Przedmiotem wynalazku jest sposób i urzadzenie do pionowego transportu urobku pionowymi szybami glebionymi drazonymi metoda wiertnicza. Urzadzenie to znajdzie zastosowanie do wydobywania urobku w kopalniach glebinowych Stan techniki. Znany jest sposób transportu hydraulicznego- zamkniety naporowy w rurociagach- pole¬ gajacy na pompowaniu mieszaniny wegla i wody na odpowiednia wysokosc i odleglosc.* Inny znany jest sposób transportu hydraulicznego polegajacy na zamknietym transporcie podajnikiem.Ten rodzaj transportu charakteryzuje sie bezposrednim podawaniem wegla do rurociagu tlocznego bedacego pod cisnieniem kilkudziesieciu atmosfer z ominieciem pompy, która tloczy wode czysta.Znany jest równiez sposób hydraulicznego transportu urobku szybami wierconymi, który polega na transporcie beznaporowym, bezcisnieniowym, w rurze zabudowanej w osi szybu wierconego i zanurzonej w wodzie wypelniajacej szyb, dzieki wykorzystaniu zasady zachowania sie cieczy w naczyniach polaczonych.Szyb napelniony woda i zanurzona w nim rura wznoszaca stanowia naczynie polaczone. Urobek ze zbiornika dawkujacego, doprowadzony do rury wznoszacej zabudowanej w osi szybu, jest unoszony strumieniem wody pompowanej przez pompy wody obiegowej, które zainstalowane sa w podszybiu. Urzadzenie to umozliwia uzyskanie oszczednosci na energii elektrycznej, a wskutek tego, ze scianki rury wznoszacej nie przenosza sil wypadkowych uzyskanie oszczednosci na materiale.Wada w wyzej opisanych instalacjach hydraulicznego transportu pionowego jest to, ze potrzebuja one znaczne ilosci wody, bedacej nosnikiem transportowanego urobku.Wada instalacji transportu hydraulicznego zamknietego naporowego jest to, ze nastepuje szybkie zuzycie czesci wirowych pomp tloczacych mieszanine urobku i wody.Celem sposobu wedlug wynalazku jest usprawnienie metody transportu pionowego oraz konstrukcji urzadzen do transportu hydraulicznego, a przez to zwiekszenie wydajnosci transportu, niezawodnosci pracy urzadzenia oraz zmniejszenie zuzycia wody na przetransportowanie jednostki urobku.2 93 265 Istota wynalazku. Cel ten osiagnieto w sposobie wedlug wynalazku polegajacy na zastosowaniu obrotowych mieszadel zabudowanych centrycznie w szybie zapelnionym woda i wyposazonym na obwodzie w koryto o zwoju srubowym, po którym przemieszcza sie urobek z dolu szybu do góry unoszony przez wirujaca wzdluz osi rury wode.Glównym celem wynalazku jest stworzenie nowej metody przenoszenia urobku w rurze szybowej wskutek wykorzystania wznoszacej skladowej sily odsrodkowej wywolanej przez ruch wirowy wody po obwodzie szybu.Umieszczony w osi szybu wal, zaopatrzony w lopatki i wprowadzony w ruch obrotowy, nadaje ruch wirowy wodzie, która napelniony jest szyb.Urobek ze zbiornika dawkujacego doprowadza sie do szybu na poczatek zwoju koryta srubowego rozmieszczonego przestrzennie wzdluz rury szybowej dla ulatwienia przenoszenia sie urobku przez rure szybowa. Wprowadzony do szybu urobek wraz z woda wypelniajaca szyb wykonuje ruch obrotowy po obwodzie szybu i przemieszcza sie z dolu szybu na powierzchnie. U wylotu szybu na powierzchni na skutek dzialania sily odsrodkowej nastepuje odrzucenie urobku poza obreb szybu do zsuwni i oddzielaczy sortujacych. _ -Wynalazek dotyczy równiez urzadzenia do przenoszenia urobku zmieszanego z woda, skladajacego sie T * z.szybii w obudowie stalowej po obwodzie którego zabudowany jest od dolu do góry zwój srubowy wykonany z blachy stalowej lub tworzywa odpornego na scieranie.W osi szybu jest zabudowany wal z przymocowanymi lopatkami napedzany silnikami hydraulicznymi zabudowanymi w osi szybu lub szczelnymi walami napedowymi, przekladniami i silnikami elektrycznymi ustawionymi obok szybu.Osobne znane urzadzenie sluzy do dawkowania urobku do szybu, które jest zwiazane z dzialaniem urzadzenia wedlug wynalazku. Urzadzenie to sklada sie z kruszarki i zbiorników dawkujacych.Urobek doprowadzony do podszybia zostaje rozdrobniony w kruszarkach, a nastepnie przenosnikami do jednego z dwóch na przemian pracujacych hermetycznych zbiorników dawkujacych. W zbiorniku dawkujacym poziomym zabudowane sa na dnie dwa przenosniki zgrzeblowe, których napedy hydrauliczne mieszcza sie na zewnatrz zbiornika. Zbiornik zaopatrzony jest w zasuwy umozliwiajace odciecie go od szybu napelnionego woda w trakcie zaladowywania zbiornika urobkiem oraz polaczenie go z szybem i odciecie od atmosfery w trakcie dozowania urobku do szybu. Urobek ze zbiornika dawkujacego doprowadza sie do szybu na poczatek zwoju srubowego.Do pompowania na powierzchnie wody przelewajacej sie ze zbiorników dawkujacych w czasie ich ladowania weglem sluza pompy wysokocisnieniowe zabudowane w podszybiu.Zasadnicza zaleta sposobu i urzadzenia do hydraulicznego transportu szybami wierconymi wedlug wynalazku jest duza przepustowosc — znacznie wieksza jaka dotychczas uzyskiwano w transporcie a urzadzenie jest prostej budowy.Zaleta sposobu wedlug wynalazku jest uzyskanie pionowego transportu hydraulicznego- beznaporowego.Wynikaja stad korzysci ekonomiczne jak: duza sprawnosc energetyczna urzadzenia oraz oszczednosc na materiale.Objasnienie figur rysunku. Wynalazek jest opisany w oparciu o przyklad jego wykonania uwidoczniony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia schematycznie w widoku z przodu i czesciowo w przekroju urzadzenie do hydraulicznego transportu urobku, fig. 2 — szyb wiercony w przekroju podluznym w widoku- z przodu wraz ze schematycznym rozmieszczeniem napedów, fig. 3 — szczegól zabudowania zwoju srubowego po obwodzie szybu i walu z kanalami, a fig. 4 — szczegól z fig. 3 w przekroju poprzecznym z napedem hydraulicznym.Przyklad realizacji wynalazku. Przykladowe urzadzenie dostosowane jest dla kopalni o wydobyciu 10 000 t/dobe z glebokosci 800 m.Urobek dostarczony przenosnikami lub wozami z przodków wydobywczych w obreb podszybia zostaje skruszony w kruszarce 1 do granulacji 100-200 mm i nastepnie dostarczany jest przenosnikami 2 i 3 na przemian do dwóch zbiorników dawkujacych 4.Zbiornik dawkujacy 4 o srednicy 2,9 m i dlugosci 80 m wykonany jest z pierscieni stalowych 5 wykonanych z blachy stalowej i dwóch ozebrowanych dennic 6 z blachy stalowej, czesci cylindrycznej wykonanej z zelbetu lub tubingów 7 i wykladziny 8 z tworzywa sztucznego zabudowanej na sciankach zbiornika na powierzchni zetkniecia sie z urobkiem. Wewnatrz zbiornika dawkujacego 4 zabudowane sa dwa przenosniki zgrzeblowe 9 napedzane silnikami hydraulicznymi 10, które ustawione sa na zewnatrz zbiorników. Os napedowa przebiega przez scianke zbiornika 4 i uszczelniona jest w dlawicy 12 zabudowanej w otworze zbiornika.Zbiornik dawkujacy 4 zaopatrzony w dwie zasuwy 13 i 14 o srednicy 700 mm napedzane hydraulicznie oraz dwie zasuwy 15 i 16 o srednicy 250 mm równiez napedzane hydraulicznie.W spodzie zbiornika 4 przewidziane sa dysze 17 do splukiwania przepadów spod przenosników 9. W zsuwni 11 laczacej zbiornik dawkujacy 4 z szybem zabudowane sa dysze wodne majace za zadanie wzmozenie przeplywu mieszanki urobku i wody na odcinku poziomym.93 265 3 Ruch wirowy wody w szybie wywoluje obracajacy sie wal 18 z zamocowanymi lopatkami 19, napedzany silnikami hydraulicznymi 20. Caly wal 18 sklada sie ze 100 m odcinków polaczonych miedzy soba sprzeglem przegubowym 22 i podwieszony na osobnym lozysku tocznym 21. Poszczególny odcinek walu 18 posiada wlasny naped skladajacy sie z silnika hydraulicznego 20, pompy 23 i silnika elektrycznego 24.Po obwodzie szybu zabudowane jest koryto srubowe 25, wykonane z blachy stalowej odpornej na scieranie i korozje lub wylozone wykladzina odporna na scieranie. Koryto to powoduje równomierny przeplyw mieszaniny wody i urobku oraz zabezpiecza czesciowo przed opadnieciem urobku na dno szybu z chwila unieruchomienia urzadzen napedowych.Do tloczenia na powierzchnie wody przelewajacej sie ze zbiorników 4 w trakcie napelniania ich urobkiem sluza pompy wysokocisnieniowe 26, które sluza równiez do pompowania wody odprowadzonej z szybu na czas jego przegladu i remontu.Do przepompowania wody do dysz 17 sluza dwie pompy 27. W podszybiu przewidziane sa chodniki wodne 28 o pojemnosci równej zawartosci wody w szybie i w obu zbiornikach dawkujacych 4. Do chodników wodnych 28 zostanie spuszczona mieszanina urobku i wody w przypadku awaryjnego zaniku doplywu energii elektrycznej i unieruchomienia urzadzenia szybu.Czyszczenie chodników bedzie odbywalo sie za pomoca tradycyjnych znanych urzadzen. W rzapiu szybu zabudowane jest urzadzenie 29 sluzace do usuwania przepadów z szybu.U wylotu szybu zabudowany jest ekscentrycznie pierscien cylindryczny 30 i lej wsypowy. Mieszanina urobku i wody odwirowana jest na skraju pierscienia cylindrycznego 30, a nastepnie na przesiewacze segregujace 31.Woda zebrana pod przesiewaczami splywa grawitacyjnie wraz z mulem do pluczki lub na inne urzadzenie odwadniajace, gdzie nastepuje, glówne wydzielenie zwody czesci stalych. Odwirowana woda splywa do osadników 33, stad przez pompy 32 z powrotem do szybu.W wiezy 34 szybu zabudowany jest wyciag 35 z kolowrotem 36 sluzacy do opuszczania materialu do szybu w trakcie prac remontowych w szybie oraz wyciag 37 z kolowrotem 38 i klatka 39 sluzacy do zjazdu ekip remontowych na czas prac remontowych. PL