TARIFNAME GÖÇERTMELI FORM VE KUMLANMIS YÜZEY IÇEREN BAGLANTI FLANSI TEKNIK ALAN Bulus, havali süspansiyon sistemlerine ait pistonun araç makasi üzerine monte edilmesi için kullanilan metal baglanti flanslari ile ilgilidir. Bulus özellikle, dairesel yapili baglanti flanslarinin üst ve alt yüzeyleri üzerinde kumlama islemi yapilmasi suretiyle kumlanmis yüzeylerin olusturuldugu, ilave olarak baglanti flansi yüzeyi üzerinde göçertmeli form veya formlar olusturularak mukavemet degerinde azalma olmaksizin hammadde miktarinin azaltildigi ve dolayisiyla flansin hafifletildigi, bu sayede talasli üretim zamaninin, üretim maliyetlerinin, atik malzemenin ve hammadde satinalma maliyetlerinin iyilestirildigi bir baglanti flansi ile ilgilidir. ÖNCEKI TEKNIK Günümüzde otobüs, tir, çekici, dorse gibi araçlarda sürüs konforunu arttirmak ve yüklü yüksüz durumda araç yüksekligini ayarlayarak sürüs yüksekligini sabit tutmak için havali süspansiyon sistemleri kullanilmaktadir. Havali süspansiyon sistemleri, çesitli baglanti parçalari vasitasiyla araçlarin aksi ile sasisi arasinda monte edilerek sürüs esnasinda yol sartlari, asiri yükleme vb. nedenlerden dolayi olusan titresimleri sönümleme vazifesi görmektedirler. Havali süspansiyon sistemleri genel olarak bir baglanti flansi yardimiyla araç makasi (aksi) üzerine monte edilen bir plastik veya metal esasli piston ile araç sasisi üzerine sabitlenmis olan bir metal pleyt içermektedir. Kauçuk esasli süspansiyon körügü ise hava sizdirmaz sekilde piston ve pleyt arasinda sabitlenerek sürüs esnasinda yol sartlari vb. nedenler ile olusan titresimleri sönümleme vazifesi gören hava yayi islevi görmektedir. Mevcut teknikte piston ile araç aksi (makasi) arasindaki baglantiyi saglamak için piston alt tarafinda konumlandirilan dairesel yapili baglanti flanslari kullanilmaktadir. Baglanti flansinin araç aksi (makasi) üzerine baglanmasi için dairesel yapili flans üzerinde çoklu sayida delikler olusturulmustur. Bu deliklerin bir veya birkaçindan geçirilen Civata vb. çesitli baglanti elemanlari vasitasiyla baglanti flansi ile araç aksi (makasi) arasindaki baglanti saglanmaktadir. Dairesel yapili flans ile piston arasindaki baglanti ise bir baglanti civatasi ve bu baglanti civatasinin irtibatlandigi kare mil olarak adlandirilan bir baglanti mili ile saglanmaktadir. Baglanti civatasi, flansin ortasindaki baglanti boslugundan girmekte ve flans üzerine oturmus piston ortasindaki bosluk boyunca uzanan baglanti miline sabitlenmektedir. Son olarak baglanti milinin üst tarafina takilan çesitli sabitleme elemanlari ile pistonun baglanti flansi üzerine sabitlenmesi saglanmaktadir. Mevcut teknikte dairesel baglanti flanslari genellikle belli bir kalinliktaki sac malzemeden imal edilmektedir. Örnegin mevcut teknikte baglanti flansini üretmek için önceki teknikte 16-22 mm. arasi kalinlikta metal sac siparisi verilmekte olup, daha sonra ise alt ve üst yüzeylerin her biri üzerinden 0,5 mm. talas kaldirilarak yüzeyler kaplamaya hazir hale getirilmektedir. Örnegin 18 mm. kalinliktaki sac için bu islemler sonucunda flans kalinligi 17 mm. ye düsürülmektedir. Sac malzemenin alt ve üst yüzeyleri üzerinde çapak vb. pürüzlü bir yüzey olmasi sebebiyle hem yüzey kalitesinin düzeltilmesi hem de kaplamaya hazir hale getirmek için talas kaldirma islemi yapilmasi bir zorunluluk olarak ortaya çikmaktadir. Talas kaldirma islemleri tamamlanmis baglanti flansi üzerinde kaplama islemi yapilmakta Ayrica flansin yan yüzeyinde pistonun oturabilmesi için kademeli bir yapi olusturmak üzere bir tornalama islemi daha yapilmaktadir. Toplam üç yüzey (alt, üst ve yan yüzeyler) üzerinde talas kaldirma islemi yapilmasi hem proses süresini hem de üretim maliyetlerini önemli oranda arttirmaktadir. Alt ve üst yüzeyler üzerinde talas kaldirma islemi yapilmasi gerektiginden dolayi, talas kaldirma payi da dikkate alinarak olmasi gerekenden daha kalin (minimum 1 mm.) sac malzeme siparisi verilmektedir. Talas kaldirma islemleri sonucunda kullanilamayan hurda malzeme olusmakta, bu da hurda maliyetlerini arttirmaktadir. Proses sayisinin (talas kaldirma islemlerinin) fazla olmasi, üretim süresini ve üretim maliyetini önemli oranda arttirmaktadir. Yapilan patent arastirmasinda bulus konusu ürüne benzer bir patent veya faydali model basvurusu bulunamamistir. 2011/09067 numarali patent basvurusu, havali süspansiyon tertibatlarina ait pistonun araç aksi ile baglantisini saglayan baglanti flansinin tamamiyla güçlendirilmis plastik esasli malzemeden üretilmesi ile ilgilidir. BULUSUN KISA AÇIKLAMASI Bulusun ana amaci, dairesel yapili baglanti flanslarinin üst ve alt yüzeyleri üzerinde kumlama islemi yapilmasi ve kumlanmis yüzeylerin olusturulmasi sayesinde baglanti flansinin alt ve üst yüzeyleri üzerindeki talas kaldirma islemlerini ortadan kaldirmak, üretim maliyetlerini ve hammadde maliyetlerini iyilestirmek ve atik (hurda) malzeme miktarini azaltmaktir. Bulusun bir diger amaci, baglanti flansi üst yüzeyi üzerinde en az bir göçertmeli form olusturularak flansin mukavemet degerinde azalma olmaksizin hammadde miktarinin azaltilmasi ve dolayisiyla flansin hafifletilmesini saglamaktir. Bulusun bir diger amaci, baglanti flansinin üst ve alt yüzeyleri üzerindeki talas kaldirma islemlerinin azaltilmasi sayesinde proses sayisinin, üretim süresinin ve üretim maliyetlerinin azaltilmasidir. Bulusun bir diger amaci, baglanti flansinin üst ve alt yüzeyleri üzerindeki talas kaldirma islemleri ortadan kaldirilarak sac malzemeden tasarruf edilmesini saglamaktir. Ayrica talas kaldirma islemleri nedeniyle olusan hurda malzeme miktari önemli oranda azaltilmistir. Bulusun bir diger amaci, bulus konusu ürün sayesinde önceki teknikte kullanilan ürüne göre mukavemet degeri degismeksizin yaklasik %40 oraninda daha az hammadde kullanimi ve hafiflik saglanmasidir. Sanal ortamda yapilan analizler ve prototip ürün testleri SEKILLLERIN KISA AÇIKLAMASI Sekil 1a, önceki teknikte kullanilan baglanti flansinin üstten görünümüdür (Önceki Teknik). Sekil 1b, önceki teknikte kullanilan baglanti flansinin alttan görünümüdür (Önceki Teknik). Sekil 10, önceki teknikte kullanilan baglanti flansinin yandan görünümüdür (Önceki Sekil 2a, bulus konusu baglanti flansinin üstten görünümüdür. Sekil 2b, bulus konusu baglanti flansinin alttan görünümüdür. Sekil 20, bulus konusu baglanti flansinin yandan görünümüdür. Sekil 2d, bulus konusu baglanti flansinin üstten perspektif görünümüdür. Sekil 2e, bulus konusu baglanti flansinin alttan perspektif görünümüdür. ÖNCEKI TEKNIGE AIT REFERANS NUMARALARI 1. Baglanti flansi 1.1. Sabitleme delikleri 1.2. Baglanti boslugu 1.3. Kademeli yan yüzey 1.4. Üst yüzey 1.5. Alt yüzey 2. Baglanti flansi 2.1. Sabitleme delikleri 2.2. Baglanti boslugu 2.3. Radyüslü (bombeli) yan yüzey 2.4. Üst yüzey 2.5. Alt yüzey 2.6. Göçertme formu 2.7. Yükselti BULUSUN DETAYLI AÇIKLAMASI Sekil 1a, Sekil 1b ve Sekil 1c'de önceki teknikte kullanilan baglanti flansinin (1) sirasiyla üstten, alttan ve yandan görünümleri verilmistir. Baglanti flansi (1), üzerinde olusturulmus çoklu sayida sabitleme deliklerinden (1 .1) geçirilen çesitli baglanti elemanlari vasitasiyla araç aksi (makasi) üzerine sabitlenmektedir. Bu sabitleme islemi sirasinda çoklu sayidaki sabitleme deliklerinden (1.1) bir veya birkaçi kullanilabilmektedir. Çoklu sayida olusturulmasi nedeni, farkli araç akslarina (makaslarina) uyumlu olmasi ve ayni baglanti flansinin (1)farkli tip araçlarda da kullanilabilmesidir. Baglanti flansinin (1) orta noktasinda bir baglanti boslugu (1.2) olusturulmustur. Baglanti boslugu (1.2) içerisinden kendinden pullu bir baglanti civatasi geçirilmekte ve bu baglanti civatasi, piston orta bölgesindeki bosluk boyunca dikey olarak yerlestirilmis baglanti mili (kare mil) ile irtibatlanmaktadir. Baglanti mili (kare mil), baglanti civatasi ile irtibatlanarak pistonun baglanti flansi (1) üzerinde sabitlenmesini saglamakta ve ayrica piston üzerine binen yüklere karsi mukavemet vazifesi görmektedir. Önceki teknikte kullanilan baglanti flansi (1), kaplama yapilan bir üst yüzey (1.4) ve bir alt yüzey (1.5) içermektedir. Sac malzemenin alt ve üst yüzeyleri üzerinde çapak vb. pürüzlü bir yüzey olmasi sebebiyle hem yüzey kalitesinin düzeltilmesi hem de kaplamaya hazir hale getirmek için üst yüzey (1.4), alt yüzey (1.5) ve kademeli yan yüzey (1.3) üzerinde talas kaldirma islemi yapilmasi bir zorunluluk olarak ortaya çikmaktadir. Talas kaldirma islemleri tamamlanmis baglanti flansi (1) üzerinde kaplama islemi yapilmakta ve ürün son halini almaktadir. Sekil 2a, Sekil 2b, Sekil 20, Sekil 2d ve Sekil 2e'de ise bulus konusu baglanti flansinin (2) farkli açilardan görünümleri verilmistir. Bulus konusu baglanti flansi (2), önceki teknikteki ürünlere kiyasla farkli teknik özelliklere sahiptir. Bu farkliliklardan biri, dairesel yapili baglanti flansinin (2) üst yüzeyi (2.4) ve/veya alt yüzeyi (2.5) üzerinde kumlama islemi yapilmasi ve kumlanmis yüzeylerin olusturulmasi sayesinde baglanti flansinin (2) üst ve alt yüzeyleri (2.4, 2.5) üzerindeki talas kaldirma islemleri ortadan kaldirilmis, üretim maliyetleri ve hammadde maliyetleri iyilestirilmis ve atik (hurda) malzeme çikmasi engellenmistir. Bulus konusu baglanti flansinin (2) önceki teknikteki ürünlere göre bir diger önemli teknik farkliligi, baglanti boslugu (2.2) etrafinda veya çevresinde bir göçertme formu (2.6) olusturulmus olmasidir. Bu göçertme formu (2.6) tercihen dairesel yapiya sahip olup, kare vb. farkli geometrik sekillerde de olusturulabilir. Ayrica göçertme formu (2.6), baglanti boslugu (2.2) etrafinda olusturulabildigi gibi, baglanti boslugunun (2.2) çevresinde bir veya birden fazla farkli bölgede farkli geometrik sekilde ve sayida olusturulabilir. Göçertme formu (2.6) sayesinde baglanti bölgesinde olusan gerilmelere karsi baglanti flansinin (2) dayanimi arttirilmistir. Bulus konusu baglanti flansinin (2) önceki teknikteki ürünlere göre bir diger önemli teknik farkliligi, radyüslü (bombeli) yan yüzey (2.3) içermesidir. Önceki teknikteki ürünler kademeli yan yüzey (1.3) içermektedir. Bahsedilen kademeli yan yüzeyin (1.3) olusturulmasi için talasli imalat islemi (torna) gerekmektedir. Oysaki bulus konusu baglanti flansinda (2), bir preste basit bir proses ile radyüslü (bombeli) yan yüzey (2.3) olusturulmaktadir. Bu sayede hurda (atik) malzeme çikmasi da engellenmektedir. Radyüslü (bombeli) yan yüzey (2.3), ayrica baglanti flansinin (2) mukavemetini önemli oranda arttirmaktadir. Bulus konusu baglanti flansinin (2) önceki teknikteki ürünlere göre bir diger önemli teknik farkliligi, alt yüzey (2.5) ile radyüslü (bombeli) yan yüzeyin (2.3) alt ucu arasinda bir yükselti (2.7) olusacak sekilde iç kisimda bosluklu bir bölgenin olusturulmasidir. Bu sayede daha az hammadde kullanimi ile hafiflik saglanmistir. TR TR TR