Przedmiotem wynalazku jest srodek do regulowania wzrostu roslin, wykazujacy wlasciwosci chwastobój¬ cze, defoliacyjne lub osuszajace, zawierajacy jako substancje aktywna 1,1,4,4-czterotlenki 3,2-dwuwodoro-1,4- -ditiinu, z których pewne sa nowymi zwiazkami chemicznymi.Regulowanie wzrostu roslin jest pozadane dla wielu przyczyn. Przykladowo, duze znaczenie ekonomiczne ma zwalczanie chwastów. Zachwaszczenie powoduje ograniczenie wzrostu listowia, owoców lub nasion roslin uprawnych. Zachwaszczenie moze równiez powodowac obnizenie jakosci upraw i zmniejszac ich wydajnosc* Zwalczanie chwastów ma zasadnicze znaczenie dla zwiekszania wydajnosci upraw takich roslin jak kukurydza (Zea mays L.), ryz (Oryza sativa L.) czy soja (Glycine max (L.) Merr.). Obecnosc chwastów na obszarach nie uprawianych powoduje niebezpieczenstwo pozaru, niepozadane przemieszczanie sie piasku lub sniegu, podraznie¬ nia u ludzi wykazujacych alergie i psuje piekno krajobrazu. Chwasty wodne hamuja przeplyw wody i ruch statków w kanalach i rekreacyjnych drogach wodnych. Algi maja nieprzyjemny zapach i szpeca rekreacyjne wody i zbiorniki wodne.. Tak wiec powstrzymanie wzrostu niepozadanych chwastów i alg byloby z wielu wzgledów korzystne.Niniejszy wynalazek bazuje na odkryciu, ze pewne 1,1,4,4-czterotlenki 2,3-dwuwodoro-1,4-ditiinu sa efektywne jako srodki chwastobójcze, stosowane przed wzejsciem i w czasie wzrostu roslin, jako srodki do zwalczania chwastów wodnych i jako srodki algobójcze.Innym, majacym duze ekonomiczne znaczenie sposobem regulowania wzrostu roslin jest stosowanie pomocniczych srodków chemicznych, powodujacych wysuszanie i defoliacje roslin uprawnych, wysuszanie winorosli, zapobiegajacych ponownemu wzrostowi takich roslin jak bawelna, powodujacych dojrzewanie pewnych upraw i opadanie owoców.Wiele upraw rosnacych w optymalnych warunkach nie dojrzewa równoczesnie lub dostatecznie szybko, co utrudnia mechaniczne zbiory. W przypadku upraw takich roslin jak bawelna, ziemniaki lub sloneczników celu2 90 406 umozliwienia mechanicznego zbioru konieczne jest uprzednie wysuszenie roslin lub defoliacja. Defoliacja bawelny zwieksza efektywnosc zbioru mechanicznego, poniewaz liscie nie przeszkadzaja w procesie zbierania i nie zanieczyszczaja i nie plamia wlókna, a równoczesne dojrzewanie górnych torebek nasiennych umozliwia zastosowanie na calym polu zbioru jednego typu. Defoliacja bawelny srodkami chemicznymi jest zabiegiem szeroko stosowanym i opisanym w patentach St. Zjedn. Ameryki 2 955 803, Goyette, 11 pazdziernika 1960 i 2 965 467, Markley, 20 grudnia 1960. Jednym z istotnych aspektów niniejszego wynalazku jest to, ze wdiodzace w jego zakres zwiazki chemiczne nie tylko powoduja defoliaqe bawelny, lecz równiez powstrzymuja ponowny wzrost lisci, który plami nazielono wlókno bawelny, obnizajac jej jakosc.Mechaniczne kopanie ziemniaków wymaga zniszczenia naci. Wysuszenie lisci i naci powoduje dojrzewanie skóry bulw i czyni je mniej podatnymi na uszkodzenia przez koparke. Równiez slonecznik moze byc zbierany mechanicznie, lecz dla uzyskania najwyzszych wydajnosci konieczne jest pozbawienie lodygi lisci. Defoliacja powoduje równomierne dojrzewanie nasienia i stwarza warunki do latwego zbioru glów. W przypadku mecha¬ nicznego zbioru owoców, takich jak np. owoce cytrusowe,konieczne jest uprzednie przygotowanie drzew.Owoce cytrusowe mozna zbierac mechanicznie przez potrzasanie drzewa. Bez zastosowania czynnika zluznjajacego owoce opadaja nierównomiernie, co wymaga nadmiernego i potencjalnie niszczacego drzewo potrzasania.Stanowiace przedmiot niniejsz2go wynalazku pewne nowe 1,1,4,4-czterotlenki 2,3-dwuwodoro-1,4-ditiinu sa uzyteczne jako srodki ulatwiajace zbiory, dzieki ich zdolnosci do wysuszania, defoNacji i oslabiania wiazania miedzy owocem a roslina.Aktywne skladniki srodków do regulowania wzrostu roslin wedlug wynalazku sa 1,1,4,4-czterotlenkami 2,3-dwuwodoro-1,4-ditiinu o wzorze 1, w którym R1, R2, R3 i R4 oznaczaja atomy wodoru lub rodniki alkilowe 0 1 lub 2 atomach wegla, z tym, ze sasiadujace rodniki moga byc zlaczone, tworzac lancuch o trzech lub czterech grupach metylenowych, a atomami wodoru nie moze byc wiecej niz 2 rodniki R. Reprezentatywne uklady znaczen rodników R we wzorze 1 przedstawiono w zestawieniu na str. 10.Do zwiazków chemicznych z klasy przedstawionej w zestawieniu na str. 10 naleza: 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-5,6-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-3-metylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-2,5,6-trójmetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 5,6,7,8-czterowodoro-2-metylo-1,4-benzoditianu, 1,1,4,4-czterotlenek 2,3,6,7-czterowodoro-2-metylo-5H-cyklopenta-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek-2-etylo-2,3-dwuwodoro-5,6-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-2,3,5,6-czterometylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-5,6-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 5,6,7,8-czterowodoro-2,3-dwumetylo-1,4-benzoditianu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-3,5-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-3,6-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-2,5-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1 #1,4,4,-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-2,6-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-5-metylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4,-czterotlenek-2-etylo-5,6-dwuwodoro-6-metylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-ety(o-2,3-dwuwodoro-5-metylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-2,3-dwuwodoro-6-metylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2,5-dwuetylo-2,3-dwuwodoro-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2,6-dwuetylo-2,3-dwuwodoro-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 4a,5,6,7,8,8a-szesciowodoro-2,3-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-4a,5,6,7,8,8a-szersciowodoro-1,4-benzoditiinu i 1,1,4,4-czterotlenek 5,6,7,8-czterowodoro-1,4-benzoditianu.Z punktu widzenia dzialania chwastobójczego, wynalazek dotyczy stosowania któregokolwiek z wyzej wymienionych zwiazków, w chwastobójczo efektywnych ilosciach, w miejscu, gdzie takie dzialanie jest pozada¬ na Pewne z wyzej wymienionych zwiazków sa szczególnie uzyteczne jako srodki pomocnicze ulatwiajace zbiory, wywolujace takie efekty jak wysuszanie, defoliacje, opadanie owoców i zapobieganie ponownemu wzrostowi Do zwiazków tych naleza: 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-5,6-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-3-metylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-2,5/6-trójmetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 5,6,7,8-czterowodoro-2-metylo-1,4-ditiinu,90 406 3 1,1,4,4-czterotlenek 2,3,6,7,:czterowódoro-2-metylo-5H-cyklopentaditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-2,3-dwuwodoro-5,6-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-2,3,5,6-czterometylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-5,6-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1,1,4,4-czterotlenek 5„6,7,8-czterowodoro-2,3-dwumetylo-1,4-benzoditianu, 1J ,4,4,-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-3,5-dwumetylo-1,4-ditiinu, 1 f1,4,4-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-3,6-dwumetylo-1,4-ditiinu.W jednym z aspektów, wynalazek dotyczy srodków do regulowania wzrostu roslin, zawierajacych jako substancje aktywna zwiazek o wzorze 1, w którym R1, R2, R3, i R4 maja znaczenia wyzej podane z tym ograniczeniem, ze gdy dwa z rodników R sa ze soba zlaczone, to z pozostalych tylko jeden jest atomem wodoru.Zwiazki takie sa uzyteczne jako srodki ulatwiajace zbiory, w wyzej opisany sposób.Stanowiace aktywna substancje srodków wedlug wynalazku 1,1,4,4,-czterotlenki 2,3-dwuwodoro-1,4-di- tiinu mozna przykladowo otrzymac przez utlenianie odpowiedniego ditiinu lub przez utleniajaca dekarboksyla- cje kwasu ditiinokarboksylowego wedlug schematów 1 i 2. Uzyte w schematach symbole maja znaczenia wyzej podane.Ditiiny i kwasy ditiinowe mozna przykladowo otrzymac dwoma ponizszymi sposobami: a) w drodze reakcji zwiazku achlorowcokarbonylowego, takiego jak a-chlorowcoketon lub a-chlorowco-j3- ketoester z 1,2-ditiolem w srodowisku zasadowym, nastepnie zakwaszanym lub w srodowisku kwasnym b) w drodze reakcji 1,2-ditiolu z ketonem lub aldehydem posiadajacym grupe a-metylenowa lub z/3-keto- estrem i nastepnego chlorowcowania polaczonego z rozszerzeniem pierscienia tak otrzymanego ditiolanu.Powyzsze reakcje sa przedstawione schematami 1—6.W pewnych przypadkach mozna otrzymac mieszaniny dwóch róznych izomerów zwiazku chemicznego. Do regulacji wzrostu roslin mozna stosowac taka mieszanine, badz tez rozdzielic ja otrzymujac produkt wzbogacony w jeden z izomerów. Jezeli to jest pozadane, odpowiednimi sposobami syntezy mozna otrzymywac indywidualne izomery i stosowac je w nizej opisany sposób jako regulatory wzrostu roslin.W celu zastosowania jako srodków do regulowania wzrostu roslin, zwiazki o wzorze 1 stosuje sie w miejscu, gdzie taka regulacja ma miec miejsce (nanoszac je na same rosliny lub na glebe, na której roslina ma rosnac lub rosnie) w ilosci wywolujacej pozadany efekt Ilosc aktywnej substancji odpowiada konwencjonalnej praktyce w zastosowaniach chwastobójczych lub jako srodków ulatwiajacych zbiory (np. przez wysuszanie, defoliacje, powodowanie opadania owoców, wywolywanie dojrzewania lub zapobieganie ponownemu wzrostowi). Korzyst¬ ne jest stosowanie aktywnej substancji w preparatach o postaci ogólnie przyjetej w praktyce agrotechnicznej.Tak wiec zwiazkiem chemicznym mozna zaimpregnowac granulowany lub drobno sproszkowany nosnik nieorganiczny lub organiczny taki jak glinki, piasek, wermikulit, kaczany kukurydzy, aktywowany wegiel i inne.Impregnowane granulki mozna nastepnie rozsiewac na glebe. Aktywna substancje mozna równiez formulowac w postaci zwilzalnego proszku, mielac go i mieszajac z nieaktywnym sproszkowanym nosnikiem, do którego dodaje sie dyspergujacego czynnika powierzchniowo-czynnego. Typowymi sproszkowanymi nosnikami stalymi sa rózne nieorganiczne krzemiany, np. mika, talk, pirofilit i glinki. Zwilzalne proszki mozna nastepnie rozpraszac w wodzie i spryskiwac nimi chwasty lub powierzchnie gleby lub rosliny uprawne w celu przygotowania ich do zbioru. Podobnie koncentraty emulsji mozna otrzymac rozpuszczajac zwiazek chemiczny w rozpuszczalniku takim jak benzen, toluen lub inne alifatyczne lub aromatyczne weglowodory i dodajac do roztworu czynnika powierzchniowo-czynnego. Koncentraty emulsji mozna rozproszyc w wodzie i nanosic przez rozpylanie. Zwiazki chemiczne mozna równiez rozpuscic w wodzie (przykladowo do stezenia 3000 czesci na milion) i przed rozpyleniem zmieszac z substancja powierzchniowo czynna. Rozpuszczalnosc w wodzie mozna zwiekszyc dodajac mieszajacego sie z woda rozpuszczalnika, takiego jak aceton, dwumetylosulfotlenek i inne. Odpowiednie substancje powierzchniowo czynne sa ogólnie znane, a ich opisy mozna znalezc w podreczniku McCutcheon: Detergents and Emulsifiers, 1970,Allured Publishing Corp., Ridgewood, New Jersey lub w patentach St. Zjedn.Ameryki na rzecz Hoffmana i innych nr 2 614 916 kolumna 2-4 i nr. 2 547 724 kolumna 3 i 4.Stezenie aktywnej substancji w preparacie moze wahac sie w szerokich granicach, np. 1—95%. Stezenie aktywnej substancji w zawiesinie do opryskiwania gleby lub listowia wynosi 0,002—75%. W" celu zastosowania jako srodka algobójczego, zwiazek chemiczny mozna rozpuscic w wodzie do stezenia np. 0,1—2000 czesci na milion.W zastosowaniach jako srodek chwastobójczy przed wzejsciem roslin, zwiazki chemiczne stosuje sie zwykle w ilosci 0,05-25 kg/ha na glebe zawierajaca chwasty i nasiona rosliny uprawnej (na powierzchnie gleby lub w górnej warstwie grubosci ;2,5—7,5 cm). W zastosowaniach jako srodek chwastobójczy po wzejsciu roslin, substancje czynna stosuje sie w ilosci 0,05—40 kg/ha, spryskujac listowie chwastów. Mozna stosowac indywidu¬ alne zwiazki chemiczne lub ich mieszaniny.4 90 406 W zastosowaniach jako srodki ulatwiajace zbiór, zwiazki chemiczne stosuje sie w stezeniu 0,005—25% wagowych, w ilosci odpowiadajacej 01—10 kg/ha. Zabieg opryskiwania roslin wykonuje sie zwykle na co najmniej 2 dni przed zbiorem. Podane powyzej zwiazki chemiczne wykazuja nie tylko wlasciwosci osuszajace i/lub defoliujace rosline, powodujace opadanie owoców i wywolujace dojrzewanie lecz sa równiez wysoce efektywne w zapobieganiu ponownego wzrostu (np. 95% zahamowania lub wiecej). Zwiazki chemiczne mozna stosowac indywidualnie lub w mieszaninie dwóch lub wiecej skladników aktywnych.Najodpowiedniejsza dawka w danym przypadku moze byc zalezna od takich czynników jak typ gleby, jej pH, zawartosc substancji organicznej, ilosc i intensywnosc opadów deszczu przed i po zabiegu, temperatura powietrza i gleby, intensywnosc i czas trwania naswietlenia w ciagu dnia. Wszystkie te czynniki moga miec wplyw na skutecznosc stosowania zwiazków chemicznych do regulacji wzrostu danej rosliny.Zastosowanie chwastobójcze moze polegac na regulacji wegetacji w obszarach przemyslowych lub na selektywnej regulacji wzrostu w uprawach takich roslin jak kukurydza, soja, marchew lub ryz.Do roslin, przy zbiorze których sa pomocne nowe zwiazki, naleza miedzy innymi: bawelna (wlaczajac w to szczególnie trudna do defoliacji odmiane kalifornijska), ziemniaki, slonecznik, owoce cytrusowe, buraki cukrowe, trzcina cukrowa, pieprz, ananasy, pomidory, winogrona i inne, takie jak wymienione w patencie St.Zjedn. Ameryki 3 689 246, Young, 5 wrzesnia 1972.Wyniki stosowania srodków wedlug wynalazku sa szczególnie nieoczekiwane w swietle faktu, ze prekursory opisanych zwiazków chemicznych tj. ich nie utlenione analogi nie wykazuja wlasciwosci chwastobójczych i ulatwiajacych zbiory. ¦ Wynalazek jest zilustrowany ponizszymi przykladami.Przyklad I. (a)v Do mieszanego i zewnetrznie chlodzonego (°C) roztworu etanoditiolu. (94 g, 1 mol) i kwasu p-toluenosulfonowego (0,5 g) dodaje sie wciagu 3 godzin 3-chlorobutanonu-2 (106,5 g 1 mol) Kontynuujac mieszanie utrzymuje sie calosc wciagu dalszych 6 godzin w0°C, a nastepnie pozostawia na noc. Wydziela sie wodny roztwór kwasu solnego (17 ml). Mieszanine rozpuszcza sie w benzenie (500 ml) i ogrzewa do wrzenia pod chlodnica zwrotna usuwajac wode za pomoca aparatu Dean-Starka. Zbiera sie dalsze 2 mol wody (lacznie 19 ml, z obliczenia 18 ml). Pod zmniejszonym cisnieniem odpedza sie benzen, otrzymujac klarowna ciecz, która przedestylowuje sie pod zmniejszonym cisnieniem, otrzymujac 2,3-dwowodoro-5,6-dwumetyloditiin w postaci cieczy bezbarwnej lub o lekko zielonym zabarwieniu, o temperaturze wrzenia pod cisnieniem 0,7 mm 72—74°C (wartosc literaturowa, J.L. Massingill i inni, J.A.C.S. 35, 823, 1970:112-113/25 mm). Wydajnosc 114 g (78%).Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w CDCI3 ) :1,86(6s), 3,12 (4s). Widmo w podczerwieni: 2910 (przegiecie), 1610, 1410 (przegiecie), 1285 (przegiecie), 1155 (przegiecie), 1065, 865 (przegiecie), 755 (przegiecie). (b). Do utrzymywanego w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna roztworu 35% nadtlenku wodoru (250 ml) i lodowatego kwasu octowego (250 ml) wkrapla sie 2,3-dwuwodoro-5,6-dwumetylo-1,4-ditiin (146 g 1 mol) rozpuszczony w lodowatym kwasie octowym (100 ml). Nastepuje egzotermiczna reakcja. Po zakonczeniu wkraplania roztwór w ciagu dalszych 5 minut ogrzewa sie do wrzenia pod chlodnica, zwrotna. Po oziebieniu pojawiaja sie dlugie igly barwy bialej, które odsacza sie i przekrystalizowuje z wrzacej wody, otrzymujac 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-5,6-dwumetylo-1,4-ditiinu w postaci dlugich igiel barwy bialej, o tempera¬ turze topnienia 166-168°C. Wydajnosc 166g (79%). Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w CDCI3) : 2,13 (6s), 3,93 (4s). Analiza elementarna; wartosci obliczone dla C6H10Ó4S2 : C 34,29%, H 4,86%, wartosci znalezione: C 34 25%, 34,30%, H 4,81%, 4,74%. Widmo w podczerwieni: 2980, 2940,1550, 1400, 1300, 1180,1100,760.Przyklad II. (a).Sposobem opisanym w przykladzie la, z 2-bromopentanonu-3 i etanoditiolu otrzymuje sie 2-etylo-5,6- -dwuwodoro-3-metylo-1,4-ditiin w postaci bezbarwnego oleju o temperaturze wrzenia 88—92°C/2,8 mm, wydaj¬ nosc 41%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego: 1,04 (3t), 1,88 (3s), 2,19 (2q), 3,12 (4s). Widmo w podczerwieni: 2929 (przegiecie), 1600, 1410 (przegiecie), 1285 (przegiecie) 1155 (przegiecie), 1065, 865 (przegiecie), 755 (przegiecie). (b), Sposobem opijanym w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-3- -metylo-1 r4-ditiinu w postaci igiel barwy bialej, o temperaturze topnienia 109-113°C, wydajnosc 59%.Analiza elementarna, wartosci obliczone dla C7H1^04S2 :C 37,50%, H 5,40%, wartosci znalezione: C 37,82%, 38,17%, H'5,28%, 5,44%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (wCDCI3) : 1,24, (3t), 2,16 (3s), 2,55 (2q), 3,88 (4s). Widmo w podczerwieni: 2990,2940,1615,1395,1295, 1175, 1110, 765.Przyklad ML (a), Sposobem opisanym w przykladzie la, z propanoditiolu-1,2 i 3-chlorobutanonu-2 otrzymuje sie 2,3-dwuwodoro-2,5,6-trójmetylo-1,4-ditiin w postaci klarownej cieczy zielonej barwy, o temperaturze wrzenia90 406 5 49,5-51°C/0,7 mm. Wydajnosc 36,5%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w CDCI3) : 1,36 (3d), 1,88 (6s), 2,4-3,6 (3m). Widmo w podczerwieni: 2905 (przegiecie) 1605, 1410 (szeroki sygnal), 1250, 1155 (przegiecie) 1065 (szeroki sygnal), 730, 705. (b) Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-2,5,6-trójme- tylo-1,4-ditiinu w postaci igiel barwy bialej, o temperaturze topnienia 115-116°C. Wydajnosc 49%. Analiza elementarna; wartosci obliczone dla C7H1204S2 : C 37,50%, H 5,40%, wartosci znalezione: C 37,28%, 37,78%, H 5,29%, 5,95%. Widmo w podczerwieni: 2975,2950,1545,1400,1290,1180,1100, 755.Przyklad IV. (aj. Sposobem opisanym w przykladzie la, z 2-chlorocykloheksanonu i propanoditiolu-1,2 otrzymuje sie ,6,7,8-czterowodro-2-metylo-1,4-benzoditian w postaci oleju barwy zielonawej, o temperaturze wrzenia 127-130°C/2,3 mm. Wydajnosc 66%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego: 1,36 (3d), 1,4-1,88 (4m), 1,88-2,3 (4m), 2,6-3,7 (3m).Widmo w podczerwieni:2920,1615,1410,1325,1250,1120,855,715. (b) Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 5,6,7,8-czterowodoro-2-mety- lo-1,4-benzoditianu w postaci igiel barwy bialej, o temperaturze topnienia 158-159,5°C. Wydajnosc 61%.Analiza elementarna; wartosci obliczone dla C9H1404S2 : C 43,20%, H 5,60%, wartosci znalezione: C 43,26%, H ,50%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w CDCI3) : 1,57 (3d), 1,5-2,2 (4m) 2,3-3,0 (4m), 3,35-4,5 (3m). Widmo w podczerwieni: 2965, 2920,1625,1305,1130, 880,770, 695.Przyklad V.~ - (a). Sposobem opisanym w przykladzie la, z 2-bromocyklopentanonu i propanoditiolu-1,2 otrzymuje sie 2,3,6,7-czterowodoro-2-metylo-5H-cyklopenta-1,4-ditiin w postaci oleju barwy zielonawej, o temperaturze wrzenia 92,5-93°C/1 mm. Wydajnosc 69%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w CDCI3) : 1,42 (3d), 1,6-2,2 (2 m), 2,2-2,65 (4m), 2,5-3,7 (3m). Widmo w podczerwieni: 2920,1605,1420,1310,1260,1125, 870, 720. (b)« Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 2,3,6,7-czterowodoro-2-mety- lo-5H-cyklopentaditiinu w postaci krysztalów barwy bialej, o temperaturze topnienia 158-161°C. Wydajnosc 64%. Analiza elementarna; wartosci obliczone dla C8H1204S2 :C 40,68%, H 5,12%, wartosci znalezione: C 41,23%, 40,65%, H, 5,16%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w DMSO) : 1,45 (3d), 1,8-2,4 (2m), 2,92 (4t), 3,75-4,35 (3m). Widmo w podczerwieni: 1610,1310,1240,1190,1130,900,780, 690.Przyklad VI. (a). Sposobem opisanym w przykladzie la, z butanoditiolu-1,2 i 3-chlorobutanonu-2 otrzymuje sie 2-etylo- -2,3-dwuwodoro-5,6-dwumetylo-1,4-ditiin w postaci bezbarwnego oleju o temperaturze wrzenia 68-81°C/0,7 mm. Wydajnosc 35%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego: 1.01 (3t)# 1,4-2,9 (2m), 1,87 (6s), 2,6-3,4 (3m). Widmo w podczerwieni: 2910 (przegiecie), 1610 (przegiecie), 1410, 1220 (przegiecie), 1155 (przegiecie) 1070, 735, 700. (b). Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-2,3-dwuwodoro-5,6- -dwumetylo-1,4-ditiinu w postaci igiel barwy bialej, o temperaturze topnienia 103—105°C. Wydajnosc 68%.Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego: 1,16 (3t), 1,5-2,7 (2m), 1,65 (6s), 3,4 4,0 (3m). Widmo w podczer¬ wieni: 2970,2940,1630,1400,1295,1180,1120,750. Analiza elementarna; wartosci obliczone dla C8 Hi4Ó4S2: C 40,34%, H 5,92%, wartosci znalezione: C 40,35%, 40,05%, H 5,83%, 5,71 %.Przyklad VII. (a).Sposobem opisanym w przykladzie la, z butanoditiolu-2,3 i 3-chlorobutanonu-2 otrzymuje sie 2,3-dwu- wodoro-2,-3,5,6-czterometylo-1,4-ditiin w postaci bezbarwnej cieczy o temperaturze wrzenia 58-60°C/0,02 mm. Wydajnosc 60%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w CDCI3) : 1,34 (6d), 1,87 (6s), 2,7-3,2 (2m). Widmo w podczerwieni: 2950,1600,1435,1365,1150,1060,760, 680. (b). Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-2,3,5,6-czte- rometylo-1,4-ditiinu w postaci krysztalów barwy bialej, o temperaturze topnienia 244-246,5°C. Wydajnosc 46%. Analiza elementarna; wartosci obliczone dla C8Hi404S2 :C 40,34%, H 5,92%, wartosci znalezione: C 40,39%, H6,15%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (wCDCI3) : 2,17 (6s) 3,55-3,95 (2m). Widmo w podczerwieni: 2940, 1630, 1445,1300,1180,1115,1065, 750.Przyklad VIII. (a).Sposobem opisanym w przykladzie la, z butanoditiolu-2,3 i 1-chlorobutanonu-2 otrzymuje sie 2-etylo- -5,6-dwuwodoro-5,6-dwumetylo-1,4-ditiin w postaci bezbarwnego oleju o temperaturze wrzenia 55-58°C/0,Q3-0,05 mm. Wydajnosc 53%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (wCDCI3) : 1,08 (3t), 1,36 (6d), 2,18(2q), 2,7-3,1 (2m), 5,78 (1s, poszerzony). Widmo w podczerwieni: 3000 (przegiecie), 2955,1570, 1440, 1365, 1110,825,705. (b)„W sposób opisany w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-5,6-dwuwodoro-5,6-dwu- metylo-1,4-ditiinu w postaci krysztalów barwy bialej, o temperaturze topnienia 128-132°C. Wydajnosc 37%.6 90 406 Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego: 1,23 (3t), 1,5 (6m), 2,66 (2, oktet), 3,8 (2m), 6,51 (1s, poszerzono Widmo w podczerwieni: 3020, 2940,1620,1315,1275,1115,955,740.Przyklad IX. (a). Sposobem opisanym w przykladzie la, z butanoditiolu-2,3 i 2-chlorocykloheksanonu otrzymuje sie ,6,7,8-czterowodoro-2,3-dwumetylo-1,4-benzoditian w postaci oleju barwy zielonawej, o temperaturze wrzenia 90-100°C/0,07 mm. Wydajnosc 49%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego: 1,34 (6d), 1,45-2,25 (8m) 2,7-3,1 (2m). Widmo w podczerwieni: 2900,1610,1435,1365,1320,1115,795,690. (bK Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 5,6,7,8-czterowodoro-2,3- -dwumetylo-1,4-benzoditianu w postaci igiel barwy bialej, o temperaturze topnienia 192—195°C. Wydajnosc 57%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (wCDCI3) :1,54 (6d), 1,6-2,1 (4m)#2,4-2,8 (4m), 3,81 (2m). Widmo w podczerwieni: 2940,1450,1420,1310,1260,1130,965,740.Przyklad X. (a), Sposobem opisanym w przykladzie la, z propanoditiolu-1,2 i 2-bromopentanonu-3 otrzymuje sie mieszanine 2-etylo-5,6-dwuwodoro-3,5-dwumetylo-1,4-ditiinu i 2-etylo-5,6-dwuwodoro-3,6-dwumetylo-1,4-di- tiinu w postaci oleju barwy zielonawej o temperaturze wrzenia 85—90°C/3 mm. Wydajnosc 29%. Widmo w podczerwieni 2905, 1615, 1410,1215,1155, 1060,735, 705. (b). Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie mieszanine 1,1,4,4-czterotlenku 2-etylo-5,6-dwu- wodoro-3,5-dwumetylo-1 -,4-ditiinu i 1,1,4,4-czterotlenku 2-etylo-5,6-dwuwodoro-3,6-dwumetylo-1,4-ditiinu w postaci klarownego, bezbarwnego oleju o bardzo duzej lepkosci. Wydajnosc 55%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (wCDCI3) : 1,01-1,38 (3t), 1,47-1,61 (3d), 2,16 ps), 2,38-2,75 (2q), 3,3-4,05 (3m).Widmo w podczerwieni: 2970, 2930,1620,1310,1170,1110,730, 690.Przyklad XI. (a). Sposobem opisanym w przykladzie la, z chloroacetonu i propanoditiolu-1,2 otrzymuje sie mieszanine 2,3-dwuwodoro-2,5-dwumetylo-1,4-ditiinu i 2,3-dwuwodoro-2,6-dwumetylo-1,4-ditiinu w postaci bezbarwnego oleju o temperaturze wrzenia 68—77°C/6 mm. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego: 1,39 (3d), 1,90 (3s), 2,5-3,65 (3m), 5,78 (1 kwintet). Widmo w podczerwieni: 3000, 2910,1585,1400,1350,1090,810,760. (bh. Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie mieszanine 1,1,4,4-czterotlenku 2,3-dwuwodoro- -2,5-dwumetylo-1,4-ditiinu i 1,1,4,4-czterotIen ku 2,3-dwuwodoro-2,6-dwumetylo-1,4-ditiinu w postaci dlugich igiel barwy bialej, o temperaturze topnienia 160-205°C. Analiza elementarna; wartosci obliczone dla C^H10O4S2: C 34, 29%, H 4,86%, wartosci znalezione: C 34,85%, H 4,81%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w CDCI3-DMSO): 1,51 (3d) 2,16-2,19 (3d)t3,6-4,2 (3m) 6,98 (1m). Widmo w podczerwieni: 3010, 2970, 2920, 1620,1400, 1300,1120, 705.Przyklad XII. Sposobem opisanym w przykladzie la, z 1-chlorobutanonu-2 i propanoditiolu-1,2 otrzymuje sie mieszanine 2-etylo-5,6-dwuwodoro-5-metylo-1,4-ditiinu i 2-etylo-5,6-dwuwodoro-6-metylo-1,4-di¬ tiinu w postaci oleju o temperaturze wrzenia 79-83°C/1,3 mm. Wydajnosc 30%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w CDCI3) : 1,08 (3t), 1,40 (3d) 2,18 (2q), 2,5-3,6 (3m), 5,83 (1q). (b). Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie mieszanine 1,1,4,4-czterotlenku 2-etylo-2,3-dwu- wodoro-5-metylo-1,4-ditiinu i 1,1,4,4-czterotlenku 2-etylo-5,6-dwuwodoro-6-metylo-1,4-ditiinu w postaci dlu¬ gich igiel barwy bialej, o temperaturze topnienia 141—153°C. Wydajnosc 55%. Analiza elementarna; wartosci obliczone dla C7H1204S2 :C 37,50%, H 5,40%. Wartosci znalezione: C 37,79%, 37,59%, H 5,29%, 5,23%.Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w DMSO) : 1,18 (3t), 1,45 (3d), 2,52 (2q), 3,8-4,3 (3m), 7,28 (Im). Widmo w podczerwieni: 3010, 2980, 2920,1630,1400,1295,1120,705..Przyklad XIII. Sposobem opisanym w przykladzie la, z chloroacetonu i butanoditiolu-1,2 otrzymuje sie mieszanine 2-etylo-2,3-dwuwodoro-5-metylo-1,4-ditiinu i 2-etylo-2,3-dwuwodoro-6-metylo-1,4-ditiinu w pos¬ taci oleju barwy zielonawej, o temperaturze wrzenia 68—75°/0,8 mm. (b).Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie mieszanine 1,1,4,4-czterotlenku 2-etylo-2,3-dwu- wodoro-5-metylo-1,4-ditiinu i 1,1,4,4-czterotlenku 2-etylo-2,3-dwuwodoro-6-metylo-1,4-ditiinu w postaci krysztalów barwy bialej, o temperaturze topnienia 111—142°C. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (wCDCI3) :1,17 (3t) 1,4-2,4'(2q), 2,20 (3m), 3,80 (3m), 6,85 (Im). Widmo w podczerwieni: 3025, 2980, 2930, 1625, 1405, 1305, 1120, 750.Przyklad XIV. Sposobem opisanym w przykladzie la, z butanoditiolu-1,2 i 1-chlorobutanonu-2 otrzy¬ muje sie mieszanine 2,5-dwuetylo-2,3-dwuwodoro-1,4-ditiinu i 2,6-dwuetylo-2,3-dwuwodoro-1,4-ditiinu w posta¬ ci oleju o lekko zielonawym zabarwieniu, o temperaturze wrzenia 77-78°C/0,6 mm. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego: 1,01 (3t), 1,4-2,6 (2m), 1,32 (3t), 1,44 (2q), 2,6-3,4 (3m), 5,78 (1m). Wydajnosc 69%.Widmo w podczerwieni: 3000, 2910,1585,1410,1220,1095,810,755. (b), Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie mieszanine 1,1,4,4-czterotlenku 2,5-dwuetylo-2,3- -dwuwodoro-1,4-ditiinu i 1,1,4,4,-czterotlenku 2,6-dwuetylo-2,3-dwuwodoro-1,4-ditiinu ow postaci igiel barwy90 406 7 bialej, o temperaturze topnienia 99-136°C. Wydajnosc 65%. Analiza elementarna; wartosci obliczone dla Cf H1404S2,: C 40,34%, H 5,92%. Wartosci znalezione: C 39,90%, 40,31%, H 5,84%, 5,90%. Widmo magnetycz¬ nego rezonansu jadrowego (wCDCI3): 1,17 (3t) 1,22 (3t), 1,4-2,6 (2m), 2,63 (2q), 3,4-4,1 (3m),£,47 Om).WWmowpcKJczerwienJ:3010,2970,1620,1395,1300/1120,760,680.Przyklad XV. Sposobem opisanym w przykladzie la, z cykloheksanoditiolu-1,2 i 3-chlorobutanonu-2 otrzymuje sie 4a, 5, 6#7,8,8a-szesciowodoro-2,3-dwumetylo-1,4-benzoditiin w postaci bezbarwnego oleju o tem¬ peraturze wrzenia 100-102°C/0,2 mm. Wydajnosc 78%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego: 1,07-2,2 (8m), 1,85 (6s), 2,9-3^ (2m). Widmo w podczerwieni: 2924, 2850,1615,1440,1335,1275,1180,985. (b)Sposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 4a,5,6,7,8,8a-szesciowodoro- -2,3-dwumetylo-1,4-benzoditiinu w postaci igiel barwy bialej. Analiza elementarna; wartosci obliczone dla Ci oHi «04Sa: C 45,45%, H 6,10%. Wartosci znalezione: C 45,65%, H 6,29%.Przyklad XVI. (a),Do wrzacego roztworu cykloheksanoditiolu-1,2 (44,4 g) w benzenie (250 ml) zawierajacego slady kwasu p-toluenosulfonowego, dodaje sie wciagu 2 godzin 1-chlorobutanonu-2 (31,8) w benzenie. Roztwór ogrzewa sie w ciagu 55 godzin do wrzenia pod chlodnica zwrotna, odprowadzajac wode za pomoca aparatu Dean-Starka.Mieszanine reakcyjna przemywa sie kolejno zimnym roztworem wodnym wodorotlenku sodu i woda, suszy i pod zmniejszonym cisnieniem odpedza rozpuszczalnik, otrzymujac w pozostalosci olej. Surowy 2-etylo-4a,5,6,7,8,8a- -szesckwodoro-1,4-benzoditiin przedestylowuje sie z zastosowaniem wysokiej prózni, otrzymujac bezbarwny olej, którego glówna frakcja wrze w 100°C/0,1 mm. Wydajnosc 63%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego (w CDCI3): 1,09 (3t), 0,9-2,4 (8m), 2,19 (2q), 2,8-3,25 (2m),5,80 (1t). Widmo w podczerwieni: 3000, 29X, 1585,1335, 1275,1125,875, 840. (b)rSposobem opisanym w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 2-etylo-4a,5,6,7,8,8a-szescio- wodoro-1,4-benzoditiinu w postaci igiel barwy bialej, o temperaturze topnienia 140—142°C. Analiza elementar¬ na; wartosci obliczone dla C10H! *04S2 : C 45,45%, H 6,10%,. wartosci znalezione: C 45,82%, H 6,13%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego w(CDCI3) :1,22 (3t), 1-2,6 (8m) 2,67 (2q) 3,6-3,9 (4d), 6,52 (1t).Wydajnosc 64%. Widmo w podczerwieni: 3020, 2940,1630,1300,1260,1120,760,680.Pr z y k l a d XVII. Sposobem opisanym w przykladzie la, z 2-chlorocykloheksanonu i etanoditiolu otrzy¬ muje sie 5,6,7,8-czterowodoro-1,4-benzoditian w postaci oleju barwy zielonawej, o temperaturze wrzenia 90°C/0,5 mm. Wydajnosc 45%. Widmo magnetycznego rezonansu jadrowego: 3,18 (4s), protony pierscienia.Widmo w podczerwieni: 2920, 1610,1325,1280,1280,1125,1025,785. (b). Sposobem opisany m w przykladzie Ib otrzymuje sie 1,1,4,4-czterotlenek 5,6,7,8-czterowodoro-1,4- -benzoditianu w postaci duzych przejrzystych krysztalów, o temperaturze topnienia 172—175°C. Wydajnosc 41%. Analiza elementarna; wartosci obliczone dla C8H1204S2: C 40,68%, H 5,12%. Wartosci znalezione: C 40,77%, H 5,05%. Widmo w podczerwieni: 2990, 2935,1630,1400,1300,1125,880,750.Przy kH ad XVIII. W celu zilustrowania efektywnosci opisanych czterotlenków ditiinu jako srodków chwastobójczych stosowanych przed wzejsciem roslin, 600 mg zwiazku chemicznego rozpuszcza sie w 10 ml organicznego rozpuszczalnika (np. acetonu), ? do roztworu dodaje sie 30 mg konwencjonalnego czynnika emulgujacego (np. izopktylopolietoksyetanolu, marka handlowa "Triton X100"). Roztwór rozciencza sie 100 ml destylowanej wody.10 ml tego roztworu o stezeniu 6000 czesci na milion rozciencza sie destylowana woda do stezenia 500 czesci na milion. Srodek stosuje sie w ilosci 10 kg/ha, nanoszac 23 ml roztworu o stezeniu 500 czesci na milion na powierzchnie gleby w plastikowych doniczkach o srednicy 11,3 cm w których posadzono nastepujace chwasty: Amaranthus retroflexus L. (szarlat), Portulaca oleracea L. (portulaka pospolita), Ipomea purpurea L Roth (powój), Digitaria ischaemum (Schreb). (palusznik), Echinochloa crusgalii (L) Beaur. (chwastnica jednostronna), Setaria faberi Herrm. (wlosnica) i Cyperus rotundus L. W 2 tygodnie po zabiegu przeprowadza sie ocene procentowego ograniczenia wzrostu, roslin, przez porównanie z kontrolna hodowla nie poddana zabiegowi. W tablicy I przedstawiono wyniki stosowania srodków chwastobójczych wedlug wynalazku, wytworzonych sposobami opisanymi w przykladach.Przyklad XIX. W celu zilustrowania efektywnosci opisanych czterotlenków ditiinu jako srodków chwastobójczych, stosowanych po wzejsciu roslin, opisany w przykladzie XVIII roztwór o stezeniu 6000 czesci ha milion rozpylono za pomoca konwencjonalnego rozpylacza Devilbiss, zwilzajac listowie w takim stopniu, ze roztwór zaczal z niego splywac. Stosujac chwasty opisaniw przykladzie XVIII, wykonano zabieg w 6 dni po wzejsciu roslin. Procentowa ocene zahamowania wzrostu roslin przeprowadzono w 2 tygodnie po zabiegu. Wyniki przedstawiono w tablicy II.Przyklad XX. W celu zilustrowania aktywnosci jako srodka algobójczego i niszczacego chwasty wodne, 5 litrów roztworu zwiazku chemicznego z przykladu 1,1,1,4,4-czterotlenku 2,3-dwuwodoro-5,6-dwume- tylo-1,4-ditiinu, o stezeniu 1000 czesci na milion, wlano do plastikowego pojemnika zawierajacego wlókna8 90 406 Spirogyra (zielona alga) i rosliny Eichornia crassipes (Mart). Solms (hiacynt wodny). Po uplywie 10 dni stwierdza sie, ze algi i rosliny w wodzie nie zawierajacej zwiazku chemicznego sa zywe, natomiast rosnace w wodzie zawierajacej ten zwiazek w stezeniu 1000 czesci na milion sa martwe.Przyklad XXI. Selektywnosc srodków chwastobójczych jest pozadana, poniewaz umozliwia zwalcza¬ nie chwastów rosnacych w uprawach pozadanych roslin. W celu zilustrowania uzytecznosci czterotlenków ditiinu wedlug wynalazku jako selektywnych srodków chwastobójczych stosowanych przed wzejsciem roslin, 15 mg zwiazku chemicznego rozpuszcza sie w 5 ml organicznego rozpuszczalnika zawierajacego 25 mg konwencjonalne¬ go czynnika emulgujacego, a roztwór rozciencza sie do 300 ml destylowana woda. Srodek stosuje sie w dawce 2 kg/ha, nasycajac powierzchnie gleby zwierajacej nasiona chwastów i roslin uprawnych, umieszczonej w plastiko¬ wych doniczkach o srednicy 15 cm. Stosuje sie roztwór o stezeniu 50 czesci na milion w ilosci 80 ml na doniczke. Procent ograniczenia wzrostu chwastów i roslin uprawnych oblicza sie w 2 tygodnie po wzejsciu rosliny uprawnej. Uzytecznosc zwiazków chemicznych jako selektywnych srodków chwastobójczych stosowa¬ nych przed wzejsciem roslin jest przedstawiona w tablicy III.Przyklad XXII. W celu zilustrowania czterotlenków ditiinu wedlug wynalazku jako srodków ulatwia¬ jacych zbiory, a zwlaszcza ich efektywnosci jako srodków osuszajacych i defoliujacych bawelne, 600 mg zwiazku chemicznego rozpuszcza sie w wodzie destylowanej lub w 5 ml organicznego rozpuszczalnika (np. acetonu), dodajac do roztworu 30 mg konwencjonalnego czynnika emulgujacego (np. izooktylopolietoksyetanolu marki handlowej „Triton X100"). Bawelne, Gossypium hirsutum (L) w pierwszym rzeczywistym stadium lisciowym opryskuje sie srodkiem za pomoca konwencjonalnego rozpylacza Devilbiss, zwilzajac rosliny w takim stopniu, ze roztwór zaczyna z nich splywac. W dwa tygodnie po zabiegu przeprowadza sie ocene procentowego zniszczenia tkanki liscia (wyniki podaje sie w procentach osuszenia, które jest przejawem fitotoksycznosci, tablica 4) lub w procentach lisci opadlych (wyniki w procentach defoliacji, tablica 4). Podane w tablicy IV zwiazki chemiczne wywolujace wysuszenie przy mniejszych dawkach wywoluja defoliacje, która w wielu przypadkach jest bardziej pozadana.Przyklad XXIII. Przyklad ten wykazuje defoliacje bawelny polaczona z wazna wlasciwoscia pows¬ trzymywania ponownego wzrostu lisci. 480 mg zwiazku chemicznego rozpuszcza sie w wodzie lub w 5 ml toluenu, miesza do uzyskania jednorodnej zawiesiny i rozciencza do 120 ml woda. Dojrzale rosliny bawelny z 4—5 dobrze rozwinietymi torebkami nasiennymi opryskuje sie roztworem pozadanego zwiazku chemicznego do splywania roztworu z lisci. W 10 dni po zabiegu przeprowadza sie ocene defoliacji, a w 30 dni po zabiegu przeprowadza sie ocene ponownego wzrostu lisci. Wyniki przedstawiono w tablicy V, w której procent ponownego wzrostu przeprowadzono przez porównanie z nie poddanymi zabiegowi roslinami kontrolnymi.Przyklad XXIV. Przyklad ten wykazuje efektywnosc 1,1,4,4-czterotlenku 2,3-dwuwodoro-5,6-dwu- metylo-1,4-ditiinu jako srodka ulatwiajacego zbiór ziemniaków. 4 g tego zwiazku rozpuszcza sie w : 1000 ml wody (50°C), otrzymujac roztwór o stezeniu 4000 czesci na milion, do którego dodaje sie w ilosci 0,5%, srodka powierzchniowo czynnego (np. produktu kondensacji trój metylononanolu z 6-13 molami tlenku etylenu — pro¬ duktu o nazwie handlowej „Adjuvant T"). Sporzadza sie równiez roztwór o stezeniu 1000 czesci na milion.Roztworami opryskuje sie poletka ziemniaków Green Mountain White. W momencie wykonywania zabiegu nac ziemniaczana znajdowala sie wstanie aktywnego rozwoju. W 10 dni po wykonaniu zabiegu stwierdza sie, w przypadku obu roztworów, 100% defoliacje i zniszczenie naci.Przyklad XXV. Przyklad ilustruje oslabienie zwiazania owoców cytrusowych z drzewem. Sporzadza sie suchy proszek o nastepujacym skladzie: mg 1,1,4,4-czterotlenek 2,3-dwuwodoro-5,6-dwu metyloditiinu 200 Zwiazki powierzchniowo-czynne: Alkohol alkarylo polieterowy (nazwa handlowa „TritonX120) 4 N-metylo-N-palmitoilolaurynian sodu (nazwa handlowa „Igepon TN—74") 4 Spolimeryzowane sole sodowe kwasu alkilonaftalenosulfonowego (nazwa handlowa„Daxad—11") 8 Proszki: Glinka kaolinowa (nazwa handlowa „DixieClay") 56 Krzemionka (nazwa handlowa Hi Sil233) 128 400 Mieszanine zawiesza sie w 1000 ml wody, co odpowiada stezeniu 200 czesci na milion aktywnego skladnika. Z roztworu zasadniczego sporzadza sie roztwory o stezeniu 100, 50 i 25 czesci na milion. Kazdym z roztworów opryskano do stanu, w którym roztwór zaczal splywac, pojedyncze galezie drzewa pomaranczowe¬ go z 30 owocami. W 7 dni po zabiegu przeprowadzono ocene rozluznienia wiazania miedzy owocem a drzewem, mierzac liczbe potrzasniec koniecznych do usuniecia owoców z galezi. W tablicy VI przedstawiono wyniki, wyrazone w liczbie potrzasniec usuwajacych 10 owoców.90 406 9 PL