PL88754B1 - - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do od¬ wijania przedzy z obracajacej sie cewki w skre¬ carce.W znanych konstrukcjach skrecarek przedzy jest stosowanych wiele róznych rozwiazan kon¬ strukcyjnych urzadzen do odwijania przedzy pod¬ dawanej skrecaniu.Z niemieckiego opisu patentowego nr 2 005 223 raane jest urzadzenie do odwijania przedzy, w Irtórym z nieruchomo osadzonej cewki z nawojem przedzy nastepuje jej odwijanie za pomoca dwóch wirujacych rozdzielaczy. Urzadzenie poza tym, ze charakteryzuje sie skomplikowana budowa i zwia- -zana z tym zawodnoscia, nie zapewnia odwijanej nitce stalego w czasie naprezenia, co nie pozostaje Taez ujemnego wplywu na jakosc nastepujacego potem skrecania.Powszechnie znane i stosowane sa bardziej pro¬ ste urzadzenia do odwijania przedzy, w których cewka z nawojem przedzy jest osadzona obroto¬ wo na wrzecionie, a to obracanie sie cewki powo¬ duje wytworzenie rutehu wirowego powietrza po¬ miedzy ta cewka a otaczajacym ja plaszczem, obracajacym sie z ta sama predkoscia i w kierun- Tcu zgodnym z kierunkiem obracania sie cewki. t)zieki temu wewnatrz plaszcza tworzony jest ba¬ lon z nitki odwijajacej sie z cewki, która wypro¬ wadzana jest na zewnatrz przez otwór wykonany W denku zamykajacym od góry plaszcz i usytuo¬ wany wspólosiowo z osia symetrii cewki. Prze- mieszczajacy sie we wnetrzu plaszcza balon z nit¬ ki nie jest zatem poddawany oporowi powietrza, poniewaz wiruje on wraz z ta nitka, a wobec tego nie ma tu mozliwosci wykorzystania pedu po¬ wietrza do formowania ksztaltu balona i regulo-* wania naprezen nitki, czy tez zmniejszania tych naprezen.Celem wynalazku jest wyeliminowanie wymie¬ nionych niedogodnosci, a zadaniem jest opracowa¬ nie konstrukcji urzadzenia do odwijania przedzy, które przy zachowaniu zalet wynikajacych z *** stosowania wirujacego wraz z cewka plaszcza, pozwalaloby na dowolne formowanie ksztaltu ba¬ lona i regulowanie naprezen w odwijanej nitce/ Wedlug wynalazku urzadzenie do odwijania przedzy z obracajacej sie cewki w skrecarce prze-* dzy, zawierajace plaszcz otaczajacy cewke, obra- cajacy sie wraz z nia i ograniczajacy pierscie¬ niowa szczeline powietrzna wokól cewki, w któ¬ rej formowany jest balon nitki odwijanej z cewki i wprowadzanej do prowadnika usytuowanego w poblizu zewnetrznego konca plaszcza, charaktery¬ zuje sie tym, ze plaszcz na swym koncu zwróco¬ nym w kierunku prowadnika jest otwarty, a po¬ nizej tego otwartego konca jest usytuowany, po¬ laczony na stale z cewka, element ograniczajacy wielkosc szczeliny, w której przemieszcza sie nitka odwijana z cewki. Nieobracajacy sie prowadnik jest zamocowany przesuwnie osiowo wzgledem cewki. Alternatywnie, element ograniczajacy wiel- S8 754s kosc szczeliny stanowi kolnierz cewki, tarcza po¬ laczona z kolnierzem cewki, lub zabierak, majacy ksztalt wycinka czaszy kulistej, wypukloscia zwró¬ cony w kierunku prowadnika i polaczony z cewka. Szczególnie korzystny efekt odwijania uzyskuje sie, gdy w elemencie ograniczajacym wielkosc szczeliny, jest wykonany centrycznie otwór z usytuowanym w nim prowadnikiem.Zgodnie z wynalazkiem prowadnik jest usytuo¬ wany wspólosiowo do otworu, albo, co jest wazne z punktu widzenia jakosci odwijania, mimosrodo- wo wzgledem osi otworu. Korzystne jest wyposa¬ zenie urzadzenia w nasadke, osadzona wymiennie na koncu plaszcza, zwróconym w kierunku pro¬ wadnika, sluzaca do zmiany dlugosci i srednicy wewnetrznej tego plaszcza. Plaszcz ograniczajacy pierscieniowa szczeline powietrzna, jest otoczony nieruchomomym plaszczem zewnetrznym. a Stosowanie urzadzenia zbudowanego zgodnie z wynalazkiem, umozliwia uzyskanie wielu korzyst¬ nych efektów, a podczas jego pracy wystepuja swoistego rodzaju zjawiska. Mianowicie na suma¬ ryczne naprezenie nitki sklada sie, ogólnie rzecz biorac, stale naprezenie wstepne i naprezenie wy¬ wolane zrzucaniem nitki z nawoju, wynikajace z geometrii samego nawoju oraz przebiegu odwi¬ jania. Zrzucanie nitek z wirujacej cewki przebie¬ ga zwykle po linii srubowej i nitka tak ulozona na skutek dzialajacej na nia sily odsrodkowej przylega do wewnetrznej powierzchni plaszcza otaczajacego cewke. W miare gdy miejsce schodze¬ nia nitki z nawoju zmienia swoje polozenie, zmienia sie kat wzniosu linii srubowej, a z nim odpowiednio i naprezenie nitki. Ta zmiana napre¬ zenia daje sie przedstawic na wykresie w zalez¬ nosci od kata obrotu cewki jako linia sinusoidal¬ na. Przy szczególnie niekorzystnych warunkach w momentach nakladania sie naprezenia wstepnego nitki i oscylacyjnie zmiennego naprezenia wywo¬ lywanego odwijaniem, wystepuja szczytowe war¬ tosci calkowitego naprezenia, co stwarza niebez¬ pieczenstwo przerwania nitki.Tego rodzaju niekorzystne warunki powstaja zwlaszcza wtedy, gdy do uprzednio wspomnianego naprezenia wstepnego dochodzi jeszcze dzialanie strefy zawirowan powietrza. Z tego powodu kon¬ strukcja urzadzenia wedlug wynalazku pozwala na zmniejszenie niebezpieczenstwa przerwania sie nitek, które mianowicie polega na tym, ze na nici znajdujace sie pomiedzy powierzchnia nawoju i poczatkiem poosiowego odcinka ich przebiegu od¬ dzialuje sie sila, której skladowa promieniowa podczas kazdego obrotu cewki wzrasta od pewnej minimalnej wielkosci do wielkosci maksymalnej, na koniec zas ponownie spada do tej wielkosci mi¬ nimalnej. Korzystne jest przy tym jesli skladowa promieniowa drogi przebiegu nitki jest jednakowa podczas kazdego pelnego obrotu cewki.Na skutek stale zmieniajacej sie podczas obrotu cewki skladowej promieniowej drogi przebiegu nitki wystepuja w niej ruchy wibracyjne i to przede wszystkim w jej kierunku wzdluznym. Te wibracje oddfcialuja wyrównujaco na napreze¬ nie nitki pomiedzy dwoma skrajnymi jej poloze¬ niami przy odwijaniu. Wiaze sie to szczególnie z 754 4 duzymi predkosciami obrotowymi wrzeciona i tym samym z tworzacym sie balonem. Takie wyrów¬ nywanie naprezen ma takze znaczenie przy wyste¬ powaniu wartosci szczytowych naprezenia nitki.Zaleta urzadzenia wedlug wynalazku jest to, iz. daje ono podczas calego przebiegu odwijania ta¬ kie zmniejszenie calkowitego naprezenia nitki, ze wystepowanie przypadków jej zerwania jest prak¬ tycznie wykluczone.Szczególnie korzystne rozwiazanie urzadzenia. wedlug wynalazku w rozwinietej postaci polega na tym, ze prowadnik nitki jest umieszczony mi- mosrodowo wzgledem osi cewki. Przy takim roz¬ wiazaniu charakter drogi przebiegu nitki od- grywa szczególnie wazna role.Przez mimosrodowe usytuowanie prowadnika w stosunku do osi cewki uzyskuje sie w szczególnie prosty sposób pozadana droge przebiegu nitki, a zwlaszcza ciagle zwiekszenie i ponowne zmniej- szanie sie skladowej promieniowej drogi przebiegu nitki, a tym samym pozadane wyrównanie i zmniejszenie naprezen nitki.Nalezy przy tym wyraznie podkreslic, ze ta zmiana drogi przebiegu nitki jest wazna nie tylka w powiazaniu z obszarem zawirowan, ale ma ta bardziej ogólne zastosowanie i znaczenie, i takze jest korzystne tam, gdzie nie wystepuje obszar zawirowan.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w^ so przykladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia wrzeciono z nasadzona nan cewka kolnierzowa i obrotowym plaszczem, ota¬ czajacym te cewke oraz nieruchomym plaszczem obejmujacym plaszcz obrotowy, fig. 2 — wrzeciona z fig. 1 w rzucie poziomym, fig. 3 — wrzeciona z fig. 1, ale z inna cewka, fig. 4 — wrzeciono z fig. 1, przy czym obrotowy plaszcz jest wyposa¬ zony w nasadke, fig. 5 — wrzeciono z fig. 1, w którym z cewka polaczony jest zabierak, fig. 6 — 40 wrzeciono z fig. 1, w którym zabierak ma postac pokrywy, fig. 7 — wrzeciono z taka sama cewka, jak na fig. 6, ale z prowadnikiem nitki usytuowa¬ nym mimosrodowo wzgledem osi cewki, a fig. 8 — wrzeciono z fig. 7 w rzucie poziomym. 45 Jak uwidoczniono na fig. 1 i 2, na wrzecionie jest osadzona cewka 12 z usytuowanym pomie¬ dzy jej kolnierzami 14 i 16 nawojem 18 przedzy.Ponadto na wrzecionie jest osadzony, obracajacy sie wraz z nim plaszcz 20 wewnetrzny, majacy 50 postac cylindra, otaczajacy cewke i wystajacy po¬ nad jej górny kolnierz 14. Wokól plaszcza 20 we¬ wnetrznego jest usytuowany plaszcz 22 zewnetrz¬ ny, o wysokosci nieco wiekszej od wysokosci plaszcza wewnetrznego, osadzony nieruchomo na. 55 wrzecionie 10. Pomiedzy zewnetrzna obwodowa powierzchnia nawoju 18 przedzy a powierzchnia plaszcza 20 wewnetrznego, utworzona jest piers¬ cieniowa szczelina 24 do tworzenia balonu nici, natomiast pomiedzy plaszczami 20 i 22 znajduje 60 sie druga pierscieniowa szczelina 30.Podczas dzialania urzadzenia, powietrze znajdu¬ jace sie w szczelinie 24 i otaczajace cewke 12, wiruje wraz z cewka, tak ze przy odwijaniu nit¬ ki 26, przyjmujacej ksztalt balonu 32, nie jest ona 65 poddawana oporowi powietrza. Natomiast w po—88 754 6 blizu górnych konców obu plaszczy 20 22, utwo¬ rzony jest obszar zawirowan powietrza, bedacy efektem oddzialywania czasteczek powietrza, obra* cajacyeh sie wraz z cewka 12, na nieruchome cza- iteczki powietrza, znajdujace sie w poblizu wspomnianych górnych konców obu plaszczy 20,22.W tym obszarze zawirowan znajduje sie górna czesc balonu 32 nitki 26, poddawana dzialaniu tych zawirowan, a scislej ich oporowi. W wyniku zmniejszajacej sie w kierunku strzalki A pred¬ kosci zawirowan, najwieksze opory powietrza, dzialajace na nitke, beda wystepowac w okolicy plaszczyzny pokrywajacej sie z górna krawedzia plaszcza 20 wewnetrznego. Przez regulacje polo¬ zenia prowadnika 28, wzgledem wymienionej gór¬ nej krawedzi plaszcza 20, ustala sie odleglosc osiowa, na której ksztaltowany bedzie balon 32 nitki 26 w obszarze zawirowan, co równoczesnie okreslac bedzie wartosc oporów powietrza w tym obszarze, a tym samym wartosc naprezenia nitki.Nieruchomy plaszcz 22 zewnetrzny chroni, w przypadku gesto obok siebie ustawionych wrze¬ cion, przed tworzeniem zawirowan na zewnatrz plaszcza 20, mogacych dzialac zaklócajaco na ob¬ szary zawirowan sasiednich wrzecion, a jedno¬ czesnie powodowac zwiekszony pobór energii na¬ pedowej. Srednica górnego kolnierza 14 cewki 12 jest tak dobrana, azeby pomiedzy jego obwodem a plaszczem 20 istniala niewielka szczelina. Wy¬ raznie jest to pokazane na fig. 3, gdzie kolnierz 14a jest specjalnie przystosowany dla spelnienia tego warunku, w przypadku gdy sama cewka ma kolnierz o srednicy wyraznie mniejszej od sred¬ nicy plaszcza 20 wewnetrznego.Dla ksztaltowania obszaru zawirowan po¬ wietrza w poblizu górnej krawedzi plaszcza we¬ wnetrznego, jak to pokazano na fig. 4, mozna sto¬ sowac nasadki 32 o róznych wysokosciach, do¬ bierane zaleznie od wymagan. Tym samym uzys¬ kuje sie zmiane polozenia obszaru zawirowan wzgledem kolnierza 14 cewki 12. Nasadka sluzy równiez do ustawiania srednicy wewnetrznej 35 plaszcza 20 wewnetrznego.Jak uwidoczniono na fig. 5 i 6 nad kazda z ce¬ wek 12 znajduje sie zabierak 36 i 38 przymoco¬ wany do górnego kolnierza cewki i obracajacy sie wraz z nia. W przypadku wrzeciona na fig. 5 za¬ bierak ma ksztalt zblizony do ksztaltu lba nita, którego zewnetrzna powierzchnie stanowi wycinek czaszy kulistej z centrycznie wykonanym w niej otworem 40, ograniczonym scianka rurkowa prze¬ znaczona do polaczenia z górnym kolnierzem cewki. Natomiast w przypadku wrzeciona na fig. 6 zabfterak 38 ma ksiztalt tarczy z wywinietym ku dolowi obrzezem i centralnie w niej wykonanym otworem 40 ograniczonym scianka rurkowa, prze¬ znaczona do polaczenia z górnym kolnierzem cewki. Zarówno w przypadku wrzeciona na fig. 5 jak i na fig. 6 w otwory 40 moze byc wprowadzo¬ ny prowadnik 28a, usytuowany w osi cewki.W obu tych przypadkach balon nitki 26 na czes¬ ci swej dlugosci osiowej jest formowany na ze¬ wnetrznej powierzchni zabieraka 36, 38 wchodzac do otworu 40, a nastepnie do otworu prowadnika.Dzieki temu przy silnie skrecanej przedzy wyeli¬ minowana jest mozliwosc przenoszenia skretu na nitke przed jej wejsciem do otworu prowadnika.Tego rodzaju wrzeciona moga pracowac w poloze¬ niach pionowych, ukosnych, jak równiez po2io- mych.Budowa urzadzenia uwidocznionego na fig. 7 i 8 jest zasadniczo podobna do budowy urzadzen na fig. 5 i 6, z tym, ze prowadnik 28b nitki jest usy¬ tuowany mimosrodowo w otworze 40 zabieraka, a tym samym mimosrodowo wzgledem osi sy* metrii cewki 12. Nitka wychodzaca z prowadnika moze sie swobodnie obracac, przy czym jej skre* canie nie jest przenoszone przed ten prowadnik, w przypadku gdy jest ona poddawana silnemu skrecaniu. Dzieki mimosrodowemu usytuowaniu prowadnika 28b wzgledem osi symetrii cewki oraz uwzgledniajac fakt, ze prowadnik ten nie posia¬ da ruchu obrotowego przy kazdym obrocie cewki 12 skladowa promieniowa drogi przemieszczania sie nitki 26 od powierzchni nawoju 18 do wejscia w prowadnik 28b zwieksza sie stale od wartosci minimalnej x do wartosci maksymalnej y, by po¬ nownie zmniejszac sie do wartosci minimalnej x.Róznica w dlugosci skladowych promieniowych z n i y jest równa odleglosci a, w której usytuowany jest prowadnik od osi symetrii cewki.Przedstawiona linia przerywana droga prze¬ mieszczania sie nitki 26 jest charakterystyczna dla maksymalnej skladowej promieniowej y, zas droga przemieszczania sie nitki oznaczona linia gruba jest charakterystyczna dla minimalnej skla¬ dowej promieniowej x. Z porównania ksztaltu tych linii wynika, ze przy dluzszej promieniowej drodze przemieszczania sie nitki jest ona odwija- jj na z cewki przy wiekszym naprezeniu niz przy krótszej drodze promieniowej jej przemieszczania.Zatem ze wzgledu na zmienna w czasie droge przemieszczania nitki odwijanej z cewki, zwlasz¬ cza przy znacznych predkosciach obrotowych M wrzeciona, nitka jest wprawiana w ciagla wi¬ bracje, glównie w kierunku wzdluznym, powodu¬ jaca wyrównywanie w czasie naprezenia nitki i zmniejszenie tego naprezenia, szczególnie w ob¬ szarze zawirowan. 46 PL PL

Claims (10)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Urzadzenie do odwijania przedzy z obraca¬ jacej sie cewki w skrecarce, zawierajace plaszcz 50 otaczajacy cewke, obracajacy sie wraz z nia i o- graniczajacy pierscieniowa szczeline powietrzna wokól cewki, w której formowany jest balon nitki odwijanej z cewki i wprowadzanej do prowadni¬ ka usytuowanego w poblizu zewnetrznego konca B5 plaszcza, znamienne tym, ze plaszcz (20) na swym koncu zwróconym w kierunku prowadnika (28, 28a, 28b) jest otwarty, a ponizej tego otwartego konca jest usytuowany, polaczony na stale z cew¬ ka (12), element (14, 14a, 36, 38) ograniczajacy 60 wielkosc szczeliny (24), w której przemieszcza sie nitka (26) odwijana z cewki (12).

2. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze nieobracajacy sie prowadnik (28, 28a) jest za¬ mocowany przesuwnie osiowo wzgledem cew- «5 ki (12).88 754 8

3. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze element ograniczajacy wielkosc szczeliny (24) stanowi kolnierz (14) cewki (12).

4. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze element ograniczajacy wielkosc szczeliny (24) stanowi tarcza (14a), polaczona z kolnierzem cew¬ ki (12).

5. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze element ograniczajacy wielkosc szczeliny (24) stanowi zabierak (36), majacy ksztalt wycinka cza¬ szy kulistej, wypukloscia zwrócony w kierunku prowadnika (28a, 28b) i polaczony z cewka (12).

6. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze element (36, 38) ograniczajacy wielkosc szcze¬ liny (24) ma centrycznie wykonany otwór (40) z usytuowanym w nim prowadnikiem (28a, 28b).

7. Urzadzenie wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze prowadnik (28a) jest usytuowany wspólosiowo z osia otworu (40).

8. Urzadzenie wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze prowadnik (28b) jest usytuowany mimosrodowo wzgledem osi otworu (40).

9. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze na koncu plaszcza (20), zwróconym w kierunku 10 prowadnika, jest osadzona wymienna nasadka (34), przeznaczona dla zmiany dlugosci i srednicy we-* wnetrznej tego plaszcza.

10. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, 15 ze plaszcz (20) jest otoczony nieruchomym plasz¬ czem zewnetrznym (22). Ali^-29 Fig.488 754 26.382?0/ Fig.5 Fig.6 Fig.7 -4L- 26 26Ik;/^,o PL PL