TR2022013789A2 - Sprey formda uygulanabi̇len düşük yoğunluklu yari-sert poli̇üretan köpük - Google Patents

Sprey formda uygulanabi̇len düşük yoğunluklu yari-sert poli̇üretan köpük

Info

Publication number
TR2022013789A2
TR2022013789A2 TR2022/013789A TR2022013789A TR2022013789A2 TR 2022013789 A2 TR2022013789 A2 TR 2022013789A2 TR 2022/013789 A TR2022/013789 A TR 2022/013789A TR 2022013789 A TR2022013789 A TR 2022013789A TR 2022013789 A2 TR2022013789 A2 TR 2022013789A2
Authority
TR
Turkey
Prior art keywords
polyol
low density
polyurethane foam
feature
rigid polyurethane
Prior art date
Application number
TR2022/013789A
Other languages
English (en)
Inventor
Kahraman Duygu
Bi̇ngöl Eser
Tatlises Beste
Original Assignee
Evoco Polimer Kimya Sanayi Ve Dis Ticaret Anonim Sirketi
Evoco Poli̇mer Ki̇mya Sanayi̇ Ve Diş Ti̇caret Anoni̇m Şi̇rketi̇
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed by Evoco Polimer Kimya Sanayi Ve Dis Ticaret Anonim Sirketi, Evoco Poli̇mer Ki̇mya Sanayi̇ Ve Diş Ti̇caret Anoni̇m Şi̇rketi̇ filed Critical Evoco Polimer Kimya Sanayi Ve Dis Ticaret Anonim Sirketi
Priority to TR2022/013789A priority Critical patent/TR2022013789A2/tr
Publication of TR2022013789A2 publication Critical patent/TR2022013789A2/tr
Priority to PCT/TR2023/050874 priority patent/WO2024054181A1/en

Links

Classifications

    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C08ORGANIC MACROMOLECULAR COMPOUNDS; THEIR PREPARATION OR CHEMICAL WORKING-UP; COMPOSITIONS BASED THEREON
    • C08GMACROMOLECULAR COMPOUNDS OBTAINED OTHERWISE THAN BY REACTIONS ONLY INVOLVING UNSATURATED CARBON-TO-CARBON BONDS
    • C08G18/00Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates
    • C08G18/06Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates with compounds having active hydrogen
    • C08G18/28Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates with compounds having active hydrogen characterised by the compounds used containing active hydrogen
    • C08G18/40High-molecular-weight compounds
    • C08G18/48Polyethers
    • C08G18/4804Two or more polyethers of different physical or chemical nature
    • C08G18/4812Mixtures of polyetherdiols with polyetherpolyols having at least three hydroxy groups
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C08ORGANIC MACROMOLECULAR COMPOUNDS; THEIR PREPARATION OR CHEMICAL WORKING-UP; COMPOSITIONS BASED THEREON
    • C08GMACROMOLECULAR COMPOUNDS OBTAINED OTHERWISE THAN BY REACTIONS ONLY INVOLVING UNSATURATED CARBON-TO-CARBON BONDS
    • C08G18/00Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates
    • C08G18/06Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates with compounds having active hydrogen
    • C08G18/08Processes
    • C08G18/16Catalysts
    • C08G18/18Catalysts containing secondary or tertiary amines or salts thereof
    • C08G18/1825Catalysts containing secondary or tertiary amines or salts thereof having hydroxy or primary amino groups
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C08ORGANIC MACROMOLECULAR COMPOUNDS; THEIR PREPARATION OR CHEMICAL WORKING-UP; COMPOSITIONS BASED THEREON
    • C08GMACROMOLECULAR COMPOUNDS OBTAINED OTHERWISE THAN BY REACTIONS ONLY INVOLVING UNSATURATED CARBON-TO-CARBON BONDS
    • C08G18/00Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates
    • C08G18/06Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates with compounds having active hydrogen
    • C08G18/28Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates with compounds having active hydrogen characterised by the compounds used containing active hydrogen
    • C08G18/40High-molecular-weight compounds
    • C08G18/48Polyethers
    • C08G18/4833Polyethers containing oxyethylene units
    • C08G18/4837Polyethers containing oxyethylene units and other oxyalkylene units
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C08ORGANIC MACROMOLECULAR COMPOUNDS; THEIR PREPARATION OR CHEMICAL WORKING-UP; COMPOSITIONS BASED THEREON
    • C08GMACROMOLECULAR COMPOUNDS OBTAINED OTHERWISE THAN BY REACTIONS ONLY INVOLVING UNSATURATED CARBON-TO-CARBON BONDS
    • C08G18/00Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates
    • C08G18/06Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates with compounds having active hydrogen
    • C08G18/70Polymeric products of isocyanates or isothiocyanates with compounds having active hydrogen characterised by the isocyanates or isothiocyanates used
    • C08G18/72Polyisocyanates or polyisothiocyanates
    • C08G18/74Polyisocyanates or polyisothiocyanates cyclic
    • C08G18/76Polyisocyanates or polyisothiocyanates cyclic aromatic
    • C08G18/7657Polyisocyanates or polyisothiocyanates cyclic aromatic containing two or more aromatic rings
    • C08G18/7664Polyisocyanates or polyisothiocyanates cyclic aromatic containing two or more aromatic rings containing alkylene polyphenyl groups
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C08ORGANIC MACROMOLECULAR COMPOUNDS; THEIR PREPARATION OR CHEMICAL WORKING-UP; COMPOSITIONS BASED THEREON
    • C08GMACROMOLECULAR COMPOUNDS OBTAINED OTHERWISE THAN BY REACTIONS ONLY INVOLVING UNSATURATED CARBON-TO-CARBON BONDS
    • C08G2110/00Foam properties
    • C08G2110/0016Foam properties semi-rigid
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C08ORGANIC MACROMOLECULAR COMPOUNDS; THEIR PREPARATION OR CHEMICAL WORKING-UP; COMPOSITIONS BASED THEREON
    • C08GMACROMOLECULAR COMPOUNDS OBTAINED OTHERWISE THAN BY REACTIONS ONLY INVOLVING UNSATURATED CARBON-TO-CARBON BONDS
    • C08G2110/00Foam properties
    • C08G2110/0041Foam properties having specified density
    • C08G2110/005< 50kg/m3
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C08ORGANIC MACROMOLECULAR COMPOUNDS; THEIR PREPARATION OR CHEMICAL WORKING-UP; COMPOSITIONS BASED THEREON
    • C08GMACROMOLECULAR COMPOUNDS OBTAINED OTHERWISE THAN BY REACTIONS ONLY INVOLVING UNSATURATED CARBON-TO-CARBON BONDS
    • C08G2110/00Foam properties
    • C08G2110/0083Foam properties prepared using water as the sole blowing agent

Landscapes

  • Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Health & Medical Sciences (AREA)
  • Chemical Kinetics & Catalysis (AREA)
  • Medicinal Chemistry (AREA)
  • Polymers & Plastics (AREA)
  • Organic Chemistry (AREA)
  • Polyurethanes Or Polyureas (AREA)

Abstract

Buluş, bina içi yalıtım uygulamaları, paketleme ve otomotiv gibi farklı sektörlerde başta ses yalıtım malzemesi olmak üzere ses absorbsiyon ve ısı yalıtım malzemesi, titreşim ve/veya darbe önleyici malzeme olarak kullanılmak üzere, herhangi bir harici emülsiye edici madde kullanılmadan, emisyonu azaltılmış katalizörler kullanılarak ve tamamen su ile şişirilerek hazırlanan sprey formda uygulanabilen düşük yoğunluklu yarı sert poliüretan köpük ve üretimine ilişkin yöntem ile ilgilidir. Buluş, %15?ten fazla su içeriğine sahip ve herhangi bir emülsiye edici madde eklenmemiş poliol bileşeninin raf ömrü boyunca faz ayrımı olmadan kararlı kalabilmesini sağlayan formül tasarımını kapsar.

Description

TARIFNAME SPREY FORMDA UYGULANABILEN DÜSÜK YOGUNLUKLU YARI-SERT POLIÜRETAN KÖPÜK Teknik Alan Bulus, insaat sektöründe bina içi ses ve isi yalitim malzemesi olmak üzere, insaat, otomotiv ve ambalaj gibi farkli sektörlerde ses absorpsiyon malzemesi, isi yalitim malzemesi, titresim ve/veya darbe emici malzeme olarak kullanilabilecek düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük ve üretimine iliskin yöntem ile ilgilidir. Bulus özellikle, uyumlastirici olarak herhangi bir harici emülsiye edici malzeme kullanilmadan, emisyonu azaltilmis katalizörler kullanilarak ve tamamen su ile sisirilerek hazirlanan, sprey formda uygulanabilen düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük ve ilgili üretim yöntemi ile ilgilidir. Teknigin Bilinen Durumu Poliüretan köpükler (PUK), geleneksel üretim teknigine göre, bir izosiyanat (A bileseni) ve poliolün (B bileseni) polimerizasyon reaksiyonunda bir sisirici ajan yardimiyla genleserek köpük olusturdugu iki bilesenli sistemlerdir. Düsük yogunluklu PUK sistemlerinde, B bileseni farkli amaçlarla, farkli etkinlik düzeyine sahip çokça hammaddenin girdi olarak kullanildigi karmasik bir sistem olup, B bilesenine yapilacak uygun eklemeler ile poliüretan köpükte performans özelliklerinin gelistirilmesi saglanabilmektedir. B bileseni temelde, bir ana poliol ile sisirici ajan olarak su, silikon sürfaktanlar (yüzey aktif maddeler), emülsiye edici maddeler (uyumlastiricilar), katalizörler, alev geciktiriciler, hücre açicilar ile diger uygun katkilardan olusmaktadir. Düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpüklerde (YSPUK), açik hücre içerigi araligindadir. 6-10 kg/m3 gibi düsük yogunluklu poliüretan köpük üretimi, B bileseni formülünde kimyasal sisirici madde olarak tercih edilen suyun yüksek miktarda (%15 agirlikça) kullanilmasini gerektirmektedir. Sisirici ajan olarak sadece su kullanilan düsük yogunluklu YSPUK sistemlerin Ozon Inceltme Potansiyeli (ODP) 0 ve Küresel lsinma Potansiyeli (GWP) degeri 1 olup, çevresel etkileri diger fiziksel sisirici ajanlarin etkisinden çok daha düsüktür. Ancak, B bileseninde bulunan yüksek su içerigi, uzun süreli depolamalarda, bilesenin faz stabilitesini (kararliligini) olumsuz etkileyerek istenmeyen faz ayrimlarina neden olmaktadir. Formülatörün formül hazirligindan ürünün depolanmasina, ürünün tasinmasindan uygulamacinin ürünü kullanimina kadarki süreçte bu faz ayriminin tespiti güçtür. Bu durum, uygulamacinin ürünü her kullanim öncesi uygun kosullarda yeniden karistirmasini gerektirmektedir. Ancak malzemenin uygulama sahasinda etkin sekilde karistirilamamasi durumunda, bahse konu faz ayrimi durumu, reaksiyon hizinda, köpügün hücre yapisinda ve fiziksel, isil ve mekanik dayanim gibi nihai ürün performans özelliklerinde istenmeyen degisikliklere neden olmaktadir. Faz ayrimi probleminin çözümü için önceki tekniklerde, B bilesenine emülsiye edici maddeler eklenmistir. Bu emülsiye edici maddeler genel olarak alkilfenol etoksilatlardir ve daha çok nonilfenol etoksilatlar (NPE) olarak kullanilmaktadir. WOOO46266A1 numarali patent basvurusunda, bu tür emülsiye edici maddeler ve bunlar kullanilarak poliüretanlarin hazirlanmasina yönelik genel yöntemler açiklanmaktadir. Son zamanlarda yapilan çalismalarda, NPE'lerin zayif östrojen benzeri özellik gösterdigi ya da endokrin bozucu olabilecegi görülmüstür. Bu nedenle nonilfenoller (NP) ve NPE'ler Çevre Koruma Ajansi (EPA) tarafindan yeni Kimyasal Eylem Plani (CAP) programi kapsaminda incelemeye alinmistir (Nonylphenol (NP) and Nonylphenol Ethoxylates (NPEs) Action Plan, . Bu eylem planini uygulamak için EPA'nin Çevre için Tasarim (DfE) Programi 'Nonilfenol Etoksilatlar için Alternatifler Degerlendirmesi'ni hazirlamistir. Bu raporda, NPE'ye alternatif daha güvenli emülsiye edici maddeleri tanimlayan kriterler anlatilmis ve kriterleri karsilayan emülsiye edici maddelerin örnekleri listelenmistir (DfE Alternatives Assessment for Nonylphenol Ethoxylates, . NPE ve bozunma ürünü olan NP ve diger bozunma bilesenleri, düsük konsantrasyonlarda dahi sudaki yasami ciddi boyutta tehlikeye sokabilecek derecede, canli ve çevre sagligi için zararli, toksik maddelerdir. Bu nedenle ileriki çalismalarda NPE'lerin zararsiz alternatiflerine yönelme olmustur. yerine emülsiye edici madde (uyumlastirici) olarak HLB degeri 10 ila 15 arasinda olan aIkiIetoksiIat aIkoIIer veya alkil alkol etoksilat (AAE) karisimlarini içeren suyla sisirilmis poliüretan köpük formülasyonlari açiklanmaktadir. Yaygin olarak kullanilan standart emülsiye edici NPE-9 ile Emülsiye edici-A ( ve Emülsiye edici-B (kütlesinin %50'si yenilenebilir bir karbon kaynagindan türetilen AAE) olarak açiklanan uyumlastiricilarin, poliol karisiminin (B bileseninin) faz ayrimi üzerine etkileri karsilastirmali olarak incelenmistir. Ancak alkil alkol etoksilat (AAE) içeren formüller, yüksek emülsiye edici madde içerigine ragmen uzun süreli depolamalarda faz ayrimi potansiyelinin devam etmesi ve çevreye olusturabilecekleri olumsuz etkilerinin yani sira üretim maliyetini artirmasi gibi dezavantajlara sahiptir. basvurusunun teknigine atifla, NPE içermeyen uyumlastiricilarin bazi tekniklerde kullanildigi ama bu emülsiyonlarin uzun depolamalarda B bileseninde faz ayrimina neden olacagi ifade edilmistir. Bu gerekçelere dayanarak, yüksek su oranlarina sahip B bileseninde faz ayrimi olusumunu önlemek üzere, alkoksilenmis dogal yaglarin emülsiye edici olarak kullanilabilecegi ve bunlarin geleneksel polieterlerin yerine kullanilarak su ile sisirilmis düsük yogunluklu sprey köpük üretiminin yapilabilecegi açiklanmistir. Bu teknikten farkli olarak, mevcut bulusta dogru seçilmis ticari polieter polioller ve uygun katkilar kullanarak herhangi bir harici emülsiye edici madde kullanilmadan, düsük yogunluklu YSPUK üretiminde kullanilmak üzere raf ömrü numarali patent basvurusundan farkli olarak, mevcut bulusa konu olan formülasyonda çevresel etkileri ile canli sagligini etkiledigi bilinen üçüncül amin katalizörler (örnek; bis-(2-dimetilaminoetil) eter) yerine emisyonsuz ve/veya emisyonu azaltilmis katalizörler kullanilmaktadir. 6-10 kg/m3 gibi düsük yogunluklu poliüretan köpüklerin üretiminde, yüksek oranda su ile izosiyanatin reaksiyona girebilmesi için reaktifligi yüksek uygun katalizörlere ihtiyaç vardir. Önceki tekniklerde, bunun için genellikle amin katalizörler kullanilmaktadir. Bis-(dimetilaminoetil)-eter (BDMAEE), moleküler yapisi ile en reaktif sisirme katalizörü olarak tanimlanmaktadir. Ancak bu ve benzeri özellikte amin katalizörler, yüksek buhar basinci ve kuvvetli amin kokusu nedeniyle, emisyonu yüksek katalizörlerdir. Formül hazirlama ve spreyleme sirasinda, köpügün kullanimi süresince kisilerin bu buhara maruz kalmasi ile amin maruziyeti olusmakta ve bu durum geçici mavi-gri veya bulanik görme bozukluguna (glaucopsia) neden olmaktadir. EP2736937B1 numarali paten dokümaninda, bu olumsuzluklar dikkate alinarak düsük amin emisyonuna sahip katalizör bilesenlerinin kullanildigi ve tamamen su ile sisirilmis düsük yogunluklu (6-16 kg/m3) poliüretan köpüklerin hazirlanmasi açiklanmaktadir. Ilgili dokümanda, en az bir emisyonsuz katalizör ve tetralkil guanidine içeren katalizör paketi, uygulama metodu ve bu katalizör paketini içeren formülasyon açiklanmaktadir. Bu yönüyle, mevcut patent çalismasina benzer bir yaklasimi tanimlasa da EP2736937B1 numarali patent dokümaninda çevreye ve canlilara zarari oldugu tespit edilen NPE temelli uyumlastiricilar kullanilmaktadir. US4087389A numarali patent basvurusunda, kirilabilir ve soka duyarli objelerin paketlemesinde kullanilmak üzere, yüksek oranda su ve organik sisirici ajan kullanilarak hazirlanmis düsük yogunluklu (8 kg/m3) YSPUK'Ierin üretimi açiklanmaktadir. Basvurda, su ile birlikte yüksek oranda organik (fiziksel) sisirici ajan kullanilmaktadir. Fiziksel sisirici ajanlar genellikle düsük kaynama noktali sivi hidrokarbon malzemeler olup poliol-izosiyanat reaksiyonu sirasinda olusan ekzoterm isisiyla gaz forma geçmekte ve köpügün sismesini saglayarak köpük hücrelerinde hapsolmaktadir. Bulusta kullanilan organik sisirici ajan (trichlorofluoromethane- Feron 11), atmosferdeki ozonu yok ederek halk sagligina ve çevreye zarar vermektedir. Bilinen teknikte açiklanan nedenler dikkate alindiginda, düsük yogunluklu YSPUK üretimi için harici bir uyumlastirici içermeyen, amin katalizör emisyonu azaltilmis, depolama kosullarinda faz ayrimi olusturmayan, raf ömrü uzun (6 ay) ürünlerin tasarimini saglayan, çevresel etkileri indirgenmis, yalin içerikli yeni formülasyonlara ve bu formülasyonlari olusturan yeni tekniklere veya yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadir. Sonuç olarak yukarida bahsedilen olumsuzluklardan ve eksikliklerden dolayi, ilgili teknik alanda bir yenilik yapma ihtiyaci ortaya çikmistir. Bulusun Amaci Mevcut bulus, yukarida bahsedilen gereksinimleri karsilayan, tüm dezavantajlari ortadan kaldiran ve ilave bazi avantajlar getiren, sprey formda uygulanabilen düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) ile ilgilidir. Bulusun amaci, bina içi yalitim uygulamalari, paketleme ve otomotiv gibi farkli sektörlerde basta ses yalitim malzemesi olmak üzere ses ve isi yalitim malzemesi, titresim ve/veya darbe emici malzeme olarak kullanilmak üzere, herhangi bir emülsiye edici madde kullanilmadan, emisyonu azaltilmis katalizörler kullanilarak ve tamamen su ile sisirilerek hazirlanan sprey formda uygulanabilen düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) ortaya koymaktir. Bulusun amaci, yüksek su içerigine ragmen faz stabilitesini saglamak üzere herhangi bir emülsiye edici madde kullanilmadan ve düsük yogunluk degerini saglayacak miktarda ve içerikte emisyonu azaltilmis amin katalizörler içeren düsük yogunluklu (özellikle formülü ortaya koymaktir. Bulusun amaci, NPE'ler gibi zararli emülsiye ediciler veya EPA tarafindan kullanimi kabul edilebilir olup, NPE içermeyen alkil alkol etoksilatlarini (AAE) içeren emülsiye edici maddeler de dahil olmak üzere herhangi bir harici uyumlastirici içermeyen, bununla birlikte faz stabilitesini raf ömrü boyunca koruyan, tamamen su ile sisirilmis düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) üretiminde kullanilan B bileseni formülü sunmaktir. Bulusun diger amaci, uygulamaciya ve son kullaniciya zarar verecek emisyonlara neden olan katalizörler içermeyen düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) formülü sunmaktir. Bulusun amaci, uygulamacinin sprey üretimi öncesinde herhangi bir karistirma islemine ihtiyaç duymadan kullanimini kolaylastiracak sekilde, uzun süre (6 ay) faz ayrimi olmadan stabil kalabilecek özellikte düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) formülü saglamaktir. Bulusun amaci, sisirici ajan olarak sadece su kullanilarak, Ozon Inceltme Potansiyeli (ODP) 0 ve Küresel lsinma Potansiyeli (GWP) degeri 1 olan düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) sistemlerin hazirlanmasini, böylelikle çevresel etkileri azaltilmis ürün tasarimini ortaya koymaktir. Bulusun bir amaci, yalin içerikli formül ile çevreye ve canlilara daha az zararli olan düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) malzemelerin üretimini saglamaktir. Bulusun bir diger amaci, özellikle ses absorbsiyonu ve isi yalitim etkinligi saglayan düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) malzemelerin, düsük maliyetli üretimini saglayacak sekilde yalin içerikli formül tasarimi ile üretimini ortaya koymaktir. Yukarida anlatilan amaçlarin yerine getirilmesi için bulus, bina içi yalitim uygulamalari, paketleme ve otomotiv gibi farkli sektörlerde basta ses yalitim malzemesi olmak üzere ses absorbsiyon ve isi yalitim malzemesi, titresim ve/veya darbe emici malzeme üretiminde kullanilmak üzere düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) olup, özelligi; formülasyon en az bir izosiyanattan olusan A bileseni ile A bileseni ile reaksiyona giren ve en az bir ana poliol (poliol 1), en az bir emisyonsuz ve/veya emisyonu azaltilmis katalizör, sisirici ajan olarak agirlikça bileseni içermektedir. Yukarida anlatilan amaçlarin yerine getirilmesi için bulus, bina içi yalitim uygulamalari, paketleme ve otomotiv gibi farkli sektörlerde basta ses yalitim malzemesi olmak üzere ses absorbsiyon ve isi yalitim malzemesi, titresim ve/veya darbe emici malzeme üretiminde kullanilmak üzere düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük üretim yöntemi olup, özelligi; a) bir kap içerisine en az bir poliol 1, poliol 2, alev geciktirici, sisirici ajan olarak ve en az bir silikon sürfektanin eklenmesi ve 500-2000 devir/dakika karistirma hizinda karistirilarak ön karisimin elde edilmesi, c) karisima sisirici ajanin 500-2000 devir/dakika karistirma hizinda eklenerek karistirilmasi ile B bileseninin hazirlanmasi, d) A bileseni ve elde edilen B bileseninin agirlikça 0,8:1,0 - 2,0:1,0, tercihen 1,05:1,0 - 1,4:1,0 oraninda yüksek basinç makinasinin karistirici kafasinda çarpistirilarak köpük sprey tabancasi ile düsük yogunluklu YSPUK olusturacak sekilde uygun yüzeylere püskürtülmesi, Bulusun yapisal ve karakteristik özellikleri ve tüm avantajlari asagida verilen detayli açiklama sayesinde daha net olarak anlasilacaktir ve bu nedenle degerlendirmenin de bu detayli açiklama göz önüne alinarak yapilmasi gerekmektedir. Bulusun Detayli Açiklamasi Bu detayli açiklamada, sprey formda uygulanabilen düsük yogunluklu yari-sert poliüretan köpük (YSPUK), sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik olarak ve hiçbir sinirlayici etki olusturmayacak sekilde açiklanmaktadir. Bulus, insaat sektöründe bina içi ses ve isi yalitim malzemesi olmak üzere, insaat, otomotiv ve ambalaj gibi farkli sektörlerde ses absorpsiyon malzemesi, isi yalitim malzemesi, titresim ve/veya darbe emici malzeme olarak kullanilabilecek düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük ve üretimine iliskin yöntem ile ilgilidir. Bulus özellikle, uyumlastirici olarak herhangi bir harici emülsiye edici malzeme kullanilmadan, emisyonu azaltilmis katalizörler kullanilarak ve tamamen su ile sisirilerek hazirlanan, sprey formda uygulanabilen düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) ve ilgili üretim yöntemi ile ilgilidir. Bulusta, %15'ten fazla su içerigine sahip ve herhangi bir emülsiye edici madde eklenmemis B bilesenin raf ömrü boyunca faz ayrimi olmadan kararli kalabilmesini saglayan formül ortaya koyulmustur. Bulus, zararli nonilfenol etoksilat (NPE) bilesenleri ve alternatifleri olan alkil alkol etoksilatlarin (AAE) tamamen çikarildigi ve zararli amin katalizörlerin yerine emisyonu azaltilmis katalizörlerin kullanildigi ve sisirici ajan olarak suyun kullanildigi B bileseni içerigini kapsamaktadir. Bulusa konu formülasyonun B bileseni; polioller, sisirici ajan olarak su, alev geciktirici, amin katallizörler, silikon sürfaktanlarin yani sira metal katalizörler, hücre açicilar, çapraz baglayicilar, zincir uzaticilar, pigmentler, antioksidanlar, dolgu malzemeleri, takviye edici malzemeler ve ayrica diger katki maddelerini içerebilmektedir. Bunun yani sira, bazi katki maddelerini A bileseni (izosiyanat) tarafina eklemek de mümkündür. Düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpükler (YSPUK), hidroksil (OH) uç gruplarina sahip ana poliol ve katki maddelerinden olusan B bileseni ile NCO uç gruplarina sahip izosiyanatin, diger adiyla A bileseninin, sentez ürünü olup ekzotermik polimerlesme reaksiyonu ile elde edilmektedir. Uygun poliol/izosiyanat orani, bilesenlerin sicakligi, karistirma devri ve süresi gibi parametreler poliüretan köpüklerin özelliklerini etkileyen önemli proses parametreleridir. YSPUK'Ierde hücrelerin açiklik/kapalilik durumu ses yalitim kabiliyetini etkileyen en önemli yapisal parametredir. Açik/kapali hücre oraninin düzenlenmesi köpük olusumu sirasinda gerçeklesen viskozite artisi ve faz ayriminin kontrol edilmesi, köpük yapisindaki esnek ve sert segmentlerin dagiliminin kontrolü gibi mekanizmalar ile saglanmaktadir. Bu mekanizmalarin kontrolü, dogru poliol paketi ve bu paketle uyumlu silikonlar, katalistler, hücre açicilar vb. yardimci hammaddeler ile hazirlanacak B bileseninin uygun A bileseni ile dogru proses kosullarinda reaksiyonuyla mümkündür. Bulus kapsaminda seçilen poliollerin niteliklerine bagli olarak yüksek miktarda suyun poliolde (B bileseninde) tutulmasi saglanmaktadir. Seçilen polieter polioller, burada hem köpük yapisini olusturan hem de yüksek miktarda suyu B bileseninde tutan bir uyumlastirici olarak kullanilmaktadir. Formüle dahil edilen diger katki maddelerinin (sürfaktan, katalizör, alev geciktirici vb. katkilarin) poliol-su uyumunu destekleyecek sekilde seçilmesi ile B bilesenin faz stabilitesini saglamak mümkündür. Buna göre, mevcut bulusta seçilen polieter polioller, emisyonu azaltilmis katalizörler ve hidrolize olmayan silikon kopolimer sürfaktanlar ile harici bir emülsiye ediciye ihtiyaç duymadan %15'ten fazla su içerigine sahip B bilesenin raf ömrü boyunca stabil kalmasini saglayan düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) formülasyonu ve üretimine iliskin yöntem açiklanmaktadir. Tüm bu girdilerin formülasyon içindeki miktari ve uyumlulugu ile oda kosullarinda bekletilen B bileseninde 6 aydan daha uzun sürelerde faz ayrimi olmamakta ve B bileseninin A bileseni ile reaksiyonundan elde edilen YSPUK küçük, düzenli ve %90'ten fazla açik hücre yapisina sahip düsük yogunluklu spreylenebilir köpük formdadir. Poliol, iki veya ikiden büyük ortalama hidroksil (OH) fonksiyonalitesine sahip bir bilesim anlamina gelmektedir (yani, bilesim, bilesimin molekülü basina ortalama olarak, ikiden büyük veya ona esit OH grubu içerir). Belirli bir poliolün, poliüretan yapisinda gösterecegi performans özelliklerini belirleyen bazi önemli özellikleri vardir. Bunlar, poliolün hidroksil sayisi veya hidroksil degeri (OH degeri), OH esdeger agirligi, moleküler agirligi ve poliolün fonksiyonalitesidir. Bir poliolün ortalama moleküler agirligi (agirlikça veya sayica) 100 ile 10000 Da ve agirliga ve 2 ila 3 arasinda bir fonksiyonaliteye sahip polioller, esnek poliüretan köpükler ve elastomerlerde kullanilmaktadir. 1000 Da'nin altinda moleküler agirliga ve yüksek fonksiyonaliteye sahip polioller ile daha fazla çapraz baglanmanin saglandigi daha sert polimer zincirleri elde edilmektedir. Bu polioller yüksek kimyasal ve isil dirence sahip sert poliüretan köpüklerin üretiminde kullanilmaktadir. Poliol, polieter (polialkilen eter) poliol veya bir poliester poliol olabilmektedir. Poliester polioller, çok fonksiyonaliteli karboksilik asitlerin ve polihidroksil bilesiklerinin polikondensasyon reaksiyonu ile üretilmektedir. Kullanilabilen polifonksiyonel karboksilik asitler adipik asit, ftalik asit, izoftalik asit, tereftalik asit, oksalik asit, süksinik asit, glutarik asit, azelaik asit, sebasik asit, fumarik asit veya maleik asit. Kullanilabilen çok fonksiyonaliteli hidroksil bilesikleri sunlari içerir: etilen glikol, dietilen glikol, trietilen glikol, 1,2 propilen glikol, dipropilen glikol, 1,3-bütandiol, 1,4- bütandiol, 1,6-heksandiol, 1,12-dodekandiol, neopentil glikol, trimetilolpropan, trietilolpropan veya gliseroldür (gliserin). Polieter polioller, poli(etilenoksit) ve poli(propilenoksit) polimerleri gibi poli(alkilenoksit) polimerleri ile dioller ve trioller dahil polihidrik bilesiklerden türetilen terminal hidroksil gruplarina sahip kopolimerleri içermektedir. Polieter polioller, geleneksel olarak, epoksilerin veya siklik eterlerin (örnegin etilen oksit (EO), propilen oksit (PO) vb.), baslatici görevi gören aktif hidrojen atomuna sahip bilesiklerle uygun katalizör ortaminda (örnegin KOH, DCM vb.) katilma reaksiyonundan hazirlanmaktadir. Her bir oksidin miktari ve ekleme sirasi, poliolün uyumlulugunu, suda çözünürlügünü ve reaktivitesini etkilemektedir. Yalnizca PO içeren polioller, büyük oranda ikincil hidroksil gruplari ile sonlandirilmaktadir ve birincil hidroksil gruplarina sahip olan EO ile kaplanmis poliollerden daha az reaktiftir. Daha reaktif birincil hidroksil gruplarina sahip polioller elde etmek için, polimerizasyon PO ile baslatilmakta ve son asamada EO eklenmektedir. Bu poliole EO uçlu/sonlu polieter poliol denilmektedir. EO uçlu polimer omurgasi, poliolün suda çözünürlügünü arttirmaktadir. Bulus kapsaminda kullanilabilen polieter poliollerin üretiminde kullanilan baslatici alkoller, etilen glikol, propilen glikol, 1,3-bütan diol, 1,4-bütan diol, 1,6-heksan diol, neopentil glikol, dietilen glikol, dipropilen glikol, gliserol, digliserol, trimetilol propan, trietanolamin, sikloheksan diol, pentaeritritol, sorbitol veya sakaroz (sükroz) ve benzeri düsük moleküler agirlikli polioller gibi sekerler olabilmektedir ancak bunlarla sinirli degildir. Poliolü üretmek için kullanilan baslatici, poliolün fonskiyonalitesinin yani sira reaktiviteyi de etkileyebilmektedir. Poliol reaktivitesini artirmak için alkoller yerine aminler de kullanilabilmektedir. Kullanilabilecek aminler, etilen diamin, toluen diamin, 4,4'-difenilmetan diamin ve dietilentriamin olabilmektedir. Elde edilen polioller, baslatici olarak bir alkol içeren poliollerden daha yüksek bir baziklik sergilemektedir ve bu nedenle izosiyanatlarla daha reaktiftir. Bulus kapsaminda kullanim için uygun poliol örnekleri, yukarida anlatilan polieter ve poliester poliollerden olusan gruptan seçilen en az bir üye içerebilmektedir. Mevcut bulusta, düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) üretmek için en az bir ana poliol, yüksek moleküler agirlikli polieter poliol kullanilmaktadir. Mevcut bulusun diger bir yönünde, ana poliol ile birlikte farkli fonksiyonaliteye ve/veya farkli moleküler agirliga ve/veya farkli kimyasal bilesime sahip yardimci poliollerin bir karisimi kullanilabilmektedir. Mevcut bulusta kullanilan toplam poliol miktari tipik olarak B bileseni formülasyonunun agirlikça yaklasik %5-75; tercihen %20-60 araligindadir. Ana poliol (Poliol 1) Düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpükler (YSPUK), kismen esnek, açik hücreli yapiya sahiptir. YSPUK özellikleri, formülde kullanilan basta polieter polioller olmak üzere, katalizörler ve sürfektanlar gibi katki maddeleri ile poliizosiyanatlarin yapisina baglidir. Polieter poliollerin fonksiyonalitesi, zincir uzunlugu, üretiminde kullanilan epoksilerin türü (PO ve EO gibi) ve epoksilerin orani, polieter poliollerin islenebilirligi ve bu polieter poliollerden üretilen poliüretan köpüklerin özellikleri üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Esnek poliüretan köpüklerin üretimi için uygun olan polieter polioller genellikle 2 ile 4 arasinda bir hidroksil (OH) fonksiyonelligine sahiptir. Bu polieter polioller, uygun bir OH fonksiyonalitesine sahip bir baslatici bilesige, ya sadece PO ya da agirlikça en az Bununla birlikte, yumusak, asiri yumusak köpükler ve viskoelastik köpükler gibi bir dizi poliüretan köpügün üretimi ve hücre açilmasi için, yüksek EO içerigine sahip (yani, agirlikça %70 EO içerigi) polieter polioller de kullanilmaktadir. Yüksek miktarda EO birimi içeren polieter polioller tipik olarak 3 bloklu bir yapiya sahiptir. Bir "3-blok yapisi"nda baslatici bilesik (örnegin, gliserol) ilk önce yalnizca PO ile uzatilmakta, böylece saf bir PO blogu olusturulmaktadir. Ardindan EO ve PO birimlerinin rastgele dagilimi ile karisik bir blok olusturmak için bir EO ve PO karisimi ile reaksiyona girmekte ve daha sonra zincir ucunda saf bir EO blogu elde etmek için üçüncü adimda yalnizca EO ile reaksiyona girmektedir. Sonuçta elde edilen 3 fonksiyonaliteye sahip, EO sonlu polioksietilen/polioksipropilen kopolimeridir. 3 bloklu bir yapiya sahip bu polieter polioller genellikle agirlikça %70 EO birimlerine sahiptir. Polieter polioller EO uçlarina sahip oldugunda, ortaya çikan OH gruplari birincil hidroksillerdir. PO uçlari ise çogunlukla ikincil OH gruplari vermektedir. Artan sterik engellemenin bir sonucu olarak ikincil OH gruplari, birincil OH gruplarindan daha yavas reaksiyona girmektedir. Terminal uç gruplari, yüksek oranda birincil OH uç gruplarina sahip olan EO uçlu polieter polioller ise izosiyanatlarla nispeten daha yüksek reaktivite orani vermektedir. Bununla birlikte EO daha hidrofiliktir ve bu nedenle EO içerikli polieter polioller, yalnizca PO ile yapilan polieter poliollerle üretilenlerden daha hidrofilik özellik göstermektedir. EO içerigine sahip polieter poliollerin hidrofilik özelligi onlara emülsiye edici (uyumlastirici) özellik katmaktadir. Bilinen teknikte, düsük yogunluklu YSPUK üretiminde kullanilan geleneksel polieter polioller, genel olarak 20-60 mg KOH/g OH sayisina sahip, PO içerikli veya düsük EO içerikli 3 fonksiyonaliteli polieter poliollerdir. Tercihen bir yardimci hücre açici ile birlikte kullanilan bu polieter trioller genellikle gliserin baslaticili olup PO ile polimerize edilmekte ve ardindan yaklasik %20 EO ile sonlandirilmaktadir. Geleneksel polieter agirliga sahip %10-15 EO uç gruplu polieter triollerdir. Bu tür poliollerin kullanildigi B bileseni formülasyonunda, yüksek (örnegin agirlikça %10'dan fazla) miktarda su ile birlikte kullanilan lipofilik katki maddelerinin etkisiyle B bileseninde genel olarak suyun yüzeyde birikmesiyle faz ayrimi olusmaktadir. Mevcut bulusta, hidrofilik özelligi daha iyi olan yani yüksek EO içerikli polieter polioller ile kurgulanan B bileseni formülasyon tasarimiyla raf ömrü boyunca faz ayrimi olmadan stabil kalabilen B bileseni ve bu B bileseni kullanilarak 6-10 kg/m3 gibi düsük yogunluklu YSPUK köpük üretimi amaçlanmistir. Mevcut bulusta kullanilan ana poliol (Poliol 1), ses yalitim kabiliyetini artiran yüksek %açik hücre yapisina sahip YSPUK yapisinin olusmasini saglarken, EO içerigine bagli olarak bir emülsiye edici görevi görerek yüksek su içerigi ile lipofilik katki maddelerinin B bileseninde faz ayrimi yapmadan kalmasini saglamaktadir. Buna göre, mevcut bulusta kullanilan Poliol 1, %20'den fazla EO sonlu polimer zincir yapilanmasina sahip polieter polioldür. Poliol 1, agirlikça yaklasik %25-40 araliginda degisen EO terminal uçlu polioksietilen/polioksipropilen polieter poliollerden tercih edilmektedir. Mevcut bulusun diger bir yönünde Poliol 1, polieter poliol omurgasinin içinde dagilmis/konumlanmis ve/veya uç gruplarinda EO içeriyor olup, içte ve uçta olmak üzere toplam EO içerigi poliolün agirlikça %30'undan fazla, tercihen %35-80 araligindadir. Mevcut bulusun diger bir yönünde Poliol 1, polimer zincir yapilanmasinda bir baslatici ve tamamen EO içeren reaksiyon aktivitesi yüksek bir polieter poliol olabilmektedir. Mevcut bulusta Poliol 1, bir polieter diol olusturmak üzere etiIen glikol, propilen glikol, 1,3-bütan diol, 1,4-bütan diol, 1,6-heksan diol, neopentil glikol, dietiIen glikol, dipropilen glikol vb. baslaticili olabilmektedir. Mevcut bulusta, Poliol 1, bir polieter triol olusturmak üzere gliserin, trimetil propan (TMP), trietanolamin vb. baslaticili olabilmektedir. Mevcut bulusun diger bir yönünde Poliol 1, sorbitol baslaticili bir tetrol olabilmektedir. Yukarida bahsedilenlerle sinirli olmamak üzere, Poliol 1 farkli fonksiyonaliteye sahip baslaticilardan veya bunlarin kombinasyonlarindan olusan baslaticilarin PO ve EO reaksiyonundan elde edilmektedir. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda, Poliol 1 olarak 4000 ortalama moleküler agirliga, 26-30 mg KOH/g OH sayisina sahip, agirlikça yaklasik %25'ten fazla EO uçlu polioksipropilen/polioksietilen poliol kullanilmistir. Bu poliol 1, propilen glikolden baslayan ve propilen oksit ve etiIen oksit ile kopolimerize edilmis terminal grubu yüksek miktarda birincil hidroksil olan yüksek EO içerikli polieter dioldür. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda kullanilan bir diger Poliol 1, 4500 ortalama moleküler agirliga ve 33-37 mg KOH/g OH sayisina sahip, gliserin baslaticili, polimer omurgasinin içinde ve ucunda toplamda agirlikça yaklasik %80 EO içeren yüksek EO içerikli polieter trioldür. Bulusta tercih edilen Poliol 1'ler ticari polieter polioller olup, farkli üretici firmalardan temin edilen bu özelliklere sahip herhangi uygun polieter polioller yerine kullanilabilmektedir veya benzer özelliklere sahip polieter polioller sentezlenip kullanilabilmektedir. Mevcut bulusta kullanilan Poliol 1, B bileseni formülasyonunun agirlikça %5-60, tercihen %15-50 araligindadir. Yardimci Poliol (Poliol 2) Mevcut bulusta yardimci poliol (Poliol 2) olarak, farkli fonksiyonaliteye ve/veya moleküler agirliga ve/veya kimyasal bilesime sahip tek bir poliol veya bunlarin karisimi kullanilabilmektedir. Mevcut bulusta, sert poliüretan köpük poliolleri olarak bilinen, yüksek OH sayisina (ve yüksek fonksiyonaliteye) ve düsük moleküler agirliga sahip polieter polioller kullanilabilmektedir. Sinirlayici olmamakla birlikte, 8 fonksiyonaliteye sahip sükroz, 6 fonksiyonaliteli sorbitol, 4 fonksiyonaliteye sahip Mannich, 4 fonksiyonaliteye sahip toluendiamin veya 3 fonksiyonaliteli gliserin baslaticili polieter polioller yardimci poliol olarak tercih edilebilmektedir. Mevcut bulusun diger bir yönünde, esnek poliüretan köpük poliolleri olarak bilinen 2 veya 2'den büyük 4'ten küçük fonksiyonaliteye sahip yüksek moleküler agirlikli kullanilabilmektedir. Bu polioller, daha önce açiklanan ve bunlarla sinirli olmayan alkol baslaticilar ile etilen oksit (EO) ve/veya propilen oksitin (PO) reaksiyonundan elde edilen polieter polioller olup, tercihen 2 ile 3 arasi degisen fonksiyonaliteye sahip 18 ile 400 mg KOH/g arasinda degisen OH degerine sahip polieter poliollerdir. Özel bir polieter poliol sinifi, tetrahidrofuranin polimerlestirilmesiyle yapilan poli(tetrametilen eter) glikol olup, Poliol 2 olarak mevcut bulusta kullanilabilmektedir. Poliol 2 olarak, poliüretan köpüge alev geciktirici özellik kazandiran fosfor içeren polioller de tercih edilebilmektedir. Mevcut bulusun yine bir baska yönünde, Poliol 2 olarak bir dikarboksilik asit bir diol fazlasi ile reaksiyona girdiginde üretilenler dahil olmak üzere polyester polioller kullanilabilmektedir. Sinirlayici olmayan örnekler arasinda, adipik, süksinik, glutarik, pimelik, süberik, azelaik asit veya ftalik asit veya etilen glikol veya 1,4-bütandiol (1,4- BDO) ile reaksiyona giren ftalik anhidrit yer almaktadir. Mevcut bulusta, geri dönüstürülmüs poli(etilen tereftalat) veya dimetil tereftalatin dietilen glikol gibi glikollerin varliginda transesterifikasyonu (glikoliz) ile üretilen sürdürülebilir polyester polioller Poliol 2 olarak kullanilabilmektedir. Mevcut bulusta kullanilabilecek yardimci poliollere, bir laktonun bir diol fazlasi ile reaksiyona sokulmasiyla üretilen, örnegin propilen glikol ile reaksiyona sokulmus kaprolakton örnek verilebilebilmektedir. Mevcut bulusta, yaygin olarak hint yagi olmak üzere ve diger bitkisel yaglardan elde edilen biyopolioller, Poliol 2 olarak kullanilabilmektedir. Sinirlayici olmamakla birlikte, bitkisel yaglar, bitkisel yag türevleri, sorbitol ve selüloz gibi yenilenebilir kaynaklardan hazirlanan polioller tercih edilebilmektedir. Kullanilabilir diger faydali biyopolioller, hint yagi, soya, hurma veya kanola gibi dogal yaglardan ve sekerler, sakkaroz veya biyokütleden üretilenleri içermektedir. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda, sükroz baslaticili, ortalama 450 mg KOH/g OH degeri ile 4'ten fazla OH fonksiyonalitesine sahip bir polieter poliol, poliol 2 olarak kullanilmistir. Bulusta tercih edilen ticari polieter poliol olup, farkli polieter poliol üreticisi firmalardan bu özelliklere sahip herhangi uygun polieter poliol kullanilabilmektedir. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda Poliol 2 olarak kullanilan diger bir poliol, hint yagi temelli, 210 mg KOH/g OH degerine ve 2-2,5 fonksiyonaliteye sahip bir biyopolioldür. Bulusta tercih edilen ticari bir biyopoliol olup, farkli üretici firmalardan temin edilen bu özelliklere sahip herhangi uygun biyopoliol kullanilabilmektedir. Yukarida açiklananlar dahil olmak üzere mevcut bulusta, düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpüge yeni özellikler kazandirmak üzere, farkli kimyasal bilesene ve farkli fonksiyonaliteye sahip polioller yardimci poliol olarak kullanilabilmektedir. Mevcut bulusta kullanilan Poliol 2 miktari tipik olarak B bileseninin agirlikça yaklasik %0-40, tercihen %8-25 araligindadir. Sisirici ajan Poliol ve izosiyanatin reaksiyonu sirasinda açiga çikan isinin etkisiyle sivi fazdan gaz faza geçip köpük yapisini genisleten yardimci maddelerdir. Poliüretan üretiminde polimeri sisirmek için en uygun yol, izosiyanatlarin su ile reaksiyona girmesiyle yerinde karbondioksit üretimidir. Bu bulusa uygun öncelikli sisirici ajan su olup, formülde kullanilan toplam sisirici ajanin tamami su olabilecegi gibi formülasyona su ile birlikte yardimci sisirici ajanlar eklemek mümkündür. Bununla birlikte, bu yardimci sisirici maddeler, karbon dioksit gibi mevcut malzemelerle karsilastirildiginda nispeten pahalidir. Yardimci sisirici ajanlar, n-pentan, siklopentan, izopentan gibi hidrokarbonlar, kloroflurokarbonlar(CFCs), hidrokloroflorokarbonlar(HCFCs), hidroflorokarbonlar (HFCs), hidroklorofloroolefinler(HCFOs), floroolefinler(FO), metilenklorür, aseton ve bunlarin kombinasyonlarini içerebilmektedir. Hidroflorokarbonlara (HFCs); HFC- HCFC-22, and HCFC-123 örnek verilebilmektedir. Kloroflorokarbonlarin (CFC) stratosferik ozon incelmesiyle ilgili çevresel kaygilar nedeniyle kullanimlari yasaklanmistir. CFC'lerin yerine ayni etkinlikte ikame edecek diger sisirme ajanlarini belirlemek devam eden bir zorluktur. CFC'lere alternatif olarak hidrokloroflorokarbonlar (HCFC'Ier) dahil olmak üzere baska sisirme ajanlari gelistirilmistir. HCFC'Ier hala klor içeren maddelerdir, ancak ortamdaki daha kisa ömürleri nedeniyle ozon inceltme potansiyelleri (ODP) CFC'lerden daha düsüktür. Diger bazi alternatifler su anda mevcut veya gelistirilme asamasindadir. Örnegin, CFC'ler, CFC'lerden daha düsük ODP'ye sahip olan hidroflorokarbonlar (HFC'ler) ile kolaylikla degistirilebilir. Diger alternatifler arasinda HFO (hidrofloroolefinler), FO (floroolefinler), CFO (klorofloroolefinler) ve HCFO (hidroklorofloroolefinler) bulunur ve bunlarin tümü, bulundugu çevredeki yasam süresinin kisa olmasina bagli olarak düsük ODP ve GWP (Küresel lsinma Potansiyeli) ile karakterize edilir. Örnekler bunlarin karisimlari ve benzer yapilar bulunmaktadir. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda, sisirici madde olarak sadece su tercih edilmis olup su miktari B bileseninin agirlikça %15'inde fazladir. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda, sisirme maddesinin toplam miktarinin agirlikça %100'ü sudan olusur. Mevcut bulusun diger bir yönünde, sisirme maddesinin bilesimi agirlikça %50 ile %95 araliginda degisen miktarlarda su içerebilir. Mevcut bulusta sisirici madde miktari B bileseninin agirlikça %15-35, tercihen B bileseninin agirlikça %17-28 araligindadir. Katalizör Tamamen emisyonsuz veya emisyonu azaltilmis düsük yogunluklu yari-sert poliüretan köpük (YSPUK) kalitesi geleneksel olarak bis-(dimetilaminoetil)-eter (BDMAEE veya DABCO®BL11 adiyla temin edilebilir) veya pentametil dietilentriamin (PMDETA veya POLYCAT 5 ticari adiyla temin edilebilir) gibi güçlü sisirme katalizörleri kullanilarak yapilmaktadir. Bununla birlikte, sisirme isleminde suyun izosiyanat ile reaksiyona sokulmasi için büyük miktarda katalizör gerektiginden, köpük uygulamasi sirasinda ve sonrasinda yüksek düzeyde amin emisyonlari meydana gelmektedir. Bu emisyonlar bir güvenlik tehlikesidir, çünkü uçucu aminlere maruz kalan isçilerde, geçici bir görme bozuklugu ile karakterize edilen 'glaucopsia' olarak bilinen tibbi bir durum gelisebilmektedir. Yeterli havalandirmanin olmamasi nedeniyle kapali alanlarin spreylenmesi sirasinda çalisanlarin amin maruziyeti siddetli olabilmektedir. Aminlere maruz kalma, spreyleme sonrasinda konutun kullanimi sirasinda da meydana gelebilmektedir. Mevcut bulus ile, bu riskleri ortadan kaldirmak için, emisyonsuz ve/veya emisyonu azaltilmis katalizör ve/veya katalizör kombinasyonuyla DABCO®BL11'in reaktivitesinde ancak formülü hazirlayan (formülatör), uygulamaci ve/veya son kullanicida glaucopsia (geçici mavi-gri ve/veya bulanik görme bozuklugu) olusumu ihtimalini azaltan YSPUK elde edilmektedir. Bulusa konu formülde, emisyonsuz ve/veya emisyonu azaltilmis katalizörler tek basina veya degisen oranlarda kombinasyonlari seklinde kullanilabilmektedir. Emisyonsuz veya emisyonu azaltilmis katalizörlerin baslica örnekleri sunlardir; N,N-bis(3-dimetilamino-propil)-N-(2-hidroksipropil) amin; bis-(N,N-dimetilaminopropil) amin; N,N,N-tris-(3-Dimetilaminopropil)amin; dimetiletanolamin; dimetilaminopropilamin(DMAPA); N,N,N'-trimetilaminoetil-etanolamin; N,N- dimetilaminopropil-N'-metil-N'-(2-hidroksietil)amin; N,N-dimetil-N',N'-bis(2- hidroksipropil)-1,3-propilendiamin; N'-[3-(dimetilamino)propil]-N,N-dimetilpropan-1,3- diamin; 2-(2-dimetilaminoetoksi)etanol; 6-dimetilamino-1-heksanol; 2-[[2- (dimetilamino)etil]metilamino]etanol; 2-[N-(dimetilaminoetoksietil)-N- metilamino]etanol; dimetilaminopropil üre; bis(dimetilaminopropil) üre; N-metil-N-2- hidroksipropil-piperazin; bis(dimetilamino)-2-propanol; N,N,N'-trimetil-N'-3- aminopropil-bis(aminoetil)eter; N-(3-aminopropil)imidazol; N-(2- hidroksipropil)imidazol. Bunlarin ticari olarak markalasmis olanlarina; ZF-10, LE-60, LE-425, DPA, ZR-50, LED-; DABCO® 218, POLYCAT® 9, POLYCAT® 15, DABCO® T, DABCO® DMEA, POLYCAT® 17, DABCO® NE örnek olarak verilebilmektedir. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda, emisyonsuz veya emisyonu azaltilmis katalizör olarak Polycat 140 ve/veya Polycat 31 kullanilmaktadir. Mevcut bulustaki Polycat 140 ve/veya Polycat 31'den olusan katalizör paketi, sadece DABCO® BL11 ile veya DABCO® BL11 ve Polycat 5 ile olusturulan etkili reaktiviteyi saglayacak sekilde tasarlanmaktadir. Mevcut bulusta belirlenen katalizör paketi ile yüksek su içeriklerinde DABCO® BL11 ile saglanabilen, B bilesenin raf ömrü boyunca faz stabilizasyonunu saglamak mümkündür. Mevcut bulusta kullanilan emisyonu azaltilmis katalizör miktari B bileseninin agirlikça %2-15, tercihen %5-10 araligindadir. Sürfaktan Düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) reaksiyonunun çok hizli gerçeklesiyor olmasi nedeniyle, köpük hücre stabilitesinin saglanmasi amaciyla uygun sürfaktan ve/veya sürfaktan kombinasyonlari ile istenilen düzenlilikte ve açiklikta hücre yapilarinin (örnek; %90'dan fazla açik hücre içeren küçük düzenli hücre yapisinda poliüretan köpük) olusumu saglanmaktadir. YSPUK formülünde kullanima uygun sürfaktanlar, genellikle silikon polieter kopolimerler olup, köpük olusumu sirasinda köpük hücre stabilitesini iyi sekilde saglayarak köpükte büzüsme ve çökme olusumunu önlemektedir. Uygun silikon sürfaktan örnekleri arasinda sinirlandirici olmamak kosuluyla polialkilsiloksanlar, polioksialkilen poliol ile modifiye edilmis dimetilpolisiloksanlar, alkilen glikol ile modifiye edilmis dimetilpolisiloksanlar veya bunlarin herhangi bir kombinasyonu yer almaktadir. Mevcut bulus kapsaminda tek basina veya kombinasyonlari seklinde kullanilabilecek silikon sürfaktanlara EVONlK firmasina ait ürünler olarak TEGOSTAB® B 8408, DABCO® LK 221 E, DABCO® LK 443 örnek verilebilir. Yine bu bulus kapsaminda SlSlB SlLlCONES ticari markasi olan AddSil'e ait AddSil-5596, AddSil-5598, AddSiI- 5662, AddSil-5608 sürfaktanlari tercih edilebilmektedir. Bulus kapsaminda yine, kuIIaniIabiImektedir. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda, sürfaktan olarak, hidrolize olmayan bir polieter polidimetilsiloksan kopolimeri olan TEGOSTAB® B 84701 kullanilmaktadir. TEGOSTAB® B 84701, yüksek miktarda reaktif polioller ve suyun kullanildigi mevcut formül tasariminda, etkili stabilize edici özelligi ile düsük yogunluklu YSPUK üretiminde küçük düzenli hücre yapisinin olusmasini saglamaktadir. Mevcut bulusta sürfaktan kullanimi, B bileseninin agirlikça %0,02-4, tercihen %0,5-1,5 araligindadir. Alev geciktirici Düsük yogunluklu yari-sert poliüretan köpük (YSPUK) üretiminde genellikle tris (kloroizopropil) fosfat (TCPP) gibi fosfor bazli malzemeler kullanilmakta olup, alev geciktirici etki göstererek köpügün yanmazlik özelliklerini iyilestirmeyi saglamaktadir. Bulusta kullanilabilecek alev geciktiriciler TCPP ile sinirli olmayip baslica örnekleri; trikresil fosfat (TCP), tris (2-kloroetil) fosfat (TCEP), tris (p-t-bütilfenil) fosfat (TBPP), izopropillenmis trifenilfosfat(lPTPP), tetrakis(2-kloroetil)dikloroizopentil difosfat seklindedir. Melamin, genisletilebilir grafit, amonyum polifosfat (APP), pentabromodifenil eter, tribromoneopentil alkol, Oligomerik etil etilen fosfat, oligomerik fosfonat poliol, di(2-etilheksil) tetrabromoftalat (TBPH), Dietil bis(2- hidroksietil)aminometilfosfonat, Di(2-etilheksil) tetrabromoftalat (TBPH) örnek olarak verilebilmektedir. Mevcut bulus yapilanmasinda tercih edilen alev geciktirici ajan TCPP olup B bileseni formülasyonunun agirlikça %4 ile %35, tercihen %12 ile %25 araliginda kullanilmaktadir. Izosiyanat Poliizosiyanat, her biri molekül basina en az iki izosiyanat (NCO) fonksiyonel grubuna sahip olan bir bilesik veya bilesiklerin karisimidir. Poliüretan köpüklerin hazirlanmasinda kullanilan poliizosiyanatlar alifatik, sikloalifatik ve aromatik poliizosiyanatlar ve bunlarin kombinasyonlari arasindan seçilmektedir. NCO indeksi, kullanilan gerçek poliizosiyanat miktarinin, reaksiyon karisimindaki tüm aktif hidrojen ile reaksiyona girmek için teorik olarak gerekli stokiyometrik poliizosiyanat miktarina bölünüp 100 ile çarpilmasiyla belirlenir ve su denklem ile ifade edilir; Izosiyanat Indeksi = (Eq NCO/ Eq aktif hidrojen)x100 Mevcut bulusta herhangi uygun bir izosiyanat kullanilabilmektedir. Polieter veya polyester poliol ile önceden kismen reaksiyona sokulmus polizosiyanatlarin prepolimerleri de kullanilabilmektedir. Uygun izosiyanat örnekleri; heksametilen diizosiyanat, izoforon diizosiyanat, fenilen diizosiyanat, toluen diizosiyanat (TDl), difenil metan diizosiyanat izomerleri (MDl), hidratli MDl, 1,5-naftalin diizosiyanatdan olusan gruptan seçilen en az bir üye içermektedir. Poliizosiyanat, esas olarak MDl veya MDl'lerin karisimlarindan olusmaktadir. Diger bir yönden, 2,4-TDl, 2,6-TDl ve bunlarin karisimlari mevcut bulusta kullanilabilmektedir. TDl/MDl karisimlari da kullanilabilmektedir. Diizosiyanatlarin diger uygun karisimlari, diger izomerik ve benzer yüksek poliizosiyanatlar ile birlikte 4,4'-difenilmetan diizosiyanat içeren teknikte ham MDl veya PAPl olarak bilinenleri içerebilmektedir, ancak bunlarla sinirli degildir. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda, polimetilen polifenilizosiyanat (polimerik MDl) kullanilmaktadir. Polimerik MDl, yüksek fonksiyonellige sahip oligomerler ve izomerler içeren 4,4' difenilmetan diizosiyanat (MDl) bazli polimerik izosiyanat olup, koyu renkli sivi bir üründür. Polimetilen polifenil izosiyanatin NCO içerigi %31-32 g/100 gr ve NCO fonksiyonalitesi 2,6-2,8'dir. Mevcut bulusta, düsük yogunluklu YSPUK, genellikle 20 ila 100, tercihen 30 ila 60 araliginda NCO indeksi ile üretilmektedir. Mevcut bulus yapilanmasinda kullanilan izosiyanat miktari toplam köpük formülasyonunun agirlikça yaklasik %30 ila %80 araligindadir. Tercih edilen izosiyanat kullanimi, toplam köpük formülasyonunun agirlikça %40 ile %60 araligindadir. Mevcut bulus yapilanmasinda kullanilan A bileseni/ B bileseni agirlikça orani 0,8- 2 araliginda degismekte olup, tercihen 1,05-1,4 araligindadir. Diger katkilar Düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) üretiminde, köpük ürününün son kullanim özelliklerini düzenlemek üzere köpük formülasyonunda tercihe bagli farkli katki maddeleri kullanilabilmektedir. Bu katkilardan uygun olanlar A bilesenine (izosiyanat) dahil edilebilecegi gibi genellikle B bilesenine (poliol) eklenmektedir. Mevcut bulusun tercih edilen yapilanmasinda, bahsi geçenler ile sinirli olmamakla birlikte, hücre açicilar, zincir uzaticilar, çapraz baglayicilar, dolgu malzemeleri, pigmentler, epoksi reçineler, akrilik reçineler, viskozite düzenleyiciler/azalticilar, plastiklestiriciler veya bunlarin herhangi bir kombinasyonu katki maddesi olarak kullanilabilmektedir. Bu katki maddelerinin miktari B bilesenin toplam miktarinin agirlikça %0-20 arasinda olabilmektedir. Mevcut bulusun diger bir yönünde, teknikte bilinen diger hammaddelerin veya malzemelerin mevcut bulusun kapsaminda olup, köpük formülasyonuna dahil edilebilecegi açiktir. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda, B bileseninin hazirlanmasinda sisirici olarak tamamen su kullanilabildigi gibi su ve hidrokarbonlar gibi fiziksel sisirici ajan kombinasyonlari ile benzer özelliklerde düsük yogunluklu YSPUK üretmek mümkündür. Bu durumda, uygun katalizör ve sürfaktan paketi seçimi ile uygun reaksiyon profili ve düzenli köpük hücre yapisi elde etmek mümkündür. Bulusa konu formüle uyumlastirici olarak alkil alkol etoksilatlardan ve/veya diger zararlari indirgenmis emülsiye edici malzemelerden %1-3 eklenerek raf ömrü 12 aydan daha fazla olan kararli B bileseni hazirlamak da mümkündür. Bulusa konu düsük yogunluklu yari-sert poliüretan köpüöün üretim yöntemi su sekildedir; Poliol (B) bileseninin hazirlanmasi: Bir kap içerisine poliol 1, poliol 2, alev geciktirici, sisirici ajan, katalizör ve silikon sürfektan eklenir ve 500-2000 devir/dakika karistirma devir/dakika karistirma hizinda 0,5-5 dakika süreyle karistirilir. Sonra karisima sisirici ajan su, yine 500-2000 devir/dakika karistirma hizinda eklenerek karistirilir. Ekleme B bileseni elde edilir. Düsük yogunluklu YSPUK üretimi: Elde edilen B bileseni ve izosiyanattan olusan A bileseni yüksek basinç makinasinin ayri ayri haznelerine alinir (A ve B bileseninin karisim öncesi tasindigi hortum hatlarinda sicaklik 30-55°C araliginda araliginda degisen oranlarda yüksek basinç makinasinin karistirici kafasinda çarpistirilarak köpük sprey tabancasi ile düsük yogunluklu YSPUK olusturacak sekilde uygun yüzeye (örnegin konutun dikey ve/veya yatay yüzeylerine) degisen kalinliklarda (2,5 cm-15 cm) ve 1-5 araliginda degisen sayida katli dökümler ile püskürtülür. Asagida bulusu açiklamak için örnekler verilmis olup bulus, bu örneklerde belirtilen formülasyon hammaddeleri/girdileri ve miktarlari ile sinirlayici degildir. Teknigin genel bilgisine sahip kisilerin bulusun açiklanan kapsami ve örnekleri dogrultusunda mevcutlarin yerine muadillerin kullanilmasi dahil birçok farkli modifikasyon ile alternatifler gelistirebilecegi açiktir. Bu nedenle, bu bulusu en iyi sekilde açiklayacak düzenlemelerin örnekleriyle sinirli olmamasi ve bulusun istemlerindeki açiklamalar dahil tüm düzenlemeleri kapsamasi amaçlanmaktadir. Örnekler üretiminde önceki teknige ait geleneksel tipik bir formülasyon içerigi ve kullanim miktarlari Tablo-1'de verilmektedir. Geleneksel formülde kullanilan poliol genellikle, su ile sisirilen açik hücreli sprey köpük uygulamalarinda yaygin olarak kullanilan polieter trioldür. Geleneksel polieter triol, moleküler agirligi 4800 ve OH degeri 34-37 olan bir alkoksilatli trioldür. Emülsiye edici (uyumlastirici) madde olarak nonilfenol etoksilat (NPE) ve/veya alkil alkol etoksilat (AAE) kullanilabilmekte ve yaklasik 10 birim olarak formülasyona dahil edilmektedir. Katalizör olarak, öncelikle bis-(dimetilaminoetil)-eter (BDMAEE) olmak üzere, BDMAEE ve yardimci katalist dimetilaminoetoksi etanolün (DMAEE) kombinasyonlari kullanilmaktadir. Alev geciktirici olarak TCPP ve sürfaktan olarak silikon polieter kopolimeri tercih edilmektedir. Izosiyanat (A) bileseni olarak polimerik MDl tercih edilebilmektedir. 6-10 kg/m3 gibi düsük yogunluklarin eldesi sisirici ajan olarak yüksek su içeriginin kullanilmasiyla mümkün olmaktadir. Tercih edilen su miktari ise B bilesenin agirlikça %15'inden fazladir. Tablo-1: Geleneksel düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük(YSPUK)formülasyonu Agirlikça Poliol Bileseni (B Bileseni) Tercih edilen kullanilabilir miktar (%) Poliol Geleneksel polieter poliol (triol) 25 -45 Alev geciktirici TCPP 10 - 25 Emülsiye edici/ Uyumlastirici Nonilfenol etoksilat(NPE) ve/ veya Alkil Alkol Etoksilat(AAE) 8 - 15 Katalizör BDMAEE (Dabco® BL-11) 7 - 10 Sürfaktan Silikon sürfaktan 0,5 - 3 Sisirici ajan Su 10 - 25 Izosiyanat (A Bileseni) polimerik MDI 100 - 200 Bulusa konu mevcut teknoloji ile gelistirilen, harici bir emülsiye edici madde içermeyen ve emisyonu azaltilmis katalizör kullanilan formülasyonlarin düsük yogunluklu YSPUK üretimine uygunlugunun kontrolünü saglamak amaciyla, önceki teknoloji ile hazirlanan endüstriyel standartlarda tipik bir düsük yogunluklu YSPUK formülasyonu (Karsilastirmali Örnek 1) Tablo-2'de verilmektedir. Formülasyon uyumlastirici kullanilmadan hazirlandiginda B bileseninin faz stabilizasyonundaki degisimi Karsilastirmali Örnek 2'de incelenmistir. Mevcut bulusa konu formüllerin (Örnek 1 ve Örnek 2) karsilastirmali örnekler ile kiyaslamasi Tablo-2'de verilmektedir. Karsilastirmali örneklerde, geleneksel polieter poliol olarak, 33-36 mg KOH/g OH sayisina sahip moleküler agirligi 4500-5000 olan gliserin baslaticili, düsük (agirlikça yaklasik %15) EO içerikli bir polieter triol kullanilmistir. Karsilastirmali Örnek 1'de, etoksilenmis alkol (alkil alkol etoksilatlarin) karisimlarindan olusan bir emülsiye edici (uyumlastirici) kullanilmistir. Örnek 1 ve 2'de, Poliol 1 olarak, uyumlastirici kullanimina gerek kalmadan formülasyon tasarimini mümkün kilan yüksek EO içerikli sirasiyla polieter diol ve polieter triol kullanilmistir. Polieter diol, propilen glikol ile baslatilan, propilen oksit ve etilen oksit ile kopolimerize edilen 4000 moleküler agirliga ve 26-30 mg KOH/g OH sayisina sahip reaktif polioldür. Polieter triol, gliserin ile baslatilan, propilen oksit ve etilen oksit ile kopolimerize edilen 4500 moleküler agirliga ve 36-40 mg KOH/g OH sayisina sahip reaktif polioldür. Tablo-2'de, karsilastirmali örnekler dahil olmak üzere, faz ayrimi etkinligini ayni kosullarda takip edebilmek için ayni emisyonu azaltilmis katalizörlerden ayni miktarda olusan katalizör paketi (Polycat 31+ Polycat 140) kullanilmistir. Yine Tablo- 2'de, tüm örneklerde ayni içerik ve miktarda yardimci poliol (poliol 2), alev geciktirici (TCPP) ve hidrolize olmayan silikon sürfektan (Tegostab B 84701) kullanilmistir. Karsilastirmali örnekler dahil olmak üzere Tablo-2'de paylasilan tüm örneklerde sisirme ajani olarak sadece su kullanilmistir ve bu örneklerin taze hazirlandiginda Tablo-2: Geleneksel YSPUK üretim formülü ile uyumlastirici kullanilmayan formüllerin kiyaslamasi Karsilastirmali Karsilastirmali Polyol Bileseni (B Bileseni), Agirlikça % Örnek 1 Örnek 2 Ornek 1 Ornek 2 Geleneksel polieter triol 30,3 39,3 Poliol 1 (yüksek EO içerikli polieter diol) 39,3 Poliol 1 (yüksek EO içerikli polieter triol) 39,3 Nonilfenol etoksilat(NPE) ve/ veya AIkiI Alkol Etoksilat(AAE) kullanilmadi kullanilmadi kullanilmadi Su 17 17 17 17 Hacimce Oran (A/B) 1 : 1 1 : 1 1 : 1 1 : 1 Köpük Ozellikleri Kremlesme zamani, sn 4 4 3 3 Kürlenme zamani, sn 12 11 11 10 Köpük yogunlugu, kg/m3 8,2 8,9 8,7 8,9 Köpük hücre yapisi küçük, düzenli küçük, düzenli küçük, düzenli küçük, düzenli Poliol Faz Stabilitesi Ozellikleri 45 CC etüv numunesinde faz ayrimi 45 CC etüv numunesinin %su içerigi Oda kosullarinda bekleyen numunede faz ayrimi 8. günde faz ayrimi var 6 ayda faz ayrimi yok 1. günde faz ayrimi var 1. gün faz ayrimi var 8. günde faz ayrimi var 6 ayda faz ayrimi yok . günde faz ayrimi yok 6 ayda faz ayrimi yok yaslandirma testi uygulanarak takip edilmistir. B bileseni numuneleri, normal ortam kosullarinda ve 45 °C'deki etüve yerlestirilmis ve düzenli günlük kontroller ile faz ayrimlari gözlenmistir. Önceki tekniklerde faz ayriminin derecesi, stabilite yüzdesi olarak ölçülmüstür; yani yüzde stabilite, toplam numunenin yüksekligine karsi ayrilmis alt tabakanin yüksekligi ölçülerek belirlenmistir. Faz ayriminin sadece gözle takibi yanilgilara sebebiyet verecegi için mevcut bulusta numunelerin üst bölümünden %su içerikleri ölçülerek, faz ayrimi olusan katman %su içerigindeki degisimle tespit edilmistir. Geleneksel polieter triol ile uyumlastirici kullanilmadan hazirlanan Karsilastirmali Örnek 2'de, Karsilastirmali Örnek 1'e göre çok kisa sürede faz ayrimi olusmaktadir. Örnek 1 ve Örnek 2'de tercih edilen EO sonlu ve/veya yüksek EO içerikli polieter polioller ile uyumlastirici kullanilmadan hazirlanan B bilesenlerinde faz ayrimi, ticari raf ömrünü (6 ay) saglayacak sekilde uzun sürelerde gerçeklesmemistir. Karsilastirmali örnekler dahil olmak üzere paylasilan tüm örneklerde elde edilen köpük, düsük yogunluklu YSPUK yapisina uygun özellikler tasir. Tüm örneklere ait kremlesme ve elle kürlenme gibi reaksiyon süreleri ve köpük yogunlugu degerleri çok benzerdir. Örnek 1'de hazirlanan formülasyonun 45 °C etüvde bekletilerek gerçeklestirilen ayrintili faz stabilite çalismasi köpük özellikleriyle birlikte Tablo-3'te verilmektedir. Belirlenmis araliklarla etüvden alinan numunelerin gözlemsel faz ayrimi durumu incelendikten sonra, numunenin üst yüzeyinden örnek alinip %su içerigi test edilmistir. Müdahale edilmemis numune kaplarindaki poliol karisimlari ile köpük dökümü yapilarak faz ayriminin çapraz kontrolü saglanmistir. Buna göre, Örnek 1'de hazirlanan B bileseninde 45 °C'lik etüvde bekletilmesinin 8. günü itibariyle poliol yüzeyinde dalgalanma ve bulaniklik ile faz ayrimi baslar; 9. günde faz ayrimi nettir. Örnek 1'in, 45 °C'lik etüvde 9. günde olusan faz ayrimina karsilik oda sicakliklarinda 6 ay boyunca faz ayrimi olusmamistir. Her bir güne ait dökümü yapilan köpüklerde reaksiyon süresini ve köpük özelliklerini olumsuz etkileyecek bir yapi bozulmasi görülmemistir. Tablo-3: Örnek 1'in 45 CC etüvde faz ayrimi durumu Bekletilen Gün Sayisi 0. gün 1. gün 3. gün 6. gün 9. gün Faz ayrimi görünümü yok yok yok yok Ustte ince faz ayrimi var. Köpük hücre yapisi küçük, düzenli küçük, düzenli küçük, düzenli küçük, düzenli küçük, düzenli Köpükte hücre çökmesi yok yok yok yok yok Köpükte çekme/ büzüsme yok yok yok yok yok Mevcut bulusa konu olan, uyumlastirici kullanilmadan hazirlanan formüllerde, poliol faz stabilitesini etkileyen diger parametre, yüksek EO içerikli polieter poliolün kullanim miktarinin, formülde kullanilan TCPP ve suyun toplam miktarina oranidir. Bu durumu açiklayan örnekler, Örnek 1 ile kiyaslamali olarak Tablo-4'te verilmektedir. Örnek 1'de polieter diol miktarinin (Örnek: 39,3 gr) TCPP ve su miktarinin toplamina (Örnek: 38 gr) orani yaklasik 1'dir. Örnek 3 ve 4 te katalizör, silikon sürfaktan, yardimci poliol (Poliol 2) ve su miktari sabit tutularak TCPP ve polieter diol miktarlari degistirilmistir. Örnek 3'te faz ayrimi 2 gün gibi kisa sürede çok net olusurken, Örnek 4'te faz ayrimi olusumu raf ömrü süresini karsilayacak sekilde ötelenmistir. Tablo-4: B bileseni oranlarinin farkli oldugu durumlarda faz ayrimi özelliklerinin degisimini gösteren formüller Poliol Bileseni (B Bileseni), Agirlikça % Örnek 1 Örnek 3 Örnek 4 Nonilfenol etoksilat(NPE) ve/ veya Alkil Alkol Etoksilat(AAE) kullanilmadi kullanilmadi kullanilmadi Su 17 22 22 Toplam, gr 100 100 100 Polimerik MDI, gr 115 115 115 Hacimce Oran (A/B) 1 : 1 1 : 1 1 : 1 Köpük Özellikleri Kremlesme zamani, sn 3 4 4 Kürlenme zamani, sn 11 11 11 Köpük yogunlugu, kg/m3 8,7 8,9 8,5 Köpük hücre yapisi küçük, düzenli küçük, düzenli küçük, düzenli Polyol Faz Stabilitesi Özellikleri 45 CC etüv numunesinde faz ayrimi 6 ayda faz ayrimi 2. günde faz 6 ayda faz ayrimi Oda kosullarinda bekleyen numunede faz ayrimi yok ayrimi var yok Düsük yogunluklu YSPUK üretimi için uyumlastirici kullanilmadan tasarlanan formülde, yardimci poliol olarak biyopolioller de kullanilabilir. Mevcut patente konu olan formülde hint yagi bazli biyopoliol kullanilmistir. Biyopoliollü formülün faz ayrimi özellikleri ve bu formül ile üretilen YSPUK özellikleri, Örnek 1 ile birlikte Tablo-5'te verilmektedir. Mevcut bulusun çiktilarindan olan bu iki formülde uyumlastirici kullanilmamistir. Emisyonu azaltilmis katalizör paketi, hidrolize olmayan silikon sürfektan ve yüksek miktarda su içeren bu formüllerden hazirlanan B bilesenleri, raf ömrü boyunca faz ayrimi yapmadan stabil kalmaktadir. Örnek 1 ve Örnek 5'in B bilesenlerinin izosiyanat reaksiyonundan elde edilen köpüklerin özellikleri ticari düsük yogunluklu YSPUK gereklerini karsilamaktadir. Seçilen poliollerin ve diger girdilerin niteligine ve miktarina bagli olarak ve tüm formül girdileri ile uygun hazirlanma metotlari ile B bileseni hazirlanmaktadir. Bu B bilesenleri ile mekanik dayanim, boyutsal kararlilik, 6- kg/m3 düsük yogunluk vb. özelliklerinden feragat etmeden çekme, büzüsme, çökme vb. herhangi bir yapisal deformasyon göstermeyen düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) spreyleme teknigi ile üretilmistir. Bulus kapsaminda ses absorbsiyonu ve isi yalitim etkinligi saglayan hücre yapisina sahip düsük yogunluklu YSPUK malzemelerin üretiminde kullanilmak üzere, uygun katalitik etkinlige sahip, emisyonlari azaltilmis, tüketiciye uygulama kolayligi saglayan, raf ömrü boyunca faz ayrimi olmadan stabil kalabilen B bileseni formülasyonu saglanmistir. Bulusta, NPE gibi zararli emülsiye ediciler veya bunlarin NPE içermeyen alternatifleri dahil olmak üzere herhangi bir harici emülsiye edici malzeme içermeyen, bununla birlikte faz stabilitesini raf ömrü boyunca koruyan, tamamen su ile sisirilmis düsük yogunluklu YSPUK üretiminde kullanilan B bileseni elde edilmistir. Ayrica bulusta, üreticiye, uygulamaciya ve son kullaniciya zarar verecek emisyonlara neden olan katalizörler bulunmamaktadir veya bunlarin emisyonu azaltilmis olanlari kullanilmistir. Tablo-5: Örnek 1 ve biyopoliol içerikli formülde YSPUK performans özellikleri Poliol Bileseni (B Bileseni), Agirlikça % Örnek 1 Örnek 5 Poliol 1 (yüksek EO içerikli polieter diol) 39,3 37,3 Nonilfenol etoksilat(NPE) ve/veya AIkiI Alkol Etoksilat(AAE) kullanilmadi kullanilmadi Tegostab B 84701 1,2 1,2 Su 17 17 Toplam, gr 100 100 Polimerik MDI, gr 115 115 Köpük Özellikleri Kremlesme zamani, sn 3 5 Kürlenme zamani, sn 11 14 Köpük hücre yapisi küçük, düzenli küçük, düzenli Köpükte hücre çökmesi olmadi olmadi Köpükte çekme/büzüsme olmadi olmadi Açik hücre içerigi, % 95,8 96,6 Basma dayanimi, kPa 14,9 13,3 Çekme dayanimi, kPa 23,3 22,0 Polyol Faz Stabilitesi Özellikleri 45°C etüv numunesinde faz ayrimi 45°C etüv numunesinin % su içerigi Oda kosullarinda bekleyen numunede faz ayrimi 8. günde faz ayrimi var 6 ayda faz ayrimi yok 8. günde faz ayrimi yok 6 ayda faz ayrimi yok Bulus ile, uygulamacinin sprey uygulamasi öncesinde herhangi bir karistirma islemine ihtiyaç duymadan, uygulamacinin kullanimini kolaylastiracak sekilde uzun süre (6 ay) faz ayrimi olmadan stabil kalabilecek özellikte B bileseni ortaya koyulmustur. Bulusa konu B bileseni ve A bileseninin uygun spreyleme kosullarinda reaksiyonu ile özellikle bina içi uygulamalarda ses ve isi yalitiminda kullanilmak üzere 6-10 kg/m3 yogunluklu, yüksek % açik hücre içerigine (%90) ve küçük düzenli hücre yapisina sahip, mekanik ve boyutsal dayanimi yüksek YSPUK üretmek mümkündür. Ayrica, mevcut bulusta, düsük yogunluklu YSPUK üretiminde kullanilmak üzere raf ömrü boyunca faz ayrimi olmayan biyopoliol (20 % agirlikça) içerigine sahip B bileseni formülasyonu ortaya koyulmustur. TR TR

Claims (30)

ISTEMLER
1. Bina içi yalitim uygulamalari, paketleme ve otomotiv gibi farkli sektörlerde basta ses yalitim malzemesi olmak üzere ses absorbsiyon ve isi yalitim malzemesi, titresim ve/veya darbe emici malzeme üretiminde kullanilmak üzere düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük (YSPUK) olup, özelligi; formülasyonun en az bir izosiyanattan olusan A bileseni ile A bileseni ile reaksiyona giren ve en az bir ana poliol (poliol 1), en az bir emisyonsuz ve/veya emisyonu azaltilmis katalizör, agirlikça %15'ten fazla su, en az bir silikon sürfaktan ve en az bir alev geciktirici içeren B bileseni içermesidir.
2. Istem 1'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen B bileseninin, nonilfenol etoksilatlar (NPE'ler) gibi zararli emülsiye ediciler veya NPE içermeyen alkil alkol etoksilatlar (AAE'ler) gibi emülsiye edici maddeler dahil herhangi bir harici uyumlastirici içermeyen, 4-30 °C'de depolamada en az 6 ay süresince faz kararliligini koruyan özellikte olmasidir.
3. Istem 1'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen B bileseninin agirlikça %5-60 oraninda en az bir ana poliol (poliol 1), emisyonu azaltilmis katalizör, %4-35 oraninda alev geciktirici ve %0,02-4 oraninda
4. Istem 1 veya 3'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; B bileseninin agirlikça %0-40, tercihen %8-25 oraninda yardimci poliol (poliol 2) içermesidir.
5. Istem 1'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen poliol 1'in %25'den fazla EO uçlu polimer zincir yapilanmasina sahip polieter poliol olmasidir.
6. Istem 1 veya 5'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen poliol 1'in %25-40 araliginda degisen EO uçlu polimer zincir yapilanmasina sahip polieter poliol olmasidir.
7. Istem 1 veya 5'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen poliol 1'in polieter poliol omurgasinin içinde dagilmis/konumlanmis ve/veya terminal uç gruplarinda EO içermesidir.
8. Istem 7'ye uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; içte ve uçta olmak üzere toplam EO içerigi polieter poliolün agirlikça %30'undan fazla, tercihen %35-80 araliginda olmasidir.
9. Istem 1 veya 5'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen poliol 1'in polimer zincir yapilanmasinda bir baslatici ve tamamen EO içeren reaksiyon aktivitesi yüksek bir polieter poliol olmasidir.
10. Istem 1 veya 5'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; poliol 1'in farkli fonksiyonaliteye sahip baslaticilar veya bunlarin kombinasyonlarindan olusan baslaticilarin PO ve EO reaksiyonundan elde edilmis olmasidir.
11.Istem 10'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; EO içeriginin polieter poliolün agirlikça %25-80 araliginda olmasidir.
12.Istem 10'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen baslaticinin etilen glikol, propilen glikol, 1,3-bütan diol, 1,4-bütan diol, 1,6- heksan diol, neopentil glikol, dietilen glikol, dipropilen glikol, gliserin, trimetil propan (TMP), trietanolamin, sorbitol, bahsedilenler sinirli olmamak üzere farkli fonksiyonaliteye sahip bir baslatici ve bunlarin kombinasyonlarinin olmasidir.
13. Istem 5-12'ten herhangi birine uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; EO'nun poliol omurgasinin içinde rastgele konumlanabilir ya da polimer zincirinin ucunda olmasidir.
14. Istem 5-13'ten herhangi birine uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; poliol 1'in 4000 ortalama moleküler agirliga ve 26-30 mg KOH/g OH sayisina sahip, agirlikça %25'ten fazla EO uçlu polioksipropilen/polioksietilen diol olmasidir.
15. Istem 5-13'ten herhangi birine uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; poliol 1'in 4500 ortalama moleküler agirliga ve 33-37 mg KOH/g OH sayisina sahip, polimer omurgasinin içinde ve ucunda agirlikça yaklasik %80 EO içeren polioksipropilen/polioksietilen triol olmasidir.
16.Istem 4'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; poliol ortalama moleküler agirligina ve 20-650 mg KOH/g araliginda ortalama OH degerine sahip, sükroz, sorbitol, Mannich, toluendiamin, gliserin baslaticili veya bunlarin kombinasyonlari olan polieter poliol olmasidir.
17.Istem 4'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; poliol 2'nin 4'ten büyük fonksiyonaliteye ve 450 mg KOH/g ortalama OH degerine sahip sükroz-gliserin baslaticili bir polieter poliol olmasidir.
18.Istem 4'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; poliol 2'nin hint yagi temelli, 210 mg KOH/g OH degerine, yaklasik 270 esdeger agirliga ve 2-3 fonksiyonaliteye sahip bir biyopoliol olmasidir.
19.Istem 1'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen katalizörün raf ömrü boyunca B bileseninin stabilizasyonunu saglayabilir ve suda çözünebilir özellikte olmasidir.
20.Istem 1'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen alev geciktiricinin TCPP olmasidir.
21.Istem 1'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen silikon sürfaktanin polieter polidimetilsiloksan kopolimeri olmasidir.
22. Istem 1 veya 3'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; agirlikça %0,05-20 oraninda, hücre açici, bir zincir uzatici, bir çapraz baglayici, bir dolgu malzemesi, bir pigment, bir viskozite düzenleyici ve bir plastiklestiriciden olusan gruptan seçilen birey veya kombinasyonlarini içeren katki içermesidir.
23.Istem 1'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; olan polimetilen polifenil izosiyanat olmasidir.
24.Istem 1'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; izosiyanat miktarinin toplam köpük formülasyonunun agirlikça %40-60 oraninda olmasidir.
25.Istem 1'e uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; bahsedilen B bileseninin 45 °C'de 9 gün boyunca etüvde bekletildiginde reaktivitesini kaybetmeden uygun yapida düsük yogunluklu YSPUK üretimini saglayan, %95'ten büyük faz stabilitesine sahip poliol bileseni olmasidir.
26. Istem 1-25'den herhangi birine uygun düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; 6-10 kg/m3 yogunlukta, %90'dan fazla açik hücre içerigine ve küçük düzenli hücre yapisina, yüksek mekanik ve boyutsal dayanima sahip olmasidir.
27.Bina içi yalitim uygulamalari, paketleme ve otomotiv gibi farkli sektörlerde basta ses yalitim malzemesi olmak üzere ses absorbsiyon ve isi yalitim malzemesi, titresim ve/veya darbe emici malzeme üretiminde kullanilmak üzere düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük üretim yöntemi olup, özelligi; a. bir kap içerisine en az bir poliol 1, poliol 2, alev geciktirici, sisirici ajan olarak ve en az bir silikon sürfektanin eklenmesi ve 500-2000 devir/dakika karistirma hizinda karistirilarak ön karisimin elde edilmesi, c. karisima sisirici ajanin 500-2000 devir/dakika karistirma hizinda eklenerek karistirilmasi ile B bileseninin hazirlanmasi, d. A bileseni ve elde edilen B bileseninin agirlikça 0,8:1,0 - 2,0:1,0, tercihen 1,05:1,0 - 1,4:1,0 oraninda yüksek basinç makinasinin karistirici kafasinda çarpistirilarak köpük sprey tabancasi ile düsük yogunluklu YSPUK olusturacak sekilde uygun yüzeylere püskürtülmesi, islem adimlarini içermesidir.
28.Istem 27'ye uygun yöntem olup, özelligi; a islem adiminda poliol 2 eklenmesi islem adimi içermesidir.
29.Istem 27'ye uygun yöntem olup, özelligi; a-c islem adimlarinda hazirlanan B bileseninin, uygulamacinin, sprey uygulamasi öncesinde herhangi bir karistirma islemine ihtiyaç duymadan, uygulamacinin kullanimini kolaylastiracak sekilde oda kosullarinda 6 aydan uzun süre faz ayrimi olmadan stabil kalabilecek özellikte olmasidir.
30.Istem 27-29'dan herhangi birine uygun yöntem ile elde edilen düsük yogunluklu yari sert poliüretan köpük olup, özelligi; 6-10 kg/m3 yogunlukta, %90'dan fazla açik hücre içerigine ve küçük düzenli hücre yapisina, yüksek mekanik ve boyutsal dayanima sahip olmasidir.
TR2022/013789A 2022-09-05 2022-09-05 Sprey formda uygulanabi̇len düşük yoğunluklu yari-sert poli̇üretan köpük TR2022013789A2 (tr)

Priority Applications (2)

Application Number Priority Date Filing Date Title
TR2022/013789A TR2022013789A2 (tr) 2022-09-05 2022-09-05 Sprey formda uygulanabi̇len düşük yoğunluklu yari-sert poli̇üretan köpük
PCT/TR2023/050874 WO2024054181A1 (en) 2022-09-05 2023-08-28 A low density semi-rigid polyurethane foam applicable in spray form

Applications Claiming Priority (1)

Application Number Priority Date Filing Date Title
TR2022/013789A TR2022013789A2 (tr) 2022-09-05 2022-09-05 Sprey formda uygulanabi̇len düşük yoğunluklu yari-sert poli̇üretan köpük

Publications (1)

Publication Number Publication Date
TR2022013789A2 true TR2022013789A2 (tr) 2022-10-21

Family

ID=85162513

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
TR2022/013789A TR2022013789A2 (tr) 2022-09-05 2022-09-05 Sprey formda uygulanabi̇len düşük yoğunluklu yari-sert poli̇üretan köpük

Country Status (2)

Country Link
TR (1) TR2022013789A2 (tr)
WO (1) WO2024054181A1 (tr)

Family Cites Families (3)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
KR100676118B1 (ko) * 1999-03-09 2007-02-01 카오카부시키가이샤 반경질 폴리우레탄 발포체
CN103910854B (zh) * 2013-01-05 2016-02-24 万华化学(北京)有限公司 一种低密度阻燃半硬质聚氨酯泡沫及其制备方法
CN112898525A (zh) * 2019-12-03 2021-06-04 科思创德国股份有限公司 一种制备聚氨酯半硬质泡沫的方法

Also Published As

Publication number Publication date
WO2024054181A1 (en) 2024-03-14

Similar Documents

Publication Publication Date Title
ES2955664T3 (es) Premezclas de polioles que tienen vida en anaquel mejorada
JP6324450B2 (ja) 組成物
CN101631811B (zh) 聚合物封端的叔胺
BRPI0711717A2 (pt) processo para a produção de espumas rìgidas e semi-rìgidas com baixas quantidades de diisocianato usando polióis de polìmero caracterizados por altos sólidos e um alto número de hidroxila e as espumas resultantes
WO2010023885A1 (ja) 軟質ポリウレタンフォームの製造方法
JP6882195B2 (ja) 遅効性ゲル化触媒組成物、ならびにポリウレタンポリマーの製造方法
JP7053051B2 (ja) 硬質ポリウレタンフォーム用ポリオール組成物、及び硬質ポリウレタンフォームの製造方法
EP3044247A1 (en) Pipa based combustion-modified polyurethane foam
EP2513183A1 (en) Flame retardant polyurethane foams containing biuret linkages
EP3538582A1 (en) Emulsifiers for polyurethane based foam
CN106687490B (zh) 硬质聚氨酯泡沫用多元醇组合物、及硬质聚氨酯泡沫的制造方法
JP5763674B2 (ja) 吸音及び吸振用低密度ポリウレタンフォームの製造方法
JP7108002B2 (ja) アルコール組成物及びポリウレタンフォーム
WO2011090627A1 (en) Fire-resistant polyurethane foam for sound and vibration absorption
TR2022013789A2 (tr) Sprey formda uygulanabi̇len düşük yoğunluklu yari-sert poli̇üretan köpük
CN109963900B (zh) 可燃性降低的柔性聚氨酯泡沫
CN108368230A (zh) 用于制造聚氨基甲酸酯泡沫的方法
US20140364525A1 (en) Melamine-polyol dispersions and uses thereof in manufacturing polyurethane
EP2900729A2 (en) Functionalized oligomers
JP2009242758A (ja) 軟質ポリウレタンフォーム
JP2019517610A (ja) 1−kポリウレタンフォームの反応系