PL226343B1 - Układ do wydobywania materiału dla kopalni podziemnej, przenośnik ścianowy do usuwania materiału w podziemnej kopalni i zespół rynny dla kopalnianego przenośnika ścianowego - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest układ do wydobywania materiału dla kopalni podziemnej, przenośnik ścianowy do usuwania materiału w podziemnej kopalni i zespół szyny dla kopalnianego przenośnika ścianowego.

Wybieranie ścianowe jest formą górnictwa podziemnego, w której długą ścianę materiału (np. węgla) wybiera się w pojedynczych płatach (np. o grubości 1-2 metrów). Panel ściany (tj. blok wybranego materiału) może być różnego rozmiaru, lecz może sięgać nawet 3-4 km długości i 250-400 metrów szerokości. Zgrzebłowe przenośniki ścianowe stanowią część zintegrowanego systemu do wydobywania materiału z przodka, który obejmuje, między innymi elementami, wrębiarkę (np. wrębiarkę przodkową) i konstrukcję nośną (np. podporę stropu, etc.). Przenośnik ścianowy wykorzystuje się do zbierania i przeciągania usuniętego materiału do innego przenośnika lub innego miejsca.

Ze stanu techniki, a konkretnie z opisu patentowego nr PL 170 297 jest znany przenośnik ścianowy do usuwania materiału w podziemnej kopalni i transportujący materiał wzdłuż osi podłużnej, zawierający liczne rynny umieszczone sąsiadująco ze sobą, przy czym każda rynna obejmuje bieżnię posiadającą zewnętrzną powierzchnię bieżni i wewnętrzną powierzchnię bieżni; liczne zgrzebła rozciągające się w poprzek rynien i umieszczone w bieżni, przy czym każde zgrzebło ma zakończenie posiadające górną powierzchnię prowadzącą i dolną powierzchnię prowadzącą oraz człon łączący przechodzący przez liczne zgrzebła i sprzęgający te zgrzebła ze sobą, przy czym te liczne sąsiadujące ze sobą rynny są umieszczone wzdłuż osi podłużnej, zaś każda rynna ma bieżnię zawierającą dwie przeciwległe ściany boczne, przy czym jedna z tych ścian bocznych zawiera górną część bieżni wystającą poprzecznie wewnętrznie w stronę osi podłużnej i wyznaczającą górną powierzchnię odwróconą od rynny, dolną powierzchnię zwróconą w dół do rynny i zasadniczo pionową zewnętrzną powierzchnię bieżni, rozciągającą się pomiędzy górną a dolną powierzchnią, przy czym ta pionowa zewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, a ściana boczna zawiera również zasadniczo pionową wewnętrzną powierzchnię bieżni, umieszczoną poniżej zasadniczo pionowej zewnętrznej powierzchni bieżni, przy czym ta wewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej.

Z opisu patentowego nr DE 29 617 622 U jest znany przenośnik, w którym każde zgrzebło ma zakończenie mające górną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej tak, że górna powierzchnia prowadząca jest zwrócona ku jednej z zewnętrznych powierzchni bieżni i dolną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej tak, że dolna powierzchnia prowadząca jest zwrócona ku jednej z wewnętrznych powierzchni bieżni.

Układ do wydobywania materiału dla kopalni podziemnej, zawierający wrębiarkę do materiału, przenośnik ścianowy do transportowania materiału wybranego tą wrębiarką, wzdłuż osi podłużnej, przy czym ten przenośnik ścianowy zawiera liczne rynny umieszczone sąsiadujące ze sobą, przy czym każda rynna obejmuje bieżnię posiadającą zewnętrzną powierzchnię bieżni i wewnętrzną powierzchnię bieżni, liczne zgrzebła rozciągające się w poprzek rynien i umieszczone w bieżni, przy czym każde zgrzebło ma zakończenie posiadające górną powierzchnię prowadzącą skierowaną ku zewnętrznej powierzchni bieżni i dolną powierzchnię prowadzącą skierowaną ku wewnętrznej powierzchni bieżni i człon łączący przechodzący przez liczne zgrzebła i sprzęgający zgrzebła ze sobą, przy czym jedna z dwóch przeciwległych ścian bocznych bieżni w każdej rynnie zawiera górną część bieżni wystającą poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej i wyznaczającą górną powierzchnię odwróconą od rynny, dolną powierzchnię zwróconą w dół do rynny i zasadniczo pionową zewnętrzną powierzchnię bieżni, rozciągającą się pomiędzy tą górną a dolną powierzchnią, przy czym ta pionowa zewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, zaś ściana boczna zawiera również zasadniczo pionową wewnętrzną powierzchnię bieżni, umieszczoną poniżej zasadniczo pionowej zewnętrznej powierzchni bieżni, która to wewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, a ponadto każde zgrzebło zawiera zakończenie mające górną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej, tak że górna powierzchnia prowadząca jest zwrócona do jednej z zewnętrznych powierzchni bieżni, i dolną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej, tak że dolna powierzchnia prowadząca jest zwrócona do jednej z wewnętrznych powierzchni bieżni, według wynalazku charakteryzuje się tym, że gdy zgrzebła są zasadniczo wyśrodkowane w rynnach, to górna powierzchnia prowadząca każdego zgrzebła jest oddalona o poprzeczną odległość od zewnętrznej powierzchni bieżni, a dolna powierzchnia prowadząca każdego zgrzebła jest oddalona o zasadniczo

PL 226 343 B1 tę samą poprzeczną odległość od wewnętrznej powierzchni bieżni, przez co poprzeczny ruch któregokolwiek ze zgrzebeł powodujący stykanie się górnej powierzchni prowadzącej z zewnętrzną powierzchnią bieżni powoduje zasadniczo jednoczesne stykanie się dolnej powierzchni prowadzącej z wewnętrzną powierzchnią bieżni.

Zgrzebła obejmują ponadto niskotarciowy układ prowadzący do prowadzenia zgrzebeł wzdłuż zewnętrznej powierzchni bieżni rynny.

Układ prowadzący zawiera krążek wystający na zewnątrz z górnej powierzchni prowadzącej i stykający się z zewnętrzną powierzchnią bieżni rynny.

Rynna obejmuje ponadto płytę rozciągającą się między bokami rynny i dzielącą bieżnię na górną część bieżni i dolną część bieżni.

Człon łączący i zgrzebła są napędzane przez zespół napędowy umieszczony na jednym zakończeniu przenośnika ścianowego.

Zgrzebła i człon łączący wyznaczają górną powierzchnię przenośnika ścianowego, wzdłuż której jest przemieszczany materiał.

Maszyna do wydobywania materiału jest podtrzymywana przez liczne rynny i porusza się wzdłuż nich.

Człon łączący zawiera ciągły łańcuch.

Zewnętrzna powierzchnia bieżni i wewnętrzna powierzchnia bieżni są do siebie równoległe. Górna powierzchnia prowadząca i dolna powierzchnia prowadząca są zasadniczo pionowe. Przenośnik ścianowy do usuwania materiału w podziemnej kopalni i transportujący materiał wzdłuż osi podłużnej, zawierający liczne rynny umieszczone sąsiadująco ze sobą, przy czym każda rynna obejmuje bieżnię posiadającą zewnętrzną powierzchnię bieżni i wewnętrzną powierzchnię bieżni; liczne zgrzebła rozciągające się w poprzek rynien i umieszczone w bieżni, przy czym każde zgrzebło ma zakończenie posiadające górną powierzchnię prowadzącą i dolną powierzchnię prowadzącą oraz człon łączący przechodzący przez liczne zgrzebła i sprzęgający te zgrzebła ze sobą, przy czym te liczne sąsiadujące ze sobą rynny są umieszczone wzdłuż osi podłużnej, zaś każda rynna ma bieżnię zawierającą dwie przeciwległe ściany boczne, przy czym jedna z tych ścian bocznych zawiera górną część bieżni wystającą poprzecznie wewnętrznie w stronę osi podłużnej i wyznaczającą górną powierzchnię odwróconą od rynny, dolną powierzchnię zwróconą w dół do rynny i zasadniczo pionową zewnętrzną powierzchnię bieżni, rozciągającą się pomiędzy górną a dolną powierzchnią, przy czym ta pionowa zewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, a ściana boczna zawiera również zasadniczo pionową wewnętrzną powierzchnię bieżni, umieszczoną poniżej zasadniczo pionowej zewnętrznej powierzchni bieżni, przy czym ta wewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, zaś każde zgrzebło ma zakończenie mające górną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej tak, że górna powierzchnia prowadząca jest zwrócona ku jednej z zewnętrznych powierzchni bieżni i dolną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej tak, że dolna powierzchnia prowadząca jest zwrócona ku jednej z wewnętrznych powierzchni bieżni, według wynalazku charakteryzuje się tym, że gdy zgrzebła są zasadniczo wyśrodkowane w rynnach, to górna powierzchnia prowadząca jest oddalona o poprzeczną odległość od zewnętrznej powierzchni bieżni, a dolna powierzchnia prowadząca jest oddalona o zasadniczo tę samą poprzeczną odległość od wewnętrznej powierzchni bieżni, przez co poprzeczny ruch któregokolwiek ze zgrzebeł powodujący stykanie się górnej powierzchni prowadzącej z zewnętrzną powierzchnią bieżni powoduje zasadniczo jednoczesne stykanie się dolnej powierzchni prowadzącej z wewnętrzną powierzchnią bieżni.

Zgrzebła obejmują ponadto niskotarciowy układ prowadzący do prowadzenia zgrzebeł wzdłuż zewnętrznej powierzchni bieżni rynny.

Układ prowadzący zawiera krążek wystający na zewnątrz z górnej powierzchni prowadzącej i stykający się z zewnętrzną powierzchnią bieżni rynny.

Rynna obejmuje ponadto płytę rozciągającą się między bokami rynny i dzielącą bieżnię na górną część bieżni i dolną część bieżni.

Człon łączący i zgrzebła są napędzane przez zespół napędowy umieszczony przy jednym zakończeniu przenośnika ścianowego.

Zewnętrzna powierzchnia bieżni i wewnętrzna powierzchnia bieżni są do siebie równoległe. Górna powierzchnia prowadząca i dolna powierzchnia prowadząca są zasadniczo pionowe.

PL 226 343 B1

Zespół rynny dla kopalnianego przenośnika ścianowego, zawierający rynnę obejmującą bieżnię posiadającą zewnętrzną powierzchnię bieżni i wewnętrzną powierzchnię bieżni oraz zgrzebło rozciągające się w poprzek rynny i umieszczone w bieżni, przy czym to zgrzebło jest ruchome poprzecznie w obrębie bieżni i ma zakończenie posiadające górną powierzchnię prowadzącą przeciwległą względem zewnętrznej powierzchni bieżni i dolną powierzchnię prowadzącą przeciwległą względem wewnętrznej powierzchni bieżni, według wynalazku charakteryzuje się tym, że jedna z dwóch przeciwległych ścian bocznych bieżni zawiera górną część bieżni, wystającą poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej i wyznaczającą górną powierzchnię odwróconą od rynny, dolną powierzchnię zwróconą w dół do rynny i zasadniczo pionową zewnętrzną powierzchnię bieżni sięgającą pomiędzy górną powierzchnią a dolną powierzchnią, przy czym ta pionowa zewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, a także zasadniczo pionową wewnętrzną powierzchnię bieżni, umieszczoną poniżej zasadniczo pionowej zewnętrznej powierzchni bieżni, przy czym ta wewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, zaś zgrzebło ma zakończenie zawierające górną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej, tak że górna powierzchnia prowadząca jest zwrócona ku zewnętrznej powierzchni bieżni a dolna powierzchnia prowadząca jest zwrócona poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej, tak że dolna powierzchnia prowadząca jest zwrócona w stronę wewnętrznej powierzchni bieżni, znamienny tym, że gdy zgrzebła są zasadniczo wyśrodkowane w rynnach, to górna powierzchnia prowadząca jest oddalona o poprzeczną odległość od zewnętrznej powierzchni bieżni, a dolna powierzchnia prowadząca jest oddalona o zasadniczo tę samą poprzeczną odległość od wewnętrznej powierzchni bieżni, przez co poprzeczny ruch zgrzebła powodujący stykanie się górnej powierzchni prowadzącej z zewnętrzną powierzchnią bieżni powoduje zasadniczo jednoczesne stykanie się dolnej powierzchni prowadzącej z wewnętrzną powierzchnią bieżni.

Zewnętrzna powierzchnia bieżni i wewnętrzna powierzchnia bieżni są do siebie równoległe.

Górna powierzchnia prowadząca i dolna prowadząca są zasadniczo pionowe.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym:

figura 1 przedstawia perspektywiczny widok podziemnego systemu do wydobywania materiału według jednego z przykładów realizacji wynalazku;

figura 2 - perspektywiczny widok przenośnika ścianowego systemu do wydobywania materiału z fig. 1 według jednego z przykładów realizacji wynalazku;

figura 3 - przekrój poprzeczny przenośnika ścianowego przedstawionego na fig. 2;

figura 4 - przekrój poprzeczny innego przykładu realizacji przenośnika ścianowego przedstawionego na fig. 2;

figura 5 - perspektywiczny widok części zgrzebła zawartego w przenośniku ścianowym z fig. 2, a figura 6 - perspektywiczny widok części zgrzebła według innego przykładu realizacji, zawartego w przenośniku ścianowym z fig. 2.

Przed szczegółowym wyjaśnieniem któregokolwiek z przykładów realizacji wynalazku, należy przyjąć, że wynalazek nie ogranicza się pod względem zastosowania do szczegółów konstrukcji i układu komponentów przedstawionych w następującym opisie lub zilustrowanych na następujących rysunkach. Wynalazek może mieć inne przykłady realizacji lub można go wykonać lub realizować różnymi sposobami.

Figura 1 jest perspektywicznym widokiem podziemnego systemu do wydobywania materiału 10 według przykładu realizacji wynalazku. System do wydobywania materiału 10 usuwa materiał z ziemi (tj. ze ściany kopalni 12). System 10 obejmuje ciągłą wrębiarkę do materiału 15 (np. wrębiarkę przodkową), która przesuwa się w kierunku poprzecznym zasadniczo równolegle do ściany kopalni 12. Wrębiarka 15 jest zamontowana na ścianowym przenośniku zgrzebłowym 20 umieszczonym poniżej i za wrębiarką 15 i rozciągającym się zasadniczo równolegle do ściany kopalni 12. System do wydobywania materiału 10 obejmuje ponadto stropową konstrukcję nośną 25, która zapewnia konstrukcyjne podparcie dla systemu 10. W niektórych przykładach realizacji konstrukcja nośna 25 obejmuje pewną liczbę wsporników stropowych 26, które rozciągają się do przodu od poszczególnych dźwigników nośnych 27. Wsporniki stropowe 26 i dźwigniki nośne 27 rozciągają się wzdłuż linii równoległej do ściany kopalni 12 i przesuwają się do przodu wraz z wrębiarką 15 i przenośnikiem ścianowym 20, gdy materiał jest usuwany ze ściany kopalni 12.

W niektórych przykładach realizacji system do wydobywania materiału 10 może obejmować przenośnik wyładowczy 30 rozciągający się zasadniczo prostopadle od ściany kopalni 12. Można również zapewnić ładowarkę (nie przedstawioną) do usuwania materiału z przenośników i przenoszePL 226 343 B1 nia materiału usuniętego z przenośników 20 i 30 do kruszarek, klasyfikatorów lub innych sprzętów do obróbki. Przenośnik wyładowczy 30 można połączyć z przenośnikiem ścianowym 20 w taki sposób, że materiał przemieszczany przez przenośnik ścianowy 20 można łatwo przenosić do przenośnika wyładowczego 30. Na przykład, przenośnik ścianowy 20 może obejmować część wyładowczą 32 zazwyczaj na jednym zakończeniu, którą można obsługiwać w celu deponowania materiału usuniętego ze ściany kopalni 12 na przenośniku wyładowczym 30. Przenośnik ścianowy 20 i przenośnik wyładowczy 30 można roboczo napędzać za pomocą systemu napędowego wrębiarki 15 lub mogą one obejmować własne niezależne systemy napędowe, z których każdy może być elektryczny i/lub hydrauliczny.

Wrębiarka przodkowa 15 obejmuje na ogół prostokątną ramę 35 i parę przegubowych ramion 38, z których każde podtrzymuje zespół krajarki 40. Ramiona 38 są obrotowo przyłączone na przeciwnych zakończeniach ramy 35 i są obracane za pomocą siłowników (nie przedstawionych) przyłączonych między ramionami 38 a ramą 35. Każde ramię 38 podtrzymuje silnik krajarki (nie przedstawiony) działający w celu wprawiania w obrót zespołu krajarki 40. Zespół krajarki 40 obejmuje powierzchnię tnącą (nie przedstawioną) do usuwania materiału ze ściany kopalni 12, gdy wrębiarka przodkowa 15 przesuwa się zasadniczo równolegle do ściany kopalni 12. Materiał usunięty przez wrębiarkę 15 jest zbierany przez przenośnik ścianowy 20. Przenośnik ścianowy 20 przenosi materiał w kierunku części wyładowczej 32, która wykłada materiał na przenośnik wyładowczy 30. Przenośnik wyładowczy 30 przenosi następnie materiał z obszaru wydobycia w celu dalszej obróbki. Materiał jest zatem ciągle usuwany ze ściany kopalni 12 i przenoszony z wrębiarki 15 do przenośnika ścianowego 20, do części wyładowczej 32 i następnie wyprowadzany z obszaru wydobycia za pośrednictwem przenośnika wyładowczego 30. W niektórych przykładach realizacji cała operacja jest zautomatyzowana i/lub sterowana przez operatorów znajdujących się z dala od obszaru wydobycia.

Figura 2 przedstawia perspektywiczny widok przenośnika ścianowego 20 zawartego w systemie do wydobywania materiału 10. Przenośnik ścianowy 20 zawiera liczne odcinki przenośnikowe lub rynny 45 i zespół wyciągowy 49 obejmujący człony łączące w postaci łańcuchów 55 i zgrzebeł 60 połączonych łańcuchami 55. Zespół wyciągowy 49 rozciąga się wzdłuż rynien 45. W zilustrowanym przykładzie realizacji przenośnik 20 obejmuje dwa człony łączące 55. W innych przykładach realizacji przenośnik 20 może obejmować jeden człon łączący 55 lub może obejmować trzy lub większą liczbę członów łączących, w zależności od zastosowania. W alternatywnych przykładach realizacji człon łączący 55 może stanowić lub obejmować taśmę, pas lub dowolne inne odpowiednie środki do przesuwania zgrzebeł 60 wzdłuż rynien 45. Całkowita długość przenośnika ścianowego 20 zależy od tego jak wiele rynien 45 wykorzystano.

Rynny 45 są umieszczone w sposób ze sobą sąsiadujący i rozciągają się wzdłuż ściany kopalni 12. W zilustrowanym przykładzie realizacji rynny 45 są na ogół zbudowane z jednej części materiału, która wyznacza dwie szyny boczne 48 połączone płytą centralną 50, która rozciąga się między szybami bocznymi 48. Szyny boczne 48 wyznaczają przeciwne boki rynien 46 i 47. W innym przykładzie realizacji rynny można zbudować z kilku części materiału, które są połączone ze sobą przez spawanie lub za pomocą innego wystarczającego mechanizmu łączącego.

Rynna 45 obejmuje górny kanał 83 i dolny kanał 87 i podtrzymuje zespół wyciągowy 49. Górny kanał 83 mieści w sobie i podtrzymuje postępującą w przód bieżnię zespołu wyciągowego 49, a dolny kanał 87 mieści w sobie i podtrzymuje powracającą bieżnię zespołu wyciągowego 49. Szyny boczne 48 wyznaczają skierowane do wewnątrz części górnej bieżni 70 umieszczone na zewnętrznych zakończeniach górnego kanału 83 i skierowane do wewnątrz części dolnej bieżni 73 umieszczone na zewnętrznych zakończeniach dolnego kanału 87. Części bieżni 70, 73 prowadzą zespół wyciągowy 49 w miarę jego przemieszczania podczas pracy wzdłuż rynien 45. Bardziej szczegółowo, zespół wyciągowy 49 jest najpierw napędzany wzdłuż górnego kanału 83 i prowadzony przez części górnej bieżni 70 aż do osiągnięcia zakończenia przenośnika ścianowego 20. Zespół wyciągowy 49 przechodzi wtedy z górnego kanału 83 do dolnego kanału 87 i jest z powrotem prowadzony do przeciwnego zakończenia przenośnika ścianowego 20 za pomocą części dolnej bieżni 73. Zespół wyciągowy 49 jest napędzany zespołami napędowymi (nie przedstawionymi) umieszczonymi na każdym zakończeniu przenośnika ścianowego 20. W niektórych przykładach realizacji zespoły napędowe obejmują koła łańcuchowe, lecz można również wykorzystać zespoły napędowe innego rodzaju.

Górna część bieżni 70 rynny 45 obejmuje podłużną część 75 wyznaczającą górną stronę 75A, dolną stronę 75B (nie przedstawioną) i zasadniczo pionową zewnętrzną stronę bieżni 77A. Górna część bieżni 70 obejmuje ponadto zasadniczo pionową wewnętrzną stronę bieżni 79A umieszczoną poniżej części górnej 75 i równoległą do zewnętrznej strony bieżni 77A i dolną stronę 81 umieszczoną

PL 226 343 B1 pod kątem do zewnętrznej strony bieżni 77A. Górna część bieżni 70 jest zakończona górnym odcinkiem 83 płyty 50. Jak zilustrowano na fig. 2-4, elementy górnej części bieżni 70 występują w obu górnych częściach bieżni 70 rynny 45.

Dolna część bieżni 73 rynny 45 obejmuje zasadniczo pionową zewnętrzną stronę bieżni 77B równoległą do zewnętrznej strony bieżni 77A górnej części bieżni 70, zasadniczo poziomą stronę 85 rozciągającą się między zewnętrzną stroną bieżni 77B a zasadniczo pionową wewnętrzną stroną bieżni 79B, która jest równoległa do wewnętrznej strony bieżni 79A górnej części bieżni 70. Dolna część bieżni 73 jest zakończona dolnym odcinkiem 87 płyty 50 i dolnym odcinkiem podporowym 88 równoległym do płyty 50. Jak przedstawiono na fig. 2-4, elementy dolnej części bieżni 73 występują w obu dolnych częściach bieżni 73 rynny 45.

Liczne podłużne zgrzebła 60 rozciągają się między dwoma zakończeniami 46 i 47 rynien 45. Człony łączące łańcucha 55 przechodzą przez liczne zgrzebła 60 i sprzęgają je ze sobą. W zilustrowanym przykładzie realizacji człon łączący obejmuje dwa ciągłe łańcuchy 55. Zgrzebła 60 obejmują korpus 98 mający dwa oddalone od siebie zakończenia 90. Korpus 89 zgrzebła 60 posiada co najmniej jeden otwór 92 wykorzystywany do sprzęgania się z ciągłym łańcuchem 55.

Jak najlepiej przedstawiono na fig. 3 i 4, oba zakończenia 90 zgrzebła 60 obejmują górny występ 93 i dolny występ 95 rozciągający się od górnego występu 93 w kierunku skierowanym ku bocznym szynom 48 rynien 45. Każdy górny występ 93 wyznacza pierwszą lub górną powierzchnię prowadzącą 97, a każdy dolny występ 95 wyznacza drugą lub dolną powierzchnię prowadzącą 98. Gdy zgrzebła 60 są umieszczone w części górnej bieżni 70, obie górne powierzchnie prowadzące 97 są skierowane ku odpowiedniej z zewnętrznych stron bieżni 77A, a obie dolne powierzchnie prowadzące 98 są skierowane ku odpowiedniej z wewnętrznych stron bieżni 79A. Gdy zgrzebła 60 są umieszczone w części górnej bieżni 73, obie dolne powierzchnie prowadzące 97 są skierowane ku odpowiedniej z zewnętrznych stron bieżni 77, a obie dolne powierzchnie prowadzące 98 są skierowane ku odpowiedniej z wewnętrznych stron bieżni 79B.

Geometrie zgrzebeł 60, części górnej bieżni 70 i części dolnej bieżni 73 są takie, że niezależnie od tego czy zgrzebła 60 znajdują się w części górnej bieżni 70 czy w części dolnej bieżni 73, dla każdego zakończenia zgrzebeł 60 odległość między górną powierzchnią prowadzącą 97 a jej odpowiednią zewnętrzną stroną bieżni 77A lub 77B jest zasadniczo taka sama jak odległość między dolną powierzchnią prowadzącą 98 a jej odpowiednią wewnętrzną stroną bieżni 79A lub 79B. W ten sposób, gdy zgrzebła 60 przesuwają się poprzecznie podczas pracy, jeżeli górne powierzchnie prowadzące 97 stykają się z zewnętrzną stroną bieżni 77A lub 77B, dolne powierzchnie prowadzące 97 zasadniczo jednocześnie stykają się z wewnętrzną stroną bieżni 79A lub 79B. Ponieważ istnieją dwie powierzchnie kontaktu, zużywanie zgrzebeł 60 i rynien 45 jest zmniejszone. Gdy zgrzebło jest wyśrodkowane na części górnej bieżni 70, odległości między górnymi powierzchniami prowadzącymi 97 na każdym zakończeniu zgrzebła 60 i ich odpowiednimi zewnętrznymi stronami bieżni 77A są zasadniczo takie same i odległości między dolnymi powierzchniami prowadzącymi 98 na każdym zakończeniu zgrzebła 60 i ich odpowiednimi wewnętrznymi stronami bieżni 79A są również zasadniczo takie same, i są zasadniczo takie same jak odległości między górnymi powierzchniami prowadzącymi 97 a zewnętrznymi stronami bieżni 77A. Sytuacja jest taka sama, gdy zgrzebło 60 jest wyśrodkowane na części dolnej bieżni 73.

Jak zilustrowano na fig. 4-6, w niektórych przykładach realizacji górny występ 93 zgrzebła 60 obejmuje ponadto niskotarciowy system prowadzący działający w celu prowadzenia zgrzebeł wzdłuż zewnętrznej strony bieżni 77A lub 77B rynny. Na przykład, system prowadzący może zawierać krążek 99 zamontowany na pierwszej pionowej części 97 górnego występu 93, przy czym krążek styka się z zewnętrzną stroną bieżni 77A lub 77B rynny 45.

Materiał usunięty wrębiarką 15 opada na wierzch przemieszczającego się przenośnika ścianowego 20. Każda rynna 45 przenośnika ścianowego 20 podtrzymuje, utrzymuje i prowadzi zgrzebła 60 i w konsekwencji ciągłe łańcuchy 55 wzdłuż linii równoległej do boków 46 i 47 rynien 45. W szczególności, zdolność prowadzenia i utrzymywania zgrzebeł 60 i łańcuchów 55 w przenośniku 20 jest zapewniona przez ulepszoną konstrukcję części górnej bieżni 70 i części dolnej bieżni 73 rynien 45 (również zwanej profilem sigma rynny) i konfigurację występów 93 i 95 zgrzebła 60. Jak zilustrowano na fig. 2-4, niniejsza konstrukcja pozwala na zrównanie pierwszych pionowych części 97 górnych występów 93 z zewnętrznymi stronami bieżni 77A i 77B rynny 45 i na zrównanie drugich pionowych części 98 dolnych występów 95 z wewnętrznymi stronami bieżni 79A i 79B rynny 45. A zatem, zewnętrzPL 226 343 B1 ne strony bieżni 77 i wewnętrzne strony bieżni 79 rynien 45 są skonfigurowane tak, by utrzymywały zgrzebła 60 w centralnej pozycji względem rynien.

Gdy zgrzebła 60 przemieszczają się wzdłuż rynien 45, są one prowadzone przez opisany układ, który poprawia wleczenie i podtrzymywanie zespołu zgrzebeł 45 i ciągłego łańcucha 55. Jak przedstawiono na fig. 3, podczas przemieszczania w części podstawy 65, zgrzebła 60 spoczywają na górnym odcinku 83 płyty 50 i przemieszczają się poprzez wykorzystanie zrównania między pierwszymi częściami pionowymi 97 a zewnętrznymi stronami bieżni 77A i zrównania między drugimi pionowymi częściami 98 a wewnętrznymi stronami bieżni 79A rynny 45. Dodatkowo, podobne zrównanie między pionowymi częściami 97 i 98 zgrzebła i stronami bieżni 77B i 79B wykorzystuje się, gdy zgrzebła 60 przemieszczają się w części kanału 67 rynny 45.

W konsekwencji, w celu umożliwienia bezpiecznego, lecz nieograniczonego przemieszczania zgrzebeł 60, pierwsze i drugie pionowe części 97 i 98 nie są sztywno połączone z zewnętrznymi stronami bieżni 77A/77B i wewnętrznymi stronami bieżni 79A/79B. Zwiększona liczba pionowych stron 77 i 79 rynny 45 zmniejsza siłę przykładaną na każdą pionową stronę 77 i 75 podczas prowadzenia zgrzebeł 60 wzdłuż rynny 45. A zatem, stopień zużywania rynny 45 i występów zgrzebeł 93 i 95 jest zmniejszony. Ponadto, taka konfiguracja pozwala na zastosowanie mniejszego profilu sigma do rynny 45, zarówno w kierunkach pionowym, jak i poziomym.

Figury 4-6 ilustrują przykład realizacji systemu do wydobywania materiału 10, w którym górny występ 93 zgrzebła 60 obejmuje krążek 99, który wystaje na zewnątrz z krawędzi górnego występu 93 w kierunku szyny bocznej 48 rynny 45. W szczególności, krążek 99 jest zamontowany na pierwszej pionowej części 97 górnego występu 93 i styka się z zewnętrzną stroną bieżni 77A lub 77B rynny 45. W miarę przemieszczania się zgrzebła 60 wzdłuż części górnej bieżni 70 lub części dolnej bieżni 73 rynny 45, krążek 99 obraca się wzdłuż zewnętrznych stron bieżni 77A lub 77B.

W niektórych przykładach realizacji krążek 99 zawiera niezależny element, który jest mechanicznie zintegrowany z otworem 102 pierwszej pionowej części 97 zgrzebła 60 (patrz fig. 5). W tych przykładach realizacji krążek 99 można zdjąć i/lub wymienić przez otwór 102 w zgrzeble 60. W alternatywnych przykładach realizacji (fig. 6) zgrzebło 60 obejmuje zespół krążka 105, który jest połączony ze zgrzebłem 60 za pośrednictwem łączników 107 (np. śrub). Zespół krążka 105 jest umieszczony w otworze 109 zdefiniowanym przez górną część 110 górnego występu 93. W tych przykładach realizacji krążek 99 można zdjąć i/lub wymienić poprzez zdjęcie całego zespołu krążka 105. Możliwe są również inne konfiguracje lub mechanizmy do łączenia krążka 99 z górnym występem 93 zgrzebła 60.

Claims (20)

1. Układ do wydobywania materiału dla kopalni podziemnej, zawierający wrębiarkę do materiału, przenośnik ścianowy do transportowania materiału wybranego tą wrębiarką, wzdłuż osi podłużnej, przy czym ten przenośnik ścianowy zawiera liczne rynny umieszczone sąsiadująco ze sobą, przy czym każda rynna obejmuje bieżnię posiadającą zewnętrzną powierzchnię bieżni i wewnętrzną powierzchnię bieżni, liczne zgrzebła rozciągające się w poprzek rynien i umieszczone w bieżni, przy czym każde zgrzebło ma zakończenie posiadające górną powierzchnię prowadzącą skierowaną ku zewnętrznej powierzchni bieżni i dolną powierzchnię prowadzącą skierowaną ku wewnętrznej powierzchni bieżni i człon łączący przechodzący przez liczne zgrzebła i sprzęgający zgrzebła ze sobą, przy czym jedna z dwóch przeciwległych ścian bocznych bieżni w każdej rynnie zawiera górną część bieżni wystającą poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej i wyznaczającą górną powierzchnię odwróconą od rynny, dolną powierzchnię zwróconą w dół do rynny i zasadniczo pionową zewnętrzną powierzchnię bieżni, rozciągającą się pomiędzy tą górną a dolną powierzchnią, przy czym ta pionowa zewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, zaś ściana boczna zawiera również zasadniczo pionową wewnętrzną powierzchnię bieżni, umieszczoną poniżej zasadniczo pionowej zewnętrznej powierzchni bieżni, która to wewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, a ponadto każde zgrzebło zawiera zakończenie mające górną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej, tak że górna powierzchnia prowadząca jest zwrócona do jednej z zewnętrznych powierzchni bieżni i dolną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej, tak że dolna

PL 226 343 B1 powierzchnia prowadząca jest zwrócona do jednej z wewnętrznych powierzchni bieżni, znamienny tym, że gdy zgrzebła są zasadniczo wyśrodkowane w rynnach, to górna powierzchnia prowadząca (97) każdego zgrzebła jest oddalona o poprzeczną odległość od zewnętrznej powierzchni bieżni (77A), a dolna powierzchnia prowadząca (98) każdego zgrzebła jest oddalona o zasadniczo tę samą poprzeczną odległość od wewnętrznej powierzchni bieżni (79A), przez co poprzeczny ruch któregokolwiek ze zgrzebeł powodujący stykanie się górnej powierzchni prowadzącej (97) z zewnętrzną powierzchnią bieżni (77A) powoduje zasadniczo jednoczesne stykanie się dolnej powierzchni prowadzącej (98) z wewnętrzną powierzchnią bieżni (79A).

2. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że zgrzebła obejmują ponadto niskotarciowy układ prowadzący do prowadzenia zgrzebeł wzdłuż zewnętrznej powierzchni bieżni (77A) rynny.

3. Układ według zastrz. 2, znamienny tym, że układ prowadzący zawiera krążek (99) wystający na zewnątrz z górnej powierzchni prowadzącej (97) i stykający się z zewnętrzną powierzchnią bieżni (77A) rynny.

4. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że rynna obejmuje ponadto płytę (50) rozciągającą się między bokami rynny i dzielącą bieżnię na górną część bieżni i dolną część bieżni.

5. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że człon łączący i zgrzebła są napędzane przez zespół napędowy umieszczony na jednym zakończeniu przenośnika ścianowego.

6. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że zgrzebła i człon łączący wyznaczają górną powierzchnię przenośnika ścianowego, wzdłuż której jest przemieszczany materiał.

7. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że maszyna do wydobywania materiału jest podtrzymywana przez liczne rynny i porusza się wzdłuż nich.

8. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że człon łączący zawiera ciągły łańcuch (55).

9. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że zewnętrzna powierzchnia bieżni (77A) i wewnętrzna powierzchnia bieżni (79A) są do siebie równoległe.

10. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że górna powierzchnia prowadząca (97) i dolna powierzchnia prowadząca (98) są zasadniczo pionowe.

11. Przenośnik ścianowy do usuwania materiału w podziemnej kopalni i transportujący materiał wzdłuż osi podłużnej, zawierający liczne rynny umieszczone sąsiadująco ze sobą, przy czym każda rynna obejmuje bieżnię posiadającą zewnętrzną powierzchnię bieżni i wewnętrzną powierzchnię bieżni; liczne zgrzebła rozciągające się w poprzek rynien i umieszczone w bieżni, przy czym każde zgrzebło ma zakończenie posiadające górną powierzchnię prowadzącą i dolną powierzchnię prowadzącą oraz człon łączący przechodzący przez liczne zgrzebła i sprzęgający te zgrzebła ze sobą, przy czym te liczne sąsiadujące ze sobą rynny są umieszczone wzdłuż osi podłużnej, zaś każda rynna ma bieżnię zawierającą dwie przeciwległe ściany boczne, przy czym jedna z tych ścian bocznych zawiera górną część bieżni wystającą poprzecznie wewnętrznie w stronę osi podłużnej i wyznaczającą górną powierzchnię odwróconą od rynny, dolną powierzchnię zwróconą w dół do rynny i zasadniczo pionową zewnętrzną powierzchnię bieżni, rozciągającą się pomiędzy górną a dolną powierzchnią, przy czym ta pionowa zewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, a ściana boczna zawiera również zasadniczo pionową wewnętrzną powierzchnię bieżni, umieszczoną poniżej zasadniczo pionowej zewnętrznej powierzchni bieżni, przy czym ta wewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, zaś każde zgrzebło ma zakończenie mające górną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej tak, że górna powierzchnia prowadząca jest zwrócona ku jednej z zewnętrznych powierzchni bieżni i dolną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej tak, że dolna powierzchnia prowadząca jest zwrócona ku jednej z wewnętrznych powierzchni bieżni, znamienny tym, że gdy zgrzebła są zasadniczo wyśrodkowane w rynnach, to górna powierzchnia prowadząca (97) jest oddalona o poprzeczną odległość od zewnętrznej powierzchni bieżni (77A), a dolna powierzchnia prowadząca (98) jest oddalona o zasadniczo tę samą poprzeczną odległość od wewnętrznej powierzchni bieżni (79A), przez co poprzeczny ruch któregokolwiek ze zgrzebeł powodujący stykanie się górnej powierzchni prowadzącej (97) z zewnętrzną powierzchnią bieżni (77A) powoduje zasadniczo jednoczesne stykanie się dolnej powierzchni prowadzącej (98) z wewnętrzną powierzchnią bieżni (79A).

PL 226 343 B1

12. Przenośnik według zastrz. 11, znamienny tym, że zgrzebła obejmują ponadto niskotarciowy układ prowadzący do prowadzenia zgrzebeł wzdłuż zewnętrznej powierzchni bieżni (77A) rynny.

13. Przenośnik według zastrz. 12, znamienny tym, że układ prowadzący zawiera krążek (99) wystający na zewnątrz z górnej powierzchni prowadzącej (97) i stykający się z zewnętrzną powierzchnią bieżni (77A) rynny.

14. Przenośnik według zastrz. 11, znamienny tym, że rynna obejmuje ponadto płytę (50) rozciągającą się między bokami rynny i dzielącą bieżnię na górną część bieżni i dolną część bieżni.

15. Przenośnik według zastrz. 11, znamienny tym, że człon łączący i zgrzebła są napędzane przez zespół napędowy umieszczony przy jednym zakończeniu przenośnika ścianowego.

16. Przenośnik według zastrz. 11, znamienny tym, że zewnętrzna powierzchnia bieżni (77A) i wewnętrzna powierzchnia bieżni (79A) są do siebie równoległe.

17. Przenośnik według zastrz. 11, znamienny tym, że górna powierzchnia prowadząca (97) i dolna powierzchnia prowadząca (98) są zasadniczo pionowe.

18. Zespół rynny dla kopalnianego przenośnika ścianowego, zawierający rynnę obejmującą bieżnię posiadającą zewnętrzną powierzchnię bieżni i wewnętrzną powierzchnię bieżni, oraz zgrzebło rozciągające się w poprzek rynny i umieszczone w bieżni, przy czym to zgrzebło jest ruchome poprzecznie w obrębie bieżni i ma zakończenie posiadające górną powierzchnię prowadzącą przeciwległą względem zewnętrznej powierzchni bieżni i dolną powierzchnię prowadzącą przeciwległą względem wewnętrznej powierzchni bieżni, znamienny tym, że jedna z dwóch przeciwległych ścian bocznych bieżni zawiera górną część bieżni, wystającą poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej i wyznaczającą górną powierzchnię odwróconą od rynny, dolną powierzchnię zwróconą w dół do rynny i zasadniczo pionową zewnętrzną powierzchnię bieżni sięgającą pomiędzy górną powierzchnią a dolną powierzchnią, przy czym ta pionowa zewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, a także zasadniczo pionową wewnętrzną powierzchnię bieżni, umieszczoną poniżej zasadniczo pionowej zewnętrznej powierzchni bieżni, przy czym ta wewnętrzna powierzchnia bieżni jest zwrócona poprzecznie do wewnątrz w stronę osi podłużnej, zaś zgrzebło ma zakończenie zawierające górną powierzchnię prowadzącą zwróconą poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej, tak że górna powierzchnia prowadząca jest zwrócona ku zewnętrznej powierzchni bieżni a dolna powierzchnia prowadząca jest zwrócona poprzecznie na zewnątrz od osi podłużnej, tak że dolna powierzchnia prowadząca jest zwrócona w stronę wewnętrznej powierzchni bieżni, znamienny tym, że gdy zgrzebła są zasadniczo wyśrodkowane w rynnach, to górna powierzchnia prowadząca (97) jest oddalona o poprzeczną odległość od zewnętrznej powierzchni bieżni (77A), a dolna powierzchnia prowadząca (98) jest oddalona o zasadniczo tę samą poprzeczną odległość od wewnętrznej powierzchni bieżni (79A), przez co poprzeczny ruch zgrzebła powodujący stykanie się górnej powierzchni prowadzącej (97) z zewnętrzną powierzchnią bieżni (77A) powoduje zasadniczo jednoczesne stykanie się dolnej powierzchni prowadzącej (98) z wewnętrzną powierzchnią bieżni (79A).

19. Zespół rynny według zastrz. 18, znamienny tym, że zewnętrzna powierzchnia bieżni (77A) i wewnętrzna powierzchnia bieżni (79A) są do siebie równoległe.

20. Zespół rynny według zastrz. 18, znamienny tym, że górna powierzchnia prowadząca (97) i dolna powierzchnia prowadząca (98) są zasadniczo pionowe.