BE1028741B1 - Speunscharnier - Google Patents

Abstract

Deze uitvinding betreft een speunscharnier (1) voor het scharnierbaar bevestigen van een deurblad (2) in een deurframe, omvattende - een taats (3); - een aanbrenghuls (4), waarin de taats (3) in hoogte verplaatsbaar is aangebracht; - een taatskom (5), die bevestigbaar is in of deel uitmaakt van het deurframe; en - een bevestigingslichaam (6) ter bevestiging in het deurblad (2); waarbij voorzien is, om met magnetische elementen (22, 77) van de taats (3) en de taatskom (5), de taats (3) met een uiteinde (24) in de taatskom (5) te trekken; en waarbij de aanbrenghuls (4) in een eerste richting (X), dwars op de hoogterichting (Z) en in een tweede richting (Y), dwars op de eerste richting (X) en dwars op de hoogterichting (Z) instelbaar verplaatsbaar is bevestigd in het bevestigingslichaam (6).

Description

SPEUNSCHARNIER Deze uitvinding betreft een verzonken speunscharnier voor het scharnierbaar bevestigen van een deurblad in een deurframe, omvattende - een taats met een eerste uiteinde en een tweede uiteinde; - een aanbrenghuls, waarin de taats minstens met zijn eerste uiteinde in hoogte verplaatsbaar is aangebracht, waarbij deze aanbrenghuls rotatievast bevestigbaar is in het deurblad voor het bevestigen van de taats in het deurblad; en - een taatskom, die verzonken bevestigbaar is in of deel uitmaakt van het deurframe. Een speunscharnier is een scharnier, dat enerzijds een taats omvat in een aanbrenghuls, die ofwel in het deurblad is opgenomen, ofwel in het deurframe, en die anderzijds een taatskom (bus) omvat, die respectievelijk ofwel in het deurframe is opgenomen, ofwel in het deurblad. De taats kan roteerbaar opgenomen worden in de taatskom. Met behulp van een speunscharnier bovenaan de deur en een speunscharnier onderaan een deur kan een deurblad scharnierbaar bevestigd worden in een deurframe.

Een speunscharnier volgens de uitvinding wordt bovenaan een deur opgesteld. De aanbrenghuls ervan wordt daarbij in het deurblad opgenomen en de taatskom ervan wordt daarbij in het deurframe voorzien. In principe is het niet nodig om een afzonderlijk element te voorzien als taatskom. Het is al voldoende om een gat te boren in het deurframe. Met een deur wordt de combinatie van deurblad, deurframe (omgrenzing van de deuropening) en deuropening bedoeld. De deuren waarin een scharnier volgens de uitvinding is opgenomen, worden ook wel draaideuren, speundeuren of pivotdeuren genoemd. Dit kunnen klassieke deuren zijn, maar bijvoorbeeld ook vouwluiken, plooischermen enz. zijn. Met deurframe wordt de volledige omgrenzing van de deuropening bedoeld. De vloer maakt dus ook een deel uit van het deurframe, waar deze de deuropening begrenst. Bij kamerhoge deuren (deuren die het plafond raken) kan ook het plafond deel uitmaken van het deurframe, waar deze de deuropening begrenst.

Bestaande speunscharnieren hebben vaak een taats die vast wordt bevestigd aan het deurblad of het deurframe. Het bevestigen van een deurblad in een deurframe, m.a.w. het aanbrengen van de taats in de taatskom, is echter zeer omslachtig met dergelijke speunscharnieren.

Om dit probleem op te lossen bestaan er al verschillende speunscharnieren waarbij zoals bij een speunscharnier waarop deze uitvinding betrekking heeft, een aanbrenghuls wordt bevestigd in het deurblad of het deurframe en waarbij een taats verplaatsbaar is in de hoogte ten opzichte van de aanbrenghuls. In gemonteerde toestand van het deurblad in het deurframe met behulp van een dergelijk speunscharnier, strekt de taats zich met een eerste uiteinde in de aanbrenghuls uit en met zijn tweede uiteinde in de taatskom. Gekende voorbeelden van verzonken uitvoeringsvormen van dergelijke speunscharnieren zijn bijvoorbeeld beschreven en afgebeeld in BE 1 020 498 AS.

In JP 2002-21411 A en KR 20-2018-0000324 U zijn niet-verzonken speunscharnieren beschreven waarbij een installateur met behulp van magnetische elementen in de taats en de taatskom het deurblad met beide handen kan manipuleren zonder de taats te hoeven activeren of vast te houden. Wanneer het deurblad nog niet in het deurframe is aangebracht, zal de taats onder invloed van de zwaartekracht in de aanbrenghuls rusten met zijn eerste uiteinde. Het tweede uiteinde kan zich daarbij eventueel ook in de aanbrenghuls bevinden, of iets uitsteken ten opzichte van deze aanbrenghuls. Wanneer het deurblad in het deurframe is aangebracht, met de taats onder de taatskom, wordt de taats onder invloed van de magnetische kracht tussen de magnetische elementen automatisch in de taatskom getrokken om deze in de taatskom aan te brengen. De taats zal zich dan nog steeds met zijn eerste uiteinde in de aanbrenghuls bevinden, maar nu minder ver. Het tweede uiteinde van de taats is daarbij nu in de taatskom getrokken. Het deurblad is daarmee bevestigd in het deurframe.

Een probleem met bestaande speunscharnieren is dat de plaatsing ervan heel nauwkeurig dient te gebeuren. Na verloop van tijd gaan onderdelen van een woning zich echter vaak ten opzichte van elkaar verplaatsen door uitzetting en/of krimp en/of slijtage, waardoor de draaideur kan beginnen slepen of blokkeren. De oplossing uit JP 2002-21411 A en KR 20-2018-0000324 U toepassen bij verzonken speunscharnieren biedt hiervoor dan geen oplossing.

In EP 2 208 843 A2 wordt aangeraden om wat instelbare scharnieren betreft, af te stappen van verzonken uitvoeringsvormen.

Het doel van deze uitvinding is om een oplossing te voorzien waarmee dit probleem eenvoudig verholpen kan worden bij verzonken speunscharnieren, zonder ingrijpende werken.

Dit doel van de uitvinding wordt bereikt door te voorzien in een verzonken speunscharnier voor het scharnierbaar bevestigen van een deurblad in een deurframe, omvattende - een taats met een eerste uiteinde en een tweede uiteinde; - een aanbrenghuls, waarin de taats minstens met zijn eerste uiteinde in hoogte verplaatsbaar is aangebracht, waarbij deze aanbrenghuls rotatievast bevestigbaar is in het deurblad voor het bevestigen van de taats in het deurblad; - een taatskom, die verzonken bevestigbaar is in of deel uitmaakt van het deurframe; en - een bevestigingslichaam, om verzonken in het deurblad te voorzien, ter bevestiging van de aanbrenghuls in het deurblad;

waarbij de taats voorzien is van één of meerdere magnetische elementen en waarbij de taatskom voorzien is van één of meerdere magnetische elementen, om met de magnetische elementen van de taats en de taatskom, de taats met zijn tweede uiteinde in de taatskom te trekken en waarbij de aanbrenghuls in een eerste richting, dwars op de hoogterichting instelbaar verplaatsbaar is bevestigd in het bevestigingslichaam en in een tweede richting, dwars op de eerste richting en dwars op de hoogterichting instelbaar verplaatsbaar is bevestigd in het bevestigingslichaam.

Doordat de aanbrenghuls nu in de eerste richting en in de tweede richting instelbaar verplaatsbaar is in het bevestigingslichaam, dient bij plaatsing zelf minder nauwkeurig gewerkt te worden en kan zo tijd gewonnen worden.

De taatskom kan veel vlugger in de taatskom gebracht worden, waarna de positie nauwkeuriger bijgesteld kan worden.

Doordat de aanbrenghuls in de eerste richting en in de tweede richting instelbaar verplaatsbaar is in het bevestigingslichaam, kan men bovendien, wanneer onderdelen van een woning zich ten opzichte van elkaar verplaatsen door uitzetting en/of krimp en/of slijtage, hierdoor optredende spelingen wegwerken.

De positie van de aanbrenghuls in het bevestigingslichaam kan bij geregeld worden, zodat de taats opnieuw mooi gealigneerd wordt ten opzichte van de taatskom om zo slepen of blokkeren van de deur te verhinderen.

De aanbrenghuls kan hiertoe zodanig bevestigd zijn in het bevestigingslichaam dat dit met discrete lineaire bewegingen enerzijds in de eerste richting en anderzijds in de tweede richting instelbaar verplaatsbaar is.

Het bijregelen in de eerste richting en in de tweede richting hoeft echter niet noodzakelijk met discrete lineaire bewegingen in elk van deze richtingen gerealiseerd te worden, maar kan alternatief ook gerealiseerd worden met allerlei bewegingen die deelcomponenten in beide richtingen omvatten.

Zo kan de aanbrenghuls bijvoorbeeld met een scharnierende of roteerbare beweging instelbaar bevestigd zijn in het bevestigingslichaam.

Nog alternatief kan de aanbrenghuls instelbaar verplaatsbaar zijn met discrete bewegingen in een derde richting en in een vierde richting die niet dwars op elkaar staan en afwijken van de genoemde eerste richting en de genoemde tweede richting.

In een specifieke uitvoeringsvorm omvat een speunscharnier volgens deze uitvinding een taatshouder, die instelbaar verplaatsbaar in het bevestigingslichaam is gemonteerd en is de aanbrenghuls instelbaar verplaatsbaar in deze taatshouder 5 gemonteerd om deze aanbrenghuls volgens de eerste richting en volgens de tweede richting instelbaar verplaatsbaar in het bevestigingslichaam te monteren.

Voorkeurdragend is de taatshouder daarbij dan volgens de eerste richting instelbaar verplaatsbaar in het bevestigingslichaam gemonteerd en is de aanbrenghuls volgens de tweede richting instelbaar verplaatsbaar in de taatshouder gemonteerd.

Nog meer voorkeurdragend zijn de taatshouder daarbij dan lineair verplaatsbaar volgens deze eerste richting in het bevestigingslichaam gemonteerd en is de aanbrenghuls lineair verplaatsbaar volgens de tweede richting in de taatshouder gemonteerd.

Door de verplaatsingsbewegingen lineair volgens deze beide richtingen te realiseren, kunnen de onderdelen van de speunscharnier op een intuïtievere manier ten opzichte van elkaar verplaatst worden om optredende spelingen weg te werken.

Een speunscharnier volgens deze uitvinding is verder bij voorkeur voorzien van bedieningsmiddelen, die voorzien zijn voor het hierop aangrijpen met een handwerktuig voor het instelbaar verplaatsen van de aanbrenghuls in het bevestigingslichaam.

Meer specifiek kan de taatshouder dan voorzien zijn van sleuven en kunnen de bedieningsmiddelen bevestigingsmiddelen omvatten, die verplaatsbaar zijn in deze sleuven voor het instelbaar verplaatsen van de taatshouder in het bevestigingslichaam.

Door het verplaatsen van dergelijke bevestigingselementen ten opzichte van sleuven in de taatshouder, kan de taatshouder eenvoudig in verschillende posities ten opzichte van het bevestigingslichaam geplaatst worden.

Deze bevestigingselementen kunnen bijvoorbeeld gerealiseerd worden als bouten en moeren. Deze moeren kunnen bijvoorbeeld gerealiseerd worden onder de vorm van geleidingsblokken, die geleidend aangebracht zijn in een aanbrengholte in het bevestigingslichaam, voor het geleiden van de verplaatsingsbeweging van de taatshouder ten opzichte van het bevestigingslichaam. Eén of meerdere oppervlaktes van het bevestigingslichaam en de taatshouder die met behulp van dergelijke bevestigingselementen tegen elkaar aan geklemd worden, worden bij voorkeur voorzien van structuurreliëf, om te verhinderen dat het bevestigingslichaam en de taatshouder na instellen van de positie van de taatshouder in het bevestigingslichaam ongewenst ten opzichte van elkaar verplaatsen.

Een dergelijk structuurreliëf kan bijvoorbeeld voorzien worden onder de vorm van groeven in een dergelijk oppervlak.

Wanneer genoemde geleidingsblokken zijn voorzien, wordt een oppervlak van deze geleidingsblokken, dat bij instellen van de taatshouder tegen de taatshouder geklemd wordt, bij voorkeur ook voorzien van een dergelijk structuurreliëf.

In plaats van de taatshouder te voorzien van genoemde sleuven, is het omgekeerd bijvoorbeeld ook mogelijk om het bevestigingslichaam te voorzien van sleuven, waarin bevestigingsmiddelen voor het bevestigen van de taatshouder in het bevestigingslichaam als bedieningsmiddelen verplaatsbaar zijn aangebracht voor het instelbaar verplaatsen van de taatshouder in het bevestigingslichaam.

Alternatief kan de taatshouder bijvoorbeeld voorzien worden als een excenterstuk dat excentrisch verplaatsbaar is bevestigd in het bevestigingslichaam.

De genoemde bedieningsmiddelen omvatten verder bij voorkeur een instelhuls, die voorzien is van een inwendige schroefdraad. De aanbrenghuls is daarbij dan bij voorkeur voorzien van een corresponderende uitwendige schroefdraad. De taatshouder is daarbij dan bij voorkeur voorzien van een aanbrengsleuf waar doorheen de aanbrenghuls met de instelhuls bevestigd is door het in elkaar aangrijpen van de inwendige schroefdraad en de uitwendige schroefdraad, zodat de aanbrenghuls en de instelhuls instelbaar verplaatsbaar zijn ten opzichte van de aanbrengsleuf in de taatshouder.

De aanbrenghuls en de instelhuls grijpen daarbij bij voorkeur aan over randen van de aanbrengsleuf. De taatshouder is verder bij voorkeur voorzien van een aanbrengholte waarin de aanbrenghuls en/of de instelhuls geleidend zijn aangebracht voor het geleiden van de verplaatsingsbeweging van de aanbrenghuls en de instelhuls ten opzichte van de aanbrengsleuf en dus ook ten opzichte van de taatshouder. De aanbrengholte kan daarbij dan bijvoorbeeld voorzien worden van een inwendige kraag, die een genoemde rand vormt waarop de aanbrenghuls aangrijpt bij bevestigen van de aanbrenghuls in de taatshouder met behulp van de instelhuls. Eén of meerdere oppervlaktes van de taatshouder, de aanbrenghuls en de instelhuls die tegen elkaar aan geklemd worden bij bevestigen van de aanbrenghuls in de taatshouder met behulp van de instelhuls, worden bij voorkeur voorzien van structuurreliëf, om ongewenst verplaatsen van de aanbrenghuls en de instelhuls ten opzichte van de taatshouder te verhinderen. Bij een speunscharnier volgens deze uitvinding met genoemde bedieningsmiddelen omvat het bevestigingslichaam bij voorkeur een bovenvlak en één of meerdere verdiepingen, die verdiept zijn ten opzichte van dit bovenvlak. De bedieningsmiddelen zijn dan bij voorkeur gedeeltelijk in deze één of meerdere verdiepingen opgesteld. Een gedeelte van deze bedieningsmiddelen strekt zich bij voorkeur buiten de één of meerdere verdiepingen uit om hier eenvoudig met handwerktuigen op aan te kunnen grijpen. Door een gedeelte van deze bedieningsmiddelen op te nemen in één of meerdere dergelijke verdiepingen kan speling tussen een deurblad dat met een dergelijke speunscharnier in een deurframe bevestigd wordt en dit deurframe tot geminimaliseerd worden. Het bevestigingslichaam wordt daarbij bij voorkeur ook volledig verzonken in het deurblad aangebracht om een verzonken speunscharnier te realiseren en zo de speling verder te minimaliseren. De aanbrenghuls van een speunscharnier volgens deze uitvinding is verder bij voorkeur in de hoogterichting instelbaar verplaatsbaar in het bevestigingslichaam.

Meer specifiek kan deze aanbrenghuls in hoogterichting instelbaar verplaatsbaar worden gerealiseerd met behulp van een genoemde instelhuls, door het ten opzichte van elkaar verdraaien van de inwendige schroefdraad en de uitwendige schroefdraad. De taats van een speunscharnier volgens de uitvinding is bij voorkeur voorzien van een permanente magneet als genoemd magnetisch element en ook de taatskom is bij voorkeur voorzien van een permanente magneet als genoemd magnetisch element. Bij voorkeur wordt de taats daarbij voorzien van één enkele permanente magneet en wordt ook de taatskom voorzien van één enkele permanente magneet om assemblage van de taats enerzijds en de taatskom anderzijds te vereenvoudigen, doordat geen tegenwerkende magnetische krachten tussen onderdelen van deze taats of onderdelen van deze taatskom zullen optreden bij de assemblage ervan.

In plaats van een permanente magneet te voorzien bij zowel de taats als bij de taatskom, is het alternatief bijvoorbeeld ook mogelijk om een permanente magneet te voorzien bij één van beide en bij de andere van beide een element uit ferromagnetisch materiaal. Deze andere van beide (de taatskom of de taats) kunnen daarbij eventueel ook volledig uit dergelijk ferromagnetisch materiaal vervaardigd worden.

Een speunscharnier volgens deze uitvinding omvat verder bij voorkeur ook vastzetmiddelen voor het vastzetten van de taats ten opzichte van de aanbrenghuls wanneer de taats met zijn tweede uiteinde in de taatskom is getrokken.

De magnetische koppeling tussen de magnetische elementen van de taats en de taatskom zijn voldoende om de taats met zijn tweede uiteinde in de taatskom te drijven. Met behulp van dergelijke vastzetmiddelen kan men verzekeren dat de taats dan vast in deze positie wordt gehouden, ook wanneer door omstandigheden de magnetische koppeling zou verbroken worden. Op deze manier wordt verhinderd dat de taats ongewenst zou kunnen loskomen. Deze uitvinding wordt nu nader toegelicht aan de hand van de hierna volgende gedetailleerde beschrijving van enkele voorkeurdragende uitvoeringsvormen van speunscharnieren volgens deze uitvinding. De bedoeling van deze beschrijving is uitsluitend verduidelijkende voorbeelden te geven en om verdere voordelen en bijzonderheden van deze speunscharnieren aan te duiden, en kan dus niet geïnterpreteerd worden als een beperking van het toepassingsgebied van de uitvinding of van de in de conclusies opgeëiste octrooirechten. In deze gedetailleerde beschrijving wordt door middel van referentiecijfers verwezen naar de hierbij gevoegde tekeningen, waarbij in - figuur 1 een hoek van een deurblad is afgebeeld waarin een deel van een speunscharnier volgens deze uitvinding is bevestigd; - figuur 2 het deel van de speunscharnier uit figuur 1 in bovenaanzic-ht 1s weergegeven; - figuur 3 het deel van de speunscharnier uit figuur 1 in perspectief 1s weergegeven; - figuur 4 de speunscharnier volgens deze uitvinding, waarvan een deel in figuur 1 is afgebeeld, volledig in dwarsdoorsnede is afgebeeld, doorgesneden volgens de as AA in figuur 2;

- figuur 5 het deel van de speunscharnier uit figuur 1 in opengewerkt perspectief is afgebeeld; - figuur 6 een alternatieve uitvoeringsvorm van een speunscharnier volgens deze uitvinding in perspectief is weergegeven, waarbij ten opzichte van de uitvoeringsvorm uit figuur 1 een alternatief vastzetelement is voorzien; - figuur 7 het vastzetelement van de speunscharnier uit figuur 6 afzonderlijk in perspectief is afgebeeld.

De in de figuren afgebeelde speunscharnieren (1) omvatten enerzijds een taats (3), die met een eerste uiteinde (23) in hoogte verstelbaar is aangebracht in een aanbrenghuls (4) die in een deurblad (2) is aangebracht, en anderzijds een taatskom (5), die bevestigbaar is in een niet afgebeeld deurframe.

In de taats (3) is aan een tweede uiteinde (24) een aanbrengholte (21) voorzien, waarin een permanente magneet (22) is aangebracht.

In de taatskom (5) is aan een eerste zijde in een eerste aanbrengholte (75) een tweede aanbrenghuls (78) voorzien, waarin de taats (3) met zijn tweede uiteinde (24) aanbrengbaar is.

Aan een tweede zijde, tegenovergesteld aan de eerste zijde is in de taatskom (5) een permanente magneet (77) in een tweede aanbrengholte (76) aangebracht.

Wanneer de taats (3) tot onder de aanbrenghuls (78) van de taatskom (5) wordt gebracht, zal de taats (3) onder invloed van de aantrekkingskracht tussen de permanente magneten (22, 77) van de taats (3) en de taatskom (5) met zijn tweede uiteinde (24) in deze aanbrenghuls (78) worden gedreven.

Om de taats (3) vlot in de aanbrenghuls (78) van de taatskom (5) te laten opnemen, is deze aanbrenghuls (78) aan de ingangszijde voorzien van een geleidende afschuining (79) en is de taats (3) aan zijn tweede uiteinde (24) eveneens voorzien van een afgeschuinde rand (20). Om de taatskom (5) in het deurframe te bevestigen, is deze voorzien van een cilindrische behuizing (73) met ten opzichte van deze behuizing (73) uitstekende bevestigingsflenzen (74). Op een gekende manier kan een hiermee corresponderende holte in het deurframe voorzien worden, dit bijvoorbeeld via frezen, zodat de taatskom (5) verzonken in het deurframe kan bevestigd worden. In het inleidende deel was al meegegeven dat in een eenvoudige alternatieve uitvoeringsvorm het in principe niet nodig is om een afzonderlijk element te voorzien als taatskom, maar dat eventueel een gat geboord kan worden in het deurframe als taatskom. In een dergelijke uitvoeringsvorm kan men bovenaan dit gat een dergelijke permanente magneet voorzien.

In de afgebeelde uitvoeringsvormen is in zowel de taats (3) als in de taatskom (5) een permanente magneet (22, 77) voorzien. Alternatief is het bijvoorbeeld ook mogelijk om in één van beide een permanente magneet te voorzien en de andere van beide minstens gedeeltelijk uit ferromagnetisch materiaal te vervaardigen.

Om de taats (3) met de eerstgenoemde aanbrenghuls (4) in het deurblad (2) aan te brengen, is het speunscharnier (1) in de afgebeelde uitvoeringsvormen voorzien van een bevestigingslichaam (6).

In het deurblad (2) is een met dit bevestigingslichaam (6) corresponderende holte voorzien, zodat dit bevestigingslichaam (6) verzonken in dit deurblad (2) kan aangebracht worden, zoals in figuur 1 het geval is. In een houten deurblad (2) of luik of scherm kan deze holte hiertoe uitgefreesd worden. Op gekende manieren zou analoog ook een speunscharnier (1) volgens de uitvinding uitgewerkt kunnen worden met een aangepast bevestigingslichaam ter bevestiging in een glazen deurblad, waarbij hiertoe dan analoog een uitsparing in het glazen deurblad wordt voorzien.

Het bevestigingslichaam (6) omvat in de afgebeelde uitvoeringsvormen een bevestigingsbasis (7) en een bevestigingsplaat (8). De bevestigingsbasis (7) en de bevestigingsplaat (8) kunnen bijvoorbeeld uit kunststof vervaardigd worden, dit bijvoorbeeld via spuitgieten. De bevestigingsbasis (7) is in de afgebeelde uitvoeringsvormen voorzien van uitstekende flenzen (36), waarin uitsparingen (37, 38) zijn aangebracht om een kliksleuf (37) te vormen, waarvan de randen (80)

elastisch verplaatsbaar zijn om hierin klikbenen (43) van de bevestigingsplaat (8) vast te klikken. Met behulp van de klikbenen (43) en de kliksleuven (37) kan de bevestigingsplaat (8) vastgemaakt worden aan de bevestigingsbasis (7) vooraleer het bevestigingslichaam (6) in het deurblad (2) op te nemen. Wanneer het bevestigingslichaam (6) in het deurblad (2) is opgenomen, kan dit hierin vastgezet worden met behulp van schroeven (14), die zoals te zien is in figuren 1 en 5 aangebracht worden doorheen schroefgaten (41) in de bevestigingsplaat (8) en corresponderende schroefgaten (39) in de flenzen (36) van de bevestigingsbasis (7).

De bevestigingsbasis (7) is verder voorzien van een aanbrengholte (31) voor het hierin opnemen van verdere onderdelen van het speunscharnier (1) ter bevestiging van de aanbrenghuls (4) in het bevestigingslichaam (6). De bevestigingsplaat (8) is voorzien van een doorgangsopening (40) waar doorheen de aanbrenghuls (4) zich gedeeltelijk uitstrekt na bevestigen ervan in het bevestigingslichaam (6).

In de afgebeelde uitvoeringsvormen is de bevestigingsbasis (7) onderaan afgesloten met een bodem (32). In alternatieve uitvoeringsvormen kan deze bodem (32) eventueel ook weggelaten worden.

In de aanbrengholte (31) is een taatshouder (9) gemonteerd, die volgens een eerste richting (X) instelbaar verplaatsbaar is in deze aanbrengholte (31). De aanbrenghuls (4) is op zijn beurt volgens een tweede richting (Y) instelbaar verplaatsbaar in de taatshouder (9) gemonteerd.

Om de taatshouder (9) volgens de eerste richting (X) instelbaar verplaatsbaar in de aanbrengholte (31) van de bevestigingsbasis (7) van het bevestigingslichaam (6) op te nemen, is de taatshouder (9) voorzien van flenzen (50), waarin sleuven (51) zijn voorzien, die zich hoofdzakelijk volgens deze eerste richting (X) uitstrekken. Bouten (15) zijn doorheen corresponderende gaten (42) in de bevestigingsplaat (8) aangebracht, grijpen doorheen deze sleuven (51) in de taatshouder (9) aan en grijpen aan in corresponderende schroefgaten (60) in geleidingsblokken (11).

Om de bouten (15) te verdraaien, kan met een handwerktuig hierop aangegrepen worden.

Bij het lossen van de bouten (15) zijn de bouten (15) verplaatsbaar in de sleuven (51), dit volgens de eerste richting (X). Bij aanschroeven van de bouten (15) worden de flenzen (50) van de taatshouder (9) tussen de geleidingsblokken (11) en de bevestigingsplaat (8) geklemd.

Om daarbij te verhinderen dat deze onderdelen daarna nog ongewenst ten opzicht van elkaar zouden kunnen verplaatsen, is enerzijds het bovenvlak (61) van de geleidingsblokken (11) voorzien van groeven en is anderzijds het bovenvlak (52) van de taatshouder (9) voorzien van groeven.

De geleidingsblokken (11) zijn geleidend aangebracht tussen uitwendige geleidingsvlakken (53) van de taatshouder (9) enerzijds en korte zijvlakken (35) van de aanbrengholte (31) in de bevestigingsbasis (7) anderzijds.

Respectievelijke geleidingsvlakken (64, 62) van de geleidingsblokken (11) grenzen hiertoe aan de geleidingsvlakken (53, 35) van de taatshouder (5) en het bevestigingslichaam (7). De verplaatsingsbeweging van de geleidingsblokken (11) in de eerste richting (X) wordt begrensd door aanstoten van gebogen zijvlakken (63) van de geleidingsblokken 11) tegen de corresponderende gebogen zijvlakken (34) van de aanbrengholte (31) in het bevestigingslichaam (7). Om de aanbrenghuls (4) volgens de tweede richting (Y) instelbaar verplaatsbaar in de taatshouder (9) te monteren, is de taatshouder (9) voorzien van een aanbrengholte (45), waarin een inwendige kraag (47) is voorzien, die een doorgangsopening (48) afbakent.

De doorgangsopening (48) strekt zich hoofdzakelijk volgens de tweede richting (Y) uit.

De aanbrenghuls (4) is voorzien van een cilindrisch basislichaam (25), dat voorzien is om zich doorheen de doorgangsopening (48) van de taatshouder (9) uit te strekken en een ten opzichte van dit basislichaam (25) uitstekende flens (26), die voorzien is om onderaan de inwendige kraag (47) aan te grijpen.

Het basislichaam (25) is verder voorzien van een uitwendige schroefdraad (28). Een instelhuls (10) is voorzien van een corresponderende inwendige schroefdraad (59). Deze instelhuls (10) omvat een cilindrisch basislichaam (54) dat voorzien is van een uitwendige flens (55). Het deel van het cilindrische basislichaam (54) onder de uitwendige flens (55) is voorzien om via de bovenzijde in de aanbrengholte (45) van de taatshouder (9) aan te grijpen, waarbij de uitwendige flens (55) voorzien is om bovenaan het bovenvlak (52) van de taatshouder (9) aan te grijpen.

Om de instelhuls (10) te verdraaien, is het basislichaam (54) boven de flens (55) voorzien van aangrijpvlakken (57) om hierop met een handwerktuig aan te grijpen.

Door aanbrengen van de aanbrenghuls (4) onderaan de aanbrengholte (45) van de taatshouder (9) en de instelhuls (10) bovenaan de aanbrengholte (45) en het laten aangrijpen van de uitwendige schroefdraad (28) van de aanbrenghuls (4) in de inwendige schroefdraad van de instelhuls (10) kan men door aanschroeven van de instelhuls (10), de aanbrenghuls (4) en de instelhuls (10) in de aanbrengholte (45) bevestigen.

Roteren van de aanbrenghuls (4) ten opzichte van de aanbrengholte (45) wordt daarbij verhinderd, doordat de flens (26) van deze aanbrenghuls (4) voorzien is van blokkeervlakken (27), die aangrijpen op de zijvlakken (46) van de aanbrengholte (45) van de taatshouder (9). Op deze manier is de aanbrenghuls (4) rotatievast voorzien in de taatshouder (9). Bij losschroeven van de instelhuls (10) zijn de aanbrenghuls (4) en de instelhuls (10) volgens de tweede richting (Y) verplaatsbaar in de doorgangsopening (48). Om de verhinderen dat de aanbrenghuls (4) en de instelhuls (10) zich na aanschroeven nog ongewenst zouden kunnen verplaatsen, is enerzijds de inwendige kraag (47) van de taatshouder (9) onderaan voorzien van een geribbeld oppervlak (49) en is anderzijds de uitwendige flens (55) van de instelhuls

(10) onderaan voorzien van een geribbeld oppervlak (56). Om zowel de verplaatsingsbeweging van de taatshouder (9) volgens de eerste richting (X) als de verplaatsingsbeweging van de aanbrenghuls (4) volgens de tweede richting (Y) verder te geleiden, is het speunscharnier (1) in de afgebeelde uitvoeringsvormen bijkomend voorzien van de geleidingsplaat (12). Deze geleidingsplaat (12) is voorzien van een doorgangsopening (65) die zich hoofdzakelijk volgens de eerste richting (X) uitstrekt en waardoorheen de instelhuls (10) aangrijpt.

De doorgangsopening (65) wordt afgebakend door een getrapte opstaande rand (66) van de geleidingsplaat (12) waaronder de flens (55) van de instelhuls (10) aangrijpt.

Bij verplaatsen van de taatshouder (9) in het bevestigingslichaam (6) neemt de taatshouder (9) deze instelhuls (10) mee in zijn verplaatsingsbeweging en wordt de instelhuls (10) geleidend verplaatst in deze doorgangsopening (65), waarbij deze de verplaatsingsbeweging volgens deze eerste richting (X) mee geleidt.

Om deze verplaatsingsbeweging volledig te kunnen realiseren, is de getrapte rand (66) aan de uiteinden van de doorgansopening (65) voorzien van een uitsparing (68) voor de flens (55) van de instelhuls (10). De geleidingsplaat (12) is op zijn beurt geleidend aangebracht bovenop het bovenoppervlak (52) van de taatshouder (9) en onder de bevestigingsplaat (8), waarbij deze geleidingsplaat (12) mee met de instelhuls (10) en de aanbrenghuls (4) verplaatsbaar is volgens de tweede richting (Y) en deze de verplaatsingsbeweging volgens de tweede richting (Y) mee geleidt.

Om daarbij gehinderd te worden door de bouten (15), zijn uitsparingen (67) voorzien in de corresponderende randen van deze geleidingsplaat (12). Om de speling tussen het deurblad (2) en het deurframe te kunnen minimaliseren, is de bevestigingsplaat (8) voorzien van een verdieping (44), die verdiept is ten opzichte van het bovenvlak (81) van de bevestigingsplaat (8). Zowel de bouten (15) als de instelhuls (10) waarop met een handwerktuig kan aangegrepen worden, zijn gedeeltelijk in deze verdieping (44) opgesteld en strekken zich gedeeltelijk tot buiten deze verdieping (44) uit.

Zo blijven deze bouten (15) en instelhuls (10) goed bereikbaar en kan met een handwerktuig op deze bouten (15) of op deze instelhuls (10) aangegrepen worden, zonder dat hiertoe een relatief grote speling tussen het deurblad (2) en het deurframe is vereist.

Om de aanbrenghuls (4) instelbaar verplaatsbaar in het bevestigingslichaam (6) te monteren, zijn ook heel wat alternatieven mogelijk, zoals hierboven reeds uiteengezet bij de algemene beschrijving.

Wanneer men met behulp van het afgebeelde speunscharnier (1) een deurblad (2) in een deurframe wil monteren, zal de taats (3) eerst onder invloed van de zwaartekracht met zijn flens (26) rusten op de bodem (32) van de bevestigingsbasis (7). Men kan dan bijvoorbeeld een blad papier boven de taats (3) aanbrengen, zodat deze bij het manipuleren van het deurblad (2) tot in het deurframe, niet ongewenst reeds onder invloed van de aantrekkingskracht van de magneet (77) in de taatskom (5) uit de instelhuls (10) gedreven zou worden.

Men kan het deurblad (2) eerst tot nagenoeg op de gewenste positie brengen, waarna men dit blad papier kan wegtrekken.

De taats (3) zal dan onder invloed van de aantrekkingskracht tussen de permanente magneten (22, 77) van de taats (3) en de taatskom (5) met zijn tweede uiteinde (24) in deze aanbrenghuls (78) worden gedreven.

De verplaatsing van de taats (3) in de hoogterichting wordt daarbij begrensd doordat de taats (3) aan zijn eerste uiteinde (23) een verbreed cilindrisch gedeelte (17) omvat, dat met een kraag (18) aansluit op een cilindrisch basislichaam (16) van de taats (3). De aanbrenghuls (4) is op zijn beurt in de inbrengholte (29) waarin de taats (3) in hoogte verplaatsbaar is, voorzien van een inwendige kraag (30) waarachter de kraag (18) van de taats (3) aangrijpt wanneer de taats (3) met zijn tweede uiteinde (24) uit de aanbrenghuls (4) wordt gedreven.

Wanneer de taats (3) in deze positie is gedreven, kan men de taats (3) vastzetten ten opzichte van de aanbrenghuls (4) met behulp van een vastzetelement (13). De taats (3) is hiertoe in de afgebeelde uitvoeringsvormen voorzien van een sleuf (19) waarin dit vastzetelement (13) kan aangrijpen.

Het vastzetelement (13) omvat hiertoe een ringvormige aangrijprand (69) om in deze sleuf (19) aan te grijpen.

Deze ringvormige aangrijprand (69) is voorzien van een toegangsopening (70) waar de taats (3) hiertoe doorheen aangebracht kan worden.

Er zijn ook alternatieven voor een dergelijk vastzetelement mogelijk, zoals bijvoorbeeld het vastzetelement zoals beschreven en afgebeeld in BE 1 020 498 A5. Om een deurblad (2) dat met het afgebeelde speunscharnier (1) is opgehangen in een deurframe terug los te maken, kan men eerst het vastzetelement (13) terug verwijderen.

Hiertoe is dit vastzetelement (13) voorzien van een aangrijplip (71), die voorzien is van een opening (72) waarin met een handwerktuig aangegrepen kan worden om het vastzetelement (13) los te maken.

In de tweede afgebeelde uitvoeringsvorm is deze aangrijplip (71) voor het gebruiksgemak verlengd uitgevoerd ten opzichte van de aangrijplip (71) uit de eerste afgebeelde uitvoeringsvorm, dit als een hendel (zie figuren 6 en 7). Wanneer het vastzetelement

(13) is verwijderd, kan men met een handwerktuig aangrijpen op de instelhuls (10) en deze verdraaien om zo de aanbrenghuls (4) naar beneden te schroeven.

De taats (3) wordt hierdoor tegen de magnetische kracht van de magneten (22, 77) van de taats (3) en de taatskom (5) in naar beneden gebracht, waarbij het tweede uiteinde van de taats (3) uit de taatskom (5) wordt verwijderd.

Op deze manier is het deurblad (2) losgemaakt van het deurframe.

Claims (15)

CONCLUSIES

1. Verzonken speunscharnier (1) voor het scharnierbaar bevestigen van een deurblad (2) in een deurframe, omvattende — een taats (3) met een eerste uiteinde (23) en een tweede uiteinde (24); — een aanbrenghuls (4), waarin de taats (3) minstens met zijn eerste uiteinde (23) in hoogte verplaatsbaar is aangebracht, waarbij deze aanbrenghuls (4) rotatievast bevestigbaar is in het deurblad (2) voor het bevestigen van de taats (3) in het deurblad (2); — een taatskom (5), die verzonken bevestigbaar is in of deel uitmaakt van het deurframe: met het kenmerk dat de taats (3) voorzien 1s van één of meerdere magnetische elementen (22), dat de taatskom (5) voorzien is van één of meerdere magnetische elementen (77), om met de magnetische elementen (22, 77) van de taats (3) en de taatskom (5), de taats (3) met zijn tweede uiteinde (24) in de taatskom (5) te trekken; en verder met het kenmerk dat het speunscharnier (1) een bevestigingslichaam (6) omvat, om verzonken in het deurblad te voorzien, ter bevestiging van de aanbrenghuls (4) in het deurblad (2) en dat de aanbrenghuls (4) in een eerste richting (X), dwars op de hoogterichting (Z) instelbaar verplaatsbaar is bevestigd in het bevestigingslichaam (6) en in een tweede richting (Y), dwars op de eerste richting (X) en dwars op de hoogterichting (Z) instelbaar verplaatsbaar is bevestigd in het bevestigingslichaam (6).

2. Speunscharnier (1) volgens conclusie 1, met het kenmerk dat het speunscharnier (1) een taatshouder (9) omvat, die instelbaar verplaatsbaar in het bevestigingslichaam (6) is gemonteerd en dat de aanbrenghuls (4) instelbaar verplaatsbaar in deze taatshouder (9) is gemonteerd om deze aanbrenghuls (4) volgens de eerste richting (X) en volgens de tweede richting (Y) instelbaar verplaatsbaar in het bevestigingslichaam (6) te monteren.

3. Speunscharnier (1) volgens conclusie 2, met het kenmerk dat de taatshouder (9) volgens de eerste richting (X) instelbaar verplaatsbaar in het bevestigingslichaam (6) is gemonteerd en dat de aanbrenghuls (4) volgens de tweede richting (Y) instelbaar verplaatsbaar in de taatshouder (9) 1s gemonteerd.

4. Speunscharnier (1) volgens één van de voorgaande conclusies, met het kenmerk dat het speunscharnier (1) voorzien is van bedieningsmiddelen (15, 11, 10) die voorzien zijn voor het hierop aangrijpen met een handwerktuig voor het instelbaar verplaatsen van de aanbrenghuls (4) in het bevestigingslichaam (6).

5. Speunscharnier (1) volgens conclusie 3 en 4, met het kenmerk dat de taatshouder (9) voorzien is van sleuven (51) en dat de bedieningsmiddelen (15, 11, 10) bevestigingsmiddelen (15, 11) omvatten, die verplaatsbaar zijn in deze sleuven (51) voor het instelbaar verplaatsen van de taatshouder (9) in het bevestigingslichaam (6).

6. Speunscharnier volgens conclusie 5, met het kenmerk dat de bedieningsmiddelen (15, 11) gerealiseerd zijn als bouten (15) en moeren (11), waarbij deze moeren (11) uitgevoerd zijn als geleidingsblokken (11), die geleidend zijn aangebracht in een aanbrengholte (31) in het bevestigingslichaam (7), voor het geleiden van de verplaatsingsbeweging van de taatshouder (9) ten opzichte van het bevestigingslichaam (6).

7. Speunscharnier volgens conclusie 5 of 6, met het kenmerk dat één of meerdere oppervlaktes (52) van het bevestigingslichaam (7) en/of de taatshouder (9), die bij bevestigen van de taatshouder (9) in het bevestigingslichaam (7) met behulp van de bevestigingsmiddelen (15, 11) tegen elkaar aan geklemd worden, voorzien zijn van een structuurreliëf.

8. Speunscharnier (1) volgens conclusie 3 en één van de conclusies 4 tot 7, met het kenmerk dat de bedieningsmiddelen (15, 10) een instelhuls (10) omvatten, die voorzien is van een inwendige schroefdraad (59), dat de aanbrenghuls (4) voorzien is van een corresponderende uitwendige schroefdraad (28) en dat de taatshouder (9) voorzien is van een aanbrengsleuf (48) waar doorheen de aanbrenghuls (4) met de instelhuls (10) bevestigd is door het in elkaar aangrijpen van de inwendige schroefdraad (59) en de uitwendige schroefdraad (28), zodat de aanbrenghuls (4) en de instelhuls (10) instelbaar verplaatsbaar zijn ten opzichte van de aanbrengsleuf (48) in de taatshouder (9).

9. Speunscharnier (1) volgens conclusie 8, met het kenmerk dat de taatshouder (9) voorzien is van een aanbrengholte (31) waarin de aanbrenghuls (4) en/of de instelhuls (10) geleidend zijn aangebracht.

10. Speunscharnier (1) volgens conclusie 9, met het kenmerk dat de aanbrengholte (31) in de taatshouder (9) voorzien is van een inwendige kraag (47) waarop de aanbrenghuls (4) aangrijpt bij bevestigen van de aanbrenghuls (4) in de taatshouder (9) met behulp van de instelhuls (10).

11. Speunscharnier (1) volgens één van de conclusies 4 tot 10, met het kenmerk dat het bevestigingslichaam (6) een bovenvlak (81) omvat en bovenaan voorzien is van één of meerdere verdiepingen (44), die verdiept zijn ten opzichte van dit bovenvlak (81) en dat de bedieningsmiddelen (15, 10) gedeeltelijk in deze één of meerdere verdiepingen (44) zijn opgesteld.

12. Speunscharnier (1) volgens één van de voorgaande conclusies, met het kenmerk dat de aanbrenghuls (4) in de hoogterichting (Z) instelbaar verplaatsbaar is in het bevestigingslichaam (6).

13. Speunscharnier (1) volgens conclusie 10 en 12, met het kenmerk dat de aanbrenghuls (4) in de hoogterichting (Z) instelbaar verplaatsbaar is door het ten opzichte van elkaar verdraaien van de inwendige schroefdraad (59) en de uitwendige schroefdraad (28).

14. Speunscharnier (1) volgens één van de voorgaande conclusies, met het kenmerk dat de taats (3) is voorzien van een permanente magneet (22) als genoemd magnetisch element (22) en dat de taatskom (5) is voorzien van een permanente magneet (77) als genoemd magnetisch element (77).

15. Speunscharnier (1) volgens één van de voorgaande conclusies, met het kenmerk dat de speunscharnier (1) vastzetmiddelen (13) omvat voor het vastzetten van de taats (3) ten opzichte van de aanbrenghuls (4) wanneer de taats (3) met zijn tweede uiteinde (24) in de taatskom (5) is getrokken.