TR2021019027A2 - Bi̇r rodaj terti̇bati - Google Patents

Abstract

Buluş haddeleme makinelerinde kullanılan yataklama elemanlarının (40) kullanım öncesinde alıştırmasında kullanılmak üzere bir rodaj tertibatı (1) ile ilgilidir. Buluşun yeniliği; bahsedilen yataklama elemanının (40) en azından kısmen hareket ettirilmesi için irtibatlandırıldığı en az bir tahrik elemanı (11) ve bu hareket sırasında yataklama elemanının (40) yağlanması için ilişkilendirildiği en az bir yağlama birimi (20) içermesiyle karakterize edilmektedir. Şekil 1

Description

TARIFNAME BIR RODAJ TERTIBATI TEKNIK ALAN Bulus, haddeleme makinelerinde kullanilan yataklama elemanlarinin kullanim öncesinde alistirmasinda kullanilmak üzere bir rodaj tertibati ile ilgilidir. ÖNCEKI TEKNIK Günümüzde kullanilan tüm malzemeler belirli islemlerden geçirilerek kullanima sunulmaktadir. Bu malzemelerin basinda çelik gelmektedir. Çelik otomotivden insaata, günlük aletlere birçok alanda kullanilmaktadir. Bilindigi üzere çelik, cevherden baslayan serüveni slab, bloom veya kütük haline geçerek devam ettirmektedir. Bu asamalara plastik sekillendirme islemleri olarak literatürde bilinmektedir. Plastik sekillendirme asamalarinda temel imalat prosesleriyle yari mamul dedigimiz sac, profil gibi ürünler üretilmektedir. Temel imalat proseslerinden birincisi ise haddelemedir. Sicak haddeleme islemi, malzemenin yeniden kristallesme sicakliginin üstünde yapilmaktadir. Yeniden kristallesme sicakligi ise bir metalin bir saatte yeniden kristallesmesini tamamladigi sicakliktir. Bu sicaklik, yaklasik metalin ergime derecesinin yarisindan biraz fazladir. Haddeleme sicakligi ne kadar yüksek olursa tane büyümesi o kadar fazla olacagindan levhanin mekanik özelliklerinde düsüs meydana gelmektedir. Sicak haddeleme sonrasinda malzeme merdaneler arasinda geçirildikçe daha küçük çaplara düsürülerek formlama yapilmaktadir. Mevcut teknikte haddeleme islemlerinde merdaneler yataklar üzerinde konumlanmaktadir. Yataklar ile merdaneler arasinda kaymali yatak sistemi bulunmaktadir. Bahsedilen kaymali yatak merdanenin etrafina sarildigi saftin yatak üzerinde bulunan bir delik etrafinda sürtünerek dönmesiyle çalismaktadir. Bu kaymali yataklama elemanlari haddeleme isleminin sürekli tekrarlanmasi durumunda deformasyonlar yasamaktadir. Bu deformasyonlarin sebepleri arasinda isinma, sürtünme sonucu asinma, yabanci maddeler ile yasanmis istenmeyen temas vb. gelmektedir. Bu gibi sebeplerle kaymali yataklarda her ne kadar sürtünmenin azaltilmasi ve yabanci maddelerin uzaklastirilmasi için yaglama yapilmis olsa da bir süre sonra bu kaymali yataklara sahip monoblok elemanlar degistirilmesi gerekmektedir. Bu degisim sonucunda yenilenen monoblok yapisinda alistirma problemleri ile karsilasilmaktadir. Bu alistirma islemi kaymali yataklarda saft ve yatak arasinda istenilen dönme hareketinin elde edilebilmesi ve haddelemenin dogrulugunu saglayabilmek için önemli bir etkendir. Bu bulusun bir amaci, sürekli yürüyen bir çelik-serit hadde makinesi için en az bir çalisma merdanesi bulundurmak üzere uyarlanmis bir hadde tezgâhindaki (merdaneleri) degistirmeye yönelik bir usul önermektir. Bulus hadde makinelerinde merdanelerin degisiminde meydana gelen zaman kaybini önlemeye yönelik bir usül ortaya koymaktadir. Ancak burada rodaj süresinin ortadan kaldirilmasina dair bir çözüm bulunmamaktadir. tezgahlari ile ilgilidir. Tezgahlarda rulolarin asinma nedeniyle veya farkli ebatlarda üretime yönelik olarak degistirilmesinde islem süresini kisaltmak amaciyla robotik bir degistirici ortaya konmaktadir. Mevcut teknikte bilinen yapilarda yataklama elemanlarinda bu rodaj süresinin kisaltilmasina yönelik bir yapi bulunmamaktadir. Bunun yerine mevcut teknikte yataklama elemanlarinin kullanim ömrünü uzatmaya yönelik çalismalar bulunmaktadir. Ancak yataklama elemanlarinin ne kadar kullanim süresi uzatilmis olsa da degistirilmek zorundadir. Bu degisim sonucunda ortaya çikan rodaj isleminde haddeleme makinesi üretim yapilmaksizin bosa çalistirilmaktadir. Bu islem her bir yataklama elemaninin degistirilmesinde ayri ayri tekrarlanacagi düsünüldügünde önemli bir süre boyunca haddeleme makinesi bosa çalistirilmakta, hem imalat yapilamamakta hem de enerji harcanmaktadir. Sonuç olarak, yukarida bahsedilen tüm sorunlar, ilgili teknik alanda bir yenilik yapmayi zorunlu hale getirmistir. BULUSUN KISA AÇIKLAMASI Mevcut bulus yukarida bahsedilen dezavantajlari ortadan kaldirmak ve ilgili teknik alana yeni avantajlar getirmek üzere, bir rodaj tertibati ile ilgilidir. Bulusun bir amaci, haddeleme makinelerinde kullanilan yataklama elemanlarinin alistirilmasinda kullanilmak üzere bir rodaj tertibati ortaya koymaktir. Yukarida bahsedilen ve asagidaki detayli anlatimdan ortaya çikacak tüm amaçlari gerçeklestirmek üzere mevcut bulus, haddeleme makinelerinde kullanilan yataklama elemanlarinin kullanim öncesinde alistirmasinda kullanilmak üzere bir rodaj tertibatidir. Buna göre yeniligi, bahsedilen yataklama elemaninin en azindan kismen hareket ettirilmesi için irtibatlandirildigi en az bir tahrik elemani ve bu hareket sirasinda yataklama elemaninin yaglanmasi için iliskilendirildigi en az bir yaglama birimi içermesidir. Böylece yataklama elemaninin haddeleme makinesine montaj edilmeden önce rodajinin yapilmasi saglanmaktadir. Bulusun mümkün bir yapilanmasinin özelligi, yataklama elemaninin içerisinde konumlandigi ve yaglamaya imkan veren en az bir hazne içermesidir. Böylece hazne içerisinde yataklama elemaninin yaglanmasi saglanmaktadir. Bulusun mümkün bir diger yapilanmasinin özelligi, bahsedilen yaglama biriminin ihtiyaci olan yagin temini için en az bir yag tanki içermesidir. Böylece yaglama için ihtiyaç olan yag bu kisimda tutulabilmektedir. Bulusun mümkün bir diger yapilanmasinin özelligi, bahsedilen yag tankindan hazneye yag tasinmasini saglamak için en az bir pompa içermesidir. Böylece rodaj islemi süresince sürtünme isininin yataklama elemanindan emilimi saglanmis olmaktadir. SEKILIN KISA AÇIKLAMASI Sekil 1" de bulus konusu rodaj tertibatinin temsili bir perspektif görünümü verilmistir. Sekil 2, de bulus konusu rodaj tertibatinda bulunan hazne ve yataklama elemaninin temsili bir kesit görünümü verilmistir. BULUSUN DETAYLI AÇIKLAMASI Bu detayli açiklamada bulus konusu sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik hiçbir sinirlayici etki olusturmayacak örneklerle açiklanmaktadir. Sekil 1 ve 2' ye istinaden bulus en az bir rodaj tertibati (1) ile ilgilidir. Bahsedilen rodaj tertibati (1) tercihen haddeleme makinelerinde kullanilan en az bir yataklama elemaninin (40) kullanimi öncesinde alistirilmasinda kullanilmaktadir. Bulusta bahsedilen haddeleme makinesi tercihen bir kangal haddesidir. Haddeleme isleminde is parçasi, aralarinda önceden belirlenen mesafeler bulunan merdaneler arasindan geçirilerek is parçasinin formlandirilmasi saglanmaktadir. Bu is parçasinin formlandirilmasi için is parçasi sicak veya soguk sekilde sekillendirilme islemine tabi tutulabilmektedir. Merdaneler vasitasi ile haddelenen malzemeler, kendilerine uygulanan basinci yataklara iletmektedir. Hadde merdaneleri yataklama elemanlari (40) üzerinde konumlanmaktadir. Yataklama elemani (40) üzerinde en az bir muylu (41) ve en az bir yatak (42) bulunmaktadir. Bahsedilen muylu (41) etrafina merdane sarilmis olup is parçasina temas yolu ile sekillendirme isleminde kullanilmaktadir. Bahsedilen yatak (42) ise muylunun (41) kendi etrafinda dönmesine imkan veren unsurdur. Yatak (42) esasen bir delik seklinde saglanmaktadir. Muylu (41) ise bahsedilen bu yatak (42) içerinden geçerek yatakla (42) iliskilendirilmektedir. Yatak (42) ve muylu (41) aralarinda kaymali yataklama ile irtibatlanmaktadir. Buna ek olarak yatak (42) ve muylu (41) arasinda rulmanli bir baglanti yapisi da kullanilabilmektedir. Merdane bu muylularin (41) etrafinda döndürülmesi ile birlikte is parçasini sekillendirmektedir. Yataklama elemaninin (40) uzun süreli kullanimina bagli olarak degistirilmesi gerekmektedir. Bulus konusu rodaj tertibati (1) ise bu yataklama elemaninin (40) kullanim öncesinde alistirma yapilmasina imkan vermektedir. Rodaj tertibati (1) üzerinde en az bir hazne (10) bulunmaktadir. Bahsedilen hazne (10) üzerinde yataklama elemani (40) sabitlenecek sekilde konfigüre edilmektedir. Hazne (10) en az bir tahrik elemaniyla (11) iliskilendirilmektedir. Bahsedilen tahrik elemani (11) hazneye (10) yerlestirilen yataklama elemaninin (40) kendi etrafinda döndürülmesine imkan vermektedir. Bunun için tahrik elemani (11) en az bir yönlendirme elemani (12) üzerinde konumlandirilabilmektedir. Tahrik elemani (11) bahsedilen yönlendirme elemani (12) üzerinde en azindan kismen dönme serbestligine sahip olabilmektedir. Bu sayede yataklama elemaninin (40) hazne (10) içerisine yerlestirilmesi ve hazne (10) içerisinden tahliye edilmesi durumlarinda tahrik elemani (11) yer degistirerek ayar pozisyonlama yapilabilmesi saglanmaktadir. Yönlendirme elemani (12) tercihen bir direk seklinde saglanmaktadir. Bu sayede tahrik elemaninin (11) bu direk seklinde saglanmis yönlendirme elemanina (12) göre döndürülmesi ve yükseklik ayarinin kolayca yapilabilmesi saglanmis olmaktadir. Hazne (10) esasen tabani ve yanlari kapali olacak sekilde formlanmaktadir. Bu sayede hazne (10) içerisine yaglama sivisinin da konumlanabilmesi saglanmaktadir. Yaglama sivisi yataklama elemaninin (40) alistirilmasi sirasinda sürtünmenin azaltilmasini ve isi birikmesini azaltmaktadir. Bunun için hazne (10) en az bir yaglama birimi (20) ile iliskilendirilmektedir. Bahsedilen yaglama biriminde (20) en az bir yag tanki (21) bulunmaktadir. Bahsedilen yag tanki (21) hazne (10) içerisindeki yaglama sivisinin temin edilmesini saglamaktadir. Hazne (10) ve yag tanki (21) aralarinda transfer boru (22) bulunmaktadir. Bahsedilen transfer borusu (22) iki kisim arasinda yaglama sivinin tasinmasina imkan vermektedir. Buna ek olarak yaglama birimi (20) üzerinde en az pompa (23) bulunmaktadir. Bahsedilen pompa (23) hazne (10) ve yag tanki (21) arasinda akiskanin transfer borulari (22) vasitasiyla hareket ettirilmesini saglamaktadir. Rodaj tertibatinda (1) en az bir kontrol birimi (30) de bulunmaktadir. Bahsedilen kontrol birimi (30) kullanicinin rodaj tertibatini (1) komuta edebilmesine imkan vermektedir. Bu sayede rodaj isleminin süresi, yatak (42) ve muylu (41) arasindaki hareketin büyüklügü gibi veriler kullanici tarafindan kolayca ayarlanabilmekte ve takibi yapilabilmektedir. Bulusun mümkün bir kullaniminda haddeleme makinelerinde kullanilmak üzere bir yataklama elemani (40) hazne (10) içerisine yerlestirilmektedir. Hazne (10) içerisine yerlestirilen yataklama elemanina (40) tahrik elemani (1'i) irtibatlanmaktadir. Tahrik elemani (11) yataklama elemani (40) üzerindeki muyluyu (41) yatak (42) içinde döndürmektedir. Bu döndürme islemi sirasinda yaglama birimi (20) aktif hale getirilmektedir. Bu islem sirasinda pompa (23) yag tankindaki (21) yaglama sivisini hazneye (10), haznedeki (10) yaglama sivisini ise yag tankina (21) aktarmaktadir. Bu sayede yataklama elemaninin (40) hareket ettirilmesi sirasinda sürtünme sonucu ortaya çikan isinin emilimi saglanmis olmakta, sürtünme azaltilmaktadir. Yataklama elemaninda (40) yatak (42) ve muylular (41) önceden belirlenen süre boyunca birbirine temas ile hareket ettirilmesi sonrasinda rodaj tertibatindan (1) alinarak haddeleme makinesindeki yerine takilmaktadir. Tüm bu yapilanma ile beraber; haddeleme makinelerinde yataklama elemanlarinin (40) degistirilmesi sirasinda ortaya çikan alistirma islem süresi ortadan kaldirilmis olmaktadir. Bu durum da haddeleme makinesinde atik zamanin azaltilmasini ve isçilik maliyetlerinin düsürülmesini saglamaktadir. Bulusun koruma kapsami ekte verilen istemlerde belirtilmis olup kesinlikle bu detayli anlatimda örnekleme amaciyla anlatilanlarla sinirli tutulamaz. Zira teknikte uzman bir kisinin, bulusun ana temasindan ayrilmadan yukarida anlatilanlar isiginda benzer yapilanmalar ortaya koyabilecegi açiktir. TR TR TR TR TR TR

Claims (1)

1.ISTEMLER . Bulus haddeleme makinelerinde kullanilan yataklama elemanlarinin (40) kullanim öncesinde alistirmasinda kullanilmak üzere bir rodaj tertibati (1) olup özelligi; bahsedilen yataklama elemaninin (40) en azindan kismen hareket ettirilmesi için irtibatlandirildigi en az bir tahrik elemani (11) ve bu hareket sirasinda yataklama elemaninin (40) yaglanmasi için iliskilendirildigi en az bir yaglama birimi (20) içermesidir. . istem 1'e göre bir rodaj tertibati (1) olup özelligi; yataklama elemaninin (40) içerisinde konumlandigi ve yaglamaya imkan veren en az bir hazne (10) içermesidir. . istem 1'e göre bir rodaj tertibati ('l) olup özelligi; bahsedilen yaglama biriminin (20) ihtiyaci olan yagin temini için en az bir yag tanki (21) içermesidir. . Önceki istemlerden herhangi birine göre bir rodaj tertibati (1) olup özelligi; bahsedilen yag tankindan (21) hazneye (10) yag tasinmasini saglamak için en az bir pompa (23) içermesidir. TR TR TR TR TR TR