PL 70 258 Y1 2 Opis wzoru Opis wzoru Przedmiotem wzoru uzytkowego jest sruba, w szczególnosci sruba dyblowa dla stolarki otworo- wej, zawierajaca trzpien zawierajacy czesc gwintowana oraz czesc niegwintowana, która jest polaczona z czescia stozkowa lba zwezajaca sie w kierunku trzpienia. Sruba taka moze byc w szczególnosci uzy- wana do mocowania okuc (na przyklad zawiasów) skrzydel drzwiowych lub okiennych do oscieznic. Ze stanu techniki znany jest problem samoczynnego luzowania sie róznego rodzaju polaczen srubowych po dlugotrwalej eksploatacji. W szczególnosci problem ten znany jest dla polaczen srubo- wych stosowanych w stolarce otworowej. Celem rozwiazania tego problemu w publikacji patentowej EP 2 185 827 B1 zaproponowano roz- wiazanie tego problemu poprzez dostarczenie sruby montazowej z lbem i odcinkiem gwintowanym z gwintem zewnetrznym, w której srednica rdzenia gwintu zewnetrznego rozszerza sie w kierunku lba, zas stosunek zewnetrznej srednicy lba do maksymalnej srednicy rdzenia gwintu zewnetrznego wynosi 1.15–1.5 a leb ma na swej stronie zwróconej do odcinka gwintowanego powierzchnie oporowa z urza- dzeniem ciernym. Celem przedmiotowego wzoru bylo dostarczenie alternatywnego rozwiazania ograniczajacemu samoczynne luzowanie sie sruby. Istota wzoru uzytkowego jest opisana na wstepie sruba, w szczególnosci sruba dyblowa dla sto- larki otworowej, zawierajaca trzpien zawierajacy czesc gwintowana oraz czesc niegwintowana, która jest polaczona z czescia stozkowa lba zwezajaca sie w kierunku trzpienia, która charakteryzuje sie tym, ze czesc niegwintowana zawiera czesc stozkowa polaczona z czescia stozkowa lba swoim szerszym koncem, majaca kat rozwarcia wynoszacy 2–6°, korzystnie 2.4°, i promien maksymalny wiekszy od promienia maksymalnego czesci nagwintowanej, zas czesc stozkowa lba ma kat rozwarcia wynoszacy 20–35°, korzystnie 22.5°. Czesc niegwintowana sruby wedlug wzoru zawiera korzystnie czesc cylindryczna miedzy czescia nagwintowana a czescia stozkowa. Stosunek dlugosci czesci cylindrycznej trzpienia do dlugosci czesci stozkowej trzpienia zawiera sie korzystnie w przedziale 0.2–1.4. Trzpien sruby wedlug wzoru jest korzystnie zakonczony zwezajaca sie ku koncowi czescia stoz- kowa, korzystnie gwintowana. Sruba wedlug wzoru korzystnie zawiera powierzchnie osadcza, korzystnie wielokatna, i/lub gniazdo osadcze dla narzedzia do obracania sruba. Zaproponowana wedlug wzoru geometria sruby zapewnia uzyskanie wciskowego polaczenia za- równo czesci stozkowej trzpienia jak i czesci stozkowej lba w otworze montazowym. W wyniku uzyska- nia takich polaczen wciskowych tworzone sa stosunkowo wysokie sily tarcia w znacznym stopniu ogra- niczajace mozliwosc samoczynnego luzowania sie sruby. Dodatkowo znaczny wzrost oporu podczas dokrecania sruby wedlug wzoru zabezpiecza przed zerwaniem gwintu polaczenia srubowego, w którym wykorzystywana jest taka sruba, w szczególnosci w cienkich sciankach aluminiowej stolarki otworowej. Podczas dokrecania (recznego lub maszynowego) sruby wedlug wzoru mozliwe jest bowiem stosunkowo latwe wyczucie momentu kiedy sruba zostala juz dokrecona z odpowiednia sila. Ponadto sruba wedlug wzoru zapewnia – bardzo precyzyjne pozycjonowanie sie przykrecanego za jej pomoca elementu, przykladowo skrzydla zawiasu wzgledem otworów w profilu (drzwiach). Korzystne warianty wzoru uzytkowego opisano ponizej i zilustrowano na zalaczonym rysunku, na którym figury fig. 1, 2 i 3 przedstawiaja odpowiednio pierwszy, drugi i trzeci przykladowy wariant sruby wedlug wzoru w schematycznym widoku z boku. Na rysunku fig. 1 przedstawiono pierwszy wariant sruby 1a z trzpieniem 2a i lbem 3a bedacej sruba dybIowa dla stolarki otworowej w stanie jej umieszczenia w otworze montazowym 4a, z którym wspóltworzy polaczenie srubowe. Otwór montazowy 4a wykonany jest w elemencie przeznaczonym do zamocowania za pomoca sruby 1a, takim jak na przyklad zawias skrzydla drzwiowego. Trzpien 2a zawiera czesc gwintowana 21a oraz czesc niegwintowana 22a, która w tym wariancie jest w calosci utworzona przez czesc stozkowa 221. Leb 3a zawiera czescia stozkowa 31a o kacie rozwarcia ß wynoszacym 20–35°, korzystnie 22.5°, zwezajaca sie w kierunku trzpienia 2a, oraz czesc cylindryczna 32a, na której powierzchni zewnetrznej uformowana jest wielokatna (przykladowo dwunastokatna) powierzchnia osadcza 321 dla narzedzia do obracania sruba 1a. PL 70 258 Y1 3 Czesc stozkowa 221 trzpienia 2a polaczona jest z czescia stozkowa 31a lba 3a swoim szerszym koncem. Kat rozwarcia ? czesci stozkowej 221 wynosi 2–6°, korzystnie 2.4°. Trzpien 2a zakonczony jest zwezajaca sie ku koncowi gwintowana czescia stozkowa 23. Otwór montazowy 4a zawiera czesc cylindryczna 41, w której umieszczony jest trzpien 2a sruby 1a, oraz czesc stozkowa 42 zwezajaca sie w kierunku czesci cylindrycznej 41, w której umieszczona jest czesc stozkowa 31a lba 3a sruby 1a. Wedlug przedmiotowego wzoru uzytkowego stosunek kata rozwarcia ? czesci stozkowej 42 otworu montazowego 4a do kata rozwarcia ß czesci stozkowej 31a lba 3a wynosi 1–1.5. Konkretnie, w przedstawionym wariancie kat rozwarcia ? czesci stozkowej 42 otworu montazowego 4a wynosi 25–35°, a korzystnie 30°. Czesc stozkowa 221 trzpienia 2a sruby 1a ma promien maksymalny R221 wiekszy od promienia maksymalnego R21 czesci nagwintowanej 21a trzpienia 2a oraz od promienia R41 czesci cylindrycznej 41 otworu montazowego 4a. Dzieki temu czesc stozkowa 221 trzpienia 2a jest wciskowo zamocowana w czesci cylindrycznej 41 otworu montazowego 4a. Na rysunku fig. 2 przedstawiono drugi wariant sruby 1b wedlug wzoru w stanie jej umieszczenia w otworze montazowym 4b tworzac polaczenie srubowe. W odróznieniu od pierwszego wariantu 1a, leb 3b sruby 1b nie zawiera czesci cylindrycznej z po- wierzchnia osadcza, ale dodatkowo zawiera uformowane w czesci stozkowej 31 gniazdo osadcze 322 dla narzedzia do obracania sruba 1b. Otwór montazowy 4b zawiera dodatkowa czesc cylindryczna 43 znajdujaca sie po przeciwnej wzgle- dem czesci cylindrycznej 41 stronie czesci stozkowej 42. Dzieki takiemu uksztaltowaniu cala sruba 1b jest schowana w otworze montazowym 4b. Czesc gwintowana 21b ma na calej dlugosci jednakowy promien R21 bez koncowego zwezenia. Czesc niegwintowana 22b zawiera dodatkowo czesc cylindryczna 222 miedzy czescia nagwinto- wana 21b a czescia stozkowa 221 umieszczona w czesci cylindrycznej 41 otworu montazowego 4. Pro- mien zewnetrzny R222 czesci cylindrycznej 222 jest zasadniczo równa promieniowi R41 czesci cylindrycz- nej 41 otworu montazowego 4. Stosunek dlugosci A czesci cylindrycznej 222 trzpienia 2b do dlugosci B jego czesci stozkowej 221 zawiera sie w przedziale 0.2–1.4, przy czym w tym konkretnym wariancie wzoru stosunek ten wynosi okolo 0.5. Stosunek dlugosci D czesci stozkowej 31 lba 3b do dlugosci C czesci stozkowej 42 otworu montazowego 4b zawiera sie w przedziale 0.9–1.1. Na rysunku fig. 3 przedstawiono trzeci wariant sruby 1c wedlug wzoru w stanie jej umieszczenia w otworze montazowym 4c tworzac polaczenie srubowe. W wariancie tym leb 3c sruby 1c schowany calkowicie w otworze montazowym 4c zawiera za- równo wielokatna powierzchnie osadcza 321 jak i gniazdo osadcze 322, które sa uformowane w czesci cylindrycznej 32c. Czesc stozkowa 31c ma kat rozwarcia ß równy katowi rozwarcia czesci stozkowej 42 otworu montazowego 4c. Tak wiec w wariancie tym stosunek kata rozwarcia ? czesci stozkowej 42 otworu montazowego 4c do kata rozwarcia ß czesci stozkowej 31c lba 3c wynosi 1, przy czym wartosc kata ? = ß zawiera sie w przedziale 25–35°, a korzystnie w przedziale 22.5–30°. Trzpien 2c podobnie jak w wariancie pierwszym zakonczony jest zwezajaca sie ku koncowi gwin- towana czescia stozkowa 23. Na przedstawionym rysunku, celem lepszego zilustrowania wzoru, niektóre jego cechy mogly zostac pokazane z przesada lub w pomniejszeniu/powiekszeniu, bez zachowania wlasciwej skali. Przedstawionych wariantów wzoru nie nalezy traktowac jako ograniczajacych zakres jego ochrony zde- finiowany w zastrzezeniach ochronnych. PL PL