PL225912B1 - Urzadzenie przylaczajace grzadziel do siodla w plugu i plug wyposazony w takie urzadzenie - Google Patents

Abstract

Urządzenie przyłączające grządziel (2) do siodła (5) w pługu, zawierające trzy płytki (8, 9, 10) o kształcie zbliżonym do prostopadłościanów, z których każda ma dwie równolegle ściany główne i cztery ściany obwodowe, ponadto płytki (8, 9, 10) rozmieszczone są tak, że sąsiadują ze sobą ścianami obwodowymi tworząc szereg i połączone są ze sobą dwoma wzajemnie równoległymi elementami łączącymi (6, 6'), umieszczonymi przy przeciwległych krańcach płytek (8, 9, 10) i prostopadle do ich sąsiadujących ścian obwodowych, ponadto każda płytka (8, 9, 10) połączona jest nieruchomo lecz rozłącznie z grządzielą (2) lub siodłem (5) pługa w taki sposób, że środkowa płytka (9) połączona jest z jednym z tych elementów (2, 5), a płytki skrajne (8, 10) połączone są z drugim z tych elementów (5, 2), przy czym każdy element łączący (6, 6') przechodzi kolejno przez wszystkie trzy płytki (8, 9, 10), a ponadto każdy element łączący (6, 6') przystosowany jest do ulegania ścinaniu przy wystąpieniu przeciążenia grządzieli (2) wymuszającego rozdzielenie szeregu płytek (8, 9, 10) po stronie tego elementu łączącego (6, 6') i obrót wybranych płytek oraz przyłączonej grządzieli (2) wokół przeciwległego elementu łączącego (6', 6). Pług wyposażony w urządzenie według wynalazku.

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie przyłączające grządziel do siodła w pługu i pług wyp osażony w takie urządzenie.

Urządzenia rolnicze, w szczególności pługi, są często narażone na szereg zagrożeń, które mogą powodować ich uszkodzenie. Np. ukryte w glebie kamienie mogą być poważnym zagrożeniem dla pracującego pługa i mogą przyczynić się do jego awarii. Sytuacja, w której korpus płużny napotka np. na kamień, powoduje wystąpienie niespodziewanych przeciążeń, zarówno samego korpusu, jak i innych elementów pługa, co może spowodować ich awarię. W celu wyeliminowania zagrożenia uszk odzeniem w takiej sytuacji, producenci opracowują specjalne zabezpieczenia przeciążeniowe elementów roboczych pługa. Znane dotychczas i stosowane w konstrukcji pługa są następujące zabezpieczenia przeciążeniowe - kołek (śruba) ścinany, sprężyna, resor, guma, siłownik hydrauliczny.

Pług jest podstawowym narzędziem stosowanym w uprawie gleby, a stosowane w nim zabezpieczenia przeciążeniowe mają za zadanie ochronę korpusów płużnych przed uszkodzeniem. W zawiązku z tym, w miejscu połączenia grządzieli z siodłem pługa montowane są typowo wyżej wymienione zabezpieczenia przeciążeniowe. Zabezpieczenia stosowane są zarówno w pługach zagonowych, jak w pługach obracalnych. Najprostszym rodzajem zabezpieczeń przeciążeniowych jest zabezpieczenie mechaniczne zwane również śrubowym lub ścinanym. Zasada działania tego rozwiąz ania jest prosta: w przypadku natrafienia na przeszkodę (np. kamień) element roboczy (korpus płużny, lemiesz) odchyla się do tyłu ścinając zabezpieczającą go śrubę. Dzięki temu elementy korpusu nie ulegają uszkodzeniu. Korpus płużny odchyla się w momencie, gdy na śrubę zabezpieczającą zadziała siła tnąca spowodowana kontaktem z przeszkodą; śruba jest tak dobrana, że zostaje zniszczona wskutek działania pewnej, określonej siły, tak aby element roboczy odchylił się zanim zostaną uszk odzone jakiekolwiek elementy robocze pługa. Gdy śruba ulegnie ścięciu należy wymienić ją na nową, taką samą, tzn. tej samej średnicy i klasy. Takie zabezpieczenie ma swoje wady i zalety. Zaletą jest stosunkowo niska cena maszyny wyposażonej w takie zabezpieczenie.

Innym znanym zabezpieczeniem przeciążeniowym jest tzw. zabezpieczenie non-stop. Jest to resor lub siłownik hydrauliczny, który pozwala na odchylanie się elementu roboczego w przypadku natrafienia na przeszkodę, po którym następuje powrót elementu roboczego do położenia pracy. Nie jest więc potrzebna wymiana jakichkolwiek elementów (np. śrub) i pług może pracować bez przerw spowodowanych natrafieniem na przeszkodę.

Hydromechaniczne urządzenie zabezpieczające przed przeciążeniem pługi ujawniono w zgłoszeniu nr PL 294 722, natomiast podobne urządzenie z akumulatorem energii i układem dźwigni kolankowej ujawniono w zgłoszeniu nr PL 294 725. Oba te urządzenia są wyposażone w zabezpieczenia typu non-stop.

Celem niniejszego wynalazku było opracowanie urządzenia przyłączającego grządziel do siodła w pługu, które stanowiłoby zarazem zwarte i pewne w działaniu zabezpieczenie przed przeciążeniem zarówno pługa do orki zagonowej, jak i pługa obracalnego.

Kolejnym celem wynalazku było opracowanie urządzenia przyłączającego grządziel do siodła w pługu, które mogłoby być stosowane wymiennie z innym zabezpieczeniem, np. typu non-stop.

W końcu, celem wynalazku było opracowanie pługa wyposażonego w wyżej opisane urządzenie przyłączające.

Według wynalazku opracowano urządzenie przyłączające grządziel do siodła w pługu, charakteryzujące się tym, że zawiera trzy płytki o kształcie zbliżonym do prostopadłościanów, z których każda ma dwie równoległe ściany główne i cztery ściany obwodowe, ponadto płytki rozmieszczone są tak, że sąsiadują ze sobą ścianami obwodowymi tworząc szereg i połączone są ze sobą dwoma wzajemnie równoległymi elementami łączącymi umieszczonymi przy przeciwległych krańcach płytek i prost opadle do ich sąsiadujących ścian obwodowych, ponadto każda płytka połączona jest nieruchomo lecz rozłącznie z grządzielą lub siodłem pługa w taki sposób, że środkowa płytka połączona jest z jednym z tych elementów, a płytki skrajne połączone są z drugim z tych elementów, przy czym każdy element łączący przechodzi kolejno przez wszystkie trzy płytki, a ponadto każdy element łączący przystosowany jest do ulegania ścinaniu przy wystąpieniu przeciążenia grządzieli wymuszającego rozdzielenie szeregu płytek po stronie tego elementu łączącego i obrót wybranych płytek oraz przyłączonej grządzieli wokół przeciwległego elementu łączącego. Środkowa płytka korzystnie połączona jest z grządzielą, a skrajne płytki połączone są z siodłem pługa.

PL 225 912 B1

W innym korzystnym wariancie, środkowa płytka połączona jest z siodłem pługa, a skrajne płytki połączone są z grządzielą. Elementy łączące mogą być śrubami klasy 8.8 wybranymi z grupy obejmującej śruby M12, M14 i M16. Grządziel korzystnie zaopatrzona jest w korpus płużny wyposażony w lemiesz, którego dziób znajduje się za osią obrotu grządzieli patrząc w kierunku ruchu pługa.

Według wynalazku opracowano również pług, który charakteryzuje się tym, że zaopatrzony jest w urządzenie przyłączające grządziel według wynalazku.

Przedmiot wynalazku został przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia widok z boku dwóch korpusów pługa obrotowego wyposażonego w urządzenie według wynalazku podczas normalnej pracy; fig. 2 przedstawia widok z boku tych samych dwóch korpusów pługa obrotowego, po odchyleniu grządzieli; fig. 3 przedstawia widok perspektywiczny urządzenia według wynalazku wraz z fragmentem grządzieli i siodłem pługa; fig. 4a przedstawia poszczególne elementy urządzenia według pierwszego przykładu wykonania wynalazku w widoku perspektywicznym po rozłożeniu na części; fig. 4b jest widokiem analogicznym do fig. 4a, lecz przedstawia elementy urządzenia według drugiego przykładu wykonania wynalazku; fig. 5 przedstawia schematycznie widok perspektywiczny pługa według wynalazku; fig. 6 przedstawia schematycznie widok perspektywiczny pługa, w którym po wyjęciu urządzenia według wynalazku zamontowano resor.

Jak widać na fig. 1, podczas pracy pługa obrotowego jeden z dwóch korpusów płużnych 1, 1' jest zagłębiony w glebie na pewną głębokość. W przypadku, gdy korpus płużny natrafi na przeszkodę (co pokazano na fig. 2), grządziel 2 dąży do odchylenia się w górę. Jak widać na fig. 1, oś obrotu X (pokazana na fig. 2) grządzieli 2, zawarta w urządzeniu przyłączającym 3 według wynalazku, znajduje się przed dziobem lemiesza 4 (patrząc w kierunku ruchu pługa, tzn. w prawo na fig. 1), w odległości Y od niego. Jest to rozwiązanie korzystne ze względów technicznych, gdyż w przypadku natrafienia na przeszkodę grządziel 2 od razu odchyla się do góry i nie zagłębia się dalej w glebę, co nastąpiłoby jeśli oś obrotu X grządzieli 2 znajdowałaby się za dziobem lemiesza 4.

Na fig. 2 pokazano sytuację, w której lemiesz natrafił na przeszkodę np. na kamień i nastąpiło przeciążenie spowodowane nagłym wzrostem działającej na niego siły, które - jeśli nie byłoby żadnego zabezpieczenia - może uszkodzić korpus, lemiesz lub grządziel. Dzięki temu, że grządziel 2 jest połączona z siodłem 5 pługa za pomocą urządzenia przyłączającego 3 według wynalazku, nagły wzrost siły działającej na lemiesz powoduje, że grządziel 2, dążąc do odchylenia się w górę, powoduje natychmiastowe ścięcie dolnych elementów łączących 6 ze sobą płytki urządzenia przyłączającego 3 (pokazanego na fig. 3) i obrót grządzieli wraz ze słupicą 7 i korpusem 1 o pewien kąt α względem jej osi obrotu X. Aby korpus 1 mógł całkowicie wyjść ze skiby, grządziel 2 powinna odchylić się o kąt α w zakresie około 35°-45°, w zależności od głębokości orki.

Figura 3 przedstawia widok perspektywiczny urządzenia przyłączającego 3 według wynalazku wraz z fragmentem grządzieli 2 i siodłem 5 pługa. Jak widać na fig. 3, urządzenie 3 zawiera trzy ogólnie prostopadłościenne płytki 8, 9, 10, z których każda ma dwie wzajemnie równoległe ściany główne A i B oraz cztery ściany obwodowe C, D, E, F (najlepiej widoczne na fig. 4). Określenie „ogólnie prostopadłościenne” oznacza, że główny korpus płytek 8, 9, 10 jest prostopadłościanem, lecz mogą one mieć np. ścięte niektóre krawędzie, jak widać na fig. 3, 4a i 4b. Płytki 8, 9, 10 rozmieszczone są tak, że sąsiadują ze sobą ścianami obwodowymi D, F tworząc szereg i połączone są ze sobą dwoma wzajemnie równoległymi elementami łączącymi 6, 6' umieszczonymi przy przeciwległych krańcach płytek 8, 9, 10 i prostopadle do ich sąsiadujących ścian obwodowych D, F. W przykładzie wykonania pokazanym na fig. 3, dwie skrajne płytki 8 i 10 połączone są nieruchomo lecz rozłącznie (np. za pomocą śrub 11) z siodłem 5 pługa, natomiast środkowa płytka 9 połączona jest nieruchomo lecz ro złącznie (np. za pomocą śrub 12) z grządzielą 2. Oba elementy łączące 6, 6' (na fig. 3 dolny i górny) przechodzą kolejno przez wszystkie trzy płytki 8, 9, 10. Elementy łączące 6, 6', w tym przypadku śruby, przystosowane są do ulegania ścinaniu przy wystąpieniu przeciążenia grządzieli 2, która dąży wskutek tego do odchylenia się do góry, co z kolei wymusza rozdzielenie szeregu płytek 8, 9, 10 po stronie jednego z elementów łączących 6, 6', tzn. tego który znajduje się na dole - na fig. 3 jest to element 6. W konsekwencji płytka 9 przyłączona do grządzieli 2 obraca się wraz z grządzielą 2 wokół przeciwległego elementu łączącego 6', który stanowi w tej sytuacji ich oś obrotu X. Elementy łączące 6, 6' mogą np. stanowić śruby M12, M14, M16 klasy 8.8. Po wystąpieniu przeciążenia i ścięciu dolnych elementów łączących (6 lub 6'), elementy te należy zastąpić nowymi.

Figury 4a i 4b przedstawiają szczegółowo dwa przykłady wykonania rozłożonego na części urządzenia przyłączającego 3 według wynalazku. W przykładzie pokazanym na fig. 4a skrajne płytki 8 i 10 połączone są z siodłem 5, natomiast środkowa płytka 9 połączona jest z grządzielą 2. Widać też

PL 225 912 B1 przykładowe śruby 11 łączące płytki 8 i 10 z siodłem 5 oraz przykładowe śruby 12 łączące płytkę 9 z grządzielą 2. W przykładzie wykonania pokazanym na fig. 4b, urządzenie przyłączające 3 jest analogiczne, z tą różnicą, że skrajne płytki 8 i 10 połączone są z grządzielą 2, natomiast środkowa płytka 9 połączona jest z siodłem 5. Ponadto, urządzenie 3 według wynalazku jest uniwersalne pod tym względem, że w pługu obrotowym, przy wystąpieniu przeciążenia, każdy z elementów łączących 6, 6' może ulec ścinaniu albo stanowić oś obrotu płytek, zależnie od tego który z nich znajduje się na dole, a który na górze, odpowiednio do tego, który z korpusów płużnych 1, 1' w danym momencie pracuje. Tak więc, jedno urządzenie 3 według wynalazku służy do przyłączenia i zabezpieczenia przed przeciążeniem obu korpusów płużnych 1, 1'. Stanowi to istotne uproszczenie w stosunku do znanych ścinanych zabezpieczeń korpusów, które wymagają stosowania oddzielnego zabezpieczenia dla każdego korpusu.

Figura 5 przedstawia schematycznie w widoku perspektywicznym pług według wynalazku, w którym grządziel 2, do której przyłączone są korpusy płużne 1, 1', połączona jest z siodłem 5 za pośrednictwem urządzenia przyłączającego 3 według wynalazku. Należy też zauważyć, że sposób zamocowania urządzenia 3 według wynalazku do grządzieli i siodła pługa jest tego rodzaju, że w razie potrzeby można zrezygnować z montowania tego urządzenia.

Taki przypadek pokazany jest na fig. 6. Jeżeli jest więc taka potrzeba i możliwości, bez zmiany konstrukcji pługa można jako zabezpieczenie przed przeciążeniem zamontować na grządzieli droższe urządzenie zabezpieczające, np. resor 14 lub siłownik, które działają non-stop i nie wymagają wymiany żadnych elementów po natrafieniu na przeszkodę. W takim przypadku grządziel 2 łączy się bezpośrednio z siodłem 5 pługa za pośrednictwem wspomnianego resora 14 lub siłownika, a w miejscu śrub łączących 11, 12 płytki urządzenia według wynalazku z siodłem i grządzielą umieszcza się specjalne śruby zakończone z jednej strony rozłącznym przegubem kulistym, które umożliwią odchylenie grządzieli do góry w przypadku natrafienia na przeszkodę; zamontowany resor lub siłownik powoduje, że grządziel wraca następnie do położenia pracy.

Opisana powyżej cecha wynalazku pozwala na uniwersalizm w produkcji, gdyż - bez zmiany konstrukcji pługa - wystarczy zamienić urządzenie według wynalazku na standardowe zabezpieczenie resorowe lub hydrauliczne aby uzyskać pług, w którym następuje natychmiastowe podnoszenie się korpusu płużnego po najechaniu na przeszkodę, a następnie jego powrót do pozycji pracy.

Claims (6)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Urządzenie przyłączające grządziel (2) do siodła (5) w pługu, znamienne tym, że zawiera trzy płytki (8, 9, 10) o kształcie ogólnie prostopadłościennym, z których każda ma dwie równoległe ściany główne (A, B) i cztery ściany obwodowe (C, D, E, F), ponadto płytki (8, 9, 10) rozmieszczone są tak, że sąsiadują ze sobą ścianami obwodowymi (D, F) tworząc szereg i połączone są ze sobą dwoma wzajemnie równoległymi elementami łączącymi (6, 6') umieszczonymi przy przeciwległych krańcach płytek (8, 9, 10) i prostopadle do ich sąsiadujących ścian obwodowych (D, F), ponadto każda płytka (8, 9, 10) połączona jest nieruchomo lecz rozłącznie z grządzielą (2) lub siodłem (5) pługa w taki sposób, że środkowa płytka (9) połączona jest z jednym z tych elementów (2, 5), a płytki skrajne (8, 10) połączone są z drugim z tych elementów (5, 2), przy czym każdy element łączący (6, 6') przechodzi kolejno przez wszystkie trzy płytki (8, 9, 10), a ponadto każdy element łączący (6, 6') przystosowany jest do ulegania ścinaniu przy wystąpieniu przeciążenia grządzieli (2) wymuszającego rozdzielenie szeregu płytek (8, 9, 10) po stronie tego elementu łączącego (6, 6') i obrót wybranych płytek oraz przyłączonej grządzieli (2) wokół przeciwległego elementu łączącego (6', 6).
2. 2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że środkowa płytka (9) połączona jest z grządzielą (2), a skrajne płytki (8, 10) połączone są z siodłem (5) pługa.
3. 3. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że środkowa płytka (9) połączona jest z siodłem (5) pługa a skrajne płytki (8, 10) połączone są z grządzielą (2).
4. 4. Urządzenie według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że elementy łączące (6, 6') stanowią śruby klasy 8.8 wybrane z grupy obejmującej śruby M12, M14 i M16.
5. 5. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że grządziel (2) zaopatrzona jest w korpus płużny (1, 1') wyposażony w lemiesz, którego dziób (4) znajduje się za osią obrotu X grządzieli (2) patrząc w kierunku (R) ruchu pługa.

   PL 225 912 B1
6. 6. Pług, znamienny tym, że zaopatrzony jest w urządzenie przyłączające (3) grządziel (2) określone zastrzeżeniami od 1 do 5.