PL22099B1 - Planetarna pednia cierna. - Google Patents

Description

Wynalazek niniejszy dotyczy planetar¬ nych pedni ciernych i ma na celu udosko¬ nalenie i uproszczenie wogóle budowy u- rzadzen tego rodzaju oraz zastosowanie do¬ skonalszych i prostszych srodków do doci¬ skania poszczególnych czesci skladowych pedni do siebie.Wedlug wynalazku niniejszego pednia opisanego powyzej rodzaju, zawierajaca tarcze srodkowa, czyli napedzajaca wzglednie napedzana, szereg narzadów o- biegowych, osadzonych w specjalnej obsa¬ dzie, oraz zewnetrzny pierscien biezniowy, wyróznia sie tern, ze tarcza srodkowa i na¬ rzady obiegowe nie moga przesuwac sie wzgledem siebie w kierunku osi pedni, lecz moga byc przesuwane lacznie wzdluz tej osi jako calosc w celu wyregulowania sily docisku do ich zewnetrznego pierscienia biezniowego, posiadajacego stozkowa lub krzywa powierzchnie biezniowa, W ten sposób unika sie odrebnego na¬ cisku w kierunku osiowym na narzady o- biegowe, przyczem unika sie równiez moz¬ liwosci powstawania nadmiernych napre¬ zen oraz znieksztalcania sie osi narzadów obiegowych i ich lozysk.Jedna z odmian pedni tej jest wykona¬ na tak, ze tarcza srodkowa i narzady obie¬ gowe zostaja unieruchomione wzgledem siebie przy skladaniu pedni, przyczem nie¬ ma potrzeby stosowania specjalnych sród-ków do Ugo uwrttchcwianiaJw kierunku osiowym) tarczy srodkowej i narzadów o- biegowych. W tym celu tarcza srodkowa moze opierac sie o obsade narzadów obie¬ gowych, przyczem tarczy srodkowej i na<- rzadom obiegowym moze byc nadana po^ stac scietych stozków; w tym przypadku wierzcholek stozkowej powierzchni tarczy srodkowej znajduje sie po stronie tarczy, przeciwleglej obsadzie narzadów obiego¬ wych. Tarcza srodkowa jest w takim razie jakby wtloczona na podobienstwo klina po¬ miedzy narzady obiegowe i nie moze byc przesunieta wzgledem nich w kierunku wzmiankowanego wierzcholka, podczas gdy jej przesuwanie sie w kierunku od¬ wrotnym do powyzszego uniemozliwia o- pieranie sie jej na obsadzie narzadów o- biegbwych.Stykajace sie ze soba powierzchnie tar¬ czy srodkowej i narzadów obiegowych mo¬ ga równiez byc wygiete tak, aby zapobie¬ galy przesuwaniu sie tych czesci pedni wzgledem siebie w kierunku osi pedni.Jezeli tarcza srodkowa i narzady obie¬ gowe nie sa uksztaltowane tak, aby zapew¬ nione bylo ich sprzezenie ze soba po zlo¬ zeniu pedni, to w celu osiagniecia tego mo¬ ga byc zastosowane specjalne srodki sprze¬ gajace lub ustalajace.Inne cechy planetarnej pedni ciernej wedlug wynalazku niniejszego sa ujawnio¬ ne w zamieszczonym ponizej szczególowym yej opisie.Na rysunku uwidoczniono tytulem przy¬ kladu kilka odmian tej pedni, przyczem fig. 1 przedstawia przekrój osiowy calko¬ witej pedni, fig; 2—5— rozmaite przykla¬ dy sprzegania ze soba tarczy srodkowej i narzadów obiegowych, a fig* 6 — widok zprzodu czesci obsady narzadów obiego¬ wych.Zgodnie z fig, 1 zewnetrzny pierscien biezniowy 1 jest umocowany na stale w dwudzielne} oslonie 2, 3 pedni, której po¬ lówki moga obracac sie lub moga byc nie¬ ruchome i sa polaczone ze soba srubami 4.Polówki 2, 3 oslony posiadaja nadlewy tu- lejowe jako piasty 5 i 6. W piascie 5 obra¬ ca sie w lozyskach kulkowych 8, 9 wal na¬ pedzajacy 7, a wal napedzany 10 jest w po¬ dobny sposób osadzony obrotowo zapomo- ca lozysk kulkowych 11, 12 w piascie 6. W przykladzie, uwidocznionym na rysunku, tarcza srodkowa 13 stanowi jedna calosc z walem napedzajacym 7, a obsada 14 krazków obiegowych 15 stanowi jedna ca¬ losc z walem napedzanym 10. Zewnetrzny pierscien biezniowy 1, tarcza srodkowa 13 oraz, krazki, obiegowe 15 posiadaja stozko¬ we powierzchnie stykowe, przyczem tar¬ cza srodkowa 13 styka sie z obsada 14.Wierzcholek 16 stozkowej powierzchni tar¬ czy srodkowej 13 znajduje sie po stronie tarczy, przeciwleglej obsadzie 14. Przesuw osiowy tarczy 13 wzgledem krazków obie¬ gowych 15 w kierunku wierzcholka 16 jest uniemozliwiony po zlozeniu pedni, ponie¬ waz w tym kierunku tarcza jest wsunieta na podobienstwo klina pomiedzy krazki 15.W kierunku przeciwnym tarcza 13 styka sie z obsada 14 za posrednictwem lozyska kulkowego 17, przejmujacego nacisk osio¬ wy," wskutek czego przesuw tarczy 13 i w tym kierunku jest uniemozliwiony.Jest rzecza jasna, ze wszelki nacisk o- siowy, wywarty na obsade 14, np. przez wkrecanie pierscienia nastawczego 19, i przekazywany za posrednictwem lozyska kulkowego U obsadzie walu 10, zostanie calkowicie przekazany dalej walowi 7 za posrednictwem lozyska kulkowego 17 i tar¬ czy 13, z która lozysko 17 styka sie bezpo¬ srednio.Wskutek tego staje sie niemozliwy wszelki wzgledny przesuw osiowy czesci zespolu, obracajacego sie wewnatrz pier¬ scienia biezniowego 1 wzglednie jego oslo¬ ny. W ten wiec sposób tarcza 13 i krazki 15 sa, ustalone wzgledem siebie w kierunku osiowym po zlozeniu pedni i moga byc przesuwane tylko lacznie ze soba jako ca- — 2 —losc wzgledem pierscienia 1 w celu wyre¬ gulowania docisku krazków 15 do pierscie¬ nia 1.Jak wiadomo, dokladnosc tego wyregu¬ lowania jest rzecza niezmiernie wazna w celu osiagniecia zadowalajacego dzialania pedni, poniewaz zmniejszenie do minimum poslizgu, a przez to usuniecie zbednego i szkodliwego nagrzewania sie czesci zespo¬ lu, oraz zdolnosc pedni do przenoszenia napedu zaleza od dokladnosci wzmianko¬ wanego wyregulowania docisku.Doswiadczenie wykazalo, ze przy nale¬ zytern docisnieciu tarczy srodkowej do krazków obiegowych podczas skladania pedni nie zachodzi potem juz potrzeba po¬ nownego dopasowywania tych czesci pedni, tak iz dalsze zabiegi ograniczaja sie tylko do wyregulowania docisku krazków obiego¬ wych do zewnetrznego pierscienia biez¬ niowego, co jest uskuteczniane, jak wzmian¬ kowano powyzej (w pedni uwidocznionej na rysunku), przez laczne przesuwanie tarczy srodkowej i zespolu krazków, jako calosci, wzgledem zewnetrznego pierscie¬ nia biezniowego.Przesuwanie w kierunku osiowym ze¬ spolu krazków obiegowych, sprzezonych z tarcza srodkowa w jedna jakgdyby calosc, jest uskuteczniane w bardzo waskich gra¬ nicach zapomoca nagwintowanego pierscie¬ nia 18, wkrecanego "w piaste 5, oraz wzmiankowanego juz powyzej podobnego pierscienia 19, wkrecanego w piaste 6.Te dwa pierscienie zostaja mocno do¬ ciagniete po nastawianiu pedni, przyczem w zaleznosci od tego, czy trzeba zmniej¬ szyc, czy tez zwiekszyc docisk krazków o- biegowych 15 do zewnetrznego pierscienia biezniowego 1, jeden ze wzmiankowanych pierscieni zostaje nieco wykrecony, a dru¬ gi — wkrecony odpowiednio glebiej. W ce¬ lu zmniejszenia wzmiankowanego docisku wykreca sie pierscien 19 i wkreca sie pier¬ scien 18, a w celu zwiekszenia tego doci¬ sku wykreca sie pierscien 18 i wkreca pier¬ scien 19. W celu sprzezenia ze soba tarczy srodkowej i krazków obiegowych tarcze srodkowa opiera sie o obsade 14 krazków obiegowych z zastosowaniem lozyska kul¬ kowego 17, poczem umieszcza sie osie 20 krazków obiegowych w przeznaczonych na nie wykrojach 21, wykonanych na obwo¬ dzie obsady 14 (fig. 6). Pomiedzy krazka¬ mi obiegowemi 15 a obsada 14 umieszcza sie pierscien rozporowy 22, osie zas 20 krazków obiegowych zamocowuje sie w ich polozeniach zapomoca nasrubków 23, na¬ kreconych na tylne konce tych osi z zasto¬ sowaniem podkladek ryglujacych 24, które uniemozliwiaja nastepnie obracanie sie lub obluzniftnie sie nasrubków.Pq zlozeniu tego zespolu krazki obie¬ gowe opieraja sie w kierunkach promie¬ ni na tarczy srodkowej i sa docisniete do niej sila, odpowiadajaca dokladnie warun¬ kom prawidlowego przenoszenia napedu.Zaleca sie, jak to wskazano na fig. 6, wykonac na obwodzie obsady 14 pomiedzy wykrojami 21 wciecia promieniowe 25, aby utworzyc nieco sprezynujace szczeki, po¬ miedzy któremi osadzane sa osie 20 kraz¬ ków obiegowych. Sprezystosc obsady 14, otrzymana w ten sposób, umozliwia kraz¬ kom obiegowym nalezyte dopasowanie sie do tarczy srodkowej oraz dociskanie sie do niej wszystkich krazków z jednakowa sila, wreszcie obracanie sie zespolu krazków z zachowaniem doskonalej równowagi, to jest z jednakowa sila docisku do zewnetrznego pierscienia biezniowego i tarczy srodkowej We wszystkich punktach kolowej drogi krazków. Wciecia 25 zaleca sie wykonac wezsze i glebsze od wykrojów 21.Na fig. 2, 3 i 4 przedstawiono kilka przykladów profilów krazków obiegowych 15 i tarczy srodkowej 13. Na fig. 2 tarcza srodkowa 13 i krazki obiegowe 15 posiada¬ ja wygiete powierzchnie stykowe, wskutek czego nie moga przesuwac sie wzgledem siebie w kierunku osiowym po zlozeniu pedni, zewnetrzny zas pierscien biezniowy - 3 -/posiada prawidlowa stozkowa powierzch¬ nie stykowa. Na fig. 3 urzadzenie fest fa»- vrie takk tamo, lecz pierscien / posiada wypukla powierzchnia stykowa. Na fig- 4 narzadami obiegowemi sa lodki /5, wsku¬ tek czego piewierzehuia stykowa (bieznio- wa} iarczy *3 jest edpowiedario wygieta*' powierzchnia biezniowa pierscienia / jest stozkowa, lecz, oczywiscie, moze byc wy* gieta wedlug fig. X N* fig. 5 zarówno krazki 15, jak i tar¬ cza 13 posiadaja posiac scietych stozków, lecz w odróznienia od fig. 1 wierzcholki tych stoików gaafduja sie po tejze skronie tarczy /3, co i obsada M; wskutek tego przed skladaniem ze soba zespolu krazków i tarczy srodkowej oraz przed wstawianiem ich do Oslony pedni tarcza Godkowa mo¬ glaby odsuwac sie od zespolu krazków w kierunku osiowym. Zapobiegaja teasa pier¬ scienie 26 i 27, nakrecone aa tarcze srod¬ kowa wzglednie obsade krazków obiego¬ wych.Wynalazek nie fest jednak ograniczony szczególami powyzszymi. Tak aaprzyklad zarówno tarcza 13, jak i obsada 14 nieko¬ niecznie musza stanowic jedna calosc z wa¬ lem 7 wzglednie 10f lecz moga byc z niemi polaczone w dowolny odpowiedni sposób.Wal 7 moze byc walem napedzanym, a wal /& walem napedzajacym, przyczem otrzy¬ muje sie pednie, zwiekszajaca przenoszona szybkosc obrotowa.Sprzezone ze soba narzady obiegowe i tarcza srodkowa moga byc osadzone nie- przesuwnie w kierunku osiowym w oslonie pedni, a pierscien 1 moze byc wykonany tak, aby mozna go bylo przesuwac wzgle¬ dem wzmiankowanego zespolu krazków o- biegowych, sprzezonych z tarcza srodkowa. PL

Claims (2)

1. Zastrzezenia patentowe. L Planetarna pednia cierna, sklada¬ jaca sie z tarczy srodkowej, szeregu narza¬ dów obiegowych, osadzonych w obsadzie, oraz wewnetrznego pierscienia bramowego, ¦ znamienna tem, ze tarcza srodkowa i na¬ rzady obiegowe sa zabezpieczone od prze¬ suwania sie wzgledem siebie w kierunku osiowym, lecz sa osadzone jako calosc przesuwnie w kierunku osiowym w celu u- moziiwieaaia wyregulowania sily docisku narzadów obiegowych do zewnetrznego pierscienia biezniowego, posiadajacego stozkowa powierzchnie biezniowa.

2. Pednia wedlug zastrz. 1, znamienna tem, ze tarcza srodkowa i narzady obiego¬ we posiadaja postac stozków scietych, przyczem wierzcholek stozkowej po¬ wierzchni tarczy znajduje sie po stronie tairczy, przeciwleglej obsadzie narzadów ohiegowycjL 3. Pednia wedlug zastrz, lf znamienna tem, ze powierzchnie stykowe tarczy srod¬ kowej, narzadów obiegowych i pierscienia biezniowego sa wygiete. 4. Pednia wedlug zastrz, l — 3, zna¬ mienita tem, ze obsada narzadów obiego¬ wych posiada postac tarczy, wyposazonej na obwodzie w promieniowe wykroje, w których osadzane sa osie narzadów obiego¬ wych. 5. Pednia wedlug zastrz. 4, znamienna tem, ze narzady obiegowe sa osadzone w sprezynujacej tarczy. 6. Pednia wedlug zastrz. 5, znamienna tern, ze pomiedzy wykrojami na osie narza¬ dów obiegowych w obwodzie tarczy wyko* nane sa promieniowe wyciecia, wskutek czego czesci obsady, znajdujace sie pomie¬ dzy temi wcieciami, tworza nieco sprezy¬ nujace szczeki, pomiedzy któremi osadzone sa osie narzadów obiegowych. 7. Pednia wedlug zastrz. 6, znamien¬ na tem, ze wciecia, wykonane pomiedzy wy¬ krojami na osie narzadów obiegowych, sa wezsze i glebsze od tych wykrojów. & Pednia wedlug zastrz. 1 — 7, zna¬ mienna tem, ze przesuwanie jako jednego zespolu sprzezonych ze soba narzadów o- biegowych i tarczy srodkowej jest usku-teczniane zapomoca nagwintowanych na¬ rzadów, rozmieszczonych po jednym z kaz¬ dej strony pedni, przyczem przesuw wzmiankowanego zespolu w kierunku osio¬ wym jest uskuteczniany przez wykrecanie jednego z narzadów nagwintowanych i od¬ powiednie wkrecanie drugiego narzadu na* gwintowanego. 9. Pednia wedlug zastrz. 8, znamien¬ na tern, ze narzady nagwintowane posiada¬ ja postac nagwintowanych na zewnetrznej powierzchni pierscieni, nasunietych luzno na waly pedni i wkreconych w czesc pedni, nieruchoma wzgledem zewnetrznego pier¬ scienia biezniowego. Dellread Ge ars (Holdings) C o. L t d. Zastepca: L Myszczynski, rzecznik patentowy.Do opisu patentowego Nr 22099. 20 A 24 21 ¥/, m J%rd. I -|f|-15 13 *j&5^ 21— 21 Druk L. Boguslawskiego i Ski, Warszawa. PL