NL2005407C2 - Werkwijze voor het aanbrengen en vormen van een bescherm- of toplaag, inrichting daarvoor en een product voorzien daarvan. - Google Patents

Description

WERKWIJZE VOOR HET AANBRENGEN EN VORMEN VAN EEN BESCHERM- OF TOPLAAG, INRICHTING DAARVOOR EN EEN PRODUCT VOORZIEN DAARVAN

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor 5 het aanbrengen en vormen van een beschermlaag- of een toplaag op een product, zoals een composiet product bijvoorbeeld met een schuimkern.

In de praktijk worden producten waarbij een basismateriaal van epoxy of polyester worden gebruikt veelal 10 vervaardigd met behulp van mallen. Voorbeelden van dergelijke producten betreffen boten en surfplanken. Een dergelijke mal wordt onder meer vervaardigd met behulp van een primaire mal, ofwel een "plug". De producten die met deze mallen of pluggen worden vervaardigd dienen veelal te 15 worden afgewerkt met een relatief groot aandeel aan handmatig uitgevoerde werkzaamheden, zoals schuren en/of polijsten om bijvoorbeeld tot een hoogglans oppervlak te komen. Dergelijke handmatige werkzaamheden zijn arbeidsintensief, vertonen een grote mate van 20 onnauwkeurigheid en dienen veelal uitgevoerd te worden bij stofvorming en gasvorming. Tevens zijn met de bekende werkwijzen relatief lange doorlooptijden tot het eindproduct vereist. In het geval van het gebruik van een mal en/of plug zijn in het bijzonder bij relatief kleine series van 25 producten de afschrijvingskosten per eindproduct relatief hoog.

Uit de praktijk is tevens een werkwijze bekend om de productie nauwkeurigheid van in het bijzonder mallen te vergroten. Hierbij wordt een freesbare laag aangebracht op 30 een te maken mal welke vervolgens wordt afgefreesd en desgewenst wordt afgelakt. Hierbij zijn derhalve additionele processtappen vereist.

2

Een doel van de onderhavige uitvinding is bovengenoemde problemen tegen te gaan en een effectieve en efficiënte werkwijze voor het aanbrengen van lagen op een product te realiseren.

5 Dit doel wordt bereikt met de werkwijze voor het aanbrengen en vormen van een bescherm- of toplaag op een product volgens de uitvinding, de werkwijze omvattende de stappen: het op een productoppervlak aanbrengen van een 10 laag van viskeus materiaal; en het binnen de droogtijd over de laag van viskeus materiaal aanbrengen en spannen van een rekbaar en/of elastisch materiaal.

Onder een bescherm- of toplaag wordt volgens de vinding 15 een oppervlaktelaag verstaan in de vorm van een beschermende, versterkende of zogeheten "finish-laag". Hierbij is het mogelijk desgewenst gebruik te maken van vezelmateriaal. Het product zoals benoemd in de werkwijze volgens de uitvinding betreft de basis of kern van het 20 uiteindelijke eindproduct, waarbij aan het eindproduct de beschermlaag- of toplaag met de werkwijze volgens de uitvinding is toegevoegd.

Het spannen van het rekbaar en/of het elastisch materiaal zorgt dat luchtinsluiting wordt tegengegaan en in 25 hoofdzaak geheel wordt vermeden. Hierbij wordt het spannen van het materiaal uitgevoerd door het materiaal vacuüm en/of strijkend aan te brengen.

Door het rekbare materiaal en/of het elastische materiaal binnen de droogtijd te spannen over een 30 aangebrachte laag van viskeus materiaal wordt een oppervlaktespanning bewerkstelligd. Hiermee wordt bewerkstelligd dat het viskeuze materiaal aan de zijde van het oppervlak van het product, dat wil zeggen de 3 uiteindelijke buitenzijde, wordt gevormd en vlak en glad met een minimale ruwheid zal zijn. De eventuele oneffenheden van het ruwe product worden hiermee weggewerkt, op voorwaarde dat de laagdikte van het aangebrachte viskeuze materiaal 5 groter is dan deze oneffenheden. Een dikte tot 1 millimeter is hierbij niet ongebruikelijk. Hierbij zal duidelijk zijn dat hoe gladder het product is des te geringer de hoeveelheid aan te brengen viskeus materiaal kan zijn. Hierbij spelen tevens de vloei-eigenschappen van het 10 viskeuze materiaal een rol. Ter illustratie wordt vermeld dat is gebleken dat een viscositeit in het bereik van "stroop" tot "pindakaas" voordelig is gebleken om (uit)zakken van verticale vlakken te voorkomen. Door het spannen uit te voeren tijdens de droogtijd laat het viskeus 15 materiaal zich vloeien en verdelen over het gewenste oppervlak van het ruwe product.

Het is gebleken dat op deze wijze, zonder op een traditionele wijze een negatieve mal te gebruiken, een goed afgewerkt eindproduct, bijvoorbeeld een plug of een mal, 20 geproduceerd kan worden. Hierbij is verder gebleken dat deze productie ten aanzien van de benodigde tijd en materialen op efficiënte wijze gerealiseerd kan worden.

Bij voorkeur wordt na de uitharding van de laag van viskeus materiaal het rekbaar en/of elastisch materiaal 25 direct of na enige tijd verwijderd. Deze verwijdering kan derhalve direct na het uitharden worden uitgevoerd of nog enige tijd later al naar gelang de wensen van de gebruiker/verwerker. Hierbij is gebleken dat de gebruikte rekbare en/of elastische materiaallaag een beschermende 30 functie kan vervullen bij transport van het eindproduct naar de klant. Het is hierbij mogelijk dat eventueel de klant of de gebruiker de elastische of rekbare laag verwijderd. In dit geval heeft de hulplaag met rekbaar en/of elastisch 4 materiaal volgens de vinding nog een tijdelijke beschermingsfunctie, bijvoorbeeld tijdens genoemd transport.

Een verder voordeel van de onderhavige werkwijze is dat er meer mogelijkheden worden geboden voor het realiseren van 5 een dergelijk laag van viskeus materiaal op driedimensionaal gevormde producten of constructies. Verrassenderwijs is verder gebleken dat de gladheid, alsook de glans, van het eindoppervlak verbeterd is. Hierbij zijn minder onregelmatigheden aan het oppervlak te zien.

10 Indien de werkwijze volgens de uitvinding wordt toegepast bij zogeheten sandwich-constructies is gebleken dat er een grotere sterkte en stijfheid van het eindproduct gerealiseerd kan worden. Tevens kan door de werkwijze de hoeveelheid uitval tijdens het productieproces verder worden 15 teruggedrongen en zijn de arbeidsomstandigheden verder verbeterd.

Door gebruik te maken van de werkwijze volgens de uitvinding is het mogelijk om bij een basisproduct of ruw product, in het bijzonder composiet producten, de afwerking 20 op effectieve en efficiënte wijze aan te brengen. De werkwijze kan hierbij op bolvormige, holle, gekromde en anderszins relatief complexe driedimensionale vormen worden gebruikt zonder dat daarbij een mal nodig is. Tevens zijn geen verdere nabehandelingen nodig, zoals het frezen van de 25 bovenste laag.

Bij voorkeur omvat de laag met viskeus materiaal ten minste een hars. In het kader van de onderhavige aanvrage wordt onder een hars een vloeistof verstaan omvattende meerdere componenten die uithardt indien de componenten 30 worden samengevoegd. De hars geeft vorm aan het oppervlak en/of heeft een beschermende en/of versterkende functie, eventueel in combinatie met vezels, zoals glas of carbon vezels. Een dergelijke hars kan een epoxy, polyester, gel- 5 coat, polyurethaan, twee of meer componentenverf of andere soortgelijke stoffen betreffen. De laag van viskeus materiaal is primair bedoeld om het oppervlak van het product, gevormd door de kern of basis, af te werken en deze 5 te beschermen. Dergelijke harslagen worden in het bijzonder voordeligerwijs toegepast op zogeheten composiet producten waaronder driedimensionaal gevormde sandwichconstructies van zogeheten "foam"- of schuimmateriaal. Optioneel kunnen ook vezels worden gehanteerd om bijvoorbeeld de stijfheid en/of 10 sterkte te vergroten.

Voorts betreft het rekbaar en/of elastisch materiaal bij voorkeur een folie, met nog meer voorkeur een folie die ten minste een elastomeer omvat, bijvoorbeeld een huishoudtolie. Ook kan de folie een polymeer en/of monomeer 15 omvatten, zoals HDPE, eventueel in combinatie met een elastomeer. Een dergelijke folie kan op effectieve wijze worden gespannen over het product waarbij tussen de folie en het product een laag viskeus materiaal is aangebracht, bij voorkeur een hars die samen met het product het 20 uiteindelijke eindproduct zal vormen. De dikte van een dergelijke folie ligt bij voorkeur in het bereik van enkele micrometers tot enkele millimeters.

In een voordelige voorkeursuitvoeringsvorm volgens de onderhavige uitvinding wordt het aanbrengen van het rekbaar 25 en/of elastisch materiaal op viskeus materiaal uitgevoerd door te rollen en/of te strijken.

Als alternatief, of in combinatie met het gebruik van een folie, kan het elastisch en/of rekbaar materiaal ook rollend of strijkend worden aangebracht. Hierbij wordt bij 30 voorkeur vanuit één punt gewerkt om daarmee te voorkomen dat lucht wordt ingesloten. Bij hoeken of randen aan het product wordt dan ook bij voorkeur naar deze hoek, rand of overgang toe gestreken of gerold om te bewerkstelligen dat zich 6 voldoende materiaal op deze positie bevindt en ook op deze hoeken of randen een bescherm- of toplaag wordt aangebracht.

In een voordelige voorkeursuitvoeringsvorm volgens de onderhavige uitvinding wordt bij het spannen gebruik gemaakt 5 van vacuüm trekken.

Door gebruik te maken van vacuüm trekken, dat wil zeggen het bij onderdruk aanbrengen van het rekbare en/of elastische materiaal, wordt bewerkstelligd dat in het bijzonder ook producten met holle oppervlakken behandeld 10 kunnen worden met de werkwijze volgens de uitvinding.

Hiermee wordt de vrijheid voor het ontwerp van een eindproduct sterk vergroot.

In een voordelige voorkeursuitvoeringsvorm volgens de onderhavige uitvinding wordt het rekbare of elastische 15 materiaal voorverwarmd.

Door het voorverwarmen van het rekbare materiaal wordt bewerkstelligd dat dit beter rekbaar en/of elastisch is en op deze wijze beter gespannen kan worden over het viskeuze materiaal zodanig dat het viskeuze materiaal zo min mogelijk 20 wordt verplaatst. Door deze lagere spanning wordt een lagere oppervlaktespanning gerealiseerd en wordt de verdeling van het viskeuze materiaal over het product in de ruwe vorm verder verbeterd. De plaatselijke laagdikte wordt na het aanbrengen van de folie minder aangetast. Hiermee wordt de 25 kwaliteit van de bescherm- of toplaag verder versterkt.

In een verdere voordelige voorkeursuitvoeringsvorm volgens de onderhavige uitvinding wordt bij het spannen ten plaatse van een hoek, rand of overgang aan het product gebruik gemaakt van een deelmal.

30 Door een deelmal te voorzien ten behoeve van het aanbrengen van een bescherm- of toplaag ter plaatse van een hoek, rand of overgang wordt bewerkstelligd dat ook op deze posities de gewenste dikte van de bescherm- of toplaag wordt 7 gerealiseerd. Een dergelijke deelmal kan desgewenst in combinatie worden toegepast met het naar een dergelijke hoek, rand of overgang toe strijken, zoals eerder vermeld. Door deze combinatie kan ook het aanbrengen van een viskeus 5 materiaal op diverse posities verder worden gegarandeerd.

Bij voorkeur wordt na het spannen nagerold over het rekbare en/of elastische materiaal. Door het narollen kan het viskeuze materiaal tijdens het hardingsproces verder worden verdeeld en eventuele luchtinsluitsels weggehaald.

10 Eén van de mogelijkheden hierbij is het materiaal enigszins te verplaatsen in de richting van hoeken, randen of overgangen om daarmee te voorkomen dat door de aangebrachte oppervlaktespanning op deze plaatsen een dunnere afwerklaag tot gevolg kan hebben. Het narollen kan hierbij worden 15 uitgevoerd als alternatief of in combinatie met het gebruik van een deelmal en/of het strijken of rollen naar een hoek, rand of overgang toe. Hierbij speelt het soort product en de vorm daarvan, als ook de eigenschappen van het gebruikte viskeuze materiaal een rol.

20 Een verder voordeel van het narollen over het gespannen rekbare en/of elastische materiaal is dat hierbij een gewenst reliëf kan worden aangebracht in de afwerk-, bescherm- of toplaag. Hiermee kan bijvoorbeeld een esthetisch effect worden nagestreefd. Ook is het mogelijk 25 om, bijvoorbeeld in geval van boten of surfplanken, door het aanbrengen van een specifiek reliëf een gewenste stroming rondom het eindproduct te realiseren. Door het narollen tijdens de uitharding van het viskeuze materiaal worden additionele bewerkingen aan het eindproduct vermeden en kan 30 een gewenst reliëf op effectieve wijze worden aangebracht.

In een verdere voordelige voorkeursuitvoeringsvorm volgens de onderhavige uitvinding wordt een additionele vezellaag voorzien.

8

Door het voorzien van een additionele vezellaag kan de sterkte en stijfheid van het totale product verder worden versterkt. Dergelijke vezelversterkte lagen en zonder vezel versterkte harslagen worden veelal toegepast bij zogeheten 5 composiet- of sandwich producten. Dergelijke producten worden bijvoorbeeld gebruikt als bouwdelen, dekdelen, vloerdelen of rompdelen voor een boot. Andere toepassingen behoren ook tot de mogelijkheden.

De uitvinding heeft voorts betrekking op een inrichting 10 voor het aanbrengen van een beschermlaag geschikt voor het uitvoeren van de werkwijze volgens bovenstaande wijze.

Voor de inrichting gelden dezelfde effecten en voordelen als beschreven voor de werkwijze. Een bijzonder voordeel voor een dergelijke inrichting is dat het mogelijk 15 is om producten op een meer continue wijze te vervaardigen door bijvoorbeeld het rekbare en/of elastische materiaal als een folie vanaf een rol toe te voeren naar een product waarop op automatische wijze een laag van viskeus materiaal is aangebracht om vervolgens dit materiaal over het viskeuze 20 materiaal te spannen. Hiermee kan de effectiviteit van een dergelijke inrichting en werkwijze verder worden vergroot.

De uitvinding heeft voorts tevens betrekking op een product voorzien van een bescherm- of toplaag aangebracht zoals bovenstaand beschreven.

25 Voor het product gelden dezelfde effecten en voordelen zoals beschreven voor de werkwijze en inrichting. De producten hebben bijvoorbeeld betrekking op een boot of surfplank, bouwdeel, gevelbeplating, desgewenst inclusief isolatie voor gebouwen, raam- en deurkozijnen, dakkapellen, 30 mallen, wanddelen, windmolenonderdelen en bootonderdelen. Voorts worden hieronder ook proefmodellen of prototypes begrepen.

9

Verdere voordelen, kenmerken en details van de uitvinding worden navolgend beschreven aan de hand voorkeursuitvoeringsvormen daarvan waarin wordt verwezen naar de navolgende tekeningen waarin tonen: 5 - figuur 1, een aanzicht van de werkwijze volgens de uitvinding; - figuur 2, aanzicht van het product verkregen vanuit de werkwijze; - figuur 3 A-F, aanzicht van stappen uit de werkwijze 10 volgens de uitvinding; - figuur 4, een aanzicht van een mogelijk eindproduct; - figuur 5 A-B, een aanzicht van een mogelijke werkwijze volgens de uitvinding; en - figuur 6 A-B, een aanzicht van de werkwijze volgens 15 de uitvinding.

Een werkwijze 2 (figuur 1) start in een eerste stap 4 met het vervaardigen van het product, ofwel in het kader van de onderhavige aanvrage de kern of basis van het eindproduct. In een tweede stap 6 wordt een viskeus 20 materiaal, zoals een hars eventueel inclusief vezels, in een laag aangebracht. In een derde stap 8 wordt een rekbaar of elastisch materiaal aangebracht over de harslaag en gespannen. In deze gespannen toestand wordt in een vierde stap 10 de viskeuze laag gehard. Na het harden vindt als 25 vijfde stap 12 het verwijderen van het gespannen materiaal plaats. Dit resulteert in een eindproduct 14 (figuur 2) met een product 16 vormend de kern van het eindproduct 14 waarop een oppervlaktelaag 18 is aangebracht en waarbij tijdens vierde stap 10 een rekbaar materiaal 20 overheen gespannen 30 is.

Navolgend worden een aantal voorbeelden en alternatieven beschreven volgens de werkwijze in het kader van de onderhavige uitvinding.

10

Voorbeeld 1: Productie stappenplan voor een mal

Met de werkwijze volgens de vinding kan een complete mal (figuur 3A-F) gemaakt worden zonder een plug te 5 gebruiken en bijkomend tevens zonder noodzaak het oppervlak tussentijds te bewerken, bijvoorbeeld schuren. In het voorbeeld wordt bovendien de ondersteunende constructie geïntegreerd in de mal. Dit leidt tot verdere kostprijsreductie. Het nieuwe proces maakt deze integratie 10 eenvoudig toepasbaar.

Het proces (figuur 3A-F) wordt in twee fasen gedaan. De eerste fase dient voor het aanbrengen van de vezellagen met hars, de tweede fase betreft de gladde oppervlaktelaag.

15 Fase 1: 1. In opstelling 22 wordt een blok schuim 24 als basis gebruikt. Deze wordt in de vorm gefreesd, gevormd of gesneden (in werkelijke grootte) die het eindproduct moet aannemen, met een zogeheten negatieve "offset" ter 20 grootte van de te creëren composiet laagdikte. Dit is de kern van het product.

2. Vezels of vezelmatten 26 worden over kern 24 gelegd op de gewenste plaatsen. Eventueel kunnen de vezels voorgespannen worden.

25 3. Onder en boven kern 24 incl. vezels wordt een rekbaar materiaal of folie 28 opgespannen in een stijfgestel die ruim rondom product 24 geplaatst is. In ruimte 32 tussen folie 28 en gestel 30 wordt een vacuüm, of in ieder geval een onder druk gecreëerd, waardoor het 30 rekbare materiaal of folie 28 tegen product 24 wordt getrokken. Door de rek wordt voorkomen dat er vouwen ontstaan.

11 4. Vezels 2 6 worden door middel van vacuüm injectie van hars voorzien, waarbij het rekbare materiaal of folie 28 het gehele product 24 met vezellaag 26 omsluit. Eventueel kan product 24 ingeklemd worden om 5 vervormingen tijdens uitharding te voorkomen.

5. Na uitharding van de hars wordt het rekbare materiaal of folie 28 verwijderd. Het oppervlak zal het patroon van de vezels vertonen door de vacuümbehandeling. De verhouding vezel/hars is door de vacuüm injectie 10 methode optimaal voor hoge sterkte en stijfheid.

Fase 2: 6. Een rekbaar materiaal of folie 34 wordt onder en boven het product 36, inclusief eventuele verdere lagen, 15 opgespannen.

7. Nu wordt een laag hars 38 op de gewenste plaatsen over het oppervlak aangebracht (of direct op het rekbare materiaal of folie 34). Dit zou bijvoorbeeld kunnen met behulp van een translerende spuitmond tussen de folie 20 34 en product 36. Alternatief is om hars 38 met een roller aan te brengen voordat folie 34 onder en boven product 36 wordt gespannen. In de getoonde uitvoeringsvormen worden afzuigpunten aangebracht om vacuüm te kunnen zuigen tot in de diepst gelegen 25 plaatsen (voornamelijk bij holle vormen is dit nodig).

Om te voorkomen dat hars in het afzuigpunt komt, wordt afzuigbuis 42 enkele mm's boven het oppervlak gelaten. De afzuigbuizen 42 kunnen eventueel in het product worden aangebracht en blijven daar na het 30 productieproces zitten. Na het productieproces kan dit eventueel handmatig afgedicht worden met epoxy-plamuur.

8. Op het moment dat hars 38 de juiste viscositeit heeft, wordt door middel van vacuüm of vlakstrijken de onder- 12 en bovenzijde van product 36 omsloten door het rekbare materiaal 34, met hars 38 ertussen.

9. Na uitharding van hars 38 kan het rekbare materiaal 34 verwijderd worden of als tijdelijk beschermende laag er 5 op blijven.

Op deze wijze wordt een eindproduct 44 vervaardigd uit een product of kern 46 waarop een vezelversterkte harslaag 48 is aangebracht. Deze kern 46 met laag 48 wordt afgewerkt met behulp van een oppervlaktelaag of toplaag 50, bijvoorbeeld 10 van hars. Na het opbrengen van deze oppervlaktelaag 50 wordt deze onder druk/spanning gehouden met behulp van het rekbare materiaal 52 althans tijdens het uitharden van oppervlaktelaag 50.

In de in dit voorbeeld besproken uitvoeringsvormen van 15 een werkwijze volgens de uitvinding wordt gebruik gemaakt van holle producten. Echter, deze stappen kunnen ook uitgevoerd worden ten behoeve van bolle producten, zoals een surfplank 54 bestaande uit schuimvormig product/kern 56 waarbij een hars met vezels is toegepast als additionele 20 laag. Hierop wordt de toplaag van hars 60 voorzien waar overheen een folie 62 met behulp van gestel 64 gespannen kan worden tijdens de productie. Hierbij kan ook gebruik gemaakt worden van een vacuüm, hoewel geen afzuigpunten 40 en afzuigbuizen 42 nodig zijn zoals getoond bij de holle 25 producten.

Desgewenst kan in genoemde stap 7 lokaal aangebrachte hars 38 dikker worden voorzien, bij voorkeur in de directe omgeving binnen enkele centimeters van scherpe randen. Dergelijke randen tonen bijvoorbeeld een radius kleiner dan 30 10 millimeter. Hiermee wordt vermeden dat de laagdikte ter plaatse van deze rand te sterk afneemt door de aangebrachte relatief hoge spanningen door het spannen van folie 34 over hars 38.

13

Ook is het mogelijk om na stap 8 hars 38 naar de directe omgeving binnen enkele centimeters van randen met radius van bijvoorbeeld kleiner dan 10 millimeter te rollen en hars 38 op dergelijke randen als het ware op te stuwen.

5 Hierbij kan bijvoorbeeld met een roller over folie 34 worden gerold. Door dit tijdens het uithardingsproces uit te voeren vloeit hars 38 langzaam richting het opgestuwde deel. Op deze wijze wordt vermeden dat de laagdikte van hars 38 te sterk afneemt ten gevolge van de aangelegde spanningen.

10 Als alternatieve of gecombineerde aanpak met de bovengenoemde processtappen kan ter plaatse van een rand een plaatselijke zogeheten negatieve mal in de vorm van een hoekprofiel worden voorzien. Hierbij zal folie 34 en hars 38 de vorm van de mal aannemen. Op deze wijze wordt vermeden 15 dat de vorm van eindproduct 44 nadelig wordt beïnvloedt door de aangelegde spanningen in folie 34.

Voorbeeld 2: Alternatieve productiewijze voor een mal

Een aantal van de in het eerste voorbeeld genoemde 20 stappen kan worden gewijzigd of zelfs weggelaten, onder meer door de gekozen materialen en gewenste toepassingen. Een aantal van deze voorbeelden zal onderstaand worden vermeld.

In de eerste fase zal stap 2 kunnen worden weggelaten om daarmee een mal te verkrijgen zonder versterkende vezels 25 26.

In plaats van stappen 2 tot en met 5 uit voorbeeld 1 kan ook een freesbare laag worden voorzien om daarna de juiste maatvoering te frezen.

Voorts zal het voor de vakman duidelijk zijn dat in 30 plaats van een vacuüminjectieproces om hars met vezels te mengen ook een zogeheten hand-lay-up-proces, of een harsvezel-opspuit-proces gevolgd kan worden.

14

Ook is het mogelijk om volgens de uitvinding de gehele fase 1 uit het voorbeeld over te slaan en als eindproduct uit te gaan van een romp, rompdeel of dekdeel van een boot. Vervolgens worden de stappen uit fase 2 op dit deel 5 uitgevoerd. Een dergelijk romp(deel) of dekdeel is bij voorkeur gemaakt van een composiet materiaal, echter het kan ook van aluminium worden vervaardigd. Dergelijke werkwijze kan ook op andere (half) fabricaten worden toegepast. Ook behoort het tot de mogelijkheden om fase 1 over te slaan en 10 op genoemde wijze met behulp van een zogeheten plug van een kano een mal te vervaardigen.

Voorbeeld 3: Werkwijze voor een wandpaneel

Voor het vervaardigen van een wandpaneel 66 (figuur 4) 15 wordt over een kern 68 van een schuimmateriaal een rekbaar materiaal of lossingsmiddel 70 geplaatst. Basismateriaal 68 wordt aan het einde van het proces verwijderd en eventueel hergebruikt voor een volgend paneel 66. Paneel 66 wordt vervolgens gevormd door een beschermende harslaag 72 aan de 20 onderzijde te voorzien direct op het rekbare materiaal 70. Hierover wordt na het uitharden van laag 72 een vezelversterkte harslaag 74 voorzien door middel van vacuüm injectie en een rekbare folie. Dit resulteert in een kern voor paneel 66. Aan de bovenzijde van de vezelversterkte 25 harslaag 74 wordt een oppervlaktelaag 76 aangebracht die wordt tijdens het uitharden glad getrokken ten gevolge van het rekbare materiaal 74.

Voorbeeld 4: Werkwijze voor het aanbrengen van een toplaag 30 op een surfplank.

Het stappenplan (figuren 5A-B) is als volgt: 1. De surfplank 80 wordt op een ondersteuning (niet getoond) gelegd, waarbij plank 80 al de gevraagde 15 sterkte en stijfheid bezit door aangebrachte vezel-harslagen.

2. Over de surfplank wordt een dunne laag hars 82 aangebracht op het te behandelen oppervlak (er kan maar 5 1 kant tegelijk in dit voorbeeld) 3. Een folie 84 wordt in een gestel 86 gespannen en boven de surfplank gehouden.

4. Als de juiste viscositeit van hars 82 is bereikt, wordt gestel 86 met de folie 84 over hars 82 getrokken. Dit 10 dient onder een hoek met het oppervlak te gebeuren om luchtinsluitingen te voorkomen. Eventueel begeleiding met een roller om luchtinsluitingen verder te voorkomen.

5. Gestel 86 wordt gefixeerd zodat hars 82 onder de folie 15 84 kan uitharden. Na uitharding kan folie 84 worden verwijderd en de andere zijde behandeld.

Voordeel van deze methode is de eenvoud. Er zijn zeer weinig middelen nodig. Het eventuele gebruik van vacuüm geeft daardoor meer mogelijkheden voor de vorm en minder kans op 20 luchtinsluitingen. Desgewenst kan nog een nabewerking worden gedaan om het overtollige hars aan de randen weg te halen.

Voorbeeld 5: Continue werkwijze

De voorbeelden kunnen desgewenst voor een groot deel in 25 een geautomatiseerde productielijn 88 (figuren 6A-B) worden gerealiseerd. Kern 90 wordt als halffabrikaat ingebracht op een lopende band (niet getoond). Vanaf een rol worden folie 96 en vezelmatten afgerold. Tijdens het afrollen wordt door een geperforeerde buis hars aangebracht op de folie. De 30 folie wordt onder en boven het product gespannen en de rest van het proces kan plaatsvinden. Uitharding vindt bijvoorbeeld plaats in een (productielijn-) buffer. Het product hangt in gestel 94 in folie 96, zonder contact te 16 maken met andere delen om oppervlakteverstoringen te voorkomen. Het proces zal in twee fasen plaats vinden, de eerste fase voor aanbrengen van de vezellagen met hars 92, de tweede fase oppervlaktelaag 100 met gebruik van rekbare 5 folie 98. Extra aandacht zal moeten worden besteed aan het goed plaatsen van vezelmatten 92 aangezien hiermee de vorm van het eindproduct beïnvloed zal worden.

Stappen uit de verschillende besproken voorbeelden kunnen desgewenst worden gecombineerd, onder meer 10 afhankelijk van de gebruikte materialen en de specifieke toepassing.

De onderhavige uitvinding is geenszins beperkt tot de bovenbeschreven uitvoeringsvormen daarvan. De gevraagde rechten worden bepaald door de navolgende conclusies binnen 15 de strekking waarvan velerlei modificaties denkbaar zijn. In het bijzonder behoren combinaties van genoemde maatregelen uitdrukkelijk tot de mogelijkheden.

Claims (14)

1. Werkwijze voor het aanbrengen en vormen van een bescherm- of toplaag op een product, omvattende de 5 stappen: het op een productoppervlak aanbrengen van een laag van viskeus materiaal; en het binnen de droogtijd over de laag van viskeus materiaal aanbrengen en spannen van een rekbaar 10 en/of elastisch materiaal.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, waarbij na de uitharding van de laag van viskeus materiaal het rekbaar en/of elastisch materiaal direct of na enige tijd wordt 15 verwijderd.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, waarbij de laag van viskeus materiaal wordt aangebracht op een driedimensionaal gevormd product of constructie. 20

4. Werkwijze volgens conclusie 1, 2 of 3, waarbij de laag van viskeus materiaal ten minste een hars omvat.

5. Werkwijze volgens één of meer van de conclusies 1-4, 25 waarbij het rekbaar en/of elastisch materiaal een folie betreft.

6. Werkwijze volgens conclusie 5, waarbij de folie ten minste een elastomeer, polymeer en/of monomeer omvat.

7. Werkwijze volgens één of meer van de conclusies 1-6, waarbij het aanbrengen van het rekbaar en/of elastisch materiaal op viskeus materiaal wordt uitgevoerd door te rollen en/of strijken. 5

8. Werkwijze volgens één of meer van de conclusies 1-7, waarbij bij het aanbrengen het materiaal wordt gespannen door gebruik te maken van vacuüm trekken.

9. Werkwijze volgens één of meer van de conclusies 1-8, waarbij het rekbaar en/of elastisch materiaal wordt voorverwarmd.

10. Werkwijze volgens één of meer van de conclusies 1-9, 15 waarbij bij het aanbrengen, en het spannen daarvan, ter plaatse van een hoek, rand of overgang gebruik wordt gemaakt van een deelmal.

11. Werkwijze volgens één of meer van de conclusies 1-10, 20 waarbij na het aanbrengen en het spannen wordt nagerold.

12. Werkwijze volgens één of meer van de conclusies 1-11, waarbij een additionele vezellaag wordt aangebracht. 25

13. Inrichting voor het aanbrengen van een beschermlaag geschikt voor het uitvoeren van de werkwijze volgens één of meer van de voorgaande conclusies.

14. Product voorzien van een bescherm- of toplaag aangebracht volgens één of meer van de conclusies 1-12.