alle oude symbolen gelijk gebleven, alle "extra" symbolen zijn nu symbolen met even pariteit.

Deze vorm is nu als internationaal standaardi-satievoorstel in behandeling.

30 Het is duidelijk, dat in dit laatste geval geen ingewikkelde klassificatieschakeling nodig is, die per symbool moet uitcoderen of dit symbool tot de A of de B groep moet worden gerekend.

Een verdere gunstige uitvoeringsvorm van een 35 foutcorrectieschakeling volgens de uitvinding wordt dan ook gekenmerkt, doordat de klassificatieschakeling is gevormd met een pariteitsschakeling voor het indelen van nieuw-ont-vangen informatie in één uit twee klassen welke corresponde- 7903340

t W

25-04-1979 9 PHN.9442 * ren met een even respectievelijk oneven pariteit van de nieuwontvangen informatie en voor het indelen van met dezelfde symboolpositie corresponderende informatie in het beeld-geheugen.

5 Dit leidt tot een op het eerste gezicht zeer vreemde schakeling, daar nu een pariteitscontrole wordt uitgevoerd op een code die absoluut geen pariteitsbit bevat}

De gegeven klassificatie van een symbool kan uiteraard ook in het beeldgeheugen worden opgetekend, doch 10 dit vereist dan per geheugenplaats ten minste een tiende bit en bij klassificatie in meer dan twee groepen zelfs nog meer.

Het is echter gunstiger bij vergelijking van een nieuwontvangen symbool met het symbool dat op de corresponderende geheugenplaats van het beeldgeheugen staat, van dit laatste 15 bij het ter&fflezen de klassificatie opnieuw te bepalen, dit een kost minder materiaal en het voordeel van/standaard 1Kx9 RAM blijft behouden.

Een volgende gunstige uitvoeringsvorm hereft daartoe tot kenmerk, dat de foutcorreetieschakeling is voor-20 zien van een tweede klassificatieschakeling voor het indelen in klassen van een uit het beeldgeheugen teruggelezen symbool.

Xn het gunstigste geval met alle extra symbolen als even pariteit codes, betekent dit een tweede pariteits-25 controleschakeling.

In het geval, dat de klassificatie in twee klassen samenvalt met even respectievelijk oneven pariteit van de symbolen, blijkt het bovendien mogelijk de klassificar-tie in het beeldgeheugen zodanig mee te geven, dat voor de 30 notatie van de klassificatie geen extra geheugenbit wordt vereist.

Een in dit geval gunstige uitvoeringsvorm van een foutcorrectieschakeling volgens de uitvinding heeft daartoe het kenmerk, dat de foutcorrectieschakeling voorzien 35 is van een modificatieschakeling welke, na het bepalen van de "O” of "1” pariteitswaarde van een nieuwontvangen symbool met behulp van de pariteitsschakeling, de inhoud van een vaste bit-positie van het nieuwontvangen symbool vervangt 7903340 V1 25-04-1979 10 PHN.9442 $ door deze pariteitswaarde.

Als vaste bitpositie in het symbool kan een willekeurig bit worden gekozen, bij voorbeeld bij een 8-bits symbool het achtste, terwijl een negende bit bij voorbeeld S als betrouwbaarheidsbit wordt gebruikt.

Er doen zich vier verschillende mogelijkheden~ voor:

TABEL I

Klasse Symbool(n+1) Par Gemodificeerd Par ^ symbool (n+1) A xxxxxxx 1 1 xxxxxxx 1 1 A xxxxxxx 0 1 xxxxxxx 1 0 B xxxxxxx 1 0 xxxxxxx 0 1 B xxxxxxx 0 0 xxxxxxx 0 0 15

In dit geval is alleen één 8-bits pariteits- circuit nodig.

Uiteraard is het ook mogelijk de tweede klassi-ficatieschakeling virtueel te realiseren door de eerste in 20 time-sharing twee maal achtereen eerst als eerste en dan als tweede te gebruiken. Dit vereist iets meer besturingslogica en iets meer tijd, zodat zeker in het geval van eenvoudige pariteitscontrole een verdubbeling van dat circuit de voorkeur zal hebben.

25 De in het voorgaande aangegeven oplossing met de daarop mogelijke uitbreidingen, zal het beste resultaat leveren indien al deze uitbreidingen worden toegepast. Dit is tegelijkertijd de duurste. Foutcorrectieschakelingen die een of meer van de aangegeven uitbreidingen missen zijn goed-30 koper en nauwelijks minder goed.

Een bepaalde combinatie wordt vervolgens aan de hand van de tekening meer in detail besproken. Aan de hand hiervan kan ook elke andere combinatie door de deskundige gemakkelijke worden uitgevoerd.

35 In de tekening toont:

Fig. 1 een vereenvoudigd blokschema van een televisieontvanger voorzien van een Teletext ontvanggedeelte met een foutcorrectieschakeling volgens de uitvinding; 7903340 25-04-1979 11 PHN.9442 t

Fig. 2 een vereenvoudigd tijddiagram waarin een aantal verschillende foutcombinaties in een overdreven frequentie worden getoond.

De voor Fig. 1 gekozen uitvoeringsvorm is ge-5 schikt voor ontvangst volgens de voorgestelde nieuwe code en bevat twee klassificatieschakelingen in de vorm van twee pa-riteitscontrole circuits, een vergelijkschakeling voor het bit-voor-bit vergelijken van twee symbolen, een betrouwbaarheid sschakeling voorzien van een betrouwbaarheidsflipflop en 1° voorts de voor een televisie-plus Teletext-ontvanger reeds bekende elementen. Dit vormt een combinatie van de kenmerkende elementen gegeven in de conclusies 1, 2, 3» 6» 7» 9 en 10.

Hetzelfde uitvoeringsvoorbeeld uitgevoerd als 15 voorzetapparaat voor een standaard televisieontvanger zou dezelfde kenmerken vertonen, behalve uiteraard dat van conclusie 10.

In Fig. 1 is een televisieontvanger in vereenvoudigde vorm weergegeven.

20 Een gedeelte 1 met een antenne-ingang 2 bevat het hoogfrequente ontvangstdeel, het middenfrequente verster-kerdeel, de detectie en de synchronisatieschakeling van de ontvanger. Een audio-uitgang 3 is via een audioversterker 4 gekoppeld met een of meer luidsprekers 5· Een video-uitgang 6 25 is bij normale televisie-ontvangst via bedieningsschakelaars 7 en 8 gekoppeld met een videoversterker 9 voor de beeldbuis 10 met het beeldscherm 11. Een synchronisatie-uitgang 12 is via een bedieningsschakelaar 13 tijdens normale televisieontvangst gekoppeld met een tijdbasisschakeling die via een 30 uitgang 15 de afbuigapanningen voor de beeldbuis 10 levert.

De bedieningsschakelaars 7> 8 en 13 zijn echter getekend in de Teletextontvangst- en weergave-stand.

Het videosignaal wordt daarbij via de schake-« laar 7 toegevoerd aan een ingang 20 van een Teletextdecoder 35 21 waarvan een synchronisatie-ingang 22 is gekoppeld met de synchronisatie-uitgang 12 van het ontvanggedeelte 1.

De serieel ontvangen Teletextsymbolen worden in de Teletextdecoder achtereenvolgens parallel weergegeven 7903340 * « ' 25-04-1979 12 phn.9442 f in het bufferregister 23 van de Teletextdecoder 21. Afhankelijk van de beslissing wegschrijven of niet-wegschrijven, kan de inhoud van het bufferregister 23 worden overgenomen in een geheugenregister 24 van een beeldgeheugen 25 en van het S geheugenregister 24 uit worden de achtereenvolgende geheugen-adressen, die elk met een beeldplaats op het beeldscherm 11 corresponderen, gevuld, totdat het gehele beeldgeheugen gevuld is met informatie die overeenkomt met de gewenste Teletext-pagina.

10 Dit is geheel overeenkomstig het bestaande

Teletextsysteem, evenals de verdere verwerking. Adressering, uitlezing van het beeldgeheugen, etc. worden derhalve niet nader besproken.

Een uitgang 26 van het beeldgeheugen 25 is ge- 15 koppeld met een Video (Teletext) Generator 27 waarvan een ' verbonden uitgang 28 via de schakelaar 8 met de videoversterker l4is /

Voorts bevat het Teletextgedeelte op bekende wijze een Klok- een signaalgenerator 29 en/Generator 30 voor het opwekken van diverse in de ontvanger benodigde tijdsignalen, die via uit-20 gangen 31 t/m 33 aan diverse andere bouwstenen worden toegevoerd. Aan de uitgang 32 worden synchronisatiesignalen geleverd, welke via de schakelaar 13 aan de tijdbasisschake-ling 14 kunnen worden toegevoerd.

De beslissing tot al dan niet wegschrijven 25 wordt genomen met de foutcorrectieschakeling, die bij het bekende Teletextsysteem zou bestaan uit een pariteitscontrole-schakeling.

In de foutcorrectieschakeling volgens de uitvinding bestaat deze uit een foutdetectieschakeling 40 en in 30 de beschreven uitvoeringsvorm uit een betrouwbaarheidsschakeling 6o. De foutdetectieschakeling 40 bevat een pariteits-controleschakeling 41 voor het bufferregister 23» een pariteit scontroleschakeling 42 voor het geheugenregister 24, een vergelijkschakeling 43 voor het vergelijken van buffer- en 35 geheugenregisters met elkaar en een aantal schrijfschakelaars 44-0 t/m 44-7· In dit voorbeeld zijn de schrijfschakelaars 44 voorgesteld als EN-poorten met elk twee ingangen en een uitgang. Van elk van de schrijfschakelaars 44 is steeds een 7903340 25-04-1979 13 PHN.9442 t ingang 45-i verbonden met een corresponderende uitgang 46-i van liet bufferregister 23 welke uitgangen tevens zijn verbonden met ingangen 47-1 t/m 47-8 van de pariteitsschakeling 41 en met ingangen 48-0 t/m 48-7 van de vergelijkschakeling 5 43.

De verdere ingangen 49-i van de schrijfschakelaars 44 zijn met elkaar doorverbonden tot één schrijfcom-mando-ingang 50 van de foutdetectieschakeling 40.

Voorts zijn uitgangen 51-i van het geheugenre-10 gister 24 verbonden met corresponderende ingangen 52-1 t/m 52-8 van de verdere pariteitsschakeling 42 en met corresponderende verdere ingangen 53-i van de vergelijkschakeling 43 en met uitgangen 54-i van de schrijfschakelaars 44.

De uitgang 55 voor de oneven pariteit, van de 15 pariteitsschakeling 41, is verbonden met een ingang 52-9 van de verdere pariteitsschakeling 42 met een uitgang 56 voor een even pariteit op de ingangen 52-1 t/m 52-9·

Voor de pariteitsschakeling 41 kan bij voorbeeld een Signetics IC N° 54180 of 8262 worden gebruikt.

20 Als de pariteit van het symbool in het bufferregister 23 oneven respectievelijk even is, verschijnt aan de uitgang 55 een ”1" respectievelijk "O”.

Voor de pariteitsschakeling 42 kan eveneens een Signetics 8262 worden toegepast. Is de pariteit van het sym-25 bool in het geheugenregister 24 oneven en de uitgang 55 een "1" dan verschijnt er een "1” aan de uitgang voor de even pariteit 56 van de verdere pariteitsschakeling 42, dat wil zeggen beide symbolen hadden een oneven pariteit. Hebben beide een even pariteit dan'rontvangt de 52-9 ©en nul, zodat 30 het totale aantal enen weer even is en de uitgang 56 toont wderom een "1”. Zijn de pariteiten van bufferregister en geheugenregister ongelijk, dan toont de uitgang 56 een "O".

De uitgang 56 (Even Pariteit) kan dus evenzeer worden beschouwd als een uitgang die met een ”1" aangeeft 35 dat de onderzochte symbolen een gelijke pariteit hebben (Equal Parities, EP).

De vergelijkschakeling 43 heeft een uitgang 57 welke een ”1” wordt zodra de vergeleken symbolen onderling 7903340 25-04-1979 . 14 PHN.9442 0 bit-voor-bit gelijk zijn. Het zo verkregen signaal noemen we verder EB (Equal Bytes).

De betrouwbaarheidsschakeling 60 bevat een flipflop 61 met een aantal inleespoorten 62. In het gegeven 5 voorbeeld is een JK-flipflop gekozen, doch dit is niet essentieel voor de uitvindingsgedachte. Als JK-flipflop kan bij voorbeeld één helft van een Signetics 54112 worden toegepast. Beschrijvingen, waarheidstabellen en tijddiagrammen van de aangehaalde Signetics circuits zijn bekend uit het Philips 10 Signetics Data Handbook.

De betrouwbaarheidsschakeling 60 voldoet aan de volgende vergelijkingen: CKg = CLK, verkregen van de kloksignaalgene- rator 29.

15 JR = R/W . Rq + (r/7)1 . EP (i) = R/¥ . Rg + (R/¥) . EB (II)

De werking van de JK-flipflop is mede aan de hand van het tijddiagram in Fig. 2 als volgt te begrijpen.

20 In een periode van ca 25 seconden worden steeds herhaald de symbolen ontvangen voor de 9^0 beeldplaatsen. De getrokken lijndelen 100 stellen de symboolbewerking van het symbool Svoor in achtereenvolgende rondes 0 t/m 7» aange- düid als S t/m S _. De gestreepte gedeelten geven zeer x , ü x f i 25 verkort de behandeling van SQ t/m Sx_^ en t/m weer· Eén behandelingsperiode omvat bij voorbeeld twee perioden van het kloksignaal 101 van de kloksignaalgenerator 29 en één leesschrijfperiode bestaande uit de delen R/¥ en (r/¥)', lezen respectievelijk schrijven, bestuurd door het signaal 30 102 afkomstig van de uitgang 31 van tijdsignaalgenerator 30. Gedurende de leesperiode 103, wordt een met het in het buf-ferregister 23 geplaatste signaalcombinatie voor een bepaalde beeldplaats corresponderende geheugenadres in het geheugen-register 24 geplaatst. Daar elk geheugenadres een negende 35 bitpositie heeft voor een betrouwbaarheidskenmerk, verschijnt tegelijkertijd een signaal RG aan een uitgang 63 van het beeldgeheugen 25« Op de eerste opgaande klokflank 104 werken in de formules I en II alleen de eerste termen daar 7903340 25-04-1979 15 . phn.9442 t R/W = »1" en dus (r/w)1 = "0". Dit betekent, dat op het tijdstip 1 04 de flipflop R/R' de waarde " 1" aanneemt als R^_ = ,T 1 ” en "O" als R_ = ”0”, zoals is aangegeven in de lijnen 105· (j

Op de eerstvolgende klokflank 106 kunnen alleen de tweede 5 termen werken, de flipflop R/R’ (6l) kan nu de waarde die tevoren werd ingesteld behouden, dan wel de andere waarde aannemen. Deze eindwaarde aan de uitgang 64 van de flipflop 61 wordt toegevoerd aan een ingang 65 van het beeldgeheugen, voor het wegschrijven van een volgende R_, in het negende bit 10 van het corresponderende geheugenadres.

Tevens bepaalt de uitgang 66 (R’) van de flipflop 61 welke is verbonden met de schrijfcommandosignaalingang 50 van de foutdetectieschakeling 4o of de inhoud van het bufferegister 23 kan worden overgenomen in het geheugen-15 register 24 tijdens de schrijfperiode 107 (zie Fig. 2).

Tenslotte geven dn Fig. 2 de lijnen 108, 109 twee bitinhouden van het geheugenregister weer, en 110, 111 twee van het bufferregister. De overige bits zijn vanwege de overzichtelijkheid weggelaten.

20 Het signaal EP is aangegeven met 112, EB met 113.

In dit voorbeeld is de volgende set van beslissingsregels in de schakeling gerealiseerd:

TABLEL II

25 ________

Beslissing^ EP EB Gelezen Schrijven geschreven J Kp SR R& 23-* 24 Rq 1 0 0 0 1 0 0 x 2 10 0 1 1 1 x 30 3 110 1 1 1 x 5 111 0 1 x 1 6 10 1 0 0 x 0 7 0 0 1 0 0 x 0 (4) 1 0 0 1 0 0 x 35

De met een x gemerkte toestanden van en doen voor de stand van de flipflop niet ter zake. De formules I en II zijn zo gekozen dat de noodzakelijke 'O" en 'r 1" 7903340 25-04-1979 16 PHN.9442 β waarden van JR en worden geleverd.

In fig. 2 zijn de toestanden en EP, EB en R bij de lijnen 112, 113 resp. 105 aangegeven in een voorbeeld dat een onwaarschijnlijk frequent aantal ontvangstfouten 5 toont, zodanig, dat elk van de beslissingsvormen ten minste eenmaal optreedt.

Aan het begin van de eerste ronde is het gehele beeldgeheugen gevuld met spatiesymbolen. Het spatiesymbool is een A-symbool, in figuur 2 aangegeven als A. Aangenomen is, 10 dat de zender een B-symbool zendt en blijft zenden. Een foutief B-symbool heeft dezelfde pariteit en is als B' aangeduid. Op grond van beslissing 1 wordt met.EP = 0, EB = 0 en R_ = "0” in de tweede helft B' (fout ontvangen B met een even aantal fouten) weggeschreven naar het geheugenregister 24.

15 De nieuwe blijft ”0", ten gevolge van = 0, = x.

In de volgende ronde bevat het bufferregister 23 een correct ontvangen B, die volgens beslissing 2 in het geheugenregister 24 wordt overgenomen.

De overige rondes spreken voor zichzelf. Met 20 (B) is aangegeven wanneer niet wordt weggeschreven. De reeds op het betreffende geheugenadres aanwezige B blijft dan ongewijzigd.

In het gehele voorbeeld werd door de zender uitgezonden: BBB BBBBB 25 ontvangen: B'BB'BBABB en

af gebeeld: (Bj)BBBBBBB

De fout in de eerste ronde is in dit voorbeeld uiteraard niet te vermijden, alle volgende zijn goed.

Alle andere voorkomende ontvangstreeksen kun-30 nen op gelijksoortige wijze worden gevolgd.

Twee van de beslissingen behoeven nog enige toelichting.

Beslissing 2 met EP = "1n en EB = "O" lijkt op een meervoudige en dus zeer seldzame fout te wijzen. Daar 35 bij de aanvang het beeldgeheugen met A's is gevuld en er de meeste kans is op het ontvangen van een A, zal deze "fout" met name in de eerste ronde zeer frequent optreden.

Een eventueel later optredende dubbele fout zal 7903340 25-04-1979 17 PHN.9442 t in dat zeldzaam voorkomende geval evenzo worden behandeld.

Beslissing 6 behandelt een even zeldzaam geval nu echter met R^ = ”1”. Deze versnelt het wegwerken van een meervoudige fout, maar zal zelden nodig zijn, deze beslissing 5 6 kan echter naast de beslissing 7 zonder enige kosten worden meegenomen.

In de uitvoeringsvorm corresponderende met conclusie 8, zoals toegelicht met Tabel I, wordt met name de behandeling van EP vereenvoudigd.

10 Nu kan bijvoorbeeld de volgende eenvoudige procedure worden toegepast.

Een nieuwontvangen symbool wordt aan de ingangen van de pariteitsschakeling toegevoegd.

Is het nieuwontvangen symbool (n+1) er een uit 15 de A-groep, dan geeft de pariteitsschakeling een oneven pariteit aan, dat wil zeggen een "1" op de uitgang "oneven pariteit" .

Deze "1" wordt overgenomen in het achtste bit van het bufferregister.

20 Bij de vergelijking met een corresponderend symbool (n) uit het beeldgeheugen met het gemodificeerde symbool (n+1) kan EP nu worden gevonden door de vergelijking van de beide achtste bits van bufferregister en geheugenregister. EB kan als voorheen worden bepaald om te constateren of er al 25 dan niet verschil bestaat tussen de beide (gemodificeerde) symbolen.

In afhankelijkheid van EP, EB en R wordt op de gebruikelijke wijze beslist of het gemodificeerde symbool in het beeldgeheugen wordt ingeschreven of niet. Het beeldge-30 heugen bevat dus uitsluitend gemodificeerde symbolen, zodat bij de vergelijking met de comparator dus ook dient te worden vergeleken tegen het reeds gemodificeerde nieuwontvangen symbool .

Gedurende de weergave van de pagina is de pa-35 riteitsschakeling beschikbaar voor het weer terug modificeren, waarbij alleen maar het achtste bit behoeft te worden geïnverteerd indien van het af te beelden symbool het achtste bit verschilt van de pariteit van dit symbool, dat wil zeggen 7903340 * * V * 25-04-1979 18 PHN.9442 ê dat het voldoende is het achtste bit van het geheugenregister te vervangen door de nu gevonden pariteit.

Een kleine verbetering kan nog worden bereikt met de extra spelregel 4 (zie Tabel XI onderaan). Om deze te S gebruiken in plaats van 2 die dan slechts in de eerste ronde kan gelden, dient nu wel een rondenteller te worden opgenomen die met nieuwe aanvraag = "1n een extra voorwaarde voor beslissing 2 vormt en met nieuwe aanvraag = "O" in alle volgende rondes beslissing 4 ten gevolge heeft als EP =1, 10 EB = 0 en Rn = O.

Cr

In het licht van het voorgaande kan een dergelijke uitbreiding door de normale deskundige op het gebied van het logisch ontwerp gemakkelijk worden gerealiseerd.

Deze uitvoeringsvorm levert in uiterst zeld-15 zame gevallen nog een verdere detailverbetering op.

Een vereenvoudigde uitvoeringsvorm geeft bij alle normale enkele fouten een even goed resultaat maar behandelt de meervoudige fouten minder goed. Het totaal resultaat blijft echter voor dé gebruiker zeer bevredigend.

20 Hierbij wordt de gehele vergelijkingsschake- ling weggelaten. De beslissingentabel reduceert nu tot:

TABEL III

Beslissing EP Gelezen Schrijven Geschreven 25 _ RG__23 ^2^__^G_ IA 1 0 1 1 2A 1 1 1 1

3A O 0 1 O

4a O 1 O O

30

Ook deze uitvoeringsvorm kan in het licht van het voorgaande gemakkelijk door een normale deskundige worden gerealiseerd.

Hetzelfde geldt als er kleine wijzigingen in 35 de beslissingen worden gewenst, en ook als bij voorbeeld de schakeling moet worden opgebouwd in de vorm van een of meer Large Scale Integrated circuits (LSI), dan wel geheel of gedeeltelijk m.b.v. een microprocessor wordt gerealiseerd.

7903340

Claims (11)

1. Foutcorrectieschakeling voor een ontvangin richting voor het ontvangen van digitaal overgedragen beeld-en/of tekstinformatie, welke informatie een of meermalen herhaald wordt overgedragen, welke ontvanginrichting is voor-5 zien van een decodeerschakeling voor het decoderen van/ont-vangen informatie, van een beeldgeheugen voor het opslaan van de beeldinformatie, van een schakeling voor het opwekken van synchronisatiesignalen en van een video-omzetschakeling voor het omzetten van beeldinformatie en synchronisatie-10 signalen voor het toevoeren van een gecombineerd videosignaal aan een standaard televisie-ontvanger, waarbij een symbool-adres in het beeldgeheugen correspondeert met een symbool-positie op een televisiebeeldscherm en waarbij een symbool-positie een deel is van een beeldregel welke weergegeven 15 wordt met een aantal televisiebeeldlijnen groter dan één, welke foutcorrectieschakeling middelen bevat voor het controleren van nieuw-ontvangen symboolinformatie tegen in het beeldgeheugen opgeslagen symboolinformatie voor de corresponderende symboolpositie en voorts is voorzien van een 20 schrijf-schakelaar met een schrijf-instelschakeling welke bepaalt of de nieuw-cntvangen informatie al dan niet in het beeldgeheugen wordt ingeschreven, waarbij de stand van de schakelaar wordt bepaald op grond van het resultaat van het controleren, met het kenmerk, dat de foutcorrectieschakeling 7903340 25-04-1979 2 O phn.9442 t *- v - is voorzien van ten minste één klassificatieschakeling voor het klassificeren van een nieuw-cntvangen en gedecodeerd symbool in één van ten minste twee klassen op grond van de waarschijnlijkheid van voorkomen van het nieuwontvangen syn-5 bool, waarbij een uitgang van de klassificatieschakeling is gekoppeld met een ingang van de schrijf-instelschakeling.

2. Foutcorrectieschakeling volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de foutcorrectieschakeling een betrouw-baarheidsschakeling bevat en het beeldgeheugen voor elke 10 symboolplaats in het beeldgeheugen steeds een extra geheugen-element bevat voor het opslaan van een bij die symboolplaats behorend betrouwbaarheidsgegeven, waarbij ingangen van de betrouwbaarheidsschakeling zijn gekoppeld met de klassifi-catieschakeling en met een uitleesschakeling voor het extra 15 geheugenelement corresponderend met de symboolpositie van de nieuwontvangen informatie voor het vaststellen van een nieuw betrouwbaarheidsgegeven, welk nieuw betrouwbaarheidsgegeven ten minste dan in het corresponderende extra geheugenelement wordt ingeschreven als het betrouwbaarheidsgegeven voor deze 20 symboolpositie een andere waarde aanneemt.

3. Foutcorrectieschakeling volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de foutcorrectieschakeling is voorzien van een vergelijkschakeling voor het bit-voor-bit vergelijken van een nieuwwmtvangen en gedecodeerd symbool tegen een uit 25 een met de symboolpositie corresponderende adresplaats van het beeldgeheugen teruggelezen symbool, van welke vergelijkschakeling een vergelijkingsuitgang is gekoppeld met een verdere ingang van de betrouwbaarheidsschakeling.

4. Foutcorrectieschakeling volgens conclusie 2 of 30 3, met het kenmerk, dat de foutcorrectieschakeling is voorzien van een telschakeling voor het tellen van op een nieuwe aanvrage volgende rondes van overdracht van informatie voor steeds een volledig beeld van de aangevraagde beeldinformatie, van welke telschakeling een teluitgang ten minste is 35 gekoppeld met een andere ingang van de betrouwbaarheidsschakeling.

5. Foutcorrectieschakeling volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat de teluitgang is gekoppeld met een ver- 7903340 25-04-1979 %! PHN.9442 Λ dere ingang van de schrijf-instelingang.

6. Foutcorrectieschakeling volgens een van de voorgaande conclusies, met liet kenmerk, dat de klassificatie-schakeling is gevormd met een pariteitsschakeling voor het 5 indelen van niew-ont vangen informatie in één uit twee klassen welke corresponderen met een even respectievelijk oneven pariteit van de nieuw-ontvangen informatie en voor het indelen van met dezelfde symboolpositie corresponderende informatie in het beeldgeheugen.

7. Foutcorrectieschakeling volgens een van de voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de foutcorrectieschakeling is voorzien van een tweede klassificatiescha-keling voor het indelen in klassen van een uit het beeldge-heugen teruggelezen symbool.

158. Foutcorrectieschakeling volgens conclusie 6, met het kenmerk, dat de foutcorrectieschakeling voorzien is van een modificatieschakeling welke, na het bepalen van de "0” of "1" pariteitswaarde van een nieuw-ontvangen symbool met behulp van de pariteitsschakeling, de inhoud van een 20 vaste bitpositie van het nieuw-cntvangen symbool vervangt door deze pariteitswaarde.

9. Foutcorrectieschakeling volgens een van de conclusies 1 t/m 7> met het kenmerk, dat het beeldgeheugen voor elke symboolplaats in het beeldgeheugen tenminste één 25 verder geheu.genelement bevat, voor het opslaan van de bij die symboolplaats behorende klasse-indeling.

10. Foutcorrectieschakeling volgens een van de voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de foutcorrectieschakeling is voorzien van een klassevergelijkschakeling 30 voor het vergelijken van de klasse-indeling van de uit het beeldgeheugen teruggelezen informatie met die van de nieuw-ontvangen informatie, van welke klassevergelijkschakeling een uitgang is gekoppeld met een ingang van de schrijf-instelschakeling.

11. Foutcorrectieschakeling volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de betrouwbaarheidsschakeling is gevormd met een betrouwbaarheidsflipflop en met een betrouwbaarheids-inleesschakeling voor deze flipflop, waarvan een uitgang 7903340 * * ν=· 25-04-1979 ΡΗΝ.9hk2 * tevens de uitgang vormt van de betrouwbaarheidsscïiakeling. 12. Televisieontvanger voorzien van een ontvang- inrichting met een foutcorrectieschakeling volgens een van de voorgaande conclusies. 5 10 15 20 25 30 35 7903340