Opublikowano: 5.VIII.1971 63380 KI. 38 h, 2/01 MKPB27k, 3/20 UKD Wspóltwórcy wynalazku: Leonard Dziedzic, Stanislaw Splawa Neyman, Edmund Urbanik Wlasciciel patentu: Instytut Technologii Drewna, Poznan (Polska) Sposób utwardzania zywicy mocznikowo-formaldehydowej lub/i melaminowej i równoczesnego zabezpieczania tworzyw lignocelulozowych, a zwlaszcza plyt wiórowych, przed szkodliwym dzialaniem grzybów i owadów Przedmiotem wynalazku jest sposób utwardza¬ nia zywicy mocznikowo-formaldehydowej lub/i melaminowej stosowanej jako lepiszcze do pro¬ dukcji tworzyw lignocelulozowych, a zwlaszcza plyt wiórowych, i równoczesnego zabezpieczania tych tworzyw przed szkodliwym dzialaniem grzy¬ bów i owadów.Znany jest sposób utwardzania zywicy moczni¬ kowo-formaldehydowej, stosowanej jako lepiszcze do produkcji tworzyw lignocelulozowych oraz rów¬ noczesnego zabezpieczania tych tworzyw przed szkodliwym dzialaniem grzybów i owadów, po¬ legajacy na dodaniu do niej mieszaniny utworzo¬ nej z kwasnego fluorku amonowego lub sodowego i kwasu ortoborowego — co z chemicznego punk¬ tu widzenia jest równoznaczne z mieszanina fluo¬ roboranu amonowego lub sodowego i kwasu bo¬ rowego — oraz dwuchromianu potasowego. Sro¬ dek ten odpowiednio spreparowany w postaci roz¬ tworów wodnych dodaje sie do zywicy jako lepisz¬ cza bezposrednio przed naniesieniem jej na przy¬ klad na wióry, w wyniku czego podczas praso¬ wania wiórów nastepuje utwardzanie sie zywicy, co równoczesnie zabezpiecza wytworzone w ten sposób plyty wiórowe przed niszczacym dziala¬ niem grzybów lub/i owadów.Stosowanie tego srodka, jako utwardzajacego zy¬ wice i jednoczesnie ochronnego, jest jednak ogra¬ niczone, gdyz zabezpiecza on dostatecznie tworzy¬ wa lignocelulozowe uzytkowane tylko w warun- 15 20 25 80 2 kach klimatu umiarkowanego, natomiast, nie za¬ bezpiecza nalezycie tych tworzyw uzytkowanych w warunkach klimatu subtropikalnego i tropikal¬ nego, a zwlaszcza na przyklad — przed termita- mi.Okazalo sie, ze tych trudnosci mozna uniknac, stosujac sklad chemiczny tego srodka wedlug wy¬ nalazku.Srodek wedlug wynalazku, który sluzy zarówno do utwardzania zywicy fenolowo-formaldehydowej lub/i melaminowej i do zabezpieczania tworzyw lignocelulozowych, zwlaszcza plyt wiórowych, kle¬ jonych ta zywica, sklada sie z fluoroboranu amo¬ nowego i sodowego oraz z pieciochlorofenolu i szesciochlorocykloheksanu, odpowiednio dobranych, najkorzystniej w stosunku 30 : 45 : 25. Uzupelnienie fluoroboranu w mieszaninie dwoma ostatnimi skladnikami powoduje, ze srodek ten, poza typo¬ wymi wlasnosciami grzybo- i owadobójczymi, uzy*- skuje wlasnosci srodka odstraszajacego tzw. re- pelenta szybko dzialajacego srodka kontaktowego.Srodek ten w postaci zawiesiny w wodzie do¬ daje sie do zywicy bezposrednio przed naniesie¬ niem jej na klejone tworzywo, a w przypadku wytwarzania plyt wiórowych, na wióry.Ilosc powyzszego srodka, jaka nalezy zastosowac do zywicy jako lepiszcza aby sklejenie tworzywa lignocelulozowego bylo wlasciwe, a nawet w nie¬ których przypadkach lepsze od otrzymywanych do- 633803 63380 4 tychczas przy uzyciu znanych utwardzaczy, jest zalezna od rodzaju klejonego tworzywa. Ilosc ta jest równiez zalezna — w przypadku zabezpiecze¬ nia przed grzybami i owadami — od warunków klimatycznych w jakich bedzie uzytkowane to tworzywo. I tak na przyklad: do plyt wiórowych uzytkowanych w warunkach klimatu subtropikal¬ nego i tropikalnego do 1 m8 wytwarzanych plyt wiórowych stosuje sie 2,5—10, — kg tego srodka.Przyklad: Na okolo 600 kg wiórów drewna iglastego o wilgotnosci 6—8% nanosi sie okolo 150 kg kleju mocznikowego o skladzie: zywica mocz- nikowo-formaldehydowa o stezeniu 53% wago¬ wych — 122,6 cz. wag. utwardzacz wedlug wyna¬ lazku o stezeniu 25% — 10, — cz. wag. emulsja parafinowa o stezeniu 17% wagowych — 17, — cz. wag. po czym te mase poddaje sie operacji klejenia wedlug stosowanych dotychczas parame¬ trów technologicznych. PL PLPublished: 5.VIII.1971 63380 IC. 38 h, 2/01 MKPB27k, 3/20 UKD Inventors of the invention: Leonard Dziedzic, Stanislaw Splawa Neyman, Edmund Urbanik Patent owner: Instytut Technologii Drewna, Poznan (Poland) Method of hardening urea-formaldehyde or / and melamine resin and simultaneous protection of lignocellulosic materials The subject of the invention is a method of hardening urea-formaldehyde or / and melamine resin used as a binder for the production of lignocellulosic materials, especially chipboards, and the simultaneous protection of these materials against the harmful effects of There is a known method of hardening urea-formaldehyde resin, which is used as a binder in the production of lignocellulosic materials, and at the same time protecting these materials against the harmful effects of fungi and insects, by adding a mixture of acidic ammonium or sodium fluoride and ort cowsilon - chemically equivalent to a mixture of ammonium or sodium fluorate and boric acid - and potassium dichromate. This agent, suitably prepared in the form of aqueous solutions, is added to the resin as a binder immediately before applying it, for example to chips, as a result of which, during the pressing of the chips, the resin is hardened, which at the same time protects the formed chipboards against the damaging effects of fungi and / or insects. The use of this agent as a hardening resin and at the same time protective, is however limited, as it sufficiently protects the lignocellulose form used only under the conditions of 20 25 80 However, it does not protect these materials used in subtropical and tropical climates, especially against termites, and it turned out that these difficulties can be avoided by applying the chemical composition of this agent according to Of the invention. The product according to the invention serves both for hardening phenol-formaldehyde and / or melamine resins and for protecting plastics. gnocellulose, especially chipboards, glued with this resin, consists of ammonium and sodium fluoroborate and pentachlorophenol and hexachlorocyclohexane, appropriately selected, preferably in the ratio 30:45:25. Supplementing the fluoroborate in the mixture with the last two components causes this, in addition to the typical fungal and insecticidal properties, acquires the properties of a repellent, the so-called This agent is suspended in water and added to the resin immediately before it is applied to the glued material, and in the case of chipboard production, on the chips. The amount of the above-mentioned agent should be applied to the resin as adhesives, so that the bonding of the lignocellulosic material is proper, and even in some cases better than those obtained until now with the use of known hardeners, depends on the type of bonded material. This amount is also dependent - in the case of protection against fungi and insects - on the climatic conditions in which the material will be used. For example: for chipboards used in subtropical and tropical climates, up to 1 m8 of chipboard produced is 2.5-10 kg of this agent. Example: For about 600 kg of softwood shavings with a moisture content of 6-8 %, about 150 kg of urea glue is applied, consisting of: urea-formaldehyde resin with a concentration of 53% by weight - 122.6 parts. wt. hardener according to the invention with a concentration of 25% - 10 parts. wt. paraffin emulsion with a concentration of 17% by weight - 17, - part wt. the mass is then glued according to the technological parameters used so far. PL PL