NL2023702B1 - Bedieningsmechanisme voor een raambekleding en raambekleding - Google Patents

Abstract

11 Uittreksel De uitvinding heeft betrekking op een bedieningsmechanisme voor een raambekleding omvattende een met de raambekleding koppelbare ophanging 5 ingericht voor het oplaten en neerlaten van de raambekleding, een veermotor, en een overbrenging omvattende een door de veermotor aangedreven ingangsas en een met de ophanging gekoppelde uitgangsas, waarbij de overbrenging een rotatie van de ingangsas versneld doorgeeft aan de uitgangsas zodanig dat uitgangsas meer dan een volledige omwenteling maakt bij een volledige omwenteling van de 10 ingangsas. De uitvinding heeft tevens betrekking op een samenstel van een raambekleding en een dergelijk bedieningsmechanisme, waarbij de ophanging van het bedieningsmechanisme is gekoppeld aan de raambekleding.

Description

Bedieningsmechanisme voor een raambekleding en raambekleding De uitvinding heeft betrekking op een bedieningsmechanisme voor een raambekleding omvattende een met de raambekleding koppelbare ophanging ingericht voor het oplaten en neerlaten van de raambekleding en een met de ophanging gekoppelde veermotor voor het aandrijven van de ophanging. De uitvinding heeft tevens betrekking op een samenstel van een raambekleding en een dergelijk bedieningsmechanisme.

De toepassing van één of meerdere veermotors in bedieningsmechanismen van raambekledingen is bekend. Veermotors zijn hierbij gekoppeld met in het bedieningsmechanisme aanwezige spoelen, die op hun beurt weer direct of indirect gekoppeld zijn met de raambekleding. Door rotatie van de spoelen wordt de raambekleding opgelaten of neergelaten. De rotatie van de spoelen wordt hierbij bekrachtigd door de veermotors, die hiermee helpen de raambekleding op te laten, neer te laten en/of in gewenste posities stil te hangen. In het laatste geval dient de veermotor een compensatiekracht te leveren waarmee het eigen gewicht van de raambekleding wordt gecompenseerd.

Teneinde de raambekleding goed te kunnen bedienen zal het koppel dat door de veermotors aan de spoelen wordt geleverd een voorafbepaalde waarde moeten hebben of binnen een voorafbepaald bereik moeten vallen. Deze voorafbepaalde waarde of dit voorafbepaalde bereik hangt onder meer samen met het gewicht van de raambekleding, de bij op- en neerlaten door de raambekleding ondervonden wrijving, wat weer afhankelijk is van de interne wrijving van het bedieningsmechanisme, en de gewenste snelheid waarmee de raambekleding dient te worden op- en neergelaten. Het koppel dat door de veermotors geleverd wordt, wordt bepaald door de veerconstante van de in de veermotor toegepaste veer. Door de veerconstante van de veer in de veermotor aan te passen, kan het geleverde koppel van de veermotor dus worden gekozen. De veerconstante wordt onder andere bepaald door het materiaal waaruit de veer vervaardigd is, hetgeen de elasticiteitsmodulus bepaald, de dikte van de veerdraad en de lengte van de veerdraad. Veelal dient het door de veermotor geleverde koppel slechts beperkt te zijn, waardoor een veerdraad met een beperkte dikte of beperkte elasticiteitsmodulus moet worden geselecteerd. Dit is vanuit het perspectief van duurzaamheid of robuustheid echter niet altijd wenselijk. Het is derhalve een doel van de onderhavige uitvinding om in een bedieningsmechanisme voor een raambekleding te voorzien waarin geleverde koppel van de veermotor gemakkelijk is af te stemmen op het door de spoelen benodigde koppel om soepele en gebalanceerde bediening van de raambekleding mogelijk te maken zonder daarbij in te leveren op de robuustheid van de veermotor.

Uitvinding verschaft hiertoe een bedieningsmechanisme voor een raambekleding omvattende een met de raambekleding koppelbare ophanging ingericht voor het oplaten en neerlaten van de raambekleding, een veermotor, en een overbrenging omvattende een door de veermotor aangedreven ingangsas en een met de ophanging gekoppelde uitgangsas, waarbij de overbrenging een rotatie van de ingangsas versneld doorgeeft aan de uitgangsas zodanig dat uitgangsas meer dan een volledige omwenteling maakt bij een volledige omwenteling van de ingangsas. De versnellende overbrenging tussen de veermotor en de ophanging zorgt er hierbij voor dat het door de uitgangsas geleverde koppel bij een gegeven hoekverplaatsing wordt gereduceerd ten opzichte van de ingangsas. Door de overbrengingsverhouding van de overbrenging te kiezen aan de hand van de vereisten van rotatiesnelheid en koppel die door de uitgangsas van de overbrenging op de ophanging moeten worden overgebracht, kan eenzelfde veermotor worden gebruikt voor verschillende soorten en maten raambekledingen.

Bovendien levert de overbrenging waarvan de overbrengingsverhouding naar behoefte kan worden gekozen een vrijheid in de keuze van de veerconstante van de in de veermotor voorziene ten minste ene veer, waardoor een veer hoofdzakelijk kan worden geselecteerd op basis van bijvoorbeeld robuustheid en/of lineariteit van de torsie-hoekverplaatsingskromme. Zo kan een veer worden toegepast met een relatief dikke veerdraad die daardoor voldoende robuust is doch een relatief hoge stijfheid en dus relatief grote veerconstante heeft. Het relatief grote koppel voor een gegeven hoekverplaatsing dat deze veer aan de ingangsas van de overbrenging levert, wordt door de versnellende overbrenging aan de uitgangsas echter gereduceerd naar een bij de aan de ophanging opgehangen raambekleding passende waarde.

In een voorkeursuitvoering omvat de versnellende overbrenging een planeetwielmechanisme, voorzien van een met de ingangsas gekoppelde planeetwieldrager en een met de uitgangsas gekoppeld zonnewiel, waarbij de planeetwieldrager en het zonnewiel zijn gekoppeld via ten minste één aan de planeetwieldrager bevestigd planeetwiel. In gebruikelijk geval worden twee of meer aan de planeetwieldrager bevestigde planeetwielen toegepast, waarbij toepassing van ten minste drie planeetwielen in het bijzonder voordelig is voor het beperken van de speling tussen planeetwieldrager en zonnewiel alsmede voor de verdeling van de momentoverdracht over de verschillende planeetwielen. Door gebruikmaking van een planeetwielmechanisme kunnen de afmetingen van de overbrenging beperkt blijven. Bovendien worden de krachten die tussen de tandwielen van het planeetwielmechanisme worden overgedragen over een relatief groot contactoppervlak verdeeld, waardoor beperkte slijtage plaatsvindt wat het planeetwielmechanisme de overbrenging bijzonder robuust maakt. Nog een voordeel van het gebruik van een planeetwielmechanisme is dat de ingangsas en uitgangsas in elkaars verlengde kunnen worden gepositioneerd, waarmee de hele aandrijflijn van veermotor, overbrenging en ophanging in lijn kunnen worden geplaatst waardoor het bedieningsmechanisme een geringe breedte heeft en in een smalle behuizing kan worden ingebouwd, wat zowel vanuit praktische als esthetisch oogpunt wenselijk is. In een gebruikelijk geval omvat het planeetwielmechanisme tevens een satellietwiel, welk satellietwiel door het ten minste ene planeetwiel wordt aangegrepen en vast is verbonden met een het planeetwielmechanisme omsluitende overbrengingsbehuizing. In het bijzonder kan het satellietwiel een integraal onderdeel uitmaken van de overbrengingsbehuizing. Door het satellietwiel vast te houden terwijl de planeetwieldrager door de veermotor wordt aangedreven en de beweging van het zonnewiel wordt afgenomen, wordt op effectieve wijze een versnellende overbrenging verkregen.

In een mogelijke uitvoering van het bedieningsmechanisme volgens de onderhavige uitvinding is de overbrenging tussen het ophanging en de veermotor gepositioneerd. Deze positionering van de overbrenging tussen de veermotor en ophanging maakt het elkaars verlengde plaatsen van de veermotor, de overbrenging en de ophanging mogelijk, waarbij de aandrijfas van de veermotor, de ingangs- en uitgangsas van de overbrenging en de aangedreven as van de ophanging in één lijn zijn gelegen. De ophanging kan ten minste één door de uitgangsas aangedreven wikkelspoel omvatten, welke wikkelspoel is ingericht voor omwikkeling door de raambekleding.

De raambekleding wordt hierbij gangbaar gevormd door een rolgordijn die op de wikkelspoel kan worden opgerold en van de wikkelspoel kan worden afgerold ten behoeve van het oplaten en neerlaten van de raambekleding. Alternatief kan de ophanging ten minste één door de uitgangsas aangedreven koordspoel omvatten, welke koordspoel is ingericht voor omwikkeling door een gordijnkoord. Dit gordijnkoord is in een gebruikelijk geval verbonden met een gordijnlat van de raambekleding, die doorgaans aan een bovenkant of een onderkant van de raambekleding is bevestigd. Deze constructie vindt in het bijzonder toepassing bij jaloezieën en plisségordijnen. Voorts kan de ophanging meerdere, met de uitgangsas van de overbrenging gekoppelde koordspoelen omvatten die elk door een gordijnkoord zijn omwonden. De gordijniat kan hierbij aan twee koorden worden opgehangen. Het is daarnaast mogelijk dat het bedieningsmechanisme volgens de onderhavige uitvinding meerdere ophangingen omvat, ieder via een overbrenging aan een afzonderlijke veermotor gekoppeld. De koordspoelen van de verschillende ophangingen kunnen hierbij ieder met een andere gordijnlat zijn verbonden, zodat afzonderlijke aansturing van de gordijnlatten mogelijk wordt. De veermotor kan ten minste één torsieveer, en in het bijzonder een spiraalveer, omvatten, welke torsieveer aan een eerste uiteinde is gekoppeld aan een aandrijfas van de veermotor en rondom de aandrijfas is gewonden. De aandrijfas van de veermotor moet hierbij worden begrepen als de as die de ingangsas van de overbrenging aandrijft. In een mogelijke uitvoering kan de aandrijfas van de veermotor tevens de ingangsas van de overbrenging vormen, waardoor aandrijfas en ingangsas één geheel vormen en het eerste uiteinde van de torsieveer direct op de ingangsas van de overbrenging aangrijpt. Het tweede, het eerste uiteinde overstaande uiteinde van de torsieveer kan met een stationair deel van de veermotor zijn verbonden, zodat een rotatie van de aandrijfas samenhangt met het opwinden of ontspannen van de torsieveer, waarbij energie in de veer wordt opgeslagen respectievelijk door de veer wordt afgegeven. Voor de stationaire verbinding van het tweede, het eerste uiteinde overstaande uiteinde van de torsieveer kan het tweede uiteinde zijn verbonden met een de ten minste ene torsieveer omsluitende veermotorbehuizing. De veermotorbehuizing kan hiertoe zijn voorzien van een uitsparing waarin het tweede uiteinde van de torsieveer op een borgende wijze is opgenomen. Alternatief kan de ten minste ene torsieveer van 5 de veermotor aan een tweede, het eerste uiteinde overstaande uiteinde zijn verbonden met een wikkeltrommel voor omwikkeling door ten minste een gedeelte van de torsieveer. De torsieveer is hiertoe gangbaar in een eerste richting rond de aandrijfas gewikkeld, terwijl de veer in een omgekeerde richting rond de wikkeltrommel is gewikkeld. De door de torsieveer op de aandrijfas uitgeoefende kracht is afhankelijk van de lengte waarover de torsieveer om de aandrijfas gewikkeld is. Het om de aandrijfas gewikkelde deel van de torsieveer oefent hierbij een moment uit op de aandrijfas in een eerste richting. Indien een deel van de torsieveer om een wikkeltrommel is gewikkeld, oefent dit deel van de torsieveer een moment uit op de wikkeltrommel. Daarbij kan het zo zijn dat laatstgenoemd deel van de torsieveer een (balancerende) kracht op het om de aandrijfas gewikkeld gedeelte van de torsieveer uitoefent, welke kracht een moment levert dat tegengesteld is aan het moment dat de om de aandrijfas gewikkeld gedeelte van de torsieveer op de aandrijfas uitoefent.

De uitvinding heeft tevens betrekking op een samenstel van een raambekleding en een bedieningsmechanisme volgens de uitvinding, waarbij de ophanging van het bedieningsmechanisme is gekoppeld aan de raambekleding. Om deze koppeling tussen ophanging en raambekleding te realiseren kan de ophanging een wikkelspoel omvatten, welke wikkelspoel is ingericht voor omwikkeling door de raambekleding en met welke wikkelspoel de raambekleding is verbonden. Alternatief kan de ophanging ten minste één koordspoel omvatten, welke koordspoel is verbonden met en wordt omwikkeld door een gordijnkoord, welk gordijnkoord is verbonden met de raambekleding. Het bedieningsmechanisme is in een voorkomend geval ingebouwd in een bovenrail, welke bovenrail is ingericht voor bevestiging aan de vaste wereld, zoals bijvoorbeeld een raamkozijn.

De uitvinding zal nu worden verduidelijkt aan de hand van in navolgende figuren weergegeven niet-limitatieve uitvoeringsvoorbeelden. Corresponderende elementen zijn in de figuren met corresponderende referentiecijfers aangeduid. In de figuren toont:

- figuur 1 een perspectivisch aanzicht van een bedieningsmechanisme voor een raambekleding volgens de uitvinding, en - figuur 2 een dwarsdoorsnede van de overbrenging zoals voorzien in het in figuur 1 getoonde bedieningsmechanisme.

Figuur 1 toont een perspectivisch aanzicht van een bedieningsmechanisme 1 voor een raambekleding volgens de uitvinding, waarbij enkele delen transparant zijn weergegeven om onderliggende delen zichtbaar te maken. Het bedieningsmechanisme 1 omvat een ophanging 2 waaraan een raambekleding kan worden opgehangen en waarmee de raambekleding kan worden opgelaten en neergelaten. De ophanging 2 omvat in de getoonde uitvoering een koordspoel 3 waarom een gordijnkoord 4 gewikkeld is. Het gordijnkoord 4 is hierbij bedoeld voor bevestiging aan een gordijnlat van een raambekleding. In plaats van een koordspoel 3 kan eveneens een wikkelspoel worden toegepast die is ingericht voor directe omwikkeling door een raambekleding zoals een rolgordijn. De koordspoel 3 is roteerbaar bevestigd in een spoelbehuizing 5 en grijpt aan op een aangedreven as 6 die via een overbrenging 7 is gekoppeld met een veermotor 8. In de getoonde uitvoering is de aangedreven as 6 direct verbonden met een uitgangsas 9 van de overbrenging 7. De overbrenging 7 omvat voorts een ingangsas 10 die in de getoonde uitvoering direct is verbonden met een aandrijfas 11 van de veermotor 8. De overbrenging 7 omvat een in een behuizing 12 (transparant weergegeven) van de overbrenging 7 opgenomen planeetwielmechanisme 13 waarmee een rotatie van de ingangsas 10 versneld aan de uitgangsas 9 wordt doorgegeven. Een gedetailleerd aanzicht waarin de afzonderlijke onderdelen van het planeetwielmechanisme 13 goed zichtbaar zijn, is getoond in figuur 2. De veermotor 8 omvat een door een veermotorbehuizing 14 (transparant weergegeven) omsloten spiraalveer 15 die met een eerste uiteinde (niet zichtbaar) is verbonden aan de aandrijfas 11 en om de aandrijfas 11 is gewonden. Een tweede uiteinde 16 van de spiraalveer 15 overstaand het eerste uiteinde is verbonden met de veermotorbehuizing 14. Het tweede uiteinde 16 is hiertoe op een borgende wijze opgenomen in een uitsparing 17 in de binnenzijde van de veermotorbehuizing 14. De veermotor 8 is voorts voorzien van een borgingselement 18 waarmee de aandrijfas 11 kan worden vastgehouden waardoor ontspanning van de spiraalveer 15 wordt voorkomen.

Figuur 2 toont een dwarsdoorsnede van de overbrenging 7 zoals voorzien in het in figuur 1 getoonde bedieningsmechanisme 1. Het planeetwielmechanisme 13 dat in de overbrengingsbehuizing 12 is voorzien, is hierin duidelijk zichtbaar. Het planeetwielmechanisme 13 omvat een met de ingangsas 10 gekoppelde planeetwieldrager 20 en een met de uitgangsas 9 gekoppeld zonnewiel 21. De planeetwieldrager 20 en het zonnewiel 21 zijn onderling gekoppeld via een drietal! planeetwielen 22 (waarvan er twee zichtbaar zijn in de dwarsdoorsnede). De planeetwielen 22 grijpen voorts aan op een satellietwiel 23 dat is gevormd door aan een binnenzijde van de overbrengingsbehuizing 12 voorziene vertanding. De overbrengingsbehuizing 12 functioneert hierbij als stationair satellietwiel 23. Rotatie van de ingangsas 10 roteert de planeetwieldrager 20. Deze rotatie wordt doorgegeven aan de planeetwielen 22 die de rotatie op hun beurt doorgeven aan het zonnewiel 21 en daarmee de uitgangsas 9. De planeetwielen 22 lopen hierbij langs de vertanding 23 die aan de binnenzijde van de overbrengingsbehuizing 12 is aangebracht. In de ingangsas 10 en uitgangsas 9 van de overbrenging 7 zijn uitsparingen 24, 25 voorzien voor opname van de aandrijfas 11 respectievelijk de aangedreven as 6. Borgschroeven 26, 27 zijn voorts voorzien om de aandrijfas 11 en aangedreven as 6 in de uitsparingen 24, 25 in de ingangsas 10 en uitgangsas 9 vast te zetten.

Het moge duidelijk zijn dat de uitvinding niet beperkt is tot de hier weergegeven en beschreven uitvoeringsvoorbeelden, maar dat binnen het kader van de bijgaande conclusies legio varianten mogelijk zijn, die voor de vakman op dit gebied voor de hand zullen liggen. Hierbij is het denkbaar dat verschillende inventieve concepten en/of technische maatregelen van de hierboven beschreven uitvoeringsvarianten volledig of gedeeltelijk gecombineerd kunnen worden zonder daarbij afstand te doen van de in bijgesloten conclusies beschreven uitvindingsgedachte.

Claims (15)

Conclusies

1. Bedieningsmechanisme voor een raambekleding omvattende: — een met de raambekleding koppelbare ophanging ingericht voor het oplaten en neerlaten van de raambekleding, — een veermotor, en — een overbrenging omvattende een door de veermotor aangedreven ingangsas en een met de ophanging gekoppelde uitgangsas, waarbij de overbrenging een rotatie van de ingangsas versneld doorgeeft aan de uitgangsas zodanig dat uitgangsas meer dan een volledige omwenteling maakt bij een volledige omwenteling van de ingangsas.

2. Bedieningsmechanisme volgens conclusie 1, waarbij de versnellende overbrenging een planeetwielmechanisme omvat, voorzien van een met de ingangsas gekoppelde planeetwieldrager en een met de uitgangsas gekoppeld zonnewiel, waarbij de planeetwieldrager en het zonnewiel zijn gekoppeld via ten minste één aan de planeetwieldrager bevestigd planeetwiel.

3. Bedieningsmechanisme volgens conclusie 2, waarbij het planeetwielmechanisme een satellietwiel omvat, welk satellietwiel door het ten minste ene planeetwiel wordt aangegrepen en vast is verbonden met een het planeetwielmechanisme omsluitende overbrengingsbehuizing.

4. Bedieningsmechanisme volgens conclusie 3, waarbij het satellietwiel een integraal onderdeel uitmaakt van de overbrengingsbehuizing.

5. Bedieningsmechanisme volgens één van de voorgaande conclusies, waarbij de overbrenging tussen het ophanging en de veermotor is gepositioneerd.

6. Bedieningsmechanisme volgens één van de voorgaande conclusies, waarbij de ophanging ten minste één door de uitgangsas aangedreven wikkelspoel omvat, welke wikkelspoel is ingericht voor omwikkeling door de raambekleding.

7. Bedieningsmechanisme volgens één van de conclusies 1-5, waarbij de ophanging ten minste één door de uitgangsas aangedreven koordspoel omvat, welke koordspoel is ingericht voor omwikkeling door een gordijnkoord.

8. Bedieningsmechanisme volgens één van de voorgaande conclusies, waarbij de veermotor ten minste één torsieveer, en in het bijzonder een spiraalveer, omvat, welke torsieveer aan een eerste uiteinde is gekoppeld aan een aandrijfas van de veermotor en rondom de aandrijfas is gewonden.

9. Bedieningsmechanisme volgens conclusie 8, waarbij de aandrijfas van de veermotor tevens de ingangsas van de overbrenging vormt.

10. Bedieningsmechanisme volgens conclusie 8 of 9, waarbij de ten minste ene torsieveer van de veermotor aan een tweede, het eerste uiteinde overstaande uiteinde is verbonden met een de ten minste ene torsieveer omsluitende veermotorbehuizing.

11. Bedieningsmechanisme volgens conclusie 8 of 9, waarbij de ten minste ene torsieveer van de veermotor aan een tweede, het eerste uiteinde overstaande uiteinde is verbonden met een wikkeltrommel voor omwikkeling door ten minste een gedeelte van de torsieveer.

12. Samenstel van een raambekleding en een bedieningsmechanisme volgens één van de voorgaande conclusies, waarbij de ophanging van het bedieningsmechanisme is gekoppeld aan de raambekleding.

13. Samenstel van een raambekleding en een bedieningsmechanisme volgens conclusie 12, waarbij de ophanging een wikkelspoel omvat, welke wikkelspoel is ingericht voor omwikkeling door de raambekleding en met welke wikkelspoel de raambekleding is verbonden.

14. Samenstel van een raambekleding en een bedieningsmechanisme volgens conclusie 12, waarbij de ophanging ten minste één koordspoel omvat, welke koordspoel is verbonden met en wordt omwikkeld door een gordijnkoord, welk gordijnkoord is verbonden met de raambekleding.

15. Samenstel van een raambekleding en een bedieningsmechanisme volgens één van de conclusies 12-14, waarbij het bedieningsmechanisme is ingebouwd in een bovenrail, welke bovenrail is ingericht voor bevestiging aan de vaste wereld.